ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG MẦM NON HUỐNG THƯỢNG
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Tên sáng kiến: “Biện pháp hướng dẫn trẻ 4-5 tuổi lớp B1 làm một số
thí nghiệm khoa học trong hoạt động chơi ngoài trời
tại trường mầm non Huống Thượng, thành phố Thái Nguyên”
Tác giả: Bùi Thị Lai
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị/địa chỉ: Trường Mầm non Huống Thượng
TP Thái Nguyên, tháng 3 năm 2024
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến thành phố Thái Nguyên
Tôi ghi tên dưới đây:
Số
TT
Họ và tên
Ngày tháng
năm sinh
Nơi công tác
Chức
danh
Trình độ
chuyên
môn
Tỷ lệ (%) đóng
góp vào việc tạo
ra sáng kiến
1
Bùi Thị Lai
8/11/1979
Trường mầm non
Huống Thượng
Giáo
viên
Đại học
100%
Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Biện pháp hướng dẫn trẻ 4-
5 tuổi lớp B1 làm một số thí nghiệm khoa học trong hoạt động chơi ngoài trời
tại trường mầm non Huống Thượng, thành phố Thái Nguyên".
- Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Bùi Thị Lai
- Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục mầm non
- Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử, tháng 9 năm 2023
- Mô tả bản chất của sáng kiến:
+ Về nội dung của sáng kiến:
Để kích thích sự phát triển của trẻ thì cách tốt nhất là cho trẻ tiếp xúc với
thực tế thật nhiều để trẻ có thể hiểu hơn về thế giới xung quanh. Là những ông
bố bà mẹ thông thái, hay cô giáo mầm non ươm mầm trí tuệ tương lai, bạn hãy
tìm hiểu những cách dạy trẻ như thế nào để trẻ phát triển tốt nhất.
Hoạt động ngoài trời là một trong những hoạt động vui chơi mà trẻ hứng
thú nhất, yêu thích nhất vì sau hoạt động học bó buộc trong lớp trẻ không được
chạy nhảy, đi lại tự do như hoạt động chơi ngoài trời, hoạt động mang lại cho trẻ
nhiều niềm vui và kiến thức cần thiết về thế giới xung quanh trẻ. Trẻ nhận thức
được thế giới xung quanh bằng cách tiếp xúc, tìm hiểu, khám phá và quan tâm
đến những gì xảy ra ở cuộc sống xung quanh mình. Qua hoạt động ngoài trời trẻ
2
thoả mãn nhu cầu hoạt động, nhu cầu tìm hiểu, khám phá của trẻ. Hoạt động
ngoài trời tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn và hứng thú với môi trường tự nhiên đồng
thời trẻ tự tin, mạnh dạn trong cuộc sống. Môi trường cho trẻ hoạt động ngoài
trời sẽ là một môi trường hấp dẫn và lôi cuốn trẻ nếu chúng ta biết nắm bắt và
tận dụng tất cả những yếu tố có sẵn trong thiên nhiên, tác động vào chúng qua
các trò chơi, quan sát tìm hiểu sự vật xung quanh trẻ trong các tình huống.
Những câu hỏi như: Vì sao? Làm thế nào?...và sự tò mò ham hiểu biết của trẻ.
Vì thế giáo viên cần tạo điều kiện, tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động vui chơi
ngoài trời để đáp ứng sự tò mò, khám phá những điều mà trẻ chưa biết.
Hoạt động chơi ngoài trời giáo viên thường cho trẻ chơi với lá cây, sỏi, cát,
giấy… nhưng có thể chơi mãi với những nguyên vật liệu đó trẻ cũng cảm thấy
chán nên tôi nghĩ nếu hoạt động chơi ngoài trời mà hướng dẫn trẻ làm một số thí
nghiệm khoa học vào thì có được không? trẻ có hứng thú không? Liệu sự thay
đổi này có đạt được kết quả như mong đợi không? Từ những câu hỏi chính bản
thân đưa ra tôi đã mạnh dạn hướng dẫn trẻ làm một số thí nghiệm khoa học
trong hoạt động ngoài trời. Thông qua hoạt động ngoài trời, trẻ có thể làm các
thí nghiệm khoa học một cách rất sáng tạo bằng tính tò mò bẩm sinh những vấn
đề, hiện tượng vốn luôn xuất hiện không ngừng trong cuộc sống hằng ngày.
Việc học mà chơi, chơi mà học vừa mang lại niềm vui và hiệu quả một cách tự
nhiên, vừa chuẩn bị một nền tảng suy nghĩ khoa học trẻ mầm non sẽ dễ dàng tìm
hiểu thế giới xung quanh và biểu hiện các suy nghĩ của mình một cách tự nhiên.
Chơi là con đường chủ yếu để trẻ khám phá khoa học về thế giới xung quanh và
làm những thí nghiệm khoa học đơn giản phù hợp với lứa tuổi của trẻ.
Trẻ mầm non luôn tò mò, thích tìm hiểu và khám phá nếu chỉ nghe thôi trẻ
không thoả mãn mà trẻ muốn tự tay làm đáp ứng được nhu cầu khám phá của
trẻ, vừa kích thích khả năng tư duy tiềm ẩn trong mỗi cá thể trẻ, những thí
nghiệm và đưa ra kết luận của mình. Qua thí nghiệm khoa học trẻ sử dụng thị
giác để xác định màu sắc, kích thước, hình dạng của đồ vật… có thể hỗ trợ trẻ
sử dụng thêm kính lúp, gương hoặc các câu hỏi yêu cầu trẻ miêu tả: Con làm
như nào? Con nhìn thấy những gì? Nó có di chuyển không? Khi ánh nắng mặt
trời chiếu vào trông nó như thế nào? Tại sao cái này nổi, cái kia chìm? Tại sao
3
vật này tan được? Tại sao vật kia lại bay được?…. Những câu hỏi đó dẫn tới
ham muốn khám phá tìm tòi ở trẻ. Tuy nhiên những câu trả lời của giáo viên
không thỏa mãn được tính tò mò của chúng. Các câu trả lời chưa giải đáp được
băn khoăn hơn nữa cách giải đáp trực tiếp vô hình chung tạo cho trẻ thói quen
ỷ lại vào người lớn, không biết thì chỉ hỏi mà không chịu tìm hiểu. Trẻ khó có
thể ghi nhớ các kiến thức được áp đặt, không hình thành được các kỹ năng,
ngôn ngữ không phát triển. Vì vậy việc tổ chức các hoạt động thí nghiệm khoa
học cho trẻ khám phá, tìm hiểu những gì gần gũi nhất sẽ giúp trẻ trả lời được
chính những thắc mắc đó và trẻ lĩnh hội những kiến thức đó một cách tự nhiên
nhất, dễ dàng nhất, kiến thức thu về sẽ nhớ lâu hơn góp phần thúc đẩy quá
trình phát triển trí tuệ cho trẻ. Với tấm lòng yêu nghề, mến trẻ tôi luôn trăn trở
suy nghĩ làm thế nào để trẻ lớp tôi được tham gia hoạt động khám phá khoa
học một cách hứng thú và thu được kết quả cao. Vì vậy, trong quá trình giảng
dạy tôi đã tìm tòi các biện pháp giúp trẻ tự đi tìm các lời giải thích đơn giản
“Tại sao? Vì sao lại thế này? Cái này có từ đâu?....”. Từ những lí do trên tôi đã
mạnh dạn đưa ra sáng kiến: “Biện pháp hướng dẫn trẻ 4- 5 tuổi lớp B1 làm một
số thí nghiệm khoa học trong hoạt động chơi ngoài trời tại trường mầm non
Huống Thượng”.
+ Về nội dung của sáng kiến:
- Thực trạng
Năm học 2023 - 2024 BGH nhà trường phân công cho tôi phụ trách lớp 4-5
tuổi B1 với sĩ số là 34 trẻ trong đó:
+ Trẻ trai : 17 trẻ
+ Trẻ gái : 17 trẻ
Con dân tộc là 6 cháu. Với độ tuổi đồng đều, 100% trẻ ngoan khỏe mạnh.
Lớp có 2 cô với trình độ Đại học. Bản thân tôi là một giáo viên tâm huyết với
nghề, luôn có tinh thần học hỏi bạn bè đồng nghiệp cũng như tự trau dồi kiến
thức chuyên môn nghiệp vụ.
Hoạt động chơi ngoài trời chưa được giáo viên chú trọng giáo viên thường sử
dụng những nguyên vật liệu sẵn có cho trẻ hoạt động, những nguyên vật liệu đó
không có sự thay đổi và được sử dụng hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng dễ gây sự
4
nhàm chán cho trẻ. Giáo viên chưa tìm hiểu và nghiên cứu để thay đổi các nguyên
vật liệu, cách thực hiện để thu hút trẻ tham gia hoạt động nhất là làm một số thí
nghiệm khoa học phù hợp với lứa tuổi và nhận thức của trẻ.
Một số trẻ đã được tiếp xúc với thí nghiệm khoa học nhưng số lượng thí
nghiệm được tổ chức rất ít nên trẻ cũng quên. Một số trẻ tiếp xúc nhưng không
hứng thú lắm vì nhút nhát không dám làm hoặc làm được nhưng không diễn đạt
được nên không tự tin
Một số trẻ thì phụ huynh cho là trẻ vẫn còn bé làm sao biết làm, sao hiểu được
những thí nghiệm khoa học đó.
Qua tìm hiểu và tham khảo ý kiến của các kênh thông tin về giáo dục mầm
non, chuyên môn, đồng nghiệp tôi quyết định chọn hoạt động chơi ngoài trời để
cho trẻ làm các thí nghiệm khoa học. Vì hoạt động chơi ngoài trời sẽ giúp trẻ tự
đi tìm các lời giải thích đơn giản “Tại sao? Vì sao lại thế này? Cái này có từ
đâu?....mà không gò bó về thời gian, không bó buộc trẻ trong một khuôn khổ
nhất định mà để trẻ được thoải mái làm, thoải mái quan sát và nêu ý kiến của
mình. Trong quá trình tổ chức hoạt động cho trẻ bản thân tôi nhận thấy một số
thuận lợi và khó khăn như sau:
Khó khăn
Địa điểm cho trẻ làm thí nghiệm khoa học tôi tận dụng khu vận động thể
chất, diện tích còn hẹp không có mái che, đồ dùng dụng cụ chưa phong phú đa
dạng, chưa thu hút trẻ tham gia vào hoạt động.
Quá trình tổ chức còn nặng về lý thuyết, phương pháp chưa linh hoạt sáng
tạo, hình thức tổ chức chưa thu hút được trẻ, chưa có khả năng tạo cảm hứng
cho trẻ yêu thích khi làm thí nghiệm khoa học.
Nhiều phụ huynh chưa nhận thức được đầy đủ về tầm quan trọng của việc
cho trẻ thực hiện các hoạt động thí nghiệm khoa học ở lứa tuổi mầm non vì nghĩ
rằng trẻ ăn chưa xong thì làm được gì?.
Khả năng nhận thức của trẻ trong lớp không đồng đều, một số cháu chưa
mạnh dạn tự tin còn nhút nhát, giao tiếp chưa mạch lạc, rõ ràng.
Bảng đánh giá kết quả khảo sát trước khi áp dụng phương pháp tại lớp 4-5
tuổi B1 Trường mầm non Huống Thượng vào thời điểm tháng 9 năm 2023