1
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Ngày nay ở Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới, giáo dục được coi
là quốc sách hàng đầu, là động lực để phát triển kinh tế xã hội. Với nhiệm vụ và
mục tiêu cơ bản của giáo dục đào tạo là đào tạo ra những con người phát triển toàn
diện về mọi mặt, không những có kiến thức tốt mà còn vận dụng được kiến thức
trong các tình huống thực tiễn. Với nhiệm vụ đó, việc rèn luyện và phát triển tư
duy sáng tạo cho học sinh ở các trường phổ thông của những người làm công tác
giáo dục là hết sức quan trọng. Điều 30.3 trong Luật Giáo dục Số 43/2019/QH14
ghi rỏ: “Phương pháp giáo dục phổ thông phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động,
sáng tạo của học sinh phù hợp với đặc trưng từng môn học, lớp học và đặc điểm
đối tượng học sinh; bồi dưỡng phương pháp tự học, hứng thú học tập, kỹ năng hợp
tác, khả năng tư duy độc lập; phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực của người
học; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông vào quá trình giáo
dục”; Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo đã cũng nêu rõ
“Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại; phát huy
tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ năng của người học;
khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách
học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới
tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực”
Trong việc đổi mới phương pháp dạy học môn toán ở trường THPT, việc
dạy giải bài tập toán có vai trò quan trọng vì: Dạy toán ở trường phổ thông là dạy
hoạt động toán học. Việc giải toán là hình thức chủ yếu của hoạt động toán học,
giúp học sinh (HS) phát triển tư duy, tính sáng tạo. Hoạt động giải bài tập toán là
điều kiện để thực hiện các mục đích dạy toán ở trường phổ thông. Dạy giải bài tập
toán cho HS có tác dụng phát huy tính chủ động sáng tạo, phát triển tư duy, phát
triển phẩm chất năng lực, gây hứng thú học tập cho HS, yêu cầu HS có kỹ năng
vận dụng kiến thức vào tình huống mới, có khả năng phát hiện và giải quyết vấn
đề, có năng lực độc lập suy nghĩ, sáng tạo trong tư duy và biết lựa chọn phương
pháp tự học tối ưu.
Trong việc dạy giải bài tập Toán việc quan trọng hàng đầu là phải rèn luyện
kỹ năng giải Toán, tức là phải rèn luyện cho người học cách suy nghĩ, phương pháp
giải và khả năng vận dụng kiến thức, các hệ thống các dạng bài tập qua đó nhằm
phát triển tư duy sáng tạo cho HS.
Với thực trạng hiện nay, khả năng tư duy sáng tạo của HS đang còn hạn chế.
Học sinh thường vận dụng kiến thức vào giải toán còn một cách máy móc, dẫn đến
tư duy bị xơ cứng. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này do các em nhìn các đối
tượng toán học dưới dạng tĩnh mà chưa nhìn nhận dưới dạng động.
Một thực tế phổ biến trong suy nghĩ của HS là khi đứng trước một bài toán,
thường thì các em chỉ nghĩ đến việc làm thế nào để giải bài toán đó, gần như các
