1
STT
NỘI DUNG
Số trang
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1
Lý do chọn đề tài
2
2
Mục đích nghiên cứu
2
3
Đối tượng nghiên cứu
3
4
Phạm vi và thời gian nghiên cứu
3
5
Phương pháp nghiên cứu
3
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1
Cơ sở lý luận
4
2
Cơ sở thực tiễn
4
2.1
Đặc điểm tình hình
4
2.2
Thuận lợi
5
2.3
Khó khăn
5
2.4
Khảo sát học sinh đầu năm
5
3
Các biện pháp thực hiện
6
3.1
Biện pháp 1. Tự bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng để lựa chọn
các trò chơi dân gian…
6
3.2
Biện pháp 2. Xây dựng góc dân gian, chuẩn bị đồ dùng, đồ
chơi....
6
3.3
Biện pháp 3. Lồng ghép trò chơi dân gian phù hợp với các
hoạt động học
8
3.4
Biện pháp 4. Động viên tất cả trẻ tham gia trò chơi
9
3.5
Biện pháp 5. Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh .....
10
4
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
10
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1
Kết luận
12
2
Khuyến nghị, đề xuất
12
Lời cam đoan
13
Tài liệu tham khảo
14
Phụ lục – Minh chứng
15
2
PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài:
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” là câu hát mở đầu trong bài hát
cùng tên của nhạc sĩ Lê Mây, đã được mọi người biết đến như một thông điệp
có ý nghĩa vô cùng sâu sắc: Trẻ em là tương lai của đất nước là hạnh phúc của
mọi gia đình, việc bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ không là trách nhiệm của
riêng ai mà là trách nhiệm của mọi người trong xã hội.
Trẻ em không chỉ cần được chăm sóc sức khỏe, được học tập, mà quan
trọng nhất trẻ cần được thỏa mãn nhu cầu vui chơi. Học qua các trò chơi trẻ sẽ
chiêm nghiệm, tích lũy kiến thức một cách dễ dàng nhất. Trong đó có thể nói trò
chơi dân gian là một loại trò chơi không thể thiếu được trong đời sống trẻ
thơ. Trò chơi dân gian đến với tuổi thơ một cách nhẹ nhàng, giúp trẻ vừa học
vừa chơi, trò chơi gần gũi, đơn giản, dễ chơi và không tốn kém. Dù ở bất cứ đâu
trò chơi dân gian mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều bổ ích, giúp trẻ phát
triển tính tích cực vận động, rèn sự khéo léo nhanh nhẹn, tăng cường thể lực cho
trẻ, phát triển các giác quan, giúp trẻ hiểu biết thêm về thế giới xung quanh.
Trong bối cảnh xã hội hiện nay, công nghệ thông tin bùng nổ, các bậc cha
mẹ luôn bận rộn với công việc hoặc chú ý quá nhiều vào việc học của trẻ, khiến
tuổi thơ của trẻ uể oải, áp lực.... Mất đi sự hồn nhiên vô tư vốn có của “tuổi thơ”.
Trẻ nhỏ thường làm bạn với tivi, điện thoại.... Trò chơi công nghệ vô hình làm
người lớn lãng quên dạy trẻ con những trò chơi dân gian, có giá trị văn hóa
truyền thống của dân tộc Việt Nam. Chính vì thế, việc giúp các em hiểu về cội
nguồn với những trò chơi dân gian là một việc làm hết sức cần thiết.
Trò chơi dân gian bắt nguồn từ những bài đồng dao âm điệu nhịp nhàng
hòa quyện với những trò chơi tạo nhịp điệu, làm cho trò chơi trở nên sống động,
vui tươi, nhí nhảnh. Đặc biệt góp phần phát triển ngôn ngữ, làm phong phú vốn
từ của trẻ. Trò chơi dân gian không chỉ đơn thuần là trò chơi mà nó còn nâng
cánh tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo, sự khéo léo mà
còn giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, tình yêu thiên nhiên, yêu
quê hương đất nước. Hiểu được sức mạnh của đoàn kết.
Nhận biết được tầm quan trọng của trò chơi dân gian đối với trẻ mầm non.
tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ
5-6 tuổi trong trường mầm non”
2. Mục đích nghiên cứu
Giúp trẻ 5 – 6 tuổi có những trải nghiệm thực tế, hiểu biết và biết chơi
nhiều trò chơi dân gian.
3
Tuyên truyền về lợi ích và thực hiện tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian
trong trường mầm non.
3. Đối tượng nghiên cứu
Tôi đã áp dụng đề tài này trên lớp mẫu giáo 5 tuổi A5 trường Mầm non
Thanh Lâm A.
4. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu: Công tác áp dụng một số biện pháp tổ chức trò chơi
dân gian cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non Thanh Lâm A.
Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9/2023 đến tháng 4/2024
5. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp cho trẻ thực hành trải nghiệm
Phương pháp mô tả
Phương pháp so sánh
4
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lí luận
Trải qua các thời kỳ phát triển của xã hội, các hình thức chơi của trẻ cũng
dần thay đổi. Một số trò chơi dân gian truyền thống, dần bị phai mờ, thay thế
bằng những trò chơi hiện đại. Tuy nhiên, trò chơi dân gian có những đặc trưng
nổi trội riêng. Trò chơi dân gian hoàn toàn có thể sử dụng những nguyên vật liệu
sẵn có, giá thành rẻ, thậm chí không cần đồ dùng, đồ chơi mà chỉ cần chơi cùng
nhau. Lợi thế này rất phù hợp với tình hình thực tế của cấp học mầm non. Các
con được tiếp cận và trực tiếp tham gia các trò chơi dân gian sẽ giúp cho trẻ sớm
hình thành các thói quen hoạt động tập thể giúp trẻ tự tin, linh hoạt hơn.
Trò chơi dân gian đến với trẻ thơ một cách nhẹ nhàng qua những bài đồng
dao âm vần dễ nhớ, gần gũi, có thể dễ dàng chơi mọi lúc, mọi nơi: trên sân
trường, trong lớp học, khu sân vườn, đi tham quan .. Đồ dùng để chơi chủ yếu
lấy từ thiên nhiên, đôi khi chỉ là lá cây, viên sỏi... cũng có thể lập được một hội
chơi.
Trong những năm qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có rất nhiều văn bản
hướng dẫn đưa các trò chơi dân gian vào trường học. Bám sát các văn bản
hướng dẫn của các cấp nên đã xây dựng kế hoạch lồng ghép các trò chơi dân
gian vào chương trình chăm sóc giáo dục trẻ.
2. Cơ sở thực tiễn
2.1.Đặc điểm tình hình
Trường mầm non Thanh Lâm A nơi tôi công tác được UBND Thành Phố
Hà Nội công nhận trường mầm non đạt chuẩn quốc gia mức độ 1. Nhà trường
nhiều năm liền đạt danh hiệu “Tập thể lao động xuất sắc”. Trong những năm học
gần đây nhà trường tổ chức được nhiều sân chơi bổ ích cho các Con và các bậc
phụ huynh cùng tham gia như “ Bánh chưng xanh” “Em yêu làn điệu dân ca”
“Bé với trò chơi dân gian”..... Tất cả các hội thi đều lồng ghép trò chơi, trẻ có
sân chơi vui vẻ và bổ ích. Thu hút được rất nhiều sự quan tâm của các bậc phụ
huynh học sinh.
Trò chơi dân gian là một phương tiện giáo dục nhân cách toàn diện cho trẻ
mầm non. Trò chơi dân gian cung cấp cho các con những kiến thức xã hội cơ
bản cần thiết cho cuộc sống của trẻ: tập lao động, làm quen với một số nghề phổ
biến trong xã hội… Giúp cho trẻ phát triển trí tưởng tượng phong phú, đồng thời
là phương tiện phát triển ngôn ngữ có hiệu quả. Khi tham gia chơi, trẻ được ca
hát, nhảy múa, đối đáp, đọc vè… Qua đó, vốn từ của trẻ được phát triển, ngôn
ngữ mạch lạc.
5
Năm học 2023 – 2024 tôi được phân công phụ trách lớp 5 tuổi A5 với tổng
số trẻ là 13 học sinh trong đó có 4 học sinh nam và 9 học sinh nữ. Các cháu đều
khỏe mạnh và chuyên cần. Khi thực hiện đề tài này, tôi gặp những thuận lợi, khó
khăn sau:
2.2.Thuận lợi: Bản thân được phân công dạy lớp 5-6 tuổi, độ tuổi dễ
dàng tiếp thu lĩnh hội trò chơi thuận lợi hơn những độ tuổi khác trong nhà
trường. Bản thân tôi đã tổ chức được nhiều trò chơi dân gian ở lớp cho các con,
thu hút sự quan tâm của phụ huynh nên phụ huynh đã nhận thức rất rõ tầm quan
trọng của trò chơi dân gian đối với trẻ, phụ huynh đã chú ý đến việc hướng dẫn
cho con em mình chơi ở nhà. Điều may mắn nhất là tôi được sống trong tập thể
đội ngũ đoàn kết, yêu thương, quan tâm giúp đỡ nhau trong cuộc sống cũng như
trong công việc, cùng nhau học hỏi, trao đổi kinh nghiệm quý báu. Bản thân tôi
yêu nghề, mến trẻ, ham tìm tòi, học hỏi, thích khám phá những cái mới lạ.
Với vai trò là người mẹ hiền thứ hai của trẻ tôi thường xuyên nghiên cứu
các tài liệu, sáng tạo trong công tác giảng dạy, để trẻ luôn hứng thú yêu thích
những giờ học.
2.3.Khó khăn: Một số trẻ sinh ra trong gia đình làm ăn buôn bán, công
nhân điều kiện kinh tế gia đình khó khăn, một số chỗ ở gia đình diện tích chật
hẹp nên ít có thời gian cho trẻ hoạt động giao tiếp với các trò chơi dân gian ở
nhà. Vì vậy trẻ còn nhút nhát, chưa thực sự hòa mình tham gia vào các trò chơi
mà lớp tổ chức, chưa tích cực chủ động để thực hiện công việc, chưa cố gắng để
hoàn thành nhiệm vụ của mình để tìm ra kết quả, trẻ còn phụ thuộc nhiều vào cô
giáo. Số lượng các trò chơi dân gian Việt Nam vô cùng phong phú và đa dạng
nhưng không phải trò chơi nào cũng phù hợp với trẻ mầm non, nhiều trò chơi có
luật chơi khó, cách chơi phức tạp, không thể áp dụng cho trẻ.
Việc tổ chức trò chơi dân gian của giáo viên trong lớp thu hút lôi cuốn trẻ
hứng thú tham gia vào hoạt động cũng có mặt còn hạn chế nên chưa thật sự lôi
cuốn trẻ tham gia vào hoạt động. Trẻ trong cùng một độ tuổi, nhưng lại có mức
độ nhận thức và khả năng chú ý chủ định khác nhau.
2.4.Khảo sát học sinh đầu năm: Đối với lớp của tôi nhiều trẻ còn lạ lẫm
với loại hình trò chơi này. Trẻ dễ dàng nhập cuộc chơi nhưng cũng nhanh chóng
tự rút ra khỏi trò chơi nếu nó không còn hứng thú. Thời gian tổ chức cho trẻ chơi
rất hạn hẹp vì một trò chơi không thể diễn ra trong suốt cả một hoạt động của trẻ
mà nó chủ yếu được lồng ghép và tích hợp vào các hoạt động khác. Để có cơ sở
cho việc nghiên cứu của mình, tôi tiến hành điều tra, khảo sát tình hình của trẻ ở
lớp tôi đầu năm.
Bảng 1: Bảng khảo sát trẻ đầu năm