1
ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 4 - 5 TUỔI CHƠI TỐT
TRÒ CHƠI DÂN GIAN TRONG TRƯỜNG MẦM NON HẢI HÒA
PHẦN I: MỞ ĐẦU
* Ly* do chọn biện pháp:
Như chúng ta đã biết, vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo.
Thông qua vui chơi trẻ được thỏa mãn nhu cầu chơi, góp phần hình thành và
phát triển toàn diện về nhân cách, về rèn luyện sức khỏe cũng như kỹ năng hoạt
động theo nhóm. Trẻ được tham gia nhiều loại trò chơi như trò chơi học tập, trò
chơi đóng vai, trò chơi có luật,.. trong đó không thể không nhắc đến đó là các trò
chơi dân gian, đây là một loại trò chơi được trẻ em mẫu giáo yêu thích. Các trò
chơi dân gian không chỉ nhiều về số lượng mà còn phong phú về thể loại. Việc
kết hợp trò chơi dân gian trong các hoạt động tại trường mầm non mang ý nghĩa
to lớn trong việc rèn luyện thể lực, sự khéo léo, nhịp nhàng, rèn luyện trí tuệ, sự
nhanh trí, óc phán đoán, gợi xúc cảm thẩm mỹ, khả năng hoạt động nhóm, tập
thể, sự gắn kết của tình bạn và đặc biệt nó góp phần xây dựng nhân cách mang
đậm văn hóa dân tộc Việt Nam cho trẻ ngay từ khi trẻ còn nhỏ.
Việc đưa trò chơi dân gian vào trường học mang một ý nghĩa thiết thực.
Tại trường Mầm non Hải Hòa nói chung và khối trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi nói
riêng đội ngủ giáo viên đã đưa các trò chơi dân gian lồng ghép vào các hoạt
động giáo dục trẻ. Tuy nhiên qua quá trình thực hiện, tôi thấy giáo viên chưa
thật sự chú ý nhiều đến việc tìm kiếm các biện pháp tổ chức trò chơi dân gian
phong phú, đa dạng và phù hợp. Việc tích hợp trò chơi dân gian vào các hoạt
động chưa được chú trọng. Mặt khác khi tổ chức trò chơi thì chưa hấp dẫn lôi
cuốn trẻ tham gia chơi, trẻ chơi nhanh chán, việc tổ chức các trò chơi dân gian
đạt hiệu quả chưa cao. Vậy làm thế nào để tổ chức tốt các trò chơi dân gian cho
trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi thực sự có hiệu quả, lôi cuốn và hấp dẫn được trẻ đó là một
bài toán khó với các giáo viên. Vì khả năng chú ý có chủ định của trẻ còn hạn
chế, trẻ dễ dàng tham gia vào trò chơi nhưng cũng nhanh chán, nhanh bỏ cuộc.
Là một giáo viên mầm non tôi luôn trăn trở và tìm các biện pháp để tổ chức
các trò chơi dân gian một cách có hiệu quả nhất. Chính vì vậy mà tôi mạnh dạn
2
đưa ra biện pháp: “Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi chơi tốt trò chơi dân
gian trong trường mầm non Hải Hòa”.
PHẦN II: NỘI DUNG.
1. Đánh giá thực trạng :
a. Thuận lợi:
Luôn được sự quan tâm giúp đỡ, hướng dẫn và chỉ đạo của phòng giáo
dục, ban giám hiệu nhà trường.
Nhà trường đã mua sắm đồ dùng đồ chơi, trang thiết bị phục vụ cho việc
dạy và học, đặc biệt là đồ dùng, đồ chơi theo chủ đề phục vụ cho việc tổ chức
các trò chơi dân gian.
Là giáo viên có kinh nghiệm, nhiệt tình trong công tác, trong làm đồ dùng
đồ chơi và đã có một thời tuổi thơ từng được chơi với các trò chơi dân gian.
Đa số trẻ của lớp nhanh nhẹn, có sức khoẻ tốt, thích tham gia vào các trò
chơi, đặc biệt là các trò chơi dân gian.
Phụ huynh quan tâm đến con em mình, nhiệt tình ủng hộ cùng tôi trong
việc sưu tầm, ủng hộ những nguyên vật liệu để làm đồ dùng vui chơi cho các
cháu.
b. Khó khăn:
Quá trình tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian giáo viên chưa thực sự
sáng tạo và linh hoạt.
Đa số trẻ là chưa thực sự thích các trò chơi dân gian chỉ thích các trò chơi
điện tử.. Trẻ thụ động, ít có sự mạnh dạn, tự tin và nhu cầu hứng thú tham gia
vào trò chơi.
Đa số phụ huynh là nông thôn nên ít có thời gian trò chuyện, hướng dẫn
trẻ chơi. Sự phối kết hợp giữa cha mẹ trẻ đối với nhà trường vẫn còn hời hợt,
chưa được thường xuyên
Từ thực trạng trên, phát huy từ những thuận lợi sẵn có, khắc phục một số
khó khăn còn tồn tại nhằm giúp trẻ hứng thú, thể hiện được tính tích cực, chủ
động của trẻ khi tham gia trò chơi dân gian tôi đã mạnh dạn áp dụng một số biện
pháp giúp trẻ 4-5 tuổi chơi tốt trò chơi dân gian sau:
3
2. Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi chơi tốt trò chơi dân gian.
* Biện pháp 1: Lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi của trẻ:
Trò chơi dân gian vô cùng phong phú và đa dạng, nhưng không phải trò
chơi nào cũng phù hợp với trẻ. Vì vậy, trước khi tổ chức các trò chơi dân gian
cho trẻ, tôi phải nghiên cứu, lựa chọn và tìm hiểu kỹ xem nội dung của trò chơi
đó có phù hợp với lứa tuổi của trẻ không, có phù hợp với vùng miền không và
trẻ có thể chơi được những trò chơi đó hay không. Lựa chọn cho trẻ chơi các trò
chơi dân gian có luật chơi và cách chơi đơn giản, dễ nhớ, dễ hiểu hoặc trò chơi
đó có khó hay đơn điệu để khi tổ chức chơi tôi có thể thay đổi hình thức thật linh
hoạt, thu hút sự hứng thú của trẻ.
Với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi việc tổ chức các trò chơi dân gian bước đầu tạo
cho trẻ sự hình thành, lòng yêu thích tham gia vào trò chơi do đó không phải trò
chơi dân gian nào cũng phù hợp với trẻ, ở độ tuổi này khả năng ghi nhớ, chú ý
có chủ định và nhận thức của trẻ còn hạn chế, trẻ chỉ có thể chơi những trò chơi
đơn giản giúp trẻ phát triển tư duy, ngôn ngữ và những kỹ năng cần thiết cho trẻ
vì thế trẻ chỉ có thể chơi được các trò chơi ngắn và đơn giản như trò chơi: Tập
tầm vông, Kéo cưa lừa xẻ, Nu na nu nống, Trốn tìm, Chi chi chành chành, lộn
cầu vồng, Bịt mắt bắt dê, kéo co, mèo đuổi chuột, rồng rắn lên mây...
Việc sưu tầm, lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi của trẻ không
những giúp tôi tổ chức cho trẻ chơi đạt hiệu quả cao mà còn giúp trẻ hứng thú,
tích cực tham gia vào các trò chơi dân gian.
* Biện pháp 2: Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, lời ca, địa điểm trước khi tổ chức
cho trẻ tham gia vào các trò chơi dân gian.
*. Chuẩn bị đồ dùng:
Muôjn trek tham gia valo chơi trò chơi dân gian coj sưm hưjng thuj val đamt kêjt
quak cao ngoali viêmc tamo tilnh huôjng lôi cuôjn sưm tol mol cuka trek thil công viêmc chuâkn
bim đồ dùng đồ chơi cho trek hoamt đômng cunng lal mômt viêmc lalm vô culng quan tromng.
Đồ dùng đồ chơi của trò chơi dân gian cũng thật sự phong phú, đa dạng mang
tính đặc trưng và được thiết kế dựa vào cách chơi và luật chơi của từng trò chơi.
Mỗi trò chơi dân gian có thể cần có một hoặc nhiều đồ dùng, đồ chơi
4
nhưng nếu không có sự chuẩn bị tốt thì khi tổ chức trò chơi sẽ không thu hút
được sự hứng thú, tích cực của trẻ.
Ví dụ: Trò chơi “Ném vòng cổ chai” cần chuẩn bị vòng phải từ 6 đến 20
cái vòng có đường kính khoảng 20 cm, chai nhựa đổ nước hoặc cát vào để đứng
được. Trò chơi “Kéo co” nếu không có dây thì cũng không thể tổ chức được.
Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian, tôi cần tìm hiểu
cách chơi, luật chơi và đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi, để có sự chuẩn bị
đồ dùng đồ chơi đầy đủ, phong phú cho trẻ lựa chọn. Nhằm đem lại sự hứng thú
tốt nhất khi trẻ tham gia chơi trò chơi dân gian.
(Hình ảnh chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi dân gian cho trẻ).
* Dạy trẻ học thuộc lời đồng dao trong trò chơi:
Nét đặc trưng của trò chơi dân gian là hầu hết các trò chơi gắn liền với các bài
đồng dao. Đó là những câu vè ngắn gọn, có nhịp điệu, âm thanh được sử dụng
trong khi chơi. Khi chơi trẻ vừa được hát, đọc những bài đồng dao mà trẻ yêu
thích và thực hiện những hành động chơi, do vậy trò chơi dân gian càng hấp
dẫn, thu hút trẻ.
Ví dụ: Trò chơi Chi chi chành chành trẻ vừa chơi vừa đọc:
“Chi chi chành chành
Cái đanh thổi lửa
Con ngựa đứt cương
Ba vương ngũ đế
Bắt dế đi tìm
Ù à ù ập”...
Để tổ chức trò chơi dân gian thì trước khi tổ chức trò chơi tôi thường cho
trẻ đọc, hát thuộc lời của trò chơi. Trò chơi được tổ chức khi trẻ thuộc lời đồng
dao. Nên tôi thường cho trẻ làm quen với lời đồng dao, lời ca của các trò chơi
dân gian vào các thời điểm trong ngày của trẻ như khi đón trẻ, hoạt động ngoài
trời, hoạt động chiều, ... Từ đó, trẻ rất hứng thú và tích cực tham gia vào trò
chơi.
* Chuẩn bị địa điểm:
5
Mỗi trò chơi dân gian có một cách chơi và luật chơi khác nhau. Có những
trò chơi vận động mang tính tập thể cao, thường có nhiều trẻ tham gia chơi phải
có sân chơi rộng, thoáng mát và đảm bảo an toàn trong khi trẻ chơi.
Ví dụ: Trò chơi “Kéo co”, “Mèo đuổi chuột”, “Bịt mắt bắt dê”,...
Có những trò chơi, chơi theo nhóm nhỏ như trò chơi: “Chi chi chành chành”, “
Nu na nu nống”, “ Tập tầm vông”…
Do đó, tôi cần hiểu cách chơi, luật chơi, đặc điểm của từng trò chơi để từ đó lựa
chọn địa điểm phù hợp cho trẻ chơi.
(Hình ảnh trẻ chơi trò chơi ở sân trường, ở góc cây)
* Biện pháp 3: Tổ chức các trò chơi phù hợp với từng hoạt động.
Mỗi hoạt động của trẻ đều nhằm đạt được một mục đích nhất định, vì thế
hoạt động nào cũng có tính chất riêng của nó. Vì vậy, tôi cần chú ý lựa chọn và
tổ chức các trò chơi dân gian cho phù hợp với tính chất của từng hoạt động, vận
dụng linh hoạt vào trong các hoạt động và tổ chức ở mọi thời điểm khác nhau
trong ngày.
Với hoạt động ngoài trời tôi tận dụng không gian thoáng mát để tổ chức
cho trẻ chơi các trò chơi vận động nhằm rèn luyện phát triển thể lực như trò chơi
Rồng rắn lên mây, Bịt mắt bắt dê, Kéo co, Lộn cầu vồng,...
(Hình ảnh trẻ chơi trò chơi dân gian ở hoạt động ngoài trời)
Với hoạt động góc: Tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian theo nhóm
nhỏ, trong không gian hẹp như trò chơi: “Chi chi chành chành”, “Chơi chuyền”,
“Kéo cưa lừa xẻ”...
( Hình ảnh trẻ chơi trò chơi dân gian ở góc dân gian)
Với hoạt động học và hoạt động chiều: Tôi lựa chọn trò chơi tỉnh phát
triển nhận thức cho trẻ như trò chơi “Đếm sao”, “Tập tầm vông”,...
Khi lồng ghép, tích hợp trò chơi dân gian trong hoạt động học thì tôi lựa chọn
trò chơi phù hợp với đặc điểm của từng đề tài.
Ví dụ: Khi dạy trẻ múa minh họa bài “Múa cho mẹ xem” của chủ đề Bản
thân, vào bài tôi cho trẻ chơi trò chơi “Chi chi chành chành” lồng ghép các bộ
phận của cơ thể, từ đó cô giới thiệu dẫn dắt vào bài học.