I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hoạt động tạo hình là một hoạt động học tập mang tính nghệ thuật, giúp trẻ
nhận thức phản ánh với thế giới xung quanh thông qua các hình tượng nghệ
thuật, là cơ sở ban đầu góp phần giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách toàn
diện về đức trí thể - mĩ, trẻ biết sáng tạo, lao động trong tương lai. Chính
vậy việc thực hiện tốt các hoạt động tạo hình trong trường mầm non sẽ góp phần
không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục nhằm phát triển toàn diện cho
trẻ. Những sản phẩm trẻ tạo ra rất đơn giản, ngộ nghĩnh sinh động, dễ thương,
thông qua đó trẻ biết đánh giá khái quát phản ánh ấn tượng của bản thân
không phụ thuộc vào thực tế. Trẻ rất thích sử dụng màu sặc sỡ mang tính chất
phản ánh biểu tượng. Mỗi sản phẩm của trẻ mang một nội dung, một tên gọi
khác nhau. Trẻ tham gia vào hoạt đông tạo hình đã giúp trẻ hình thành các đức
tính tốt như giữ gìn, yêu quý cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp. Trong thực tế
việc tổ chức các hoạt động tạo hình cho trẻ theo phương pháp hiện hành cũng đã
mang lại hiệu quả tới việc phát triển nhân cách. Song phương pháp đó chưa thực
sự đáp ứng chưa phát huy hết khả năng sáng tạo của trẻ. Các phương pháp
hoạt động tạo hình lâu nay đang được sử dụng còn mang tính dập khuôn theo
mẫu, sao chép chưa phát huy hết khả năng sáng tạo sự linh hoạt của người
giáo viên khi tổ chức hoạt động tạo hình. vậy tôi chọn đề tài “Một số biện
pháp phát triển thẫm mỹ cho trẻ 3-4 tuổi thông qua hoạt động tạo hình” nhằm
tìm ra các phương pháp, biện pháp tối ưu góp phần phát triển kỹ năng tạo hình
và phát triển thẫm mỹ cho trẻ.
2. Mục đích nghiên cứu
Nhằm giúp giáo viên dạy tốt môn tạo hình, giúp trẻ dễ dàng tiếp thu kiến
thức phát huy tính tích cực trong giờ học của trẻ.
Tìm ra được các phương pháp, biện pháp thiết thực nhằm nâng cao chất
lượng giáo dục phát triển trẻ cả 5 mặt giáo dục: Ngôn ngữ - tình cảm hội
nhận thức - thẩm mỹ - thể chất.
3. Đối tượng nghiên cứu
1
Biện pháp phát triển kỹ năng tạo hình cho trẻ 3-4 tuổi
4. Đối tượng khảo sát thực nghiệm
Các cháu lớp MG 3-4 tuổi Hiếu Bắc, Trường Mầm non Hoa Hồng, xã Cam
Hiếu, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị.
5. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu các loại sách, tài liệu hướng dẫn tổ chức các hoạt động tạo hình
cho trẻ dùng cho giáo viên mầm non của vụ giáo dục mầm non.
Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 3-4 tuổi.
Các chuyên san giáo dục mầm non
Phương pháp quan sát
Phương pháp trò chuyện, tạo tình huống
Phương pháp trò chơi
Phương pháp phân tích – tổng hợp .
Phương pháp thực hành .
Phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học
6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
- Phạm vi ngiên cứu: Kỹ năng tạo hình cho trẻ Mẫu giáo 3-4 tuổi Hiếu
Bắc, Trường Mầm non Hoa Hồng
- Kế hoạch nghiên cứu: Đề tài được tiến hành nghiên cứu trong một năm
học, bắt đầu từ tháng 9 năm 2019 đến tháng 6 năm 2020
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lí của trẻ 3-4 tuổi, đây là giai đoạn đầu tuổi
mẫu giáo, vận động của trẻ còn ở mức độ thấp (kỹ năng cầm bút, thao tác cắt,
dán…còn vụng về). Một mặt do trmới rời gia đình đến lớp với với bạn, lúc
này môi trường sống, sinh hoạt của trẻ thay đổi rộng lớn hơn nhà mọi sự
vật hiện tượng xung quanh trcòn rất mới lạ, trẻ chưa khái niệm về cái cụ
thể. Mặt khác, vốn ngôn ngữ của trẻ còn quá ít, trẻ chưa thể diễn đạt nguyện
vọng của mình bằng ngôn ngữ mạch lạc. Vì vậy hoạt động tạo hình chính là một
thứ ngôn ngữ riêng để trẻ biểu lộ tình cảm, tiếng i của mình với mọi người
2
xung quanh. Để tạo ra một sản phẩm đẹp trước hết trẻ phải hiểu về cái đó,
tình cảm với kỹ năng tạo ra nó, thì trẻ mới hoàn thành sản phẩm đó
được. Chính từ các hoạt động đó sẽ làm phát triển tình cảm thẩm mỹ của trẻ.
2. Thực trạng kỹ năng tao hình của trẻ tại lớp Mẫu giáo 3-4 tuổi Hiếu
Bắc
Năm học 2019 - 2020 tôi được nhà trường phân công giảng dạy tại lớp mẫu
giáo 3-4 tuổi Hiếu Bắc, trường Mầm non Hoa hồng. Trong lớp 2 giáo viên đều
trình độ trên chuẩn số trẻ 26 cháu trong đó 14 nam 12 nữ. Qua
quá trình thực hiện đề i sáng kiến kinh nghiệm, bản thân tôi gặp phải những
thuận lợi khó khăn sau:
a. Thuận lợi:
Trường lớp khá rộng rãi, môi trường tưởng cho mọi hoạt động của
và trẻ. Cơ vở vật chất trong lớp được nhà trường trang bị khá đầy đủ.
Ban giám hiệu vững về chuyên môn, luôn sát sao chỉ đạo giáo viên thực
hiện tốt chuyên môn của mình.
giáo viên trình độ trên chuẩn, nhiều năm kinh nghiệm giảng dạy,
nắm vững chuyên môn, luôn nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, tâm huyết với nghề,
ham học hỏi nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, nắm bắt được khả năng của từng
trẻ.
b. Khó khăn:
Trẻ chưa học qua lớp nhà trẻ nên kỹ năng tạo hình còn hạn chế
Ngôn ngữ của trẻ còn hạn chế một số cháu còn nói ngọng phát âm chưa,
chưa diễn tả được ý hiểu của mình đối với người khác.
Trẻ đến lớp còn nhút nhát, khóc nhè, không tích cực hoạt động. Nề nếp của
các cháu còn lộn xộn.
Một s gia đình còn nuông chiều con thái quá, luôn sẵn ng phục vụ tr
nên các cháu có thái độ ngang bướng, ỷ lại hay làm nũng bố mẹ.
Một số phụ huynh còn xem nhẹ việc học của trẻ ở trường mầm non, thường
xuyên cho trẻ nghỉ học nên phần nào ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục của trẻ.
3
Qua điều tra thực tế về kỹ năng tạo nh bao gồm tô màu, vẽ, nặn, xé dán của trẻ
tại lớp còn rất nhiều hạn chế. Kết quả khảo sát thực tế đầu năm như sau:
(Bảng khảo sát đầu năm – Tháng 9
Nội dung Tổng
số
cháu
Tốt Khá Trung
bình
Yếu
SL % SL % SL % SL %
Kỹ năng vẽ, tô màu
26 2 7,7 5 19,2 7 26,9 12 46,1
Kỹ năng nặn
2 7,7 7 26,9 9 34,6 8 30,8
Kỹ năng xé dán
2 7,7 5 19,2 7 26,9 12 46,1
Từ những số liệu trên cho thấy kỹ năng tạo hình của trẻ rất hạn chế. Đa
số trẻ chưa thể cầm bút vẽ, nặn xe dán được. Trước những thực trang trên tôi
luôn trăn trở làm thế nào để giúp trẻ thực hiện tốt các hoạt động tạo hình i
đã tìm ra được các giải pháp như sau.
3. Các biện pháp thực hiện
a. Cung cấp hiểu biết về cái đẹp, tạo cho trẻ cảm xúc về cái đẹp
thông qua việc tạo môi trường trong lớp học ngoài lớp học, sử dụng
nguyên vật liệu phong phú đa dạng.
Trang trí tạo môi trường nghệ thuật để gây cảm xúc, gây ấn tượng cho trẻ
về nghệ thuật tạo hình.
- Tạo môi trường đẹp trong lớp để khi trẻ đến lớp ấn tượng đầu tiên tác
động vào trẻ là toàn bộ sự bài trí, cách sắp xếp trang trí lớp học của trẻ. Trẻ quan
sát xung quanh xem lớp mình khác nhà mình không? Có đẹp hơn nhà mình
không?...Chính môi trường lớp học s tạo ấn tượng khó phai trong tâm trí trẻ.
Đây tác động cần thiết để hình thành cảm xúc nghệ thuật cho trẻ. Để làm
được điều này trước tiên phải chú trong việc tạo môi trường trong ngoài lớp
phù hợp với độ tuổi của trẻ và phù hợp với điều kiện thực tế của nhóm lớp đang
giảng dạy phải tạo được sự gần gũi, phong phú để thu hút trẻ tham gia vào
hoạt động.
4
+ Với môi trường trong lớp: Các mảng chính trong lớp như mảng chủ đề,
các tiêu đề của các góc. Để gây ấn tượng cho trẻ tôi thường sưu tầm các hình
ảnh ngộ nghĩnh, màu sắc bố cục hợp có tên thật gần gũi với trẻ dụ:
Mảng chủ đề tôi để vị trí chính giữa lớp đ trẻ dễ nhìn dễ thấy. Nội dung của
mảng chủ đề thường tổng hợp các hình ảnh về chủ đề: Như chủ đề trường Mầm
non: hình ảnh ngôi trường, đu quay, cầu trượt, lớp học của bé, các đồ chơi
trong lớp, hình ảnh các đang chơi…Các góc hoạt động như góc phân vai i
sưu tầm hình ảnh mặc mặc tạp dề nấu cơm, đồ dùng dụng cụ chế biến.
Hay góc xây dựng tôi sưu tầm hình ảnh bé vận chuyển các vật liệu xây dựng....
+ Để phát huy tối đa tác dụng của môi trường hoạt động i giới thiệu cho
trẻ về các sản phẩm bằng các ngôn ngữ nghệ thuật để tích luỹ cho tr vốn
hiểu biết về nghệ thuật say nghệ thuật. Từ đó ch thích lòng ham muốn
thích tham gia tạo ra sản phẩm nghệ thuật đ sản phẩm trang trí lớp học của
mình. dụ: mảng hoạt động tạo hình: Tôi giới thiệu đây ngôi nhà nghệ
thuật của chúng mình, đây bức tranh vẽ về ngôi n ước của bạn Quỳnh
Chi năm trước học đây, còn đây tranh dán hình ngôi n của bạn Quyên…
Từ lời gợi mở như vậy đã kích thích trẻ tạo ra sản phẩm mới.
+ Để gây hứng thú cho trẻ trong góc nghệ thuật thì tuỳ theo từng chủ đề
tiến hành tôi thể chuẩn bị mảng cung cấp kiến thức, các nguyên vật liệu
phù hợp phong phú về chủng loại dụ: Giấy màu, tranh ảnh cũ, báo tạp chí,
sáp màu, đất nặn, lá cây, hạt đậu, hạt bắp các loại, chai lọ nhựa…Các nguyên vật
liệu chuẩn bị cho trẻ luôn để trạng thái mở giúp trẻ dễ lấy dễ sử dụng khi vào
hoạt động. Từ đó giúp trẻ được thoải mái tạo ra các sản phẩm theo khả năng của
mình, đồng thời trẻ được củng cố và làm quen kiến thức, giúp trẻ tăng thêm vốn
kiến thức, kỹ năng hơn trong giờ hoạt động chung ví dụ: Với chủ đề
“Thế giới động vật” góc nghệ thuật tôi nặn một số con vật (gà, thỏ, mèo, trâu,
voi…) để kệ hoặc tranh một số con vật …để cung cấp kiến thức cho trẻ. Khi
trẻ vào góc chơi hoặc giờ đón trả trẻ i thu hút gợi ý trẻ quan sát những sản
phẩm đó để tạo ấn tượng ban đầu cho trẻ, lôi cuốn trẻ thực hiện các sản phẩm
của mình nhằm hình thành và phát triển kỹ năng nặn cho trẻ.
5