C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM
Đc l p - T do - H nh phúc
ĐN YÊU C U CÔNG NH N SÁNG KI NƠ
Kính g i : H i đng sáng ki n c p S . ế
Chúng tôi ghi tên d i đây: ướ
Stt H và tênNgày tháng
năm sinh
N iơ
công tác
Ch c v Trình đ
chuyên môn
T l (%)
đóng góp
1 Hoàng Th Di m 27/07/1987
THPT
Gia Vi n BGiáo viên Th c sĩ 50%
2 Nguy n Th Thanh Hiên 08/09/1978 THPT
Gia Vi n BGiáo viênĐi h c 20%
3 Nguy n Th H ng ươ 03/10/1981
THPT
Gia Vi n BGiáo viên Th c sĩ 10%
4 Tr n Ngô M H u 06/07/1991 THPT
Gia Vi n BGiáo viên Th c sĩ10%
5 Hoàng Th Thanh04/08/1987
THPT
Gia Vi n BGiáo viên Th c sĩ10%
1. Tên sáng ki n, lĩnh v c áp d ngế
Là nhóm tác gi đ ngh xét công nh n sáng ki ến: S d ng Infographic
nh m nâng cao hi u qu và tăng h ng thú h c t p môn Ng văn c a h c
sinh THPT.
Lĩnh v c áp d ng: Môn Ng văn c p THPT.
2. N i dung sáng ki n ế
a. Gi i pháp cũ th ng làm: ườ
* Chi ti t gi i pháp cũế
Quá trình đi m i ph ng pháp d y và h c Ng văn đã và đang di n ra m t ươ
cách sâu r ng trên h u kh p các ph ng di n: khung n i dung ch ng trình, m c ươ ươ
tiêu giáo d c, ph ng pháp và kĩ thu t d y h c, hình th c ki m tra đánh giá,... Đc ươ
bi t, xu h ng ng d ng công ngh thông tin vào quá trình d y h c và yêu c u, ướ
nhi m v cũng nh m c tiêu c n h ng t i c a giáo d c nói chung, d y h c Ng ư ướ
văn nói riêng.
Tuy nhiên, t i đn v chúng tôi đang công tác (cũng là tình hình chung c a các ơ
c s giáo d c THPT trên đa bàn), các gi i pháp đã đc giáo viên s d ng là:ơ ượ
Th nh t: Đa ph n giáo viên s d ng công ngh thông tin trong d y h c
Ng văn m i đang d ng l i m c trình chi u Power Point, c t ghét ch nh s a các ế
video t li u cho HS xem ho c cao h n là yêu c u HS t làm Power Point thuy tư ơ ế
trình theo yêu c u c a th y/cô.
Th hai: Do đc thù b môn, ph ng ti n, công c d y h c s d ng trong ươ
các gi d y h c Văn ph bi n nh t là phi u h c t p, b ng ph c a HS và bài ế ế
gi ng Power Point c a GV. Ph ng ti n có s d ng ng d ng công ngh thông tin ươ
cũng đa ph n là trên bài gi ng c a GV: hình nh, s đ... mà GV trình chi u thay ơ ế
cho b ng vi t truy n th ng. Ph n m m ph bi n nh t là các Microsoft Office ế ế
(Word và Power Point). Ngoài ra có thêm m t s công c tìm ki m trên internet ế
khác. Vi c s d ng các ph ng ti n, công c d y h c tích c c ươ đc bi t là nh ng
ph ng ti n g n li n v i công ngh thông tin còn ch a đc đu t đúng m c. ươ ư ượ ư
Th ba: Nh ng năm g n đây, m c dù infographic đã có m t t i Vi t Nam
trên nhi u lĩnh v c khác nhau nh ng trong giáo d c thì còn khá m i m . M t s ư
môn h c nh Đa lý, L ch s , Sinh h c, Hóa h c…đã đc giáo viên s d ng trong ư ư
quá trình d y h c. Tuy nhiên, v i môn Ng văn, vi c làm này còn th c s m i m ,
l l m. T i tr ng THPT Gia Vi n B, các giáo viên Ng văn và các môn h c khác ườ
ch a s d ng nhi u infographic. Vi c s d ng chúng trong các bài h c nh m tư ư
công c , ph ng ti n d y h c hi n đi l i càng h n ch . ươ ế
* u đi m, nh c đi m và nh ng t n t i c n kh c ph c: Ư ượ
- u đi m: Ư
Có th th y, môn Ng Văn v i đc thù v a là b môn khoa h c, v a là môn
h c ngh thu t nên vi c ng d ng công ngh là vi c làm r t khó khăn. Các GV đã
n l c trong vi c đa công ngh thông tin vào trong quá trình d y h c mà v n đm ư
b o tính ngh thu t, “ch t văn” trong t ng bài h c. Vi c s d ng bài gi ng trình
chi u, các ph ng ti n d y h c ch mang tính công c thay cho vi c đc - chépế ươ
theo l i truy n th ki n th c tr c đây h n v i nh ng hình nh, video t li u ế ướ ơ ư
minh h a cho m t đn v ki n th c nào đó, ho c thay cho ph n “gi ng” c a GV. ơ ế
Không th ph nh n vi c cách làm y đã góp ph n đi m i ph ng pháp, hình ươ
th c d y h c, giúp gi h c sinh đng h n, ki n th c th c t c a HS phong phú, ơ ế ế
tr c quan h n. ơ
- H n ch : ế
Theo đánh giá ch quan c a chúng tôi trên c s tr c đây s d ng và quan ơ ướ
sát th c t s d ng các ph ng ti n d y h c nh đã nói trên c a GV Ng văn ế ươ ư
THPT, các gi i pháp cũ còn b c l m t s h n ch sau: ế
Th nh t , GV s d ng bài gi ng đi n t khi n HS th đng, phân tán s chú ế
ý. Các em thay vì nghe, hi u, k t h p nhìn và ghi chép (k t h p b n kĩ năng nghe - ế ế
nói - đc - vi t) thì khi GV trình chi u, HS ch chăm chú vào vi c ghi chép l i n i ế ế
dung trên slide bài gi ng. Ho c khi GV đa các hình nh, video t li u minh h a ư ư
ki n th c, HS b phân tán s t p trung, ho c ch chú ý vào hình nh mà quên m tế
nhi m v , m c tiêu chính c a ho t đng h c t p hi n t i.
Th hai, nh ng năng l c c b n c n đnh h ng hình thành cho HS đôi khi ơ ướ
ch a th t rõ ràng trong m c đích GV s d ng các ph ng ti n, h c li u; vi c phátư ươ
huy kh năng sáng t o, tính ch đng c a HS còn ch a hi u qu . ư
Cu i cùng, v phía GV, cách làm cũ b c l h n ch trong vi c ch đng ti p ế ế
c n nh ng hình th c, ph ng ti n giáo d c hi n đi c a xã h i vào quá trình d y ươ
h c. Vi c c p nh t nh ng xu h ng giáo d c m i, đa nh ng hình th c ng d ng ướ ư
công ngh thông tin khác nhau vào d y h c Ng Văn luôn luôn là t n t i c h u
trong h u h t các c s giáo d c, đc bi t các tr ng đóng trên đa bàn nh ng ế ơ ườ
xã, huy n còn nhi u khó khăn v kinh t , vùng nông thôn, mi n núi... ế
b. Gi i pháp m i c i ti n: ế
* Mô t b n ch t c a gi i pháp m i:
- C s c a gi i pháp:ơ
V c s lý lu n: gi i pháp c a chúng tôi d a trên tinh th n ch đo chung ơ
v đy m nh vi c ng d ng công ngh thông tin trong d y h c” c a ngành trong
su t nh ng năm g n đây. Đó cũng là nhi m v và gi i pháp tr ng tâm c a năm h c
2020 - 2021 đc B GD&ĐT, UBND t nh, S GD&ĐT Ninh Bình ch đo quy tượ ế
li t trong năm h c này nh m góp ph n nâng cao ch t l ng giáo d c. Ngoài ra, ượ
gi i pháp cũng căn c trên nh ng nghiên c u v infographic và th m nh c a nó ế
trong giáo d c.
V c s th c ti n: xu t phát t th c t hi n nay ơ ế infographic không còn là
khái ni m xa l trong đi s ng xã h i cũng nh trong giáo d c. Trái l i, nó còn có ư
th tr thành m t công c , ph ng ti n h tr d y h c đy ti m năng trong th i ươ
đi m i, không ch giúp nâng cao h ng thú, hi u qu h c t p mà còn m ra kh
năng phát tri n các năng l c c a ng i h c. M c dù đã có m t s infographic Ng ườ
văn đc thi t k và đăng t i trên ph ng ti n thông tin đi chúng nh ng l i ch aượ ế ế ươ ư ư
đc ng d ng trong quá trình d y h c trong các nhà tr ng hi n nay v i t cáchượ ườ ư
m t bi n pháp m i, góp ph n làm đi m i ph ng ti n, công c d y h c. T i đn ươ ơ
v chúng tôi đang công tác, nó cũng r t m i m và l l m v i c GV và HS.
- Chi ti t gếi i pháp m i:
Nh m đáp ng nh ng yêu c u c a lý lu n và th c ti n d y h c Ng văn
c p THPT, kh c ph c nh ng h n ch c a gi i pháp cũ, chúng tôi m nh d n đ ế
xu t và áp d ng gi i pháp: s d ng infographic trong d y h c Ng văn THPT.
Gi i pháp này chúng tôi th c hi n c hai c p đ. C p đ đu tiên, c b n ơ
và ph bi n nh t là GV s d ng infographic đc s u t m và t thi t k vào ế ượ ư ế ế
nh ng ho t đng, m c đích d y h c c a mình phù h p v i t ng bài h c. D ng
ti p theo, GV yêu c u HS thi t k infographic theo nhi m v h c t p c th . Hìnhế ế ế
th c s d ng linh ho t trong t ng khâu, t ng ho t đng h c t p c a c GV và HS
nh m khai thác t i đa hi u qu c a ph ng ti n. ươ
Gi i pháp m i c th đc chúng tôi áp d ng v i các hình th c sau: ượ
M t là: S d ng infographic vào quá trình d y h c đáp ng m c tiêu phát
tri n năng l c ng i h c. ườ
Đi m i, sáng t o trong d y và h c nh m phát huy năng l c c a h c sinh đt
ra nh m t nhu c u t t y u cho gi i pháp nâng cao ch t l ng môn Ng văn. V iư ế ượ
mong mu n c i ti n ph ng pháp đ hi u qu gi ng d y đc t t h n, chúng tôi ế ươ ượ ơ
nh n th y c n tích c c h n n a trong vi c v n d ng các ph ng pháp, ph ng ơ ươ ươ
ti n d y h c hi n đi. M t trong s đó là gi i pháp s d ng infographic trong d y
h c Ng Văn nh m phát tri n m t s năng l c chung và năng l c chuyên bi t cho
ng i h c g n v i đc thù b môn. C th chúng tôi h ng t i b n năng l c cườ ướ ơ
b n g m năng l c ngôn ng , năng l c th m mĩ, năng l c t h c, năng l c s d ng
công ngh thông tin.
Làm vi c v i infographic có u th trong vi c phát tri n năng l c ngôn ng ư ế
cho HS b i l yêu c u c a ngôn ng trong infographic là ch n l c t ng , nh ng
t , c m t có tính khái quát cao, rõ ràng, g i m …. Vi c đc đ thâu tóm l i thành
các c m t th hi n các ý t ng chính là phát huy năng l c n m b t thông tin khi ưở
đc và ch n l c ngôn t đ th hi n c a HS. Đây là kĩ năng đc và vi t. Còn khi ế
thuy t trình t các hình nh, c m t giúp phát tri n năng l c nói. Quá trình làmế
vi c nhóm, th o lu n, l a ch n ph ng án giúp HS phát tri n năng l c nghe. Đ ươ
giúp HS hình thành và phát tri n các năng l c này, GV c n chú tr ng các ph ng ươ
pháp d y h c thông qua ho t đng, th c hành, c n t ch c đ HS th c hi n các
ho t đng ki n t o ki n th c và các ho t đng tìm ki m ngu n ng li u, khai thác ế ế ế
ng li u cho nhi u ho t đng đc, vi t, nghe, nói. ế