SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SÔ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC

TẠI TRƯỜNG THPT HUYỆN MIỀN NÚI TỈNH NGHỆ

AN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LĨNH VỰC: QUẢN LÝ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG THPT TƯƠNG DƯƠNG 2 =====*=====

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SÔ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY

HỌC TẠI TRƯỜNG THPT HUYỆN MIỀN NÚI TỈNH

NGHỆ AN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LĨNH VỰC: QUẢN LÝ

Người thực hiện:

Tác giả 1: Trần Đình Mạnh

Số điện thoại: 0946 021 789

Quản lý

Tác giả 2: Phan Thị Thu Hiền

Số điện thoại: 0976 165 468

Tổ bộ môn: Toán - Lí - Tin - Công nghệ

Năm thực hiện: 2022 - 2023

Tương Dương, năm 2023

Năm thực hiện: 2022 -2023

MỤC LỤC

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................... 1

1. Lí do chọn đề tài ................................................................................................. 1

2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................... 2

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................... 2

4. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 2

5. Kế hoạch thực hiện đề tài ................................................................................... 2

6. Những đóng góp mới của đề tài nghiên cứu ...................................................... 2

PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU..................................................................... 3

I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ................................................................. 3

1. Cơ sở lý luận ...................................................................................................... 3

1.1. Một số khái niệm cơ bản ................................................................................. 3

1.2. Các nội dung cơ bản về TBDH trong trường THPT ....................................... 3

1.2.1. Vị trí, vai trò và ý nghĩa của TBDH............................................................. 3

1.2.2. Chức năng của TBDH .................................................................................. 4

1.2.3. Các yêu cầu của TBDH ................................................................................ 4

1.2.4. Công tác thiết bị dạy học tại Trường THPT ................................................ 4

2. Cơ sở thực tiễn về việc sử dụng và công tác quản lí TBDH tại trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An ................................................................................ 5

2.1. Thực trạng sử dụng TBDH tại trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An. 5

2.1.1. Thực trạng số lượng, chất lượng TBDH ..................................................... 5

2.1.2. Thực trạng nguồn trang bị, mua sắm TBDH .............................................. 6

2.1.3. Thực trạng sử dụng thiết bị dạy học ........................................................... 6

2.1.4. Thực trạng bảo quản thiết bị dạy học ........................................................... 8

2.2. Thực trạng công tác quản lý TBDH ở trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An. ................................................................................................................ 9

2.2.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch công tác TBDH .......................................... 9

2.2.2. Thực trạng tổ chức - chỉ đạo thực hiện công tác TBDH ............................. 9

2.2.3. Thực trạng kiểm tra – đánh giá công tác TBDH ........................................ 10

II. MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC TẠI TRƯỜNG THPT HUYỆN MIỀN NÚI TỈNH NGHỆ AN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ..................................................................................................................... 11

1. Biện pháp quản lý TBDH tại trường THPT ..................................................... 11

1.1. Biện pháp nâng cao nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng của TBDH và quản lý TBDH cho CBQL và GV ........................................................................ 11

1.2. Biện pháp quản lý việc mua sắm, bổ sung các TBDH ................................ 14

1.3. Biện pháp chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc xây dựng kế hoạch sử dụng TBDH .............................................................................................................................. 15

1.4. Biện pháp xây dựng lề lối làm việc và có sự phân cấp trong quản lý, sử dụng TBDH.................................................................................................................... 19

1.5. Biện pháp tổ chức và chỉ đạo thực hiện các hoạt động chuyên môn của nhà trường nhằm thúc đẩy phong trào sử dụng TBDH .............................................. 20

1.6. Biện pháp tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá việc sử dụng TBDH của GV, tổ chuyên môn .............................................................................................. 22

1.7. Biện pháp xây dựng môi trường sư phạm thuận lợi cho cán bộ, GV và HS trong việc sử dụng TBDH .................................................................................... 23

1.8. Biện pháp quản lý việc bảo quản TBDH ...................................................... 24

1.9. Biện pháp tổ chức các điều kiện hỗ trợ khác ............................................... 26

2. Mối quan hệ giữa các biện pháp ...................................................................... 27

III. KHẢO SÁT MỨC ĐỘ CẦP THIẾT VÀ MỨC ĐỘ KHẢ THI CỦA CÁC BIỆN PHÁP ......................................................................................................... 28

1. Mục đích khảo sát .......................................................................................... 28

2. Nội dung và phương pháp khảo sát ................................................................. 28

2.1. Nội dung khảo sát ......................................................................................... 28

2.2. Phương pháp khảo sát và thang đánh giá ...................................................... 28

3. Đối tượng khảo sát ........................................................................................... 29

4. Kết quả khảo sát về sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp .................. 29

4.1. Sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất ..................................................... 30

4.2. Tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất ..................................................... 31

PHẦN III. KẾT LUẬN ........................................................................................... 34

1. Ý nghĩa của đề tài ............................................................................................. 34

2. Hướng mở của đề tài ........................................................................................ 35

3. Kiến nghị, đề xuất ............................................................................................ 35

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN

TT Viết đầy đủ Viết tắt

1 Cán bộ quản lý CBQL

2 Giáo dục và Đào tạo GD&ĐT

3 Giáo viên GV

4 Học sinh HS

5 Thiết bị dạy học TBDH

6 Trung học Phổ thông THPT

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lí do chọn đề tài

Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 01 tháng 02 năm 2021 đã định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021 - 2030. “Tạo đột phá trong đổi mới căn bản, toàn dện giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút và trọng dụng nhân tài. Thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng mạnh mẽ thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, chú trọng một số ngành, lĩnh vực trọng điểm, có tiềm năng, lợi thế làm động lực cho tăng trưởng theo tinh thần bắt kịp, tiến cùng và vượt lên ở một số linh vực so với khu vực và thế giới” “phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc”

Thực hiện chủ trương đó của Đảng và Nhà nước những năm gần đây ngành Giáo dục phổ thông nước ta đã thực hiện bước chuyển từ chương trình giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực người học, nghĩa là xây dựng theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh; tạo môi trường học tập và rèn luyện giúp học sinh phát triển hài hoà về thể chất và tinh thần, trở thành người học tích cực, tự tin, biết vận dụng các phương pháp học tập tích cực để hoàn chỉnh các tri thức và kĩ năng nền tảng, có ý thức lựa chọn nghề nghiệp và học tập suốt đời; có những phẩm chất tốt đẹp và năng lực cần thiết để trở thành người công dân có trách nhiệm, người lao động có văn hoá, cần cù, sáng tạo, đáp ứng nhu cầu phát triển của cá nhân và yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước trong thời đại toàn cầu hoá và cách mạng công nghiệp mới.

Hòa cùng khí thế đổi mới sôi nổi rộng khắp của các vùng miền trên cả nước, Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An cũng đã triển khai thực hiện công cuộc đổi mới giáo dục toàn diện thực hiện tốt chương trình giáo dục phổ thông 2018. Cùng với việc đổi mới nội dung chương trình, phương pháp giảng dạy, thì việc trang bị cơ sở vật chất và thiết bị dạy học cũng rất được chú trọng. Dễ dàng nhận thấy rằng trong thời đại khoa học công nghệ, thiết bị dạy học ngày càng phát triển nhiều về cả số lượng và chất lượng, đa dạng về mẫu mã và chủng loại, đáp ứng ngày càng đầy đủ hơn cho các hoạt động dạy học. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là công tác tổ chức quản lí việc sử dụng thiết bị dạy học phải hiệu quả góp phần nâng chất lượng giáo dục. Đây là nhiệm vụ quan trọng đối với các cấp quản lí giáo dục, mà trực tiếp là những cán bộ quản lí thiết bị dạy học ở các cơ sở giáo dục.

1

Thời gian qua, việc khai thác sử dụng thiết bị dạy học (TBDH) ở các trường Trung học phổ thông (THPT) nói chung, trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An nói riêng đã mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần quan trọng trong việc giữ vững, nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo của nhà trường. Tuy nhiên, thực tế cho thấy trong quá trình thực hiện nội dung này ở nhà trường vẫn còn bộc lộ nhiều tồn

tại hạn chế cả về việc vận dụng lẫn công tác quản lí đặc biệt là các trường ở miền núi. Vì vậy, cần phải nghiên cứu tìm các giải pháp quản lý TBDH, phát huy tối đa hiệu quả TBDH hiện có nhằm tăng cường các phương pháp dạy học tiên tiến vào quá trình dạy học, thực hiện tốt nhiệm vụ năm học của nhà trường.

Từ các lý do nêu trên, chúng tôi chọn đề tài “Một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học tại trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay” làm đề tài nghiên cứu. 2. Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu lý luận, nhận diện thực trạng công tác quản lý TBDH trong nhà trường, đề xuất một số biện pháp quản lý phù hợp, khoa học nâng cao hiệu quả sử dụng TBDH của trường THPT miền núi trong giai đoạn hiện nay. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

- Khách thể nghiên cứu: Công tác quản lý TBDH tại trường THPT huyện miền

núi tỉnh Nghệ An.

- Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp quản lý TBDH tại trường THPT huyện miền

núi tỉnh Nghệ An. 4. Phạm vi nghiên cứu

Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý TBDH ở trường THPT; thực trạng TBDH và công tác quản lý TBDH ở các trường THPT huyện miền núi; đề xuất biện pháp quản lý TBDH của Hiệu trưởng Trường THPT nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. 5. Kế hoạch thực hiện đề tài

Năm học 2020-2021: Hình thành ý tưởng

Năm học 2021-2022: Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở lý luận, điều tra thực trạng thiết bị dạy học ở các trường trung học phổ thông huyện miền núi tỉnh Nghệ An để đề ra một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học tại trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay.

Năm học 2022-2023: Tiến hành viết sáng kiến kinh nghiệm và tham vấn đồng

nghiệp. 6. Những đóng góp mới của đề tài nghiên cứu

2

Đề tài đã phân tích thực trạng quản lý TBDH ở các trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An hiện nay và đề xuất một số biện pháp quản lý TBDH góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong các trường THPT huyện miền núi, đáp ứng nhu cầu và yêu cầu thực hiện chương trình Giáo dục phổ thông 2018 trong giai đoạn hiện nay.

PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

1. Cơ sở lý luận

1.1. Một số khái niệm cơ bản

1.1.1. Quản lý là sự tác động có tổ chức, có tính định hướng của chủ thể quản lý lên đối tượng và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các tiềm năng, các cơ hội của tổ chức để hoàn thành những mục tiêu xác định của tập thể.

1.1.2. Quản lý giáo dục là hệ thống những tác động có ý thức, hợp quy luật của chủ thể quản lý giáo dục các cấp khác nhau đến tất cả các khâu của hệ thống Giáo dục Quốc dân nhằm đảm bảo sự vận hành bình thường của các cơ sở giáo dục và đạt tới mục tiêu giáo dục nhà nước đã đề ra.

1.1.3. Quản lý nhà trường là những hoạt động của chủ thể quản lý nhà trường đến tập thể giáo viên, nhân viên, tập thể học sinh, cha mẹ học sinh và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo dục của nhà trường.

1.1.4. Thiết bị dạy học là một bộ phận của cơ sở vật chất trường học, bao gồm những đối tượng vật chất được thiết kế sư phạm mà giáo viên (GV) sử dụng để điều khiển hoạt động nhận thức của học sinh (HS); đồng thời là nguồn tri thức, là phương tiện giúp HS lĩnh hội tri thức, hình thành kỹ năng đảm bảo cho việc thực hiện mục tiêu dạy học.

1.1.5. Quản lý thiết bị dạy học là một bộ phận không thể thiếu trong hoạt động quản lý nhà trường, do đó từ khái niệm quản lý và quản lý nhà trường ta có thể hiểu quản lý TBDH là tác động có mục đích của chủ thể quản lý đến hệ thống TBDH để xây dựng, trang bị, bảo quản và tổ chức sử dụng có hiệu quả các TBDH nhằm nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường.

Nói cách khác, quản lý thiết bị dạy học là làm cho nó có mối liên hệ chặt chẽ với giáo viên, với học sinh, với nội dung, với phương pháp dạy, phương pháp học theo định hướng của mục tiêu giáo dục đào tạo đề ra.

1.2. Các nội dung cơ bản về TBDH trong trường THPT

1.2.1. Vị trí, vai trò và ý nghĩa của TBDH

TBDH là một bộ phận cấu thành về phương diện tổ chức của giáo dục. Là thành tố cơ bản không thể thiếu được của quá trình giáo dục, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng GD&ĐT.

TBDH là phương tiện quan trọng góp phần nâng cao khả năng sư phạm trong

quá trình dạy học:

- TBDH là đối tượng và là tiền đề của quá trình nhận thức của học sinh.

3

- TBDH là cầu nối giữa lý thuyết và thực hành.

- TBDH là cơ sở cho việc đổi mới phương pháp dạy học.

- Giúp HS thu nhận thông tin một cách sinh động, đầy đủ, chính xác, mở rộng và đào sâu tri thức đã lĩnh hội được; rèn luyện những kỹ năng, kỹ xảo cần thiết; phát triển hứng thú nhận thức, năng lực quan sát, phân tích tổng hợp các hiện tượng, rút ra những kết luận có độ tin cậy.

- Giúp GV có điều kiện trình bày bài giảng một cách khoa học, tinh giản, đầy đủ, sâu sắc, sinh động, điều khiển hoạt động nhận thức cũng như kiểm tra đánh giá học sinh.

Tóm lại, nếu sử dụng đúng các TBDH sẽ góp phần tích cực nâng cao hiệu suất

lao động của thầy và trò.

Từ những vấn đề cơ bản của quá trình dạy học, chúng ta nhận thấy rằng, hoạt động dạy là hoạt động tổ chức, điều khiển hoạt động nhận thức của HS. Trong trường hợp đó, TBDH tạo khả năng tái hiện chúng một cách gián tiếp thông qua hình vẽ, tranh ảnh, sơ đồ, mô hình, … Nhờ chúng mà tạo nên trong ý thức của người HS những hình ảnh trực quan cảm tính của những hiện tượng và sự vật.

1.2.2. Chức năng của TBDH

- TBDH là công cụ đặc thù của lao động sư phạm.

- TBDH phải cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về hiện tượng, đối tượng,

quá trình nghiên cứu.

- TBDH phải nâng cao hiệu quả dạy học, tăng cường nhịp độ trình bày tài liệu

và chuyển tải thông tin.

- TBDH phải thỏa mãn nhu cầu và sự say mê học tập của HS.

- TBDH phải làm giảm nhẹ cường độ lao động của người dạy và người học.

- TBDH phải nâng cao tính trực quan cho quá trình dạy học.

1.2.3. Các yêu cầu của TBDH

- TBDH phải đảm bảo tính hệ thống

- TBDH phải đảm bảo tính khoa học, hiệu quả.

- TBDH phải đảm bảo tính an toàn.

- TBDH phải đảm bảo tính mĩ thuật

- TBDH phải đảm bảo tính dùng chung tối ưu cho một bộ môn, cho nhiều bộ

môn, cho nhiều hoạt động. 1.2.4. Công tác thiết bị dạy học tại Trường THPT

- Tổ chưc xây dựng kế hoạch về công tác TBDH của nhà trường.

- Tổ chức mua sắm, bổ sung sửa chữa TBDH của nhà trường.

- Tổ chức khai thác sử dụng TBDH phục vụ cho hoạt động dạy học và các hoạt

4

động giáo dục khác.

- Tổ chức sắp xếp, giữ gìn, bảo quản, bảo dưỡng hệ thống TBDH hiện có của nhà

trường.

- Tổ chức kiểm tra quá trình thực hiện kế hoạch về công tác TBDH trong nhà

trường.

- Tổ chức nghiên cứu, thiết kế, tự làm TBDH.

- Tổ chức bồi dưỡng GV, nhân viên thiết bị về công tác quản lý, sử dụng, bảo

quản, bảo dưỡng TBDH phục vụ hoạt động dạy học trong nhà trường. 2. Cơ sở thực tiễn về việc sử dụng và công tác quản lí TBDH tại trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An

Nhằm tìm hiểu thực trạng của việc trang bị, sử dụng và quản lí việc sử dụng TBDH ở trường THPT, xác lập cơ sở thực tiễn cho việc đề ra các biện pháp quản lí nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng thiết bị dạy học.

Chúng tôi đã tiến hành khảo sát bằng phiếu điều tra kết hợp với phỏng vấn đối với CBQL, GV và HS với mục đích thu thập thông tin, phân tích khó khăn, thuận lợi.

Nôi dung khảo sát:

Đối với GV và HS: Tìm hiểu về số lượng, chất lượng, nguồn trang bị, mua

Đối với CBQL: Tìm hiểu về xây dựng kế hoạch, tổ chức - chỉ đạo thực hiện,

sắm, sử dụng, bảo quản TBDH. kiểm tra – đánh giá công tác TBDH.

Đối tượng khảo sát: 70 GV và 11 CBQL trường THPT: Tương Dương 1, Tương Dương 2, Con Cuông, Mường Quạ, Kỳ Sơn và 200 HS trường THPT Tương dương 2.

Thời gian khảo sát: Từ tháng 9/2021 đến tháng 12/2022.

Phiếu khảo sát CBQL, GV và HS (có trong phụ lục 01, 02, 03 kèm theo)

Kết quả khảo sát CBQL, GV và HS (có trong phụ lục 04, 05, 06 kèm theo)

Sau khi thu thập, phân tích, tổng hợp qua các phiếu điều tra, kết quả như sau:

2.1. Thực trạng sử dụng TBDH tại trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An.

2.1.1. Thực trạng số lượng, chất lượng TBDH

5

Số lượng và chất lượng của TBDH có ảnh hưởng lớn đến việc sử dụng TBDH của GV. Nếu TBDH được trang bị đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng thì sẽ góp phần kích thích GV lựa chọn các phương pháp có sử dụng TBDH vào giảng dạy để minh hoạ, giải thích cho bài giảng. Mặc dù có vai trò quan trọng như thế song thực trạng về số lượng và chất lượng TBDH tại các trường THPT huyện miền núi Tỉnh nghệ An vẫn còn nhiều điều bất cập:

- TBDH chưa đáp ứng yêu cầu đủ ở các bộ môn. Vẫn còn có một số bộ môn thiếu TBDH nhiều so với yêu cầu trang bị để phục vụ cho đổi mới nội dung và PPDH hiện nay;

- Chất lượng của TBDH không đồng đều, một số có chất lượng thấp, ảnh hưởng

đến kết quả thí nghiệm của giáo viên và học sinh;

- Một số TBDH trang bị chưa tốt, nhiều TBDH được làm bằng chất liệu kém, độ tinh xảo của thiết bị chưa đạt, tính thẩm mỹ thô, độ bền thấp, độ chính xác chưa cao;

- Một số TBDH trang bị chưa đồng bộ nhiều dụng cụ hư hỏng được chắp vá để sử dụng dẫn đến các thông số kỹ thật khác nhau không đồng bộ không đúng với lý thuyết;

- Nhiều TBDH của trường chưa hiện đại chỉ có các TBDH tối thiểu, một số

dụng cụ hiện đại chỉ nhờ vào nguồn xã hội hóa nên chưa thể đầy đủ được.

- Một số thiết bị được cung cấp chỉ dành cho học sinh nghiên cứu khoa học.

2.1.2. Thực trạng nguồn trang bị, mua sắm TBDH

Để đáp ứng yêu cầu của việc đổi mới nội dung chương trình, nhà trường được Sở Giáo dục và đào tạo trang bị, cung cấp hàng loạt thiết bị dạy học ở các bộ môn, trong đó nhiều nhất ở bộ môn: Vật lý, Hóa học, Sinh học và môn Công nghệ, Tin học, Giáo dục quốc phòng theo từng năm phù hợp với từng năm thay sách giáo khoa. Hàng năm nhà trường tiếp tục mua bổ sung từ nguồn chi thường xuyên. Điều này đã tạo ra một bộ mặt mới về TBDH trong các trường THPT.

Bên cạnh đó TBDH còn được làm từ các phong trào tự làm đồ dùng dạy học của giáo viên và học sinh; số lượng TBDH tự làm chiếm tỉ lệ khoảng 25%; ngoài ra còn có nguồn thiết bị số.

Ngoài các nguồn trên các trường THPT miền núi Tỉnh Nghệ An không có

nguồn kinh phí nào khác để mua sắm thiết bị dạy học. 2.1.3. Thực trạng sử dụng thiết bị dạy học

- Thực trạng việc sử dụng TBDH của giáo viên

Giáo viên là đối tượng trực tiếp sử dụng và bảo quản TBDH với thời gian và số lượng lớn nhất, là những người am hiểu nhất về số lượng, chất lượng của từng chi tiết TBDH của môn học. Do đó, giáo viên là người giữ vai trò quan trọng trong việc sử dụng và bảo quản TBDH của nhà trường.

6

Hiện nay, giáo viên bộ môn đã khá thành thạo việc sử dụng TBDH nhờ các đợt tập huấn sử dụng TBDH trong chương trình bồi dưỡng thường xuyên hàng năm, khi tiếp nhận TBDH hiện đại hoặc do GV tự học, tự tìm kiếm kiến thức về TBDH trên mạng internet. Nhờ đó tạo được sự hứng thú học tập cho học sinh. Một số giáo viên tích cực nghiên cứu các phần mềm dạy toán (hình học không gian, đại số, giải tích),

Vật lý, Hóa học (trong các thí nghiệm ảo), một số giáo viên khác biết cải tiến, chế tạo đồ dùng dạy học phù hợp với điều kiện nhà trường, trang thiết bị số.

Tuy nhiên, trong quá trình khai thác, sử dụng TBDH trong trường THPT huyện

miền núi Nghệ An còn nhiều bất cập:

- Quy trình quản lý việc sử dụng TBDH còn mang tính hình thức, kiểm tra - đánh giá việc sử dụng chưa thật sự quan tâm, nhà trường chỉ dựa vào sổ đăng ký mượn TBDH;

- Trình độ của cán bộ thiết bị, thói quen sử dụng TBDH, kỹ năng thực hành của giáo viên trong quá trình sử dụng và bảo quản TBDH ở trường THPT huyện miền núi Nghệ An còn nhiều bất cập chưa tốt, nhà trường chưa có đầy đủ phòng học bộ môn, phòng thực hành dẫn đến giáo viên chưa phát huy được hiệu quả của TBDH;

- Vẫn còn một số giáo viên còn ngại sử dụng TBDH trong quá trình dạy học do đã quen với lối dạy thuyết trình, dạy chay, do tốn nhiều thời gian cho việc chuẩn bị;

- Dụng cụ thiết bị trong thí nghiệm không đủ đáp ứng nhu cầu như: độ bền, độ chính xác, sai số dẫn đến không thành công khi làm thí nghiệm minh họa, chứng minh…

- Tại một số trường THPT huyện miền núi, cán bộ phụ trách thiết bị vừa là giáo viên đứng lớp vừa kiêm nhiệm công tác thiết bị nên việc chuẩn bị sẵn dụng cụ thí nghiệm thực hành của cán bộ thiết bị hầu như không thực hiện được.

- Kiến thức và trình độ sử dụng TBDH của số đông giáo viên vẫn còn hạn chế, chưa đồng đều, nên với một tiết dạy sử dụng tốt TBDH giáo viên phải đầu tư nhiều công sức, trí tuệ, nhiều thời gian. Và với các loại thiết bị tiên tiến, công nghệ cao, cách sử dụng mới lạ, giáo viên ngại sử dụng.

- Thực trạng của việc sử dụng TBDH của học sinh

7

Dự giờ các tiết có sử dụng TBDH và trao đổi trò chuyện với học sinh, chúng tôi nhận thấy việc sử dụng TBDH của học sinh còn nhiều hạn chế như sau: Do đã quen với cách học truyền thống, quen với việc giáo viên đứng lớp ít sử dụng TBDH để minh họa, để chứng minh và đặc biệt việc thi cử gần như không đề cập đến kỹ năng thực hành trừ thi HSG tỉnh, nên học sinh trường THPT huyện miền núi Nghệ An về nhận thức, về kỹ năng sử dụng TBDH còn nhiều hạn chế. Trong các tiết thực hành thí nghiệm, ý thức chấp hành nội quy phòng thực hành của học sinh chưa tốt; mức độ sử dụng TBDH chưa đạt yêu cầu, mặc dù khi sử dụng thiết bị, giáo viên đã hướng dẫn rõ từng quy trình, các bước thực hành, cách sử dụng thiết bị, cách viết bài báo cáo, nhưng vẫn còn một số học sinh làm hư hỏng thiết bị, một số không hoàn thành bài báo cáo thu hoạch sau thí nghiệm. Học sinh chưa hình thành thói quen về việc học các tiết thực hành thí nghiệm, nên việc học sinh di chuyển từ phòng học đến phòng thí nghiệm thực hành, việc chia nhóm, việc hướng dẫn mất nhiều thời gian trong việc ổn định lớp.

Những vấn đề trên, phần nào đã làm ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học nhất là trong các tiết thực hành để học sinh tự mình chiếm lĩnh, khám phá, tìm kiếm kiến thức.

2.1.4. Thực trạng bảo quản thiết bị dạy học

Bảo quản TBDH là một nội dung quan trọng trong công tác quản lý TBDH. Bảo quản tốt sẽ phần nào đảm bảo đủ số lượng lẫn chất lượng của TBDH và làm cho việc sử dụng đạt hiệu quả, nâng cao chất lượng giảng dạy trong nhà trường.

Tại trường THPT huyện miền núi Tỉnh Nghệ An, Hiệu trưởng đã phân công cán bộ phụ trách thiết bị, có xây dựng phòng kho thiết bị, phòng bộ môn, có chú ý quan tâm đến việc bảo quản, sử dụng TBDH. Hiệu trưởng cũng chỉ mới dừng lại ở việc chỉ đạo các tổ trưởng bộ môn, cán bộ thiết bị kiểm tra, sắp xếp, phân loại TBDH, ghi vào hồ sơ sổ sách, thông báo và tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên mượn – trả. Hàng năm Hiệu trưởng có chỉ đạo thống kê, kiểm kê, kiểm tra TBDH đang quản lý; bổ sung, mua sắm thêm trang thiết bị cho nhà trường. Cán bộ thiết bị có tinh thần trách nhiệm trong việc bảo quản thiết bị, thường xuyên bố trí, sắp xếp khoa học các dụng cụ thiết bị của từng bộ môn trong kệ, các loại hóa chất có dán nhãn, ghi ngày nhập và để riêng trong các tủ kính tránh bụi, tránh tiếp xúc ánh sáng mặt trời; sắp xếp các tranh ảnh theo khối ở một nơi riêng, định kỳ quét dọn và xịt thuốc trừ mối, gián, chuột, các loại côn trùng khác để bảo quản các tranh ảnh. Hàng tháng báo cáo tình hình TBDH cho Ban giám hiệu nhà trường để từ đó có hướng khắc phục sữa chữa, bảo trì.

Về phía giáo viên: Giáo viên thường xuyên vệ sinh sạch sẽ các dụng cụ sau khi làm thí nghiệm xong, xếp lại các thiết bị vào đúng các nơi quy định, có biện pháp xử lý các hóa chất thừa, các hóa chất quá hạn sử dụng.

Một số em học sinh có ý thức rất tốt trong việc bảo quản trang thiết bị, cũng như bảo quản cơ sở vật chất của nhà trường, thể hiện qua việc sắp xếp, vệ sinh thiết bị ở các phòng thí nghiệm thực hành, chấp hành nội quy phòng thí nghiệm, phòng thực hành.

Tuy nhiên Công tác chỉ đạo bảo quản thiết bị tại trường THPT huyện miền núi Tỉnh Nghệ An của Hiệu trưởng vẫn còn nhiều vấn đề đáng lo ngại. Hiệu trưởng chưa thật sự quan tâm và chưa thực hiện tốt việc bảo quản TBDH, thậm chí chưa xây dưng kế hoạch bảo quản, bảo dưỡng, bảo trì. Công tác phân công giáo viên phụ trách thiết bị còn bất hợp lí. GV không chuyên trách dẫn đến việc bảo quản thiết bị còn lúng túng, chắp vá, thực hiện bảo quản thiết bị không đúng quy trình, thiết bị dễ hỏng. Hiệu trưởng cũng chưa thường xuyên kiểm tra hồ sơ sổ sách quản lý thiết bị để xem thiết bị thừa, thiếu, hư hỏng, việc sử dụng TBDH, việc bảo quản thiết bị; mà các công việc này hầu như giao phó cho cán bộ thiết bị.

8

Việc bảo quản thiết bị chưa đạt yêu cầu, dụng cụ thiết bị và hóa chất để tập trung trong một kho, chung kệ, giá đỡ. Không đủ phòng thí nghiệm, phòng học bộ môn để sắp xếp, bảo quản TBDH, do đó TBDH được xếp chung vào một nơi, được

gọi là phòng thiết bị mà thực chất là cái kho chứa đựng mọi thứ. Điều này gây khó khăn trong việc mượn – trả, sử dụng và bảo quản cho giáo viên và cán bộ thiết bị.

Nhiều em học sinh chưa có ý thức trong việc bảo quản thiết bị khi làm thí nghiệm thực hành (vỡ, hư hỏng thiết bị do đùa giỡn khi làm thí nghiệm, không chú ý nghe theo hướng dẫn của giáo viên dẫn đến sai quy trình gây hỏng thiết bị…).

2.2. Thực trạng công tác quản lý TBDH ở trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An.

2.2.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch công tác TBDH

Việc lập kế hoạch công tác TBDH được coi là một việc làm quan trọng trong kế hoạch của nhà trường. Tuy nhiên việc lập kế hoạch chưa được chủ động, hầu hết đều dựa vào văn bản chỉ đạo của cấp trên, nguồn lực để thực hiện kế hoạch còn nhiều hạn chế: phụ thuộc vào nguồn kinh phí Nhà nước, công tác xã hội hóa cho TBDH còn thấp. Khi triển khai thực hiện thường chậm so với kế hoạch do quy định cơ chế mua sắm, trang bị...còn nhiều bất cập. Hơn nữa Hiệu trưởng chủ yếu quan tâm đến việc lập kế hoạch mua sắm, còn công tác lập kế hoạch sử dụng, bảo quản... chưa được chú ý nhiều.

2.2.2. Thực trạng tổ chức - chỉ đạo thực hiện công tác TBDH

9

Chưa tổ chức chỉ đạo thường xuyên việc quán triệt cho cán bộ giáo viên các văn bản và danh mục và yêu cầu trang bị cũng như việc phân công các bộ phận cá nhân trong việc trang bị mua sắm TBDH; Chưa chủ động tổ chức huy động nguồn kinh phí xã hội hóa giáo dục để trang bị bổ sung TBDH, còn tư tưởng trông chờ từ nguồn kinh phí được cấp của Sở Giáo dục, chưa mạnh dạn lập kế hoạch thanh lý TBDH xuống cấp hay hết hạn sử dụng, kế hoạch mua sắm bổ sung đầy đủ hóa chất, dụng cụ,… TBDH có cái thiếu, có cái thừa, có cái vẫn còn dưới dạng hình thức không ứng dụng khả thi vào quá trình dạy học của giáo viên nhưng nhà trường chưa tổ chức thống kê, thanh lý, mua sắm thêm số TBDH theo đề nghị của tổ chuyên môn, của giáo viên; Chưa quy định hoặc chưa thường xuyên cụ thể các loại hồ sơ sổ sách về TBDH và quản lý các loại hồ sơ sổ sách này cho chặt chẽ cũng như việc tổ chức việc sắp xếp, ghi chép các loại TBDH nhập – xuất; Chưa tổ chức để lấy ý kiến phản hồi từ giáo viên bộ môn trực tiếp sử dụng các TBDH của Sở Giáo dục cấp về hoặc các dụng cụ dạy học mà giáo viên tự làm ra, hiệu quả hay không hiệu quả, có nên chăng sử dụng nữa hay không vẫn chưa có buổi tọa đàm nào để tháo gỡ những vấn đề này; Việc bảo quản thiết bị dạy học đôi khi phó mặc cho cán bộ quản lý thiết bị, chưa quan tâm đến công tác sửa chữa, khắc phục các hư hỏng đơn giản; có tư tưởng ỷ lại việc trang bị TBDH từ kinh phí, không tận dụng các thiết bị hiện có, cải tiến cho phù hợp với điều kiện của nhà trường; Công tác quản lý thiết bị dạy học ít được kiểm tra, đôn đốc, ít nhắc nhở GV tự làm đồ dùng dạy học; Chưa mạnh dạn lập kế họach đề xuất những thiết bị bộ môn đang cần, tham mưu cho hiệu trưởng để nhà trường có kế hoạch mua sắm bổ sung đầy đủ cho giáo viên sử dụng trong các tiết dạy, ví dụ như hóa chất, dụng cụ dùng trong thí nghiệm bị hư hỏng, thiếu ,…Nhà

trường cũng chưa chủ động kiểm kê - thống kê TBDH của bộ môn về các tình trạng hư hỏng, thiếu, đủ và hiện có để đề nghị nhà trường trang bị bổ sung TBDH; Vẫn còn mang nặng tư tưởng trông chờ từ nguồn cung cấp trang bị của cấp trên; Chưa thật sự quan tâm đến phong trào làm đồ dùng dạy học, dẫn đến chưa tập hợp được nguồn lực giáo viên để phát động phong trào tự làm đồ dùng dạy học trong nhà trường. Ban giám hiệu và các tổ chuyên môn không quan tâm đến việc kiểm tra chuẩn bị đồ dùng dạy học của giáo viên; việc khai thác, sử dụng thiết bị dạy học của các tiết học có sử dụng thiết bị dạy học, đặc biệt tiết thực hành có điểm hệ số 2 mà chương trình quy định.

Tổ trưởng chuyên môn chưa nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong việc quản lý thiết bị dạy học. Nhà trường không có cán bộ chuyên trách thiết bị, nên giáo viên bổ nhiệm về dôi dư được phân công làm cán bộ quản lý thiết bị nên không nắm được số lượng chất lượng các TBDH, không nắm được các tính năng, đặc điểm, tác dụng của các thiết bị đã lúng túng trong khâu chuẩn bị TBDH cho giáo viện, khâu mượn - trả TBDH, khâu bảo quản…

Với những đặc điểm trên việc sử dụng, khai thác đồ dùng dạy học của giáo viên nhà trường gặp nhiều khó khăn. Thực trạng này cho thấy, tổ chức, chỉ đạo công tác TBDH của trường THPT huyện miền núi Nghệ An còn nhiều bất cập, cần phải có sự thay đổi tư duy trong công tác chỉ đạo trong thời gian tới.

2.2.3. Thực trạng kiểm tra – đánh giá công tác TBDH

Kiểm tra, đánh giá là một chức năng quan trọng của người làm công tác quản lý, nhất là hiệu trưởng để qua đó nắm bắt lại các thông tin phản hồi trong quá trình quản lý, từ đó có thể điều chỉnh những sai sót trong các quyết định chỉ đạo của mình, uốn nắn những lệch lạc của các thành viên trong quá trình thực hiện.

10

Hiện nay công tác kiểm tra đánh giá TBDH là một khâu còn hạn chế trong nhà trường: Nhà trường chưa xác định các tiêu chuẩn để kiểm tra đánh giá việc mua sắm trang bị, sử dụng, bảo quản; Chưa xác định thường xuyên mục tiêu kiểm tra, chưa có tiêu chí kiểm tra - đánh giá việc sử dụng và bảo quản TBDH hoặc có nhưng chưa chặt chẽ để áp dụng tính vào thi đua của giáo viên; Chưa xây dựng được các nội dung, hình thức kiểm tra, biện pháp kiểm tra. Hơn nữa công tác kiểm tra - đánh giá kế hoạch mua sắm, trang bị TBDH, Hiệu trưởng thường giao khoán hẳn cho cán bộ thiết bị giáo viên bộ môn, nên lượng thiết bị trong nhà trường chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới PPDH. Việc kiểm tra đánh giá công tác sử dụng TBDH Hiệu trưởng thường chỉ nhắc nhở ở các cuộc họp Hội đồng sư phạm nhà trường. Lực lượng kiểm tra thiếu nhân sự hoặc chưa đúng thành phần, không tuân thủ các bước kiểm tra, các quy trình kiểm tra; lực lượng kiểm tra thành lập nhất thời không có tính lâu dài ổn định để tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ này nâng cao nghiệp vụ. Công tác kiểm tra – đánh giá của tổ trưởng chuyên môn thực hiện không được thường xuyên chiếm tỉ lệ khá cao, còn bỏ qua không thực hiện, kiểm tra qua loa, lấy lệ nên nhiều mặt kết quả thực hiện kiểm tra chưa đạt.

Tóm lại: Qua tìm hiểu trường THPT huyện miền núi tỉnh nghệ An, chúng tôi nhận thấy việc kiểm tra đánh giá quá trình thực hiện kế hoạch công tác TBDH của nhà trường chỉ thực hiện nghiêm túc khi có thanh tra, kiểm tra của cấp trên. Do vậy, việc kiểm tra, đánh giá cũng còn nhiều hạn chế, cần phải có những biện pháp thật cụ thể, tích cực và thường xuyên hơn trong hoạt động kiểm tra đánh giá mới có thể góp phần nâng cao hiệu quả của công tác này.

II. MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC TẠI TRƯỜNG THPT HUYỆN MIỀN NÚI TỈNH NGHỆ AN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

1. Biện pháp quản lý TBDH tại trường THPT

1.1. Biện pháp nâng cao nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng của TBDH và quản lý TBDH cho CBQL và GV

- Hệ thống hóa các văn bản chỉ đạo về TBDH của Đảng, Nhà nước và của ngành, tổ chức quán triệt đến tận GV, nhân viên và HS trong toàn trường. Đây là cơ sở pháp lý trong việc tuyên truyền, giáo dục đội ngũ cán bộ, GV và HS. Biện pháp này giúp cho cán bộ, GV, nhân viên, HS trong toàn trường nhận thức sâu sắc hơn về tầm quan trọng của TBDH và quản lý TBDH; tạo điều kiện thuận lợi để cán bộ GV tiếp xúc với hệ thống các văn bản quản lý, chỉ đạo về TBDH của cấp trên. Từ đó, nhà trường đề ra những quy định thống nhất để cùng nhau phối hợp thực hiện.

- Trong quá trình tuyên truyền, hiệu trưởng cần đa dạng hóa các hình thức tổ chức, thời gian, không gian tổ chức, kết hợp lồng ghép các chương trình nội và ngoại khóa, họp hội đồng sư phạm, sinh hoạt các đoàn thể quần chúng, thông qua hội thảo, chuyên đề, sinh hoạt chuyên môn… để khơi dậy trách nhiệm của tổ chức, cá nhân đối với công tác này; tạo ra sự đồng thuận nhất trí cao trong tổ chức thực hiện nghị quyết hội đồng, chuyên môn, đoàn thể trong nhà trường về TBDH và quản lý TBDH.

- Chỉ đạo bộ phận chuyên môn, phụ trách thư viện thiết bị trường học kịp thời biên soạn và giới thiệu các tạp chí, sách báo, danh mục thiết bị dạy học, tài liệu hướng dẫn sử dụng TBDH, các băng đĩa dạy minh họa do Bộ GD&ĐT cung cấp.

- Để GV nhận thức đầy đủ và sâu sắc về tầm quan trọng và tác dụng của TBDH thì nên tổ chức thường xuyên các tiết dạy biểu diễn các tính năng đưa lại hiệu quả dạy học đối với các TBDH. Tổ chức thao giảng minh họa chuyên đề đổi mới TBDH, chú trọng đến kỹ năng sử dụng TBDH trong tiết dạy, đúc kết kinh nghiệm phổ biến cho GV áp dụng. Qua đó, giúp cho GV tin tưởng và thấy rõ hơn tác dụng của TBDH, đồng thời qua đó GV cũng học được các kỹ năng sử dụng TBDH để sau đó tự GV khai thác sử dụng TBDH vào bài giảng của mình.

11

- Đề ra những qui định trong nhà trường vừa mang tính bắt buột vừa mang tính khích lệ GV phải sử dụng TBDH trong các giờ lên lớp. Qua thời gian thực hiện GV sẽ nhận ra hiệu quả của TBDH, từ đó có ý thức và tự giác sử dụng TBDH. Đồng thời, đưa việc sử dụng TBDH vào một trong các nội dung trong công tác thi đua khen thưởng của nhà trường. Do đó, bên cạnh việc động viên thì nhà quản lý

cũng nên đưa ra các quy định bắt buộc GV sử dụng TBDH thì mới đảm bảo được thực hiện mục tiêu trong công tác quản lý TBDH ở nhà trường.

- Khi xây dựng kế hoạch công tác hàng năm, cần chú trọng đúng mức kế hoạch quản lý TBDH với đầy đủ nội dung, nhiệm vụ đã được xác định. Đồng thời tổ chức triển khai quán triệt một cách kịp thời, chu đáo để nâng cao nhận thức và tinh thần trách nhiệm về công tác quản lý TBDH cho tất cả cán bộ GV, nhân viên, HS trong toàn trường. Chỉ đạo, hướng dẫn cán bộ, GV xây dựng kế hoạch cá nhân, trong đó cần yêu cầu làm rõ kế hoạch thực hiện, sử dụng và bảo quản TBDH.

- Định kì hàng tháng, học kỳ nhà trường cần tổ chức các buổi hội thảo, các buổi trao đổi kinh nghiệm về quản lý và sử dụng TBDH, các chuyên đề đổi mới TBDH, dự giờ, thăm lớp. Về quy mô có thể tổ chức giữa các trường, trong một trường hoặc trong tổ, nhóm chuyên môn. Về nội dung có thể tổ chức hội thảo, trao đổi kinh nghiệm về cách sử dụng TBDH sao cho hiệu quả, sử dụng hiệu quả một loại TBDH, sử dụng TBDH vào giảng dạy một bài cụ thể … tuỳ vào điều kiện và khả năng và trình độ sử dụng TBDH của trường mà tổ chức hội thảo, trao đổi kinh nghiệm sao cho hợp lí, phù hợp và có hiệu quả, tác dụng tích cực đến công tác sử dụng TBDH của đơn vị. Qua các hội thảo GV, cán bộ phụ trách thiết bị, CBQL sẽ tìm thấy những việc làm cần thiết, những kinh nghiệm quý báu cho bản thân để vận dụng vào thực tiễn công tác của bản thân và tại đơn vị.

- Tổ chức cho GV, CBQL, nhân viên phụ trách TBDH đi tham quan nơi sản xuất, các hội chợ triển lãm và các cuộc thi về làm và sử dụng TBDH. Qua đó giúp họ có sự nhận thức sâu sắc hơn về vai trò và tầm quan trọng của TBDH trong giảng dạy, đồng thời còn giúp họ học hỏi được nhiều kinh nghiệm và kỹ năng sử dụng TBDH.

Một số hình ảnh GV trường THPT Tương Dương 2 sử dụng dụng cụ thí nghiệm

vào bài giảng kích thích hứng thú học tập của học sinh:

12

Hình 1: GV sử dụng TBDH trong tiết dạy môn Vật lí

2: GV sử dụng thiết bị thí nghiệm biểu diễn

Hình 3: HS lớp 10A1 sử dụng dụng cụ thí nghiệm tìm hiểu kiến thức

13

Hình 4: HS lớp 12A3 sử dụng dụng cụ thí nghiệm trong học

Hình 5: GV hướng dẫn HS sử dụng thiết bị trong tiết học

1.2. Biện pháp quản lý việc mua sắm, bổ sung các TBDH

- Hàng năm để chuẩn bị cho năm học mới Nhà trường cho thống kê tổng hợp TBDH trên cơ sở danh mục của Bộ để xác định TBDH nào thừa, thiếu, hư hỏng, từ đó có kế hoạch sửa chữa, mua sắm bổ sung. Phân loại các TBDH hiện có và cần có trong nhà trường để biết loại nào hết hạn sử dụng, loại nào cần phải trang bị, loại nào cần phải thanh lý. Khi trang bị, mua sắm chúng ta cần chú ý đến tính đồng bộ của các TBDH. Riêng TBDH nào hư hỏng không sửa chữa được thì tập hợp lại và lập hội đồng để tiến hành thanh lý. Hiệu trưởng là người cần phải chú trọng đến việc trang bị những TBDH hiện đại và hạn chế những TBDH lạc hậu không phù hợp với chương trình giáo dục mới. Để làm tốt việc này, người quản lí cũng cần lưu ý đến bồi dưỡng chuyên môn cho GV về việc sử dụng các TBDH hiện đại trong dạy học để phát huy tối đa giá trị sử dụng góp phần thúc đẩy hiệu quả giảng dạy và giáo dục.

- Cần phải chú trọng trang bị đại trà và trọng điểm để xác định TBDH nào là ưu tiên, là thứ yếu để trang bị, cung ứng phù hợp với tình hình, đặc điểm của nhà trường. Với biện pháp này hiệu trưởng cần phải xác định TBDH nào cần mua sắm ngay, loại nào phải trang bị nhiều hoặc loại nào chờ trên cấp. Hơn nữa, khi chúng ta xác định được các thiết bị chủ yếu và thứ yếu sẽ góp phần định hướng rõ cho giáo viên về việc sử dụng thiết bị, đồng thời là cơ sở để giáo viên có thể định hướng cho học sinh làm các thiết bị đơn giản phục vụ đắc lực cho hoạt động đổi mới dạy học.

14

- Thường xuyên theo dõi, giám sát để nắm bắt kịp thời những hư hỏng, mất mát TBDH trong quá trình sử dụng, bảo quản để có kế hoạch mua sắm, bổ sung kịp thời nhằm đảm bảo cho việc dạy - học diễn ra luôn đạt chất lượng cao. Muốn nắm bắt kịp thời thì cán bộ quản lí thiết bị cần hiểu rõ thực trạng sử dụng thiết bị dạy học thực tế của giáo viên, không nên chỉ kiểm tra trên sổ sách ghi chép của giáo viên phụ trách thiết bị.

- Đẩy mạnh công tác xã hội hóa, huy động các tổ chức đoàn thể tham gia vào công tác trang bị, cung ứng TBDH. Cần tranh thủ sự hỗ trợ nguồn kinh phí ở hội Cha mẹ HS, ngân sách địa phương, các nguồn tài trợ của các nhà hảo tâm, các cơ quan, đoàn thể … Đây là nguồn hỗ trợ mang tính chất tự nguyện, muốn phát huy được hoạt động này chúng ta cần phải định hướng việc dạy học và sử dụng thiết bị thật hiệu quả, góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh.

1.3. Biện pháp chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc xây dựng kế hoạch sử dụng TBDH

- Nhà trường cần chỉ đạo các tổ, nhóm chuyên môn và từng GV xây dựng kế

hoạch sử dụng TBDH một cách đầy đủ, cụ thể.

Tổ chức sử dụng TBDH theo kế hoạch giảng dạy đã được xây dựng theo từng tổ nhóm chuyên môn. Tránh hiện tượng, thích bài nào thì thực hành bài đó mà cần có một kế hoạch khoa học, chặt chẽ để phối hợp nhuần nhuyễn với nhân viên quản lí thiết bị góp phần điều hành hoạt động một cách hiệu quả. Cần lưu ý, muốn sử dụng TBDH có hiệu quả tốt, không thể bỏ qua khâu lựa chọn TBDH, bởi vì không phải TBDH nào sử dụng cũng đem lại hiệu quả trong hoạt động dạy học mà điều quan trọng là giáo viên biết vận dụng giá trị của thiết bị đó trong từng bài học, từng hoạt động dạy học khác nhau.

- Chỉ đạo nâng cao sinh hoạt tổ chuyên môn trong trường học, tập trung ở những bài thực hành thí nghiệm và những bài khó sử dụng TBDH, đặc biệt đối với các môn thuộc khoa học tự nhiên. Trong quá trình sinh hoạt tổ chuyên môn cần chia sẻ những kinh nghiệm, những khó khăn trong quá trình sử dụng thiết bị để giáo viên trong tổ rút kinh nghiệm cho những bài học tiếp sau. Tổ chức xây dựng các chuyên đề sử dụng hiệu quả TBDH ở nhiều bài, môn, lớp theo chương trình giảng dạy. Tổ trưởng phải là người luôn theo sát, nắm bắt được thực tế sử dụng thiết bị dạy học của các thành viên trong tổ góp phần hỗ trợ cho cán bộ quản lí thiết bị giám sát hiệu quả hơn.

Hình 6: GV chuẩn bị thiết bị thí nghiệm cho bài dạy

15

- Chỉ đạo nâng cao sinh hoạt tổ chuyên môn trong trường học, tập trung ở những bài thực hành thí nghiệm và những bài khó sử dụng TBDH, đặc biệt đối với các môn thuộc khoa học tự nhiên. Trong quá trình sinh hoạt tổ chuyên môn cần chia sẻ những

kinh nghiệm, những khó khăn trong quá trình sử dụng thiết bị để giáo viên trong tổ rút kinh nghiệm cho những bài học tiếp sau. Tổ chức xây dựng các chuyên đề sử dụng hiệu quả TBDH ở nhiều bài, môn, lớp theo chương trình giảng dạy. Tổ trưởng phải là người luôn theo sát, nắm bắt được thực tế sử dụng thiết bị dạy học của các thành viên trong tổ góp phần hỗ trợ cho cán bộ thiết bị giám sát hiệu quả hơn.

Sinh hoạt nhóm chuyên môn chia sẻ kinh nghiệm những khó khăn quá trình sử

dụng TBDH

Hình 6: Sinh hoạt nhóm Vật lí

16

Hình 7: Nhóm Hóa học sinh hoạt chuyên môn về TBDH

Hình 8: Nhóm Sinh học sinh hoạt chuyên môn

Tổ chức xây dựng các chuyên đề sử dụng hiệu quả TBDH ở nhiều bài, môn,

lớp theo chương trình giảng dạy

17

Hình 9: Đại diện nhóm Vật lí báo cáo chuyên đề sử dụng thiết bị dạy học theo chương trình dạy học

Hình 10: Đại diện nhóm sinh học báo cáo chuyên đề sử dụng thiết bị dạy học

theo chương trình dạy học

Hình 11: Đại diện nhóm Hóa học báo cáo chuyên đề sử dụng thiết bị dạy học

18

theo chương trình dạy học

Hình 12: Báo cáo về cung ứng và sử dụng, bảo quản TBDH

1.4. Biện pháp xây dựng lề lối làm việc và có sự phân cấp trong quản lý, sử dụng TBDH.

Nhà trường cần quy định rõ trách nhiệm của từng bộ phận, từng thành viên

trong bộ máy quản lý TBDH, cụ thể :

- Hiệu trưởng chỉ đạo việc trang bị, mua sắm TBDH, tìm nguồn kinh phí bổ sung ngân sách phục vụ cho hoạt động này. Đồng thời quản lý việc sử dụng TBDH của GV bằng nhiều hình thức, như triển khai văn bản mang tính pháp quy, cập nhật các tài liệu có liên quan đến cách sử dụng, bảo quản TBDH đến tận GV. Cán bộ quản lí giao công việc cho các Tổ trưởng chuyên môn lên kế hoạch khai thác, sử dụng, bảo quản các TBDH theo nội dung chương trình môn học. Đôn đốc việc theo dõi, đánh giá tình hình sử dụng TBDH của các GV trong tổ chuyên môn.

- Các tổ trưởng chuyên môn tập hợp những góp ý, điều chỉnh, bổ sung các thiết bị dạy học, hình thức, phương pháp khai thác các thiết bị trong từng bài, từng chủ đề. Sắp xếp theo kế hoạch chung của tổ thể hiện qua kế hoạch dạy học bộ môn.

- GV có trách nhiệm khai thác, sử dụng có hiệu quả các TBDH mà nhà trường hiện có, bám sát các kế hoạch đã xây dựng từ đó rà soát theo từng năm học báo cáo cho cán bộ quản lí thực trạng và hiệu quả sử dụng.

19

- Cán bộ thiết bị chú trọng cập nhật TBDH, giúp GV chuẩn bị TBDH, sắp xếp, bảo dưỡng, bổ sung, sửa chữa các TBDH, tổng hợp báo cáo tình hình sử dụng TBDH

của GV trong tuần, trong tháng. Hoàn chỉnh hệ thống hồ sơ, sổ sách quản lý hành chính TBDH, cập nhật phần mền TBDH. Xây dựng nội qui phòng thiết bị, phòng học bộ môn, xác định được yêu cầu về quản lý, sử dụng, trách nhiệm của cán bộ phụ trách; quy trình mượn, trả, kiểm tra, đánh giá, báo cáo, trách nhiệm của người sử dụng. Tổ chức giữ gìn, bảo quản, sắp xếp các trang thiết bị, phương tiện dạy học đồng thời nắm được qui chế về TBDH trong trường phổ thông của Bộ giáo dục.

Nhìn chung, giáo viên, cán bộ quản lí, nhân viên thiết bị phải phối hợp ăn ý với nhau để thực hiện một cách hiệu quả việc sử dụng thiết bị dạy học. Tránh tình trạng, học sinh và giáo viên lên phòng thực hành để học mà thiếu hoặc chưa sắp xếp được thiết bị dạy học. Nghĩa là giữa các cá nhân phải phối hợp với nhau để tiến hành dạy học một cách thuận lợi nhất.

1.5. Biện pháp tổ chức và chỉ đạo thực hiện các hoạt động chuyên môn của nhà trường nhằm thúc đẩy phong trào sử dụng TBDH

- Tổ chức thực hiện các phong trào dự giờ, thăm lớp, thao giảng, thi làm đồ dùng dạy học theo kế hoạch đã định, tiến hành sinh hoạt tổ chuyên môn có chất lượng. Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn cần chú ý đến việc đánh giá tình hình sử dụng, nắm rõ số lượng TBDH hiện có trong nhà trường, từ đó có kế hoạch sử dụng hoặc làm thêm đồ dùng dạy học, rút kinh nghiệm những tiết dạy, chú ý đến kỹ năng sử dụng TBDH để phát huy tối đa hiệu quả sử dụng các TBDH. Cần đưa yêu cầu sử dụng TBDH thành một trong những nội dung cơ bản để đánh giá kết quả giờ dạy của GV. Điều đó làm cho mọi GV trong nhà trường thấy rằng việc sử dụng TBDH là một yêu cầu cấp bách nhằm thực hiện việc đổi mới chương trình, nội dung sách giáo khoa, phương pháp dạy học để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong giai đoạn hiện nay.

- Tổ chức cho đội ngũ GV tiếp cận với các phương tiện dạy học hiện đại như

20

sử dụng thành thạo máy tính và máy chiếu, kính hiển vi điện tử, soạn giáo án bằng các phần mềm ứng dụng công nghệ thông tin, thiết bị số… Thông báo kịp thời các TBDH mới được bổ sung để GV có thể tiếp cận đưa vào giảng dạy, phát huy hiệu quả sử dụng các TBDH trong nhà trường. Ngoài ra, cần tổ chức hội thảo các chuyên đề có liên quan đến việc sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật hiện đại trong giảng dạy nhằm giúp cho GV vừa tiếp thu cơ sở lý luận và thực tiễn.

Hình 13: GV tiến hành thí nghiệm với bộ thiết bị hiện đại

21

Hình 14: GV ứng dụng thiết bị số trong dạy học

1.6. Biện pháp tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá việc sử dụng TBDH của GV, tổ chuyên môn

- Kiểm tra, đánh giá nề nếp sử dụng TBDH, kĩ năng, phương pháp và hiệu quả sử dụng TBDH trên cơ sở đánh giá của tổ, cán bộ phụ trách thiết bị … Người tham gia kiểm tra, đánh giá cần tập trung vào các khâu: sử dụng phương pháp, kỹ năng, kĩ thuật và hiệu quả của việc sử dụng TBDH của GV.

Hình 15: Cán bộ quản lí kiểm tra, đánh giá việc sử dụng TBDH của GV

Thông qua các tiết dự giờ, thao giảng, minh họa người dự giờ cần góp ý một cách thẳng thắn, chỉ rõ những ưu điểm và hạn chế của giáo viên. Từ đó, người dạy mới biết cách khắc phục, rút kinh nghiệm cho bản thân trong quá trình dạy học nói chung và ý nghĩa to lớn của việc sử dụng TBDH nói riêng.

22

Hình 16: Cán bộ quản lí và tổ trưởng dự giờ GV

- Nhà trường cần tổ chức thường xuyên công tác nhận xét và đánh giá việc sử dụng TBDH của GV, đưa hoạt động này vào nề nếp, đặc biệt vào cuối học kì, tổng kết năm học. Đây là cơ sở để đánh giá thi đua và xếp loại GV. Trong quá trình đánh giá cần chú ý các tiêu chí như: tần suất sử dụng, mức độ và thái độ sử dụng, tính thành thạo sử dụng, tính kinh tế của sử dụng TBDH, việc phục vụ đổi mới phương pháp dạy học của TBDH. Việc kiểm tra đánh giá không chỉ dừng lại ở giáo viên mà cần phải chú ý đến việc tiếp thu kiến thức, kĩ năng thực hành và nhất là kiểm tra những năng lực và phẩm chất mà học sinh học hình thành và phát triển được trong mỗi tiết học.

1.7. Biện pháp xây dựng môi trường sư phạm thuận lợi cho cán bộ, GV và HS trong việc sử dụng TBDH

- Phòng học phải trang bị đầy đủ các thiết bị hỗ trợ (hệ thống điện, ánh sáng,

giá để thiết bị, nơi treo thiết bị …) để khi GV triển khai TBDH vào bài giảng được thuận lợi và dễ dàng.

- Đầu tư xây dựng các phòng học chuẩn có đầy đủ TBDH hiện đại, đặc biệt

là các thiết bị nghe, nhìn có thể sử dụng một cách thuận lợi.

- Sắp xếp số học sinh đúng theo quy định để thuận lợi trong việc thực hành

thí nghiệm của HS và GV thì thuận lợi hơn trong việc hướng dẫn các em.

- Phòng học phải đảm bảo đủ ánh sáng, chống ồn, chống ẩm, bố trí chỗ ngồi

hợp lí.

- Chỉ đạo cho cán bộ thiết bị thống kê, phân loại toàn bộ các TBDH hiện có theo từng môn, khối lớp và niêm yết danh mục TBDH cho tất cả GV biết để lập kế hoạch sử dụng. Trang bị đầy đủ các tài liệu hướng dẫn cách sử dụng để GV nghiên cứu kỹ nội dung, phương pháp, kĩ năng sử dụng các TBDH một cách tốt nhất góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh.

- Sắp xếp các TBDH trong phòng học bộ môn, phòng thí nghiệm một cách khoa học để GV và HS thuận tiện khi sử dụng. Cần đảm bảo tối đa độ an toàn trong hoạt động sử dụng TBDH, nhất là đối với việc sử dụng các hoá chất trong thực hành thí nghiệm.

23

Hình 17: GV tổ Toán Lý Công nghệ: Tổ chức sắp xếp phòng TBDH

1.8. Biện pháp quản lý việc bảo quản TBDH

- Nâng cao nhận thức của GV và HS trong việc bảo quản các TBDH của nhà trường, giúp họ phải có ý thức giữ gìn các TBDH trong quá trình sử dụng, nắm vững các thao tác kỹ thuật, các tính năng của TBDH để bảo quản tốt hơn các TBDH đó. Thường xuyên bảo quản, chống rỉ sét, ẩm mốc, mối mọt, chuột… bằng các hình thức và biện pháp thuận tiện và hiệu quả nhất.

- Sắp xếp các TBDH tách rời theo từng môn học, ngăn nắp, trật tự, khoa học phù hợp với yêu cầu bảo quản và đảm bảo vệ sinh trong phòng thiết bị. Bố trí các bàn ghế, tủ kệ giá đựng dụng cụ… để GV có thể quan sát, tìm kiếm dễ dàng các TBDH; sắp xếp giá treo tranh ảnh hợp lí, khoa học tiện lợi cho người sử dụng khi cần.

- Phòng TBDH phải tuân theo một số nguyên tắc sau:

Nguyên tắc dễ tìm, dễ thấy, dễ lấy: Áp dụng linh hoạt các kiểu sắp xếp : thấp ở ngoài, cao ở trong, bé ở ngoài, to ở trong. Những đồ vụn vặt có thể để trong khay như lực kế ống hay lò so lá tròn... Nhà trường nên trang bị cho phòng TBDH tủ kính khung nhôm được chia ra nhiều ngăn thì sắp xếp sẽ dễ dang và thuận lợi.

Nguyên tắc ưu tiên: Những đồ dùng thường xuyên phải dùng thì để tại vị trí

dễ lấy nhất như xếp đặt ở phía ngoài, hoặc ở vị trí vừa tầm lấy.

Nguyên tắc sắp xếp theo từng chuyên môn: Xếp theo từng môn học và khối

lớp

Nguyên tắc an toàn: Phòng đồ dùng cần được trang bị bình chữa cháy và luôn ngăn ngừa hoả hạn bằng cách loại trừ nguy cơ chập điện và cháy nổ do hoá chất gây lên. An toàn còn phải xét ở việc chống mối mọt, ẩm mốc cho vỏ gỗ đựng thiết bị. An toàn đặc biệt với thiết bị quang học của kính hiển vi. Có thể bị hỏng ngay sau khi tiếp xúc với không khí ẩm. Vì vậy sau khi dùng, kính hiển vi phải được bảo quản ngay nhất là bảo quản trong hộp xốp, bọc thêm túi chống ẩm và cất trong tủ.

Nguyên tắc đảm bảo thẩm mỹ: Phòng thí nghiệm là nơi học thực hành của học sinh nên ngoài tiêu chuẩn về ánh sáng, thông gió thoáng mát thì trình bày đồ dùng hợp lí trên các giá, tủ đẹp cũng tạo nên tâm thế tốt cho việc học tập của học sinh.

Nguyên tắc có tên cho từng danh mục đồ dùng: Thiết bị và dụng cụ đồ dùng dạy học nhất thiết phải ghi rõ tên và công dụng để giúp công tác bảo quản, không bị nhầm lẫn nhất là đối với các đồ dùng, thiết bị mới của môn Hoá, Lý, Sinh học và Công nghệ. Đó cũng là tạo điều kiện dễ tìm, dễ lấy.

24

Nguyên tắc vào sổ và kí mượn trả: Thiết bị và dụng cụ khi giáo viên sử dụng phải kí vào sổ theo dõi. Nếu coi thường công việc này sẽ dẫn đến thiết bị sẽ thất thoát, xếp đặt lộn xộn hậu quả mất nhiều công tìm kiếm ảnh hưởng tới các hoạt động tiếp theo.

Một số hình ảnh sắp xếp TBDH trong các phòng thiết bị:

Hình 18: Thiết bị DH môn hóa học

25

Hình 19: TBDH môn sinh học

Hình 20: Thiết bị dạy học môn vật lí

- Xây dựng hệ thống hồ sơ sổ sách quản lý, ứng dụng tốt công nghệ thông tin trong việc nắm bắt hệ thống TBDH cũng như sử dụng chúng trong hoạt động dạy học của từng giáo viên. Cán bộ quản lí thiết bị cần tăng cường hơn nữa công tác thanh kiểm tra, đánh giá nhằm đẩy mạnh công tác bảo quản và sử dụng TBDH được tốt hơn. Việc kiểm tra, đánh giá không nên quá khắt khe mà phải hiểu rõ được thực trạng, nguyên nhân của việc sử dụng thiết bị, cần thực hiện theo kế hoạch, không theo kiểu “đánh du kích” để giáo viên ý thức được rõ hơn về trách nhiệm với công việc của mình.

- Bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn cho cán bộ chuyên trách hoặc GV kiêm nhiệm trong công tác này. Đặc biệt đối với việc sắp xếp các hoá chất, thiết bị dạy học ảnh hưởng đến sức khoẻ cần phải có những bồi dưỡng, động viên kịp thời để người phụ trách nỗ lực hơn với công việc được giao.

1.9. Biện pháp tổ chức các điều kiện hỗ trợ khác

- Tăng cường công tác chỉ đạo và phối hợp nhịp nhàng giữa các tổ chức đoàn thể trong nhà trường đẩy mạnh công tác quản lý TBDH. Các tổ chức đoàn thể phải có chương trình hành động và vận động mọi người tích cực tham gia quản lý TBDH, đưa hoạt động này thành một nội dung đánh giá kết quả hoạt động hàng năm.

26

- Thường xuyên củng cố công tác tổ chức, nâng cao chất lượng đội ngũ GV và cán bộ quản lý; chăm lo công tác bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn cho GV và cán bộ chuyên trách nhằm phát huy hiệu quả sử dụng, bảo quản TBDH trong nhà trường.

Hình 21: GV tham gia lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn

- Phát huy vai trò trách nhiệm và ý thức tự giác của cán bộ thiết bị, cán bộ thư viện và đặc biệt là đội ngũ GV trong việc sử dụng có hiệu quả và bảo quản tốt TBDH của nhà trường.

- Phối hợp sử dụng biện pháp hành chính, kinh tế, thi đua, khen thưởng tạo ra động lực thúc đẩy các thành viên trong nhà trường nâng cao hiệu quả sử dụng và tự làm thêm đồ dùng dạy học.

- Tăng cường nguồn tài chính từ ngân sách và huy động sự đóng góp của xã hội

phục vụ các nhu cầu trang bị về TBDH mới.

- Xây dựng bộ máy quản lý TBDH đồng bộ, bao gồm các đối tượng: Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, Tổ trưởng chuyên môn, GV phụ trách thiết bị, GV và HS. Quy định rõ trách nhiệm của từng thành viên và mối quan hệ phối hợp giữa các đối tượng trong công tác quản lý TBDH, đồng thời phát huy được sức mạnh của tổ chức trong quá trình triển khai các nhiệm vụ trang bị, sử dụng, bảo quản TBDH.

- Tăng cường CSVC, phòng học, xây dựng các phòng học chức năng theo hướng chuẩn hóa, kiên cố hóa, hiện đại hóa. Tích cực xây dựng các phòng học bộ môn và xem đây là giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả sử dụng TBDH.

- Tổ chức chỉ đạo xây dựng kế hoạch hàng năm về công tác thiết bị, hoàn chỉnh

hệ thống hồ sơ, sổ sách quản lý hành chính TBDH.

2. Mối quan hệ giữa các biện pháp

27

Trên đây là các nhóm biện pháp cần phải thực hiện để có thể nâng cao hiệu quả quản lý việc trang bị, sử dụng, bảo quản TBDH của Hiệu trưởng trường THPT. Quá

trình triển khai thực hiện cần đồng bộ, có sự ưu tiên tùy theo tình hình thực tế ở mỗi trường.

Các nhóm biện pháp nêu trên có mối quan hệ biện chứng với nhau, tác động qua lại, chi phối lẫn nhau. Khi có nhận thức tốt về công tác quản lý TBDH thì việc trang bị, bảo quản, sử dụng sẽ được thực hiện với hiệu quả cao nhất và ngược lại.

Công tác quản lý việc trang bị, cung ứng không đồng bộ cũng ảnh hưởng đến việc sử dụng, bảo quản và từ đó cũng ảnh hưởng rất lớn đến sự chuyển biến tích cực về nhận thức đối với công tác quản lý TBDH và sự quản lý về việc tổ chức các điều kiện hỗ trợ cho công tác này. Quản lý việc sử dụng TBDH của GV không tốt thì chất lượng dạy học sẽ không cao và việc bảo quản sẽ gặp nhiều khó khăn hơn.

III. KHẢO SÁT MỨC ĐỘ CẦP THIẾT VÀ MỨC ĐỘ KHẢ THI CỦA CÁC BIỆN PHÁP

1. Mục đích khảo sát

Việc tổ chức khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp về “Một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học tại trường THPT huyện miền núi tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay” nhằm mục đích sau:

Thu thập thông tin về tính khả thi và tính cấp thiết của các giải pháp đã được

chúng tôi đề xuất.

Kiểm tra tính đúng đắn của các biện pháp đã nêu trong thực tế, phản ánh tính

khách quan, trung thực, hợp lí, hiệu quả của những giải pháp.

Là cơ sở để chúng tôi sẽ điều chỉnh các giải pháp cho phù hợp với thực tế.

2. Nội dung và phương pháp khảo sát

2.1. Nội dung khảo sát

Nội dung khảo sát tập trung vào 02 vấn đề chính sau:

Các giải pháp được đề xuất như: “Một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học tại trường THPT huyện miền núi Tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay” có thực sự cấp thiết đối với vấn đề nghiên cứu hiện nay không?

Các giải pháp được đề xuất về quản lý TBDH có khả thi đối với cán bộ quản

lí, giáo viên và người phụ trách thiết bị hay không?

2.2. Phương pháp khảo sát và thang đánh giá

Phương pháp được sử dụng để khảo sát là Trao đổi bằng bảng hỏi với hình thức trực tiếp và google from (có trong phụ lục 07 kèm theo); với thang đánh giá 04 mức

28

Thang đánh giá về sự cấp thiết của các biện pháp chúng tôi đã đề xuất:

Bảng 01: Thang đánh giá về sự cấp thiết

TT Thang đánh giá Mức

1 Không cấp thiết 1

2 Ít cấp thiết 2

3 Cấp thiết 3

4 Rất cấp thiết 4

Thang đánh giá về tính khả thi của các biện pháp chúng tôi đã đề xuất:

Bảng 02: Thang đánh giá về tính khả thi

TT Thang đánh giá Mức

1 Không khả thi 1

2 Ít khả thi 2

3 Khả thi 3

4 Rất khả thi 4

Điểm trung bình tính theo phần mềm Exel.

3. Đối tượng khảo sát

Nhằm khẳng định tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất ở trên, chúng tôi tiến hành thực hiện các cuộc trò chuyện, lấy phiếu trưng cầu ý kiến về các giải pháp với 102 đối tượng là cán bộ quản lý, giáo viên và người phụ trách thiết bị ở Trường THPT Tương Dương 2, THPT Tương Dương 1, THPT Kỳ Sơn, THPT Con Cuông, THPT Mường Quạ.

Tổng hợp các đối tượng khảo sát

Bảng 03: Đối tượng khảo sát

TT Đối tượng Số lượng

1 Cán bộ quản lí 13

2 Giáo viên 85

3 Nhân viên thiết bị 4

 102

29

4. Kết quả khảo sát về sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp Kết quả khảo sát về sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp (có trong phụ lục 07 kèm theo)

4.1. Sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất

Đánh giá sự cấp thiết của các giải pháp đề xuất

Bảng 04: Đánh giá sự cấp thiết của các giải pháp

TT Các giải pháp Cấp thiết Các thông số

1 2 3 4 𝑿 Mức

1 Nâng cao nhận thức về ý nghĩa, tầm quan 0 0 4 16 85 3,80

trọng của TBDH và quản lý TBDH cho

CBQL và GV

2 Quản lý việc mua sắm, bổ sung các TBDH 0 0 4 24 77 3,73

3 Chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc xây dựng 0 1 4 19 82 3,77

kế hoạch sử dụng TBDH

4 Xây dựng lề lối làm việc và có sự phân cấp 0 1 4 17 84 3,81

trong quản lý, sử dụng TBDH

5 Tổ chức và chỉ đạo thực hiện các hoạt 0 0 4 19 83 3,81

động chuyên môn của nhà trường nhằm

thúc đẩy phong trào sử dụng TBDH

6 Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá 0 1 4 19 82 3,79

việc sử dụng TBDH của GV, tổ chuyên

môn

7 Xây dựng môi trường sư phạm thuận lợi 0 2 4 18 82 3,81

cho cán bộ, GV và HS trong việc sử dụng

TBDH

8 Quản lý việc bảo quản TBDH 0 2 4 18 82 3,78

30

9 Tổ chức các điều kiện hỗ trợ khác 0 1 4 22 79 3,76

3.82

3.8

3.78

3.76

3.74

3.72

3.7

3.68

Giải pháp 1 Giải pháp 2 Giải pháp 3 Giải pháp 4 Giải pháp 5 Giải pháp 6 Giải pháp 7 Giải pháp 8 Giải pháp 9

Biểu đồ 1: Sự cấp thiết của các giải pháp được đề xuất

Từ số liệu thu được ở bảng trên và thông qua biểu đồ chúng tôi rút ra được

một số nhận xét sau:

Các giải pháp mà chúng tôi đưa ra trong việc áp dụng sáng kiến kinh nghiệm cho thấy sự cấp thiết rất lớn trong việc vận dụng các giải pháp vào quản lí và sử dụng TBDH trong trường THPT.

Hầu hết cán bộ quản lí, GV, người phụ trách thiết bị đều chọn mức độ cấp thiết và rất cấp thiết của các giải pháp. Điều này đã khẳng định được sự cấp thiết của các giải pháp chúng tôi đã đề xuất.

4.2. Tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất

Đánh giá tính khả thi của các giải pháp đề xuất

Bảng 05: Đánh giá tính khả thi của các giải pháp

Khả thi Các thông số TT Các giải pháp 1 2 3 4 𝑿 Mức

0 0 25 77 3,75 4

1 Nâng cao nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng của TBDH và quản lý TBDH cho CBQL và GV

2 Quản lý việc mua sắm, bổ sung các TBDH 0 1 24 77 3,75 4

3 Chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc xây dựng 0 1 26 75 3,73 4

kế hoạch sử dụng TBDH

4 Xây dựng lề lối làm việc và có sự phân cấp 0 1 21 80 3,77 4

31

trong quản lý, sử dụng TBDH

0 0 19 83 3,81 4

5 Tổ chức và chỉ đạo thực hiện các hoạt động chuyên môn của nhà trường nhằm thúc đẩy phong trào sử dụng TBDH

0 0 22 80 3,78 4

6 Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá việc sử dụng TBDH của GV, tổ chuyên môn

0 1 25 76 3,74 4

7 Xây dựng môi trường sư phạm thuận lợi cho cán bộ, GV và HS trong việc sử dụng TBDH

8 Quản lý việc bảo quản TBDH 1 27 74 3,72 0 4

9 Tổ chức các điều kiện hỗ trợ khác 0 31 71 3,70 0 4

3.82

3.8

3.78

3.76

3.74

3.72

3.7

3.68

3.66

3.64

Giải pháp 1 Giải pháp 2 Giải pháp 3 Giải pháp 4 Giải pháp 5 Giải pháp 6 Giải pháp 7 Giải pháp 8 Giải pháp 9

Biểu đồ 2: Tính khả thi của các giải pháp được đề xuất

Từ số liệu thu được ở bảng trên và thông qua biểu đồ chúng tôi rút ra được

một số nhận xét sau:

Các giải pháp mà chúng tôi đưa ra trong việc áp dụng sáng kiến kinh nghiệm cho thấy tính khả thi rất lớn trong việc vận dụng các giải pháp vào quản lí và sử dụng TBDH trong trường THPT.

32

Hầu hết cán bộ quản lí, GV, người phụ trách thiết bị đều chọn mức khả thi và rất khả thi của các giải pháp. Điều này đã khẳng định được tính khả thi của các biện pháp chúng tôi đề xuất.

3.82

3.8

3.78

3.76

3.74

3.72

3.7

3.68

3.66

3.64

Giải pháp 1 Giải pháp 2 Giải pháp 3 Giải pháp 4 Giải pháp 5 Giải pháp 6 Giải pháp 7 Giải pháp 8 Giải pháp 9

Biểu đồ 3: Mối tương quan giữa sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp

33

Đánh giá mối tương quan giữa sự cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp: Kết quả nghiên cứu trên khẳng định tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lí và sử dụng TBDH trong trường THPT. Mối quan hệ giữa các mức độ cấp thiết và mức độ khả thi của các biện pháp được thể hiện trong biểu đồ 3 về mối tương quan giữa tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp. Biểu đồ 3 cho thấy, các biện pháp có tính cần thiết và tính khả thi cao. Trong đó, tất cả các biện pháp đều tính cấp thiết cao hơn tính khả thi. Biện pháp có tính cấp thiết và tính khả thi thấp nhất vẫn có điểm trung bình lớn hơn 3,72 điểm, tức là vẫn nằm trong khoảng cao của thang đánh giá tối đa. Điều này chứng tỏ các biện pháp của chúng tôi đề xuất bước đầu đã được đa số cán bộ, giáo viên đồng tình ủng hộ.

PHẦN III. KẾT LUẬN

1. Ý nghĩa của đề tài

Cung cấp một số cơ sở lý luận cơ bản về quản lí, quản lí, sử dụng thiết dạy học

tại trường THPT.

Phân tích những cơ sở thực tiễn về thực trạng quản lí, bảo quản và sử dụng thiết bị dạy học ở một số trường THPT huyện miền núi Tỉnh Nghệ An để thấy được tính cấp thiết của đề tài.

Những nhóm giải pháp đề tài đưa ra có tính khoa học và khả thi cao. Có giá trị thực tiễn, dễ dàng áp dụng vào quá trình quản lí, bảo quản và sử dụng thiết bị dạy học để nâng cao chất lượng dạy học.

Từ thực tiễn sinh động của xã hội luôn tác động trực tiếp đến công tác giáo dục, vì vậy người quản lý trường học phải áp dụng các giải pháp này một cách mềm dẻo, linh hoạt và sáng tạo. Trong từng điều kiện, thời điểm cụ thể mà lựa chọn ưu tiên hoặc phối hợp tối ưu giữa chúng.

Con đường nhanh nhất của hoạt động vận dụng kiến thức vào thực tiễn chính là hoạt động thực hành thí nghiệm trong giảng dạy. Sử dụng TBDH tốt sẽ góp phần rút ngắn hơn khoảng cách giữa lí thuyết và thực tiễn và góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển các năng lực cần thiết cho người học. Quản lí tốt hoạt động sử dụng TBDH nói riêng và hoạt động dạy học của thầy - trò nói chung sẽ góp phần thúc đẩy quá trình dạy học đạt được hiệu quả tốt cũng như đáp ứng được mục tiêu đề ra.

Cũng thông qua việc sử dụng TBDH, giáo viên sẽ điều khiển được quá trình nhận thức, nắm bắt được năng lực, phẩm chất cũng như ý thức học tập của học sinh. Còn đối với học sinh: TBDH là các phương tiện giúp học sinh lĩnh hội các khái niệm, các định luật, các học thuyết khoa học; hình thành ở học sinh các kỹ năng, kỹ xảo, đảm bảo cho việc thực hiện được mục đích giáo dục và dạy học. Chính vì vậy, TBDH góp phần giúp cho giáo viên - học sinh thực hiện quá trình dạy học đạt hiệu quả cao. Đây cũng là việc quan trọng nhất để giáo viên có tâm thế vững vàng, tự tin khi thực hiện chương trình 2018.

34

Việc đề xuất các biện pháp trên của chúng tôi đã góp phần khắc phục được những nguyên nhân, hạn chế trong việc quản lý TBDH mà trường THPT huyện miền núi Tỉnh Nghệ An đã thực hiện. Hơn nữa các giải pháp của chúng tôi đưa ra sẽ góp phần mở rộng hoá việc quản lí TBDH trong hệ thống giáo dục nói chung và trường THPT huyện miền núi Tỉnh Nghệ An nói riêng. Mỗi nhóm biện pháp có tính độc lập tương đối và có mối quan hệ biện chứng với nhau, nhưng điều cốt lõi là chúng ta cần áp dụng một cách đồng bộ, linh hoạt, sáng tạo trong quá trình quản lý. Tuỳ theo từng thời điểm mà chúng ta có thể sử dụng một hoặc nhiều biện pháp để phát huy tối đa hiệu quả sử dụng các TBDH trong hoạt động dạy học. Các nhóm biện pháp đã nêu, qua điều tra khảo sát đã chứng tỏ sự cần thiết và tính cấp bách của nó trong hoạt động dạy học hiện nay. Hơn nữa, những khảo sát này cũng được đa số người tham

gia khảo sát nhất trí cho rằng những giải pháp này hết sức cần thiết và mang tính khả thi cao có thể áp dụng trong thực tiễn quản lý TBDH ở các trường THPT.

2. Hướng mở của đề tài

Đề tài có thể mở rộng cho các biện pháp quản lí khác để nâng cao chất lượng

giảng dạy phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh THPT.

Đề tài có thể sử dụng để xây dựng chuyên đề trong sinh hoạt chuyên môn, trong

các diễn đàn về quản lý, khai thác và sử dụng thiết bị dạy học ở trường THPT.

Đề tài có thể mở rộng cho các cấp học khác để nâng cao chất lượng giảng dạy

phát triển phẩm chất, năng lực cho người học.

3. Kiến nghị, đề xuất

- Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo

Cần xây dựng đề án về đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, TBDH của bậc học THPT, trình Ủy Ban Nhân Dân Tỉnh phê duyệt để có cơ sở triển khai thực hiện và huy động các nguồn lực đầu tư trong việc giải quyết tình trạng thiếu các phòng thí nghiệm, phòng học bộ môn như hiện nay.

Bố trí đủ giáo viên phụ trách thiết bị trường học ổn định, đủ số lượng và chất lượng theo định biên nhà nước qui định. Ưu tiên tiếp nhận người có trình độ đào tạo đúng chuẩn về quản lý TBDH, để bổ sung dần đội ngũ làm công tác kiêm nhiệm như hiện nay.

Cụ thể hóa một số biện pháp quản lý TBDH đối với hiệu trưởng trong các

trường THPT trên địa bàn Tỉnh.

Bố trí ngân sách và chỉ đạo các trường mua sắm các TBDH theo hướng đồng

bộ, chuẩn hóa và hiện đại hóa.

Hàng năm tổ chức trong toàn ngành các cuộc hội thảo, trao đổi kinh nghiệm về công tác quản lý TBDH đối với Hiệu trưởng, tìm ra những mô hình quản lý tốt để nhân rộng toàn ngành.

Thường xuyên phát động phong trào tự làm đồ dùng dạy học, tổ chức các hội thi, các chuyên đề TBDH để các trường có điều kiện tham gia, học tập kinh nghiệm.

Trong chương trình bồi dưỡng thường xuyên giáo viên hàng năm nên dành một lượng thời gian nhất định để bồi dưỡng kỹ năng sử dụng TBDH. Thường xuyên tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ quản lý, giáo viên, cán bộ chuyên trách TBDH về quản lý, sử dụng, bảo quản TBDH cho các trường.

- Đối với trường THPT

Tổ chức nghiên cứu và từng bước thực hiện các biện pháp được tác giả đề xuất trong đề tài này, phù hợp với hoàn cảnh thực tế của từng nhà trường, tránh bệnh hình thức.

35

Nhà trường cần có kế hoạch dài hạn và ngắn hạn về công tác quản lý TBDH.

Có kế hoạch điều tra hàng năm để biết rõ số TBDH hiện có, khả năng bổ sung, kinh phí sửa chữa, trình độ, kỹ năng sử dụng TBDH của giáo viên, học sinh để có chủ động trong quản lý và chỉ đạo.

Đẩy mạnh công tác xã hội hoá trong quản lý TBDH, huy động kinh phí từ nhiều nguồn khác nhau trong xã hội để tiếp tục trang bị đầy đủ lượng TBDH trong nhà trường, đáp ứng nhu cầu sử dụng của đội ngũ giáo viên và học sinh trong dạy học.

Quan tâm đầu tư các phương tiện bảo quản đồng bộ như giá, kệ, tủ, đựng TBDH, tạo điều kiện hết sức thuận lợi cho giáo viên trong sử dụng ngay tại lớp, tiến tới xây dựng phòng học bộ môn khi có điều kiện.

Thường xuyên kiểm tra, dự giờ, đánh giá hiệu quả sử dụng TBDH. Trong công tác kiểm tra đánh giá giáo viên, cần lưu ý đến hai kĩ năng: kĩ năng sư phạm, kĩ năng sử dụng TBDH với các yêu cầu cụ thể.

Đẩy mạnh phong trào tự làm TBDH trong giáo viên và học sinh đi đôi với việc áp dụng các biện pháp chuyên môn, hành chính; kích thích động viên bằng vật chất, tinh thần cho đội ngũ giáo viên và học sinh có thành tích cao trong việc trang bị, sử dụng, tự làm, bảo quản tốt TBDH.

Xây dựng quy chế quản lý, cơ chế phối hợp giữa các bộ phận chuyên môn trong

36

việc quản lý, sử dụng, bảo quản, mua sắm TBDH.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2000), Quyết định Số 41/2000/QĐ-BGDĐT ngày 07/09/2000 về việc ban hành quy chế thiết bị giáo dục trong trường mầm non, trường phổ thông, của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

2. Thông tư số 39/2021/TT-BGD&ĐT ngày 30 tháng 12 năm 2021 Thông tư ban hành Danh mục thiết bị dạy học tối thiểu cấp Trung học phôt thông của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

3. Thông tư 13/2020/TT- BGD&ĐT ngày 26 tháng 05 năm 2020 Thông tư ban hành Quy định tiêu chuẩn cơ sở vật chất các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

4. Thông tư 14/2020/TT- BGD&ĐT ngày 26 tháng 05 năm 2020 Thông tư ban hành Quy định phòng học bộ môn của cơ sở giáo dục phổ thông của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

5. Các văn bản hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục trung học của Bộ giáo dục và Đào tạo và Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An từ năm học 2019 đến năm 2022

6. Bùi Minh Hiền (Chủ biên) - Vũ Ngọc Hải - Đặng Quốc Bảo, Quản lý Giáo dục,

Nhà xuất bản Đại học Sư phạm.

7. Tạp chí Thiết bị Giáo dục, tháng 6/2018, Cơ quan Hiệp hội Thiết bị Giáo dục

Việt Nam.

8. Ngô Quang Sơn, Modul 20 THPT sử dụng các thiết bị dạy học ở trung học phổ

thông.

9. Ngô Quang Sơn, Modul 21 THPT bảo quản, sửa chữa, sáng tạo thiết bị dạy học.

10. Công văn số Số 2601/SGD&ĐT- GDTrH V/v Hướng dẫn quản lí và sử dụng thiết bị dạy học ngày 30 tháng 12 năm 2013 của Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An.

PHỤ LỤC

PHỤ LỤC 01: PHIẾU THAM KHẢO Ý KIẾN HỌC SINH

PHIẾU THAM KHẢO Ý KIẾN HỌC SINH

Để giúp cho hoạt động giảng dạy và học tập tốt hơn, mong em vui lòng cho biết ý kiến của mình về những vấn đề dưới đây.

PHẦN THÔNG TIN CÁ NHÂN

Họ và tên …………………………………… Học sinh lớp …………………………

Trường hiện đang học ………………………………………………………………..

PHẦN CÂU HỎI

Em hay đọc kỹ các câu hỏi và cho biết ý kiến của mình bằng cách đánh dấu X vào ô thích hợp hoặc điền tiếp vào phần (……).

Câu 1. Theo em việc dạy học có sử dụng thiết bị dạy học là cần thiết như thế nào đối với việc tiếp thu kiến thức của học sinh?

1/ ☐ Rất cần thiết 2/☐ Cần thiết

3/☐ Bình thường 4/☐ Không cần thiết

Câu 2. Em có thái độ của lớp trong những giờ học mà giáo viên có sử dụng thiết bị dạy học?

1/☐ Rất thích học 2/☐ Thích học

3/☐ Bình thường 4/☐ Không thích học

Câu 3. Em nhận xét như thế nào về bài dạy có sử dụng thiết bị dạy học của giáo viên?

1/☐Rất hấp dẫn 2/☐ Hấp dẫn

3/☐ Bình thường 4/☐ Không hấp dẫn

Câu 4. Khi thầy (cô) sử dụng đồ dùng dạy học trên lớp, ở dưới em thường làm gì?

1/☐ Chú ý nghe giảng, tập trung theo dõi quan sát.

2/☐ Tích cực suy nghĩ khi giáo viên nêu vấn đề.

3/☐ Hăng hái tham gia xây dựng bài.

4/☐ Tích cực thảo luận, trao đổi với bạn, trình bày ý kiến.

Câu 5. Khi dạy học giáo viên có sử dụng đồ dùng dạy học thì có tác dụng như thế nào đối với việc học tập của em?

1/☐ Giúp em thích học hơn.

2/☐ Giúp em tiếp thu được nhiều kiến thức mà ít tốn thời gian hơn.

3/☐ Giúp em nắm kiến thức cơ bản, vũng chắc.

4/☐ Giúp em huy động được nhiều giác quan vào quá trình nhận thức.

5/☐ Giúp em phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo.

6/☐ Giúp em nâng cao được kỹ năng thực hành.

Câu 6. Em có nhận xét như thế nào về mức độ sử dụng đồ dùng dạy học vào giảng dạy của giáo viên?

1/☐ Thường xuyên 2/☐ Thường sử dụng

3/☐ Thỉnh thoảng 4/☐ Rất hiếm

Xin cảm ơn các em đã cộng tác!

PHỤ LỤC 02: PHIẾU THAM KHẢO Ý KIẾN GIÁO VIÊN

PHIẾU THAM KHẢO Ý KIẾN GIÁO VIÊN

Để phục vụ cho việc nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học tại trường THPT huyện miền núi Tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay”.

Xin thầy (cô) vui lòng cung cấp cho chúng tôi một số thông tin qua việc trả lời một số câu hỏi.

PHẦN THÔNG TIN CÁ NHÂN

Họ và tên..................................................................Nam/Nữ…………………………...

Dạy môn ……………………………………………………………………………………….

Đơn vị công tác trường THPT ……………………………………………………………..

PHẦN CÂU HỎI

Xin thầy (cô) vui lòng đọc kĩ nội dung các câu hỏi dưới đây và cho biết ý kiến của mình bằng cách đánh dấu X vào ô thích hợp.

Câu 1. Thầy (cô) đồng ý với quan niệm nào dưới đây về khái niệm thiết bị dạy học

viên và học sinh tổ chức và tiến hành hợp lí, có hiệu quả quá trình dạy học và giáo dục ở các môn học.

chất mà người giáo viên sử dụng với tư cách là phương tiện điều khiển hoạt động nhận thức của học sinh.

những phương tiện (được thiết kế kỹ thuật và thiết kế sư phạm với mục đích giáo dục và mục đích sử dụng đã định từ trước) để tổ chức, điều khiển hoạt động nhận thức người học, là phương tiện nhận thức của người học, thông qua đó thực hiện mục tiêu dạy học.

Câu 2. Theo Thầy (cô) sử dụng thiết bị dạy học trong quá trình dạy - học là

cần thiết thiết Ít cần thiết thiết

1.

Câu 3. Theo thầy (cô) nếu sử dụng thiết bị dạy học trong quá trình giảng dạy một cách hợp lí thì sẽ có ý nghĩa và tác dụng như thế nào?

hơn.

3.

gian.

4.

inh nắm kiến thức cơ bản, vững chắc.

thức.

6.

sinh.

tạp.

7.

sức lao động của giáo viên.

học.

Câu 4. Theo thầy (cô) khi sử dụng thiết bị dạy học cần đảm bảo những yêu cầu nào?

6.

o tính kinh tế

- sinh lý học sinh

Câu 5. Khi sử dụng thiết bị dạy học thầy (cô) thấy mức độ biểu hiện hoạt động của học sinh trong giờ học như thế nào?

Chú thích: A/ Tích cực B/ Bình thường C/ Hạn chế

Các mức độ TT Các biểu hiện A B C

1 Chú ý nghe giảng, tập trung theo dõi

2 Tích cực suy nghĩ khi giáo viên nêu vấn đề

3 Hăng hái tham gia xây dựng bài

4 Tích cực thảo luận, nêu ra những thắc mắc cần giải đáp

5 Hỏi ngay giáo viên những vấn đề khó

6 Giải quyết tốt những vấn đề giáo viên đưa ra

7 Nghiên cứu sách giáo khoa trước khi đến lớp

1.

Câu 6. Thầy (cô) đánh giá như thế nào về tình hình trang bị thiết bị dạy học của bộ môn mình tại đơn vị đang công tác?

2.

tốt.

3.

thiểu.

4. Chưa có trang bị.

học.

Câu 7. Việc lập kế hoạch sử dụng TBDH của thầy (cô) được thực hiện vào thời điểm nào?

Câu 8. Thầy (cô) thường dựa vào những tiêu chí với các mức độ nào để lập kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học cho cả học kỳ, năm học

Chú thích: A/ Rất quan trọng B/Quan trọng.

C/Bình thường D/Không quan trọng

Mức độ quan trọng TT Các tiêu chí A B C D

1 Danh mục TBDH hiện có của trường

2 Kế hoạch của tổ chuyên môn

3 Nội dung, mục đích bài dạy

4 Kỹ năng sử dụng TBDH của cá nhân

Câu 9. Thầy (cô) có nhận xét như thế nào về mức độ sử dụng thiết bị dạy học tại đơn vị mình đang công tác?

Thường xuyên Bình Thường.

Thỉnh thoảng khi

Câu 10. Theo thầy (cô) khả năng sử dụng thiết bị dạy học của GV hiện nay như thế nào?

Rất tốt tốt

Bình thường dụng

dụng

Câu 11. Thầy (cô) đánh giá như thế nào về hiệu quả sử dụng TBDH tại đơn vị mình

bình 1

Câu 12. Thầy (cô) thường sử dụng TBDH trong những giờ

Chú thích: TX- Thường xuyên TT-Thỉnh thoảng

HK-Hiếm khi KBG-Không bao giờ

Mức độ sử dụng TT Giờ dạy TX TT HK KBG

1 Thao giảng

2 Tiết dạy bình thường

3 Những tiết có giáo viên dự giờ

4 Những tiết dạy thấy cần thiết phải sử dụng

TBDH

Câu 13. Trong dạy học thầy (cô) sử dụng các loại phương tiện dưới đây như thế nào?

Các mức độ sử dụng

TT Các loại thiết bị dạy học

Thường xuyên Thỉnh thoảng Hiếm khi Chưa sử dụng

1 Sơ đồ, tranh ảnh, hình vẽ, mô hình

2 Máy tính kết nối với tivi

3 Máy tính kết nối với máy chiếu

4 Thiết bị thực hành, thí nghiệm

5 Các phần mềm thí nghiệm ảo

6 Các phần mềm trò chơi

1.

Câu 14. Theo thầy (cô) khi sử dụng thiết bị dạy học thì giáo viên thường gặp những khó khăn nào?

2.

của giáo viên

3.

học

4.

học

5.

6.

7.

viên

8.

tạp

9.

có thời gian chuẩn bị

10.

khích

vả

Câu 15. Thầy (cô) đã bao giờ được tập huấn hoặc được nghe báo cáo triển khai các văn bản về sử dụng thiết bị dạy học bộ môn mình chưa?

Thường xuyên thoảng 3 Hiếm khi giờ

Câu 16. Tại đơn vị thầy (cô) công tác tập huấn sử dụng TBDH được thực hiện như

thế nào?

khai lại

Câu 17. Thầy (cô) đánh giá như thế nào về công tác thiết bị dạy học tại đơn vị trường mình?

Các mức độ đánh giá

TT Các mặt đánh giá Tốt Khá Trung bình Yếu kém

1 Công tác quản lí

2 Sử dụng

3 Công tác bảo quản

4 Mua sắm

5 Sửa chữa

6 Tự làm

Câu 18. Thầy (cô) có nhận xét như thế nào về mức độ thực hiện các công việc sau đây tại đơn vị mình

Công tác lập kế hoạch

Thực hiện Mức độ thực hiện TT Các nội dung thực hiện Có Không Tốt Khá T.Bình Yếu

1 Mua sắm TBDH

2 Làm TBDH (đơn giản)

3 Sử dụng TBDH

4 Bảo quản, sửa chữa TBDH

5 Đào tạo, bồi dưỡng người phụ trách TBDH

Công tác tổ chức thực hiện kế hoạch

Thực hiện Mức độ thực hiện TT Các nội dung thực hiện Có Không Tốt Khá T.Bình Yếu

1 Phân công người phụ trách TBDH

2 Xây dựng và phổ biến danh mục

TBDH hiện có của đơn vị

3 Tập huấn hướng dẫn sử dụng TBDH

4 Triển khai kế hoạch sử dụng TBDH của toàn trường, tổ bộ môn đến giáo viên

5 Lập sổ sách theo dõi việc sử dụng

TBDH

6 Phân công làm TBDH (đơn giản)

7 Xây dựng nội quy và theo dõi việc thực

hiện nội quy về sử dụng TBDH

8 Khuyến khích giáo viên sử dụng

TBDH

Công tác kiểm tra, đánh giá và rút kinh nghiệm

TT Các nội dung thực hiện Thực hiện Mức độ thực hiện

Có Không Tốt Khá T.Bình Yếu

1 Xây dựng quy định, nguyên tắc và phương pháp kiểm tra việc sử dụng TBDH

2 Tổ chức kiểm tra (thường xuyên và

định kỳ) việc sử dụng TBDH

3 Kiểm tra hồ sơ theo dõi việc sử dụng

TBDH

4 Tổng kết đánh giá hiệu quả sử dụng

TBDH

5 Đề xuất các giải pháp để sử dụng

TBDH có hiệu quả

Xin trân trọng cảm ơn quí thầy(cô)!

PHỤ LỤC 03: PHIẾU THAM KHẢO Ý KIẾN CÁN BỘ QUẢN LÝ

PHIẾU THAM KHẢO Ý KIẾN CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG THPT

Để phục vụ cho việc nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học tại trường THPT huyện miền núi Tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay”.

Xin thầy (cô) vui lòng cung cấp cho chúng tôi một số thông tin qua việc trả lời một số câu hỏi.

PHẦN THÔNG TIN CÁ NHÂN

Họ tên… ..................................................................... Nữ.

Chức vụ trưởng hiệu trưởng

Đơn vị công tác trường THPT ……………………………………………………….

PHẦN NỘI DUNG

Xin Thầy/Cô vui lòng đọc kĩ nội dung các câu hỏi dưới đây và cho biết ý kiến của mình bằng cách đánh dấu X vào ô chọn hoặc ghi vào phần (…).

Câu 1. Thầy/Cô đồng ý với quan niệm nào dưới đây về khái niệm thiết bị dạy học.

(Lưu ý: Chỉ chọn 1 trong 3 câu)

viên và học sinh tổ chức và tiến hành hợp lí, có hiệu quả quá trình giáo dưỡng và giáo dục ở các môn học, cấp học.

chất mà người giáo viên sử dụng với tư cách là phương tiện điều khiển hoạt động nhận thức của học sinh. Còn đối với học sinh thì đó là nguồn tri thức, là phương tiện giúp học sinh lĩnh hội tri thức.

những phương tiện (được thiết kế kỹ thuật và thiết kế sư phạm với mục đích giáo dục và mục đích sử dụng đã định từ trước) để tổ chức, điều khiển hoạt động nhận thức người học, là phương tiện nhận thức của người học, thông qua đó thực hiện mục tiêu dạy

Câu 2. Đánh giá của Thầy/Cô về tình hình trang bị thiết bị dạy học tại đơn vị của Thầy/Cô so với yêu cầu của công tác dạy-học.

(Lưu ý: Chỉ chọn 1 trong 3 câu)

– học.

– học.

Câu 3. Tại đơn vị của Thầy/Cô việc lập kế hoạch sử dụng TBDH của giáo viên được thực hiện vào thời điểm nào?

làm công việc này

Câu 4. Thầy/Cô có nhận xét như thế nào về mức độ làm và sử dụng thiết bị dạy học tự làm tại đơn vị mình đang công tác?

Thường xuyên thoảng

Hiếm khi giờ

Câu 5. Thầy/Cô đánh giá như thế nào về mức độ sử dụng TBDH tại trường mình?

Thường xuyên thoảng

Hiếm khi giờ

Câu 6. Thầy/Cô đánh giá như thế nào về hiệu quả sử dụng TBDH tại trường mình?

Câu 7. Theo Thầy/Cô khả năng sử dụng thiết bị dạy học của giáo viên THPT hiện nay như thế nào?

Rất tốt 2 tốt

Bình thường dụng

dụng

Câu 8. Thầy/Cô có nhận xét như thế nào về mức độ sử dụng các loại phương tiện dưới đây tại đơn vị mình

Các mức độ sử dụng

TT Các loại thiết bị dạy học

Thường xuyên Thỉnh thoảng Hiếm khi Chưa sử dụng

1 Sơ đồ, tranh ảnh, hình vẽ, mô hình

2 Máy tính kết nối với tivi

3 Máy tính kết nối với máy chiếu

4 Thiết bị thực hành, thí nghiệm

5 Các phần mềm thí nghiệm ảo

6 Các phần mềm trò chơi

Câu 9. Tại đơn vị của Thầy/Cô, giáo viên thường sử dụng TBDH trong những tiết học nào?

Chú thích: TX; Thường xuyên TT;Thỉnh thoảng

HK;Hiếm khi CBG;Chưa bao giờ

Mức độ sử dụng TT Giờ dạy TX TT HK CBG

1 Thao giảng

2 Tiết dạy bình thường

3 Những tiết có giáo viên dự giờ

4 Những tiết dạy thấy cần thiết phải sử dụng TBDH

Câu 10. Tại đơn vị của Thầy/Cô, giáo viên thường dựa vào những cơ sở nào để lập kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học

Chú thích: A/ Rất quan trọng B/Quan trọng C/Bình thường D/Không quan trọng

Mức độ quan trọng TT Các tiêu chí A B C D

1 Danh mục TBDH hiện có của trường

2 Kế hoạch của tổ chuyên môn

3 Nội dung, mục đích bài dạy

4 Kỹ năng sử dụng TBDH của cá nhân

Câu 11. Theo Thầy/Cô khi sử dụng thiết bị dạy thì giáo viên thường gặp những khó khăn nào?

3.

4.

5. ẽ, hợp lí

6.

7.

8.

9.

10.

Câu 12. Tại đơn vị Thầy/Cô, Ai là người thực hiện những công việc sau?

1 Lãnh đạo trường; 2 Tổ trưởng Tổ chuyên môn; 3 Viên chức phụ

Ghi chú: trách TBDH; 4 Giáo viên

Có / không Người thực hiện TT Nội dung công việc Có Không 1 2 3 4

1 Triển khai các văn bản về sử dụng

TBDH

2 Lập danh mục TBDH

3 Hướng dẫn sử dụng TBDH

4 Theo dõi việc sử dụng TBDH

5 Lập kế hoạch sử dụng TBDH

6 Kiểm tra việc sử dụng TBDH

7 Đánh giá việc sử dụng TBDH

Câu 13. Người làm công tác TBDH tại đơn vị Thầy/Cô là

độc lập

kiêm nhiệm

Câu 14. Viên chức (GV) làm công tác TBDH tại đơn vị Thầy/Cô đáp ứng những yêu cầu ở mức nào sau đây nào sau đây?

Mức độ đáp ứng TT Các yêu cầu Tốt Khá TB Yếu

1 Lập được kế hoạch chung về sử dụng TBDH

2 Lập được báo cáo định kì, thường xuyên về TBDH

3 Tổ chức quản lí, bảo quản, sử dụng thiết bị, lưu giữ,

sử dụng hồ sơ thiết bị khoa học, hợp lí

4 Thành thạo tin học văn phòng, biết khai thác phần

mềm ứng dụng quản lí TBDH

5 Biết hướng dẫn sử dụng TBDH khi cần thiết

6 Biết sửa chữa những TBDH đơn giản

7 Biết tổ chức làm TBDH đơn giản với vật liệu dễ tìm

ở địa phương

Câu 15. Tại đơn vị Thầy/Cô công tác tập huấn sử dụng TBDH được thực hiện như

thế nào?

.

Câu 16. Thầy/Cô đánh giá như thế nào về công tác thiết bị dạy học tại đơn vị trường mình?

Các mức độ đánh giá

TT Các mặt đánh giá Tốt Khá Trung bình Yếu kém

1 Công tác quản lí

2 Sử dụng

3 Công tác bảo quản

4 Mua sắm

5 Sửa chữa

Câu 17. Thầy/Cô có nhận xét như thế nào về mức độ thực hiện các công việc sau đây tại đơn vị mình.

Công tác lập kế hoạch

Thực hiện Mức độ thực hiện TT Các nội dung thực hiện Có Không Tốt Khá T.Bình Yếu

1 Mua sắm TBDH

2 Làm TBDH (đơn giản)

3 Sử dụng TBDH

4 Bảo quản, sửa chữa TBDH

5 Đào tạo, bồi dưỡng người phụ trách

TBDH

Công tác tổ chức thực hiện kế hoạch

TT Các nội dung thực hiện Thực hiện Mức độ thực hiện

Có Không Tốt Khá T.Bình Yếu

1 Phân công người phụ trách TBDH

2 Xây dựng và phổ biến danh mục

TBDH hiện có của đơn vị

3 Tập huấn hướng dẫn sử dụng TBDH

4 Triển khai kế hoạch sử dụng TBDH của toàn trường, tổ bộ môn đến giáo viên

5 Lập sổ sách theo dõi việc sử dụng

TBDH

6 Phân công làm TBDH(đơn giản)

7 Xây dựng nội qui và theo dõi việc thực hiện nội qui về sử dụng TBDH

8 Khuyến khích giáo viên sử dụng

TBDH

Công tác kiểm tra, đánh giá và rút kinh nghiệm

Thực hiện Mức độ thực hiện TT Các nội dung thực hiện Có Không Tốt Khá T.Bình Yếu

1 Xây dựng qui định, nguyên tắc và phương pháp kiểm tra việc sử dụng TBDH

2 Tổ chức kiểm tra (thường xuyên và

định kỳ) việc sử dụng TBDH

3 Kiểm tra hồ sơ theo dõi việc sử dụng

TBDH

4 Tổng kết đánh giá hiệu quả sử dụng

TBDH

5 Đề xuất các giải pháp để sử dụng

TBDH có hiệu quả

Xin trân trọng cảm ơn !

PHỤ LỤC 04: KẾT QUẢ THAM KHẢO Ý KIẾN CỦA HỌC SINH

1. Đánh giá của học sinh về mức độ cần thiết của việc dạy học có sử dụng TBDH đối với việc tiếp thu kiến thức của học sinh

TT Các mức độ Số lượng

Rất cần thiết 1 175

Cần thiết 2 20

Bình thường 3 5

Không cần thiết 4 0

2. Nhận xét của HS về thái độ của HS trong những giờ học mà giáo viên có sử dụng thiết bị dạy học

TT Thái độ của HS trong giờ học Số lượng

Rất thích học 1 170

Thích học 2 25

Bình thường 3 5

Không thích học 4 0

3. Đánh giá của HS về mức độ hấp dẫn bài dạy mà giáo viên có sử dụng thiết bị dạy học

TT Các mức độ Số lượng

Rất hấp dẫn 1 110

Hấp dẫn 2 83

Bình thường 3 7

Không hấp dẫn 4 0

4. Khi thầy (cô) sử dụng đồ dùng dạy học trên lớp, ở dưới em thường làm gì

TT Hành động của HS Số lượng

1 Chú ý nghe giảng, tập trung theo dõi quan sát 110

2 Tích cực suy nghĩ khi giáo viên nêu vấn đề 83

3 Hăng hái tham gia xây dựng bài 7

4 Tích cực thảo luận, trao đổi với bạn, trình bày ý kiến 0

5. Đánh giá của HS về tác dụng của đồ dùng dạy học đối với việc học tập

TT Tác dụng của đồ dùng dạy học đối với việc học tập Số lượng

1 Giúp em thích học hơn 190

2 185

Giúp em tiếp thu được nhiều kiến thức mà ít tốn thời gian hơn

3 Giúp em nắm kiến thức cơ bản, vũng chắc 179

4 198

Giúp em huy động được nhiều giác quan vào quá trình nhận thức

5 Giúp em phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo 196

6 Giúp em nâng cao được kỹ năng thực hành 200

6. Đánh giá của HS về việc mức độ sử dụng đồ dùng dạy học vào bài giảng

TT Mức độ sử dụng đồ dùng dạy học vào bài giảng Số lượng

1 Thường xuyên 178

2 Sử dụng ở những bài có yêu cầu 19

3 Thỉnh thoảng 3

4 Rất hiếm 0

PHỤ LỤC 05: KẾT QUẢ THAM KHẢO Ý KIẾN CỦA GIÁO VIÊN

1. Đánh giá của GV về mức độ cần thiết của sử dụng TBDH trong quá trình dạy học

TT Mức độ cần thiết của sử dụng TBDH trong quá trình dạy Số lượng

học

1 Rất cần thiết 60

2 Cần thiết 10

3 Bình thường 0

4 Không cần thiết 0

2. Đánh giá của GV về ý nghĩa và tác dụng của việc sử dụng thiết bị dạy học trong giảng dạy

TT Ý nghĩa và tác dụng của việc sử dụng TBDH Số lượng

1 Kích thích hứng thú học tập, giúp học sinh thích học hơn 70

2 Truyền đạt được nhiều thông tin, ít tốn thời gian 46

3 Giúp học sinh nắm kiến thức cơ bản, vững chắc 69

4 Huy động sự tham gia của nhiều giác quan vào quà trình nhận 70

thức

5 Phát triển tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh 70

6 Giúp học sinh tiếp thu nhiều tri thức khó, phức tạp 65

7 Tiết kiệm thời gian, giải phóng sức lao động của giáo viên 45

8 Nâng cao chất lượng dạy học 67

9 Giúp học sinh phát triển kĩ năng thực hành 70

3. Khi sử dụng thiết bị dạy học cần đảm bảo những yêu cầu

TT Những yêu cầu khi sử dụng TBDH Số lượng

1 Đảm bảo tính khoa học 70

2 Đảm bảo tính sư phạm 70

3 Đảm bảo tính kinh tế 60

4 Đảm bảo tính thẩm mỹ 65

5 Đảm bảo tính kỹ thuật 70

6 Phù hợp với điều kiện tâm - sinh lý học sinh 70

4. Khi sử dụng thiết bị dạy học thầy (cô) thấy mức độ biểu hiện hoạt động của học sinh trong giờ học

Chú thích: A/ Tích cực B/ Bình thường C/ Hạn chế

TT Các biểu hiện Các mức độ

B C A

1 Chú ý nghe giảng, tập trung theo dõi 70 0 0

2 Tích cực suy nghĩ khi giáo viên nêu vấn đề 70 0 0

3 Hăng hái tham gia xây dựng bài 70 0 0

4 Tích cực thảo luận, nêu ra những thắc mắc cần giải đáp 65 5 0

5 Hỏi ngay giáo viên những vấn đề khó 67 3 0

6 Giải quyết tốt những vấn đề giáo viên đưa ra 54 10 6

7 Nghiên cứu sách giáo khoa trước khi đến lớp 35 19 6

5. Đánh giá của GV về tình hình trang bị thiết bị dạy học của bộ môn

TT Tình hình trang bị thiết bị dạy học Số lượng

1 Trang bị tốt 10

2 Trang bị đủ thiết bị dạy học tối thiểu 15

3 Trang bị thiếu không đảm bảo yêu cầu dạy học 35

4 Chưa có trang bị 0

6. Thời điểm thực hiện lập kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học

TT Thời điểm thực hiện lập kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học Số lượng

Lập kế hoạch giảng dạy vào đầu năm học 1 60

2 Soạn giáo án 10

3 Trước khi vào lớp dạy 0

4 Chưa làm công việc này 0

7. Mức độ quan trọng về các tiêu chí GV lập kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học cho cả học kỳ, năm học

Chú thích: A/ Rất quan trọng B/Quan trọng.

C/Bình thường D/Không quan trọng

TT Các tiêu chí Mức độ quan trọng

A B C D

1 Danh mục TBDH hiện có của trường 70 0 0 0

2 Kế hoạch của tổ chuyên môn 70 0 0 0

3 Nội dung, mục đích bài dạy 70 0 0 0

4 Kỹ năng sử dụng TBDH của cá nhân 70 0 0 0

8. Nhận xét của GV về mức độ sử dụng thiết bị dạy học

TT Mức độ sử dụng thiết bị dạy học Số lượng

1 Thường xuyên 52

2 Thỉnh thoảng 5

3 Bình thường 3

4 Hiếm khi 0

9. Khả năng sử dụng thiết bị dạy học của GV

TT Khả năng sử dụng thiết bị dạy học Số lượng

1 Rất tốt 16

2 Tương đối tốt 32

3 Bình thường 10

4 Gặp khó khăn khi sử dụng 2

5 Không biết sử dụng 0

10. Đánh giá của GV về hiệu quả sử dụng TBDH tại đơn vị

TT Hiệu quả sử dụng thiết bị dạy học Số lượng

1 Tốt 63

2 Khá 7

3 Trung bình 0

4 Yếu 0

5 Kém

11. Đánh giá của GV về mức độ sử dụng TBDH trong những giờ dạy

Chú thích: TX- Thường xuyên TT-Thỉnh thoảng

HK-Hiếm khi KBG-Không bao giờ

TT Giờ dạy Mức độ sử dụng

TX TT HK KBG

1 Thao giảng 70 0 0 0

2 Tiết dạy bình thường 26 27 7 0

70 0 0 0 3 Những tiết có giáo viên dự giờ

70 0 0 0 4 Những tiết dạy thấy cần thiết phải sử dụng

TBDH

12. Đánh giá của GV về mức độ sử dụng các loại thiết bị dạy học

TT Các loại thiết bị dạy học Các mức độ sử dụng

Thường xuyên Thỉnh thoảng Hiếm khi Chưa sử dụng

1 70 0 0 0

Sơ đồ, tranh ảnh, hình vẽ, mô hình

2 Máy tính kết nối với tivi 70 0 0 0

3 Máy tính kết nối với máy chiếu 65 5 0 0

Thiết bị thực hành, thí nghiệm 55 15 0 4 0

Các phần mềm thí nghiệm ảo 25 30 15 5 0

Các phần mềm trò chơi 37 17 14 6 2

13. Nhận xét của GV về những khó khăn khi sử dụng thiết bị dạy học

TT Nhưng khó khăn khi sử dụng thiết bị dạy học Số lượng

1 Trình độ năng lực sư phạm của giáo viên 21

2 Kỹ năng sử dụng thiết bị dạy học 56

3 Nhà trường thiếu thiết bị dạy học 70

4 Khả năng hợp tác của học sinh với giáo viên 65

Chưa có quy trình tổ chức chặt chẽ, hợp lí 5 35

Thói quen theo cách dạy học truyền thống 6 60

42 7 Nội dung môn học phức tạp

35 8 Không có thời gian chuẩn bị

65 9 Không có sự quan tâm khuyến khích

53 10 Tốn công sức, vất vả

14. Đánh giá của GV về việc tập huấn hoặc báo cáo triển khai văn bản sử dụng TBDH

TT Mức độ tập huấn hoặc báo cáo triển khai văn bản sử dụng Số lượng

TBDH

35 1 Thường xuyên

20 2 Thỉnh thoảng

5 3 Bình thường

0 4 Hiếm khi

15. Công tác tập huấn sử dụng thiết bị dạy học được thực hiện

TT Công tác tập huấn sử dụng thiết bị dạy học Số lượng

37 1 Trực tiếp cử giáo viên đi

12 2 Cán bộ cốt cán đi tập huấn rồi về triển khai lại

11 3 Viên chức phụ trách công tác TBDH đi rồi về triển khai lại

0 4 Chưa thực hiện

16. Đánh giá của GV về mức độ công tác thiết bị dạy học

Các mức độ đánh giá

TT Các mặt đánh giá Tốt Khá Trung bình Yếu kém

1 Công tác quản lí 35 20 5 0 0

2 Sử dụng 37 19 4 0 0

3 Công tác bảo quản 48 12 0 0 0

4 Mua sắm 12 45 3 0 0

5 Sửa chữa 17 39 4 0 0

6 Tự làm 11 29 20 0 0

17. Nhận xét của GV về mức độ thực hiện các công việc sau đây tại đơn vị mình

Công tác lập kế hoạch

TT Các nội dung thực hiện Thực hiện Mức độ thực hiện

Có không Tốt Khá T.Bình Yếu

1 Mua sắm TBDH 49 20 1 70 0 0

2 Làm TBDH (đơn giản) 16 47 7 70 0 0

3 Sử dụng TBDH 46 22 2 70 0 0

4 Bảo quản, sửa chữa TBDH 12 38 20 70 0 0

0 5 Đào tạo, bồi dưỡng người phụ trách 70 34 26 0 0

TBDH

Công tác tổ chức thực hiện kế hoạch

TT Các nội dung thực hiện Thực hiện Mức độ thực hiện

Có không Tốt Khá T.Bình Yếu

1 Phân công người phụ trách TBDH 70 21 33 16 0 0

2 Xây dựng và phổ biến danh mục 70 35 35 0 0 0

TBDH hiện có của đơn vị

3 Tập huấn hướng dẫn sử dụng 70 45 21 0 4 0

TBDH

70 46 24 0 0 0

4 Triển khai kế hoạch sử dụng TBDH của toàn trường, tổ bộ môn đến giáo viên

5 Lập sổ sách theo dõi việc sử dụng 70 52 14 4 0 0

TBDH

6 Phân công làm TBDH (đơn giản) 70 12 42 16 0 0

70 44 21 5 0 0

7 Xây dựng nội quy và theo dõi việc thực hiện nội quy về sử dụng TBDH

8 Khuyến khích giáo viên sử dụng 70 0 67 3 0 0

TBDH

Công tác kiểm tra, đánh giá và rút kinh nghiệm

TT Các nội dung thực hiện Thực hiện Mức độ thực hiện

Có không Tốt Khá T.Bình Yếu

70 0 59 11 0 0

1 Xây dựng quy định, nguyên tắc và phương pháp kiểm tra việc sử dụng TBDH

2 Tổ chức kiểm tra (thường xuyên và 70 0 47 23 0 0

định kỳ) việc sử dụng TBDH

3 Kiểm tra hồ sơ theo dõi việc sử dụng 70 0 48 22 0 0

TBDH

4 Tổng kết đánh giá hiệu quả sử dụng 70 0 32 21 16 0

TBDH

5 Đề xuất các giải pháp để sử dụng 70 0 51 19 0 0

TBDH có hiệu quả

PHỤ LỤC 06: KẾT QUẢ THAM KHẢO Ý KIẾN CỦA CÁN BỘ QUẢN LÝ

1. Đánh giá về tình hình trang bị thiết bị dạy học tại đơn vị so với yêu cầu của công tác dạy-học

TT Tình hình trang bị thiết bị dạy học Số lượng

Trang bị tốt, đáp ứng tốt yêu cầu dạy – học 1 1

Trang bị đủ thiết bị dạy học tối thiểu 2 4

Trang bị thiếu, không đảm bảo cho yêu cầu dạy – học 3 6

2. Thời điểm thực hiện lập kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học

TT Số lượng

Thời điểm thực hiện lập kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học

Lập kế hoạch giảng dạy vào đầu năm học 1 10

2 Soạn giáo án 1

3 Trước khi vào lớp dạy 0

4 Chưa làm công việc này 0

3. Đánh giá của CBQL về mức độ làm và sử dụng thiết bị dạy học tự làm

TT Mức độ làm và sử dụng thiết bị dạy học tự làm Số lượng

1 Thường xuyên 5

2 Thỉnh thoảng 6

3 Hiếm khi 0

4 Chưa bao giờ 0

4. Đánh giá của CBQL về mức độ sử dụng TBDH

TT Mức độ sử dụng thiết bị dạy học Số lượng

1 Thường xuyên 9

2 Thỉnh thoảng 2

3 Hiếm khi 0

4 Chưa bao giờ 0

5. Đánh giá của CBQL về hiệu quả sử dụng TBDH

TT Hiệu quả sử dụng thiết bị dạy học Số lượng

8 Tốt 1

3 Khá 2

0 Trung bình 3

0 Yếu 4

0 Kém 5

6. Đánh giá của CBQL về khả năng sử dụng thiết bị dạy học của giáo viên THPT hiện nay

TT Khả năng sử dụng thiết bị dạy học của GV Số lượng

5 Rất tốt 1

4 Tương đối tốt 2

1 Bình thường 3

1 Gặp khó khăn khi sử dụng 4

0 Không biết sử dụng 5

7. Đánh giá về mức độ sử dụng các loại phương tiện

TT Các loại thiết bị dạy học Các mức độ sử dụng

Thường xuyên Thỉnh thoảng Hiếm khi Chưa sử dụng

0 1 Sơ đồ, tranh ảnh, hình vẽ, mô hình 11 0 0

0 2 Máy tính kết nối với tivi 11 0 0

0 3 Máy tính kết nối với máy chiếu 8 3 0

0 4 Thiết bị thực hành, thí nghiệm 6 5 0

0 5 Các phần mềm thí nghiệm ảo 5 6 0

0 6 Các phần mềm trò chơi 3 6 2

8. Đánh giá về mức độ sử dụng TBDH trong những tiết học của GV

Chú thích: TX; Thường xuyên TT;Thỉnh thoảng

HK;Hiếm khi CBG;Chưa bao giờ

TT Giờ dạy Mức độ sử dụng

TX TT HK CBG

1 Thao giảng 11 0 0 0

2 Tiết dạy bình thường 7 4 0 0

3 Những tiết có giáo viên dự giờ 11 0 0 0

4 Những tiết dạy thấy cần thiết phải sử dụng TBDH 11 0 0 0

9. Mức độ quan trọng của các cơ sở để GV lập kế hoạch sử dụng thiết bị dạy học

Chú thích: A/ Rất quan trọng B/Quan trọng C/Bình thường D/Không quan trọng

TT Các tiêu chí Mức độ quan trọng

A B C D

11 0 0 0 1 Danh mục TBDH hiện có của trường

11 0 0 0 2 Kế hoạch của tổ chuyên môn

11 0 0 0 3 Nội dung, mục đích bài dạy

11 0 0 0 4 Kỹ năng sử dụng TBDH của cá nhân

10. Nhận xét của GV về những khó khăn khi sử dụng thiết bị dạy học

TT Nhưng khó khăn khi sử dụng thiết bị dạy học Số lượng

1 Trình độ năng lực sư phạm của giáo viên 1

2 Kỹ năng sử dụng thiết bị dạy học 8

3 Nhà trường thiếu thiết bị dạy học 10

4 Khả năng hợp tác của học sinh với giáo viên 9

5 Chưa có quy trình tổ chức chặt chẽ, hợp lí 10

6 Thói quen theo cách dạy học truyền thống 11

7 Nội dung môn học phức tạp 6

8 Không có thời gian chuẩn bị 5

9 Không có sự quan tâm khuyến khích 8

10 Tốn công sức, vất vả 5

11. Người thực hiện những công việc sau:

1 Lãnh đạo trường; 2 Tổ/nhóm trưởng tổ/nhóm chuyên môn; 3 Viên

Ghi chú: chức phụ trách TBDH; 4 Giáo viên

TT Nội dung công việc Có / không Người thực hiện

Có Không 1 2 3 4

1 Triển khai các văn bản về sử dụng 11 0 11 11 11 0

TBDH

2 Lập danh mục TBDH 11 0 0 11 11 0

3 Hướng dẫn sử dụng TBDH 11 0 0 11 11 0

4 Theo dõi việc sử dụng TBDH 11 0 11 11 11 -

11 0 5 Lập kế hoạch sử dụng TBDH 0 11 11 11

6 Kiểm tra việc sử dụng TBDH 11 0 11 11 0 0

7 Đánh giá việc sử dụng TBDH 11 0 11 11 11 0

12. Mức độ đáp ứng yêu cầu của người làm công tác thiết bị

TT Các yêu cầu Mức độ đáp ứng

Tốt Khá TB Yếu

1 Lập được kế hoạch chung về sử dụng TBDH 4 7 0 0

2 Lập được báo cáo định kì, thường xuyên về TBDH 7 4 0 0

3 Tổ chức quản lí, bảo quản, sử dụng thiết bị, lưu giữ, 8 3 0 0

sử dụng hồ sơ thiết bị khoa học, hợp lí

4 Thành thạo tin học văn phòng, biết khai thác phần 6 5 0 0

mềm ứng dụng quản lí TBDH

5 Biết hướng dẫn sử dụng TBDH khi cần thiết 5 4 3 0

6 Biết sửa chữa những TBDH đơn giản 4 3 4 0

7 Biết tổ chức làm TBDH đơn giản với vật liệu dễ 3 5 3 0

tìm ở địa phương

13. Công tác tập huấn sử dụng TBDH được thực hiện

TT Công tác tập huấn sử dụng TBDH Số lượng

1 Trực tiếp cử giáo viên đi 4

2 Cán bộ cốt cán đi tập huấn rồi về triển khai lại 7

3 Viên chức phụ trách công tác TBDH đi rồi về triển khai lại 5

4 Chưa thực hiện 0

14. Đánh giá về mức độ công tác thiết bị dạy học tại đơn vị

Các mức độ đánh giá

TT Các mặt đánh giá Tốt Khá Trung bình Yếu kém

0 0 1 Công tác quản lí 11 0 0

0 0 2 Sử dụng 6 4 1

0 0 3 Công tác bảo quản 6 5 0

0 0 4 Mua sắm 3 6 2

0 0 5 Sửa chữa 2 6 3

15. Nhận xét của CBQL về mức độ thực hiện các công việc sau đây tại đơn vị mình.

Công tác lập kế hoạch

TT Các nội dung thực hiện Thực hiện Mức độ thực hiện

Có không Tốt Khá T.Bình Yếu

0 0 1 Mua sắm TBDH 11 0 11 0

0 0 2 Làm TBDH (đơn giản) 11 0 3 8

0 0 3 Sử dụng TBDH 11 0 6 5

0 0 4 Bảo quản, sửa chữa TBDH 11 0 4 7

0 0 5 Đào tạo, bồi dưỡng người phụ trách 11 0 5 6

TBDH

Công tác tổ chức thực hiện kế hoạch

Các nội dung thực hiện Thực hiện Mức độ thực hiện

T T Có không Tốt Khá T.Bình Yếu

1 Phân công người phụ trách TBDH 11 0 8 3 0 0

2 Xây dựng và phổ biến danh mục 11 0 7 4 0 0

TBDH hiện có của đơn vị

3 Tập huấn hướng dẫn sử dụng TBDH 11 0 4 7 0 0

11 0 8 3 0 0

4 Triển khai kế hoạch sử dụng TBDH của toàn trường, tổ bộ môn đến giáo viên

5 Lập sổ sách theo dõi việc sử dụng 11 0 11 0 0 0

TBDH

6 Phân công làm TBDH(đơn giản) 11 7 4 0 0 0

11 9 2 0 0 0

7 Xây dựng nội qui và theo dõi việc thực hiện nội qui về sử dụng TBDH

8 Khuyến khích giáo viên sử dụng 11 11 0 0 0 0

TBDH

Công tác kiểm tra, đánh giá và rút kinh nghiệm

Thực hiện Mức độ thực hiện TT Các nội dung thực hiện Có Không Tốt Khá T.Bình Yếu

11 0 10 1 0 0

1 Xây dựng qui định, nguyên tắc và phương pháp kiểm tra việc sử dụng TBDH

2 Tổ chức kiểm tra (thường xuyên và 11 0 3 9 0 0

định kỳ) việc sử dụng TBDH

3 Kiểm tra hồ sơ theo dõi việc sử dụng 11 0 4 7 0 0

TBDH

4 Tổng kết đánh giá hiệu quả sử dụng 11 0 8 3 0 0

TBDH

5 Đề xuất các giải pháp để sử dụng 11 0 6 5 0 0

TBDH có hiệu quả

PHỤ LỤC 07: KẾT QUẢ KHẢO SÁT CỦA GV, CBQL VÀ NGƯỜI PHỤ TRÁCH THIẾT BỊ VỀ SỰ CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ ĐỀ XUẤT

Đường link khảo sát:

https://forms.gle/hNq7vD8UGFszVMbG8

https://docs.google.com/forms/d/1- nfD_VxDd7QYVgKeNtEwnsoLCNlLxqC6jU2Z7Rhilkc/edit

https://docs.google.com/forms/d/1- nfD_VxDd7QYVgKeNtEwnsoLCNlLxqC6jU2Z7Rhilkc/edit#responses