BÁO CÁO K T QU Ế Ả
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI NỨ Ứ Ụ Ế
1. L i gi i thi uờ ớ ệ
Tr c nh ng đòi h i c a xã h i, v n đ đt ra cho ngành giáo d c làướ ữ ỏ ủ ộ ấ ề ặ ụ
làm th nào đ h c sinh (HS) phát huy đc tính tích c c, t giác, ch đng,ế ể ọ ượ ự ự ủ ộ
sáng t o, rèn luy n thói quen năng l c t h c, tinh th n h p tác, k năng v nạ ệ ự ự ọ ầ ợ ỹ ậ
d ng ki n th c vào nh ng tình hu ng khác nhau trong h c t p và trong th cụ ế ứ ữ ố ọ ậ ự
ti n.ễ
V t lí là m t môn khoa h c mà ki n th c c a nó g n nhi u v i th cậ ộ ọ ế ứ ủ ắ ề ớ ự
ti n. Tr c khi h c m t ki n th c v t lí nào đó, m i HS trong quá trình s ngễ ướ ọ ộ ế ứ ậ ỗ ố
và h c t p đã có nh ng quan ni m ban đu v nh ng s v t, hi n t ng x yọ ậ ữ ệ ầ ề ữ ự ậ ệ ượ ả
ra quanh mình. Căn c vào nh ng quan ni m ban đu c a HS đ t ch c ho tứ ữ ệ ầ ủ ể ổ ứ ạ
đng d y h c (DH) là m t trong nh ng h ng d y h c có hi u qu . L yộ ạ ọ ộ ữ ướ ạ ọ ệ ả ấ
quan ni m ban đu c a HS làm căn c đ xây d ng tri th c m i cho HS làệ ầ ủ ứ ể ự ứ ớ
đc tr ng c a d y h c ki n t o. DH theo quan đi m c a lí thuy t ki n t oặ ư ủ ạ ọ ế ạ ể ủ ế ế ạ
(LTKT) là đ tài đã đc quan tâm nghiên c u.ề ượ ứ
Trong ch ng trình v t lí ph thông, ki n th c v “Dao đng ươ ậ ổ ế ứ ề ộ và sóng
đi n tệ ừ” đã đc nghiên c u. Tuy nhiên ch a có đ tài nào nghiên c u v tượ ứ ư ề ứ ề ổ
ch c DH ch ng “Dao đng ứ ươ ộ và sóng đi n tệ ừ” theo quan đi m c a LTKTể ủ .
Xu t phát T nh ng lý do trên, tôi nghiên c u đ tài “V n d ng LTKT trongấ ừ ữ ứ ề ậ ụ
d y h c chạ ọ ngươ “Dao đng ộvà sóng đi n tệ ừ” - V t lí 12 THPT. ậ
2. Tên sáng ki n:ế
V N D NG LÍ THUY T KI N T O TRONG D Y H CẬ Ụ Ế Ế Ạ Ạ Ọ
CH NG “DAO ĐNG VÀ SÓNG ĐI N T ” – V T LÍ 12 THPTƯƠ Ộ Ệ Ừ Ậ
3. Tác gi sáng ki n:ả ế
- H và tên: PH M QUANG THọ Ạ Ọ
- Đa ch tác gi sáng ki n: Tr ng THPT Nguy n Thái H c – Khai ị ỉ ả ế ườ ễ ọ
Quang – Vĩnh Yên – Vĩnh Phúc.
- S đi n tho i: 0988560813ố ệ ạ E_mail: tholy.th@gmail.com
4. Ch đu t t o ra sáng ki n: ủ ầ ư ạ ế PH M QUANG TH .Ạ Ọ
1
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n: ự ụ ế V t lí THPT.ậ
- V n đ mà sáng ki n gi i quy tấ ề ế ả ế : V n d ng quan đi m c a ậ ụ ể ủ LTKT để
t ch c quá trình d y h c m t s n i dung trong chổ ứ ạ ọ ộ ố ộ ư ngơ “Dao đng ộvà sóng
đi n tệ ừ” nh m nâng cao ch t lằ ấ ng h c t p c a h c sinh l p 12 THPT.ượ ọ ậ ủ ọ ớ
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đu: 13 – 11 – 2018ế ượ ụ ầ ầ .
7. Mô t b n ch t c a sáng ki n: ả ả ấ ủ ế
2
Ch ng 1 ươ
C S LÝ LU N C A VI C V N D NG LÝ THUY T Ơ Ở Ậ Ủ Ệ Ậ Ụ Ế
KI N T O TRONG D Y H C V T LÍ TR NG THPTẾ Ạ Ạ Ọ Ậ Ở ƯỜ
1.1. Lí thuy t ki n t oế ế ạ
1.1.1. C s tâm lý h c c a lý thuy t ki n t oơ ở ọ ủ ế ế ạ
C s tâm lý h c c a lý thuy t ki n t o là tâm lý h c phát tri n c aơ ở ọ ủ ế ế ạ ọ ể ủ
J.Piaget và lý lu n v : “Vùng phát tri n g n nh t” c a V gotski. Hai kháiậ ề ể ầ ấ ủ ư
ni m quan tr ng c a J.Piaget đc s d ng trong “Lý thuy t ki n t o” làệ ọ ủ ượ ử ụ ế ế ạ
đng hóaồ (assimi - lation) và đi u ngề ứ (accommodation).
Đng hóaồ là quá trình, n u g p m t tri th c m i, t ng t nh tri th cế ặ ộ ứ ớ ươ ự ư ứ
đã bi t, thì tri th c m i này có th đc k t h p tr c ti p vào s đ nh nế ứ ớ ể ượ ế ợ ự ế ơ ồ ậ
th c đang t n t i, hay nói cách khác h c sinh có th d a vào nh ng ki n th cứ ồ ạ ọ ể ự ữ ế ứ
cũ đ gi i quy t m t tình hu ng m i.ể ả ế ộ ố ớ
Đi u ngề ứ là quá trình, khi g p m t tri th c m i có th hoàn toàn khácặ ộ ứ ớ ể
bi t v i nh ng s đ nh n th c đang có thì s đ hi n có đc thay đi đệ ớ ữ ơ ồ ậ ứ ơ ồ ệ ượ ổ ể
phù h p v i tri th c m i.ợ ớ ứ ớ
Lý thuy t ki n t o nh n th c c a J. Piaget (1896 - 1980) là c s tâmế ế ạ ậ ứ ủ ơ ở
lý h c c a nhi u h th ng d y h c, đc bi t là d y h c ph thông. Do v y taọ ủ ề ệ ố ạ ọ ặ ệ ạ ọ ổ ậ
có th nêu v n t t các quan đi m ch đo chính c a lý thuy t ki n t o nh n th cể ắ ắ ể ủ ạ ủ ế ế ạ ậ ứ
nh sau:ư
Th nh t:ứ ấ H c t p là quá trình cá nhân hình thành các tri th c cho mình.ọ ậ ứ
Có hai lo i tri th c: tri th c v thu c tính v t lý, thu đc b ng các ho tạ ứ ứ ề ộ ậ ượ ằ ạ
đng tr c ti p v i các s v t và tri th c v t duy, quan h toán, logic thuộ ự ế ớ ự ậ ứ ề ư ệ
đc qua s t ng tác v i ng i khác trong các quan h xã h i. ượ ự ươ ớ ườ ệ ộ
Th hai: ứD i d ng chung nh t, c u trúc nh n th c có ch c năng t oướ ạ ấ ấ ậ ứ ứ ạ
ra s thích ng c a cá th v i các kích thích c a môi tr ng. Các c u trúcự ứ ủ ể ớ ủ ườ ấ
nh n th c đc hình thành theo c ch đng hóa và đi u ng. ậ ứ ượ ơ ế ồ ề ứ
Th baứ: quá trình phát tri n nh n th c ph thu c tr c h t vào sể ậ ứ ụ ộ ướ ế ự
tr ng thành và chín mu i các ch c năng sinh lí th n kinh c a h c sinh, vàoưở ồ ứ ầ ủ ọ
3
s luy n t p và kinh nghi m thu đc thông qua hành đng v i đi t ng,ự ệ ậ ệ ượ ộ ớ ố ượ
vào t ng tác c a các y u t xã h i và vào tính ch th và s ph i h p chungươ ủ ế ố ộ ủ ể ự ố ợ
c a hành đng. Chính y u t ch th làm cho các y u t trên không tác đngủ ộ ế ố ủ ể ế ố ộ
riêng r , r i r c chúng đc k t h p v i nhau trong m t th th ng nh t trongẽ ờ ạ ượ ế ợ ớ ộ ể ố ấ
quá trình phát tri n c a h c sinh.ể ủ ọ
1.1.2. M t s lu n đi m c b n c a lý thuy t ki n t o trong d yộ ố ậ ể ơ ả ủ ế ế ạ ạ
h c.ọ
Th nh t:ứ ấ Tri th c đc t o nên m t cách tích c c b i ch th nh nứ ượ ạ ộ ự ở ủ ể ậ
th c ch không ph i ti p thu m t cách th đng t bên ngoài.ứ ứ ả ế ộ ụ ộ ừ
Th hai:ứ Nh n th c là quá trình thích nghi và t ch c l i th gi i quanậ ứ ổ ứ ạ ế ớ
c a chính m i ng i. Nh n th c không ph i là khám phá m t th gi i đcủ ỗ ườ ậ ứ ả ộ ế ớ ộ
l p đang t n t i bên ngoài ý th c c a ch th .ậ ồ ạ ứ ủ ủ ể
Th ba:ứ Ki n th c và kinh nghi m mà cá nhân thu nh n ph i “T ngế ứ ệ ậ ả ươ
x ng” v i nh ng yêu c u mà t nhiên và xã h i đt ra.ứ ớ ữ ầ ự ộ ặ
Th t :ứ ư H c sinh đt đc tri th c m i theo chu trình: D đoán ọ ạ ượ ứ ớ ự
Ki m nghi m ể ệ
(Th t b i) ấ ạ
Thích nghi
Ki n th c m i.ế ứ ớ
Hai lo i ki n t o trong d y h cạ ế ạ ạ ọ
Th nh t: Ki n t o c b n (Radical Constructivism).ứ ấ ế ạ ơ ả
Ki n t o c b n là m t quan đi m nh n th c, nh n m nh t i cách th cế ạ ơ ả ộ ể ậ ứ ấ ạ ớ ứ
cá nhân xây d ng tri th c cho b n thân trong quá trình h c t p.ự ứ ả ọ ậ
Th hai: ki n t o xã h i (Social Constructivism)ứ ế ạ ộ
Theo Nor Joharuddeen Mohdnor: “Ki n t o xã h i là quan đi m nh nế ạ ộ ể ấ
m nh đn vai trò c a các y u t văn hóa và các đi u ki n xã h i và s tácạ ế ủ ế ố ề ệ ộ ự
đng c a các y u t đó đn s hình thành ki n th c”. Ki n t o xã h i xemộ ủ ế ố ế ự ế ứ ế ạ ộ
xét cá nhân trong m i quan h ch t ch v i các lĩnh v c xã h i. Nhân cáchố ệ ặ ẽ ớ ự ộ
c a ch th đc hình thành thông qua s t ng tác c a h v i nh ng ng iủ ủ ể ượ ự ươ ủ ọ ớ ữ ườ
khác. Ki n t o xã h i nhìn nh n ch th nh n th c trong m i quan h s ngế ạ ộ ậ ủ ể ậ ứ ố ệ ố
đng v i môi tr ng xã h i.ộ ớ ườ ộ
1.1.3. Mô hình d y h c theo lý thuy t ki n t o.ạ ọ ế ế ạ
4
D y h c ki n t o đã đ cao vai trò xây d ng môi tr ng h c t p. L yạ ọ ế ạ ề ự ườ ọ ậ ấ
h c sinh làm trung tâm và đt vào môi tr ng đó,h c sinh luôn ph i trongọ ặ ườ ọ ả ở
tr ng thái h p tác và chia s , phân tích và t ng h p.ạ ợ ẻ ổ ợ
C s đ xây d ng nên mô hình môi tr ng h c t p ki n t o là kháiơ ở ể ự ườ ọ ậ ế ạ
ni m “vùng phát tri n g n nh t”.ệ ể ầ ấ
1.1.4. Môi tr ng d y h c ki n t o. ườ ạ ọ ế ạ
Môi tr ng h c t p ki n t o là n i mà h c sinh có th làm vi c đcườ ọ ậ ế ạ ơ ọ ể ệ ộ
l p v i nhau, cũng nh h tr l n nhau trong vi c s d ng đa d ng các côngậ ớ ư ỗ ợ ẫ ệ ử ụ ạ
c và ngu n thông tin đ cùng nhau theo đu i nh ng m c tiêu h c t p v i sụ ồ ể ổ ữ ụ ọ ậ ớ ự
tr giúp c a GV.ợ ủ
Nói tóm l i, đ d y h c theo lý thuy t ki n t o thì c n t o ra m t môiạ ể ạ ọ ế ế ạ ầ ạ ộ
tr ng h c t p thân thi n. S t ng tác gi a h c sinh và môi tr ng d i sườ ọ ậ ệ ự ươ ữ ọ ườ ướ ự
tr giúp c a giáo viên giúp t o nên ki n th c m i cho ng i h c.ợ ủ ạ ế ứ ớ ườ ọ
1.1.5. Vai trò c a ng i h c và ng i d y trong quá trình d y h c ki nủ ườ ọ ườ ạ ạ ọ ế
t oạ
Quan đi m ki n t o kh ng đnh và nh n m nh vai trò trung tâm c aể ế ạ ẳ ị ấ ạ ủ
ng i h c trong quá trình d y h c, th hi n nh ng đi m sau:ườ ọ ạ ọ ể ệ ở ữ ể
Th nh t:ứ ấ Ng i h c ph i ch đng và tích c c trong vi c đón nh nườ ọ ả ủ ộ ự ệ ậ
tình hu ng h c t p m i, ch đng trong vi c huy đng nh ng ki n th c, kố ọ ậ ớ ủ ộ ệ ộ ữ ế ứ ỹ
năng đã có vào khám phá tình hu ng h c t p m i.ố ọ ậ ớ
Th hai: ứNg i h c ph i ch đng b c l nh ng quan đi m và nh ngườ ọ ả ủ ộ ộ ộ ữ ể ữ
khó khăn c a mình khi đng tr c tình hu ng h c t p m i.ủ ứ ướ ố ọ ậ ớ
5
H c sinhọ
H c sinhọ
Ni dungộ
h c t pọ ậ
(Ph c h p)ứ ợ
GV t o môi tr ng và n i ạ ườ ộ
dung h c t p ph c h pọ ậ ứ ợ
Môi tr ng h c t pườ ọ ậ
Mô hình môi tr ng h c t p theo LTKTườ ọ ậ
Tương tác