1
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
Ở Ầ
Ầ
I. PH N M Đ U
Ọ Ề
I.1. LÝ DO CH N Đ TÀI
ủ ộ ữ ụ ườ M c đích c a b môn Ng Văn trong nhà tr ng là hình thành và phát
ự ả ự ư ụ ự ể ọ ồ tri n năng l c văn cho h c sinh g m: năng l c c m th năng l c t duy, năng
ặ ấ ễ ạ ầ ự l c di n đ t. Các m t y góp ph n vào quá trình hình thành lên nhân cách
ư ả ọ ỗ ườ cũng nh kh năng văn h c cho m i con ng i.
ụ ủ ệ ườ ầ ạ ọ Nhi m v c a ng i th y giáo d y văn là giúp cho h c sinh bi ế ả t c m
ụ ượ ẹ ộ ự ứ ừ ồ ưỡ th đ c cái đ p m t cách t giác, có ý th c, t đó b i d ả ng kh năng t ư
ể ọ ố ư ọ ươ duy đ h c t t môn Văn cũng nh các môn h c khác trong ch ng trình
ệ THCS hi n hành.
ụ ố ư ể ằ ả ố ọ ớ Có th nói r ng, có c m th t t, t duy t ể ễ t thì h c sinh m i có th di n
ố ằ ọ ế ọ ế ạ đ t, trình bày t t b ng Văn h c. Ng ượ ạ c l i, n u h c sinh không bi ạ ễ t di n đ t
ả ố ủ ọ ố t t, thì cái c m và cái nghĩ t ị ữ t c a h c sinh cũng không còn có giá tr n a.
ạ ố ớ ọ ư ậ ễ ầ ổ ọ Nh v y, yêu c u di n đ t đ i v i h c sinh ph thông là vô cùng quan tr ng.
ầ ấ ượ ụ ể ứ ộ Yêu c u y đ c c th hoá qua các m c đ sau:
ượ ậ ự ộ ệ ố ữ Trình bày đ c m t cách có tr t t ế ủ và có h th ng nh ng ý ki n c a
mình.
ẳ ị ượ ỗ ế ụ ỗ ỗ Kh ng đ nh đ ỗ ạ c ch nào chính, ch nào ph , ch y u, ch m nh
ữ ế ủ c a nh ng ý ki n đó.
ế ủ ệ ả ằ ớ B o v ý ki n c a mình b ng cách đánh giá, phân tích so sánh v i các
ế ý ki n khác.
ế ữ ể ế ủ ể ằ ậ Bi t trình bày nh ng hi u bi ậ ữ t c a mình b ng nh ng lu n đi m, lu n
ứ c chính xác.
ạ ề ự ự ổ ư ậ ự ễ ấ ạ ộ ợ Nh v y, năng l c di n đ t v th c ch t là m t lo i năng l c t ng h p
ọ ủ ọ ự ồ ộ ộ ộ bao g m m t lúc huy đ ng toàn b các năng l c văn h c c a h c sinh.
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
2
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ế ể ồ ưỡ ự ủ ọ ọ Vì th , đ hình thành và b i d ng năng l c văn h c c a h c sinh
ủ ệ ệ ễ ả ạ ấ ọ THCS, vai trò c a vi c rèn luy n kh năng di n đ t là r t quan tr ng. Trong
ươ ự ữ ề ấ ch ế ng trình Ng văn THCS đã chú ý đ n v n đ này qua các bài th c hành
ệ ở ề Luy n nói. Đây chính là đi u làm tôi trăn tr lâu nay.
Ứ
Ụ
I.2. M C ĐÍCH NGHIÊN C U
ộ ươ ệ ả ạ ả ấ ọ Tìm ra m t ph ng pháp gi ng d y khoa h c, có hi u qu nh t, phát huy
ượ ọ ậ ủ ọ ủ ộ ạ ả đ c tính ch đ ng sáng t o trong h c t p c a h c sinh, đ m b o ọ ả “H c sinh
ấ ả ờ ọ t c các gi h c. làm trung tâm” trong t
ọ ủ ọ ự ể ầ Góp ph n phát tri n năng l c văn h c c a h c sinh, qua đó giúp các em
ể hình thành và phát tri n nhân cách.
ữ ủ ườ ấ ứ ủ ả ạ “Ngôn ng là th c a c i v n năng c a con ng i, nh t là ngôn ng ữ
ệ ườ ạ ọ ư ạ ễ ậ (GS. TS Nguy n Thanh Hùng Tr ng Đ i h c S ph m Hà ngh thu t”
ứ ể ể ầ ộ ộ ườ ầ ạ N i). Đ tăng thêm s c m nh qu n th xã h i, con ng i c n có ngôn ng ữ
ọ ấ ắ ổ ố ớ ả ế ặ ể đ trao đ i và đ i phó v i m i b t tr c và gi ả i quy t khó khăn g p ph i.
ạ ố ệ ễ ả ọ ờ ệ Luy n kh năng di n đ t t t cho h c sinh trong các gi ệ luy n nói là đã luy n
ỳ ệ ấ ộ ố ể ữ ứ ạ cho các em cái s c m nh k di u y đ v ng vàng trong cu c s ng.
Ờ
Ể
Ị
I.3. TH I GIAN, Đ A ĐI M
Ờ
I.3.1. TH I GIAN
ứ ề ạ ở ể ả ả ờ Th i gian đ tôi nghiên c u đ tài là c quá trình gi ng d y các năm
ả ọ ọ ọ h c song tr ng tâm là năm h c 2007 2008 khi tôi có suy nghĩ là ph i tìm ra
ệ ệ ả ấ ọ ờ cách luy n nói cho h c sinh hi u qu nh t trong các gi văn.
Ể
Ị
I.3.2. Đ A ĐI M
ể ự ể ệ ề ọ ớ ố ị Đ a đi m đ th c nghi m đ tài là h c sinh các l p kh i 7 trong đó
ủ ế ọ ớ ườ ạ ch y u là h c sinh 2 l p 7B1 và 7B2 tr ề ng THCS M o Khê II Đông Tri u
ả ở ờ Qu ng Ninh trong các gi văn.
Ớ Ề Ặ
Ự
Ậ
Ễ
I.4. ĐÓNG GÓP M I V M T LÝ LU N VÀ TH C TI N
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
3
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
C s th c ti n ơ ở ự ễ
ươ ữ ậ ặ ọ a) Ch ng trình Ng Văn 7, phân môn T p làm văn đ t tr ng tâm ở
ự ự ự ậ ế ự th c hành. Xây d ng qua bài th c hành, th c hành qua nh n bi t và
ự ả ươ ệ ầ ọ th c hành làm văn b n. Ch ớ ng trình chú tr ng ph n luy n nói v i
ứ ượ ố ả ề ề ả ọ nhi u hình th c đ c b trí r i đ u trong c năm h c.
ể ả ế ệ ẩ ầ ọ ề Luy n nói phát bi u c m nghĩ v tác ph m văn h c (Ti t 56 tu n 14)
ế ơ ụ Làm th l c bát (Ti t 59 60)
ệ ả ề ế Luy n nói bài văn gi ộ ấ i thích m t v n đ (Ti ầ t 112 tu n 28)
ạ ộ ữ ế ầ Ho t đ ng ng văn (Ti t 135 + 136 tu n 34)
ố ế ủ ữ ổ ớ => T ng s ti ậ t c a môn Ng Văn l p 7 là: 140 riêng phân môn T p
ế ế ố ế ế ệ làm văn chi m 45 ti t chi m ( %) trong đó s ti t luy n nói là 7
ế ế ti t chi m ( %).
V m t th c ti n ề ặ ự ễ
Ộ
Ầ
II. PH N N I DUNG
ƯƠ
II.1. CH
Ổ NG 1 : T NG QUAN
ệ ố ệ ố ỏ ả ả ỏ II.1.1. H th ng câu h i ph i hay, rõ nghĩa (h th ng câu h i c m xúc,
ỏ ưở ượ ể ế cau h i t ng t ỏ ng, câu h i hi u bi t)
II.1.2. Ph i th
ả ườ ữ ỗ ữ ọ ng xuyên ch a l i cho h c sinh khi nói (ch a phát âm
ữ ư ế ượ ữ ữ ữ ỏ ị sai, ch a nói nh , ch a nói sai ng pháp, ch a t th ng ng ngh u khi nói)
ƯƠ
Ộ
Ứ
Ề
II.2. CH
Ấ NG 2 : N I DUNG V N Đ NGHIÊN C U
II.2.1. Luy n kh năng phát bi u trong t
ể ệ ả ấ ả ờ t c các gi ữ Ng văn
ệ ố ụ ữ ỏ ỏ ớ ấ H th ng câu h i hay là nh ng câu h i mang tính liên t c, sát v i v n
ợ ượ ự ứ ủ ọ ắ ọ ơ ề đ , khêu g i đ c s h ng thú c a h c sinh, có màu s c văn h c kh i lên ở
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
4
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ữ ữ ả ẩ ộ ỏ ọ h c sinh nh ng tình c m, nh ng xúc đ ng th m mĩ. Câu h i nên có ngôn t ừ
ữ ệ ữ ế ầ ấ ầ ể ễ ể d hi u, n u c n giáo viên có th cung c p nh ng d ki n c n thi ế ể ọ t đ h c
ể ờ ả sinh có th tìm l i gi i đúng.
ự ế ạ ọ ượ ứ Qua nghiên c u và th c t d y h c, tôi đã khái quát đ ộ ệ ố c m t h th ng
ả ờ ố ả ỏ ọ câu h i giúp h c sinh có kh năng tr l i t ư t nh sau:
ệ ố ỏ ưở ượ b) H th ng câu h i t ng t ng
ự ủ ạ ậ ỏ ọ Lo i câu h i này giúp h c sinh xác nh n s hình dung c a các em
ướ ủ ộ ượ ọ d i tác đ ng c a hình t ng văn h c.
* Ví d :ụ
ư ế ụ ẫ ủ ề ả ? Em hình dung nh th nào v hình nh c a tên quan ph m u đang
ồ ơ ạ ng i ch i bài trong đình? Hãy t ả ạ l i cho các b n nghe.
ưở ượ ể ạ ệ ị ng t ng và k l i câu chuy n “Bài ca nhà tranh b gió thu ? Em hãy t
ơ ủ ự ỗ ủ phá” d a vào ý th c a Đ Ph .
ỏ ể ệ ố c) H th ng câu h i hi u bi ế t
(cid:0) Câu h i hi u bi
ỏ ể ế ộ ẩ t n i dung tác ph m
ọ ỏ ả ọ ầ Câu h i yêu c u h c sinh k l ể ạ ượ i đ ộ ệ c văn b n truy n, đ c thu c
ượ đ ơ ả c văn b n th :
ụ ắ ữ ủ ả ộ Ví d : Tóm t ủ t văn b n “Cu c chia tay c a nh ng con búp bê” c a tác
ả gi Khánh Hoài?
ầ ỏ ả Câu h i yêu c u lí gi i
ố ạ ặ ủ ụ ạ ẩ Ví d : Vì sao Ph m Duy T n l ố i đ t tên tác ph m c a mình là “S ng
ế ặ ch t m c bay”?
ể ể ầ ỏ Câu h i yêu c u phát bi u quan đi m.
ụ ậ ộ ườ ậ Ví d : Nhân v t Phan B i Châu là ng i đáng kính, nhân v t Va ren
ế ủ ừ ế ừ v a đáng ghét v a đáng khinh, ý ki n c a em th nào?
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
5
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
(cid:0) Câu h i hi u bi
ỏ ể ế ứ ẩ t hình th c tác ph m
ạ ỏ ợ ế ọ Lo i câu h i này g i ý h c sinh khám phá các chi ti t ngh ệ
ấ ả ậ thu t và c u trúc văn b n.
ờ ố ữ ữ ạ ớ ị i đ i tho i gi a Sùng Bà v i Th Kính, nh ng câu nói nào Ví d :ụ ? Trong l
ớ ị đáng nh ? Vì sao? (Quan Âm Th Kính)
ể ứ ị ủ ứ ả ồ ả ử ụ đã s d ng ? Đ ch ng minh cho đ c tính gi n d c a Bác H , tác gi
ị ủ ứ ậ ậ ả ả ồ các cách l p lu n gì? (Văn b n “Đ c tính gi n d c a Bác H ”)
ể ể ệ ặ ả ử ụ ữ ệ đã s d ng nh ng bi n ? Đ th hi n tình bà cháu sâu n ng tác gi
ư ế ệ ậ pháp ngh thu t gì? (Ti ng gà tr a)
ự ế ấ ỏ ạ ặ ệ ố cho th y khi giáo viên đ t h th ng câu h i hay, linh ho t, * Th c t
ớ ố ượ ợ ớ ừ ừ ể ọ ọ ợ phù h p v i đ i t ng h c sinh, phù h p v i t ng ki u bài, t ng bài h c thì
ẽ ượ ả ứ ả ờ ư ệ ọ h c sinh s đ c kích thích ph n ng, tr l i mi ng khá l u loát
ố ố ả ọ ườ ệ d) Mu n rèn luy n kĩ năng nói t t cho h c sinh, ph i th ng xuyên
ữ ỗ ọ ch a l i cho h c sinh khi nói.
ọ ườ ể ệ ề ượ ư ể Trong khi nói, h c sinh th ng th hi n nhi u nh c đi m nh : nói
ừ ậ ỏ ọ ượ ừ ị ữ ng ng, nói nh , nói sai ng pháp, nói ng p ng ng, ng ữ ng ngh u. T nh ng
ượ ữ ề ể nh c đi m này, tôi đ ra cách ch a cho các em:
ữ ữ ọ a) Ch a phát âm sai (ch a nói ng ng)
ủ ế ữ ẫ ọ ọ ầ H c sinh nói ng ng ch y u là nh m l n gi a “n” và “l”. Theo tôi, đây
ượ ể ữ ư ữ ệ ể ấ ầ là nh c đi m c n ch a nh t. Đ ch a phát âm “l n”, tôi đ a ra bi n pháp
ư nh sau:
ả ượ ọ B n thân giáo viên không đ c nói ng ng
ư ậ ớ ọ ườ Gây d lu n trong l p không tán thành nói ng ng mà th ng xuyên có
ứ ử ạ ọ ý th c giúp b n nói ng ng s a.
ỉ ẫ Ch d n phát âm l n:
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
6
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ả ố ưỡ ụ ố ặ ầ ưỡ + Ph âm “l”: Mu n phát âm đúng ph i u n l i và đ t đ u l i vào
ủ ợ ặ ộ ơ m t bên trong c a l i thu c hàm trên khi phát âm. Khi phát âm, h i cũng b ị
ầ ưỡ ệ ỏ ẩ đ y ra nhanh qua đ u l i mà thoát ra kh i mi ng.
ụ ụ ơ ậ + Ph âm “n”: Là ph âm t c ắ ở ầ ưỡ đ u l i, khi phát âm, h i b t ra ở ả c
ả ặ ầ ưỡ ệ ố ợ ộ mũi và mi ng. Mu n phát âm đúng ph i đ t đ u l i vào l i thu c hàm trêm
ồ ớ cho sát chân răng r i m i phát âm.
ủ ừ ướ ể ẫ ọ ụ ừ H ng d n h c sinh hi u nghĩa c a t . Ví d t “nàng” và “làng”, khi
ế ế ỉ ộ ườ ế nào thì vi t “n”, khi nào thì vi t “l ” (Khi ch m t ng i con gái, vi t “nàng”:
ỉ ộ ơ ị ở ế Nàng công chúa. Khi ch m t đ n v hành chính nông thôn, vi t “làng”:
Làng xóm, làng văn hoá....)
ơ ữ ổ ế ữ ọ ọ ế Ph bi n cho h c sinh nh ng bài th ch a ng ng l n. Ti t “Ch ươ ng
ươ ộ ệ ố ệ ả ậ ị trình đ a ph ệ ng Rèn luy n chính t ” đã có m t h th ng bài t p luy n
ả ấ ố ự ữ ọ ọ chính t l n r t t t cho h c sinh th c hành ch a nói ng ng.
ữ ỗ b) Ch a l ỏ i nh :
ố ớ ỏ ườ ả ứ ớ Đ i v i các em nói nh , tôi th ng gây ph n ng trong l p:
Ở ướ d i các em nghe rõ không?
ả ớ ả ờ C l p tr l i:
Không .ạ
ườ ắ ạ ả ợ ỏ Trong tr ng h p này, tôi b o nh em đó hãy nh c l i. Khi đó, em s ẽ
ẳ ả ơ ph i nói to h n h n.
ạ ỏ Có khi tôi l i h i luôn em khác.
ế ủ ạ ậ Em hãy nh n xét ý ki n c a b n.
ẽ ậ ượ ạ Em đó s không nh n xét đ c vì không nghe rõ b n nói gì. Tôi l ạ ợ i g i
ọ ạ ơ ý cho h c sinh kia nói l i cho to h n.
ỏ ề ụ ự ế ủ Ngoài ra, tôi còn tr c ti p phân tích cho các em nói nh v tác d ng c a
ể ọ ệ ườ ể vi c nói to tát rõ ràng, đó là trình bày đ m i ng ượ i hi u mình đã thu l m
ượ ữ ứ ế ế ế ỏ đ c nh ng ki n th c gì. N u nói nh thì ý ki n dù hay cũng vô ích.
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
7
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ữ ữ c) Ch a nói sai ng pháp:
ể ọ ườ ế ủ Khi h c sinh phát bi u, tôi th ng chú ý theo dõi ý ki n c a các em.
ữ ủ ế ế ế ọ ọ ắ N u h c sinh nói thi u ch ng tôi nh c ngay: Ai? Cái gì? N u h c sinh nói
ị ữ ế ế ả ỏ thi u v ng , tôi h i: Làm sao? Th nào? Có khi tôi còn ph i thêm vào câu nói
ữ ừ ế ể ể ạ ạ ố ủ c a các em nh ng t ữ ầ ng c n thi t đ chuy n ý, n i cho m ch l c và cung
ữ ừ ằ ấ c p nh ng t cho các em còn đang lúng túng tìm tòi. Tôi nghĩ r ng không bao
ờ ắ ẻ ặ ữ ẹ ả ọ ọ gi nên b t b , v n v o h c sinh nói sai ng pháp mà ph i dùng gi ng nói
ẹ ề ạ ấ ỏ ọ ượ ầ nh nh , tác phong đi m đ m, làm cho h c sinh th y mình đ c th y cô quan
ứ ể ỡ ở tâm giúp đ nên có h ng kh i phát bi u.
ộ ố ữ ề ầ ể Tôi còn đ ra m t s yêu c u đ giúp các em nói đúng ng pháp. Ví
ả ờ ắ ạ ả ọ ỏ ụ d : Khi tr l i, h c sinh ph i nh c l ớ i câu h i xem có nh không, ph i tr l ả ả ờ i
ữ ẫ ỏ ộ ọ ằ đúng n i dung câu h i, nói năng g y g n, không có nh ng t ừ “r ng, thì, là,
mà” trong câu.
ữ ư ế ượ d) Ch a t th ng ị ng ngh u khi nói
ọ ượ ị ườ ộ ố * H c sinh ng ng ngh u khi nói th ng do m t s nguyên nhân sau:
ể ể ọ ỏ H c sinh không hi u bài, không hi u câu h i
ứ ẳ ấ ạ ọ ớ ơ ạ H c sinh l n h n h n b n khác, đ ng lâu r t ng i.
ọ H c sinh không quen nói nên sinh ra nhút nhát.
ố ừ ế ọ H c sinh thi u v n t .
ươ ữ * Ph ng pháp ch a:
ớ ọ ể ộ V i h c sinh không hi u bài, không thu c bài, tôi ghép em đó vào
ỏ ầ ỏ ỡ ạ ọ ị ữ nhóm nh ng em gi i văn, yêu c u em gi ẩ i giúp đ b n chu n b bài, h c bài,
ạ ộ ướ ế ớ ẽ ả ọ nghe b n đ c thu c bài tr ọ c khi đ n l p. Giáo viên s ph i đánh giá h c
ỏ ả ở ỗ ư ậ ụ ớ sinh gi i c ch phát huy tác d ng trong l p nh v y.
ớ ọ ả ữ ầ ớ V i h c sinh l n, luôn ph i gi uy tín cho các em. Khi yêu c u các em
ả ờ ả ữ ư ế ứ ủ tr l i, chính giáo viên ph i gi gìn t th đàng hoàng, đúng m c c a ng ườ i
ờ ờ ầ ồ ả ạ ượ ử ỉ ề th y giáo, đ ng th i, l i nói c ch ph i t o đ c ni m vui cho các em.
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
8
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ớ ọ ề ạ ộ V i h c sinh nhút nhát, tôi cho các em tham gia nhi u trong ho t đ ng
ể ể ạ ạ ầ ả ế ẩ ầ ư ậ t p th đ m nh d n d n, l u ý các em khi nói ph i bi t ng ng cao đ u, nhìn
ụ ừ ủ ữ ẳ ả ộ ế th ng, không có nh ng đ ng tác th a làm gi m tác d ng c a câu nói và thi u
ự ị l ch s .
ớ ọ ố ừ ế ượ ầ ị V i h c sinh thi u v n t nên lúng túng ng ng ngh u, tôi yêu c u các
ữ ắ ươ ỹ ố ừ ự ọ ừ em n m v ng ph ng pháp tích lu v n t , l a ch n t .
ể ể ặ ọ ọ * M t khác, tôi còn chú tr ng cho đi m khi h c sinh phát bi u. Tiêu
ư ể ẩ ị chu n cho đi m tôi quy đ nh nh sau:
ộ ế ể ề ầ ề ầ Phát bi u nhi u l n trong m t ti ố t, có nhi u ý đúng và g n đúng, cu i
ờ ể ỳ ứ ộ gi cho đi m 8, 9, 10 ( tu m c đ ý đúng, ý sai)
ả ớ ể C l p không ai tr l ả ờ ượ i đ ỳ ứ c, em nào phát bi u đúng, hay, tu m c
ể ộ đ , cho đi m 9 10.
ờ ẽ ư ể ể Phát bi u đúng, to, rõ, phong thái đàng hoàng, l i l l u loát, cho đi m 10.
ả ứ ư ể ậ ạ Nói lúng túng không cho đi m, nh ng ph i đ ng d y nghe b n khác
ắ ạ ể ồ phát bi u r i nh c l i.
ế ể ọ ể ấ ố Chính cách cho đi m này đã khuy n khích h c sinh thi đua phát bi u r t t t.
Ỹ
Ệ
Ờ
Ủ
Ệ
II.2.2. LUY N NÓI K NĂNG NÓI TRONG CÁC GI
LUY N NÓI C A PHÂN
Ố
Ậ
ƯƠ
MÔN T P LÀM VĂN THEO PHÂN PH I CH
NG TRÌNH
ạ ộ ự ệ ế ỏ ườ Luy n nói là ho t đ ng phát ngôn tr c ti p, đòi h i ng ả i nghe ph i
ự ộ ườ ườ ế ả ậ ế nghe tr c ti p. M t ng i nói thì ng i khác ph i nghe. V y, làm th nào đ ể
ơ ộ ượ ề ọ ệ ề ọ ượ nhi u h c sinh có c h i đ c luy n nói và nhi u h c sinh đ c nghe? Qua
ự ế ả ứ ạ ươ ư th c t gi ng d y và nghiên c u, tôi rút ra ph ng pháp nh sau:
II.2.2.1 . Yêu c u h c sinh chu n b bài
ầ ọ ẩ ị ở nhà chu đáo
ủ ệ ậ ượ ấ Các bài luy n nói c a phân môn T p làm văn đ ầ c c u trúc hai ph n
ầ ẩ ầ ớ ị ệ chính: Ph n 1: Chu n b . Ph n II: Luy n nói trên l p. Sách giáo khoa đã nêu
ụ ể ữ ệ ẩ ọ ị ị ọ ầ nh ng vi c làm c th mà h c sinh c n chu n b . Giáo viên xác đ nh cho h c
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
9
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ế ứ ầ ệ ấ ẩ ị ế ẩ sinh th y rõ vi c chu n b bài là h t s c c n thi ệ ị ộ t. Chu n b m t bài luy n
ự ả ệ nói ph i th c hi n các thao tác sau:
ề ể ạ ầ ủ ầ ọ ỹ ề ộ Đ c k các yêu c u c a sách giáo khoa: Yêu c u v th lo i, v n i
ươ ủ ế ể ề ả ọ dung, ph ỹ ng pháp...c a các đ bài. Đ c k bài tham kh o (n u có) đ có
ị ướ ọ ọ ữ thêm nh ng đ nh h ớ ả ng cho bài làm. Giáo viên ph i rèn cho h c sinh đ c v i
ể ắ ứ ệ ọ ượ ầ ý th c trách nhi m cao, đ c đ n m đ ọ ệ c yêu c u phát hi n ra các ý tr ng
ả ọ ạ ế ắ ầ ỗ ế ạ ầ ỏ tâm. N u khúc m c ch nào, c n ph i đ c l i lý thuy t, h i th y cô, b n bè
ả ể đ tìm ra cách gi ế i quy t ngay.
ầ ủ ề ầ ể ắ ắ ả ẩ ị Sau khi đã n m ch c, hi u kĩ các yêu c u c a đ c n ph i chu n b ,
ế ệ ầ ự ọ h c sinh ti n hành th c hi n các yêu c u đó.
ự ậ ụ ể ệ ả ườ ế * Ví d 1: Bài “Luy n nói văn bi u c m, s v t, con ng i (Ti t 40
ữ ầ ầ ầ ẩ ậ ị tu n 10) SGK Ng Văn 7 T p 1 Trang 129. Ph n chu n b có yêu c u:
ề ệ ể ể ậ ớ ộ L p dàn bài k mi ng trên l p theo m t trong các đ bài sau và k theo
dàn bài:
ề ầ ữ ả ườ 1. C m nghĩ v th y, cô giáo, nh ng “ng ư i lái đò” đ a th h tr ế ệ ẻ
ế ươ ậ “c p b n t ng lai”.
ề ả ạ 2. C m nghĩ v tình b n
ề ả ọ ở ọ 3. C m nghĩ v sách v mình đ c và h c hàng ngày.
ề ả ộ ượ ơ ấ ậ 4. C m nghĩ v m t món quà mà em đã đ ờ c nh n th i th u.
ệ ậ ể ầ ẩ ớ ị ượ ậ ư V i ph n chu n b nh trên, đ luy n t p đ c t p trung, giáo viên có
ề ể ọ ể ậ ộ ố ị ỉ th ch đ nh m t trong b n đ đ h c sinh l p dàn bài tr ướ ở c ệ ậ nhà. Vi c l p
ỏ ọ ả ỹ ượ ệ ừ dàn bài đòi h i h c sinh ph i có k năng đã đ c rèn luy n t ữ nh ng ti ế t
ứơ tr ậ c (cách l p ý, dàn ý)
ụ ề ệ ẩ ả ọ ể * Ví d 2: Bài “Luy n nói phát bi u c m nghĩ v tác ph m văn h c”
ế ậ (Ti t 56 Văn 7 T p 1 Trang 154)
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
10
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ể ầ ả ả ọ ị ề ộ ẩ Bài này yêu c u h c sinh ph i chu n b : phát bi u c m nghĩ v m t
ơ ủ ủ ị ả ồ ằ trong hai bài th c a ch t ch H Chí Minh (Bài C nh khuya hay bài R m
tháng giêng)
ướ ầ ở ẩ ẫ ọ ị Giáo viên nêu h ng d n h c sinh chu n b các yêu c u nhà theo
ư ợ ủ ề ề ọ ờ nh g i ý c a sách giáo khoa. Đi u quan tr ng và giáo viên dành nhi u th i
ấ ẩ ạ ợ ị ướ ẫ gian nh t đó là: g i ý chu n b đo n văn nói. Giáo viên h ng d n c th ụ ể
ữ ế ở ế ề ạ nh ng cách m bài, thân bài và k t bài sao cho khi nói, các chi ti t li n m ch,
ể ệ ấ ố ượ ả ố ớ ả th ng nh t, th hi n đ ẩ c c m xúc đ i v i tác ph m. Nên phát huy kh năng
ạ ạ ả ọ ự nói rõ ràng, m ch l c, gi ng nói có c m xúc, t nhiên.
II.2.2.2 . Ti n trình lên l p
ớ ế
ạ ộ ướ ẫ a) Ho t đ ng 1: H ng d n chung
ủ ệ ệ ầ ế ọ Giáo viên nêu vai trò, t m quan tr ng, ý nghĩa c a vi c luy n nói (n u
ế ệ ươ ể ọ là ti ầ t luy n nói đ u tiên trong ch ộ ọ ng trình). Giáo viên có th g i m t h c
ề ộ ấ ề ơ ể ừ ả ủ ậ ỹ sinh nói v m t v n đ đ n gi n đ t đó nh n xét k năng nói c a các em.
ủ ầ ờ ọ ữ ủ ị Giáo viên nêu yêu c u c a gi ệ h c, chú ý nh ng quy đ nh c a vi c
ệ ạ ầ ọ ỳ ạ luy n nói: không nói dài dòng, văn hoa c u k , mà nên nói g n rõ, m ch l c
ẩ ế theo dàn ý đã chu n b ( . ị không vi t thành văn)
ị ủ ự ể ọ ổ ế ẩ Ki m tra s chu n b c a h c sinh ( các t , nhóm báo cáo k t qu ả
ể ki m tra).
ẩ ị ủ ọ ạ ộ ự ổ ỉ b) Ho t đ ng 2: B sung hoàn ch nh s chu n b c a h c sinh
ề ự ậ ể ế ệ ả ườ N u là luy n nói phát bi u c m nghĩ v : s v t, con ng ề i, v tác
ẩ ị ướ ướ ề ề ầ ọ ph m văn h c đã có đ nh h ng tr c v đ bài thì giáo viên yêu c u 1 > 2
ở ổ ộ ơ ượ ể ả ớ ư ế ọ h c sinh 2 t n p dàn bài s l c đ a lên máy chi u đ c l p quan sát.
ọ ọ ể ổ ợ ỉ Sau đó g i h c sinh phát bi u đánh giá, b sung. Giáo viên g i ý hoàn ch nh
dàn bài.
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
11
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ử ụ ế ừ ủ ọ ố ạ ộ N u là ho t đ ng: S d ng t thì giáo viên c ng c cho h c sinh k ỹ
ừ ấ ạ ị ẵ ẩ năng dùng t ế đúng nghĩa, đúng c u t o...Giáo viên chu n b s n máy chi u,
ấ ế ừ ầ ọ gi y trong đã vi ữ t nh ng t ự dùng đúng và dùng sai, yêu c u h c sinh nói tr c
ử ế ạ ự ế ti p, s a tr c ti p cho b n...
ạ ộ ệ ổ c) Ho t đ ng 3: Luy n nói theo t
ọ ọ ổ ờ ề ượ Khuôn kh th i gian không cho phép m i h c sinh đ u đ c trình bày
ướ ớ ữ ầ ẩ ị ổ ệ mi ng tr c l p nh ng gì mình đã chu n b . Do đó c n chia t ể ọ , nhóm đ h c
ậ ớ ổ ư ệ sinh t p nói v i nhau. Trong quá trình các t luy n nói, giáo viên l u ý các em
ổ ắ ữ ử ữ ử ề ạ trong t ặ l ng nghe, cùng s a ch a cho các b n, chú ý s a ch a v các m t
sau:
ễ Phát âm đúng, rõ ràng, d nghe
ử ừ S a câu sai, t sai
ạ ụ ử ề ễ S a cách di n đ t v ng v
ể ươ ữ ễ ọ Bi u d ạ ng nh ng di n đ t hay, sáng, g n
ử S a phong cách nói.
ổ ọ ể ạ ổ ể ẩ Sau đó các t ệ ch n ra đ i di n tiêu bi u cho t , nhóm mình đ chu n b ị
ướ ớ nói tr c l p.
Ự
Ệ
II.2.3. GIÁO ÁN TH C NGHI M
Ầ
Ế
TU N 14 TI T 56
Ể Ả Ọ Ẩ Ề Ệ LUY N NÓI: PHÁT BI U C M NGHĨ V TÁC PH M VĂN H C
ụ ạ ế ầ A. M c tiêu c n đ t qua ti ệ t luy n nói
ướ ẫ ậ ộ ọ ả ự H ng d n, đ ng viên h c sinh d a vào dàn bài t p nói, trình bày c m
ướ ứ ơ ả ắ ọ nghĩ d i hình th c đ n gi n, ng n g n
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
12
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ể ướ ậ ướ ệ ể ầ ỹ B c đ u luy n k năng nói, k tr ạ c t p th sao cho to, rõ, m ch
l cạ
ị B. Chu n bẩ
ọ ơ ượ ẩ ậ ở ề ị : Chu n b dàn ý s l c, t p nói ể nhà đ bài: phát bi u H c sinh
ủ ủ ề ả ơ ồ ả c m nghĩ c a em v bài th “C nh khuya” c a H Chí Minh
ế ẩ ạ ị Giáo viên: Chu n b bài d y theo ti n trình giáo án.
ứ ế C. Cách th c ti n hành
ả ầ ẩ ọ ị ở H c sinh lên b ng trình bày ph n chu n b nhà
ạ ộ ạ ọ D. Ho t đ ng d y h c
Ổ ị 1. n đ nh t ổ ứ ớ ch c l p
ị ủ ọ ự ể ẩ : GV ki m tra s chu n b c a h c sinh (các t ổ ưở tr ng báo ể 2. Ki m tra
ở ạ ỗ ổ ể ả cáo sau khi ki m tra v so n) (m i t ụ 1 dàn ý chép vào b ng ph )
3. Bài m iớ
ề ướ ạ ọ ơ ủ : GV g i 1 HS nói cho các b n v c m c a mình > ạ ộ Ho t đ ng 1
ơ ở ủ ậ ầ ỹ GV nh n xét k năng nói. Trên c s đó giáo viên nêu yêu c u c a bài nói
hôm nay:
ề ả ủ ẩ ọ ộ ả ề + Khi nói v c m nghĩ c a mình v tác ph m văn h c thì n i dung ph i
ẩ ầ ủ đ y đ , nói chu n à nói đúng, nói theo dàn ý
ả ượ ắ ế ợ ờ ả + Các ý ph i đ c s p x p h p lý, l i văn ph i rõ ràng, trong sáng,
ả ự ễ ả ữ ệ cách nói trôi ch y, t nhiên, di n c m, có ng đi u.
ư ế ạ ạ ự ế ố ợ ộ ử ệ ỉ ả + T th ph i m nh d n, t tin, bi t ph i h p đi u b , c ch và nét
ặ ố m t thì càng t t.
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
13
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ư ườ ẫ ườ ế GV l u ý thêm: Ng ấ i nói hay, h p d n là ng i bi ủ t làm ch bài nói
ể ệ ở ỗ ử ỉ ệ ộ ộ ủ c a mình th hi n ạ ch thu c bài nói, nói có c ch , đi u b minh ho .
ụ ủ ả ổ ầ ả : Sau khi treo 4 b ng ph c a 4 t ọ lên b ng, yêu c u h c ạ ộ Ho t đ ng 2
ủ ổ ạ ổ sinh b sung dàn ý c a t b n
Các b ướ ụ ể c c th :
ớ ế ệ ớ ơ ơ Gi ả i thi u th và hoàn c nh ti p xúc v i bài th ở * M bài:
* Thân bài:
ầ ầ ố ừ ạ ế Hai câu đ u: Ti ng su i rì r m t ọ xa v ng l ắ i đêm khuya thanh v ng
ậ ấ ư ậ ệ ớ ộ ả ố ớ ế ế m i nghe nh v y > Ngh thu t l y đ ng t tĩnh, ví ti ng su i v i ti ng hát
ẽ ộ ứ ố ơ ấ ừ ế là m t nét v tinh t ế ợ ả g i t núi r ng chi n khu mang s c s ng và h i m con
ng i.ườ
ổ ụ ầ ẽ ầ ữ ấ ơ Câu th 2: Có 3 nét v : t ng cao là trăng, gi a là c th , t ng th p là
ữ ồ ệ ạ ừ ổ ụ ầ hoa, là r ng. Ch “l ng” đi p l i 2 l n, nhân hoá trăng, c th và hoa; Hai v ế
ữ ơ ệ ể ố ọ ti u đ i > ngôn ng th trang tr ng điêu luy n.
ễ ả ố ộ ướ ả Hai câu cu i: di n t tâm tình thi sĩ: xúc đ ng tr c c nh thiên nhiên
ấ ướ ở ắ mà b i lo l ng cho đ t n c.
ấ ượ ơ ấ ề ơ ứ n t ng chung v bài th : là bài th th t ngôn t ệ tuy t ế * K t bài:
ệ ấ ủ ữ ẹ ộ ồ ơ ki t tác. Là m t trong nh ng bài th trăng đ p nh t c a Bác H . Màu s c c ắ ổ
ờ ạ ứ ể ắ ớ ợ ớ ả ả đi n hoà h p v i màu s c th i đ i. C m h ng thiên nhiên chan hoà v i c m
ướ ầ ấ ơ ứ h ng yêu n ị ầ c nhu n nh , đ y ch t th ...
ứ ư ể ọ ự GV l u ý h c sinh: Căn c vào dàn ý đ trình bày theo trình t ấ nh t
ả ự ả ẩ ấ ị đ nh. C m xúc ph i t ầ nhiên, chân thành. Không c n gi y (bài đã chu n b ) đ ị ể
ỉ ự ể ọ đ c mà ch d a vào các ý đ nói.
ệ ổ : Luy n nói theo t ạ ộ Ho t đ ng 3
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
14
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ứ ớ ớ ổ ỗ GV chia l p thành 4 nhóm m i nhóm 10 em ( ng v i 4 t )
ỗ ổ ử ưở ạ ậ ề ỉ M i t c 1 em làm tr ng nhóm đi u kh ên cho các b n t p nói và
ậ ườ nh n xét cho ng i nói
ỗ ạ ề ầ ậ ặ ả ặ ồ M i b n nói 1 ph n ho c c bài r i nh n xét v các m t (phát âm,
ọ ừ ế ử ể ễ ạ gi ng nói, dùng t , vi ỉ ạ t câu, chuy n đo n, di n đ t, phong cách nói, c ch ,
ệ ặ ộ đi u b , nét m t..)
ể ọ ướ ớ ạ Ch n 2 b n đ nói tr c l p
ỗ ợ ậ ầ ọ ế Khi h c sinh t p nói GV theo dõi h tr các em khi c n thi t (nên
ệ ọ tôn tr ng các em, tránh can thi p quá sâu)
ướ ớ Trình bày tr c l p ạ ộ Ho t đ ng 4:
ừ ệ ế ầ ử ạ + T ng nhóm c đ i di n lên nói ở * Nói ph n m bài + K t bài
ể ậ ạ + HS theo dõi b n đ nh n xét ầ * Nói ph n thân bài
ầ ủ ề ế ớ ố (có đ i chi u v i yêu c u c a đ ,
ờ ệ ủ c a gi luy n nói...)
ề ể ậ ặ + Có th nh n xét 1 ho c nhi u * Nói c bàiả
ủ ộ n i dung c a bài nói(phong cách,
ư ế ệ ễ ạ t ọ th , tác phong, gi ng đi u, di n đ t...)
ề ọ ỉ ờ ọ GV theo dõi h c sinh và đi u ch nh gi ợ h c sao cho h p lý, tránh làm
ầ ế ư ế ề ọ ẫ ọ thay các em, khi c n thi t nên làm m u cho h c sinh v gi ng nói, t th trình bày)
ế ậ ọ ổ ạ Sau khi h c sinh nh n xét > b sung > cho các em x p lo i
ủ ọ ủ ế ậ ổ ọ GV b sung nh n xét c a h c sinh (nên tôn tr ng ý ki n bài nói c a các em)
ố 4. C ng củ
ậ ờ ọ Giáo viên nh n xét gi h c:
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
15
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ị ủ ọ ự ẩ + S chu n b c a h c sinh
ộ ủ ọ ầ ờ ự ệ + Tinh th n thái đ c a h c sinh trong gi th c hành luy n nói
ươ ữ ẩ ọ ị ố Giáo viên tuyên d ng nh ng h c sinh chu n b bài t ể t => cho đi m;
ữ ệ ả ạ ộ nh ng nhóm ho t đ ng có hi u qu .
ẫ ề ướ 5. H ng d n v nhà
ề ậ ạ L p dàn ý các đ còn l i trong SGK 57
ậ ở ể ứ ướ ươ ể ừ ừ T p nói nhà (có th đ ng tr c g ng đ v a nói v a quan sát
ồ ự ệ mình nói r i t rút kinh nghi m
ị ướ ẩ Chu n b tr c bài sau
ƯƠ
ƯƠ
Ứ
Ứ
Ả
Ế
II.3. CH
NG 3 : PH
NG PHÁP NGHIÊN C U K T QU NGHIÊN C U
II.3.1. K t quế
ả
ằ ươ ự ư ệ ờ B ng ph ậ ng pháp đã th c hi n nh trên, trong th i gian qua, tôi nh n
ạ ượ ấ ọ ộ ố ế ư th y h c sinh đã đ t đ c m t s k t quá nh sau:
ứ ủ ệ ể ệ ọ + H c sinh đã hi u rõ vai trò c a vi c luy n nói, có ý th c nói th ườ ng
ỉ ở ờ ọ ữ ế ả xuyên không ch trong gi h c Ng văn mà c trong giao ti p hàng ngày.
ế ệ ộ ố ố ọ ẳ ọ ả + S h c sinh nói ng ng l n gi m h n. M t s em th hi n rõ kh ả
ố ụ ể ệ ể ợ ồ năng nói t ạ t. C th trong đ t thi “Chúng em k chuy n Bác H ” có em đ t
ượ ả ườ đ c gi i cao trong toàn tr ng.
ị ủ ự ẩ ờ ệ ấ + S chu n b c a các em trong gi luy n nói r t chu đáo. Các em hăng
ự ướ ể ờ ọ ộ ở hái, t ố giác và đa s thích nói tr c toàn th . Gi ố h c tr nên sinh đ ng, v n
ữ ủ ệ ngôn ng c a các em tăng lên rõ r t.
ả ụ ể ế ả + K t qu c th qua kh o sát:
ố ọ ự ọ ớ ọ ớ S h c sinh th c hành L p 7B1 (40 h c sinh) L p 7B2 (44 h c sinh)
ệ ớ ư ự ạ ớ L p thí nghi m L p d y ch a th c
ươ ệ nghi m ph ng pháp
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
16
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
này
ọ
ố ọ ố ọ ễ ạ S h c sinh nói ng ng S h c sinh di n đ t lúng 20/40 30/40 34/44 35/44
ố ọ ạ ạ túng S h c sinh nói m ch l c, t ự 4/40 3/44
ố ọ ạ ầ tin S h c sinh đ t yêu c u 8/40 7/44
ố ọ S h c sinh hay nói hay 0/40 0/44
ế ả ả ế ể ả ệ ả + K t qu kh o sát sau ti t luy n nói phát bi u c m nghĩ tác ph m văn
ế ọ h c (Ti ầ t 56 tu n 14)
ố ọ ự ớ ớ ớ ọ S h c sinh th c hành ự L p 7B1 (l p th c L p 7B2 (44 h c sinh)
ệ ư ạ ớ ọ nghi m) (40 h c ự L p d y ch a th c
sinh) ệ hi n ph ng pháp này
ố ọ ố ọ ố ọ ọ ạ ạ ạ S h c sinh nói ng ng ễ S h c sinh di n đ t lúng túng S h c sinh nói m ch l c, t ự 6/40 5/40 16/41 ươ 20/44 25/44 5/44
ố ọ ố ọ ầ tin S h c sinh nói hay ạ S h c sinh nói đ t yêu c u 5/40 22/40 0/44 10/44
Ậ
Ầ
Ế
Ề
Ị III. PH N K T LU N Đ NGH
Ậ
Ế III.1. K T LU N
III.1.1. Ch a gi
ư ả ệ ể ấ ề ờ ự ế ế i quy t tri t đ v n đ th i gian. Th c t ữ có nh ng
ườ ư ẽ ẩ ả ấ ợ ọ ị tr ề ng h p h c sinh chu n b bài ch a chu đáo, giáo viên s ph i m t nhi u
ệ ờ ướ ị ủ ự ẫ ẩ ổ ơ th i gian h n cho vi c h ọ ỉ ng d n, b sung hoàn ch nh s chu n b c a h c
ạ ổ ọ ử ạ ứ ệ sinh. L i có khi các t ư nhóm ch n c đ i di n ch a đúng, đ ng lên trình bày
ướ ớ ả ề ươ ả ử ộ tr c l p còn lúng túng c v ph ữ ng pháp và n i dung, ph i s a ch a
ề ả ưở ế ờ nhi u, làm nh h ng đ n th i gian chung.
III.1.2. Ki u bài luy n nói, trong ch
ể ệ ươ ữ ng trình Ng văn 7 nói riêng và
ươ ứ ữ ề ạ ộ ch ng trình Ng văn THCS nói chung khá đa d ng v hình th c và n i dung.
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
17
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ự ậ ệ ể ả ườ ệ Có bài “Luy n nói văn bi u c m s v t, con ng i”, có bài “Luy n nói phát
ể ả ề ẩ ọ ả ộ ấ ậ bi u c m nghĩ v tác ph m văn h c, gi ề i thích m t v n đ ”, có bài “T p làm
ơ ụ ớ ỗ ạ ả ộ ế ế ư ậ th l c bát”....Nh v y, v i m i bài l i ph i có m t thi t k riêng chi ti ế t
ủ ữ ệ ợ ơ ộ ổ ỉ ơ h n, phù h p h n. N i dung c a nh ng kinh nghi m này ch có tính t ng quát,
ả ế ư ậ ậ không ph i ti t nào cũng r p khuôn y nh v y.
III.1.3. Mu n th c hi n thành công ph
ự ệ ố ươ ỏ ng pháp này đòi h i giáo viên
ự ề ả ẩ ọ ị ướ ờ và h c sinh đ u ph i có s chu n b chu đáo tr ế c khi ti n hành gi ệ luy n
ả ượ ự ẩ ị ệ ả ự ế ờ nói. S chu n b đó ph i đ c th c hi n c gián ti p (trong các gi ữ Ng văn,
ự ế ế ờ ứ ệ trong giao ti p hàng ngày) và tr c ti p (trong gi ặ Luy n nói chính th c). Đ c
ệ ườ ế ớ ề ả ả bi t ng i giáo viên ph i tâm huy t v i ngh , ph i kiên trì, không nên nóng
v i.ộ
III.1.4. H c sinh tích c c h c t p d
ự ọ ậ ướ ự ướ ọ ẫ ủ i s h ng d n c a giáo viên
ủ ể ệ ệ ầ ọ ọ Giáo viên hi u rõ t m quan tr ng c a vi c luy n nói cho h c sinh,
ả ố ế ử ạ ố ả b n thân giáo viên ph i nói t t, bi ộ t x lý tình hu ng m t cách linh ho t, bi ế t
ế ọ ờ ị ộ đ ng viên khuy n khích h c sinh k p th i, khen ứ ạ ề chê đúng m c t o ni m tin cho các
em.
III.1.5. Giáo viên và h c sinh chu n b chu đáo đ gi luy n nói đ t hi u qu cao
ạ ệ ể ờ ẩ ị ệ ả ọ
nh t.ấ
ả ườ ứ ệ ọ Giáo viên ph i th ng xuyên có ý th c luy n nói cho h c sinh ở ấ t t
ế ọ ặ ệ ả ờ ỏ ả c các ti t h c đ c bi t là khi tr l i câu h i.
ổ ệ ổ Giáo viên trong t , nhóm chuyên môn trao đ i kinh nghi m, d gi ự ờ
ể ươ ả ồ ạ ữ ế ề ủ c a nhau đ cùng tìm ra ph ng pháp gi ấ i quy t nh ng v n đ còn t n t i.
ổ ể ọ ự ệ ượ , nhóm đ h c sinh th c hành luy n nói đ ề c nhi u ệ III.1.6. Vi c chia t
ế ộ ố ế ụ ể ể ớ ấ ầ là r t c n thi t. V i m t s ti t c th , giáo viên có th giao cho m i t ỗ ổ ,
ộ ề ộ ề ư ữ ặ ầ ớ nhóm m t đ riêng, ho c cùng m t đ nh ng v i nh ng yêu c u khác nhau
ề ộ ươ ể ọ ẩ (v n i dung, ph ị ng pháp) đ h c sinh chu n b .
Ị Ề III.2. Đ NGH
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
18
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
III.2.1. Các t
ổ ổ ứ ạ ộ , nhóm chuyên môn nên chú ý t ạ ch c các ho t đ ng ngo i
ơ ộ ượ ể ọ ề ọ ự ẳ khoá văn h c đ h c sinh có nhi u c h i đ ạ c th c hành nói. Ch ng h n,
ươ ế ạ ộ trong ch ữ ng trình Ng văn 7 có ti ữ t “Ho t đ ng Ng văn” các giáo viên
ể ế ợ ữ ớ ổ ứ ả ộ trong nhóm Ng văn 7 có th k t h p v i nhau t ố ch c cu c thi trong c kh i
ướ ở ố ầ ổ ứ ạ ọ 7 (Thi ở ớ tr l p c, thi kh i sau). C n t ch c trang tr ng, t o không khí vui t ươ ể i đ lôi
ố ọ cu n h c sinh.
III.2.2. Nhà tr
ườ ạ ộ ề ể ạ ơ ng có nhi u ho t đ ng ngo i khoá h n đ các em có
ể ệ ư ệ ề ề ề ế ấ ỹ ọ đi u ki n giao l u, ti p xúc, th hi n k năng nói v các v n đ văn h c
ể ự ả ộ ố ủ ề ậ ươ ự trong cu c s ng đ s c m nh n c a các em v văn ch ng t ơ nhiên h n,
ự ơ chân th c h n.
ự ự ệ ạ ủ ọ ủ ộ Vi c phát huy vai trò tích c c, t giác, ch đ ng, sáng t o c a h c sinh
ượ ể ệ ở ề ề ươ ộ đ c th hi n ặ ớ nhi u m t v i nhi u ph ng pháp khác nhau. M t trong
ữ ươ ự ệ ệ ọ nh ng ph ng pháp có tính tích c c, theo tôi đó là vi c rèn luy n cho h c sinh
ọ ậ ạ ướ ở ệ ố ố ự t tin, sáng t o trong h c t p tr ế c h t là ỵ vi c lu ên nói t t. Nói t t, nói
ỳ ệ ủ ừ ể ế ọ ẻ ẹ hay v a giúp h c sinh hi u và yêu v đ p k di u, phong phú c a ti ng m ẹ
ồ ưỡ ể ệ ệ ồ ẻ ừ đ , v a là cách đ các em b i d ng tâm h n, rèn luy n nhân cách toàn di n.
ạ ộ ờ ựơ ộ ố ệ ả Sau m t th i gian gi ng d y, tôi đã rút ra đ c m t s kinh nghi m và
ụ ệ ệ ạ áp d ng kinh nghi m đó trong quá trình d y bài Luy n nói. Tôi đã khái quát,
ề ệ ấ ợ ượ ự ổ t ng h p thành đ tài kinh nghi m này. Tôi r t mong đ c s đóng góp ý
ủ ệ ế ấ ạ ồ ỉ ạ ki n c a các c p lãnh đ o, Ban ch đ o chuyên môn và các đ ng nghi p đ ể
ề ượ ơ ổ b sung cho đ tài đ ệ c hoàn thi n h n./.
ả ơ ọ Tôi xin trân tr ng c m n!
ạ M o Khê, ngày 20 tháng 4 năm
2008
ƯỜ
Ế
NG
I VI T
ừ
ề ị T Th Hi n
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
19
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
Ộ Ồ Ọ Ủ Ậ NH N XÉT C A H I Đ NG KHOA H C
ƯỜ
Ạ
TR
NG THCS M O KHÊ II
PHÒNG GD & ĐT HUY N Ệ
ĐÔNG TRI UỀ
Ụ Ụ
Ả
Ệ
IV. TÀI LI U THAM KH O PH L C
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
ả ọ ệ Gi ng văn văn h c Vi t Nam
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
20
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ọ ệ Văn h c dân gian Vi t Nam
ệ ạ ọ ườ Vi c d y văn h c trong nhà tr ổ ng ph thông
Ở Ầ
Ầ
I. PH N M Đ U.........................................................................................................1
Ụ Ụ PH L C
I.1 Lý do ọ ch n ề đ
tài.................................................................................1
I.2 ụ M c đích nghiên
ứ c u ..........................................................................2
I.3 ờ Th i gian ị đ a
ể đi m..............................................................................2
ề ề ặ ặ ậ ớ ự I.4 Đóng góp m i v m t lí lu n, v m t th c
Ộ
Ầ
II. PH N N I DUNG....................................................................................................
ễ ti n...................................2
3
ươ II.1 Ch ng 1: ổ T ng
quan........................................................................3
ươ ấ ề II.2 Ch ng 2: ộ N i dung v n đ nghiên
ứ c u............................................3
ươ ươ ế ả II.3 Ch ng 3: Ph ứ ng pháp nghiên c u, k t qu nghiên
Ậ
Ầ
Ế
Ế
Ị
III. PH N K T LU N KI N NGH .........................................................................
ứ c u................13
Ả
Ệ
IV. TÀI LI U THAM KH O......................................................................................
15
18
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II
21
́
Luyên noi cho hoc sinh trong gi
̣ ̣
̀ ̀ ơ ̣ Tâp lam văn
ừ ị ề
ườ
ạ
T Th Hi n – Tr
ng THCS M o Khê II