ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG NGOÀI
TRỜI CHO TRẺ 5-6 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài.
Như chúng ta đã biết, hoạt động ngoài trời là một trong những hoạt động vui
chơi mà trẻ hứng thú và quan tâm nhất. Đây là hoạt động mang lại cho trẻ nhiều niềm
vui và kiến thức cần thiết về thế giới xung quanh. Trẻ khi tham gia các hoạt động
ngoài trời được nhận thức về thế giới xung quanh bằng cách tiếp xúc, tìm hiểu, khám
phá và quan tâm đến những gì sảy ra ở cuộc sống xung quanh mình. Qua hoạt động
ngoài trời, trẻ thoả mãn nhu cầu hoạt động, tìm hiểu, quan sát thế giới xung quanh,
khám phá những điều mới lạ từ thiên nhiên, giúp trẻ tăng thêm vốn sống và nhất là
trẻ được tự do hoạt động. Hoạt động ngoài trời tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn và thích
ứng với môi trường tự nhiên đồng thời trẻ tự tin, mạnh dạn trong cuộc sống. Vui chơi
là hoạt động chủ đạo trẻ được học mà chơi, chơi mà học. Qua đó trẻ dần phát triển
trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội nhằm phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
Vì thế người giáo viên cần tạo điều kiện, tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động vui
chơi ngoài trời để đáp ứng được nhu cầu vui chơi của trẻ.
Tuy nhiên trẻ ở lứa tuổi 5-6 tuổi này chưa có khả năng chú ý, chưa tập trung
cao, trẻ dễ dàng tham gia vào bất cứ hoạt động nào nhưng cũng rất nhanh chán và
sớm bỏ cuộc. Vậy làm thế nào để có được một giờ vui chơi ngoài trời thực sự có hiệu
quả, hấp dẫn, lôi cuốn và phát huy được tính tích cực của trẻ thì đó là một bài toán
khó không riêng gì bản thân tôi mà đó cũng chính là sự trăn trở của những người
giáo viên nuôi dạy trẻ như tôi chính vì thế tôi đã chọn đề tài “ Một số biện pháp nâng
cao chất lượng hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non” để
nghiên cứu sâu hơn và chia sẻ những kinh nghiệm, cũng như sự hiểu biết của mình
tới bạn bè, đồng nghiệp.
I. Đối tượng, phạm vi, thời gian nghiên cứu.
1. Đối tượng nghiên cứu: Trẻ lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi.
2. Phạm vi nghiên cứu: Đề tài được thực hiện tại lớp 5- 6 tuổi A3 trường mầm non.
3. Thời gian nghiên cứu.
Thời gian: Đề tài được nghiên cứu từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 4 năm 2023.
III. Mục đích của nghiên cứu
Nhằm nâng cao chất lượng hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ, hình thành ở trẻ
những hành vi đẹp, thói quen tốt, góp phần phát triển nhân cách, phát triển các tố
chất thể lực, phát huy được tính tích cực, sự tò mò, thích tìm hiểu, khám phá ở trẻ.
Qua đó giúp trẻ đạt được những kết quả tốt nhất khi tham gia hoạt động và giáo viên
thực hiện đạt hiệu quả trong chất lượng của hoạt động.
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở khoa học.
1. Cơ sở lý luận.
Hoạt động ngoài trời là một trong các hình thức tổ chức môi trường giáo dục
cho trẻ mầm non phát huy được những ưu điểm qua các hoạt động như: giúp trẻ phát
triển về các mặt đức, trí, thể, mỹ và lao động.
Hoạt động chơi ngoài trời là hoạt động vui chơi không thể thiếu trong chế độ
sinh hoạt của trẻ mầm non. Đây là hoạt động vui chơi mà trẻ yêu thích và hứng thú
nhất, nó mang lại niềm vui và kiến thức cần thiết về thế giới xung quanh cho trẻ. Mặt
khác, trẻ sẽ nhận thức thế giới xung quanh qua việc tiếp xúc, tìm hiểu và khám phá
những gì xảy ra trong cuộc sống xung quanh trẻ. Qua hoạt động chơi ngoài trời trẻ
thỏa mãn nhu cầu vui chơi, hoạt động, nhu cầu tìm hiểu khám phá của mình. Hoạt
động vui chơi ngoài trời tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn và thích ứng với môi trường tự
nhiên, đồng thời cũng giúp trẻ tự tin, mạnh dạn trong cuộc sống, đó sẽ là một môi
trường hấp dẫn, lôi cuốn trẻ nếu chúng ta biết nắm bắt và tận dụng tất cả những yếu
tố có sẵn trong thiên nhiên, tác động đến trẻ qua các trò chơi, quan sát, tìm hiểu sự
vật xung quanh trẻ trong các tình huống. Qua hoạt động chơi ngoài trời trẻ phát huy
được tính tích cực chủ động của mình, ngoài ra trẻ còn có được sự thoải mái dễ chịu
khi hít thở không khí trong lành của thiên nhiên. Giờ hoạt động chơi ngoài trời đưa
trẻ đến với tuổi thơ ở những làng quê mộc mạc qua các trò chơi dân gian, những bài
vè vui tươi, nhí nhảnh, không những thế trẻ được tự do chơi các thiết bị, đồ chơi
ngoài trời như chơi cầu trượt, xích đu, bập bênh, nhà banh… Thông qua hoạt động
chơi ngoài trời phát triển ở trẻ em tình cảm, biết quan tâm giúp đỡ, nhường nhịn lẫn
nhau, không tranh dành đồ chơi với bạn, rèn luyện cho trẻ tinh thần đoàn kết, hợp
tác, có tinh thần tập thể trong lúc chơi qua đó giáo dục nhân cách cho trẻ về lối sống,
về phẩm chất đạo đức, về sự lễ phép, kính trọng đối với người lớn, tạo cho trẻ mối
quan hệ tốt giữa người với người, giữa trẻ và gia đình, bạn bè…Chính vì thế hoạt
động chơi ngoài trời là một hoạt động vô cùng cần thiết với trẻ mầm non.
2. Cơ sở thực tiễn.
Hiện nay việc tổ chức hoạt động chơi ngoài trời ở các trường mầm non đã thực
hiện nhưng cách tổ chức vẫn chưa linh hoạt, phong phú về hình thức và nội dung.
Giáo viên đã thực hiện nhưng thời gian tổ chức các trò chơi vận động, dân gian hay
học tập còn ít, thường cho trẻ chơi tự do, chơi các trò chơi tĩnh nhiều. Các giáo viên
thường chú trọng hoạt động học hơn hoạt động vui chơi.
Mặt khác, trẻ ở lứa tuổi này khả năng chú ý, tập trung chưa cao, trẻ dễ dàng
tham gia vào bất cứ hoạt động nào nhưng cũng rất nhanh chán và sớm bỏ cuộc.
Một số trẻ béo phì thường lười vận động, với trẻ yếu về thể chất thì ngại đi lên
xuống cầu thang để ra sân tham gia hoạt động chơi ngoài trời.
Ngoài ra do điều kiện cơ sở vật chất, các đồ chơi ngoài trời của trường còn hạn
chế nên việc tổ chức hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ còn gặp một số khó khăn,tuy
nhiên tôi cùng tất cả các đồng nghiệp luôn cố gắng khắc phục tạo cho trẻ những giờ
chơi đạt hiệu quả nhất.
3. Khảo sát thực trạng trước khi nghiên cứu đề tài.
Năm học 2022- 2023 tôi được phân công phụ trách lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi
A3. Với sĩ số trẻ là 33 trẻ. Qua khảo sát thực tế tôi nhận thấy 1 số thuận lợi, khó khăn
như sau:
a. Thuận lợi
BGH nhà trường thường xuyên quan tâm giúp đỡ, chỉ đạo trong việc xây dựng
môi trườn học tập bên trong và bên ngoài lớp học, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên thường xuyên thăm lớp, dự giờ và rút kinh nghiệm.
Trường lớp được xây dựng khang trang, sạch sẽ, thoáng, có sân chơi.
Bản thân tôi luôn yêu nghề mến trẻ, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tích
cự nghiên cứu tài liệu và tham khảo trên các phương tiện thông tin đại chúng, ham
học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn.
Trẻ tích cực tham gia vào hoạt động. Một số trẻ có khả năng quan sát, ghi nhớ
rất nhanh.
Được phụ huynh tin yêu, bạn bè đồng nghiệp quý mến, tân tình giúp đỡ.
Được trang bị các đồ dùng, đồ chơi ngoài trời, có khu phát triển vận động riêng
biệt dành cho trẻ hoạt động.
b. Khó khăn
Với thực trạng lớp tôi hiện nay có một số trẻ rụt rè, nhút nhát chưa có ý thức,
tính kỉ luật chưa cao và chưa chủ động tham gia vào các hoạt động.
Khả năng chú ý có chủ định của trẻ còn kém, trẻ dễ dàng cuốn hút vào các hoạt
động nhưng cũng nhanh chóng tự rút ra khỏi trò chơi nếu nó không còn hứng thú.
Phụ huynh đa số làm nông nên chưa thật sự quan tâm đến con em mình.
Đồ dùng đồ chơi hiện đại phục vụ cho hoạt động ngoài trời còn hạn chế.
c. Khảo sát thực trạng trước khi nghiên cứu đề tài.
Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài:
Nội dung
SL trẻ
đạt
Đạt tỉ lệ
SL trẻ
chưa đạt
Chiếm tỷ
lệ
- Trẻ hứng thú vào các hoạt động
19
57,5%
14
42,4%
- Trẻ có tính tập thế, kỉ luật, hợp
tác trong các hoạt động
14
42,4%
19
57,6%
- Trẻ mạnh dạn, tự tin
13
39,4%
20
60,6%
-Trẻ ham học hỏi, khám phá, trải
nghiệm.
9
27,3%
24
72,7%
II. Biên pháp thực hiện.
Từ thực tế trên để nâng cao chất lượng hoạt động ngoài trời tôi đã chon một số
biên pháp sau:
1. Biện pháp 1: Tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn, xây dựng
kế hoạch cụ thể, đổi mới phù hợp với lứa tuổi của trẻ.
Việc tổ chức một hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ thành công, mang lại hiệu
quả cao thì trước tiên người giáo viên phải có nghiệp vụ sư phạm tốt và phương pháp
lên lớp tốt. Nhận thức được điều đó tôi luôn tự nhủ bản thân mình phải không ngừng
học hỏi kinh nghiêm của những người đi trước cũng như những điều mới lạ, sáng tạo
của những thế hệ sau mình để từ đó nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và hiểu
rõ hơn phương pháp giáo dục mầm non nói chung và các phương pháp tổ chức giờ
hoạt động chơi ngoài trời nói riêng nhằm nâng cao chất lượng và đạt hiệu quả ở trẻ.
Bên cạnh đó nhà trường thường xuyên quan tâm đến việc bồi dưỡng chuyên
môn giáo viên như: Bồi dưỡng cho những giáo viên còn yếu về chuyên môn, tổ chức
những tiết mẫu cho giáo viên nắm bắt phương pháp,… Tôi luôn tham dự ghi chép
đầy đủ các chuyên đề của trường mình và các trường bạn để có được một phương
pháp dạy linh hoạt nhất tạo cho các hoạt động học, chơi trở nên nhẹ nhàng, thoải mái,
hấp dẫn và lôi cuốn trẻ để trẻ phát huy hết khả năng, tính tích cực của mình.
Tôi thường xuyên đi dự giờ các tiết dạy khi nhà trường tổ chức các đợt thao
giảng, thi giáo viên giỏi cấp trường và các tiết dạy của đồng nghiệp trong trường để
từ đó học hỏi, rút ra những kinh nghiệm bổ ích cho bản thân.
Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn của nhà trường, cùng với các chị em tôi
luôn tích cực tham gia trao đổi với các chị em đồng nghiệp về những vướng mắc
trong chuyên môn, từ đó chúng tôi cùng nhau bàn bạc và tìm ra những phương án tốt
nhất để giải quyết những vấn đề đó. Tôi dành nhiều thời gian để tìm hiểu và tham
khảo trên sách, báo, các tài liệu liên quan đến chương trình giáo dục mầm non để
nắm chắc mục tiêu, nội dung giáo dục và kết quả mong đợi để tìm ra các phương
pháp hướng dẫn trẻ hoạt động hiệu quả nhất. (Hình ảnh 1)
Ngoài ra tôi thường xuyên tìm hiểu các thông tin trên mạng Internet được cập
nhật hàng ngày, tôi khai thác những kiến thức mới, sưu tầm, các phương pháp giáo
dục tiên tiến, các hình thức giảng dạy mới và phù hợp với tình hình thực tế tại địa
phương để áp dụng trong công tác giảng dạy. Từ những kiến thức học hỏi được trên
Internet kết hợp với vốn kinh nghiệm tôi tích lũy được qua thời gian chăm sóc và
giảng dạy trẻ tôi luôn suy nghĩ để tìm ra những hình thức mới phù hợp với trẻ của
lớp mình để vận dụng được hiệu quả nhất.
Là người nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục và gần gũi với trẻ nhất, người giáo
viên cần nắm bắt được ý trẻ, tôn trọng ý kiến của trẻ dựa vào ý trẻ để giúp trẻ phát
triển theo mục tiêu chương trình chăm sóc giáo dục mầm non mới.
Nhờ sự nỗ lực phấn đấu học hỏi không ngừng tôi đã tích lũy cho mình thêm
nhiều kinh nghiệm hơn về chuyên môn đặc biệt là trong giờ chơi, hoạt động ngoài
trời lớp chúng tôi, giờ chơi của trẻ trở nên hấp dẫn, tính tích cực của trẻ được khai
thác và phát huy tối đa.