MÔN:LÀM QUEN VĂN H C
Đ TÀI
M t s bi n pháp giúp tr h c t t môn
làm quen văn h c
I. ĐT V N Đ :
1) Yêu c u c a nghành.
Bác H kính yêu c a chúng ta khi còn s ng Bác r t quan tâm đn ế
m i ng i, nh t là các cháu thi u niên nhi đng. Bác chú tr ng t b a ăn, ườ ế
gi c ng và s ti n b c a các cháu. ế
Bác h nói: “Tr th nh búp trên cành ơ ư
Bi t ăn, bi t ng , bi t h c hành ngoan”ế ế ế
Đúng nh v y, tr tu i m m non th t đáng yêu, tâm h n tr thư ơ
ngây, h n nhiên nh t gi y tr ng. M i ho t đng h c t p và vui ch i ư ơ
trong quá trình trăm sóc giáo d c tr tr ng m m non đu đem l i cho ườ
tr nh ng đi u k l , th n tiên.
Thông qua ho t đng d y và h c d i hình th c nh t o hình, ho t ướ ư
đng v i đ v t, môi tr ng xung quanh… s giúp tr phát tri n trí tu , ườ
óc sáng t o, nhân cách con ng i “làm quen văn h c” là m t ho t đng ườ
không th thi u đc đi v i tr l a tu i m m non, vì thông qua các ế ượ
ho t đng làm quen v i các tác ph m văn h c là lo i h nh ngh thu t, đc
s c, ngh thu t nghành t không th thi u đc trong đi s ng con ế ượ
ng i. Đc bi t nó r t g n gũi v i tr th , t bu i đu th u tr đãườ ơ ơ
s ng tran hòa trong không khí l i ru u đy yêu th ng t n tình c a ơ ươ
m , bà và đó cũng là cánh c a m ra chân tr i nh n th c cho tr .
T khi l t lòng m đn lúc ch p ch ng t p đi, t p nói, đn lúc tr ế ế
bi t vi t, đc thì văn h c là chi c c u n i, là ph ng ti n d n d t tr .ế ế ế ươ
Nói nh ng ti ng nói, đi nh ng b c đi đu tiên, ngôn ng trau chu t c a ế ướ
tr , ca dao, chuy n k là t m g ng m u m c v l i ăn ti ng nói cho tr ươ ế
h c t p là ph ng ti n h u hi u trong vi c giáo d c tr lòng yêu thiên ươ
nhiên, yêu quê h ng, đt n c, tình yêu m n b n bè, v i nh ng ng iươ ướ ế ườ
thân, bi t đc vi c làm t t, bi t yêu càu đp, cái thi n, gét cái ác đc,ế ượ ế
phê phán nh ng vi c x u, kính yêu Bác H , th t thà, ngoan ngoãn… và
còn là ph ng ti n hình thành các ph m ch t đo đc trong sáng, mà đcươ
bi t tr , nhà tr thì v n t và ngôn ng c a tr đc phát tri n m nh ượ
m , tr nói m ch l c, nói di n c m, nói day, nói đúng câu, đúng t và
đúng ng pháp.
Qua vi c cho tr làm quen văn h c chính là hình thành tr nh ng
tình c m đo đc t t đp, nh ng c m xúc th m m , phát tri n trí t ng ưở
t ng nh : Lòng yêu thiên nhiên qu , cây hoa lá, lòng kính tr ng yêuượ ư
th ng g n gũi và giúp đ nh ng ng i thân xung quanh tr nh ông bà,ươ ườ ư
b m , cô giáo, anh ch em. Thông qua ho t đng này tr làm tái t o và
sáng t o thêm nh ng tình ti t c a tác ph m m t cách h n nhiên phù h p ế
v i n i dung c a tác ph m. Thông qua s hi u bi t, trí t ng t ng c a ế ưở ượ
tr . Đng th i tr đc thu c th , k l i chuy n đc. Chính vì th đ ơ ư ế
đt đc m c đích c a môn h c: làm quen v i văn h c b n thân tôi đã ượ
nghiên c u suy nghĩ, tìm ra m t s bi n pháp đ gi ng d y t t môn: Làm
quen văn h c.
2) Th c tr ng ban đu.
Qua các năm th c hi n chuyên đ cho tr làm quen TPVH- LQCV,
giáo viên đã th c s có nhi u đu t vào vi c nâng cao các ph ng pháp, ư ươ
hình th c cho tr LQTPVH đã chú tr ng nhi u đn vi c đc, k di n c m ế
và d y tr k l i chuy n, k sáng t o d i nhi u hình th c đa d ng và ướ
phong phú. Song vi c d y tr đóng k ch còn còn có nhi u h n ch . ế
Ch a có sáng t o trong vi c chuy n th t chuy n k sang k chư
b n sân kh u, không t o ra đc tính k ch - s ki n - s bi n, l i tho i ượ ế
còn dài dòng khó hi u, giáo viên còn n ng n trong vi c d n chuy n làm
cho k ch b n tr nên r i r c - kém h p d n.
Bên c nh đó v n còn m t s giáo viên kh năng còn c m nh n các
tác ph m văn th chuy n còn h n ch gi ng đc và cách ph i h p ánh ơ ế
m t, c ch , đi u b , minh h a ch a b c l c m xúc h p d n cu n hút ư
tr , ph ng pháp l ng ghép tích h p ch a linh ho t sáng t o k t qu trên ươ ư ế
tr ch a cao, tr ch a th c s say mê, hào h ng, s d ng đ dùng d y ư ư
h c ch a có khoa h c, d n đn gi h c tr ít t p trung chú ý hi u qu ư ế
trên ti t h c ch a cao.ế ư
H u h t các v k ch còn thi u các y u t ph tr nh : Âm thanh, ế ế ế ư
c nh trí, trang ph c… làm cho ho t đng đóng k ch không thu hút đc s ượ
chú ý c a tr .
Giáo viên ch a ch đng linh ho t trong vi c t ch c các ho t đngư
đóng k ch cho tr - n u có thì ch y u là trong ti t h c. Còn trong các gi ế ế ế
ch i, các bu i sinh ho t thì h u nh ch a có.ơ ư ư
Đi v i nghành giáo d c yêu c u tr “h c mà ch i, ch i mà h c” ơ ơ
thông qua các tác ph m văn h c m t cách nh nhàng, g n gũi h n. ơ
3) Gi i pháp đã s d ng.
Qua áp d ng th c hi n chuyên đ: Làm quen năn h c trong tr ng ườ
M m non. Đây là m t chuyên đ l n, không kém ph n quan tr ng khi
th c hi n chuyên đ này giáo viên c n nghiên c u k tài li u chuyên đ
b i d ng th ng xuyên tham gia d gi các ti t d y th , chuy n đ đúc ưỡ ườ ế ơ
rút kinh nghi m cho b n thân.
T đó tôi nh n th y r ng b môn làm quen văn h c có t m quan
tr ng trong vi c phát tri n nh n th c, giáo d c đo đc, giáo d c th m
m và qua đc th k chuy n làm giàu v n t cho tr , rèn luy n kh năng ơ
phát âm và cách di n đt m ch l c. Các tác ph m th chuy n ch có th ơ
phát huy tác
d ng c a nó khi cô bi t chuy n t i đc t t ng c m xúc c a tác gi và ế ượ ư ưở
n i dung tác ph m thông qua các hình th c ngh th t h p d n, phong phú,
đa d ng. Qua đó giúp tr phát huy đc tính tích c c cá nhân- t tin- đc ượ
l p- sáng t o- hình thành t duy- kh năng ghi nh có ch đích, nh ng ư
tình c m đo đc t t đp có kh năng ho t đng ngh thu t, sáng t o.
Th ng xuyên nghiên c u k các bài so n, so n bài tr c khi gi ngườ ướ
d y.
Làm, mua s m, s u t m đ đ dùng, đ ch i phong phú h p d n ư ơ
v i tr và đm b o tính khoa h c nh : Tranh, con r i, v t th t …. ư
Đ thu hút, lôi cu n tr vào gi h c tôi l a ch n các hình th c t
ch c phù h p, h p d n nh qua t ch c h i thi: “Bé yêu th ”; câu đ, ư ơ
tham quan và đc bi t là ch n nh ng hình nh th t, đp và nh ng nhân
v t ng nghĩnh sáng t o đa vào công ngh thông tin đ tr hòa nh p , ư
hóa thân vào các nhân v t trong tác ph m mà tôi l ng ghép đc. Đ r i ượ
t ch tr trăm chú xem, l ng nghe cô gi i thi u d n đn tr n m b t ế
đc n i dung ti t h c m t cách ch đng.ượ ế
V i t ng bài d y, th lo i tôi đa ra h th ng câu h i đã chu n b ư
có tính lôgic, đ đàm tho i v i tr m t cách sôi n i theo ph ng trâm: ươ
“l y tr làm trung tâm” đ phát huy trí t ng t ng, nh ng c m xúc c a ưở ượ
tr , tình liên h th c ti n, sáng t o phù h p v i t ng n i dung c a bài mà
tr không b áp đt m t cách gò bó.
Cùng v i t ng bài d y, tôi dùng các th thu t khác nhau đ d n d t
vào bài chuy n ho t đng m t cách linh ho t ví nh trông m t ti t k ư ế
chuy n : “Bác g u đen và hai chú th vào đu tôi cho tr ch i: “Tr i ơ
n ng, tr i m a”. H i tr : “Con g đi t m n ng”. Cô giói thi u chuy n và ư
k cho tr cho tr nghe, sau đó cô k k t h p cho tr tri giác b ng tranh, ế
con r i, cho tr xem “Ch ng trình bông hoa nh ” t đó tr d nh n th y, ươ
phân tích tính cách nhân v t, bi t đâu là thi n - ác, đâu là t t đp - x u đ ế
tr h ng t i cái đích mà tr c n làm đó là bi t yêu th ng, giúp đ nh ướ ế ươ ư
tr yêu b n “th tr ng” giúp “Bác g u đen” (chuy n “bác g u đen và hai
chú th ”). Làm nh ng công vi c nh mà có l giáo nh l y tăm, b ng ư ư
n c m i ông bà, giúp cô lau bán, gh ….ướ ế
- Hay v i ti t d y th : Bó hoa t ng cô ế ơ
- Đu tiên cô cho tr ch i trò ch i “ gieo h t” ơ ơ
- Bác nông dân v a tr ng v n hoa r t đp m i l p mình đn thăm quan, ườ ế
nào chúng mình cùng đi .Các cháu v a đi v a làm bác nông dân qu c đt
- Các cháu th y v n hoa nh th nào? Khi cho tr tham quan v n hoa ườ ư ế ườ
giúp tr nh n bi t đc các lo i hoa , cách chăm sóc hoa, ích l i c a hoa. ế ượ
- Trè v a đc tham quan v n hoa v a đc nghe cô đc th làm cho ượ ườ ượ ơ
tr thích thú. Khi đc th l n 1 cô h i ơ
+ Cô v a đc bài th gí do ai sáng tác? ơ
- Trong bài th các b n nh hái hoa t ng cô nhân nh p gì? ( 8/3)ơ
- Ngày 8/3 là ngày qu c t ph n ngày c a các bà, các m , các cô, các ế
ch .
- L p mình cùng đi hái hoa nào?
- Cô đc l n 2 theo tranh
+ Trích d n n i dung bài th ơ
- L n 3: cô đc th tranh ch to ơ
- Các cháu i trong tháng này có m t ngày l r t ngày l c a các th y côơ
giáo đó là ngày gì v y? ( ngày 20/11)
+ Đàm tho i: B n nào tr l i gi i đc th ng m t ph n quà ượ ư
- Các b n nh trong bài th hái hoa t ng ai? Nhân nh p gì? ( t ng hoa cho ơ
cô, nhân nh p 8/3)
- Bó hoa c a b n nh có nh ng lo i hoa gì? Màu s c nh th nào?( tr tr ư ế
l i)
- Khi t ng hoa các b n nh h i h p nh th nào? ư ế
- Tình th ng c a cô giáo đi v i các b n nh nh th nào?ươ ư ế
- Các cháu s làm gì cho cô giáo vui lòng ( tr k )
- Gíao d c: Các cháu ph i h c ngoan, vâng l i cô, bi t giúp cô nh ng công ế
vi c v a s c nh ph cô c t đ dùng, đ ch i, x p bàn gh g n gành, khi ư ơ ế ế
th y sân tr ng có là vàng r i các cháu nh t b vào s t rác ườ ơ
Sau đó cho tr đc th ơ
- Các cháu i các b n nh trong bài th đã đi hái hoa t ng cô, các cháu đãơ ơ
có gì đ t ng cô ch a ? v y l p mình s đi hái hoa t ng cô nhé! ư
- Chia 2 đi m i đi 5 cháu
Đi 1 cháu hái hoa có ch u
Đi 2 cháu hái hoa có ch ư
- Cách ch i: Khi có hi u l nh b n đu hàng s b t liên t c qua 3 vòng lênơ
hái hoa theo quy đnh b vào gi c a đi mình và ch y v cu i hàng đng
b n đu hàng ti p t c lên hái hoa ế
- Khi hái hoa t o s h ng thú cho tr và còn k t h p giúp tr rèn luy n ế
ch cái.
Cô giáo khi d y tr đc th , k chuy n gi ng c a cô ph i chu n ơ
xác, di n đt trôi ch y ph h p v i t ng bài, cô phát âm không ng ng.
Khi d y tr đc th cô chú ý nghe tr đc và phát hi n ra tr nói ng ng, ơ
đc sai đ s a cho tr nh cô đc l i đ cho tr đc theo nhi u l n và ư
đng viên tr con đc g n gi i r i”. Thi đua gi a các t v i nhau đ
phát hi n t nào đc t t h n đ d n đn nhi u tr đc t t. ơ ế
D y tr nói đ câu, cô nói tr c và cho tr nh c l i nhi u l n ho c ướ
cho tr khác giúp đ các b n.
Trong gi h c cô luôn chú ý bao quát chung đ tìm hi u đc đi m
c a t ng tr đ g n gũi đng viên tr giúp đ nh ng tr còn y u kém, ế
đa tr vào ho t đng v i các b n có n n p h n, h ng thú h n.ư ế ơ ơ
Ngoài nh ng ho t đng chung c a ti t h c Làm quen văn h c tôi luôn t o ế
đi u ki n cho tr đc ti p xúc và cũng c tích lũy nh ng bi u t ng mà ượ ế ượ
cô đã cung c p cho tr m i lúc m i n i nh d o ch i ngoài tr i, trong ơ ư ơ
các môn h c khác, trong vui ch i đng th i đt n n móng cho gi h c sau ơ
đt k t qu cao. ế
Trong l p h c có b ng Làm quen văn h c tôi th ng g n các hình ườ
nh c a n i dung chuy n ho c bài th theo t ng giai đo n đ tr d nh n ơ
đó là câu chuy n gí? Bài th nào? Và tr có th đc, k v i nhau. ơ
B n thân tôi luôn h c h i các đng nghi p và th c hành, ki n t p ế
các chuyên đ tr ng, huy n và t b i d ng mình đ có thêm nhi u ườ ưỡ
kinh nghi m.
II. GI I QUY T V N Đ :
1) C s lý lu n:ơ
Văn h c là môn r t quan tr ng đi v i tr m m non, là ph ng ươ
ti n phát tri n ngôn ng cho tr có đ v n t đ nói năng l u loát, di n ư
đt gãy g n bi t s d ng t đúng lúc, đúng ch , không nh ng th mà vi c ế ế
d y tr làm quen v i nh ng t ng ngh thu t nh t t ng hình, t ư ượ
t ng thanh giúp tr phát tri n trí t ng t ng, óc quan sát, kh năng tượ ưở ượ ư
duy đc l p trong suy nghĩ.
Thông qua n i dung các tác ph m giáo d c tr bi t yêu quý ng i hi n ế ườ
lành, bi t n và kính yêu ông bà, b m , anh ch , b n bè, bi t nh ng nh nế ơ ế ườ
em nh .
Xu t phát t nh ng vai trò c th đó cho nên ho t đng d y tr làm
quen v i văn h c là môn h c không th thi u trong tr ng trình chăm sóc ế ươ
giáo d c tr . Ví v y vi c nâng cao ch t l ng d y tr làm quen v i tác ượ
ph m văn h c là v n đ quan tr ng trong đi m i hình th c t ch c giáo
d c m m non.
Làm quen v i tác ph m văn h c ch ra m c đ, gi i h n, yêu c u
c a vi c cho tr ti p xúc v i tác ph m văn h c qua ngh thu t đc và k ế
chuy n c a cô giáo. Ho t đng này nh m d n d t, h ng d n tr c m ướ
nh n nh ng giá tr n i dung, ngh thu t phong phú trong tác ph m, kh i ơ
g i tr s rung đng, h ng thú d i v i văn h c, có n t ng v nh ng ượ
hình t ng ngh thu t, cái hay cái đp c a tác ph m và th hi n s c mượ