ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN THANH TRÌ
TRƯỜNG MẦM NON A XÃ NGỌC HỒI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG LỚP HỌC
XANH - AN TOÀN - HẠNH PHÚC CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI
TRONG TRƯỜNG MẦM NON
Lĩnh vực : Giáo dục trẻ mẫu giáo
Cấp học : Mầm non
Tên tác giả : Vũ Thị Nam
Đơn vị công tác: Trường mầm non xã A xã Ngọc Hồi
Chức vụ : Giáo viên
NĂM HỌC 2022 - 2023ĐẶT VẤN ĐỀ
Sinh thời Bác Hồ đã từng nói “Dù khó khăn đến đâu cũng phải thi đua dạy
tốt và học tốt”; Hưởng ứng lời kêu gọi của Người, trong nhiều năm qua ngành Giáo
dục đã phát động nhiều phong trào thi đua như: “Học tập và làm theo đạo đức
phong cách Hồ Chí Minh” Cuộc vận động “Hai không” với nhiều nội dung như;
cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”;
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”; “Xây dựng nhà trường văn
hóa - nhà giáo kiểu mẫu - học sinh thanh lịch”... Đặc biệt trong năm học 2022 -
2023 Sở Giáo dục và Đào tạo đã lấy chủ để của cấp học mầm non Hà Nội giai
đoạn 2021 – 2025 là “ Xây dựng trường mầm non Xanh - an toàn – hạnh phúc ”.
Có thể nói với tinh thần thẳng thắn, nhìn vào sự thật, đối diện với chính các cuộc
vận động và phong trào thi đua nói trên đã và đang thổi luồng gió mới, tạo thêm
sinh khí cho toàn xã hội, cho ngành giáo dục có thêm sức mạnh để hoàn thiện thiên
chức “Trồng người” của mình.
Trẻ mầm non học chủ yếu là “ Học bằng chơi, chơi mà học”. Chính bởi
vậy mà môi trường cho trẻ hoạt động học tập, vui chơi có vai trò hết sức quan
trọng. Một môi trường thuận lợi không chỉ tạo điều kiện cho trẻ khám phá một
cách tích cực, chủ động trải nghiệm và phát triển toàn diện phát huy tiềm năng
sẵn có của bản thân và hình thành những kỹ năng cần thiết cho trẻ. Bên cạnh đó
môi trường như người thầy thứ hai giúp trẻ được thỏa mãn nhu cầu vui chơi và
hoạt động từ đó hình thành nhân cách và giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
Tuy nhiên cùng với sự phát triển của xã hội, sự đổi mới của đất nước đã
kéo theo nhiều mặt trái của cơ chế thị trường như: các tệ nạn xã hội, sự suy giảm
về đạo đức, thiếu lương tâm, trách nhiệm; ý thức về bảo vệ môi trường của cộng
đồng, việc giáo dục toàn diện ở góc độ nào đó chưa được quan tâm thường
xuyên. Một số trường cơ sở hạ tầng vật chất đã xuống cấp, trang thiết bị hiện đại
còn chưa nhiều và phong phú… cũng một phần nào hạn chế đến việc xây dựng
môi trường học tập cho trẻ đạt hiệu quả cao.
Bên cạnh đó, phụ huynh chưa đánh giá được tầm quan trọng của bậc học
mầm non trong đó có việc xây dựng môi trường giáo dục. Nhiều giáo viên còn
chủ quan trong việc đặt an toàn của trẻ lên hàng đầu, chưa đầu tư nghiên cứu tài
liệu để đổi mới phương pháp dạy học cũng như việc tự làm đồ dùng dạy học và
đồ chơi cho trẻ. Khi tổ chức các hoạt động còn rập khuôn máy móc, chưa phát
huy được tính tích cực.
Vậy làm thể nào để cùng tập thể nhà trường chung tay thực hiện tốt chuyên đề
“Xây dựng lớp học xanh - an toàn – hạnh phúc”. Câu hỏi này luôn là niềm băn khoăn
của một người giáo viên phụ trách lớp mẫu giáo lớn 5 - 6 trong tôi. Chính bởi vậy, tôi
đã tự nghiên cứu các tài liệu, đưa ra áp dụng một số các biện pháp và đã mạnh dạn lựa
chọn đề tài “Xây dựng lớp học xanh- an toàn-hạnh phúc cho trẻ 5-6 tuổi trong trường
mầm non” để nghiên cứu trong năm học 2022-2023 và có tính khả thi.
Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 09/2022 đến tháng 05/2023
Đối tượng nghiên cứu: Trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi trong trường mầm non
Phương pháp nghiên cứu:
+ Phương pháp nghiên cứu lý luận
+ Phương pháp nghiên cứu thực trạng
+ Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp quan sát
+ Phương pháp đàm thoại
+ Phương pháp đánh giá
Phạm vi nghiên cứu: Công tác xây dựng lớp học xanh - an toàn - hạnh
phúc cho trẻ 5 - 6 tuổi ở trường mầm non.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Môi trường giáo dục vốn có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành
và phát triển nhân cách của trẻ. Xây dựng môi trường Xanh - An toàn - Hạnh
phúc không chỉ đem lại không gian tươi mát, an toàn, thư giãn và hạnh phúc
cho cô và trẻ mà còn giúp trẻ được trải nghiệm, được học bằng chơi, chơi
bằng học, khiến trẻ hứng thú hơn khi tham gia vào các hoạt động.
Để thực hiện có hiệu quả kế hoạch hành động của ngành Giáo dục -
Đào tạo, Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số
29-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương khoá XI về “ Đổi mới căn bản,
toàn diện Giáo dục và Đào tạo” trong đó việc đổi mới môi trường giáo dục
đảm bảo: Xanh – an toàn – hạnh phúc là một trong những điều kiện quan
trọng nhằm nâng cao chất luợng giáo dục, đào tạo ở các nhà trường. Đặc
biệt với môi trường mầm non nơi để lại nhiều dấu ấn đậm sâu trong cuộc
đời của mỗi con người. Tạo môi trường trong lành cho các cháu vui chơi,
học tập là điều thiết yếu nhất. Và hẳn mỗi chúng ta ai cũng mong muốn
con em mình có được cuộc sống, học tập, vui chơi trong một môi trường
giáo dục thật sự xanh - an toàn và hạnh phúc. Muốn xây dựng được cảnh
quan môi trường theo hướng xanh - an toàn - hạnh phục trước hết cần xây
dựng được yêu cầu cần đạt cho từng tiêu chí, phù hợp với thực tế của nhà
trường, của địa phương, từ đó làm cái đích để xây dựng kế hoạch phấn đấu
thực hiện cho từng giai đoạn cụ thể.
- Tiêu chí xanh: ngôi trường luôn hiện hữu màu xanh tươi của cây
cối, hoa lá khắp sân trường và trong các lớp học tạo nên màu xanh dịu mát
đưa các bé trở về với thiên nhiên, gần gũi và gắn bó với thiên nhiên.Vườn
trường phải được quy hoạch tổng thể, có khu vui chơi, vườn cổ tích của bé,
có bồn hoa, cây cảnh, cây bóng mát, tuyệt đối không để đất trống. Những
loại cỏ, hoa phải phù hợp theo quy hoạch cụ thể và để cho mỗi góc của sân,
vườn, lớp học đều phải được trang trí hợp lý, sáng tạo. Xây dựng khu
"Vườn thiên nhiên của bé" thật phong phú với nhiều các loại hoa, cây
cảnh, bể cá, các nhân vật trong các câu chuyện cổ tích... tạo điều kiện cho
việc chăm sóc và giáo dục trẻ ngày càng hoàn thiện và đạt hiệu quả hơn.
- Tiêu chí an toàn: Đảm bảo an toàn trong giờ học, giờ chơi, giữ gìn
ANTT trong khu vực trường, đảm bảo cổng trường thông thoáng không
ách tắc trong giờ đưa đón trẻ. Không có trẻ đánh nhau, xô đẩy nhau trong
nhà trường, không có trẻ bị tai nạn thương tích, phải có hệ thống phòng
cháy, chữa cháy gắn ở các tầng và ở nơi thuận tiện nhất. Đường dây điện,
quạt trần, cửa kính, tủ đựng đồ dùng cá nhân, giá để đồ chơi phải được
kiểm tra thường xuyên để kịp thời sữa chữa. Đồ dùng, đồ chơi dạy học
phải đảm bảo tuyệt đối an toàn, không sắc nhọn, đồ chơi mua về phải biết
rõ nguồn gốc, đảm bảo tính giáo dục cao.
- Tiêu chí hạnh phúc: Trường học hạnh phúc phải là điểm đến thân
thiện và vui thích của trẻ, là môi trường giáo dục hoàn hảo tạo được cho trẻ
tâm lí thoải mái khi trẻ đến trường. Trường học hạnh phúc là nơi khiến cả
cô và trò đều có cảm giác muốn đến “Mỗi ngày đến trường là một ngày
vui” khi đến sẽ có hứng thú, niềm vui, sự mong chờ và những rung động.
Lớp học hạnh phúc không áp đặt trẻ phát triển theo khuôn mẫu mà đóng
vai trò định hướng để trẻ được làm những gì mình yêu thích và say mê. Ở
đó, trẻ được học những gì có ý nghĩa với chúng, được khơi gợi niềm yêu
thích, các bài học được thông qua các trò chơi và những trải nghiệm. Điều
quan trọng nữa muốn học trò hạnh phúc thì trước hết cô giáo, BGH, Nhân
viên trong trường phải là người hạnh phúc. Kể cả các bậc phụ huynh, mỗi
ngày đưa trẻ đến trường đều cảm thấy an tâm vui vẻ, tin tưởng và thân
thiện để mỗi buổi đưa trẻ đi học thực sự ý nghĩa.
Đặc điểm của trẻ ở lứa tuổi mầm non trẻ học chủ yếu bằng chơi nên
việc xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học không chỉ đạt các tiêu chí
trên mà còn phải hấp dẫn đối với trẻ. Môi trường cần áp dụng các phương
pháp học tập linh hoạt, hiện đại để có thể kích thích các tư duy tìm tòi,
khám phá, truyền cảm hứng học tập giúp cho trẻ phát triển toàn diện cả về
cảm xúc, trí tuệ và thể chất. Mỗi trẻ lại có một tâm lý tính cách khác nhau
chính vì vậy giáo viên cần phải biết tôn trọng sự khác biệt bởi chính sự
khác biệt ấy mới tạo nên sự đa dạng. Xây dựng môi trường lớp học xanh -
an toàn - hạnh phúc là điều rất cấp thiết và có ý nghĩa lớn đối với trẻ hơn
bao giờ hết.