M C L CỤ Ụ
I. ĐT V N ĐẶ Ấ Ề
Phân lu ng h c sinh sau THCS là đnh h ng phân b t l h c sinh sau khiồ ọ ị ướ ổ ỉ ệ ọ
t t nghi p THCS ti p t c h c t p các ch ng trình giáo d c khác nhau ho cố ệ ế ụ ọ ậ ươ ụ ặ
tham gia vào th tr ng lao đng tùy thu c năng l c, s tr ng, nguy n v ngị ườ ộ ộ ự ở ườ ệ ọ
c a h c sinh và đi u ki n th c t , cũng nh nhu c u nhân l c c a xã h i. ủ ọ ề ệ ự ế ư ầ ự ủ ộ
Phân lu ng h c sinh sauồ ọ t t nghi pố ệ THCS có ý nghĩa r t quan tr ng điấ ọ ố
v i m i cá nhân và toàn xã h i, góp ph n cung ng ngu n nhân l c phù h pớ ỗ ộ ầ ứ ồ ự ợ
v i nhu c u c a n n kinh t , đng th i t oớ ầ ủ ề ế ồ ờ ạ c h i đc h c t p su t đi choơ ộ ượ ọ ậ ố ờ
các em, h ng t i xây d ng xã h i h c t p. ướ ớ ự ộ ọ ậ Làm t t công tác phân lu ng số ồ ẽ
góp ph n nâng cao ch t l ng giáo d c h ng nghi p ầ ấ ượ ụ ướ ệ t oạ chuy n bi n m nhể ế ạ
m phù h p v i yêu c u phát tri n kinh t - xã h i c a t ng đa ph ng ẽ ợ ớ ầ ể ế ộ ủ ừ ị ươ và
c a ủđt n c.ấ ướ Đng th i tồ ờ ng b c đáp ng nhu c u nâng cao ch t l ngừ ướ ứ ầ ấ ượ
đào t o ngu n nhân l c qu c giaạ ồ ự ố , d nầ ti p c n m c tiêu c th trong Quy tế ậ ụ ụ ể ế
đnh 522/QĐ-TTg c a Th t ng chính ph và m c tiêu c th trong Kị ủ ủ ướ ủ ụ ụ ể ế
ho ch s 219 c a UBND Thành ph Hà N iạ ố ủ ố ộ : kho ng 40% h c sinh tham giaả ọ
h c ngh sau khi t t nghi p THCS. ọ ề ố ệ V i ớnh ng ữý nghĩa đó, vi c phânệ lu ng,ồ
1/9
giáo d c h ng nghi p trong giáo d c ph thông đcụ ướ ệ ụ ổ ượ Đng vàả Nhà n c taướ
đc bi t quan tâm.ặ ệ Ngh quy t 29/NQ-TW c a BCH TW khóa 8 đã đnhị ế ủ ị
h ng: ướ “Đy m nh phân lu ng sau THCS; đnh h ng ngh nghi p ẩ ạ ồ ị ướ ề ệ ở
THPT”. Kho n 4 Đi u 6 c a Lu t giáo d c ngh nghi p quy đnh: ả ề ủ ậ ụ ề ệ ị “Nhà
n c có chính sách phân lu ng cho h c sinh t t nghi p THCS, THPT vào giáoướ ồ ọ ố ệ
d c ngh nghi p phù h p v i t ng giai đo n phát tri n kinh t - xã h i”.ụ ề ệ ợ ớ ừ ạ ể ế ộ
Th c t trong nhi u năm qua, các tr ng ự ế ề ườ đã b t đu ắ ầ chú tr ng đn côngọ ế
tác phân lu ng, giáo d c h ng nghi p cho h c sinhồ ụ ướ ệ ọ sau khi t t nghi p ố ệ THCS
nh ng hi u qu ch a cao. Ch y u các em tham gia vào h c các tr ngư ệ ả ư ủ ế ọ ườ
THPT dân l p, t l h c sinh tham gia h c ti p t i các tr ng đào t o nghậ ỉ ệ ọ ọ ế ạ ườ ạ ề
còn th p, ấnhi u em b h c ề ỏ ọ sau khi t t nghi p THCS, m t s em làm vi c laoố ệ ộ ố ệ
đng chân tay v t v dù tu i còn nh ộ ấ ả ổ ỏ th m chíậ có em nhà, không tham giaở
h c, nghe b n bè x u lôi kéo ọ ạ ấ sa vào các t n n xã h i gây nên h l y khôngệ ạ ộ ệ ụ
t tố cho b n thân, gia đình và xã h i.ả ộ
V i các lý do trên, tôi m nh d n ch n đ tàiớ ạ ạ ọ ề “M t s kinh nghi m trongộ ố ệ
công tác ch đo phân lu ng h c sinh THCS sau t t nghi pỉ ạ ồ ọ ố ệ ” đ chia s v iể ẻ ớ
các b n đng nghi p nh m góp m t ph n nh bé vào vi cạ ồ ệ ằ ộ ầ ỏ ệ giúp các em h cọ
sinh xác đnh con đng h c t p đúng đn sau khi r i gh nhà tr ng THCS.ị ườ ọ ậ ắ ờ ế ườ
2/9
II. GI I QUY T V N ĐẢ Ế Ấ Ề
1. C s lí lu nơ ở ậ
Phân lu ng trong giáo d c là bi n pháp t ch c ho t đng giáo d c trênồ ụ ệ ổ ứ ạ ộ ụ
c s th c hi n h ng nghi p trong giáo d c t o đi u ki n đ h c sinh t tơ ở ự ệ ướ ệ ụ ạ ề ệ ể ọ ố
nghi p THCS ti p t c h c các c p cao h n ho c đi theo con đng giáoệ ế ụ ọ ở ấ ơ ặ ườ
d c ngh nghi p.ụ ề ệ
Công tác phân lu ng h c sinh sau t t nghi p THCS đã đc Đng vàồ ọ ố ệ ượ ả
Chính Ph quan tâm t nh ng năm 80 c a th k XX v i cách g i là ho tủ ừ ữ ủ ế ỉ ớ ọ ạ
đng h ng nghi p cho h c sinh. Ch nh ph nêu rõ: công tác h ng nghi pộ ướ ệ ọ ỉ ủ ướ ệ
trong nhà tr ng ph thông nh m m c đích b i d ng, h ng d n vi c ch nườ ổ ằ ụ ồ ưỡ ướ ẫ ệ ọ
ngh c a h c sinh cho phù h p v i yêu c u phát tri n c a xã h i đng th iề ủ ọ ợ ớ ầ ể ủ ộ ồ ờ
phù h p v i năng khi u c a cá nhân.ợ ớ ế ủ
Ngày 14/5/2018 Phó th t ng Vũ Đc Đam đã phê duy t đ án “ủ ướ ứ ệ ề Giáo
d c h ng nghi p và đnh h ng phân lu ng h c sinh trong giai đo n 2018 -ụ ướ ệ ị ướ ồ ọ ạ
2025” đ t o b c đt phá v ch t l ng giáo d c h ng nghi p trong giáoể ạ ướ ộ ề ấ ượ ụ ướ ệ
d c ph thông, góp ph n chuy n bi n m nh m công tác phân lu ng HS sauụ ổ ầ ể ế ạ ẽ ồ
t t nghi p THCS và THPT vào h c các trình đ giáo d c ngh nghi p phùố ệ ọ ộ ụ ề ệ
h p v i yêu c u phát tri n kinh t - xã h i c a đt n c, đa ph ng, đápợ ớ ầ ể ế ộ ủ ấ ướ ị ươ
ng nhu c u nâng cao ch t l ng đào t o ngu n nhân l c qu c gia, h i nh pứ ầ ấ ượ ạ ồ ự ố ộ ậ
khu v c và qu c t . ự ố ế
Ngày 04/12/2018, UBND Thành ph Hà N i đã ban hành K ho ch số ộ ế ạ ố
219/KH- UBND tri n khai đ án “ể ề Giáo d c h ng nghi p và đnh h ngụ ướ ệ ị ướ
phân lu ng h c sinh trong giai đo n 2018 - 2025ồ ọ ạ ” c a chính ph . K ho chủ ủ ế ạ
nh m t o b c đt phá v ch t l ng giáo d c h ng nghi p trong giáo d cằ ạ ướ ộ ề ấ ượ ụ ướ ệ ụ
ph thông góp ph n chuy n bi n m nh m công tác phân lu ng HS sau THCSổ ầ ể ế ạ ẽ ồ
và THPT vào h c các trình đ giáo d c ngh nghi p phù h p v i yêu c u phátọ ộ ụ ề ệ ợ ớ ầ
tri n kinh t - xã h i c a đt n c và đa ph ng, đáp ng nhu c u nâng caoể ế ộ ủ ấ ướ ị ươ ứ ầ
ch t l ng đào t o ngu n nhân l c qu c gia, h i nh p khu v c và qu c t .ấ ượ ạ ồ ự ố ộ ậ ự ố ế
2. Th c tr ng c a công tác phân lu ng h c sinh sau t t nghi p t i các ự ạ ủ ồ ọ ố ệ ạ
tr ng THCSườ
Nh ng năm qua, công tác phân lu ng sau THCS đã có b c chuy nữ ồ ướ ể
bi n tích c c nh ng nhìn chung v n còn g p không ít khó khăn. ế ự ư ẫ ặ Đ ánề “Giáo
d c h ng nghi p và đnh h ng phân lu ng h c sinh trong giáo d c phụ ướ ệ ị ướ ồ ọ ụ ổ
thông giai đo n 2018 ạ- 2025” c a Chính ph đ ra là ph n đu đn năm 2025ủ ủ ề ấ ấ ế
3/9
đt 40% HS t t nghi p THCS ti p t c h c t i các c s giáo d c nghạ ố ệ ế ụ ọ ạ ơ ở ụ ề
nghi p đào t o trình đ s c p, trung c p đi v i các đa ph ng có đi uệ ạ ộ ơ ấ ấ ố ớ ị ươ ề
ki n kinh t - xã h i đc bi t khó khăn ít nh t đt 30%. Tuy nhiên tệ ế ộ ặ ệ ấ ạ heo kh oả
sát c a PGS. TS Đ Th Bích Loan - Vi n Khoa h c Giáo d c Vi t Nam thìủ ỗ ị ệ ọ ụ ệ
h c lên THPT là lu ng ch y u mà các em l a ch n sau t t nghi p THCS. ọ ồ ủ ế ự ọ ố ệ Ở
Hà N i h n 80% s h c sinh t t nghi p THCS h c các tr ng THPT công l pộ ơ ố ọ ố ệ ọ ườ ậ
và ngoài công l p, ch 8% tham gia h c ngh , trong đó c n c có 16% t ngậ ỉ ọ ề ả ướ ổ
s HS h c ngh . Đây là m t con s khiêm t n so v i s HS t t nghi p THCSố ọ ề ộ ố ố ớ ố ố ệ
hàng năm.
Th c tr ng này là do nhi u nguyên nhân. Th nh t là do tâm lí c a chaự ạ ề ứ ấ ủ
m HS còn n ng v v n đ b ng c p nên ai cũng mong mu n con em mìnhẹ ặ ề ấ ề ằ ấ ố
ti p t c thi vào m t tr ng THPT nào đó dù s c h c còn y u, khó có khế ụ ộ ườ ứ ọ ế ả
năng đ vào tr ng THPT công l p nh ng v n mu n cho con thi đ “b ngỗ ườ ậ ư ẫ ố ể ằ
b n b ng bè”. Ho c nhi u gia đình bi t con h c y u nh ng v n ép con thi đạ ằ ặ ề ế ọ ế ư ẫ ể
l y đi m đăng kí vào m t s tr ng dân l p. Nhi u b m ch a có nh n th cấ ể ộ ố ườ ậ ề ố ẹ ư ậ ứ
đúng đn v tr ng ngh , h cho r ng vào tr ng ngh ch y u h c cácắ ề ườ ề ọ ằ ườ ề ủ ế ọ
ngành ngh nh th có nghĩa là các con ph i v t v , lăn l n ngoài đi quáề ư ế ả ấ ả ộ ờ
s m mà ít đc chú ý h c văn hóa. Hay vào tr ng ngh thì s h t c h i thiớ ượ ọ ườ ề ẽ ế ơ ộ
vào các tr ng Cao đng, Đi h c, đng nghĩa v i cánh c a t ng lai s khépườ ẳ ạ ọ ồ ớ ử ươ ẽ
l i. Tr ng ngh là l a ch n cu i cùng c a các gia đình n u không vào đcạ ườ ề ự ọ ố ủ ế ượ
b t kì tr ng THPT dân l p nào. Ngoài ra ho t đng h ng nghi p t i cácấ ườ ậ ạ ộ ướ ệ ạ
nhà tr ng ch a th c s đc chú tr ng, Đi u này m t ph n là do các tr ngườ ư ự ự ượ ọ ề ộ ầ ườ
ngh ch a đy m nh công tác t v n và ch a chú tr ng ph i h p v i cácề ư ẩ ạ ư ấ ư ọ ố ợ ớ
tr ng THCS đ t ch c có hi u qu ngày h i h ng nghi p cho h c sinhườ ể ổ ứ ệ ả ộ ướ ệ ọ
kh i 9. Bên c nh đó, ngu n nhân l c ph c v cho ho t đng h ng nghi p ố ạ ồ ự ụ ụ ạ ộ ướ ệ ở
các tr ng THCS còn m ng, h u h t do GVCN l p 8,9 kiêm nhi m các giườ ỏ ầ ế ớ ệ ờ
d y h ng nghi p. ạ ướ ệ Xu t phát t th c ti n ấ ừ ự ễ đó tôi đ xu t m t s ề ấ ộ ố bi nệ pháp
ch đoỉ ạ phân lu ng h c sinh THCS sau t t nghi p v i hi v ng c i thi n đcồ ọ ố ệ ớ ọ ả ệ ượ
k t qu phân lu ng và góp ph n giúp các con h n ch v năng l c có c h iế ả ồ ầ ạ ế ề ự ơ ộ
h c t p sau khi t t nghi p.ọ ậ ố ệ
4/9
3. Các bi n phápệ ch đoỉ ạ phân lu ng h c sinh THCS sau t t nghi pồ ọ ố ệ
3.1. Tăng c ng công tác tuyên truy n đ CMHS và HS hi u v đnh ườ ề ể ể ề ị
h ng phân lu ng c a chính ph đi v i HS sau t t nghi p THCSướ ồ ủ ủ ố ớ ố ệ
Công tác phân lu ng h c sinh sau THCS còn nhi u h n ch xu t phát tồ ọ ề ạ ế ấ ừ
nh ng nguyên nhân khác nhau, trong đó có nguyên nhân ch quan và nguyênữ ủ
nhân khách quan. Đ th c hi n thành công và hi u qu phân lu ng h c sinhể ự ệ ệ ả ồ ọ
sau THCS, tr c h t đòi h i ph i thay đi nh n th c c a c ng đng, xã h i,ướ ế ỏ ả ổ ậ ứ ủ ộ ồ ộ
c a m i ng i, c a chính b n thân HS và CMHS v ngh nghi p và giáo d củ ọ ườ ủ ả ề ề ệ ụ
ngh nghi p.ề ệ
Tr c h t, các nhà tr ng c n tăng c ng nâng cao nh n th c c a chaướ ế ườ ầ ườ ậ ứ ủ
m h c sinh và các t ng l p nhân dân v ý nghĩa c a giáo d c h ng nghi pẹ ọ ầ ớ ề ủ ụ ướ ệ
và phân lu ng h c sinh ph thông. Trong các bu i h p PHHS kh i l p 8 vàồ ọ ổ ổ ọ ở ố ớ
l p 9, GVCN tích c c tuyên truy n t i CMHS v đ án ớ ự ề ớ ề ề “Giáo d c h ngụ ướ
nghi p và đnh h ng phân lu ng h c sinh trong giáo d c ph thông giaiệ ị ướ ồ ọ ụ ổ
đo n 2018 ạ- 2025” c a Chính Ph đ giúp PHHS hi u rõ đng l i và d nủ ủ ể ể ườ ố ầ
xóa b m c c m khi ph i ch n tr ng ngh cho con. Tích c c ph i h p v iỏ ặ ả ả ọ ườ ề ự ố ợ ớ
các tr ng ngh trên đa bàn qu n ho c các tr ng khu v c ph c n cóườ ề ị ậ ặ ườ ở ự ụ ậ
kho ng cách đa lí g n đ qu ng bá hình nh nhà tr ng giúp CMHS hi u rõả ị ầ ể ả ả ườ ể
h n v mô hình đào t o; kinh phí h c t p; c ch ho t đng, nh ng đãi ngơ ề ạ ọ ậ ơ ế ạ ộ ữ ộ
c a HS khi tham gia h c tr ng ngh , các c h i tìm ki m vi c làm sau khiủ ọ ườ ề ơ ộ ế ệ
h c xong…. T đó thay đi nh n th c c a ph huynh v các tr ng nghọ ừ ổ ậ ứ ủ ụ ề ườ ề
góp ph n vào quy t đnh ch n ngôi tr ng đ con ti p t c h c sau khi t tầ ế ị ọ ườ ể ế ụ ọ ố
nghi p THCS.ệ
Ngoài ra, các tr ng THCS c n ph i h p ch t ch v i các tr ng nghườ ầ ố ợ ặ ẽ ớ ườ ề
đ làm t t công tác h ng nghi p cho h c sinh thông qua vi c l ng ghép v iể ố ướ ệ ọ ệ ồ ớ
các bu i sinh ho t t p th nh chào c đu tu n; các ti t sinh ho t l p. Ho cổ ạ ậ ể ư ờ ầ ầ ế ạ ớ ặ
có th t ch c ngày h i h ng nghi p cho h c sinh kh i 9 đ các em cóể ổ ứ ộ ướ ệ ọ ố ể
quy t đnh đúng đn và l a ch n ngôi tr ng phù h p v i hoàn c nh gia đìnhế ị ắ ự ọ ườ ợ ớ ả
cũng nh năng l c c a b n thân. Các nhà tr ng c n đa d ng hóa, v n d ngư ự ủ ả ườ ầ ạ ậ ụ
linh ho t các hình th c t v n h ng nghi p phù h p v i l a tu i HS THCS.ạ ứ ư ấ ướ ệ ợ ớ ứ ổ
Trong b i c nh Đi d ch Covid19 nh h ng đn m i ho t đng c a xã h i,ố ả ạ ị ả ưở ế ọ ạ ộ ủ ộ
các nhà tr ng có th phát huy vai trò c a các n n t ng m ng xã h i; ngườ ể ủ ề ả ạ ộ ứ
d ng CNTT đ đy m nh ho t đông t v n h ng nghi p online cho h cụ ể ẩ ạ ạ ư ấ ướ ệ ọ
sinh và CMHS. Các c s giáo d c ngh nghi p có th t ch c các bu i t aơ ở ụ ề ệ ể ổ ứ ổ ọ
5/9