Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Phát triển năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo của học sinh thông qua dạy học tích hợp Bài 43: Bảo quản Thịt, Trứng, Sữa và Cá

Ở Ụ Ạ S  GIÁO D C VÀ ĐÀO T O VĨNH PHÚC

ƯỜ TR NG THPT BÌNH XUYÊN

TÊN SÁNG KI NẾ :

Ể Ự Ấ Ạ Ế Ề

Ả  PHÁT TRI N NĂNG L C GI Ạ Ợ Ọ Ả

Ứ Ữ Ị I QUY T V N Đ  VÀ SÁNG T O CHO Ả   Ọ H C SINH THÔNG QUA D Y H C TÍCH H P BÀI 43: B O QU N TH T, TR NG, S A VÀ CÁ.

ị Ng i th c hi n:

ườ ự ệ Bùi Th  Nguyên              Mã sáng ki n:ế  31.59.01

Vĩnh Phúc, năm 2018

1

Ế Ả BÁO CÁO K T QU

Ứ Ứ Ụ Ế NGHIÊN C U,  NG D NG SÁNG KI N

Ự Ể Ả Ấ Ế Tên sáng ki n: ế PHÁT TRI N NĂNG L C GI I QUY T V N Đ Ề

Ọ Ọ Ạ Ạ Ợ   VÀ SÁNG T O CHO H C SINH THÔNG QUA D Y H C TÍCH H P

Ứ Ữ Ả Ả Ị BÀI 43: B O QU N TH T, TR NG, S A VÀ CÁ.

2

Ụ

Ụ

M C L C

ộ

ề ụ Đ  m c

N i dung

Trang

ớ

ờ L i gi

ệ i thi u

1.

4

Tên sáng ki nế

2.

5

3.

5

ả Tác gi ế  sáng ki n

4.

6

ủ ầ ư ạ ế Ch  đ u t t o ra sáng ki n

5.

6

ự ế ụ Lĩnh v c áp d ng sáng ki n

ế ượ

ụ

Ngày sáng ki n đ

c áp d ng

6.

6

ả ả

ấ ủ

ế

Mô t

b n ch t c a sáng ki n

7.

6­41

ữ

ầ

ả

ậ Nh ng thông tin c n b o m t

8.

42

ệ ầ

ề

ế

ụ

ế

9.

Các đi u ki n c n thi

t áp d ng sáng ki n

42

ợ

ượ

ặ ự ế

ể

ượ

10.

Đánh giá l

i ích thu đ

c ho c d  ki n có th  thu đ

c do

42

ụ

ế

áp d ng sáng ki n

ữ

ổ ứ

ụ

11.

Danh sách nh ng t

ử  ch c/cá nhân đã tham gia áp d ng th

43

ế ầ

ụ

ầ

ặ

ho c áp d ng sáng ki n l n đ u

Ế Ả BÁO CÁO K T QU

3

Ứ Ứ Ụ Ế NGHIÊN C U,  NG D NG SÁNG KI N

ờ ớ ệ 1. L i gi i thi u

ế ố ị ầ ủ ộ ị ứ              Theo Ngh  quy t s  29­NQ/TW ngày 04/11/2013 c a H i ngh  l n th  8

ấ ươ ề ổ ệ ả ả ớ Ban ch p hành Trung ng Đ ng (khoá XI) v  đ i m i căn b n, toàn di n giáo

ứ ệ ệ ề ạ ầ ạ ệ   ụ d c và đào t o, đáp  ng yêu c u công nghi p hoá, hi n đ i hoá trong đi u ki n

ướ ố ế ủ ậ ộ ộ kinh t ế ị ườ  th  tr ị ng đ nh h ng xã h i ch  nghĩa và h i nh p qu c t đã đ ượ   c

ỉ ạ ụ ể ệ ả ổ ớ ị ộ h i ngh  thông qua quan đi m ch  đ o đ i m i căn b n toàn di n giáo d c và

ề ớ ữ ấ ạ ấ ổ ớ ố ể đào t o là đ i m i nh ng v n đ  l n, c t lõi, c p thi ế ừ t, t quan đi m, t ư ưở   ng t

ỉ ạ ụ ế ộ ươ ơ ế ề ệ ch  đ o đ n m c tiêu, n i dung, ph ả   ng pháp, c  ch , chính sách, đi u ki n b o

ụ ự ệ ể ạ ạ ả đ m th c hi n; phát tri n giáo d c và đào t o là nâng cao dân trí, đào t o nhân

ồ ưỡ ụ ừ ể ủ ế ự l c, b i d ạ ng nhân tài. Chuy n m nh quá trình giáo d c t ch  y u trang b ị

ự ứ ể ệ ế ẩ ấ ườ ọ ọ ki n th c sang phát tri n toàn di n năng l c và ph m ch t ng i h c. H c đi

ế ắ ự ụ ễ ớ ớ ườ ề đôi v i hành; lý thuy t g n li n v i th c ti n; giáo d c nhà tr ớ   ế ợ ng k t h p v i

ụ ụ ộ giáo d c gia đình và giáo d c xã h i.

ụ ẽ ề ấ ượ ể ế ạ ạ ổ M c tiêu t ng quát là ả  t o chuy n bi n căn b n, m nh m  v  ch t l ệ   ng, hi u

ứ ụ ạ ả ố ơ ệ ổ ả ộ ố qu  giáo d c, đào t o; đáp  ng t ầ   t h n công cu c b o v  T  qu c và nhu c u

ườ ệ ọ ậ ủ h c t p c a nhân dân. Giáo d c ụ con ng i Vi ể t Nam phát tri n hài hoà v  th ề ể

ự ữ ẹ ầ ấ ẩ ấ ch t và tinh th n, có nh ng ph m ch t cao đ p, có các năng l c chung và phát

ệ ự ơ ở ủ ề ệ ề ả ọ ọ   huy ti m năng c a b n thân, làm c  s  cho vi c l a ch n ngh  nghi p và h c

ố ờ   ậ t p su t đ i.

ụ ụ ủ ụ ề ậ ổ Theo đi u 27, Lu t giáo d c (2005): M c tiêu c a giáo d c ph  thông là

ể ấ ề ạ ứ ể ệ ệ ẩ ọ ỹ giúp h c sinh phát tri n toàn di n v  đ o đ c, trí tu , th  ch t, th m m  và các

ơ ả ự ể ạ ộ kĩ năng c  b n, phát tri n năng l c cá nhân, tính năng đ ng và sáng t o, hình

ườ ệ ự ộ ư thành nhân cách con ng i Vi ủ t Nam xã h i ch  nghĩa, xây d ng t cách và

ế ụ ọ ệ ẩ ặ ọ ị ộ   trách nhi m công dân; chu n b  cho h c sinh ti p t c h c lên ho c đi vào cu c

ệ ổ ự ả ộ ố ố s ng lao đ ng, tham gia xây d ng và b o v  T  Qu c.

4

ộ ệ Trong   tình   hình   th c   tự ế,  b   môn Công   ngh   là môn khoa  h c  ọ th cự

ề ớ ộ ố ườ nghi m, ệ ki n ế th c c a ứ ủ môn Công ngh  ệ g n ắ li n v i cu c s ng th ng ngày. Vì

v y, ậ các v n ấ đ  ề mang tính th i ờ s  ự r t ấ d  ễ dàng đ ợ cượ   tích h p vào trong ạ ọ   d y h c

ự ự ả môn h c ọ nh : ư Cách b o qu n ả th c ph m, ị ẩ  các d ch b nh ẩ   ệ lây truy n ề qua th c ph m

ồ ổ b nẩ   (cúm gia c m ầ H5N1, l ở m m long móng, tai xanh…), v n ấ đ  ề bi n ế đ i khí

ễ ạ ậ h u toàn c u, ầ s  ự ô nhi m môi tr ườ  s  ự c n ki ng, ệ tài nguyên,  An toàn v  ệ sinh t

ế ắ ươ ườ th c ự ph m, ẩ chi n th ng ­ th t ấ b i ạ trên th ng tr ng, qu n ả lý tài chính…Trong

ụ ch ngươ   trình  môn  Công  Nghệ  ở  tr ế   ngườ   THPT,    h cọ   sinh  có  thể  sử  d ng ki n

th c ứ ở các môn h c ọ nh  ư môn:  Sinh, Toán h cọ ,  Hóa  h c,ọ  Đ a ị lý,  Văn h c, ọ Tin

ể ư ọ ổ h cọ , GDCD, … đ  xây ự d ng ch ủ đ  ề liên  môn. Nh ng h c sinh ph  thông nói

ấ ườ ọ ằ ọ chung và h c sinh nói riêng r t l i h c môn này, cho r ng đó là môn ph ụ

ằ ậ ố không  n m  trong  kì thi THPT qu c gia. Vì v y trong gi ờ ọ ọ  sinh không h c h c

ườ ệ ậ ấ ậ t p trung, th ọ   ng nói chuy n riêng, th m chí còn l y bài môn khác ra h c.

ọ ự ắ ư ệ ọ ộ ộ ọ ộ H c sinh ộ    h c b  môn công nh  10 nh  là s  b t bu c, h c thu c lòng m t

ế ả ệ ượ ự ễ ế cách máy móc, không bi t gi i thích hi n t ng th c ti n liên quan đ n các

ứ ế ả ki n th c h c ớ   ứ ọ các môn khác( Sinh, hoá, lý, toán). B n thân giáo viên đ ng l p

ệ ạ ứ ọ ặ g p khó khăn trong vi c t o h ng thú cho h c sinh trong gi ờ ọ . C nầ  ph iả h c

ổ ự ề ộ ệ ể ậ ọ làm gì đ  thay đ i s  nhìn nh n v  b  môn công ngh  10 trong h c sinh cũng

ộ ấ ề ệ ồ như trong giáo viên là m t v n đ  mà tôi và các đ ng nghi p trong nhóm công

ườ ngh  c a ệ ủ  tr ng THPT ặ  đã đ t ra.

ứ ầ ọ ổ ớ   Đ  ể góp ph n nâng cao h ng thú h c t p cho h c sinh, thông qua đ i m i ọ ậ

ứ ổ ứ ạ ổ ớ ươ ạ ổ ớ hình th c t ọ  ch c d y h c, đ i m i ph ọ ng pháp d y h c, đ i m i ph ươ   ng

ả ọ ậ ế ể ườ ả ử ụ ệ pháp ki m tra đánh giá k t qu  h c t p; tăng c ng hi u qu  s  d ng thi ế ị  t b

ự ể ằ ọ ọ ả ế ấ ề ạ d y h c nh m giúp h c sinh phát tri n năng l c gi i quy t v n đ  và ơ ộ    có c  h i

ộ ố ề ệ ế ề ệ ể ọ   tìm hi u m t s  ngành ngh , phát hi n các năng khi u ngh  nghi p tôi đã ch n

ự ể ả ế ấ ủ ề ạ ọ Phát tri n năng l c gi i quy t v n đ  và Sáng t o c a h c sinh thông ề đ  tài:

ạ ọ ợ ứ ữ ả ả ị qua d y h c tích h p Bài 43:B o qu n Th t, Tr ng, S a và Cá .

2. Tên sáng ki nế

5

ự ả ạ ủ ế ấ ề ọ ể      Phát tri n năng l c gi i quy t v n đ  và sáng t o c a h c sinh thông

ạ ọ ợ ứ ữ ả ả ị qua d y h c tích h p Bài 43:B o qu n Th t, Tr ng, S a và Cá .

ả ế 3. Tác gi sáng ki n

ọ H  và tên: ị Bùi Th  Nguyên

ị ả ế ườ ỉ  Đ a ch  tác gi sáng ki n: Giáo viên tr ng THPT Bình Xuyên ­ Vĩnh Phúc

ố ệ ạ S  đi n tho i: 0977191234

Email: buinguyen.c3binhxuyen@vinhphuc.edu.vn

ủ ầ ư ạ ế 4. Ch  đ u t t o ra sáng ki n

ọ ườ ị        H  và tên: Bùi Th  Nguyên ­ Giáo viên  tr ng THPT Bình Xuyên ­ Vĩnh

Phúc.

ự ụ ế 5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n

ạ Phát tri nể ọ     Quá trình d y h c môn Công Ngh ệ ở ườ  tr ng THPT ề ­ Đ  tài:

ự ả ế ấ ủ ề ạ ạ ọ ọ năng l c gi i quy t v n đ  và Sáng t o c a h c sinh thông qua d y h c tích

ứ ữ ả ả ị ợ h p Bài 43:B o qu n Th t, Tr ng, S a và Cá .

ế ượ ụ ụ ầ ặ ầ ử 6. Ngày sáng ki n đ c áp d ng l n đ u ho c áp d ng th

ề ượ ụ ừ ế Đ  tài đ ứ c nghiên c u áp d ng t tháng 1 năm 2017 đ n tháng 5 năm

2018.

ả ả ấ ủ ế 7. Mô t b n ch t c a sáng ki n

ế ộ ồ ươ N i dung sáng ki n g m 3 ch ụ ể ư ng c  th  nh  sau :

ươ ậ ủ ấ ơ ở ự ể ề ả . C  s  lý lu n c a v n đ  phát tri n năng l c gi ế ấ   i quy t v n Ch ng 1

ạ ợ ọ đề  và d y h c tích h p.

ươ ự ể ả ủ ọ Phát tri n năng l c gi ế ấ i quy t v n đ ề c a h c sinh thông qua Ch ng 2.

ữ ứ ả ị . ạ d y h c ả ọ tích h p ợ Bài 43:B o qu n Th t, Tr ng, S a và Cá

ươ ự ư ạ . ệ   Th c nghi m s  ph m Ch ng 3.

6

ƯƠ Ơ Ở Ự Ủ Ậ Ể CH Ả   NG 1: C  S  LÍ LU N C A PHÁT TRI N NĂNG L C GI I

Ọ Ấ Ạ Ạ Ề Ế QUY T V N  Đ  VÀ SÁNG T O, D Y H C TÍCH H P Ợ

ơ ở ậ I. C  s  lí lu n

ạ ọ ự ể 1. Phát tri n năng l c trong d y h c.

ự ệ 1.1. Khái ni m năng l c

ụ ộ ả ộ ự ự ệ ệ ả ộ ệ          Năng l c là kh  năng th c hi n hi u qu  m t nhi m v /m t hành đ ng c ụ

ơ ở ể ấ ị ự ự ế ể ộ ế th , liên quan đ n m t lĩnh v c nh t đ nh d a trên c  s  hi u bi t, kĩ năng, kĩ

ự ẵ ộ ả x o và s  s n sàng hành đ ng.

ườ ọ ạ ộ ự ự ộ Ng ầ   ề ộ i h c có năng l c hành đ ng v  m t lĩnh v c ho t đ ng nào đó c n

ệ ơ ả ấ ộ ủ h i đ  các d u hi u c  b n sau:

ế ể ế ệ ố ự ề ứ ­  Có ki n th c hay hi u bi ạ ộ   t h  th ng, chuyên sâu v  lĩnh v c ho t đ ng

đó.

ế ạ ế ạ ộ ế ệ ả ớ ợ ­ Bi ụ   ả t cách ti n hành ho t đ ng hi u qu  và đ t k t qu  phù h p v i m c

ụ ể ứ ồ ị ươ ệ ụ đích (bao g m xác đ nh m c tiêu c  th , cách th c, ph ự ng pháp th c hi n hành

ọ ượ ả ề ệ ả ợ ươ ự ộ đ ng, l a ch n đ c các gi i pháp phù h p...và c  các đi u ki n, ph ệ   ng ti n

ụ ể ạ đ  đ t m c đích).

ả ứ ữ ế ệ ạ ả ộ ề   ­  Hành đ ng có k t qu ,  ng phó linh ho t, hi u qu  trong nh ng đi u

ệ ộ ớ ki n m i, không quen thu c.

7

ể ư ộ ị ự ừ ề ả ộ T  đó, có th  đ a ra m t đ nh nghĩa v  năng l c hành đ ng  là: kh  năng

ứ ế ổ ộ ợ ộ huy đ ng t ng h p các ki n th c, kĩ năng và các thu c tính tâm lí cá nhân khác

ể ự ư ứ ề ệ ệ ạ ộ nh  h ng thú, ni m tin, ý chí...đ  th c hi n thành công m t lo i công vi c trong

ộ ố ả ấ ị m t b i c nh nh t đ nh.

ự ủ ọ ủ ữ ệ ố ứ ế ả Năng l c c a h c sinh là kh  năng làm ch  nh ng h  th ng ki n th c, kĩ

ế ố ớ ứ ộ ợ ổ ợ ộ ậ năng, thái đ ...phù h p v i l a tu i và v n hành (k t n i) chúng m t cách h p lí

ụ ọ ậ ự ệ ệ ả ả ữ ế ệ ấ vào th c hi n thành công nhi m v  h c t p, gi ề i quy t hi u qu  nh ng v n đ

ộ ố . ặ đ t ra cho chính các em trong cu c s ng

ự ọ ể ầ 1.2. Các năng l c chung c n hình thành và phát tri n cho h c sinh trung

ọ ổ h c ph  thông.

ạ ổ ể ầ Quá trình d y h c ọ ọ ở trung h c ph  thông c n hình thành và phát tri n cho

ư ự ọ h c sinh các năng l c chung nh  sau:

ự ệ ể ệ ị ­ Năng l c ự t h c: ắ   ự ọ  là năng l c bi u hi n thông qua vi c xác đ nh đúng đ n

ọ ậ ụ ệ ề ế ậ ạ ọ ỉ ự m c tiêu h c t p; l p k  ho ch và th c hi n cách h c;   đánh giá, đi u ch nh

ằ ọ ự ọ ự ấ ượ ứ ệ ả ộ cách h c nh m t h c và t nghiên c u m t cách hi u qu  và có ch t l ng.

ả ế ấ ự ệ ­ Năng l c ự gi ề i quy t v n đ  và sáng t o: ể ạ  là năng l c bi u hi n thông qua

ệ ượ ấ ấ ự ề ề ự ệ ệ vi c phát hi n và làm rõ đ ọ c v n đ ; đ  xu t, l a ch n, th c hi n và đánh giá

ượ ả ả ế ấ ể ề ậ đ c các gi i pháp gi i quy t v n đ ; nh n ra, hình thành và tri n khai đ ượ   c

ưở ư ộ ậ các ý t ớ ng m i; có t duy đ c l p.

ự ệ ể ẩ ậ ­ Năng l c ự th m m : ỹ  là năng l c bi u hi n thông qua các hành vi nh n ra

ễ ả ẹ ỹ ạ ư ẹ ẩ cái đ p; di n t , giao l u th m m  t o ra cái đ p.

ộ ố ự ể ể ệ ­ Năng l c ự th  ch t: ứ   ấ  là năng l c bi u hi n thông qua cu c s ng thích  ng

ớ ườ ệ ứ ứ ỏ và hài hòa v i môi tr ỏ   ể ự ng; rèn luy n s c kh e th  l c; và nâng cao s c kh e

tinh th n.ầ

ự ệ ệ ị ụ   ­  Năng l c  ự giao ti p:ế   là năng l c bi u hi n thông qua vi c xác đ nh m c ể

ể ệ ử ụ ự ế ế ọ ộ ỹ đích giao ti p; k  năng th  hi n thái đ  giao ti p; l a ch n và s  d ng ph ươ   ng

ế ự ề ả ử ụ ứ ế ỹ ệ th c giao ti p d a trên n n t ng k  năng s  d ng ti ng vi ữ ạ t và ngo i ng .

8

ợ ự ụ ể ệ ệ ị ­ Năng l c ự h p tác: là năng l c bi u hi n thông qua vi c xác đ nh m c đích

ươ ủ ả ứ ợ ạ ộ ệ và ph ng th c h p tác, trách nhi m và ho t đ ng c a b n thân trong quá trình

ủ ầ ả ườ ợ ổ ứ ụ ế ợ h p tác, nhu c u và kh  năng c a ng i h p tác; t ch c và thuy t ph c ng ườ   i

ạ ộ ợ khác; đánh giá ho t đ ng h p tác.

ử ụ ự ể ệ ả ­ Năng l c ự tính toán: là năng l c bi u hi n thông qua kh  năng s  d ng các

ườ ử ụ ử ụ ơ ả phép tính và đo l ữ ng c  b n; s  d ng ngôn ng  toán; và s  d ng các công c ụ

tính toán.

ử ụ ệ ề ­ Năng l c ự s  d ng công ngh  thông tin và truy n thông (ICT): là năng l cự

ử ụ ể ệ ả ả ươ ệ bi u hi n thông qua kh  năng s  d ng và qu n lí các ph ụ ủ   ng ti n, công c  c a

ự ứ ệ ể ệ ạ ợ ả ẩ công ngh  thông tin phù h p chu n m c đ o đ c đ  phát hi n và gi ế   i quy t

ề ườ ọ ậ ứ ệ ự ọ ợ ấ v n đ  trong môi tr ng công ngh  tri th c; h c t p, t h c và h p tác.

ừ ế ư ữ ự ừ ạ ố Các năng l c trên v a đan xen nh ng v a ti p n i nhau, t o nên nh ng năng

ế ủ ộ ườ ươ ự ầ l c c n thi t c a m t ng i công dân trong t ng lai.

ự ả ế ấ ạ 2. Năng l c gi ề i quy t v n đ  và sáng t o.

ự ả ế ấ ạ ệ 2.1. Khái ni m năng l c gi ề i quy t v n đ  và sáng t o.

ả ế ấ ề ể ượ ủ ể Năng l c ự gi i quy t v n đ  và sáng t o ạ  có th  đ ả c hi u là kh  năng c a con

ườ ế ậ ụ ấ ề ầ ữ ứ ệ ế ế ả ỹ ng i phát hi n ra v n đ  c n gi i quy t và bi t v n d ng nh ng ki n th c, k  năng,

ế ố ấ ề ặ ủ ả ể ả ệ ẵ ộ kinh nghi m c a b n thân, s n sàng hành đ ng đ  gi i quy t t t v n đ  đ t ra. Năng

ả ế ấ ề ể ệ ở ổ ợ ự l c ự gi i quy t v n đ  và sáng t o ạ  là t  h p các năng l c th  hi n các kĩ năng (thao

ư ả ữ ạ ộ ạ ộ ế ệ ả tác t ệ   ằ  duy và ho t đ ng) trong ho t đ ng nh m gi i quy t có hi u qu  nh ng nhi m

ể ả ế ấ ề ấ ụ ủ ấ ề v  c a v n đ .  Có  th  nói  năng l c ự gi i quy t v n đ  và sáng t o ạ  có c u trúc chung

ự ổ ủ ự là s  t ng hòa c a các năng l c trên .

ự ả ấ 2.2. C u trúc năng l c gi i quy t v n đ ế ấ ề và sáng t o.ạ

ả ế ấ ề ự ổ ự Năng l c ự gi i quy t v n đ  và sáng t o ủ ạ  là s  t ng hòa c a các năng l c sau:

ọ ậ ộ ự ậ ườ ọ ắ ữ ứ ­ Năng l c nh n th c, h c t p b  môn giúp ng ệ   i h c n m v ng các khái ni m,

ậ ố ộ ỹ ệ qui lu t, các m i quan h  và các k  năng b  môn.

ự ư ườ ọ ượ ươ ậ duy đ c l p ­ Năng l c t ộ ậ  giúp ng i h c có đ c các ph ứ   ng pháp nh n th c

9

ậ ử ứ ự ế ệ ậ chung và năng l c nh n th c chuyên bi t, bi t phân tích, thu th p x  lí, đánh giá, trình

bày thông tin.

ự ợ ệ ườ ọ ế ­ Năng l c h p tác làm vi c nhóm , giúp ng ự   i h c bi t phân tích đánh giá, l a

ự ệ ọ ươ ọ ậ ả ả ế ấ ề ch n và th c hi n các ph ng pháp h c t p, gi i pháp gi ạ ,  i quy t v n đ  và sáng t o

ọ ượ ử ứ ệ ộ ả ừ t đó h c đ c cách  ng x , quan h  xã h i và tích lũy kinh nghi m ệ gi ế ấ   i quy t v n

ề đ  và sáng t o ạ  cho mình.

ườ ọ ả ự ọ ự ả ệ ự ­ Năng l c t ự ự ọ  giúp ng  h c i h c có kh  năng t h c, t tr i nghi m, t đánh

ỉ ả ế ấ ậ ụ ề giá và đi u ch nh đ ượ ế ạ gi c k  ho ch ề i quy t v n đ  và sáng t o ạ   ạ , v n d ng linh ho t

ố vào các tình hu ng khác nhau.

ự ậ ụ ự ễ ế ườ ọ ứ ­ Năng l c v n d ng ki n th c vào th c ti n cu c s ng ộ ố  giúp ng i h c có kh ả

ệ ấ ề ậ ụ ứ ế ệ ợ ổ năng phân tích, t ng h p ki n th c trong vi c phát hi n v n đ  và v n d ng nó đ ể gi iả

ế ấ ề ự ễ ộ ố ọ ậ ế quy t v n đ  và sáng t o ạ  h c t p có liên quan đ n th c ti n cu c s ng.

ư ậ ả ế ấ ề ấ Nh  v y, năng l c ự gi i quy t v n đ  và sáng t o ự ổ   ạ  có c u trúc chung là s  t ng

ự ổ ợ ủ ộ ố ỹ ủ ự ồ ờ ộ hòa c a các năng l c trên, đ ng th i nó còn là s  b  tr  c a m t s  k  năng thu c các

ự ự ệ năng l c chung và năng l c chuyên bi t khác.

ự ể ả ệ 2.3. Bi u hi n năng l c gi ế ấ i quy t v n đ ề và sáng t o.ạ

ự ả ươ ể ươ ụ D  th o Ch ụ ổ ng trình giáo d c t ng th  trong ch ổ ng trình giáo d c ph

ả ả ự ạ ồ ớ thông m i  đã mô t năng l c ự gi i quy t v n đ ế ấ ề và sáng t o bao g m 5 năng l c

ệ ủ ự ể ầ ạ ớ thành ph n v i các bi u hi n c a năng l c GQVĐ và sáng t o.

ả ả ả ự ạ B ng 1.2 : B ng mô t năng l c GQVĐ và sáng t o

ệ ủ ể ự Bi u hi n c a năng l c

ượ ộ ố ố NL thành ph nầ ệ Phát hi n và làm Phân tích đ ọ ậ c tình hu ng trong h c t p, trong cu c s ng;

ề ệ ượ ề ấ ố rõ v n đấ phát hi n và nêu đ ọ   c tình hu ng có v n đ  trong h c

ộ ố

ề ế ậ ấ ự   ấ Đ   xu t,   l a ậ t p, trong cu c s ng. ề   Thu th p và làm rõ các thông tin có liên quan đ n v n đ ;

ả ấ ượ ộ ố ả ả ọ ch n gi i pháp ề đ  xu t và phân tích đ c m t s  gi i pháp gi ế   i quy t

ọ ượ ợ

ự ệ ề ự ấ v n đ ; l a ch n đ ệ ự ả ả ề Th c   hi n   và c gi   Th c hi n và đánh giá gi ấ i pháp phù h p nh t. ế ấ ả i pháp gi i quy t v n đ ; suy

10

ế ề ẫ ả đánh   giá   gi iả ứ ng m v  cách th c và ti n trình gi ế ấ i quy t v n đ  đ ề ể

ả ậ ụ ố ả ề ớ ỉ pháp   gi ế   i   quy t đi u ch nh và v n d ng trong b i c nh m i.

ị ưở ớ ề v n đấ ậ Nh n ra ý t ưở   ng Xác đ nh và làm rõ thông tin, ý t ng m i và ph c t p t ứ ạ ừ

ồ ồ m iớ các ngu n thông tin khác nhau; phân tích các ngu n thông

ể ấ ộ ậ ượ ướ tin đ c l p đ  th y đ c khuynh h ậ   ộ ng và đ  tin c y

ưở ộ ố ớ ưở ượ Hình   thành   và ọ ậ ng m i trong h c t p và cu c s ng; ủ c a ý t Nêu đ ớ ng m i. ề c nhi u ý t

ể ố ế ố ớ ự tri n   khai ý suy nghĩ không theo l ạ i mòn; t o ra y u t m i d a trên

ưở ữ ưở ế ố t ớ ng m i nh ng ý t ng khác nhau; hình thành và k t n i các ý

ứ ể ổ ả ướ ự ưở t ng; nghiên c u đ  thay đ i gi i pháp tr c s  thay

ủ

ạ ọ ự ể ằ ổ ủ ố ả đ i c a b i c nh; đánh giá r i do và có d  phòng. ả 3.  D y h c nh m phát tri n năng l c gi ự ạ ề và t o sáng. ế ấ i quy t v n đ

ấ ủ ạ ọ ả ả 3.1.  B n ch t c a d y h c gi ế ấ i quy t v n đ ề và sáng t o.ạ

ọ ả ế ấ ề ươ ọ ự ữ ạ ạ          D y h c gi i quy t v n đ  là ph ng pháp d y h c d a trên nh ng quy

ậ ủ ự ạ ộ ữ ứ ạ ộ ứ lu t c a s  lĩnh h i tri th c và cách th c ho t đ ng sáng t o, có nh ng nét c ơ

ấ ủ ả ọ ươ ữ ạ ả ủ ự b n c a s  tìm tòi khoa h c. B n ch t c a ph ng pháp là t o nên nh ng "tình

ề ề ể ấ ố ả ề ọ ậ ữ ế ấ hu ng có v n đ ",  đi u khi n HS gi ộ   i quy t nh ng v n đ  h c t p, lĩnh h i

ơ ở ự ư ữ ể ắ ọ ữ v ng ch c nh ng c  s  khoa h c, phát tri n năng l c t ạ  duy sáng t o và hình

ơ ở ế ớ ọ thành c  s  th  gi i quan khoa h c.

ươ ườ ượ ụ ữ ặ ớ ộ Ph ng pháp này th ng đ ệ   c áp d ng v i nh ng n i dung ho c nhi m

ụ ọ ậ ứ ả ợ ỏ ả ứ v  h c t p ph c h p, đòi h i HS ph i phân tích, gi ự   i thích, ch ng minh, th c

ệ ệ ụ hi n nhi m v .

ạ ọ ả 3.2. Quy trình t ổ ứ  d y h c gi ch c ế ấ i quy t v n đ ề và sáng t o.ạ

ạ ượ ự ệ ạ ướ ọ      D y h c GQVĐ đ c th c hi n linh ho t theo 4 b ỗ   c chính và trong m i

ướ ụ ể ồ ạ ộ b c có các ho t đ ng c  th  g m:

ướ ậ ế ấ ề ấ B c 1. Nh n bi ề ư t v n đ  ­ Đ a ra v n đ .

ứ ậ ướ ế ạ ươ ả ế B c 2. Nghiên c u l p k  ho ch tìm các ph ng án gi i quy t.

11

ướ ự ế ệ ạ ả B c 3: Th c hi n k  ho ch gi ề ế ấ i quy t v n đ .

ướ ế ậ B c 4: K t lu n.

ệ ạ ọ ạ ọ ự ấ ế Trong d y h c, quá trình th c hi n d y h c GQVĐ cũng không nh t thi ả   t ph i

ủ ự ướ ể ậ ụ ạ ợ tuân th  theo trình t các b c mà có th  v n d ng linh ho t cho phù h p.

ứ ộ ủ ạ ọ ả ế ấ ạ 3.3. Các m c đ  c a d y h c gi ề i quy t v n đ  và sáng t o.

ự ủ ọ ứ ạ ủ ứ ộ ệ ỳ ụ ọ ậ             Tu  theo năng l c c a h c sinh, m c đ  ph c t p c a nhi m v  h c t p,

ọ ậ ề ệ ổ ứ ọ ướ đi u ki n h c t p mà giáo viên t ch c cho h c sinh tham gia vào các b ặ   c đ t

ả ủ ạ ế ậ ế ế ậ ạ ề ấ v n đ , nêu gi ọ    thuy t, l p k  ho ch, GQVĐ và k t lu n quá trình c a d y h c

ứ ộ GQVĐ theo các m c đ  khác nhau.

ứ ộ ủ ả ươ ạ ọ ả ề B ng 1.3. Các m c đ  c a ph ng pháp d y h c gi ế ấ i quy t v n đ

ả Các Đ tặ Nêu L pậ Gi ế i quy t K tế

ề ả ề gi

v n đấ GV GV GV + HS HS HS ế  thuy t GV GV HS HS HS ế ạ k  ho ch GV HS HS HS HS

m c đứ ộ 1 2 3 4 5 ả lu nậ GV HS + GV HS + GV HS + GV HS  ế ự ủ ấ v n đấ HS HS HS HS HS ầ ừ ứ ộ  m c đ  1 đ n m c đ ứ ộ B ng trên cho th y tính tích c c c a HS tăng d n t

ố ớ ọ ậ ữ ư ệ ằ ớ ươ ạ 5. Đ i v i nh ng HS ch a quen v i vi c h c t p b ng ph ọ   ng pháp d y h c

ả ứ ộ ứ ộ ế ấ ề ườ gi ụ i quy t v n đ , GV nên áp d ng m c đ  1. M c đ  2 th ng đ ượ ử ụ   c s  d ng

ườ ươ ứ ộ ự ố ườ ượ trong tr ợ ng h p HS t ng đ i tích c c. M c đ  3 và 4 th ng đ ụ   c áp d ng

ườ ộ ớ ấ ợ ả trong tr ng h p HS đã r t quen thu c v i PPDH gi ề ế ấ i quy t v n đ .

ệ ể ầ ớ Đ  rèn luy n NL GQVĐ cho HS, chúng ta c n chú ý t i hai y u t ế ố ủ    c a

ự ề ệ ấ ả năng l c này là: phát hi n v n đ  và gi ề ế ấ i quy t v n đ .

ả ế ấ ự ể ề ề ấ ầ ầ Gi ẫ   i quy t v n đ  yêu c u HS c n có s  phân tích v n đ , tìm đi m m u

ự ẫ ướ ử ướ thu n chính, xây d ng các h ng GQVĐ, th  GQVĐ theo các h ng khác nhau,

ướ ả ế ướ ả ệ ế ả so sánh các h ng gi i quy t và tìm ra h ng gi i quy t hi u qu  nh t. ấ Như

ệ ể ệ ầ ậ v y, đ  rèn luy n NL GQVĐ cho HS, c n chú ý các bi n pháp sau:

ề ể ­ Làm cho HS hi u v  NL GQVĐ.

12

ướ ẫ ươ ể ­ H ng d n HS ph ng pháp chung đ  GQVĐ.

ộ ọ ậ ữ ữ ệ ắ ộ   ­ Rèn luy n cho HS thái đ  h c t p nghiêm túc, n m v ng nh ng n i

ệ ậ ọ ượ ụ ọ ể ế dung đã h c, liên t c luy n t p các kĩ năng đã h c đ ứ   c. Chuy n các ki n th c

ứ ủ ế ọ khoa h c thành ki n th c c a HS.

ạ ứ ấ ố ề ­ T o h ng thú cho HS thông qua các tình hu ng có v n đ .

ạ ộ ọ ậ ứ ệ ổ ể ­ T  ch c các ho t đ ng h c t p đ  HS rèn luy n NL GQVĐ thông qua

ệ ậ ỏ các câu h i, bài t p, thí nghi m.

ệ ậ ự ậ ỏ ả ế ­ Luy n t p cho HS suy lu n, ph ng đoán và xây d ng gi thuy t:

ứ ề ỏ ­ Giao cho HS làm các đ  tài nghiên c u nh .

ế ợ ề ể ờ ộ ị ỉ ­ K t h p ki m tra đánh giá, đ ng viên và đi u ch nh HS k p th i.

Ư ể ượ ủ ạ ọ ể ả ế ấ ạ 3.4.  u đi m và nh c đi m c a d y h c gi ề i quy t v n đ  và sáng t o.

ủ ộ ự ạ ọ u đi m: ạ   Ư ể  D y h c GQVĐ giúp phát huy tính ch  đ ng, tích c c, sáng t o

ự ứ ự ể ậ ườ ọ ủ c a HS, phát tri n năng l c nh n th c, năng l c GQVĐ cho HS. Ng i h c có

ể ườ ơ ả ượ ự ế th  th ng xuyên h n gi i thích đ ự   ữ c các s  sai khác gi a lí thuy t và th c

ứ ữ ễ ậ ẫ ượ ạ ấ ộ ơ ti n, nh ng mâu thu n nh n th c đ ọ ậ   c tìm th y. T o đ ng c  trong h c t p.

ự ự ể ế ộ ả Phát tri n năng l c giao ti p xã h i, năng l c gi ề ế ấ i quy t v n đ .

ượ ề ể ấ ả ế ấ ề Nh ờ c đi m: m t nhi u th i gian trong quá trình gi i quy t v n đ . GV

ự ượ ề ấ ả ố ế ế ấ ầ khó xây d ng đ c tình hu ng có v n đ ,  ph i thi t k  r t công phu và c n có

ề ả ầ ợ ự ọ ọ ậ ự ộ n i dung phù h p. V  phía HS c n có kh  năng t h c và h c t p tích c c thì

ộ ố ườ ớ ạ ệ ả ợ ế ị ạ m i đ t hi u qu  cao. Trong m t s  tr ầ ng h p c n có thi t b  d y h c c  s ọ ơ ở

ậ ế ự ệ ớ ấ ầ v t ch t c n thi ủ   t thì vi c GQVĐ m i thành công. Khó đánh giá s  tham gia c a

ừ t ng cá nhân.

ạ ọ ợ 4. D y h c tích h p

ề ạ ọ ợ 4.1: Khái quát v  d y h c tích h p:

ạ ọ ợ ượ ủ ọ ữ ể D y h c tích h p đ ạ ộ c hi u là nh ng ho t đ ng c a h c sinh, d ướ ự ổ  i s  t

ướ ứ ủ ế ẫ ồ ờ ộ ứ ch c, h ộ   ng d n c a GV, huy  đ ng  đ ng th i ki n th c, kĩ năng thu c

ự ề ằ ả ụ ọ ậ ệ ế nhi u lĩnh v c khác nhau nh m gi i quy t các nhi m v  h c t p, thông qua

13

ớ ừ ứ ữ ữ ể ế đó hình thành nh ng ki n th c, kĩ năng m i, t ự    đó phát tri n nh ng năng l c

ế ầ c n thi t.

ứ ạ ọ ợ 4.2. Các hình th c d y h c tích h p

ộ ộ ợ ệ 4.2.1. Tích h p trong n i b  môn công ngh .

ộ ơ ị ọ ậ ợ ọ ợ ổ Trong môn h c, tích h p là t ng h p trong m t đ n v  h c, th m chí trong 1

ế ọ ứ ế ế ằ ả ộ ti t h c hay trong m t m ng ki n th c, kĩ năng liên quan đ n nhau nh m tăng

ụ ệ ả ế ệ ờ ườ ọ ể ườ c ng hi u qu  giáo d c và ti t ki m th i gian cho ng ợ   i h c. Có th  tích h p

ề ề ặ ọ theo chi u ngang ho c theo chi u d c.

ứ ề ế ả ợ ợ a) Tích h p theo chi u ngang là tích h p các m ng ki n th c, kĩ năng trong

ắ ồ ứ ế ọ ộ ợ ạ   môn h c theo nguyên t c đ ng quy: Tích h p các ki n th c, kĩ năng thu c m ch,

ớ ạ phân môn này v i m ch/ phân môn khác.

ộ ơ ị ế ứ ề ợ ọ ớ   ợ b) Tích h p theo chi u d c là tích h p m t đ n v  ki n th c, kĩ năng m i

ứ ữ ế ướ ụ ể ắ ồ ớ v i nh ng ki n th c, kĩ năng tr c đó theo nguyên t c đ ng tâm. C  th  là:

ứ ủ ớ ủ ớ ứ ế ế ậ ọ Ki n th c c a l p trên, b c h c trên bao hàm ki n th c, kĩ năng c a l p d ướ   i,

ọ ướ ấ c p h c d i.

ợ 4.2.2: Tích h p liên môn (Interdisciplinary Integration)

ợ ươ ề ọ Tích h p liên môn là ph ng án, trong đó nhi u môn h c liên quan đ ượ   c

ớ ớ ệ ố ủ ế ấ ị ữ ộ ọ ế ạ k t l i thành m t môn h c m i v i h  th ng nh ng ch  đ  nh t đ nh xuyên

ể ấ ớ ố ụ su t qua nhi u c p l p. Ví d :

ươ ả ươ ệ ự ế Trong ch ng trình hi n hành (và c  ch ề   ng trình d  ki n) có khá nhi u

ượ ả ủ ứ ự ệ ợ môn đ ứ   c xây d ng theo hình th c tích h p liên môn và hi u qu  c a hình th c

ợ ượ ự ế ẳ ị tích h p này đã đ c kh ng đ nh trong th c t .

ể ự ộ ượ ể ể ệ ọ ­  Các môn h c Tìm hi u t nhiên và Tìm hi u xã h i đ c th  hi n thành

ộ ở ể ự ọ ọ môn h c T  nhiên ­ Xã h i ti u h c.

ạ ộ ụ ượ ự ế ươ ươ ẽ ­ Ho t đ ng giáo d c đ c d  ki n trong ch ng trình t ng lai s  tích

ể ụ ủ ả ậ ạ ộ ồ ạ   ợ h p các n i dung Th  d c, Âm nh c, Mĩ thu t (bao g m c  Th  công) và Ho t

ể ậ ộ đ ng t p th ,…

ợ  4.2.3.  Tích h p xuyên môn (Transdisciplinary Integration)

14

ế ậ ổ ươ ợ Trong cách ti p c n tích h p xuyên môn, giáo viên t ứ  ch c ch ng trình

ủ ề ườ ọ ợ ớ ấ ọ ậ h c t p xoay quanh các v n đ  và quan tâm c a ng i h c. V i tích h p xuyên

ể ọ ứ ế ọ ở ể ề môn, h c sinh có th  h c và hình thành ki n th c, kĩ năng ờ  nhi u th i đi m và

ọ ủ ự ự ờ ườ ạ ặ ườ ọ th i gian khác nhau, theo s  l a ch n c a ng i d y ho c ng i h c.

ể ợ ố ọ ọ Qua tích h p xuyên môn, h c sinh phát tri n các kĩ năng s ng khi h  áp

ữ ả ự ế ủ ọ ụ d ng các kĩ năng môn h c và liên môn vào ng  c nh th c t ộ ố  c a cu c s ng. Hai

ươ ườ ượ ử ụ ợ ọ ph ng pháp th ng đ c s  d ng trong tích h p xuyên môn là h c theo d ự

ươ ượ ươ án (project – based learning) và th ng l ng ch ọ   ng trình h c

(negotiating the curriculum).

ọ ươ ọ ậ ộ H c theo d  án ự  là ph ự   ng pháp h c t p trong đó giáo viên giao m t “d  án

ườ ọ ườ ọ ầ ể ợ ế ế ộ cho ng i h c, ng ớ i h c c n h p tác v i nhau đ  cùng thi t k  m t ch ươ   ng

ạ ộ ạ ộ ạ ộ ế ả ọ trình ho t đ ng, cùng ho t đ ng và cùng đánh giá k t qu  ho t đ ng. H c theo

ườ ọ ọ ậ ủ ạ ộ ủ ể d  ánự  giúp ng i h c làm ch  các ho t đ ng h c t p c a mình và phát tri n kĩ

ươ ự ệ ươ ự ứ ậ ậ năng   l p   ch ng   trình,   hi n   th c   hoá   ch ng   trình,   t nh n   th c,   th ươ   ng

ả ể ượ l ng, gi ế ấ i quy t v n đ ,...

ươ ượ ươ ươ ọ ậ Th ng l ng ch ng trình h c ọ  là ph ng pháp h c t p trong đó có s ự

ữ ỏ ườ ạ ườ ọ ườ ọ ề ự ậ “th a thu n” gi a ng i  d y và ng i  h c, ng ọ   i  h c có quy n l a ch n

ươ ủ ậ ớ ợ ọ ở ộ ọ ch ể   ng trình phù h p v i trình đ  và s  thích c a h , th m chí h  có quy n

ế ế ươ ươ ượ ươ tham gia vào quá trình thi t k  ch ng trình h c. ọ  Th ng l ng ch ng trình

ọ ậ ứ ơ ườ ạ h cọ  giúp ng ườ ọ ự i h c t tin và h ng thú h n trong h c t p, giúp ng ọ   i d y ch n

ệ ươ ạ ả ợ ườ ọ ọ ộ n i dung, h c li u và ph ng pháp gi ng d y phù h p ng i h c, giúp ng ườ   i

ấ ượ ả ấ ượ ạ ộ ả ủ ệ ạ qu n lí th y đ c ch t l ng và hi u qu  c a ho t đ ng đào t o.

ọ ộ ắ ự ợ 4.3. Nguyên t c l a ch n n i dung tích h p

ụ ụ ự ể ệ ả ả ­ Đ m b o th c hi n m c tiêu giáo d c, hình thành và phát tri n các năng

ế ườ ọ ự ầ l c c n thi t cho ng i h c.

ượ ể ủ ầ ộ ế ự ứ ­ Đáp  ng đ c yêu c u phát tri n c a xã h i, mang  tính thi t th c, có ý

ớ ườ ọ nghĩa v i ng i h c.

15

ự ủ ế ậ ữ ả ả ọ ọ ­ Đ m b o tính khoa h c và ti p c n nh ng thành t u c a khoa h c kĩ

ờ ừ ứ ớ ọ ậ ồ thu t, đ ng th i v a s c v i h c sinh.

ề ữ ự ụ ể ả ả ­ Đ m b o tính giáo d c vì s  phát tri n b n v ng.

ự ễ ữ ụ ế ề ấ ­ Tăng  tính hành d ng, tính th c ti n; quan tâm đ n nh ng v n đ  mang

ộ ủ ị ươ tính xã h i c a đ a ph ng .

ợ ự ủ ề ự ệ ọ ươ ệ ­ Vi c xây d ng các bài h c/ ch  đ  tích h p d a trên ch ng trình hi n

hành.

ự ầ ọ 4.4.Các năng  l c c n hình thành cho h c sinh

ự ự ủ ự ọ ­ Năng l c t ch  và t h c.

ự ả ế ấ ạ ­ Năng  l c gi ề i quy t v n đ  và sáng t o.

ự ẩ ỹ ­ Năng l c th m m .

ể ấ ự ­ Năng l c th  ch t.

ự ế ­ Năng l c giao ti p.

ự ử ụ ề ệ ­ Năng l c s  d ng công ngh  thông tin và truy n thông.

ự ợ ­ Năng  l c h p tác.

ự ­ Năng l c tính toán.

ọ ợ ự 4.5. Quy trình xây d ng bài h c tích h p

ướ ươ ọ ầ ể ạ ộ B c 1: Rà soát ch ng trình, SGK đ  tìm ra các n i dung d y h c g n

ọ ủ ặ ố ươ ẽ ớ gi ng nhau có liên quan ch t ch  v i nhau trong các môn h c c a ch ng trình,

ề ờ ự ủ ữ ệ ế ấ ộ ị ươ SGK hi n hành; nh ng n i dung liên quan đ n v n đ  th i s  c a  đ a ph ng,

ự ọ ợ ấ ướ ể đ t n c đ  xây d ng bài h c tích h p.

ướ ự ọ ợ ồ ộ ọ ị B c 2: Xác đ nh bài h c tích h p, bao g m tên bài h c và thu c lĩnh v c

ọ ự ủ ọ ộ Khoa h c t nhiên hay Khoa h c xã h i và Nhân văn, đóng góp c a các môn và o

bài h c.ọ

ự ế ướ ế ợ ờ B c 3: D  ki n th i gian (bao nhiêu ti ọ t) cho bài h c tích h p.

ướ ủ ụ ứ ế ọ ồ ợ ị B c 4: Xác đ nh m c tiêu c a bài h c tich h p, bao g m: Ki n th c, kĩ

ộ ị ướ ự năng, thái đ , đ nh h ng năng l c hình thành.

16

ướ ứ ủ ự ộ ờ ọ ợ B c 5: Xây d ng n i dung c a bài h c tích h p. Căn c  vào th i gian d ự

ế ố ụ ể ế ậ ể ả ặ ki n, m c tiêu, th m chí c  đ c đi m tâm sinh lý và y u t ề  vùng mi n đ  xây

ợ ộ ự d ng n i dung cho phù h p.

ướ ự ế ạ ợ ọ ớ ạ B c 6: Xây d ng k  ho ch bài h c tích h p (chú ý t ọ   i các PP d y h c

ự ủ ằ ườ ọ nh m phát huy tính tích c c c a ng i h c).

ộ ố ệ ể ả ế ấ 5.   M t s  bi n pháp phát tri n năng l c ự   gi ạ   ề i quy t v n đ  và sáng t o

ả ả ủ ọ c a h c sinh trong quá trình d y h c ạ ọ tích h p ợ Bài 43: B o qu n th t, ị  tr ng,ứ

ữ s a và cá.

ố ợ ạ ươ ậ ạ ọ ỹ 5.1. Ph i h p linh ho t các ph ng pháp và k  thu t d y h c tích c cự .

ộ ươ ạ ợ ọ ớ ọ Không có m t ph ụ   ng pháp d y h c nào toàn năng phù h p v i m i m c

ạ ỗ ộ ọ ươ ữ ọ tiêu và n i dung d y h c. M i ph ư   ứ ạ ng pháp và hình th c d y h c có nh ng  u,

ựơ ể ớ ạ ố ợ ử ụ ệ ạ ậ nh c đi m và gi i h n s  d ng riêng. Vì v y vi c ph i h p  đa d ng các

ươ ứ ạ ạ ộ ọ ọ ph ng pháp và hình th c d y h c trong toàn b  quá trình d y h c là ph ươ   ng

ướ ể ọ ấ ượ ạ ọ h ng quan tr ng đ  phát huy tính tích c cự  và nâng cao ch t l ng d y và h c.

ự ể ả ế ấ ề ủ ọ ể      Đ  phát tri n năng l c gi ạ   i quy t v n đ  c a h c sinh trong quá trình d y

ự ế ợ ơ ồ ư ậ ạ ạ ỹ ầ ọ ọ h c c n có s  k t h p linh ho t k  thu t d y h c (s  đ  t duy, công não),

ươ ọ ự ạ ạ ọ ả ế ấ ề ạ ợ ọ ph ng pháp d y h c (d y h c d  án, gi i quy t v n đ  và d y h c tích h p).

ọ ự ự ơ ộ ệ ự ạ ạ ọ D y h c d a d  án t o c  h i cho h c sinh trong vi c t ế   ự  xây d ng ki n

ứ ặ ệ ứ ể ế ợ th c, đ c bi ệ ủ   t là ki n th c liên môn và phát tri n kĩ năng h p tác làm vi c c a

ộ ươ ọ ướ ườ ọ ế ệ ế ọ h c sinh. Đây là m t ph ạ ng pháp d y h c h ng ng i h c đ n vi c ti p thu

ứ ế ỹ ả ế ộ ố ki n th c và k  năng thông qua quá trình gi ắ   ậ i quy t m t bài t p tình hu ng g n

ườ ườ ọ ạ ố ớ v i môi tr ng mà ng i h c đang s ng và sinh ho t. Tuy nhiên ọ ự   ạ d y h c d  án

ọ ậ ự ế ề ề ể ẩ ờ ị ọ   ấ ầ c n nhi u th i gian đ  chu n b  các v n đ  liên quan đ n d  án h c t p, h c

ự ứ ể ể ề ầ ờ ọ ậ   sinh c n nhi u th i gian đ  nghiên c u, tìm hi u và hoàn thành d  án h c t p,

ọ ố ụ ạ ầ c n có công c  máy tính, m ng internet, kĩ năng tin h c t t.

ấ ố ộ ợ 5.2. Tích h p các n i dung môn h c t o tình hu ng có v n đ ề.

ọ ạ 17

ề ấ ẫ ố ố ủ          Tình hu ng có v n đ  là tình hu ng mà khi đó mâu thu n khách quan c a

ứ ượ ậ ư ộ ấ ề ọ ậ ọ ầ ấ ậ bài toán nh n th c đ c HS ch p nh n nh  m t v n đ  h c t p h  c n và có

ể ả ế ượ th  gi i quy t đ c.

ạ ọ ợ ườ ơ ộ ể ạ ọ ng d y h c nh m ằ c  h i đ  hình thành và phát D y h c tích h p là con đ

ự ể ặ ệ ự ả ề ự ủ ế ễ ấ tri n năng l c, đ c bi t là năng l c gi ọ   i quy t các v n đ  th c ti n c a h c

ọ ạ ọ ớ ệ ữ ạ ố ộ sinh. D y h c tích

ứ ự ễ ế ặ ộ ọ h p ợ t o m i quan h  gi a các n i dung môn h c v i nhau và ậ   ớ v i ki n th c th c ti n. Tránh trùng l p n i dung các môn h c khác nhau và t n

ủ ệ ố ụ d ng v n kinh nghi m c a ng ườ ọ   i h c.

ườ ứ ụ ọ ệ ạ 5.3. Tăng c ng  ng d ng công ngh  thông tin trong d y và h c.

Ứ ự ụ ệ ạ ọ .  ể            ng d ng công ngh  thông tin đ  nâng cao tính tích c c trong d y và h c

ữ ươ ự ạ ạ ọ ọ ệ Công ngh  thông tin giúp nh ng ph ng pháp d y h c theo d  án, d y h c  gi ả   i

ế ấ ể ứ ụ ề ề ệ ộ ờ ề quy t v n đ  càng có nhi u đi u ki n đ   ng d ng r ng rãi. ử ụ    Nh  có s  d ng

ự ề ệ ể ề ầ ạ ọ ọ ạ   các ph n m m d y h c mà h c sinh có đi u ki n phát tri n năng l c sáng t o,

ể ự ế ậ ọ ể năng l c t ự ự ọ , th m chí h c sinh trung bình y u cũng có th  t h c tìm hi u đ ượ   c

ư ệ ử ự ổ ộ ờ các v n đấ ề, trao đ i các n i dung d  án qua hòm th  đi n t . Nh  có máy tính,

ề ầ ạ ọ ề ấ ọ các ph n m m d y h c mà giúp giáo viên cung c p cho h c sinh nhi u ngu n t ồ ư

ề ộ ự ậ ệ ượ ệ ữ li u khác nhau v  m t s  v t, hi n t ng nh : ư  kênh ch , kênh hình, phim t ư

li uệ .

ỏ ắ ớ ố ả ự ễ ử ụ ố ấ   5.4. S  d ng các câu h i g n v i b i c nh th c ti n và tình hu ng có v n

đề

ỏ ả ớ ố ả ế ấ ề Các câu h i gi ố   ỏ ắ i quy t v n đ , các câu h i g n v i b i c nh,  tình hu ng

ỏ ự ự ễ ậ ỏ ổ ợ ụ   th c ti n là các câu h i này đòi h i s  phân tích, t ng h p , đánh giá v n d ng

ố ả ứ ữ ế ướ ự ễ ữ ỏ ki n th c vào nh ng b i c nh và tình h ở   ng th c ti n. Đó là nh ng câu h i m ,

ơ ộ ế ề ề ậ ả ế ạ t o c  h i cho nhi u cách ti p c n, nhi u cách gi ầ   i quy t khác nhau góp ph n

ự ư ự ử ọ ự   hình thành cho h c sinh các năng l c nh : Năng l c x  lý thông tin, năng l c

ả ự ậ ế ấ ụ ứ ự ễ ề ạ gi ế i quy t v n đ , năng l c v n d ng ki n th c vào th c ti n... Các d ng câu

ử ụ ơ ồ ự ẽ ầ h i  ỏ có s  d ng s  đ , hình v ẽ  s  góp ph n hình thành cho HS năng l c quan

ự ư sát,năng l c t duy.

ổ ứ ơ 5.5. T  ch c trò ch i

18

ọ ả ẳ ớ ứ ơ giúp h c sinh gi m b t căng th ng, có thêm h ng thú, ổ ứ             T  ch c trò ch i

ở ộ ứ ể ế ề ố ni m vui trong h c t p ọ ậ  nâng cao, m  r ng ki n th c, kĩ năng s ng, phát tri n tính

ủ ọ ệ ạ ả ế sáng t o, trí thông minh c a h c sinh trong vi c gi ố   i quy t nhanh các tình hu ng

ự ễ th c ti n

ươ ạ ọ II. Ph ng pháp d y h c.

ộ ố ươ ử ụ ự ạ ọ ế ợ S  d ng k t h p m t s  ph ng pháp d y h c tích c c:

ươ ­ Ph ng pháp:

ấ ề + Nêu v n đ .

ả + Gi ề ế ấ i quy t v n đ .

ả ậ + Th o lu n nhóm.

ậ ạ ọ Các kĩ thu t d y h c:

ự ạ ọ + D y h c theo d  án.

+ Tia ch p.ớ

+ Khăn tr iả  bàn

ơ ồ ư + S  đ  t duy

+  3 l n 3ầ

ế ị ạ ọ III. Thi ọ ệ   t b  d y h c, h c li u:

ọ ộ ­ Phòng h c b  môn.

ế ­ Máy chi u, máy tính, máy quay video.

ơ ồ ư ả ế ế ị ộ ề ­ B ng s  đ  t duy v  quy trình ch  bi n th t h p.

ộ ố ề ọ ị ươ ­ M t s  video v  cách ch n th t, cá t i ngon; video làm cá thính; video

ụ ự ẩ ề v  giáo d c an toàn th c ph m.

ọ ủ ụ ứ ệ ạ ọ ­ Các  ng d ng công ngh  thông tin trong d y và h c c a bài h c:

ử ụ ề ế ế ệ ử ầ + Giáo viên s  d ng ph n m m powerpoint thi t k  giáo án đi n t .

ọ ộ ử ụ ạ ả + Giáo viên s  d ng video và hình  nh minh h a n i dung bài d y.

ệ ổ ử ụ ự ề ế ầ ố ể   + Giáo viên s  d ng ph n m m Exel th c hi n t ng k t, th ng kê ki m

tra và đánh giá.

ử ụ ề ọ ế ế ẩ ả ầ +  H c sinh s  d ng ph n m m powerpoint thi t k  báo cáo các s n ph m d ự

án.

ể ế ươ Ti u k t ch ng 1:

19

ươ ề ơ ở ữ ấ ộ Trong ch ng 1, ậ ủ   ề tôi đã nêu ra nh ng v n đ  thu c v  c  s  lí lu n c a

ộ ồ ọ ị ướ ề đ  tài bao g m các n i dung: d y ạ h c công ngh ệ theo đ nh h ế ậ ng ti p c n năng

ự ự ể ổ ọ ả ự ở ườ l c   tr ng trung h c ph  thông.  Năng l c và phát tri n năng l c  gi ế   i quy t

ự ọ ấ v n đ ợ .  ề và sáng t o ạ cho HS THPT. Xây d ng bài h c tích h p

ấ ả ơ ở ữ ể ạ ạ ậ ộ ứ   T t c  nh ng n i dung trên là c  s  lý lu n đ  tôi m nh d n nghiên c u

ự ể ệ ề ể ấ ả và đ  xu t các bi n pháp đ  phát tri n năng l c  gi ế ấ i quy t v n đ ề và sáng t oạ

ệ ạ ấ ộ ả cho HS m t cách có hi u qu  nh t trong quá trình d y h c ọ  tích h p ợ Bài 43:B oả

ữ ả ị ứ qu n Th t, Tr ng, S a và Cá .

ƯƠ Ế Ấ Ự Ả Ể CH NG 2: PHÁT TRI N NĂNG L C GI I QUY T V N Đ Ề VÀ SÁNG

Ọ Ạ Ạ T O CHO H C SINH THÔNG QUA D Y H C Ợ Ọ TÍCH H P BÀI 43:

Ữ Ứ Ả Ả Ị B O QU N TH T, TR NG, S A VÀ CÁ.

ụ ạ ọ   I. M c tiêu d y h c

ọ Giúp h c sinh:

ứ ế 1. Ki n th c

a. Môn công nghệ

ộ ố ươ ả ị ­ Bi ế ượ t đ c m t s  ph ả ng pháp b o qu n th t.

ủ ả ả ạ ướ ­ Bi ế ượ t đ ị c quy trình c a b o qu n th t trong kho l nh, quy trình ố   p mu i

th t.ị

ộ ố ươ ả ­ Bi ế ượ t đ c m t s  ph ả ng pháp b o qu n cá.

ả ơ ộ ữ ươ ả ­ Bi ế ượ t đ c cách b o qu n s  b  s a t i.

ộ ố ươ ả ạ ả ả ả ­ Bi ế ượ t đ c m t s  ph ng pháp b o qu n cá, quy trình b o qu n l nh.

ứ ế ợ b. Ki n th c tích h p liên môn

* Môn sinh h cọ

­ Sinh h c 6ọ

ủ ẩ Bài 50. 4: Vai trò c a vi khu n

­ Sinh h c 10ọ

ợ ả ấ ở ổ Bài 23. Quá trình t ng h p và phân gi i các ch t ậ  vi sinh v t

20

* Môn hóa h cọ

ế ọ  ­ Hóa h c 9: Ti t 16: Các oxit cacbon

ọ ­ Hóa h c 10. Mu i ănố

ọ ­ Hóa h c 11:

+ Bài 7: Nitơ

+ Bài 23: Màng silicats, màng paraffin­ Axit h u cữ ơ

ự ệ ẩ ợ c,  Tích h p an toàn v  sinh th c ph m

ể ượ ệ ả ạ ủ ả ợ ­ Hi u đ c các tác h i c a vi c b o qu n không đúng cách, không h p v ệ

ậ ế ự ẩ ượ ạ ể ấ ộ ả ả sinh, cách nh n bi t th c ph m đ c b o qu n có hóa ch t đ c h i đ  có cách

phòng tránh

ợ ướ d, Tích h p h ệ ng nghi p

ế ề ả ả ả ẩ ­ Bi ế ượ t đ c các ngành ngh  có quan đ n b o qu n các s n ph m chăn

ủ ả nuôi, th y s n.

ề ạ ả ả ả ẩ ơ ­ Bi ế ượ t đ ế c n i đào t o ngh  liên quan đ n b o qu n các s n ph m chăn

ủ ả nuôi, th y s n.

ế ượ ị ệ ủ ề ơ ­ Bi c v  trí công tác, n i làm vi c c a các ngh  liên quan. t đ

2. Kĩ năng

ổ ợ ­ Rèn kĩ năng phân tích, t ng h p, so sánh.

ệ ­ Rèn kĩ năng làm vi c theo nhóm.

ọ ừ ứ ế ­ Rèn kĩ năng đ c hình t ậ  đó thu nh n ki n th c.

ế ạ ỹ ỹ ­ K  năng tìm ki m thông tin trên m ng, k  năng quay video

ứ ớ ệ ế ệ ố ứ ế ệ ­ Rèn kĩ năng h  th ng hóa ki n th c, liên h  ki n th c v i nhau, liên h

ự ế ữ ế gi a lí thuy t và th c t .

ể ả ứ ế ậ ụ ­ Hình thành kĩ năng v n d ng ki n th c liên môn đ  gi ế ấ i quy t v n đ ề

ọ ậ ự ự ễ ả ẩ ả ọ ủ ả   ả trong  h c t p, th c ti n: L a ch n, b o qu n s n ph m chăn nuôi, th y s n

ệ ả ả ườ ự ề ệ ọ ả đ m b o VSATTP; B o v  môi tr ng; L a ch n ngh  nghi p.

ậ ụ ộ 3. Thái đ  ­ V n d ng

21

ự ờ ọ ­ Nghiêm túc, tích c c trong gi h c.

ế ả ữ ề ả ả ả ị ­ Bi t b o qu n th t, cá, s a theo nhi u cách đ m đ m gi ữ ượ  đ ự   c th c

ẫ ẩ ưỡ ơ ph m lâu h n mà v n gi ữ ượ  đ ị c giá tr  dinh d ng.

ứ ệ ể ẩ ả ả ả ­  Có ý th c tìm hi u các bi n pháp b o qu n s n ph m nông, lâm, ng ư

ể ạ ụ ự ề ễ ệ ậ ố ớ ọ ả   nghi p truy n th ng và v n d ng khoa h c m i vào th c ti n đ  t o ra s n

ấ ượ ẩ ph m ch t l ng cao.

ự ệ ả ả ẩ ả ả ẩ ả ­ Đ m b o v  sinh, an toàn th c ph m trong b o qu n  s n ph m

ưở ề ệ ươ ­ Hình thành ý t ng ngh  nghi p trong t ng lai.

ể ướ ự ữ 4. Nh ng năng l c có th  h ng t ớ i

­ Năng l c t ự ự ọ  h c

ự ả ề ­ Năng l c gi ế ấ i quy t v n đ

ự ợ ­ Năng l c h p tác

ự ử ụ ữ  ­ Năng l c s  d ng ngôn ng .

ự ử ụ ệ ­ Năng l c s  d ng công ngh  thông tin

ẩ ị ủ ọ II. Chu n b  c a giáo viên và h c sinh:

1. Giáo viên:

ế ­ Máy chi u, máy tính.

ơ ồ ư ả ế ế ị ộ ề ­ B ng s  đ  t duy v  quy trình ch  bi n th t h p.

ộ ố ề ọ ị ươ ­ M t s  video v  cách ch n th t, cá t i ngon; video làm cá thính; video

ự ụ ẩ ề v  giáo d c an toàn th c ph m.

ệ ử ­ Giáo án đi n t .

ọ ộ ả ạ ­ Video và hình  nh minh h a n i dung bài d y.

ẩ ị ướ ở ự ự ệ ọ ­ Giao d  án cho h c sinh chu n b  tr c nhà: 2 nhóm cùng th c hi n 1 d ự

án

ấ ấ ự ể ạ ả ả   ử ụ Nhóm 1,3:  Tìm hi m th c tr ng s  d ng các ch t c m trong b o qu n

ố ớ ứ ạ ủ ấ ậ ỏ ị ế th t? Tác h i c a các ch t này đ i v i s c kh e? Cách nh n bi t?

22

ấ ấ ự ể ả ạ ả   ử ụ Nhóm 2,4:  Tìm hi m th c tr ng s  d ng các ch t c m trong b o qu n

ố ớ ứ ạ ủ ấ ậ ỏ ế cá? Tác h i c a các ch t này đ i v i s c kh e? Cách nh n bi t?

ọ 2. H c sinh:

ọ ậ ồ ­ Đ  dùng h c t p.

ị ướ ự ượ ẩ ­ Chu n b  tr c d  án theo nhóm đ c giao

ổ ứ ạ ộ ạ ọ III. T  ch c các ho t đ ng d y h c

ạ ộ Ho t đ ng 1 ở ộ : Kh i đ ng.

ứ ế ớ ạ ộ Ho t đ ng 2 : Hình thành ki n th c m i.

ệ ậ ự ạ ộ Ho t đ ng 3: Th c hành, Luy n t p.

ứ ứ ở ộ ụ ế ổ ạ ộ Ho t đ ng 4 : B  sung, m  r ng ki n th c,  ng d ng.

ủ ố ạ ộ Ho t đ ng 5 ể : C ng c , ki m tra đánh giá.

ạ ọ ế Ti n trình d y h c:

ạ ộ ở ộ Ho t đ ng 1: Kh i đ ng

ạ ộ ụ a. M c đích ho t đ ng:

ứ ế ộ ượ ự ế ủ ứ ề ế ọ Huy đ ng các ki n th c đã đ c h c, ki n th c th c t c a HS v  cách

ế ụ ứ ữ ể ế ả ả ầ ọ ị ứ   ạ ch n, b o qu n th t, tr ng, s a, cá và t o nhu c u ti p t c tìm hi u ki n th c

ớ ủ m i c a HS.

ạ ộ ộ b. N i dung ho t đ ng

ị ươ ự ề ọ ầ ự Hs xem video v  cách l a ch n th t t i ngon và yêu c u HS t rút ra kinh

ự ự ệ ọ ẩ . nghi m trong l a ch n th c ph m

ươ ứ ổ ứ ạ ộ c. Ph ng th c t ch c ho t đ ng

ạ ộ GV cho HS ho t đ ng nhóm: xem video

ừ ế https://www.youtube.com/watch?v=F3Wdrct6aSg  (   t phút   4:49   đ n   phút

8:21)

ả ờ ắ ế ự ả ạ ả ỏ ọ Tr  l ị   ề i câu h i: Đo n video nh c đ n đi u gì trong l a ch n, b o qu n th t,

cá?

23

ả ờ ả ậ ư Hs th o lu n đ a ra câu tr  l i

ế ậ ậ ẫ ắ ộ ớ Gv nh n xét k t lu n d n d t vào n i dung bài m i.

ứ ớ ế ạ ộ Ho t đ ng 2 : Hình thành ki n th c m i:

ạ ộ ụ a. M c đích ho t đ ng:

ộ ố ươ ả ị ­ Bi ế ượ t đ c m t s  ph ả ng pháp b o qu n th t.

ủ ả ạ ả ướ ­ Bi ế ượ t đ ị c quy trình c a b o qu n th t trong kho l nh, quy trình ố   p mu i

th t.ị

ộ ố ươ ả ­ Bi ế ượ t đ c m t s  ph ả ng pháp b o qu n cá.

ả ơ ộ ữ ươ ả ­ Bi ế ượ t đ c cách b o qu n s  b  s a t i.

ộ ố ươ ả ạ ả ả ả ­ Bi ế ượ t đ c m t s  ph ng pháp b o qu n cá, quy trình b o qu n l nh.

ạ ộ ộ ủ b. N i dung c a ho t đ ng:

ộ ố ươ ả ả ị ể ND 1:  Tìm hi u m t s  ph ả   ng pháp b o qu n th t, quy trình b o

ả ạ ướ qu n l nh, quy trình ố p mu i

ộ ố ươ ứ ả ả ể ND 2: Tìm hi u m t s  ph ng pháp b o qu n tr ng.

ả ơ ộ ữ ươ ể ả ND 3: Tìm hi u b o qu n s  b  s a t i.

ộ ố ươ ả ả ả ể ND 4: Tìm hi u m t s  ph ả   ng pháp b o qu n cá, quy trình b o qu n

l nh.ạ

ươ ứ ổ ứ c. Ph ng th c t ch c.

ộ ố ươ ả ả ị ể ND 1: Tìm hi u m t s  ph ả   ng pháp b o qu n th t, quy trình b o

ả ạ ướ ươ ọ ề ạ ấ qu n l nh, quy trình p mu i( ố ph ng pháp d y h c: Nêu v n đ , gi ả   i

ế ấ ụ ớ ề ậ ả ầ quy t v n đ , áp d ng kĩ thu t: khăn tr i bàn, tia ch p, 3 l n 3)

ử ụ ậ ặ ầ ỗ ỏ ớ  đ t câu h i và yêu c u m i Hs tr  l ả ờ   i GV s  d ng kĩ thu t “tia ch p”

ư ộ ươ ả ị nhanh đ a ra m t ph ả ng pháp b o qu n th t.

ế ươ ả ị (?) Em hãy cho bi ữ t có nh ng ph ả ng pháp b o qu n  th t nào? Ph ươ   ng

ườ ượ ử ụ ổ ế ở ị ươ pháp nào th ng đ c s  d ng ph  bi n gia đình và đ a ph ng em?

ề ả ươ ả ­> GV cho HS xem hình  nh v  các ph ng pháp b o qu n ả  th t ị ế ợ    k t h p

ệ ế ứ   hoàn thi n ki n th c

24

ộ ố ươ 1. M t s  ph ng pháp ả b o qu n ả  th tị .

ả ằ ươ ả ­ B o qu n b ng ph ạ . ng pháp làm l nh

ả ằ ươ

­

ả  B o qu n b ng ph ộ . ng pháp hun khói, đóng h p

ả ề Ướ ươ

­

.

ổ ng pháp c  truy n(  ệ p mu i,  ế ừ ợ ế ề ộ Do đi u ki n kinh t ố ủ ấ  chua, s y khô…)  t ng gia đình nên có các ả  B o qu n theo ph GV tích h p ki n xã h i:

ộ ố ả ả ươ ề ả ả ố cách b o qu n khác nhau và có m t s  ph ng pháp b o qu n truy n th ng đã

ươ ặ ả ệ ề ơ ạ t o nên th ọ   ư ị ng hi u đ c s n vùng mi n nh  th t chua Thanh S n – Phú Th ,

ặ ả ế ắ ị nem chua Thanh Hóa, th t gác b p – đ c s n Tây B c.

ụ ể ủ ắ ọ ẫ ươ ả ạ ả Gv d n d t h c sinh đi vào c  th  c a ph ng pháp b o qu n l nh

ử ụ ậ ỏ ớ ả ạ ả GV s  d ng kĩ thu t “tia ch p” h i nhanh: ơ ở B o qu n l nh là gì? C  s

ọ ủ ả ả ạ khoa h c c a b o qu n l nh?

ể ả ứ ế ợ ọ ọ H c sinh Tích h p ki n th c môn sinh h c đ  gi ọ   ơ ở i thích c  s  khoa h c

ả ạ ủ ả c a b o qu n l nh.

ơ ở ủ ề ươ ọ Nguyên lý ti m sinh là nguyên lý c a các ph ng pháp C  s  khoa h c :

ủ ả ả ạ ộ ứ ế ậ ằ ẩ ố ờ nh m làm ch m,  c ch  ho t đ ng s ng c a c  s n ph m và VSV, nh  đó làm

ư ỏ ả ậ ờ ẩ . ch m th i gian h  h ng s n ph m

25

ơ ồ ư ử ụ ậ ả Gv s  d ng kĩ thu t “Các m nh ghép”, “S  đ  t duy.”

ơ ớ ơ ồ ư ư ả T  ch c t ổ ứ rò ch i v i S  đ  t duy: Gv đ a ra các b ng ghi các b ướ ủ   c c a

ứ ầ ộ ả quy trình b o qu n l nh ả ạ . Phân 2 bàn là m t nhóm, yêu c u Hs nghiên c u SGK,

ớ ướ ủ ơ ồ ư ẵ nh  các b c c a quy trình và lên ghép vào s  đ  t ệ   ể  duy có s n đ  hoàn thi n

quy trình.

ệ ơ ồ ư ỏ ấ ư ­> Sau khi hoàn thi n s  đ  t duy, GV đ a ra các câu h i v n đáp nhanh

ừ ứ ừ ế ướ ẩ cho t ng nhóm và chu n ki n th c cho t ng b c.

ả ạ ả 2, Quy trình b o qu n l nh

ắ ạ ị ướ ợ ư ạ ­ B c 1 ướ : Th t làm s ch, c t kích th c phù h p đ a vào phòng l nh.

ướ ị ượ ế ắ ố ­ B c 2: Các súc th t đ c treo lên móc s t hay đóng hòm và x p thành kh i.

ướ ả ẩ ạ ­ B c 3: Làm l nh s n ph m.

0c, đ   m th p h n ấ ơ

ả ạ ư ộ ẩ ướ ­ B c 4: ả  Đ a sang phòng b o qu n l nh. Nhi ệ ộ 0c đ n 2ế t đ : 0

ự ụ ệ ẩ ợ 85%. *Tích h p giáo d c an toàn v  sinh th c ph m:

ộ ấ ự ế ề : Trên th c t có nhi u gia đình đã  o t ả ưở   ng ạ GV nh n m nh n i dung

ủ ủ ạ ụ ự ả ả ẩ ủ ạ ả ề v  kh  năng b o qu n th c ph m c a t ạ  l nh, l m d ng t ả   ể ả  l nh đ  b o qu n

ự ẩ ấ ộ ế ằ ả ả ờ th c ph m trong m t th i gian r t dài mà không bi ị ằ   t r ng b o qu n th t b ng

ươ ạ ấ ị ả ờ ph ng pháp đông l nh ch  gi ỉ ữ ượ  đ ị   c   trong kho ng th i gian nh t đ nh: Th t

ầ ợ ị ị ị ả   L n 17 ngày, th t bê 14 ngày, th t   gia c m 15 ngày, th t bò 28 ngày. Khi b o

ầ ượ ứ ả ỏ ậ qu n th c ăn c n đ ộ c chia ra các h p nh  đ y kín.

ế ắ ẫ ộ ươ ướ GV d n d t vào n i dung ti p ph ng pháp ố p mu i

26

ớ ậ ử ụ S  d ng kĩ thu t “tia ch p”:

ắ ướ ố ể ả ả ị t quy trình p mu i đ  b o qu n th t? (?) Em hãy tóm t

ế ậ ộ ậ ư GV nh n xét k t lu n đ a ra n i dug chính.

ị ằ ả ả ươ ướ ố 3, B o qu n th t b ng ph ng pháp p mu i:

ệ ướ ướ ẩ ị ố ườ B c 1: Chu n b  nguyên li u p: 94% mu i, 5% đ ng.

ướ ẩ ị ị B c 2: Chu n b  th t.

ợ ướ ướ ỗ ị B c 3: Xát h n h p ế p lên mi ng th t.

ướ ị ướ ứ ộ ớ ộ ớ ị ắ ợ ướ ỗ ế B c 4: X p th t đã p vào thùng, c  m t l p th t r c m t l p h n h p p.

ướ ữ ị ợ ướ ỗ ả B c 5: Gi th t trong h n h p p kho ng 7­10 ngày

ả ậ ớ Chia l p thành 4 nhóm(3 bàn thành 1 nhóm). Cho HS th o lu n nhóm theo

ậ ả ậ ậ ầ kĩ thu t  khăn th o lu n nhóm + kĩ thu t “3 l n 3”:

ể ố ư ố ể ề ấ ụ ắ (?) Em hãy nêu 3 đi m t t, 3 đi m ch a t t, 3 đ  xu t kh c ph c cho

ươ ướ ố ph ng pháp p mu i?

ả ờ ờ ả ổ Hs trao đ i – tr  l i vào t Ao, treo lên b ng.

ế ậ ậ GV nh n xét k t lu n

t t

ệ ườ ố ể 3 đi m t ễ ự ­ D  th c hi n. ể ư ố 3 đi m ch a t ườ ị ­ Th t ăn th ị ng có v ấ ề 3 đ  xu t ổ ­ B  sung thêm đ ng.

Ướ ị ạ ­ Chi phí th p.ấ m n.ặ ­ p thêm gia v  t o

ưỡ ứ ế ơ ị ụ ­ Ít hao h t dinh d ng. ị ­ Mi ng th t khô c ng. mùi th m cho th t.

ươ ị ươ ớ ượ ả ị ­ H ng v  kém th t t i. ­ Gi m b t l ng

mu i.ố

27

ọ ạ ệ ự ự ể ạ Tìm hi m th c tr ng s ử Gv g i đ i d n nhóm 1 lên trình bày d  án:

ạ ủ ấ ấ ả ấ ả ố ớ ứ   ị ụ d ng các ch t c m trong b o qu n th t? Tác h i c a các ch t này đ i v i s c

ậ ỏ ế kh e? Cách nh n bi t?

ế ầ ậ ổ Nhóm 3 nh n xét, b  sung n u c n.

ứ ủ ợ ế ả ệ ọ Hi n nay, ị   ể ả đ  b o qu n th t GV tích h p ki n th c c a môn hóa h c:

ượ ộ ố ơ ở ơ ử ụ ấ ể ả đ c lâu h n m t s  c  s  đã s  d ng các ch t hóa ọ ấ h c c m đ  b o qu n ả  th cự

ư ẩ ố ố ỗ ợ ấ ph m là r t ph  bi n. ổ ế   Nh  mu i diêm là h n h p mu i nitrat, nitrit th ườ   ng

ượ ể ệ ị ươ ẩ ố ơ ể đ c dùng đ  di ấ t vi khu n và n m m c trên th t t i. Khi vào c  th , nó s ẽ

ấ ị ể ạ ộ ớ ợ chuy n hóa thành nitrit, hóa h p v i các amin t o ra nitrosamine ­ m t ch t k ch

ộ đ c gây nên ung th ư ở ườ  ng i.

2) ho cặ

ư ế ử ụ ư ấ ả ỳ Ch a h t, không ít nhà s n xu t còn s  d ng l u hu nh dioxit (SO

ố ị ươ ự ế ấ mu i hidro sunfit (NaHSO i”. Th c t , các ch t này ể 3), hàn the đ  làm th t “t

ả ậ ẩ ờ ộ ố ỉ ề đ u ch  có kh  năng kéo dài và ch ng vi khu n xâm nh p trong m t th i gian

ấ ị ườ ượ nh t đ nh và th ng đ ả   c dùng trên hoa qu .

ộ ố ả ế ấ ị ỉ N u dùng trên th t, chúng ch  làm m t mùi ôi mà thôi, còn đ c t s n sinh

ạ ỏ ượ ụ ề ạ ậ ượ ra thì không lo i b  đ c. Th m chí khi l m d ng quá nhi u thì l ư   ng l u

2

ừ ẽ ự ế ộ ỳ ườ ạ ẳ hu nh dioxit th a s  gây đ c tr c ti p cho ng i dùng. Ch ng h n, xông SO

ị ố ậ ườ ủ ể ộ ớ v i th t s ng khi xâm nh p đ ng tiêu hóa, nó có th  gây loét, th ng ru t, dính

ắ ẽ ờ ắ   vào m t s  làm m  m t.

ậ ế ị ẩ ế ị ẩ : Mi ng th t có t m hàn the r t t ấ ươ   i, Cách nh n bi t th t t m hàn the

ớ ị ư ứ ấ ắ ầ c m bên ngoài th y c ng nh ng khô, th  th t săn, không dính… C t vào bên

ế ộ ị ỉ ị ị ớ   ấ trong, th t nhũn nhão, r  d ch. Dùng tay  n vào th t có v t lõm, m t lúc sau m i

ở ề ườ ế ở ị ẽ tr  v  bình th ể ng. N u đ  quá lâu nhi ệ ộ ườ t đ  th ng, bên trong th t s  có mùi.

ị ướ ố ườ ỏ ươ ơ ồ ộ Còn th t p “mu i diêm” th ng có màu đ  t i h n, có đ  đàn h i kém. Khi

28

ấ ả ả ộ ị ướ ộ ẽ ụ ị lu c th t có dùng các ch t b o qu n trên, n ặ   c lu c s  đ c, mùi v  hôi, trên m t

ữ ế ế ặ ỡ ỏ ỡ ớ l p m  tách thành nh ng v t nh  ho c không còn v t m .

ộ ố ươ ứ ả ả ể ND 2: Tìm hi u m t s  ph ng pháp b o qu n tr ng.

ự ế ặ ứ ợ ỏ ế ế Tích h p ki n th c th c t đ t câu h i: (?) Em đã  bi t cách phân bi ệ   t

ư ứ ớ ứ tr ng m i, tr ng cũ ch a?

ấ ệ ứ ứ GV cung c p thông tin cách phân bi ớ t tr ng m i, tr ng cũ:

ả ứ ặ ộ ướ ạ 1. Đ t qu  tr ng vào m t bát n c l nh

ả ứ 2. Quan sát qu  tr ng:

ươ ằ ố ở ứ ­ Tr ng t i: Chìm xu ng và n m yên đáy.

ứ ằ ầ ơ ướ ơ ồ ư ề ả ­ Tr ng h i cũ (kho ng 1 tu n): n m d i đáy nh ng h i b ng b nh.

ứ ứ ể ả ằ ầ ở ạ ­ Tr ng đ  kho ng 3 tu n: Tr ng thăng b ng ầ    tr ng thái quay ph n

ọ ố ướ nh n xu ng d i.

29

ề ặ ướ ứ ứ ổ ỏ ­ Tr ng h ng: Tr ng n i trên b  m t n c.

ể ể ứ ử ạ ằ ậ ế 3. Ng i mùi tr ng: B n có th  ki m tra b ng cách nh n bi ẩ   t mùi . Các vi khu n

̀ ứ ạ ấ ỏ ắ ẽ s  phá h ng các protein trong lòng tr ng tr ng và t o ra khí gas mui r t khó

ị ượ ọ ứ ố ch u và đ c g i là “mùi tr ng th i”.

ử ụ ậ ỏ ớ Gv s  d ng kĩ thu t “tia ch p” h i nhanh:

ể ữ ứ ượ ụ ươ tr ng đ c lâu chúng ta nên áp d ng ph ự   ng pháp nào? Th c (?) Đ  gi

ụ ươ ả ả t ế ạ  t i gia đình em đã áp d ng ph ng pháp b o qu n  nào?

ả ờ ứ ố ạ ộ ậ HS nghiên c u tr  l i, GV nh n xét ch t l i n i dung chính:

ộ ố ươ ứ ả ả M t s  ph ng pháp b o qu n tr ng:

ả ạ ả ­ B o qu n l nh

ằ ả ướ ả ­ B o qu n b ng n c vôi

ạ ỏ ­ T o màng m ng silicat, màng parafin)

ợ ủ ặ ỗ

­ Dùng khí  CO2, N2 ho c h n h p c a 2 khí này

ố ể ả ả ­ Dùng mu i đ  b o qu n

ặ ỏ GV đ t câu h i nhanh:

ả ạ ả ạ ứ ữ ả ả (?) Cách b o qu n l nh? Nh ng chú ý khi b o qu n l nh tr ng?

ả ờ ứ ố ạ ộ ậ HS nghiên c u tr  l i, GV nh n xét ch t l i n i dung chính:

ứ ả ượ ử ụ ổ ế ấ ả Cách b o qu n tr ng đang đ ệ   c s  d ng ph  bi n và an toàn nh t hi n

ứ ề ướ ộ ượ ồ ể ủ ạ nay. Khi mua tr ng v , dùng khăn t lau qua m t l t r i đ  trong t l nh.

ứ ủ ầ Đ u to c a tr ng quay lên trên.

ấ ễ ỏ ứ ế ố ỏ ứ ấ V  tr ng m ng nên r t d  hút mùi. Vì th , t ọ t nh t là nên b c tr ng trong

ấ ạ ặ ữ ể ạ ế ố ộ ự ế gi y s ch ho c gi ấ  chúng trong h p gi y kín đ  h n ch  t ủ   i đa s  ti p xúc c a

ạ ủ ạ các lo i mùi khác nhau trong t l nh.

30

ơ ở ủ ả ằ ướ ự ệ ệ ả (?) C  s  c a vi c b o qu n b ng n c vôi? Cách th c hi n?

Hs suy nghĩ tr  l iả ờ

ế ậ ậ Gv nh n xét k t lu n:

ơ ở ọ    C  s  khoa h c:

ể ả ế ợ ọ ề ặ ỏ ứ ứ Tích h p ki n th c hóa h c đ  gi ấ   i thích: Trên b  m t v  tr ng có r t

ề ỗ ắ ỏ ườ ể ấ ượ ỗ ấ nhi u l nh  li ti m t th ng không th  th y đ c. Qua các l y, h i ơ  n c ướ có

ể ố ể ỏ ượ th  b c ra ngoài và không khí bên ngoài có th  len l i vào trong đ ặ c. G p ti ế   t

ị ư ỏ ứ ự ẽ ậ ờ ố ữ ứ tr i nóng n c, không khí s  là cho tr ng b  h  h ng. V y mu n gi tr ng đ ượ   c

ấ ả ượ ỗ ổ ở ỏ ứ ữ lâu, ph i tìm cách l p kín đ c các l h ng li ti v  tr ng, và gi sao cho

ị ả ứ ỏ ưở ờ ế ữ ủ ế ổ ứ ỏ tr ng kh i ch u  nh h ng c a nh ng bi n đ i th i ti t làm h ng tr ng. Các vi

ậ ề ị ấ ạ ở ườ ướ ườ sinh v t đ u b  b t ho t môi tr ộ ng có đ  pH d i 4,5 (môi tr ng axit) và

2 (n

ề ế ậ ơ ườ ề ướ ớ l n h n 8 (ki m). Vì v y n u ta dùng môi tr ng ki m Ca(OH) c vôi) có

ạ ộ ế ớ ơ ượ ậ ẽ ị ứ ộ đ  pH l n h n 8 vi sinh v t s  b   c ch  không ho t đ ng đ ỉ c. Ch  sau 15

ả ả ằ ắ ố ỏ ọ ngày b o qu n b ng Ca(OH) ế   2 lòng tr ng bao b c lòng đ  thành kh i liên k t

ấ ượ ề ổ ị ề ư ứ ữ v ng vàng làm cho tr ng  n đ nh v  ch t l ng. ể     Ca(OH)2 có nhi u  u đi m:

ế ượ ứ ươ ấ ứ Th  nh t,  c ch  đ ậ c vi sinh v t gây h i. ứ ạ th  hai ứ , do tr ng còn t ẻ   i, sau đ  1

ứ ấ ả ườ – 2 ngày, quá trình hô h p tr ng th i CO ng Ca(OH) ặ 2, khi g p môi tr ẽ ả   2 s  x y

3 k t t a, t o thành l p vôi bao quanh v  tr ng. L p CaCO

3

ả ứ ỏ ứ ế ủ ạ ớ ớ ra ph n  ng CaCO

ủ ị ỗ ả ự ụ ỏ ỏ ế ủ k t t a bao ph , b t kín các l nh  li ti trên v , có tác d ng ngăn c n s  xâm

ả ự ố ậ ủ ơ ướ ủ ư ứ ậ ả nh p c a vi sinh v t cũng nh  ngăn c n s  b c h i n ả   c c a tr ng, đ m b o

ọ ủ ứ ằ ầ ự s  cân b ng thành ph n hoá h c c a tr ng.

31

ể ứ ổ ướ ạ ặ ̉ c vôi Cách làm: Đ  tr ng vào trong vo ho c bình s ch, khô ráo. Sau đó, đ  n

ồ ộ có n ng đ  2­3% vào bình.

ướ ứ ứ ể ả ặ ơ N c ph i cao h n tr ng 20­25 cm. Ho c cũng có th  cho tr ng vào n ướ   c

ử ế ồ ớ ấ ồ ộ ơ ữ vôi có n ng đ  5% ngâm n a ti ng r i v t ra ph i khô và c t gi .

2  trong b o qu n tr ng đ

ỏ ứ ả ả ượ ự (?) Các  dùng màng m ng, khí CO ệ   c th c hi n

ư ế nh  th  nào?

ả ờ Hs suy nghĩ tr  l i.

ế ậ ậ Gv nh n xét k t lu n:

ả ả ị : Hoà tan 1kg dung d ch silicát natri vào 9 lít ằ ­ B o qu n b ng silicát natri

ướ ộ ồ ổ ặ ướ ứ ự ể n c sôi, sau đó đ  ngu i r i đ  vào trong bình đ ng tr ng gà, m t n ả   c ph i

ứ ừ ở ể ơ ơ ể đ  cao h n tr ng t 5cm tr ằ    lên, đ  n i râm mát, thông gió, vào mùa hè b ng

ể ả ả ượ ứ ế ạ cách này ta có th  b o qu n đ ạ   c tr ng trong vòng 2­3 tháng. N u b n nào ng i

ể ử ươ dùng natri thì có th  th  ph ứ ng th c khác.

ả ằ ả ­ B o qu n b ng CO ả ứ 2 và N2 : là 2 khí khó ph n  ng. 2 khí này bao quanh

ớ ứ ả ứ ứ ứ ế ạ ọ ả tr ng h n ch  các ph n  ng hóa h c x y ra v i tr ng và quanh tr ng, khi đó,

ượ ả ả ứ qu  tr ng đ c “ b o toàn”

ứ ả ả ằ ố (?) Nêu cách b o qu n tr ng b ng mu i ăn?

ả ờ ứ ố ạ ộ ậ HS nghiên c u tr  l i, GV nh n xét ch t l i n i dung chính:

́ ả ằ ố ả ự ộ ố ư : Dùng m t cái hũ đ ng mu i ăn, đem vùi tr ng vào B o qu n b ng mu i ăn

ể ươ ứ ị ặ đó, tr ng có th  t i trong vòng 1 năm, khi ăn không b  m n.

ộ ố ả ả ứ : ấ Gv cung c p thêm m t s  cách khác trong b o qu n tr ng

32

ả ả ế ặ ấ ả ộ ỗ ộ ộ   ạ : L y m t chi c h p g  ho c hũ sành, r i m t ­ B o qu n trong cám g o

ạ ồ ướ ứ ế ạ ả ộ ớ ớ l p cám g o dày xu ng d i, x p tr ng lên trên, l ồ ế   i r i m t l p cám, r i ti p

ộ ớ ộ ớ ứ ả ậ ắ m t l p tr ng. Trên cùng r i m t l p cám dày đ y n p cho kín, cách 10 ngày l ạ   i

ấ ổ ả ứ ộ ầ ị ế ể ươ ả đ o m t l n đ  tìm ra qu  tr ng b  bi n ch t đ i màu thì lo i b . ạ ỏ  Ph ng pháp

ể ữ ứ ươ ừ này có th  gi tr ng t i trong vòng t 4­ 6 tháng.

ỡ ả ằ ầ ả ướ ế ế ộ : Tr ạ   c h t dùng m t mi ng bông s ch ­ B o qu n b ng d u ăn, m  ăn

ử ạ ả ứ ỹ ỏ ể ầ ộ ự ậ   lau k  v  ngoài qu  tr ng đ  tiêu đ c. R a s ch tay, nhúng tay vào d u th c v t

ỏ ứ ộ ớ ỡ ộ ể ấ ữ ế ậ ặ ỏ ho c m  đ ng v t, ph t m t l p m ng lên ngoài v  tr ng đ  l p kín nh ng l ỗ

ề ặ ế ậ ộ ộ ươ ứ li ti trên b  m t. Sau đó x p tr ng vào m t cái ch u hay h p. Ph ng pháp này

0C, mùa hè ph i gi

ờ ế ế ả ả ữ ả ph i chú ý đ n th i ti t, mùa đông ph i gi trên 15 ữ ướ   i d

ể ữ ứ ươ 150C. Cách này có th  gi tr ng t i trong vòng 3­4 tháng.

ắ ẫ Gv d n d t sang

ả ơ ộ ữ ươ ể ả  ND 3: Tìm hi u b o qu n s  b  s a t i.

ữ ạ ặ ờ ớ ắ ừ 2­ 3 gi ầ  không c n dùng ph ươ   ng ỏ : (?)T i sao khi s a m i v t t GV đ t câu h i

ả ạ ẫ ượ ả pháp b o qu n l nh v n đ c?

Hs suy nghĩ tr  l iả ờ

ế ậ ậ Gv nh n xét k t lu n:

ữ ể ở ệ ộ ườ ữ ­ Vì: Trong s a có kháng th   nên nhi t đ  bình th ớ ắ ng s a m i v t ra VSV

ể ượ ể không th  phát tri n đ c

0C đ n 37 ế

0C: tác d ng di

ụ ệ ủ ể ẩ + Nhi ệ ộ ừ t đ  t 30 t khu n c a kháng th  trong

ữ ừ s a t 2­3h.

33

0C thì  mùi v  và ch t l

ệ ộ ố ữ ạ ả ố ấ ượ ị + Nhi t đ  kh i s a h  xu ng kho ng 10 ủ   ng c a

ừ ữ ươ ượ ả s a t i đ c b o toàn t 7­10h.

ả Quy trình b o qu n s  b  s a t ả ơ ộ ữ ươ i

ậ ữ ọ ữ ạ Thu nh n s a – l c s a – làm l nh nhanh.

ạ ấ ị ưỡ ủ ữ ư ậ ấ Gv nh n m nh: Chính vì giá tr  dinh d ng c a s a cao nh  v y nên r t khó

ể ả ữ ươ ả ả ấ ươ ả b o qu n và không th  b o qu n s a t i nguyên ch t đ ữ   ư c lâu nh  nh ng

ỉ ả ự ẩ ả ượ ế ể ộ th c ph m khác mà ch  b o qu n đ ơ   ả ậ c 7­10h bu c ph i v n chuy n đ n n i

ấ ể ử ả s n xu t đ  x  lí.

ộ ố ươ ả ả ả ể ND 4: Tìm hi u m t s  ph ả   ng pháp b o qu n cá, quy trình b o qu n

l nh.ạ

ế ươ ả ả (?) Em hãy cho bi ữ t nh ng ph ả   ng pháp b o qu n cá? Quy trình b o

ả ạ ố ớ ươ ườ ượ ử ụ ổ ế ở qu n l nh đ i v i cá?Ph ng pháp nào th ng đ c s  d ng ph  bi n gia

ị ươ đình và đ a ph ng em?

ả ờ ứ ố ộ ế ậ ậ ầ HS nghiên c u tr  l ớ i, GV nh n xét k t lu n ch t n i dung c n ghi nh :

ộ ố ươ ả 1 M t s  ph ả ng pháp b o qu n cá

ằ ả ướ ằ ạ ướ ả ạ ­ B o qu n l nh(b ng n c đá; b ng khí l nh; p đông; tráng băng).

Ướ ố ­ p mu i.

ữ ơ ả ằ ả ­ B o qu n b ng axit h u c (axitlactic, axit xitric, axit axetic).

ấ ằ ả ả ố ­ B o qu n b ng ch t ch ng oxi hóa.

­ Hun khói.

­ Đóng h p…ộ

ả ạ ả 2, Quy trình b o qu n l nh:

34

ử ệ ướ ử ụ ả X  lí nguyên li u – ả p đá – b o qu n – s  d ng

ọ ậ ế ớ ử ụ Gv chia l p thành 4 nhóm s  d ng phi u h c t p sau:

ướ ư ế ố Nhóm 1: Cách p mu i cá nh  th  nào?

ơ ượ ữ ằ ả ư ế ự ệ ả Nhóm 2:  Cách b o qu n b ng axit h u c  đ ầ   c th c hi n nh  th  nào? C n

ữ chú ý nh ng gì?

ả ả ấ ố ượ ư ế ự ệ ằ Nhóm 3: Cách b o qu n b ng ch t ch ng oxy hóa đ c th c hi n nh  th  nào?

ư ế ượ Nhóm 4: Quy trình b o qu n l nh đ

ả ạ ầ ượ ả ờ ế c ti n hành nh  th  nào? ỏ ủ ả Các nhóm l n l i câu h i c a nhóm mình. t tr  l

ắ ậ ộ ổ Khi m t nhóm trình bày các nhóm khác l ng nghe nh n xét, b  sung.

ệ ự ế ế ậ Gv k t lu n, liên h  th c t .

ọ ạ ự ệ ượ ẩ Gv g i đ i di n nhóm 4 trình bày d  án đ c giao đã chu n b  tr ị ướ : Tìm  c

ạ ủ ấ ấ ử ụ ự ể ạ ả ả hi m th c tr ng s  d ng các ch t c m trong b o qu n cá? Tác h i c a các

ố ớ ứ ấ ậ ỏ ế ch t này đ i v i s c kh e? Cách nh n bi t?

ụ ệ ự ợ ẩ * Tích h p giáo d c v  sinh an toàn th c ph m:

ủ ả ử ụ ự ạ ả ả ả   ­ Th c tr ng s  d ng hàn the và urê b o qu n th y s n nói chung và b o

ệ ả ượ ố qu n cá nói riêng hi n nay: Hàn the, tên hóa d ủ   c là borax, là mu i natri c a

ấ ẩ ượ ộ acid boric. Đây là m t ch t sát khu n, đ c dùng trong chăm sóc y t ế ể ệ   t  đ  di

ấ ẩ ẹ khu n và n m nh .

ụ ệ ọ Urê là phân bón hóa h c dùng trong nông nghi p, có tác d ng kìm hãm s ự

ủ ấ ẻ ẩ phát tri n cể a  vi khu n. Vì giá thành r t r  nên không ít ng ườ  kinh doanh th yủ i

ằ ữ ẩ ươ ả ả ươ ố h i s n t i s ng đã dùng phân urê, hàn the nh m gi ự  cho th c ph m t i lâu

ị ươ ụ ề ằ ả ố không b n th i.Tuy nhiên, c  urê và hàn the đ u n m trong danh m c các

35

ụ ượ ế ử ụ ệ lo iạ  hóa ch tấ  ph  gia không đ ộ c B  Y t ả    cho phép s  d ng trong vi c b o

ế ạ ụ ự ứ ẽ ả ạ ế ế qu n và ch  bi n th c ph m ỏ   ẩ  nên n u l m d ng s  gây nguy h i cho s c kh e

ườ ư ượ ự ả ị ườ ng i ăn.khi ăn ph i cá, m c, th t… có d  l ng urê, hàn the cao thì ng i ăn

ộ ộ ể ị ụ ệ ấ ớ ồ ả   ể có th  b  ng  đ c c p tính v i các bi u hi n đau b ng, bu n nôn, tiêu ch y,

ể ẫ ế ử ặ ậ ớ ượ chóng m t… th m chí có th  d n đ n t vong.Dù v i hàm l ng ít, urê, hàn the

ơ ể ẽ ụ ề ộ ộ ể ệ ạ khi vào c  th  s  tích t v  lâu dài, gây ng  đ c m n tính, bi u hi n là th ườ   ng

ớ ả ủ ầ ấ ả ưở đau đ u không rõ nguyên nhân, m t ng , gi m trí nh ,  nh h ế ng đ n gan,

ế ậ ượ ơ ể ề ầ th n, bi ng ăn, suy nh ẫ   c c  th …V  th n kinh, hàn the còn gây kích thích d n

ả ặ ầ ổ ế đ n tr m c m ho c kích thích màng não, thay đ i nhi ệ ộ ơ ể ớ ườ   ng t đ  c  th . V i đ

ư ạ ặ ệ ệ ứ ậ ạ ố ni u, nó gây h  h i đ c bi t cho th n và toàn thân, r i lo n ch c năng, y u ế ớ   t,

ệ ụ ạ ố ấ ự b t l c, r i lo n kinh nguy t, r ng tóc…

ậ ế ị ướ ạ * Cách nh n bi t cá b p hàn the và đ m Urê

ằ ắ ườ ạ ọ ọ   ng, khi ch n mua, b n nhìn vào mang cá còn đ ng ­ Mang cá: B ng m t th

ươ ấ ươ ẫ ỏ máu là cá t i. Ng ượ ạ c l ư i, mang không đ  nh ng nhìn cá v n r t t ắ   i, ch c

ắ ch n đã đ ượ ướ c p qua hàn the.

ệ ọ ấ ấ ướ ấ ổ :Cá đã qua ữ   p hàn the khi n u n i nh ng ­ Xu t hi n b t đen khi n u cá

ặ ướ ờ ươ ồ ớ ươ ọ b t đen trên m t n c, đ ng th i x ng cá cũng đen. V i cá t ấ   i, khi n u

ặ ướ ệ ấ ươ ắ ọ không xu t hi n b t đen trên m t n c, x ng có màu tr ng.

ướ ế ươ ườ ườ ớ ấ ề :N u cá t i, ng i bán th ng bày hàng v i r t nhi u đá ­ Cách p đá

ươ ườ ầ ướ ề ớ ể ữ đ  gi cá t i lâu; còn cá pướ  hàn the thì th ng không c n p v i nhi u đá

n a.ữ

ễ ế ể ằ ắ ị ườ ẩ : N u đ  ý kĩ b ng m t th ng chúng ta có th ể ẽ ­ Th t cá nh o, d  tróc v y

ươ ớ ẩ ấ ướ ậ nh n bi ế ượ t đ c cá t i v i cá đã t m hóa ch t. Cá ấ   p hàn the, urê nhìn th y

ư ề ấ ấ ố ấ ươ r t t i nh ng khi  n tay vào thân cá thì th y m m, mình cá lõm xu ng do đ ộ

ử ấ ồ ạ ứ ư ủ ả ặ đàn h i th p, ng i cá có mùi l ch  không ph i mùi tanh đ c tr ng c a cá.

ễ ẩ ắ ị ị ươ ẽ ­ Cá d  dàng b  tróc v y, th t nh o và m t lõm vào trong… cũng t ng t ự   ,

ươ ế ế ẽ ư ộ ọ ơ ự ị nhìn t i nh ng khi ch  bi n s  không có đ  ng t, th m t ề    nhiên mà th t m m,

nhũn, hôi…

36

ự ạ ộ Ho t đ ng 3 ệ ậ .  : Th c hành – luy n t p

ụ a. M c đích:

ự ế ệ ọ ả ­ Giúp h c sinh tr i nghi m làm th c t .

ộ b. N i dung:

ự ế ộ ự ọ ệ ứ ứ ­ Cho h c sinh th c hành th c t m t vài cách phân bi ớ t tr ng m i, tr ng cũ.

ị ằ ự ả ả ọ ươ ướ ­ Cho h c sinh th c hành b o qu n th t b ng ph ng pháp ặ   ố p mu i ho c

ị ấ làm cá thính, th t s y khô.

ổ ứ ạ ộ c. T  ch c ho t đ ng:

ự ọ ạ ộ ả ẩ ế ọ ­ Giao cho h c sinh th c hành t i nhà, n p s n ph m vào ti ế t h c ti p theo.

ị ấ ự Nhóm 1,3: Th c hành làm th t s y khô.

ự Nhóm 2,4: Th c hành làm cá thính.

ả ọ ợ ừ ườ ặ G i   ý   cho  h c   sinh:   Tham   kh o  cách  làm  thêm  t ng i  thân  ho c  trên

https://m.youtube.com

ứ ứ ở ộ ụ ổ ế ạ ộ Ho t đ ng 4 : B  sung, m  r ng ki n th c,  ng d ng.

ạ ộ ụ ủ a. M c đích c a ho t đ ng:

ề ự ể ự ự ụ ệ ạ ẩ ọ ọ   ­ Giáo d c cho h c sinh v  th c tr ng th c ph m hi n nay, cách đ  l a ch n

ự ẩ ố ả ệ ứ th c ph m t ỏ ả t b o v  s c kh e b n thân và gia đình.

ụ ả ệ ườ ­ Giáo d c b o v  môi tr ng.

ạ ộ ộ ủ b. N i dung c a ho t đ ng:

ụ ố ­ Giáo d c kĩ năng s ng.

ụ ả ệ ườ ­ Giáo d c b o v  môi tr ng.

ổ ứ ạ ộ c. T  ch c ho t đ ng.

ụ ố Giáo d c kĩ năng s ng:

ề ự ị ườ ệ ấ ắ ẩ ẩ Hi n nay v n đ  th c ph m “b n” đã và đang tràn lan kh p th  tr ng là

ườ ữ ầ ả ị ộ m t ng ế   i tiêu dùng thông minh chúng ta c n trang b  cho b n thân nh ng ki n

ứ ầ ế ệ ế ứ ẩ ệ ự ự ọ ọ th c c n thi ặ t và đ c bi ẩ   t h t s c c n tr ng trong vi c l a ch n th c ph m

37

ư ệ ả ả ứ ể ả ả ả ỏ cũng nh  vi c b o qu n chúng đúng cách đ  đ m b o s c kh e cho b n thân và

ộ ố ọ ậ ư ầ ế gia đình. Trong cu c s ng cũng nh  trong h c t p các em c n bi t phân bi ệ   t

ậ ả ắ ể ự ắ ả ọ đúng sai th t gi , tr ng đen đ  l a ch n đúng đ n cho b n thân.

ả ệ ườ Giáo d c bụ o v  môi tr ng:

ạ ộ ệ ế ệ ả ướ ầ ổ ơ Hi n nay ho t đ ng gi t m  gia súc, gia c m, hi n c  n c có h n 35.400

ơ ở ế ổ ớ ổ ậ ể ơ ế ơ ở ế c  s  gi t m  (v i 815 c  s  gi t m  t p trung và h n 34.600 đi m gi t m ổ

ạ ộ ỏ ẻ ễ ở ứ ề ệ ộ nh  l ). Ho t đ ng này đang di n ra m c báo đ ng v  ÔNMT, v  sinh thú ý

ơ ở ế ự ạ ổ ậ ự ẩ và an toàn th c ph m. T i các c  s  gi t m  t p trung, tuy đã xây d ng h ệ

ề ơ ở ẫ ư ạ ử ư ấ ả ầ ấ ố ề ế   th ng x  lý ch t th i nh ng nhi u c  s  v n ch a đ t yêu c u, nh t là v  ti ng

ồ ồ ướ ễ n, ô nhi m mùi và ngu n n ả c th i.

ế ỏ ẻ ủ ế ư ằ ổ ể Các đi m gi t m  nh  l ể    ch  y u n m trong các khu dân c  và phát tri n

ộ ự ỉ ể ứ ơ ượ ầ ộ m t cách t phát, c  quan ch c năng ch  ki m soát đ c m t ph n nh , c  s ỏ ơ ở

ấ ầ ừ ư ạ ơ ậ v t ch t h u nh  không có n i dành riêng cho t ng công đo n, không tách bi ệ   t

ư ữ ạ ẩ ạ ấ ả ướ ụ ẩ ả gi a khu s ch và khu b n; các lo i ch t th i nh  phân, n c, ph  ph m x  tràn

ế ự ế ặ ả ổ ố ướ lan khi gi ố t m  ho c th i tr c ti p xu ng sông, c ng rãnh thoát n c, gây

ứ ề ệ ầ ả ọ ÔNMT nghiêm tr ng.   C n tuyên truy n nâng cao ý th c b o v  môi tr ườ   ng

ế ế ự ả ả ẩ trong b o qu n và ch  bi n th c ph m.

ố ặ ủ ể ạ ộ   Ho t đ ng 5  : Ki m tra, đánh giá ­ C ng c , d n dò

ề ể ự 1. GV xây d ng đ  ki m tra 15 phút

ứ ắ ệ .  ­ Hình th c: Tr c nghi m

ể ầ ờ ế ọ ­ Th i gian ki m tra: Vào đ u ti ế t h c ti p theo .

ả ầ ầ ạ ượ ứ ỏ a. Mô t các m c yêu c u c n đ t đ ỗ ạ c cho m i lo i câu h i

ế ậ  Nh n bi t

ươ ứ ữ ả ả ị Bi ế ượ t đ c các ph ng pháp b o qu n th t, cá, tr ng, s a.

ướ ả ạ ả ướ Bi ế ượ t đ c quy trình các b c trong b o qu n l nh và ố ố ớ   p mu i đ i v i

th t.ị

ả ơ ộ ữ ươ ả Bi ế ượ t đ c quy trình b o qu n s  b  s a t i.

ả ạ ố ớ ả Bi ế ượ t đ c quy trình b o qu n l nh đ i v i cá.

38

Thông hi uể

ươ ố ớ ừ ự ả ạ ẩ Phân bi ệ ượ t đ c các ph ng pháp b o đ i v i t ng lo i th c ph m

ậ ụ ấ V n d ng th p

ế ự ế ụ ứ ả Bi ả t cách  ng d ng b o qu n vào th c t .

ậ ụ V n d ng cao

ế ậ ự ứ ữ ụ ế ả ẩ ả ọ ạ Bi t v n d ng nh ng ki n th c đã h c vào b o qu n th c ph m t i gia

đình

ứ ộ ậ ứ ủ ả ệ ố ỏ ả b. H  th ng câu h i đánh giá theo m c đ  nh n th c c a b ng mô t

Ề Ể Đ  KI M TRA

Môn: Công ngh  10ệ

ờ Th i gian: 15’ (Không k  th ể ời gian phát

đ )ề

ệ ộ ả ạ ả Câu 1:  Nhi t đ  trong phòng b o qu n l nh là?

A. 00  ­ 40C

B. 20  ­ 40C

C. 10  ­ 50C

D. 50  ­ 60C

ươ ị ơ ượ ả ạ ể ả ả ả Câu 2: Ph ng pháp b o qu n l nh có th  b o qu n th t l n đ c bao nhiêu

ngày?

A. 14 ngày B. 15 ngày

C. 17 ngày D. 20 ngày.

ươ ướ ố ị Câu 3: T  l ỷ ệ ườ  đ ng trong ph ng pháp p mu i th t là bao nhiêu?

A. 3% B. 4%

C.  5% D. 6%

ươ ươ ổ ế ấ ả ả Câu 4: Ph ng pháp nào là ph ng pháp b o qu n cá ph  bi n nh t?

ươ ả ạ ả A. Ph ng pháp b o qu n l nh.

ươ ướ B. Ph ng pháp p đá

39

ươ ố C. Ph ấ ng pháp dùng ch t ch ng oxi hóa

ươ D. Ph ữ ơ ng pháp dùng axít h u c .

ụ ủ ố ươ ướ ị Câu 5: Tác d ng c a mu i (NaCl) trong ph ng pháp ố p mu i th t?

A. Sát khu nẩ

ộ ẩ ấ ẩ ạ ả ấ B. T o áp su t th m th u cao, làm gi m đ   m.

Ứ ế ấ ạ ạ ộ ủ ủ C. c ch  ho t đ ng c a enzim và VSV phân h y ch t đ m

ấ ả D. T t c  các ý trên.

ủ ứ ả ụ Câu 6: Tác d ng c a khí CO ả 2 và N2 trong b o qu n tr ng

ớ ứ ả ứ ứ ế ạ ọ ả A. H n ch  các ph n  ng hóa h c x y ra v i tr ng và quanh tr ng.

ỏ ứ ệ ạ ả B. T o màng b o v  cho v  tr ng

ệ ẩ C. Tiêu di t vi khu n

ấ ả D. T t c  đáp án trên.

ư ế ể ứ ứ ả ả Câu 7: Khi b o qu n tr ng đ  tr ng nh  th  nào là đúng?

ầ A. Đ u nh n ọ ở ướ  d i

ầ B. Đ u to ở ướ  d i

ằ C. N m ngang

ể ả D. Đ  nghiêng qu .

ớ ắ ể ượ ữ ể ạ ậ Câu 8: T i sao trong s a m i v t ra, vi sinh v t không th  phát tri n đ c?

ữ ể A. Trong s a có kháng th

ữ B. Trong s a có kháng nguyên

ậ ợ ữ ệ ề C. Trong s a không có đi u ki n thu n l i

ấ ả ữ D. T t c  nh ng lí do trên.

ả ả ả ẩ ủ ạ ầ Câu 9: Khi b o qu n s n ph m trong ngăn mát t l nh c n?

ặ ụ ụ ể ẩ ẩ ả ả A. Đ  riêng s n ph m, dùng túi nilon ho c d ng c  bao gói kín s n ph m

ầ B. Không c n bao gói

ể ả ẩ ộ C. Đ  các s n ph m và bao gói chung trong m t túi

ấ ả D. T t c  các ý trên.

40

ƯƠ Ư Ạ Ự Ệ CH NG 3: TH C NGHI M S  PH M

ư ạ ự ụ ệ 1. M c đích th c nghi m s  ph m

41

ẳ ị ướ ầ ế ủ ề ơ ở Kh ng đ nh h ắ ng đi đúng đ n và c n thi ậ   t c a đ  tài trên c  s  lý lu n

ự ễ và th c ti n.

ấ ượ ả ợ ả ủ ệ Đánh giá tính kh  thi, tính phù h p, ch t l ng và hi u qu  c a PPDH và các

ế ộ ự ề ấ v n đ  kinh t xã h i môi tr ệ ườ , an toàn v  sinh th c ph m ẩ   –  Bài 43: B oả ng

ữ ả ị ể ệ ả ế ấ ề ứ qu n th t, tr ng, s a và cá. trong vi c phát tri n năng l c ự  gi i quy t v n đ  và

sáng t o ạ cho HS.

ư ạ ế ạ ự ệ ế 2. K  ho ch ti n hành th c nghi m s  ph m

ự ự ệ ọ ự ệ ế t Tôi   ch n   th c   nghi m   tr c   ti p i  ạ 2  l p   1ớ 0A1(Th c   nghi m)   và

ứ ươ ươ ặ ớ ơ ả ứ ố ố 10A2(Đ i ch ng) có trình độ t ng đ ng (ban c  b n), c p l p đ i ch ng và

ự ệ ạ ộ ọ th c nghi m do cùng m t GV d y h c.

ự ế Ti n trình th c nghi m ệ  :

ế ế ạ ọ ớ ư ườ ươ ­ Thi t k  d y h c l p ĐC nh  bình th ng, theo ph ế   ng pháp thuy t

ả ặ ọ trình, gi i thích ho c minh h a.

ế ế ế ệ ố ạ ớ ử ụ ạ ­  Thi t k  k  ho ch bài d y l p TN theo giáo án có s  d ng h  th ng tình

ỏ ị ố ướ ự ể ả ế ấ ề ạ hu ng, câu h i đ nh h ng phát tri n năng l c gi i quy t v n đ  và sáng t o cho

HS.

ề ể ự ­ Xây d ng đ  ki m tra.

ể ế ế ạ ả ấ ­ K t thúc bài d y tôi  ti n hành ki m tra, ậ   ể ch m, tr  bài ki m tra, thu th p

ả ằ ế ố ệ s  li u, phân tích k t qu  TNSP b ng PP ị đ nh tính.

ư ạ ả ự ử ệ ế ế ả 3. K t qu  và x  lí k t qu  th c nghi m s  ph m

ư ạ ả ự ệ ế Phân tích k t qu  th c nghi m s  ph m

ị Phân tích đ nh tính

ồ ủ ọ ậ ả ừ ế Qua thu th p thông tin ph n h i c a h c sinh t ạ  Phi u thu ho ch quá trình

ậ ấ ọ ậ h c t p tôi nh n th y:

ờ ọ ị ướ ự ả ế ấ ề ­ Trong  gi h c đ nh h ng năng l c và PPDH gi i quy t v n đ  và sáng

ế ậ ụ ọ ể ả ứ ố ủ ề ế ạ t o các em đã bi t v n d ng ki n th c v n có c a nhi u môn h c đ  gi ế   i quy t

ượ ệ ự ứ ễ ố ọ đ ọ ậ   ạ c các tình hu ng liên h  th c ti n, t o cho h c sinh có h ng thú h c t p

42

ự ự ể ờ ọ ụ ể ổ ơ ơ h n, tích c c phát bi u xây d ng bài làm cho gi h c sôi n i h n. C  th  qua

ề ứ ộ ứ ọ ậ ể ậ ộ ệ ấ   thu th p thông tin tìm hi u v  m c đ  h ng thú h c t p b  môn công ngh  th y

ự ề ứ ộ ộ m c đ  tích c c đ u tăng sau  tác đ ng.

ể ờ ấ ể Th i đi m đi m R t thích Thích Bình Không thích

ề

ướ

ế ế ạ đi u tra ề Phi u đi u tra tr c TN Phi u thu ho ch sau TN 30,1% 47% ngườ th 52,6% 22,2%

9,4% 30,8% ệ 7,9% 0% ậ ơ ộ ể ọ ­ H c sinh có c  h i rèn luy n và phát tri n thêm kĩ năng thu th p thông

ử ệ ả ế ấ ề tin (85.94%), x  lí thông tin, làm vi c nhóm (73.44%), gi i quy t v n đ  khó

ử ụ ự ề ễ ầ ậ ộ trong th c ti n, s  d ng máy tính, ph m m m Powerpoit, thái đ  nh n xét đánh

ớ ả ự ứ ạ ẫ ậ ố giá l n nhau và t o tình hu ng m i n y sinh. Qua đó năng l c nh n th c ­ sáng

ự ả ế ấ ạ ượ ể ể ạ t o, năng l c gi ề i quy t v n đ  và sáng t o đ c phát tri n, giúp HS hi u sâu,

ắ ộ ớ ế ứ ọ ơ ắ n m ch c n i dung bài h c và ghi nh  ki n th c lâu h n.

ự ệ ể ớ ả ế ấ ể ­ V i các bi n pháp phát tri n năng l c gi ề i quy t v n đ , tìm hi u các

ơ ộ ộ ộ ạ ể ọ ế ể ề ự d  án đã t o c  h i b c l năng khi u đ  h c sinh tìm hi u thêm v  các lĩnh

ệ ế ế ự ề ẩ ự v c nghành ngh : Công ngh  ch  bi n th c ph m, kinh doanh.

ể ế ả Phân tích k t qu  bài ki m tra

ự ế ấ ượ ậ ấ D a trên k t qu ể ả bài ki m tra tôi nh n th y ch t l ọ ậ ủ ng h c t p c a HS ở

ơ ở ự ệ ớ ề ớ ố ượ các l p th c nghi m cao h n ứ  các l p đ i ch ng. Đi u này đ c th  hi n ể ệ ở Tỷ :

ệ ể ạ ỏ ở ớ ơ ớ ỷ ệ ự ệ l % HS đ t đi m khá gi l p th c nghi m cao h n l p ĐC; T  l i ạ    % HS đ t

ể ế ở ớ ơ ở ớ ư ậ ấ ươ đi m y u kém, trung bình l p TN th p h n l p ĐC. Nh  v y, ph ng án

ứ ủ ự ụ ể ậ ầ ả TN đã có tác d ng phát tri n năng l c nh n th c c a HS, góp ph n gi m t ỷ ệ   l

ế ỏ HS y u, trung bình và tăng t ỷ ệ  l HS khá, gi i.

ự ả ả ạ ủ ế ấ ề ế       Phân tích k t qu  năng l c gi i quy t v n đ  và sáng t o c a giáo viên:

ự ế ả ả ạ ủ ế ấ ề K t qu  đánh giá năng l c gi ớ   i quy t v n đ  và sáng t o c a giáo viên: L p

ả ệ ự ế ấ ự ề ệ ớ gi i quy t v n đ  liên h  th c ti n đ iố  ch ng ứ ề   ễ  kém hơn l p th c nghi m. Đi u

ế ả ủ ệ đó  hoàn toàn phù h pợ   v iớ   k t qu  th cự   nghi m c a quá trình nghiên c uứ   về

ự ả ế ấ ề ế ạ đánh  giá năng l c và gi i quy t v n đ  và sáng t o. HS có ki n th cứ   t t số ẽ

43

ố ố ế GQVĐ t t hố ơn. HS mu n GQVĐ t ỉ t không ch  có ki n th ầ c ứ mà c n có s ự ph iố

ủ ề ầ ạ ọ h pợ  c a nhi u n ăng l cự  thành ph n khác. D y h c theo đ nhị h ngướ  phát tri nể

ự ẽ ể ậ ọ năng l c s  giúp h c sinh phát tri n NL và có nh n th c ứ đúng đ nắ  v  ề đánh giá

NL

ủ ự ộ ệ ế ể ả ố         K t qu  bài ki m tra sau tác đ ng c a nhóm th c nghi m và nhóm đ i

ch ngứ

ế ộ ả ự   K t qu  th c ệ   Đ  chênh l c ự ệ ứ ố Th c nghi m Đ i ch ng SMD ể nghi mệ

7,0

ố đi m s  TB 0,5 ề 0,43 ể ố ữ ệ ấ ộ 7,5 ể ­ Đ  chênh l ch đi m s  gi a 2 nhóm là 0,5 . Đi u đó cho th y đi m trung

ứ ự ủ ự ệ ớ ố ệ bình c a hai l p th c nghi m và đ i ch ng đã có s  khác bi ự   ệ ớ t rõ r t, l p th c

ớ ượ ệ ơ ớ ứ ể ộ ố nghi m là l p đ c tác đ ng đã có đi m trung bình cao h n l p đ i ch ng.

ộ ậ ứ ể ế ả ẳ ị ­ Phép ki m ch ng T – Test đ c l p là 0,04 < 0,05. K t qu  này kh ng đ nh

ủ ệ ể ả ẫ ự s  chênh l ch đi m trung bình c a hai nhóm không ph i do ng u nhiên mà do s ự

ự ệ ộ ề tác đ ng, nghiêng v  nhóm th c nghi m.

ưở ộ ệ ủ ệ ể ứ ộ ả ­ M c đ   nh h ẩ ng (chênh  l ch đ  l ch chu n) c a hai bài ki m tra sau

ầ ượ ộ ứ ộ ả ề ấ ưở ớ tác đ ng l n l t là 0,43 . Đi u này cho th y m c đ   nh h ng là khá l n.

ừ ế ự ế ể ể ả ả T  k t qu  bài ki m tra và phi u đánh giá  s  phát tri n năng l c ự gi ế ấ   i quy t v n

ủ ủ ự ủ ấ ề đ  và sáng t o ạ c a HS, qua đánh giá c a GV và t ể    đánh giá c a HS cho th y đi m

ở ớ ứ ỏ ệ ướ ẫ ọ đánh giá ơ ớ  l p TN cao h n l p ĐC; ch ng t thông qua vi c h ng d n h c sinh

ả ế ấ ề ạ ị ướ ự ể gi i quy t v n đ  và sáng t o theo đ nh h ộ   ng phát tri n năng l c đã có tác đ ng

ự ế ự ự ể ả ế ấ ề ạ tích c c đ n s  phát tri n năng l c gi i quy t v n đ  và sáng t o cho HS. K t quế ả

ề ấ ứ ệ ả ỏ ả ề TNSP ch ng t  các đ  xu t trong đ  tài là có tính kh  thi và hi u qu .

ể ế ươ Ti u k t ch ng 3 :

ươ ử ự ế ế ệ ả Trong   ch ng   này   tôi   đã   ti n   hành   x   lí   k t   qu   th c   nghi m   theo

ươ ị ả ự ế ệ ướ ầ ph ng pháp đ nh tính . Theo k t qu  th c nghi m giúp tôi b ể ế   c đ u có th  k t

ậ ằ ở ớ ơ ở ớ ử ụ ả lu n r ng HS ế  l p TN có k t qu  cao h n l p ĐC sau khi s  d ng PPDH

ả ế ấ ề ệ ấ ấ gi ề i quy t v n đ  và sáng t o ề ạ   mà tôi đã đ  xu t. Đi u đó cho th y bi n pháp

44

ể ả ế ấ ạ phát tri n năng l c ự gi ề i quy t v n đ  và sáng t o ạ  cho HS mang l ộ i tác đ ng tích

ọ ậ ủ ứ ể ế ả ả ự ế c c đ n k t qu  và h ng thú h c t p c a HS, phát tri n năng l c ự gi ế ấ   i quy t v n

ề đ  và sáng t o ạ  cho HS.

ữ ế ậ ừ ệ ư ế ệ ạ Nh ng k t lu n rút ra t ả ự    vi c đánh giá k t qu  th c nghi m s  ph m đã

ậ ả ủ ề ế ả ọ xác nh n gi thuy t khoa h c và tính kh  thi c a đ  tài.

ầ ượ ả ữ ế 8. Nh ng thông tin c n đ ậ c b o m t (n u có)

ẻ ớ ộ ả ậ ồ   Không có thông tin b o m t. Cá nhân tôi hoàn toàn chia s  v i c ng đ ng

ữ ệ ế ọ ồ ạ b n đ c và đ ng nghi p, nh ng ai quan tâm đ n.

ệ ầ ề ế ể ụ ế 9. Các đi u ki n c n thi t đ  áp d ng sáng ki n

ế ầ ượ ụ ạ Sáng ki n c n đ c áp d ng trong quá trình d y h c ọ ở ườ  tr ệ   ng THPT hi n

ủ ơ ở ậ ệ ề ấ ươ ệ ạ ọ nay trong đi u ki n có đ  c  s  v t ch t, ph ọ ng ti n d y h c phòng h c b ộ

môn.

ợ ượ ặ ự ế ể ượ 10. Đánh giá l i ích thu đ c ho c d  ki n có th  thu đ ụ   c do áp d ng

sáng ki nế

ố ớ ọ 10.1. Đ i v i  h c sinh

ướ ế ủ ề ự ễ ộ Tr ấ   ợ c h t, các ch  đ  liên môn, tích h p có tính th c ti n sinh đ ng, h p

ố ớ ọ ơ ứ ọ ậ ệ ạ ư ế ộ ẫ d n đ i v i h c sinh, có  u th  trong vi c t o ra đ ng c , h ng thú h c t p cho

ủ ề ọ ọ ợ ượ ườ ọ h c sinh. H c các ch  đ  tích h p, liên môn, h c sinh đ c tăng c ậ   ng v n

ế ợ ả ự ế ễ ả ố ứ ổ ụ d ng ki n th c t ng h p vào gi i quy t các tình hu ng th c ti n, ít ph i ghi

ớ ế ứ ộ nh  ki n th c m t cách máy móc.

ề ọ ơ ợ ọ ả   Đi u quan tr ng h n là tích h p, liên môn giúp cho h c sinh không ph i

ề ầ ứ ở ế ọ ọ ạ h c l ộ ộ i nhi u l n cùng m t n i dung ki n th c ừ    các môn h c khác nhau, v a

ả ượ ự ể ế ổ gây quá t ừ i, nhàm chán, v a không có đ c s  hi u bi t t ng quát cũng nh  kh ư ả

ự ễ ứ ổ ứ ụ ủ ế ợ năng  ng d ng c a ki n th c t ng h p vào th c ti n.

ứ ủ ụ ế ậ ọ ọ ế Khuy n khích h c sinh v n d ng ki n th c c a các môn h c khác nhau

ự ế ễ ườ ụ ả ể ả đ  gi ố i quy t các tình hu ng th c ti n; tăng c ổ   ậ ng kh  năng v n d ng t ng

ả ợ h p, kh  năng t ự ọ ự  h c, t ứ ủ ọ  nghiên c u c a h c sinh.

45

ố ớ 10.2. Đ i v i giáo viên

ự ổ ọ ủ ạ ộ ứ ạ ọ ch c các ho t đ ng d y và h c c a h c sinh theo Nâng cao năng l c t

ươ ự ọ ph ậ ạ ng pháp, kĩ thu t d y h c tích c c.

ơ ộ ự ệ ạ ạ ọ ộ Giáo viên có c  h i sáng t o, th c hi n d y h c các n i dung liên quan

ễ ề ề ắ ầ ọ ớ ổ ớ ự ế đ n nhi u môn h c và g n li n v i th c ti n; Góp ph n đ i m i hình th c t ứ ổ

ứ ạ ớ ổ ươ ạ ớ ổ ươ ể ọ ch c d y h c, đ i m i ph ọ ng pháp d y h c, đ i m i ph ng pháp ki m tra

ả ọ ậ ế ườ ả ử ụ ệ ế ị ạ ọ đánh giá k t qu  h c t p; tăng c ng hi u qu  s  d ng thi ạ   t b  d y h c. T o

ữ ư ệ ổ ơ ộ c  h i giao l u, trao đ i kinh nghi m gi a các giáo viên.

ứ ầ ổ ươ ể ạ ọ ớ ớ Góp ph n đ i m i hình th c, ph ổ ng pháp d y và h c, đ i m i ki m tra, đánh

ấ ượ ẩ ự ủ ụ ộ ồ giá ch t l ng giáo d c; thúc đ y s  tham gia c a gia đình, c ng đ ng vào công

tác giáo d c.ụ

ữ ổ ứ ử ụ ặ 11. Danh sách nh ng t ch c/cá nhân đã tham gia áp d ng th  ho c áp

ế ầ ụ ế ầ d ng sáng ki n l n đ u (n u có):

ổ ứ ự ạ Tên t ch c/ cá Ph m vi/ Lĩnh v c áp STT ỉ ị Đ a ch nhân ế ụ d ng sáng ki n

ườ Tr ng THPT Bình ả   ả Bài 43: B o qu n ớ 1 L p 10A1 ị ứ ữ Xuyên th t,tr ng,s a và cá.

ế ậ K t lu n

ủ ả ộ ố ệ ượ Trên đây là m t s  kinh nghi m c a b n thân tôi đã đ c đúc rút trong quá

ọ ậ ữ ủ ủ ệ ạ ả ạ ầ ồ trình gi ng d y và h c t p c a b n bè đ ng nghi p, c a nh ng th y cô có

ủ ữ ề ệ ỏ ệ nhi u kinh nghi m. Nh ng kinh nghi m này c a tôi không tránh kh i có s ự

ề ế ế ạ ấ ượ ự ế ủ thi u sót và còn nhi u h n ch , tôi r t mong đ c s  đóng góp ý ki n c a các v ị

ể ệ ệ ượ ầ ơ ỉ ồ đ ng nghi p đ  kinh nghi m này đ c hoàn ch nh h n và góp ph n vào s ự

ụ ệ nghi p giáo d c chung.

ả ơ Tôi xin chân thành c m  n!

Bình Xuyên, ngày.....tháng......năm 2018 Bình Xuyên, ngày10 tháng 01 năm 2018

46

ủ ưở ả ế Th  tr ơ ị ng đ n v Tác gi sáng ki n

ị Bùi Th  Nguyên

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ự ụ ộ ạ ự ạ ọ ộ   ệ ỉ (2010), D y và h c tích c c. M t 1. B  Giáo d c và Đào t o – D  án Vi t B

ỹ ố ươ s  ph ng pháp và k  thu t d y h c. ậ ạ ọ NXB ĐHSP, Hà N i.ộ

ự ụ ộ ạ ứ ọ ư ệ ỉ (2010), Nghiên c u khoa h c s 2. B  Giáo d c và Đào t o – D  án Vi t B

ạ ứ ụ ph m  ng d ng. NXB ĐHSP, Hà N i.ộ

ụ ụ ụ ộ ạ ệ ậ   ọ (6/2014), Tài li u t p 3. B  giáo d c và Đào t o, V  Giáo d c Trung h c,

ạ ọ ấ ị ướ ự ể hu n giáo viên D y h c, ki m tra đánh giá theo đ nh h ể ng phát tri n năng l c.

ộ ự ệ ả ộ ươ   ng ạ (12/2014),  Tài li u h i th o, Xây d ng ch ụ 4.  B  giáo d c và Đào t o,

ụ ị ướ ự ổ trình giáo d c ph  thông theo đ nh h ể ng phát tri n năng l c.

ộ ự ệ ả ề ộ ạ (12/2014), Tài li u h i th o, Xây d ng chuyên đ ụ 5. B  giáo d c và Đào t o,

ể ị ướ ự ạ ọ d y h c ki m tra đánh giá theo đ nh h ể ng phát tri n năng l c.

ụ ụ ộ ạ ệ ậ   ộ (11/2014),  Tài li u t p 6. B  giáo d c và Đào t o, c c nhà giáo và cán b ,

ấ ọ ọ ọ ạ hu n giáo viên D y h c tích h p ợ ở ườ  tr ơ ở ng trung h c c  s , trung h c ph ổ

thông.

ụ ụ ộ ạ ệ ậ ấ   ộ (2014), Tài li u t p hu n, 7. B  giáo d c và Đào t o, c c nhà giáo và cán b ,

ồ ưỡ ứ ề ệ ầ ẩ ọ B i d ng giáo viên đáp  ng yêu c u chu n ngh  nghi p giáo viên trung h c ..

ụ ụ ộ ạ ệ ậ   ộ (3/2014),  Tài li u t p 8.  B  giáo d c và Đào t o, c c nhà giáo và cán b ,

ạ ấ ổ ớ hu n, đ i m i sinh ho t chuyên môn.

47

ự ả ộ ươ ụ ổ ng trình giáo d c ph  thông ạ (5/2015), D  th o ch ụ 9. B  giáo d c và Đào t o,

ươ ổ ể ổ t ng th  trong ch ớ  . ụ ng trình giáo d c ph  thông m i

ễ ệ ậ ọ ̣ ̣ ơ ở ườ 10. Nguy n Văn C ng, Bernd Meier (2014), Lí lu n day h c hi n đai c  s

́ ụ ộ ơ ươ ̣ ổ đ i m i m c tiêu, n i dung và  ph ng pháp day h c ấ ả ọ . Nhà xu t b n đ i h c s ạ ọ ư

ph m.ạ

ồ 11. Ngu n Internet: https://www.youtube.com. https://www.google.com/

https://www.youtube.com/watch?v=F3Wdrct6aSg

ệ ự ế ạ ụ ụ ự ả Ph  l c 1: Các k  ho ch, biên b n th c hi n d  án

Ự Ạ Ệ Ế Ự K  HO CH TH C HI N D  ÁN 1

ấ ấ ử ụ ự ể ả ạ ả    Tìm hi m th c tr ng s  d ng các ch t c m trong b o qu n ự Tên d  án:

ố ớ ứ ạ ủ ậ ấ ỏ ị ế th t? Tác h i c a các ch t này đ i v i s c kh e? Cách nh n bi t?

ớ ­ Tên nhóm:...................................................................................L p: 10A1

ưở ­ Nhóm tr ng: ................................................................

ư ­ Th  kí:............................................................................

ướ ẫ ­ Giáo viên h ng d n: ……………………………………

S  ng ố ườ   i ờ Công vi cệ Th i gian Ghi chú ự ệ th c hi n

ậ

ế ợ ổ

ả ệ Tìm ki m và thu th p tài li u ệ T ng h p tài li u cá nhân ử Phân tích, x  lí thông tin, th o

lu nậ ế Vi t báo cáo (Powerpoint)

48

Trình bày

Ậ Ả Ả BIÊN B N TH O LU N

ấ ấ ử ụ ự ể ạ ả ả    Tìm hi m th c tr ng s  d ng các ch t c m trong b o qu n ự Tên d  án:

ố ớ ứ ạ ủ ậ ấ ỏ ị ế th t? Tác h i c a các ch t này đ i v i s c kh e? Cách nh n bi t?

ớ ­ Tên nhóm:………………………………………....L p: 10A1

ưở ­ Nhóm tr ng: ............................................................

ắ ố ­ S  thành viên tham gia:.......            V ng:.......

ư ­ Th  kí:.......................................................................

ướ ẫ ­ Giáo viên h ng d n: ………………………………

ộ ả Ngày N i dung K t quế

ả ậ th o lu n

Ự Ạ Ệ Ế Ự K  HO CH TH C HI N D  ÁN 2

ấ ấ ử ụ ự ể ạ ả ả    Tìm hi m th c tr ng s  d ng các ch t c m trong b o qu n ự Tên d  án:

ố ớ ứ ạ ủ ấ ậ ỏ ế cá? Tác h i c a các ch t này đ i v i s c kh e? Cách nh n bi t?

ớ ­ Tên nhóm:...................................................................................L p: 10A1

ưở ­ Nhóm tr ng: ................................................................

ư ­ Th  kí:............................................................................

ướ ẫ ­ Giáo viên h ng d n: ……………………………………

S  ng ố ườ   i ờ Công vi cệ Th i gian Ghi chú ự ệ th c hi n

49

ậ

ế ợ ổ

ả ệ Tìm ki m và thu th p tài li u ệ T ng h p tài li u cá nhân ử Phân tích, x  lí thông tin, th o

t báo cáo (Powerpoint)

lu nậ ế Vi Trình bày

Ậ Ả Ả BIÊN B N TH O LU N

ấ ấ ử ụ ự ể ạ ả ả    Tìm hi m th c tr ng s  d ng các ch t c m trong b o qu n ự Tên d  án:

ố ớ ứ ạ ủ ấ ậ ỏ ế cá? Tác h i c a các ch t này đ i v i s c kh e? Cách nh n bi t?

ớ ­ Tên nhóm:………………………………………....L p: 10A1

ưở ­ Nhóm tr ng: ............................................................

ắ ố ­ S  thành viên tham gia:.......            V ng:.......

ư ­ Th  kí:.......................................................................

ướ ẫ ­ Giáo viên h ng d n: ………………………………

ộ ả Ngày N i dung K t quế

ả ậ th o lu n

Ả Ự Ọ Ế Ế 1. PHI U ĐÁNH GIÁ K T QU  D  ÁN NHÓM H C SINH

ệ ự ự (Dùng cho giáo viên và các nhóm HS th c hi n d  án)

ọ ườ H  tên ng i đánh giá:....................... ..............................

ượ ớ Nhóm đ c đánh giá:........................................................ L p:10A1

Tên d  án:ự

ướ ẫ ự Giáo viên h ng d n d  án: ...............................................

ụ ả M c đích đánh K t quế

Tiêu chí tế Chi ti ể Đi m t ố   i giá

50

ự ự ợ ủ S  tham gia c a các thành viên ủ S  h p tác c a các thành viên đa 5 10 1. Quá trình ho tạ

ộ đ ng nhóm ờ

ể ố (T i đa 30 đi m)

ự ắ ả ự ả ồ ủ trong nhóm ế S  s p x p th i gian ộ ế i quy t xung đ t trong nhóm Gi S  ph n h i c a các thành viên 5 5 5

ế ậ ậ Chi n thu t thu th p thông tin 5

ủ ộ Đ  chính xác c a thông tin 5 2. Quá trình th cự

ổ ợ Phân tích­ t ng h p các thông tin 5 ệ ự hi n d  án nhóm

ế Liên k t thông tin 5 ể ố (T i đa 30 đi m)

ế ậ K t lu n 10

3. Đánh giá bài Ý t ngưở 3

ộ N i dung 4 ế ủ   thuy t trình c a

ể ệ Th  hi n 3 nhóm

ố

ổ ứ ữ ệ T  ch c d  li u 2 ổ ể (T i đa 10 đi m) ự  4. S  theo dõi d

ộ N i dung ghi chép 6 án

Hình th cứ 2 ể ố (T i đa 10 đi m)

10 ạ ủ ả ẩ 5. Tính sáng t o c a s n ph m

10 Ấ ượ 6.  n t ng chung

TBN)

ổ

TBN=TBC (ĐGV+ ĐHS đánh giá)

T ng (Đ ủ ể ­ Cách tính đi m c a nhóm: Đ

Ế 2. PHI U ĐÁNH GIÁ CÁ NHÂN

ả ậ ự (Các nhóm th o lu n và t đánh giá)

Tên nhóm: .......................................................                  L p: ớ 10A1

ệ ự ệ ự ả ự ự ự ế ố 3= tích c c th c hi n d  án, k t qu  th c hi n d  án t t

2= Trung bình

ố ằ 1= Không t t b ng các thành viên khác trong nhóm

0= Không giúp ích gì cho nhóm

51

Đóng

góp H pợ Tham Đ aư Nhi tệ trong Hi uệ tác, tôn gia tổ ra ý T ngổ tình vi cệ quả Tên HS tr ng,ọ ch cứ ki nế đi mể ĐCN trách hình công l ngắ qu n líả có giá (Đhs) nhi mệ thành vi cệ nghe nhóm trị s nả

ph mẩ

1............ 2............

. ..............

.

CN = (ĐTBN

ể Đánh giá đi m cá nhân:           Đ ) :10

ể

ả

ụ ụ Ph  l c 2:

B ng đi m

ự

ệ

ứ

ố

Nhóm th c nghi m (10A

Nhóm đ i ch ng (10A

1)

2)

ọ

ọ

ọ

ọ

STT

H  và tên h c sinh

Đi mể

H  và tên h c sinh

Đi mể

ệ

Vũ Xuân An

1

Bùi Vi

t Anh

8

6

ươ

ễ

ồ

D ng Vân Anh

2

Nguy n H ng Anh

6

8

ư

ị

L u Th  Ánh

3

ị ồ Lê Th  H ng Ánh

7

8

ễ

ề

ườ

ễ

4

ọ Nguy n Ng c Tri u Châu

ạ Nguy n M nh C ng

6

7

ươ

ễ

ị

D ng Văn Dân

5

Nguy n Th  Duyên

8

8

ễ

ươ

ễ

Nguy n Chí Dũng

6

Nguy n Công C ng

9

6

ễ

ạ

ươ

ầ

7

Nguy n M nh Dũng

Tr n Đăng D ng

7

9

ươ

ươ

8

Đinh Kh

ng Duy

ạ D ng Văn Đ i

9

8

ễ

ễ

9

Nguy n Quang Duy

ả Nguy n Minh H i

7

5

52

ầ

ị ồ

ễ

ạ

10

Tr n Huy Duy

Nguy n Th  H ng H nh

8

7

ườ

ườ

ị ằ

ễ

11

Đ ng Tr

ươ ng D ng

Nguy n Th  H ng

6

5

ễ

ả

ễ

12

Nguy n Xuân H i Đăng

ị ậ Nguy n Th  H u

5

8

ầ

ị

13

ọ Tr n Ng c Đăng

Hà Th  Thanh Hoa

7

7

ị ồ

ễ

14

Ngô Văn Đ cứ

Nguy n Th  H ng

7

6

ề

ầ

ồ

ị

15

Ki u Minh Giang

Tr n Th  Thúy H ng

8

6

ầ

ầ

16

Tr n Thành Giang

Tr n Khang

10

5

ễ

ị

17

Nguy n Th  Thu Hà

Hoàng Văn Lâm

8

8

ễ

ằ

ễ

ị

18

ị Nguy n Th  Thu H ng

Nguy n Th  Linh

7

7

ầ

ọ

19

ề ị Phan Th  Thu Hi n

Tr n  Ng c Linh

8

6

ễ

ầ

ậ

20

ế Nguy n Hoàng Hi u

Tr n Nh t Linh

7

7

ễ

ẩ

ị ồ

ễ

21

Nguy n C m Hoài

Nguy n Th  H ng Loan

8

6

ầ

ễ

ượ

22

Tr n Quang Huy

Nguy n Văn L

ng

9

7

ễ

ị

23

ề ị Kim Th  Huy n

Nguy n Th  Sao Mai

7

9

ễ

ọ

ễ

ị

24

ề ị Nguy n Th  Ng c Huy n

Nguy n Th  Nga

6

6

ạ

ễ

25

T  Đoàn Khuê

Nguy n Thúy Nga

8

7

ươ

ươ

26

ợ D ng Văn L i

ị ồ D ng Th  H ng Nhung

7

6

ễ

ả

ễ

27

Nguy n H i Nam

ị ồ Nguy n Th  H ng Nhung

9

7

ầ

ị

ễ

ị

ươ

28

ọ Tr n Th  Ánh Ng c

Nguy n Th  Ph

ng

8

8

ễ

ượ

29

ị Đinh Th  Oanh

Nguy n Loan Ph

ng

7

7

ễ

ươ

ươ

30

Nguy n Văn Ph

ng

L

ng Văn Sang

8

8

ễ

ỳ

ễ

31

Lý Di m Qu nh

Nguy n Văn Sang

6

7

ư

ầ

ỳ

ị

ị

ươ

32

Tr n Th  Nh  Qu nh

Bùi Th  Ph

ng Thanh

8

8

ị

ặ

ư

33

ấ Tr nh T n Sang

ị Đ ng Th  Anh Th

7

6

ễ

ề

ươ

34

ị Nguy n Th  Ki u Trang

ế D ng Anh Ti n

8

7

ễ

ườ

ễ

35

Nguy n Nam Tr

ng

Nguy n Thu Trang

9

8

ễ

ầ

ố

36

Nguy n Thanh Tùng

Tr n Qu c Vi

ệ t

7

7

53

54