Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Hóa học và vấn đề bảo vệ môi trường trong giảng dạy bộ môn hóa học trong nhà trường THPT

Ế Ả BÁO CÁO K T QU

Ứ Ứ Ụ Ế NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI N

ờ ớ ệ I. L i gi i thi u

ờ ạ ạ ườ ủ Trong th i đ i văn minh c a nhân lo i ngày nay, con ng ả i luôn luôn ph i

ớ ự ủ ả ườ ủ ố ầ đ i đ u v i s kh ng ho ng c a môi tr ộ ng sinh thái. Xã h i ngày càng phát

ề ể ườ ấ ấ ấ ấ tri n thì v n đ môi tr ờ ng càng mang tính ch t c p bách, mang tính ch t th i

ậ ượ ự ủ ễ ạ ườ ự s và nh n đ c s quan tâm c a toàn nhân lo i. Ô nhi m môi tr ả ng đang x y

ả ỉ ở ộ ự ầ ra không ph i ch ễ m t khu v c mà nó đang di n ra trên quy mô toàn c u, gây

ả ưở ộ ố ệ ượ ế ấ ấ ầ nh h ng đ n cu c s ng trên trái đ t. Hi n t ng trái đ t đang nóng d n lên

ệ ứ ệ ượ ấ ộ ề do hi u ng nhà kính, hi n t ạ ng nhi u ch t đ c h i có trong không khí, n ướ c,

ề ả ữ ấ ấ ọ trong lòng đ t… ngoài. Hóa h c đã có nh ng đóng góp gì trong v n đ b o v ệ

ườ ể ể ế ề ự ể ườ môi tr ọ ng? Đ giúp h c sinh hi u bi t thêm v s ô nhi m môi tr ả ng đã nh

ưở ỏ ủ ế ứ ườ ư ế ữ ấ h ng đ n s c kh e c a con ng i trên trái đ t nh th nào. Nh ng tác nhân

ườ ả ủ ự ậ ổ ổ ấ nào làm thay đ i c u trúc môi tr ng và h u qu c a s thay đ i đó nh th ư ế

ươ ụ ữ ổ nào. Thông qua đó trong ch ọ ầ ng trình giáo d c ph thông có nh ng bài h c c n

ụ ườ ừ ụ ộ ợ ồ l ng ghép tích h p giáo d c môi tr ng vào t ng n i dung và giáo d c cho các

ứ ả ệ ườ em ý th c b o v môi tr ng.

ứ ơ ả ữ ế ề ườ ướ ế Nh ng ki n th c c b n v môi tr ng d ẽ i đây s cho bi t con ng ườ i

ự ế ế ặ ộ ộ ườ đã tác đ ng tr c ti p ho c gián ti p tác đ ng vào môi tr ng và làm môi tr ườ ng

ả ưở ự ế ế ườ ậ suy thoái nh h ng tr c ti p đ n con ng ấ i và các loài sinh v t trên trái đ t.

ứ ề ừ ọ ườ ủ ạ T đó các em h c sinh có ý th c v môi tr ng, ngôi nhà chung c a nhân lo i và

ứ ệ ả ả ườ ự ạ ộ ả b n thân các em ph i có ý th c b o v môi tr ậ ng, tích c c v n đ ng b n bè

ườ ữ ườ ự ụ ạ ng i thân cùng tham gia gi gìn môi tr ng trong s ch. S giáo d c cho các em

ườ ứ ệ ả ổ ướ ả khi còn trong tr ng ph thông ph i có ý th c trách nhi m tr c b n thân, tr ướ c

ả ồ ưở ấ ượ ế ộ ố ệ ả ộ c ng đ ng xung quanh và nh h ng đ n ch t l ng cu c s ng. B o v môi

ườ ẻ ữ ủ ữ ể ồ tr ủ ộ ng là không c a riêng ai n a đó là c a c ng đ ng. Đ chia s nh ng trăn tr ở

ữ ớ ượ ự ế ả ố ộ ờ trên,v i nh ng gì mình đã tích lũy đ ạ c su t m t th i gian tr c ti p gi ng d y

ễ ế ượ ộ b môn hóa t ạ ườ i tr ng THPT Nguy n Vi t Xuân ,tôi xin đ ữ ế c đúc k t nh ng

ủ ể ề ự ứ ụ ề ệ ầ ạ ủ đi u ki n c n và đ đ giáo d c các em và ch ng minh v s xâm ph m c a

ế ố ườ ệ ạ ự ợ các y u t lên môi tr ng hi n t ụ i và mai sau thông qua s tích h p giáo d c

ườ ả ạ ộ ọ ườ ệ ả b o v môi tr ng trong gi ng d y b môn hóa h c trong nhà tr ng.

II. Tên sáng ki n ế

ề ả ệ ấ ọ ườ ả ộ “Hóa h c và v n đ b o v môi tr ọ ạ ng trong gi ng d y b môn hóa h c

ườ trong nhà tr ng THPT”

ả ế III. Tác gi sáng ki n

ễ ọ ị H và tên: Nguy n Th Lan Anh.

ị ả ế ườ ễ ế ỉ Đ a ch tác gi sáng ki n: Tr ng THPT Nguy n Vi t Xuân Vĩnh

ườ T ng Vĩnh Phúc.

ố ệ ạ S đi n tho i: 0987.929.011.

E_mail: nguyenlananhk29sptn@gmail.com

ủ ầ ư ạ ế IV. Ch đ u t t o ra sáng ki n

ễ ị Nguy n Th Lan Anh.

ụ ự ế V. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n

ụ ể ấ ả ớ ọ ườ Có th áp d ng cho t t c các l p h c trong và ngoài nhà tr ng..

ế ượ ụ ụ ầ ầ ặ ử VI. Ngày sáng ki n đ c áp d ng l n đ u ho c áp d ng th

ế Tháng 1/2019 đ n tháng 12 năm 2019.

ả ả ấ ủ ế VII. Mô t b n ch t c a sáng ki n

Ở Ầ Ầ PH N A: M Đ U

ế ế 1. Lý do vi t sáng ki n

ườ ố ớ ờ ố ự ỳ ộ Môi tr ọ ng có m t vai trò c c k quan tr ng đ i v i đ i s ng. Đó không

ơ ồ ạ ỉ ưở ể ơ ộ ỉ ch là n i t n t i, sinh tr ơ ng và phát tri n mà còn là n i lao đ ng và ngh ng i,

ưở ụ ữ ẹ ẩ ồ h ng th và trau d i nh ng nét đ p văn hóa, th m mĩ… Đó là không gian sinh

ườ ứ ậ ơ ồ ủ ố s ng c a con ng ự i và sinh v t, là n i ch a đ ng các ngu n tài nguyên thiên

ầ ế ứ ự ờ ố ủ ả ấ nhiên c n thi ơ t cho đ i s ng và s n xu t, là n i ch a đ ng và phân h y các ph ế

ả ườ ạ ộ ố ạ ộ ả ấ ồ ờ th i do con ng i t o ra trong cu c s ng và ho t đ ng s n xu t; đ ng th i là

ữ ệ ạ ươ ứ ề ấ ư ữ ơ ư n i l u gi và cung c p thông tin v quá kh , hi n t i, t ng lai; l u gi và

ự ậ ề ự ạ ấ ồ ộ cung c p thông tin v s đa d ng các ngu n gen, các loài đ ng th c v t, các h ệ

ự ả sinh thái t nhiên, các c nh quan thiên nhiên…

ả ườ ệ ề ộ ố ệ B o v môi tr ấ ng hi n là m t trong nhi u m i quan tâm mang tính ch t

ầ Ở ướ ệ ả ườ ề ượ ấ toàn c u. n c ta , b o v môi tr ng cũng đang là v n đ đ c quan tâm

ụ ể ủ ươ ự ệ ắ ủ ể sâu s c. C th hóa và tri n khai th c hi n các ch tr ả ng c a Đ ng và Nhà

ướ ộ ưở ụ ạ ộ n c, ngày 31 tháng 01 năm 2005, B tr ng B Giáo d c và Đào t o đã ra Ch ỉ

ị ề ệ ườ ụ ả ệ ườ ệ ị th v vi c tăng c ng công tác giáo d c b o v môi tr ng, xác đ nh nhi m v ụ

ọ ừ ụ ế ổ ọ ị tr ng tâm t ế nay đ n 2010 cho giáo d c ph thông là trang b cho h c sinh ki n

ứ ề ườ ệ ả ườ ứ ằ th c, kĩ năng v môi tr ng và b o v môi tr ợ ng b ng các hình th c phù h p

ạ ộ ừ ừ ấ ạ ọ ọ ọ trong t ng môn h c, t ng c p h c và thông qua các ho t đ ng d y h c, các

ạ ộ ạ ờ ự ớ ho t đ ng ngo i khóa trong và ngoài gi lên l p, xây d ng mô hình nhà tr ườ ng

ừ ề ẹ ạ ợ ị ươ ớ ừ xanh s ch – đ p phù h p v i t ng vùng, mi n, t ng đ a ph ng.

ế ệ ổ ớ ộ ươ ả ế Vì th , thi t nghĩ trong vi c đ i m i n i dung và ph ạ ng pháp gi ng d y

ự ự ệ ả ồ ệ ả ầ ầ ợ hi n nay th c s hi u qu , các th y cô giáo c n ph i l ng ghép tích h p giáo

ườ ứ ừ ệ ả ộ ụ d c môi tr ụ ng vào t ng n i dung và giáo d c cho các em ý th c b o v môi

ườ ậ ọ ề ả ấ ọ tr ng. Chính vì lí do v y nên tôi đã ch n ch đ ệ ủ ề “Hóa h c và v n đ b o v

ườ ả ạ ộ ọ ườ ể môi tr ng trong gi ng d y b môn hóa h c trong nhà tr ng THPT” đ trao

ệ ủ ằ ồ ố ụ ủ ổ ớ đ i v i các đ ng nghi p c a mình nh m làm t t công tác giáo d c c a mình và

ứ ệ ệ ầ ả ộ ề góp m t ph n vào công tác tuyên truy n ý th c trách nhi m b o v môi tr ườ ng

ồ ộ ộ ố s ng trong c ng đ ng xã h i.

ụ ứ ụ ệ 2. M c tiêu và nhi m v nghiên c u

ụ 2.1. M c tiêu

ể ụ ụ ụ ả ứ ệ ệ ạ ợ ả Nghiên c u đ ph c v cho vi c gi ng d y tích h p giáo d c b o v môi

ườ ủ ấ ọ ọ ổ tr ọ ng c a môn hóa h c trong toàn c p h c trung h c ph thông. Nghiên c u đ ứ ể

ế ệ ọ ụ ụ ế ờ ườ ph c v cho các th h h c sinh mai sau khi r i gh nhà tr ữ ng, là nh ng công

ớ ẽ ữ ệ ả ườ ụ ầ dân m i s và đã gi gìn b o v môi tr ọ ng. Góp ph n cùng giáo d c m i

ườ ấ ượ ả ườ ầ ấ ế ng i xung quanh th y đ ệ c b o v môi tr ng là yêu c u c p thi ệ ấ t nh t hi n

nay.

ứ ể ế ố ỉ ố Nghiên c u đ phân tích, đánh giá các y u t và các ch s có liên quan tác

ườ ậ ầ ế ố ở ế ế ộ đ ng đ n môi tr ng s ng, trên có s đó rút ra các k t lu n c n thi ấ t nh t.

ụ 2.2. Nhi m vệ

ữ ề ả ụ ể ệ ụ ệ ệ ả ả Đ ra nh ng gi ạ i pháp hi u qu và c th vi c áp d ng vi c gi ng d y

ụ ả ệ ợ ườ ủ ấ ọ ọ tích h p giáo d c b o v môi tr ng c a môn hóa h c trong toàn c p h c trung

ổ ọ h c ph thông.

ộ ố ệ ề ấ ổ ứ ạ ọ Đ xu t m t s bi n pháp t ợ ch c d y h c tích h p GDBVMT thông qua

ế ạ ụ ụ ạ ẫ ầ ọ các ti t d y m u(d y h c bài phân bón trích trong ph n ph l c).

ộ ố ứ ụ ế ế ề ể ấ Đ xu t m t s bài ki m tra ki n th c HS liên quan đ n giáo d c môi

tr ngườ

ư ọ ể ọ ụ ứ ề Giáo d c và tuyên truy n đ h c sinh cũng nh m i công dân có ý th c và

ấ ượ ả ườ ầ ấ ế ấ th y đ ệ c b o v môi tr ng là yêu c u c p thi ệ t nh t hi n nay.

ượ ộ ố ộ ụ ệ ả ườ ự Xây d ng đ c m t s n i dung giáo d c b o v môi tr ợ ng tích h p,

ộ ố ọ ở ộ ọ ươ ồ l ng ghép trong m t s bài h c b môn hóa h c trong ch ng trình THPT.

ể ố ượ ứ ạ 3. Khách th , đ i t ng và ph m vi nghiên c u

3.1. Khách thể

ạ ủ ướ ự ể ế ừ ư ư ể Liên quan đ n t ng bài c th nh : m a axit, tác h i c a n c bi n dâng

ệ ứ ế ạ ậ ổ ỉ cao, rò r phóng x , bi n đ i khí h u, hi u ng nhà kính…

ố ượ ứ 3.2. Đ i t ng nghiên c u

ề ả ề ưở ế ườ ươ ồ ấ V các v n đ nh h ng đ n môi tr ng, ph ng pháp l ng ghép tích

ụ ể ừ ế ố ữ ừ ộ ộ ợ h p n i dung c th t ng bài vào nh ng n i dung t ng y u t ộ tác đ ng môi

ườ ể ệ ụ ọ tr ng. Th hi n tính chính xác khoa h c, mang tính giáo d c cao. Đ i t ố ượ ng

ế ự ứ ề ể ể ể ấ ấ nghiên c u là các v n đ liên quan đ n s ô nhi m: ô nhi m đ t, ô nhi m n ướ c,

ạ ủ ề ể ế ể ấ ườ ô nhi m không khí. Tác h i c a v n đ ô nhi m này đ n môi tr ố ng s ng và

ả ệ ả ườ các gi i pháp b o v môi tr ng..

ạ ứ : 3.3. ph m vi nghiên c u

ể ả ứ ạ ợ ườ ượ ự ệ Nghiên c u đ gi ng d y tích h p môi tr ng đ c th c hi n trong toàn

ớ ủ ấ ọ ổ ộ ươ b ch ng trình sách giáo khoa m i c a c p trung h c ph thông.

ụ ứ ế ề ườ ắ ớ Nghiên c u v các bài có liên quan đ n giáo d c môi tr ự ng g n v i th c

ầ ừ ể ợ ớ ớ ụ ể ti n, phù h p v i chuyên môn, v i yêu c u t ng bài c th .

ươ ứ 4. Ph ng pháp nghiên c u

ử ụ ứ ươ Trong quá trình nghiên c u SKKN tôi có s d ng các ph ng pháp nh ư

ươ ự Ph ng pháp quan sát tr c quan.

ươ ứ ệ Ph ng pháp nghiên c u tài li u.

ươ ế ủ ọ ổ ợ Ph ng pháp phân tích, t ng h p ý ki n c a h c sinh.

ươ ọ ề ề Ph ế ng pháp đi u tra: phát phi u đi u tra cho h c sinh đ ể

đánh giá.

Ộ Ầ PH N B: N I DUNG

ươ Ơ Ở Ơ Ở Ủ Ậ Ề Ch ng 1: C S PHÁP LÝ VÀ C S LÝ LU N C A Đ TÀI NGHIÊN

C U Ứ

ơ ở ậ 1. C s lí lu n

ề ệ ườ ươ 1.1. Các khái ni m liên quan v môi tr ng và ph ng pháp phân tích đánh

giá môi tr ngườ

ị ườ 1.1. 1. Đ nh nghĩa môi tr ng

ườ ộ ấ ả Môi tr ng theo nghĩa r ng là t t c các nhân t ố ự t ộ ầ nhiên và xã h i c n

ế ấ ủ ự ố ườ ư thi ả t cho s s ng, s n xu t c a con ng i nh : tài nguyên thiên nhiên, không

ướ ệ ả ộ ấ khí, đ t, n c, ánh sáng, c nh quan, quan h xã h i….

ườ ớ ỉ Môi tr ẹ ng theo nghĩa h p không xét t i tài nguyên thiên nhiên mà ch bao

ố ộ ự ế ế ồ g m các nhân t ố ự t nhiên và nhân t xã h i tr c ti p liên quan đ n ch t l ấ ượ ng

ộ ố ủ ườ ư ụ ườ ủ ọ ồ cu c s ng c a con ng i. Ví d nh : môi tr ng c a h c sinh g m nhà tr ườ ng

ủ ầ ộ ườ ớ ườ ạ ớ v i các th y cô giáo, b n bè, n i quy c a nhà tr ọ ng, l p h c, sân tr ng,

ệ ườ ườ ổ ộ ớ ứ ể phòng thí nghi m, v n tr ng, các t ư ch c đoàn th nh Đoàn, đ i v i các

ề ệ ọ ộ ữ ớ ị đi u l hay gia đình, h t c, làng xóm v i nh ng quy đ nh không thành văn ch ỉ

ư ệ ề ẫ ượ ậ ơ truy n mi ng nh ng v n đ c công nh n, thi hành và các c quan hành chính

ố ớ ậ ấ ị ị ư các c p đ i v i lu t pháp, ngh đ nh, thông t ị , quy đ nh…

ườ ế ố ự ồ ậ ấ ạ “ Môi tr ng bao g m các y u t t nhiên và v t ch t nhân t o bao quanh

ườ ưở ấ ự ồ ạ ờ ố ế ả ể ủ con ng ả i, có nh h ng đ n đ i s ng, s n xu t, s t n t i, phát tri n c a con

ườ ậ ả ệ ề ậ ườ ng i và sinh v t” ( Đi u 3 Lu t b o v môi tr ng năm 2005).

ườ ố ườ ự Môi tr ủ ng s ng c a con ng ườ ượ i đ c phân thành: môi tr ng t nhiên và

ườ ộ môi tr ng xã h i.

ườ ự ủ ự ầ ồ ư ị Môi tr ng t nhiên bao g m các thành ph n c a t nhiên nh đ a hình,

ấ ồ ậ ấ ướ ậ ị đ a ch t, đ t tr ng, khí h u, n c, sinh v t, …

ạ ườ ấ ả ữ Tóm l i môi tr ng là t t c nh ng gì xung quanh ta, cho ta c s đ ơ ở ể

ể ườ ể ấ ả ộ ổ ố ố s ng và phát tri n. Môi tr ng xã h i là t ng th t ệ ữ t c các m i quan h gi a

ườ ớ ườ ị ướ ạ ộ ủ ườ con ng i v i con ng i, các đ nh h ng ho t đ ng c a con ng ộ i trong m t

ậ ợ ạ ổ ự ể ộ ấ ị khuôn kh nh t đ nh, t o thu n l ủ i cho s phát tri n và làm cho cu c sông c a

ườ ớ ườ ố ườ con ng ậ i khác v i các sinh v t khác trong môi tr ng s ng. Môi tr ộ ng xã h i

ượ ể ệ ụ ể ằ ậ ệ ể ế ế ế đ c th h n c th b ng các lu t l ộ , th ch , cam k t, n i quy, quy ch , các

ị quy đ nh…

ễ ườ ng là gì ? 1.1.2. Ô nhi m môi tr

ễ ườ ạ ự ấ ủ ổ ườ Ô nhi m môi tr ng l s thay đ i tính ch t c a môi tr ạ ng, vi ph m tiêu

ẩ ủ ườ ệ ườ ệ chu n c a môi tr ậ ả ng (theo Lu t B o v Môi tr ủ ng c a vi t Nam).

ễ ườ ệ ể ế ấ ả ặ Ô nhi m môi tr ng là vi c chuy n bi n các ch t th i ho c năng l ượ ng

ườ ạ ế ứ ứ ế ả ỏ ườ vào môi tr ng đ n m c có kh năng gây h i đ n s c kh e con ng i, đ n s ế ự

ấ ượ ể ậ ả ườ ố ặ phát tri n sinh v t ho c làm suy gi m ch t l ng môi tr ng s ng. Các tác nhân

ả ở ạ ễ ấ ả ỏ ướ ả ồ ô nhi m bao g m các ch t th i d ng khí (khí th i), l ng (n ắ c th i), r n

ấ ắ ứ ấ ả ặ ậ ạ ọ (ch t r n th i) ch a hóa ch t ho c tác nhân v t lý, sinh h c và các d ng năng

ượ ế ớ ệ l ng khác (theo quan ni m trên th gi i).

ườ ấ ủ ổ ườ ể Ô nhi m môi tr ng là làm thay đ i tính ch t c a môi tr ạ ng, vi ph m

ườ ổ ự ế ế ớ ặ ặ ẩ tiêu chu n môi tr ng, làm thay đ i tr c ti p ho c gián ti p t ậ i các đ c tính v t

ủ ấ ầ ọ ọ ườ lí, hóa h c, sinh h c, … c a b t kì thành ph n nào trong môi tr ấ ng. Ch t gây ô

ễ ố ườ ở ạ ặ ộ nhi m chính là nhân t làm cho môi tr ng tr ề ẩ nên đ c h i ho c có ti m n

ế ứ ể ạ ơ ộ ỏ ườ nguy c gây đ c h i, nguy hi m đ n s c kh e con ng ậ i và sinh v t trong môi

ườ tr ng đó.

ụ ườ 1.1.3. Giáo d c môi tr ng là gì ?

ườ ạ ộ ộ ụ Giáo d c môi tr ụ ng là m t quá trình thông qua các ho t đ ng giáo d c

ạ ộ ụ ằ chính quy , không chính quy và các ho t đ ng giáo d c khác nh m giúp con

ườ ế ị ạ ề ệ ọ ỹ ng ự ể i có s hi u bi t, k năng và giá tr t o đi u ki n cho h tham gia vào phát

ộ ề ữ ể ề ằ ộ ộ tri n m t xã h i b n v ng v sinh thái. Là m t quá trình nh m phát tri n ể ở

ườ ọ ự ể ế ướ ề ủ ữ ấ ườ ng i h c s hi u bi t và quan tâm tr c nh ng v n đ c a môi tr ế ng: ki n

ể ự ứ ệ ộ ể ư ậ th c, thái đ , hành vi, trách nhi m và ký năng đ t mình và cùng t p th đ a ra

ả ằ ả ế ấ ề ườ ướ ư ắ các gi i pháp nh m gi i quy t v n đ môi tr ng tr c m t cũng nh lâu dài.

ụ ủ ụ ườ ứ ế ằ ậ M c đích c a giáo d c môi tr ụ ng là nh m v n d ng ki n th c và k ỹ

ữ ả ồ ọ ậ ử ụ ử ụ ệ ườ năng vào gi gìn, b o t n, s d ng vi c h c t p cách s d ng môi tr ng theo

ả ế ệ ệ ạ ứ ữ ề ươ cách th c b n v ng cho c th h hi n t i và t ng lai. Nó cũng bao hàm c ả

ệ ọ ậ ệ ớ ử ụ ả ượ ữ ằ vi c h c t p cách s d ng nh ng công ngh m i nh m tăng s n l ng và tránh

ọ ủ ữ ả ườ ơ ộ ư ậ nh ng th m h a c a môi tr ụ ng, xóa đói nghèo, t n d ng các c h i và đ a ra

ế ị ữ ữ ơ ử ụ nh ng quy t đ nh khôn khéo trong s d ng tài nguyên. H n n a, nó bao hàm c ả

ệ ạ ượ ữ ự ữ ế ộ ộ ỹ vi c đ t đ ớ c nh ng k năng, có nh ng đ ng l c và cam k t hành đ ng dù v i

ư ể ể ả ậ ế ấ ề ề ườ ệ ạ t cách cá nhân hay t p th đ gi i quy t v n đ v môi tr ng hi n t i và

ề ả ừ ữ ấ phòng ng a nh ng v n đ n y sinh.

ụ ả ệ ạ ầ ườ ợ 1.1.4. T i sao c n tích h p giáo d c b o v môi tr ả ng vào trong gi ng

ạ d y Hóa h c ọ ở ườ tr ng THPT ?

ườ ệ ạ ổ ấ ợ ữ ườ Môi tr ng hi n t i đang có nh ng thay đ i b t l i cho con ng ặ i, đ c

ệ ế ố ấ ự ấ ướ bi ữ t là nh ng y u t mang tính ch t t ư nhiên nh là đ t, n c, không khí, h ệ

ự ậ ạ ườ ể ễ ổ ị ộ đ ng th c v t. Tình tr ng môi tr ng thay đ i và b ô nhi m đang di n ra trên

ư ư ạ ầ ỗ ố ờ ườ ph m vi m i qu c gia cũng nh trên toàn c u. Ch a bao gi môi tr ị ng b ô

ư ể ặ ờ ườ ấ ổ nhi m n ng nh bây gi ể , ô nhi m môi tr ề ng đang là v n đ nóng h i trên toàn

ụ ệ ệ ậ ả ườ ệ ả ầ c u. Chính vì v y vi c giáo d c b o v môi tr ng nói chung, b o v thiên

ề ầ ạ ấ ọ ế ấ nhiên, tài nguyên đa d ng sinh h c nói riêng, là v n đ c n thi t, c p bách và

ạ ộ ườ ặ ổ ệ ớ ộ ả ắ b t bu c khi gi ng d y trong tr ng ph thông, đ c bi ọ t v i b môn Hóa h c

ề ế ứ ầ ấ ế ữ ấ ọ thì đây là v n đ h t s c c n thi ế t. Vì nó cung c p cho h c sinh nh ng ki n

ứ ơ ả ề ườ ự ể ườ ườ th c c b n v môi tr ng, s ô nhi m môi tr ng, … tăng c ự ể ng s hi u bi ế t

ộ ạ ữ ạ ệ ề ố v m i quan h tác đ ng qua l i gi a con ng ườ ớ ự i v i t nhiên trong sinh ho t và

ả ấ ầ ộ ở ọ ứ ứ ạ lao đ ng s n xu t, góp ph n hình thành ớ ố h c sinh ý th c và đ o đ c m i đ i

ườ ể ả ệ ắ ộ ộ ườ ớ v i môi tr ng, có thái đ và hành đ ng đúng đ n đ b o v môi tr ng. Vì

ệ ườ ụ ệ ọ ộ ụ ả ậ v y giáo d c b o v môi tr ớ ng cho h c sinh là vi c làm có tác d ng r ng l n

ề ữ ắ ấ ấ nh t, sâu s c và b n v ng nh t.

ươ ụ ả ệ ứ ợ ườ ộ 1.2. Ph ng th c tích h p giáo d c b o v môi tr ọ ng vào b môn hóa h c

ổ ở ườ tr ọ ng trung h c ph thông

ụ ả ệ ệ ố ứ ế ị ườ 1.2.1. Xác đ nh h th ng ki n th c giáo d c b o v môi tr ng trong môn

Hóa h cọ

ệ ố ụ ứ ế ườ ổ H th ng ki n th c giáo d c môi tr ng ở ườ tr ọ ng trung h c ph thông ở

ướ ủ ế ệ ế ậ ọ n c ta hi n nay t p trung ch y u vào các môn h c có liên quan đ n môi

ườ ư ề ệ ậ ọ ọ ị tr ệ ng nhi u nh Hóa h c, sinh h c, đ a lí, kĩ thu t nông nghi p, công nghi p,

ọ ườ ụ ệ v sinh h c đ ng, Giáo d c công dân…

ụ ộ ế ườ ộ ứ N i dung ki n th c giáo d c môi tr ọ ng trong b môn Hóa h c

ầ ạ ươ ộ ố ế ứ ấ ọ cung c p cho h c sinh m t s ki n th c, các khái ng: Ph n đ i c

ủ ế ệ ấ ọ ệ ứ ni m, các quá tình bi n hóa, các hi u ng mang tính ch t hóa h c c a môi

ườ ườ ủ ứ ườ ả ấ ọ tr ng: môi tr ng là gì, ch c năng c a môi tr ng, b n ch t hóa h c trong

ệ ữ ệ ườ ườ ể sinh thái, h sinh thái, quan h gi a con ng i và môi tr ng, ô nhi m môi

tr ng…ườ

ọ ầ ộ ố ế ứ ấ ọ ơ cung c p cho h c sinh m t s ki n th c, các Ph n hóa h c vô c :

ọ ủ ệ ứ ế ệ ấ khái ni m, các quá tình bi n hóa, các hi u ng mang tính ch t hóa h c c a các

ọ ủ ơ ả ệ ứ ấ ấ ỗ ủ ợ h p ch t vô c , b n ch t hóa h c c a hi u ng nhà kính, l ầ th ng t ng ozon,

ệ ứ ủ ư ọ khói mù quang h c, m a axit, hi u ng hóa sinh c a NO

x , H2S, SOx, … các kim

ộ ố ộ ố ạ ặ ả ưở ự ế ế ườ lo i n ng và m t s đ c t khác có nh h ng tr c ti p đ n môi tr ố ng s ng.

ộ ố ế ầ ứ ấ ọ ọ ữ ơ cung c p cho h c sinh m t s ki n th c, các khái Ph n hóa h c h u c :

ọ ủ ệ ứ ế ệ ấ ợ ni m, các quá tình bi n hóa, các hi u ng mang tính ch t hóa h c c a các h p

ấ ữ ơ ả ưở ự ế ế ườ ư ạ ch t h u c có nh h ng tr c ti p đ n môi tr ng s ng ố ố nh các lo i thu c

ừ ấ ả ạ tr sâu (DDT, 6.6.6, vonfatoc..), Các ch t th i trong quá trình sinh ho t, tr ườ ng

ệ ệ ọ h c, b nh vi n, nhà hàng.

ọ ầ ườ ấ ọ ộ phân tích b n ch t hóa h c ả Ph n hóa h c môi tr ẫ ng và các v n xã h i:

ể ườ ọ ủ ệ ứ ả ấ ủ ự c a s ô nhi m môi tr ng, b n ch t hóa h c c a hi u ng nhà kính, m t sộ ố

ề ầ ấ ả ầ ấ v n đ toàn c u (trái đ t nóng lên, suy gi m t ng ozon, Elnino, LaNina..) suy

ự ạ ả ọ ố ườ ự ữ ề gi m s đa d ng sinh h c, dân s môi tr ể ng và s phát tri n b n v ng, các

ệ ệ ườ ậ ả ệ ườ ủ ươ ả bi n pháp b o v môi tr ng, lu t b o v môi tr ng, ch tr ng chính sách

ả ướ ề ả ệ ườ ủ c a Đ ng nhà n c v b o v môi tr ng, …

ươ ứ ợ 1.2.2. Ph ng th c tích h p

ụ ả ệ ườ ụ ổ ằ ị Giáo d c b o v môi tr ữ ể ng là giáo d c t ng th nh m trang b nh ng

ế ườ ọ ọ ứ ề ki n th c v môi tr ợ ng cho h c sinh thông qua môn hóa h c sao cho phù h p

ố ượ ụ ứ ư ừ ệ ệ ấ ả ọ ớ ừ v i t ng đ i t ế ng, t ng c p h c. Vi c đ a ki n th c giáo d c b o v môi

ườ ậ ợ ọ ứ ệ ả ấ ợ tr ng vào hóa h c thu n l ồ i và hi u qu nh t là hình th c tích h p và l ng

ghép.

ự ế ợ ấ ự ự ợ ự ợ ấ ợ ậ Tích h p là s h p nh t, s hòa nh p, s k t h p. Đó là s h p nh t hay

ể ư ớ ể ấ ộ ộ ố ượ ọ ớ ậ nh t th hóa cácb ph n khác nhau đ đ a t i m t đ i t ạ ng m i. D y h c tích

ị ướ ạ ộ ạ ọ ổ ọ ỹ ợ h p là đ nh h ợ ể ng d y h c giúp h c sinh phát tri n k năng ho t đ ng t ng h p

ể ả ự ứ ề ế ộ ỹ ế ấ ki n th c, k năng.. thu c nhi u lĩnh v c khác nhau đ gi i quy t các v n trong

ộ ố ượ ự ệ ộ ọ ậ h c t p và trong cu c s ng đ ứ c th c hi n ngay trong quá trình lĩnh h i tri th c

ự ầ ể ệ ỹ ế ợ ượ và rèn luy n k năng, phát tri n năng l c c n thi t. Tính tích h p đ ể ệ c th hi n

ế ố ự ệ ệ ộ ủ ế ợ qua s huy đ ng k t h p, li n h các y u t ề ớ có liên quan v i nhau c a nhi u

ể ả ề ế ườ ạ ượ ề ự lĩnh v c đ gi ộ ấ i quy t m t v n đ và th ng đ t đ ụ c nhi u m c tiêu khác

nhau.

ư ả ỳ ộ ố ủ ư 2S, m t s oxit c a l u ề Ví d 1:ụ Khi gi ng v bài “L u hu nh, khí H

ỳ ươ ọ ớ ệ ề ả ạ ớ hu nh”, trong ch ng trình hóa h c l p 10 song song v i vi c gi ng d y v các

ứ ề ế ấ ươ ề ế ầ ả ki n th c v tính ch t lí hóa, ph ng pháp đi u ch …, giáo viên c n ph i bi ế t

ứ ế ế ườ ư ệ ể khai thác các ki n th c có liên quan đ n môi tr ng nh vi c gây ô nhi m môi

ườ ộ ố ư ể ể ấ ườ tr ng khí quy n. Có th cung c p cho HS m t s thông tin nh : ng i ta ướ c

ẩ ữ ơ ệ ấ ả ấ tính các ch t h u c trên Trái đ t sinh ra kho ng 31 tri u t n H ự 2S, mà s oxi hóa

ế ạ ộ ể ườ ở ti p theo sinh ra SO ng không khí b i SO

2. Các ho t đ ng gây ô nhi m môi tr

2

ữ ị ử ệ ể ầ ả ơ ẫ v n gi ố ớ v trí hàng đ u. Qua đó có th nêu các bi n pháp x lí đ n gi n đ i v i

ứ ư ỳ ị ễ không khí b ô nhi m ch a l u hu nh.

ạ ọ ươ ọ ng trình hoá h c 11 Ví d 2:ụ Khi d y bài “phân bón hóa h c” trong ch

ứ ả ệ ọ ườ nâng cao giáo viên nên hình thành cho h c sinh ý th c b o v môi tr ng thông

ệ ử ụ ầ ộ ợ ọ qua n i dung bài, c n phân tích cho h c sinh vi c s d ng không h p lí phân

ề ượ ể ể ấ ồ ướ ộ bón, quá li u l ng có th gây ô nhi m đ t, ngu n n ễ c, gây nhi m đ c cho

ẩ ả ườ ớ ự ế ợ ợ ự nông s n, th c ph m, ng ữ i và gia súc… V i s k t h p hài hòa, h p lí gi a

ụ ả ệ ạ ườ ả ộ n i dung bài d y và giáo d c b o v môi tr ộ ẽ ở ng bài gi ng s tr nên sinh đ ng

ấ ượ ệ ọ ủ ứ ơ h n, gây n t ng và h ng thú cho vi c h c c a HS.

ứ ộ ừ ơ ứ ậ ế ả ợ ọ Tích h p môn h c có các m c đ t đ n gi n đ n ph c t p theo các hình

ứ ộ ứ ứ ố ợ th c khác nhau, có b n m c đ và hình th c tích h p:

ợ ộ ọ a. Tích h p trong m t môn h c

ợ ộ ợ ộ ọ Tích h p trong m t môn h c là tích h p trong n i dung các phân môn

ử ẹ ạ ọ ợ ộ ộ ế thu c môn h c. Tích h p trong ph m vi h p x lí các n i dung có liên quan đ n

ộ ọ các phân môn trong m t môn h c.

ợ ọ b. Tích h p đa môn h c

ữ ề ấ ợ ọ ợ ấ Tích h p đa môn là tích h p vào môn h c nh ng v n đ mang tính ch t

ủ ư ặ ầ ọ toàn c u theo đ c tr ng riêng c a các môn h c cho phép.

ợ ọ c. Tích h p liên môn h c

ủ ợ ộ ọ ợ ỹ ự Tích h p liên môn là tích h p n i dung k năng c a các môn h c, lĩnh v c

ẫ ọ ộ ộ ậ ủ ề ọ ậ h c t p khác nhau trong cùng m t ch đ , trong khi các môn h c v n đ c l p

ươ t ố ớ ng đ i v i nhau.

ợ ọ d. Tích h p xuyên môn h c

ự ọ ậ ộ ố ợ ọ Tích h p xuyên môn là m t s môn h c , lĩnh v c h c t p k t h p l ế ợ ạ ớ i v i

ư ậ ủ ề ữ ớ ọ nhau thành nh ng ch đ trong môn h c m i, nh v y không còn tên các môn

ữ ề ố ọ h c truy n th ng n a.

ứ ộ ứ ợ ườ ượ ử ụ Các m c đ và hình th c tích h p trên th ng đ ớ c s d ng đan xen v i

ạ ộ ộ ấ ụ ọ nhau trong m t c u trúc các môn h c, các ho t đ ng giáo d c trong và ngoài nhà

ườ tr ng.

ạ ọ ả ệ ợ ườ 1.3. D y h c tích h p b o v môi tr ng qua môn Hóa h c ọ ở ườ tr ng trung

ọ ổ h c ph thông

ụ ệ ườ ạ ộ ộ ả Giáo d c b o v môi tr ạ ng là m t quá trình ho t đ ng thông qua ho t

ụ ằ ườ ượ ự ể ế ộ đ ng giáo d c nh m giúp con ng i có đ c s hi u bi t, các kĩ năng và các giá

ộ ề ị ạ ữ ề ề ệ ể ọ ộ tr t o đi u ki n cho h tham gia vào phát tri n m t xã h i b n v ng v sinh

thái.

ụ ả ệ ườ ự ế ợ ệ ố ẽ ặ Giáo d c b o v môi tr ế ng là s k t h p ch t ch có h th ng các ki n

ứ ườ ộ ộ ứ ế ọ ề th c v môi tr ng và ki n th c các môn h c liên quan thành m t n i dung

ặ ấ ố ẽ ắ th ng nh t, g n bó ch t ch .

ụ ả ơ ả ệ ế ầ ườ Yêu c u c b n khi ti n hành giáo d c b o v môi tr ọ ng cho h c sinh:

ủ ả ườ ự ạ ặ ph i bao quát các m t khác nhau c a môi tr ng: t nhiên và nhân t o, công

ệ ộ ế ụ ầ ườ ả ngh , xã h i, kinh t , văn hóa và th m mĩ. Giáo d c môi tr ố ng ph i nêu rõ m i

ệ ữ ề ấ ườ ươ ầ ố quan h gi a các v n đ môi tr ị ng đ a ph ng, qu c gia và toàn c u cũng nh ư

ươ ữ ả ậ ộ các t ng quan gi a hành đ ng hôm nay và h u qu ngày mai.

ụ ả ụ ệ ườ ọ ị M c tiêu giáo d c b o v môi tr ọ ng cho h c sinh là trang b cho h c

ệ ữ ơ ả ứ ữ ề ế ọ ố ổ sinh nh ng ki n th c c b n v hóa h c ph thông, m i quan h gi a con

ườ ớ ề ả ơ ả ữ ệ ấ ườ ng i v i thiên nhiên. Cung c p nh ng kĩ năng c b n v b o v môi tr ng,

ế ề ụ ể ủ ố ớ ữ ứ ử ự ấ ườ bi t cách ng x tích c c đ i v i nh ng v n đ c th c a môi tr ng. Xây

ứ ơ ả ữ ề ế ọ ườ ể ỗ ọ ự d ng cho h c sinh nh ng ki n th c c b n v môi tr ng đ m i h c sinh tr ở

ự ề ộ ườ ị ươ thành m t tuyên truy n viên tích c c trong gia đình, nhà tr ng và đ a ph ng.

ứ ộ ứ ọ ợ ợ Hình th c và m c đ tích h p GDBVMT thông qua môn hóa h c phù h p

ậ ợ ấ ợ ộ ở ứ ộ ồ và thu n l i nh t đó là tích h p m t môn và ệ m c đ l ng ghép và liên h .

ọ ớ ề ạ ấ Ví d 1:ụ Trong bài “Oxi Ozon” (Hóa h c l p 10), khi d y v tính ch t

ủ ạ ự ợ ủ ờ ậ v t lí c a oxi, oxi t o ra trong t nhiên nh quá trình quang h p c a cây xanh và

ử ụ ừ ể ệ ể ợ ấ cây xanh cũng s d ng oxi đ hô h p. T đó GV có th liên h tích h p

ể ằ ả ề ầ ồ GDBVMT b ng cách cho HS tìm hi u và gi i thích vì sao c n tr ng nhi u cây

ủ ể ề ặ xanh, không nên đ cây xanh ho c nhi u hoa trong phòng ng vào ban đêm.

ấ ủ ọ ớ ạ ợ ề Ví d 2:ụ Trong bài “H p ch t c a cacbon” (hóa h c l p 11), khi d y v

ấ ệ ớ ư ế ợ h p ch t CO và CO ứ 2. GV liên h v i các ki n th c GDBVMT nh khí CO gây

ộ ộ ử ườ ế ườ ế ậ ng đ c( th m chí gây t vong cho con ng ư i n u nh con ng ớ i ti p xúc v i

ứ ồ ộ ườ ợ ử MT có ch a n ng đ CO cao, đó là nguyên nhân gây nên các tr ng h p t vong

ử ụ ể ủ khi s d ng đ lò than trong phòng kín. Khí CO

2 là nguyên nhân gây ra hi uệ

ứ ng nhà kính..

ọ ớ ề ạ Ví d 3:ụ Trong bài “Phân bón hóa hoc” (Hóa h c l p 11), khi d y v các

ệ ớ ứ ế ạ ạ lo i phân đ m, lân, kali GV liên h v i các ki n th c GDBVMT nh n u s ư ế ử

ượ ư ả ưở ư ế ự ế ạ ụ d ng l ạ ng d phân đ m có nh h ng tr c ti p nh th nào? T i sao không

ờ ớ ạ ồ nên bón phân đ m đ ng th i v i vôi.

ươ ụ ả ệ ườ ờ ọ ớ 1.3.1. Ph ng pháp giáo d c b o v môi tr ng qua gi h c trên l p và

trong phòng thí nghi mệ

ụ ế ườ ượ ợ ứ ề Ki n th c v giáo d c môi tr ng đ ộ ồ c tích h p và l ng ghép vào n i

ừ ứ ệ ầ ậ ặ ọ ộ ộ ề dung bài h c theo 3 m c đ : toàn ph n, b ph n, ho c liên h . Tùy t ng đi u

ộ ố ươ ể ử ụ ệ ki n có th s d ng m t s ph ng pháp sau:

ả ạ ờ ả ả ể ọ ọ i (minh h a, gi ng gi ệ i, k chuy n, đ c tài PP gi ng d y dùng l

li u)ệ

ả ậ ả ề PP th o lu n, nêu và gi ế ấ i quy t v n đ

ử ụ ự ệ ệ PP s d ng các thí nghi m, các tài li u tr c quan trong gi ờ ạ d y

ụ ả ứ ề ệ ườ ế PP khai thác các ki n th c v giáo d c b o v môi tr ng t ừ

ữ ự ệ ệ nh ng bài th c hành thí nghi m trong phòng thí nghi m

ươ ụ ả ệ ườ 1.3.2. Ph ng pháp giáo d c b o v môi tr ạ ộ ng thông qua ho t đ ng

ờ ngoài gi ạ , ngo i khóa

ườ ạ ộ ụ ể ạ ổ Trong nhà tr ng ph thông, ho t đ ng ngo i khóa đ giáo d c môi

ườ ứ ấ ự ệ ả ợ ớ ọ tr ụ ng là hình th c r t có hi u qu , phù h p v i tâm lí h c sinh, s giáo d c

ậ ủ ọ ự ế ẹ ắ ấ ủ c a giáo viên và s ti p nh n c a h c sinh r t nh nhàng và sâu s c.

ươ ữ ế ợ ườ ồ ộ Ph ng pháp h p tác và liên k t gi a nhà tr ị ng và c ng đ ng đ a

ươ ụ ả ạ ộ ệ ườ ph ề ng trong các ho t đ ng v giáo d c b o v môi tr ng.

ươ ụ ể ạ ộ ừ ộ Ph ng pháp hành đ ng c th trong các ho t đ ng theo t ng ch đ ủ ề

ượ ổ ứ ườ ở ị ươ ự ế đ ch c trong tr c t ng hay đ a ph ng. Thông qua tình hình th c t , giúp

ể ườ ươ ề ộ ọ h c sinh hi u bi ế ượ t đ c tình hình môi tr ủ ị ng c a đ a ph ủ ng, v tác đ ng c a

ườ ế ườ ụ ứ ừ ạ ọ ườ con ng i đ n môi tr ng. T đó giáo d c cho h c sinh đ o đ c môi tr ng và

ứ ả ệ ườ ý th c b o v môi tr ng.

ạ ộ ộ ố ạ ấ Thông qua ho t đ ng ngo i khóa cung c p cho HS m t s kĩ năng và

ươ ự ạ ướ ườ ph ng pháp tích c c tham gia vào m ng l ụ i giáo d c môi tr ng.

ụ ả ệ ộ ườ ươ ạ N i dung giáo d c b o v môi tr ng trong ch ng trình ngo i khóa

ộ ố ứ ể có th thông qua m t s hình th c sau:

ạ ộ ườ ủ ề ề ạ ạ ộ câu l c b môi tr ng sinh ho t theo các ch đ v ăn, Câu l c b :

ử ụ ượ ệ ố u ng, s d ng các năng l ả ng, rác th i, b nh t ậ ọ ườ t h c đ ng…

ổ ứ ề ệ ả ề ả v các đ tài b o v môi T ch c xem phim, băng hình, tranh nh

ườ ổ ứ ể ề ộ ườ tr ng, tham gia t ch c các cu c thi tìm hi u v môi tr ể ự ng và s ô nhi m

ườ ổ ứ ạ ộ ủ ề ạ ổ ớ ọ môi tr ng, t ch c các bu i ho t đ ng ngo i khóa v i ch đ hóa h c và môi

ườ ườ ờ ố ọ tr ng trong tr ng h c và ngoài đ i s ng, …

ổ ứ ạ ộ ủ ề tham quan danh T ch c các ho t đ ng tham quan theo ch đ :

ơ ử ụ ả ắ ạ ả lam th ng c nh, nhà máy, n i x lí rác th i, các lo i tài nguyên (Ví d : tham

ấ ệ ả ắ ấ ạ quan nhà máy hóa ch t Vi t trì, nhà máy s n xu t phân đ m Hà B c, …)

ạ ộ ọ ườ ồ ộ nhân các Phát đ ng các ho t đ ng tr ng xanh hóa h c đ ng:

ườ ế ớ ị ễ ế d p l , T t, 26/3…, ngày Môi tr ng th gi i 5/6

ổ ứ ể ổ ứ t ch c các Các t ch c đoàn th (Đoàn thanh niên, chi đoàn GV)

ề ở ế ị ườ ị ươ chi n d ch tuyên truy n nhà tr ng và đ a ph ng.

ươ ệ 1.3.3. Ph ng pháp thí nghi m:

ạ ộ ệ ạ ấ ọ ọ Trong ho t đ ng d y và h c thì thí nghi m hóa h c đóng vai trò r t quan

ử ụ ẽ ạ ề ệ ạ ạ ọ ọ tr ng. ủ ộ ệ S d ng thí nghi m s t o đi u ki n cho h c sinh m nh d n, ch đ ng

ệ ượ ự ệ ả do đ ượ ự ỗ ợ ủ c s h tr c a các hi n t ế ng x y ra trong thí nghi m và s khuy n

ủ ừ ứ ứ ể ế ậ ọ khích c a giáo viên t đó phát tri n kĩ năng nh n th c ki n th c môn h c. Thí

ớ ặ ổ ọ ứ ự ể ệ ấ ợ ử ụ nghi m th c hành r t phù h p v i đ c đi m tâm lí l a tu i h c sinh. S d ng

ự ứ ệ ọ ơ ớ ọ thí nghi m giúp h c sinh có s hăng say, h ng thú h n v i môn h c, các em

ạ ộ ồ ờ ọ ệ thích tham gia các ho t đ ng tìm tòi, khám phá đ ng th i giúp h c sinh rèn luy n

ậ ẩ ế ệ ọ ầ tính c n th n c n cù, kiên trì, ti ể t ki m giúp h c sinh hình thành và phát tri n

ủ ộ ệ ệ ả ọ nhân cách. Thông qua thí nghi m h c sinh ch đ ng tìm tòi, phát hi n gi ế i quy t

ứ ụ ứ ụ ế ệ ậ ậ ạ ạ nhi m v nh n th c và v n d ng linh ho t, sáng t o các ki n th c kĩ năng. S ử

ủ ộ ẽ ạ ệ ề ệ ạ ạ ọ ụ d ng thí nghi m s t o đi u ki n cho h c sinh m nh d n, ch đ ng do đ ượ ự c s

ệ ượ ự ủ ệ ế ả ỗ ợ ủ h tr c a các hi n t ng x y ra trong thí nghi m và s khuy n khích c a giáo

ừ ứ ứ ể ế ọ viên t ậ đó phát tri n kĩ năng nh n th c ki n th c môn h c.

ệ ủ ể ế ạ ủ ề ử rác khi d y v x lí rác đ bi ủ t khã năng phân h y c a Ví d : ụ Thí nghi m

ạ ộ ứ ượ ạ ọ ệ ử ụ ừ t ng lo i rác. Ho t đ ng này giúp h c sinh ý th c đ ạ c vi c s d ng các lo i

ợ ườ ự ầ ế ả ạ bao bì đóng gói nào có l i cho môi tr ng và s c n thi t ph i phân lo i rác

ừ ề ế ệ ệ ượ ư ệ ướ ngay t khâu thu gom. Thí nghi m v ti t ki m năng l ng nh : đi n, n c…

Ở ơ ệ ườ ệ ả ế ề ằ ề n i có đi u ki n, ng i ta ti n hành nhi u thí nghi m o b ng cách

ươ ề ầ mô hình hóa qua ch ng trình ph n m m vi tính.

ướ ấ ướ ạ ề ả c, mô hình s n xu t n c s ch, mô hình v khí Ví d :ụ mô hình chu trình n

nhà kính, …

ươ ả ệ ế ậ ố ườ 1.3.4. Ph ng pháp ti p c n kĩ năng s ng b o v môi tr ng

ữ ệ ề ấ ộ ườ N i dung GDBVMT là vi c cung c p nh ng thông tin v môi tr ng cũng

ư ữ ệ ệ ả ườ ượ ứ ấ nh nh ng bi n pháp b o v môi tr ầ ng c n đ c cung c p theo cách th c phù

ả ậ ớ ộ ộ ứ ủ ừ ợ h p v i trình đ , kh năng nh n th c c a t ng nhóm HS. N i dung GDBVMT

ườ ườ ấ ụ ầ c n là giáo d c trong môi tr ng và vì môi tr ng. GDBVMT là nhìn th y rõ

ể ả ệ ệ ệ ỹ ườ trách nhi m và rèn luy n k năng đ b o v môi tr ng.

ệ ả ố ườ ử ộ ứ ả Kĩ năng s ng b o v môi tr ự ng là kh năng ng x m t cách tích c c

ề ườ ấ ố ớ đ i v i các v n đ môi tr ng.

Ộ Ố Ộ Ể ƯỜ 2. M T S N I DUNG GÂY Ô NHI M MÔI TR NG

ả ầ ự ễ 2.1. Ô nhi m không khí, s suy gi m t ng ozon

ể ủ ượ ề ầ ầ Khí quy n c a chúng ta đ c chia thành nhi u t ng, trong đó có t ng ozon

ặ ấ ả ử ế ợ (cách m t đ t kho ng 25 km). Ozon do 3 nguyên t ớ oxi k t h p v i nhau, chúng

ượ ướ ạ ặ ủ ứ ụ ấ ộ ờ đ c hình thành d ỏ i tác d ng c a b c x m t tr i, s m sét… Đ dày m ng

ở ỗ ơ ụ ầ ố ủ ầ c a t ng ozon m i n i là không gi ng nhau. T ng ozon có tác d ng quan

ự ệ ể ả ọ ừ ặ ờ ố tr ng trong vi c ngăn c n các tia c c tím nguy hi m t ế m t tr i chi u xu ng trái

đ t.ấ

ộ ố ủ ầ M t s tác nhân gây th ng t ng ozon:

ụ ấ ấ ồ Các ch t clofloucacbon (CFC) có tác d ng làm ph ng các t m cách nhi ệ t

ệ ử ơ ệ ạ ấ (cách âm) và dung môi trong công nghi p đi n t , c khí, ch t làm l nh trong t ủ

ố ữ ấ ẩ ộ ị ể ạ l nh, ch t đ y trong các bình x t tóc…là m t trong s nh ng tác nhân nguy hi m

ấ ớ ầ ạ ấ ờ ạ ấ nh t v i t ng ozon. Lo i hay dùng nh t là Freon, có th i gian tôn t i r t lâu dài,

ừ ậ ầ ấ ủ ạ t 50400 năm tùy lo i. Chúng bay lên không trung t n t ng cao nh t c a khí

ị ỡ ự ể ặ ượ ả quy n, g p các tia c c tím và b v ra làm clo đ c gi ỗ i phóng. M i nguyên t ử

ủ ộ ử ể ạ ộ ử clo phá h y m t phân t ozon và đ t o thành m t phân t ClO, oxit này l ạ i

ả ứ ớ ộ ử ể ạ ử ụ ph n ng v i m t oxi nguyên t đ tái t o clo nguyên t , sau đó, ti p ế t c đi phá

ử ộ ử ủ ể ả ộ ủ h y m t phân t ozon khác. M t nguyên t clo có th phá h y kho ng 100 nghìn

ử ướ ả ứ ị ạ ổ ọ ị phân t ozon tr c khi b ph n ng tr ở ạ l i thành d ng n đ nh g i là “bình

ch a”.ứ

ử ụ ị ấ ư ệ ấ ấ ả R t may, hi n nay, ch t CFC đã b c m s d ng. Nh ng không ph i vì

ế ụ ị ủ ế ầ ượ ư ủ th mà t ng ozon không ti p t c b th ng, l ể ng tàn d c a nó trong khí quy n

ủ ơ ư ạ ỳ ẫ v n còn, thêm vào đó các oxit c a nit và l u hu nh cũng có tác h i tàn phá

ươ ự t ng t .

ộ ố ồ ễ ả M t s ngu n khí th i gây ô nhi m không khí:

ấ ộ ễ ệ ạ ả ồ ệ Ngu n ô nhi m công nghi p: các ch t đ c h i trong khí th i công nghi p

ụ ủ ả ấ ả nh COư ộ x, NOx, SO2, … và tro b i. Các nhà máy s n xu t th y tinh th i ra m t

ượ ớ ả ạ l ụ ng l n b i HF, SO ể ộ ượ ng

2. Các nhà máy g ch, nung vôi th i ra đáng k m t l

ộ ượ ệ ệ ả ơ b i COụ ể ụ ng đáng k b i

x, NOx. Công nghi p luy n kim, c khí th i ra m t l

ấ ộ ạ ề ạ khói kim lo i và nhi u ch t đ c h i.

ễ ả ạ ồ ồ Ngu n ô nhi m không khí do sinh ho t: khí th i ra do ngu n này ch ỉ

ầ ấ ế ầ ộ ượ ỏ chi m m t ph n r t nh , đa ph n là các khí CO ư ỏ ng tuy nh , nh ng

x. Hàm l

ỏ ẹ ủ ụ ộ ổ ạ chúng phân b dày và c c b trong ph m vi nh h p c a gia đình cho nên có

ả ưở ự ế ế ườ nh h ng tr c ti p đ n con ng i.

ạ ụ ố ượ ứ Các h t b i có trong không khí là đ i t ạ ặ ng chính ch a các kim lo i n ng

ố ạ ệ ượ ể ồ ả ọ trong khí quy n, là ngu n g c t o nên hi n t ng “khói mù quang h c”, c n tr ở

ặ ờ ả ạ ánh sáng và ph n x ánh sáng m t tr i.

ậ ả ễ ồ ấ ạ ộ Ngu n ô nhi m do giao thông v n t ộ i: Các ch t khí đ c h i do đ ng c ơ

ủ ễ ả ơ ế ố đ t trong th i ra, h i Chì, làm ô nhi m không khí, hành lang hai bên c a tuy n

ỏ ụ ị ự ủ ể ầ ộ ố ộ giao thông. M t ph n không nh b i b cu n theo s chuy n đ ng c a các

ươ ậ ả ệ ặ ệ ph ng ti n giao thông và v n t i hàng không, đ c bi t là các máy bay siêu âm

ở ộ ộ ượ ả ớ ạ ầ đ cao l n th i ra m t l ớ ng l n NO

x có h i cho t ng Ozon.

ả ủ ủ ệ ậ ầ ớ ắ ả ậ ờ H u qu c a vi c th ng t ng ozon t i khí h u: gi m th i gian có n ng,

ư ẽ ệ ấ ớ ờ ồ ồ đ ng nghĩa v i vi c th i gian m a s tăng lên. Đ t đai không có vôi, tăng n ng

ế ằ ỗ ẫ ộ đ axit d n đ n c n c i.

ả ự ế ậ ớ ườ ố ọ ạ ấ H u qu tr c ti p v i con ng i: tăng r i l an tim m ch, hô h p, các

ư ổ ư ệ ễ ổ ệ ệ b nh ph i, hen, ung th ph i, các b nh ung th da và các b nh da li u…

ễ 2.2. Ô nhi m ngu n n ồ ướ c

ướ ủ ườ ấ ầ ạ ậ ọ ồ ố N c là ngu n s ng c a con ng i và m i lo i sinh v t, nó r t c n thi ế t

ệ ề ệ ấ ạ ệ cho r t nhi u ngành công nghi p, sinh ho t và nông nghi p… Tuy nhiên hi n

ồ ướ ễ ặ ị nay, ngu n n ề c đang b ô nhi m n ng n .

ườ ướ ạ ướ ạ ị ễ Ô nhi m môi tr ng n c là tình tr ng n ấ ộ c b các ch t đ c h i xâm

ế ượ ừ ạ ộ ạ ủ ả ấ chi m. Chúng đ c hình thành t các ho t đ ng s n xu t, sinh ho t c a con

ườ ư ễ ễ ườ ướ ể ạ ng i. Cũng nh ô nhi m không khí, ô nhi m môi tr ng n c đ l ề i nhi u

ỏ ủ ả ớ ườ ậ ướ ế ứ ậ h u qu to l n đ n s c kh e c a con ng i, các sinh v t trong n ộ ễ c nhi m đ c

hàng lo t...ạ

ề ễ ồ ướ Có nhi u nguyên nhân gây ra ô nhi m ngu n n c trong đó có m t s ộ ố

nguyên nhân sau:

ừ a. T con ng ườ i

ộ ượ ỗ ớ ừ ộ M i ngày có m t l ả ng l n rác th i sinh ho t ạ t ệ các h gia đình, b nh

ơ ườ ứ ả ấ ọ ạ vi n,ệ khách s n, c quan tr ng h c, ch a các ch t th i trong quá trình sinh

ủ ệ ạ ườ ả ườ ho t, v sinh c a con ng i. th i ra môi tr ng mà không qua x lý. ử Ở các

ướ ể ố n c phát tri n, t ỷ ệ l ả gia tăng dân s kho ng 5 % trong khi đó t ỷ ệ l gia tăng dân

ướ ơ ố ở s các n ể c đang phát tri n là h n 2%.

ầ ơ ả ủ ướ ấ ữ ơ ễ ị ả ạ Thành ph n c b n c a n c th i sinh ho t là các ch t h u c d b phân

ầ ấ ọ ỡ ưỡ ủ h y sinh h c (cacbohydrat, protein, d u m , ch t dinh d ấ ắ ng, ch t r n). Tùy

ố ố ượ ướ ả ấ ứ ố theo m c s ng và l i s ng mà l ng n c th i cũng nh t ư ả ượ i l ng các ch t có

ướ ả ủ ỗ ườ ộ trong n c th i c a m i ng ứ i trong m t ngày là khác nhau. Nói chung m c

ướ ả ố s ng càng cao thì l ng n ả ượ i l ng th i càng cao.

ả c th i và t ệ ừ ả ượ ấ b. T s n xu t nông nghi p

ạ ộ ư ướ ể ệ Các ho t đ ng nông nghi p nh chăn nuôi gia súc, n ứ c ti u gia súc, th c

ạ ộ ừ ử ệ ả ấ ố ăn th a không qua x lý và các ho t đ ng s n xu t nông nghi p khác. Thu c tr ừ

ừ ư ộ ườ ứ ấ ọ sâu, phân bón t các ru ng lúa, d a, v ộ n cây, rau ch a các ch t hóa h c đ c

ồ ướ ể ễ ầ ướ ạ h i, có th gây ô nhi m ngu n n c ng m và n ặ c m t.

ề ử ụ ả ấ ố ố ệ Trong quá trình s n xu t nông nghi p, đa s nông dân đ u s d ng thu c

ệ ự ậ ấ ề ượ ầ ữ ế ế ẳ ả b o v th c v t g p ba l n li u l ng khuy n cáo. Ch ng nh ng th , nông dân

ử ụ ị ấ ư ừ ạ ố còn s d ng các lo i thu c tr sâu đã b c m nh Thiodol, Monitor... Trong quá

ố ị ườ ụ ị trình bón phân, phun x t thu c, ng ề i nông dân không h trang b các d ng c ụ

ộ ộ ệ ử ụ ấ ả ệ ọ ả b o h lao đ ng. ệ ự Hi n nay vi c s d ng phân hóa h c, hóa ch t b o v th c

ệ ồ ướ ị ả ưở ậ v t tràn lan trong nông nghi p làm cho ngu n n c cũng b nh h ng. L ượ ng

ấ ồ ư ẽ ầ ố ướ ầ ả ưở ấ hóa ch t t n d s ng m xu ng các t ng n c ng m gây nh h ng t ớ ượ ng i l

n c.ướ

ấ ả ả ố ố ố Đa s nông dân không có kho c t b o qu n thu c, thu c khi mua ch a s ư ử

ượ ấ ữ ắ ể ả ầ ồ ướ ơ ụ d ng đ c c t gi kh p n i, k c g n nhà ăn, ngu n n ạ c sinh ho t. Đa s v ố ỏ

ờ ộ ử ụ ị ứ ừ ố ố chai thu c tr sâu sau khi s d ng xong b v t ngay ra b ru ng, s còn l ạ ượ c i đ

ế ệ

ừ ả ệ ể gom đ bán ph li u. ấ c. T s n xu t công nghi p

ớ ẽ ể ệ ầ ố ộ T c đ phát tri n công nghi p càng l n s góp ph n làm gia tăng l ượ ng

ả ượ ả ướ ạ ộ ả ủ ệ rác th i. Do đó l ng rác th i, n c th i c a các ho t đ ng công nghi p ngày

ư ượ ử ề ệ ể ả ự ế ườ càng nhi u và ch a đ c x lý tri t đ th i tr c ti p ra môi tr ng hay các con

ớ ướ ng t ệ c hi n nay.

ả c gây nh h ị ồ ướ ạ ưở ễ ấ ượ i ch t l ng n sông, ngu n n ồ ướ Các tác h i khi b ô nhi m ngu n n c:

ự ậ ạ ộ ố ớ ậ ố ộ ự ướ đ ng th c v t s ng đ ượ c Đ i v i các lo i đ ng th c v t trong n c:

ướ ợ ượ ừ ặ ờ ế ợ ớ trong n c là do quang h p đ c t ệ ử ụ ánh sáng m t tr i k t h p v i vi c s d ng

ướ ể ấ ấ ợ ờ oxi hòa tan trong n ồ c đ hô h p, quang h p.Đ ng th i, chúng cũng l y các

ấ ưỡ ướ ả ữ ơ ổ ể ố ch t dinh d ng trong n ấ c đ s ng. Khi các ch t th i h u c đ vào n ướ c,

ẽ ả ượ ướ ấ ữ ơ ộ ố ợ chúng s làm gi m l ng oxi hòa tan trong n c, m t s h p ch t h u c tích

ụ ặ ướ ợ ủ ả ả t ế , đóng váng, k t bè trên m t n c làm gi m kh năng quang h p c a các loài

ấ ộ ể ế ữ ự ư ậ ấ ả ồ ạ th c v t, ch a k đ n các ch t đ c h i mà nh ng ngu n ch t th i này mang

ậ ị ế ề ễ ả ạ ậ ậ ộ ị ế đ n. H u qu là nhi u lo i vi sinh v t b ch t, có loài b nhi m đ c. Và h u qu ả

ậ ườ ườ ụ ự ẩ ừ ữ ồ th t khó l ng khi con ng i tiêu th các th c ph m t ễ nh ng ngu n nhi m

ộ đ c này.

ố ớ ướ ạ ị ể ố ắ ễ c sinh ho t b ô nhi m đ ăn u ng, t m Đ i v i con ng i: ườ do dùng n

ườ ổ ế ể ị ễ ệ ệ ẩ ạ ử r a, ng i ta có th b nhi m khu n gây các b nh ph bi n, các b nh d dày,

ễ ễ ộ ị ru t, nhi m virut, viêm gan, nhi m kí sinh trùng, giun sán… Ngoài ra, b các

ơ ể ấ ộ ư ủ ạ ậ khoáng ch t đ c h i xâm nh p c th nh : th y ngân, chì, antimon, các nitrat

ổ ồ ố ị ể ầ ả ấ làm thay đ i h ng c u, ngăn c n quá trình c đ nh oxi, r t nguy hi m, gây t ỷ ệ l

ử ở ẻ ơ ướ ễ ể ộ ố ỏ t vong cao tr s sinh. N c nhi m đ c flou khi u ng có th gây h ng men

răng…

ư 2.3. M a axit

ướ ế ế ầ ằ ị ư N c m a tinh khi ạ t có tính axit y u và có giá tr pH g n b ng 5,6. Lo i

ướ ư ượ ư ọ Ở n c m a có pH < 5,6 đ c g i là m a axit. các khu công nghi p pHệ

tb~ 4,6.

ế ẫ M cứ th pấ kỉ l cụ là 2,9. Nguyên nhân chính d n đ n m a ư axit là do các nhà máy

ệ ị ố ệ ệ ạ ầ ớ nhi t đi n v i nhiên li u hóa th ch là than đá hay d u b đ t cháy sinh ra SO

2,

ộ ư ể ầ NO, m t ph n khác do giao thông đ a vào khí quy n. Các khí SO

x và NO2 trong

ướ ư ơ ữ ư ủ ạ ố ể khí quy n tan vào n ặ ấ c c a nh ng h t m a và theo m a r i xu ng m t đ t.

ề ườ ữ ể ể ệ ạ Chúng gây ra nh ng tác h i nguy hi m, có th gây nên các b nh v đ ng hô

ườ ự ủ ế ạ ấ h p cho con ng i, phá h y các công trình ki n trúc, t o nên s xói mòn núi đá

ế ạ ề ặ ể ạ ế ớ ấ ấ ổ ệ vôi, làm chua đ t, thay đ i ki n t o trên b m t trái đ t, …Đ h n ch b t hi n

ượ ế ả ư ể ầ ạ t ng m a axit c n h n ch th i vào khí quy n các khí SO

x và NOx.

ớ ơ ể ạ ặ ạ ủ ộ ố 2.4. Tác h i c a m t s kim lo i n ng v i c th con ng ườ i

a. Chì

ứ ỏ ườ Chì là nguyên tố có đ cộ tính cao đ i v i ố ớ s c kh e con ng ộ i và đ ng

ệ ầ ộ ươ ệ ầ ạ ậ v t. Chì gây đ c cho h th n kinh trung ng l n ẫ h th n kinh ngo i biên. Chì

ứ ấ ộ tác đ ng lên enzim, nh t là enzim có ch a hidro. Ng ườ bị i

ườ ố ộ ố ứ ể ơ nhi mễ đ cộ chì th ạ ng r i lo n m t s ch c năng c th , th ườ là ng

ủ ế ạ ộ ươ ễ ộ r iố lo nạ b ph n ậ t o huy t (t y x ứ ng). Tùy theo m c đ nhi m đ c ộ có

ụ ậ ớ thể gây nên nh ngữ tri uệ ch ngứ như đau b ng, đau kh p, viêm th n, cao

ễ ế ế ễ ạ ặ ộ huy tế áp vĩnh vi n, tai bi n m ch máu não, n u nhi m đ c n ng có th b t ể ị ử

ổ ậ ủ ơ ể ặ ậ ị vong. Đ c tính n i b t c a chì là sau khi xâm nh p vào c th nó không b đào

ả ụ th i mà ng ượ ạ c l i nó tích t ờ theo th i gian.

ủ b. Th y ngân

ộ ụ ủ Đ c tính c a ủ ủ th y ngân ph thu c ủ ộ d ngạ hóa h cọ c a nó. Th y ngân

ố ơ ủ ả ạ ộ nguyên t ố ươ t ng đ i tr không đ c. N u ế nu tố ph i th y ngân kim lo i thì sau đó

ể ượ ả ậ ư ủ ọ có th đ c th i ra mà không gây h u qu ả nghiêm tr ng. Nh ng th y ngân d ễ

ơ ở ấ ộ ế bay h i nhi ệ ộ ườ t đ th ng, n u hít ph i ơ ả h i th y ủ ngân sẽ r t đ c. Trong n cướ

ủ ấ ấ ộ ấ ạ metyl th y ngân là d ng đ c nh t. Ch t này ủ hòa tan mỡ và ph nầ ch t béo c a

ủ ươ màng não t y, phá h y h th n ủ ệ ầ kinh trung ng, phân li tệ nhi mễ s cắ thể và quá

ế ẽ ị ệ trình phân chia t ẻ bào. Tr em b ễ ị nhi m đ c ủ ộ th y ngân s b phân li t, làm trì

ậ ủ ộ ộ đ n, gây co gi t không ch đ ng.

ễ ạ 2. 5. Ô nhi m phóng x :

ạ ự ủ ồ ộ ị Phóng x là s ự bi nế hóa t ề phát đ ng v không b n c a m t nguyên t ố

ọ ồ ố ự ạ hóa h c thành đ ng v c a ị ủ nh ngữ nguyên t khác. S phóng x có kèm theo

ữ ặ ạ ệ ạ ơ ạ ơ ả ứ ạ b c x nh ng h t c b n ho c h t nhân heli (h t Anpha). Hi n nay có h n 50

ố ạ ự ả ồ ạ nguyên t phóng x t nhiên và có kho ng 1000 ị đ ng v phóng ạ x nhân t o.

ơ ể ị ụ ế ạ ạ Con ng iườ b m c ị ắ nhi mễ phóng x khi c th b chi u phóng x , ch p XQ

ặ ố ườ ả ủ ự ứ ấ ạ ho c s ng trong môi tr ng có ễ ậ ch a ch t phóng x . H u qu c a s ô nhi m

ườ ư ữ ệ ắ ạ ố ớ phóng x đ i v i loài ng i là tăng ệ xác su tấ m c b nh ung th , nh ng b nh

ể ệ ệ ượ ế ề liên quan đ n di truy n, th hi n qua hi n t ị ứ ạ ố ng quái thai. Khi b b c x su t

ị ứ ạ ơ ư ờ ớ ề ượ đ i v i li u l ng 2 đ n v b c x /năm thì t ỷ ệ ế vì b nhệ ung th tăng 10%. ch t l

Ộ Ố Ệ Ằ Ạ Ế Ễ ƯỜ 3. M T S BI N PHÁP NH M H N CH Ô NHI M MÔI TR NG

ệ ạ ộ Hi nệ tr ngạ môi tr ngườ hi n nay ấ đang trong tình tr ng đáng báo đ ng. V n

ệ ể ạ ế ễ ề ấ bách đ t raặ đ c p hi n nay là làm cách nào đ h n ch ô nhi m môi tr ườ ng

ễ ắ ậ ườ ố ớ thêm vào đó là kh c ph c ả ụ các h u qu ô nhi m môi tr ng đ i v i con ng ườ i

ư ụ ườ cũng nh khôi ph c môi tr ố ng s ng.

ướ ế ể ượ ứ ả ề ệ ầ ả Tr c h t đ làm đ c đi u này là c n ph i nâng cao ý th c b o v môi

ườ ể ử ụ ứ ề tr ng c a t ủ ấ c m i ả ọ ng t ứ i.ườ Có nhi u hình th c, có th s d ng hình th c

ề ấ ề ậ ả ậ ả ộ ộ ề tuyên truy n, các cu c ộ v n đ ng, các cu c ộ th o lu n, h i th o v v n đ môi

ườ ệ ệ ạ tr ng. Vi c tuyên truy n ề qua các ph ngươ ti n thông tin đ i chúng cũng đang

ạ ữ ế ệ đem l ả i nh ng k t qu đáng khích l .

ụ ả ệ ợ ườ ả ạ ấ ả Tích h p giáo d c b o v môi tr ng vào gi ng d y trong t ấ t c các c p

ự ễ ệ ệ ả ộ ọ h c là m t bi n pháp có tính th c ti n và có hi u qu cao.

ụ ệ ể ề ấ ắ ạ ễ Ngoài ra, có r t nhi u bi n pháp khác đ kh c ph c tình tr ng ô nhi m

ườ môi tr ụ ể ng c th :

ậ ề ả ế ụ ệ ệ ộ ườ ệ ố M t là, ti p t c hoàn thi n h th ng pháp lu t v b o v môi tr ng,

ữ ử ế ạ ưỡ ử ự ế trong đó nh ng ch tài x ph t (c ả ng ch hành chính và x lí hình s ) ph i

ự ự ủ ạ ố ượ ạ ạ ể ủ ứ th c s đ m nh đ đ s c răn đe các đ i t ầ ng vi ph m. Bên c nh đó, c n

ử ự ồ ườ ộ ệ ố xây d ng đ ng b h th ng x lý môi tr ng trong các nhà máy, các khu công

ố ế ồ ờ ổ ứ ẽ ệ ẩ ặ nghi p theo các tiêu chu n qu c t , đ ng th i t ằ ch c giám sát ch t ch nh m

ướ ớ ườ ố ẹ ệ ơ ớ ườ h ng t i m t ộ môi tr ng t t đ p và thân thi n h n v i con ng i.

ườ ể ắ Hai là, tăng c ng công tác n m tình hình, thanh tra, ki m tra, giám sát v ề

ườ ườ ẽ ữ ố ợ ỳ ộ ấ ặ ị môi tr ng (th ng xuyên, đ nh k , đ t xu t); ph i h p ch t ch gi a các c ơ

ữ ự ượ ấ ườ quan chuyên môn, nh t là gi a l c l ng thanh tra môi tr ng v i l c l ớ ự ượ ng

ườ ử ệ ấ ằ ặ ờ ị ả c nh sát môi tr ng các c p, nh m phát hi n, ngăn ch n và x lí k p th i, tri ệ t

ữ ễ ườ ổ ứ ồ ể đ nh ng hành vi gây ô nhi m môi tr ủ ng c a các t ờ ch c, cá nhân. Đ ng th i,

ự ệ ộ ộ ụ nâng cao năng l c chuyên môn, nghi p v cho đ i ngũ cán b chuyên trách công

ườ ị ươ ụ ụ ạ ể ệ ệ ậ ỹ tác môi tr ng; trang b các ph ệ ng ti n k thu t hi n đ i đ ph c v có hi u

ạ ộ ự ượ ủ ả qu ho t đ ng c a các l c l ng này.

ụ ể ể ạ ọ Ba là, chú tr ng công tác quy ho ch phát tri n các khu, c m, đi m công

ị ả ơ ở ề ệ ả ọ nghi p, các làng ngh , các đô th , đ m b o tính khoa h c cao, trên c s tính

ỹ ưỡ ệ ế ể ừ toán k l ng, toàn di n các xu th phát tri n, t ợ đó có chính sách phù h p;

ư ở ế ạ ạ ồ ộ ồ tránh tình tr ng quy ho ch tràn lan, thi u đ ng b , ch ng chéo nh ị ề nhi u đ a

ươ ừ ả ờ ph ng th i gian v a qua, gây khó khăn cho công tác qu n lí nói chung, qu n líả

ố ớ ệ ầ ắ ị môi tr ộ ngườ nói riêng. Đ i v i các khu công nghi p, c n có quy đ nh b t bu c

ầ ư ạ ầ ệ ố ự ử ả ướ các công ty đ u t h t ng ph i xây d ng h th ng thu gom, x lí n ả c th i,

ườ ớ ượ ậ ỉ ạ ộ ồ phân tích môi tr ng t p trung hoàn ch nh m i đ ờ c phép ho t đ ng, đ ng th i

ườ ạ ộ ỳ ề ử ị ướ ả ạ ả th ng xuyên có báo cáo đ nh k v ho t đ ng x lí n c th i, rác th i t i đó.

ố ọ ổ ứ ự ệ ệ ẩ ị B n là, chú tr ng và t ch c th c hi n nghiêm túc vi c th m đ nh, đánh

ườ ố ớ ầ ư ự ơ ở ơ ộ giá tác đ ng môi tr ng đ i v i các d án đ u t , trên c s đó, c quan chuyên

ế ị ư ề ấ ệ ấ ẩ môn tham m u chính xác cho c p có th m quy n xem xét quy t đ nh vi c c p

ầ ư ấ ấ ế ị ầ ư ầ ự ệ hay không c p gi y phép đ u t . Vi c quy t đ nh các d án đ u t c n đ ượ c

ắ ỹ ưỡ ữ ợ ắ ớ ữ ả ưở cân nh c k l ng gi a l i ích đem l ạ ướ i tr c m t v i nh ng nh h ủ ng c a nó

ườ ự ề ệ ạ ạ ế đ n môi tr ng v lâu dài. Th c hi n công khai, minh b ch các quy ho ch, các

ầ ư ể ọ ổ ứ ệ ể ề ạ ự d án đ u t và t o đi u ki n đ m i t ả ch c và công dân có th tham gia ph n

ộ ề ệ ộ ườ ủ ữ ự ạ bi n xã h i v tác đ ng môi tr ng c a nh ng quy ho ch và d án đó.

ụ ề ề ẩ ạ ườ Năm là, đ y m nh công tác tuyên truy n, giáo d c v môi tr ng trong

ạ ự ứ ứ ể ế ằ ậ ấ ộ toàn xã h i nh m t o s chuy n bi n và nâng cao nh n th c, ý th c ch p hành

ậ ả ệ ườ ộ ủ ệ ườ pháp lu t b o v môi tr ng, trách nhi m xã h i c a ng ệ i dân, doanh nghi p

ữ ự ứ ả ệ và b o v môi tr ng trong vi cệ gìn gi ọ ườ ; xây d ng ý th c sinh thái, làm cho m i

ườ ứ ậ ộ ự ệ ậ ề ị ố ế ng i nh n th c m t cách t giác v v trí, vai trò, m i quan h m t thi ữ t gi a

ự ườ ộ t nhiên con ng i xã h i.

ế ồ ệ Tìm ki mế các ngu nồ nguyên li uệ m i thay th cho ngu n nguyên li u ớ

ề ệ ế ử ụ ớ ố truy n th ng đã s p ạ ắ c n ki ễ t và gây ô nhi m l n. H n ồ ạ ch s d ng các ngu n

ệ ạ nguyên li u hóa th ch.

ề ồ ườ ủ ừ Tr ng thêm nhi u cây xanh. Tăng c ấ ộ ng r ng phòng h . Ph xanh đ t

ộ ố ệ ấ ầ tr ng đ i núi ừ tr c.ọ R ng chính là lá ph i c a ậ ổ ủ trái đ t. Vì v y c n có bi n pháp

ế ử ụ ệ ự ấ ả ể ả ệ ệ ạ ậ ữ h u hi u đ b o v . H n ch s d ng các hóa ch t b o v th c v t và phân

ế ử ụ ự ầ ả ọ ố ợ bón hóa h c. N u s d ng thì c n ph i có s cân đ i, h p lí.

ướ ướ ệ ả ầ ượ ử ướ ả N c th i sinh ho t ạ và n c th i công nghi p c n đ c x lí tr c khi

ồ ướ ự ả ớ ả ắ ầ ự ấ ả th i vào ngu n n c t nhiên. V i các ch t th i r n c n ph i có s thu gom và

ẩ ầ ư ệ ế ầ phân lo i h p ạ ạ ợ lí để x líử và tái ch . Các lo i m m b nh, vi khu n c n đ a vào

ố ể ủ lò đ t đ tiêu h y.

ể ự ố ấ ệ ệ ộ ỉ ề Trên đây ch là m t trong s r t nhi u các bi n pháp có th th c hi n đ ể

ễ ế ườ ệ ọ ạ h n ch ô nhi m môi tr ng. Trong đó chúng tôi chú tr ng vào bi n pháp nâng

ọ ườ ườ ệ ứ ủ cao ý th c c a m i ng i trong công tác môi tr ề ữ ng, đây là bi n pháp b n v ng

ấ ể ả ệ ệ ả ấ ườ nh t và có hi u qu nh t đ c i thi n môi tr ng.

ươ ƯƠ Ợ Ụ Ả Ệ Ch ng II: CH NG TRÌNH TÍCH H P GIÁO D C B O V MÔI

ƯỜ TR NG TRONG MÔN HÓA H C Ọ Ở ƯỜ TR NG THPT

Ụ Ả Ợ Ệ ƯỜ 1. KHÃ NĂNG TÍCH H P GIÁO D C B O V MÔI TR NG TRONG

Ọ Ở Ấ MÔN HÓA H C C P THPT

ự ứ ầ ọ ọ ấ ệ Hóa h c là môn khoa h c th c nghi m nghiên c u thành ph n, tính ch t,

ứ ấ ả ự ế ữ ụ ấ ấ ổ ọ ng d ng, s bi n đ i gi a các ch t, s n xu t các ch t. Do đó, Hóa h c có vai

ấ ườ ụ ả ệ ườ ớ trò r t to l n trong ch ng trình giáo d c b o v môi tr ng.

ề ấ ạ ấ ậ ấ ấ ộ ọ Thông qua n i dung v c u t o ch t, tính ch t v t lí và tính ch t hóa h c,

ứ ụ ể ề ế ấ ọ ọ ể ng d ng và đi u ch các ch t, … môn hóa h c có th giúp h c sinh tìm hi u

ượ ả ộ đ ấ ề ắ c m t cách sâu s c, b n ch t v :

ủ ầ ườ ướ ấ ạ Thành ph n c u t o c a môi tr ấ ng: đ t, n c, không khí và th gi ế ớ i

sinh quy n.ể

ự ế ổ ủ ấ ườ ưở ủ S bi n đ i c a các ch t trong môi tr ả ng và nh h ng c a các y u t ế ố

ớ ườ t ầ ủ i thành ph n c a môi tr ng.

ể ồ ườ ấ ạ ọ Ngu n gây ô nhi m môi tr ủ ng: các ch t hóa h c và tác h i sinh lí c a

ự ậ ớ ộ ườ chúng v i đ ng th c v t và con ng i.

ườ ứ ộ ể ườ ẩ Tiêu chu n môi tr ng và m c đ ô nhi m môi tr ng.

ể ả ệ ệ ậ ọ ườ ố Bi n pháp hóa h c, v t lí, sinh hóa đ b o v môi tr ng và ch ng ô

ư ễ ướ ạ ả ướ ả ắ ả ấ nhi m x lí n c th i sinh ho t, n ệ c th i công nghi p, ch t th i r n…

ệ ệ ườ ọ ậ ọ ả Bi n pháp b o v môi tr ng trong h c t p môn hóa h c.

Ụ 2. M C TIÊU

ụ 2. 1. M c tiêu chung

ề ế ứ a) V ki n th c

ể ế ề ọ ủ ầ ườ Giúp cho HS hi u bi t v thành ph n hóa h c c a môi tr ố ng s ng

ấ ướ ấ ủ ơ ở ể xung quanh ta (đ t, n ấ c, không khí) trên c s tìm hi u tính ch t c a các ch t

hóa h c.ọ

ể ườ ướ ườ Giúp cho HS tìm hi u môi tr ng n c, môi tr ng không khí, môi

ườ ấ tr ng đ t.

ể ượ ự ế ọ ổ ườ Giúp cho HS tìm hi u đ c s bi n đ i hóa h c trong môi tr ng;

ế ề ữ ơ ấ ấ ơ ọ ể hi u bi ấ ậ ầ t v ch t vô c và h u c ; thành ph n, tính ch t hóa h c, tính ch t v t

ứ ụ ế ề lí, ng d ng đi u ch .

ế ệ ễ ườ ạ ủ ễ Bi t khái ni m ô nhi m môi tr ng, tác h i c a ô nhi m môi

ườ tr ng.

ể ượ ễ ườ Hi u đ c nguyên nhân gây ô nhi m môi tr ng trong đó có vai trò

ử ụ ấ ả ấ ả ạ ọ ấ ủ ả c a s n xu t hóa h c, s d ng hóa ch t và ch t th i trong sinh ho t và s n

xu t.ấ

ể ượ ễ ườ Hi u d ủ ự c nguyên nhân c a s ô nhi m môi tr ng: không khí,

ướ ấ ườ ự ấ ọ ạ ơ n c, đ t và môi tr ng t ữ nhiên nói chung là do các ch t đ c h i vô c và h u

ồ ậ ế ấ ạ ơ c . Các ch t này gây tác h i cho các đ v t, các công trình ki n trúc, văn hóa,

ỏ ủ ườ ự ậ ậ ộ ứ s c kh e c a ng i, đ ng v t và th c v t.

ể ượ ộ ố ấ ấ ố ề ề ệ ượ Hi u đ c m t s v n đ v nhiên li u, ch t đ t, năng l ng hóa

ự ự ễ ườ ọ h c, s oxy hóa, s cháy và nguyên nhân gây ô nhi m môi tr ng không khí.

ễ ề ấ ườ ự ệ V n đ ô nhi m môi tr ng trong th c hành thí nghi m hóa h c ọ ở

ườ ổ tr ng ph thông…

ề b) V kĩ năng

ế ộ ố ấ ệ ườ ậ ị Bi t m t s d u hi u môi tr ễ ng b ô nhi m. Nh n bi ế ượ t đ c m t s ộ ố

ễ ấ ấ ọ ướ ch t hóa h c gây ô nhi m đ t, n c, không khí.

ế ụ ể ả ự ệ ệ ệ ộ ườ Bi t th c hi n m t vài bi n pháp c th b o v môi tr ọ ậ ng trong h c t p

hóa h c ọ ở ườ tr ổ ng ph thông.

ế ả ơ ờ ố ử ả ấ ấ ả ộ Bi t cách x lý m t vài ch t th i đ n gi n trong đ i s ng s n xu t và

ọ ọ ậ h c t p hóa h c.

ế ộ ố ệ ể ả ự ệ ệ ả ơ ườ Bi t th c hi n m t s bi n pháp đ n gi n đ b o v môi tr ố ng s ng.

ế ử ụ ộ ố ệ ợ Bi ấ ố t s d ng m t s nhiên li u, ch t đ t, tài nguyên thiên nhiên h p lí,

ệ ầ ườ ả góp ph n b o v môi tr ng.

ộ ề c) V thái đ

ứ ệ ệ ả ườ ả Có ý th c trách nhi m b o v môi tr ng thiên nhiên cho b n thân, gia

ộ ộ ồ đình, c ng đ ng và xã h i.

ỡ ườ ứ ắ ệ ả ườ Có ý th c nh c nh ng i khác b o v môi tr ng.

ụ ả ệ ụ ể ụ ườ ợ 2.2. M c tiêu c th tích h p giáo d c b o v môi tr ọ ng trong môn hóa h c

ươ qua các ch ng / bài ở ườ tr ng THPT

a. L p 10ớ

ộ ườ N i dung giáo d c môi tr

ụ ộ Thái đ tình ng Kĩ năng – hành ươ Ch ng/ bài ế ứ Ki n th c

ươ ả c mả ứ ượ ế Ch ng 1 ệ B o v phóng Ý th c đ c ích vi ậ Nh n bi t

ưở ạ Bài: H t nhân ạ ạ x : Tia phóng x ợ l ả i và nh h ng ạ phóng x là tác

ế ộ nguyên t . ử gây đ t bi n gen ấ ủ x u c a tia phóng nhân gây ô

ố ễ Nguyên t hóa ệ nên gây b nh ung ạ ố ớ x đ i v i môi nhi m môi

ồ ư ườ ườ ườ ị ọ h c. Đ ng v th cho ng i, tr ố ng s ng tr ng không

ả ưở ấ ướ nh h ng nghiêm khí, đ t n c.

ế ứ ọ ệ tr ng đ n s c ử Bi n pháp x lí

ườ ấ ỏ kh e ng i và ả ch t th i nhà

ự ạ ậ ộ đ ng v t, th c ệ máy đi n h t

v t.ậ nhân nguyên t ử

ề ể ầ Đ phòng hi m là c n đào sâu

ỉ ủ ọ h a rò r c a các ặ chôn ch t trong

ệ ạ nhà máy đi n h t ấ lòng đ t trong

ố

ả ứ ế ươ ứ ượ ợ nhân Ph n ng oxi hóa kh i bê tông. ậ Nh n bi t Ch ng 4 Ý th c đ c l i

ả ứ ử ả ưở ượ Bài: Ph n ng – kh x y ra trong ả ích và nh h ng đ ồ c ngu n gây

ố ễ ấ oxi hóa – khử quá trình đ t cháy ấ ủ x u c a quá trình ô nhi m, ch t

ả ấ ọ ễ ả ệ nhiên li u, s n ả s n xu t hóa h c, th i gây ô nhi m

ấ ọ ề ệ xu t hóa h c gây ố ớ đ i v i môi ấ Đ xu t bi n

ườ ấ ễ ự s ô nhi m không tr ố ng s ng ử pháp x lí ch t

ườ ả khí, môi tr ng ơ ở th i trên c s

ướ ấ đ t, n c. ấ tính ch t lí, hóa

ươ ế ớ ứ ả Ch ng 5 ọ ủ h c c a chúng. ậ Nh n bi t Khí clo v i con Có ý th c b o

ườ ự ộ ườ ượ ấ Bài: Clo ng i, đ ng th c ệ v môi tr ng đ c ch t gây ô

ộ ố v tậ trong cu c s ng nhi m.ễ

ề ả ế Đi u ch khí clo ọ ậ và h c t p hóa ử ấ Kh ch t th i

trong phòng thí h c.ọ ộ ạ đ c h i là khí

ệ ệ ậ ọ ợ nghi m và bi n ộ V n đ ng m i ấ ủ clo, h p ch t c a

ệ ả ườ ự ướ pháp b o v môi ng i cùng th c ằ clo b ng n c

ườ tr ng trong hi n.ệ vôi trong.

phòng thí nghi mệ

ả ấ S n xu t clo

trong công nghi p ệ

ấ ễ ề và v n đ ô nhi m

ườ môi tr ố ng kh ng

ậ ụ ế khí. Bi ế ượ t đ c quy V n d ng tính ậ Nh n bi t

ả ấ ấ ủ ồ Bài: Hidro clorua. trình s n xu t HCl ch t c a HCl và ố ngu n g c và tác

ậ ế ố Axit clohidric và Cách nh n bi t mu i clorua đ đ ể ề nhân gây ô

ố ượ ệ ả ễ mu i clorua đ ấ c ch t ô ra bi n pháp b o nhi m môi

ễ ị ườ ườ nhi m: dung d ch ệ v môi tr ng tr ủ ng c a HCl.

ấ ả ề axit HCl và mu i ố Đ xu gi i

ử ấ clorua tan trong pháp kh ch t

ướ ằ ố n c b ng thu c ả ộ ạ th i đ c h i là

ử th AgNO HCl và các ch t ấ

3.

khác có liên

quan. ậ ể ượ ướ Hi u đ c n c Có ý th c s d ng ứ ử ụ Nh n bi ế ượ t đ c

ấ ấ ấ ợ Bài: H p ch t Giaven và clorua ử ch t kh trùng có ể ử ch t dùng đ h

ủ ứ ệ ch a oxi c a clo vôi có tác d ng ụ ả hi u qu tránh gây trùng, di t ệ

ử ệ ệ ượ kh trùng, di t ra hi n t ư ng d khu n.ẩ

ẩ ố ấ khu n, n m m c, th a.ừ

ử ấ ả ộ kh ch t th i đ c

ệ ạ ể ả h i đ b o v môi

ế tr Bi ạ ườ ng trong s ch ế ượ t đ c flo, ứ Có ý th c làm thí Ti n hành làm

ộ ệ ệ ớ Bài: Flo Brom brom có đ c tính nghi m thành vi c an toàn v i

ỏ Iot ạ ứ gây h i s c kh e công an toàn v i ớ hóa ch tấ

ườ ự ụ ủ c a con ng i, brom và iot. S d ng phân

ự ậ ố ộ đ ng và th c v t. ứ ử Có ý th c s ừ bón, thu c tr

ủ ụ Tác d ng c a flo ụ d ng an toàn, so sâu đúng li u ề

ấ ấ ệ ố ượ ớ v i các ch t r t ả hi u qu thu c l ng, đúng

ệ ệ ự ậ ươ mãnh li ễ t, d gây ả b o v th c v t, ph ng pháp.

ả ổ ạ n m nh ngay c phân bón hó h c ọ ị Xác đ nh tác

ố ễ ả trong bóng t i gây gi m ô nhi m môi nhân gây ô

ế ườ ướ ễ ể nguy hi m đ n tr ấ ng đ t, n c, nhi m môi

ườ ạ tính m ng con không khí. tr ng.

ng i.ườ

ợ ấ H p ch t CFC

ự gây nên s phá

ủ ầ h y t ng ozon.

ử ụ S d ng phân bón

ọ ố hóa h c, thu c

ệ ự ậ ả b o v th c v t

ự ễ d gây nên s ô

ễ ấ ướ nhi m đ t, n c

không khí

ươ ể ượ ữ Ch ng 6 Hi u đ c: Gi gìn môi ị Xác đ nh tác

ủ ườ ạ Bài: Oxi – ozon. Vai trò c a oxi, tr ng trong s ch nhân phá h y ủ

ầ t ng ozon. ớ ozon v i môi

ả ườ ị Xác đ nh gi i tr ố ng s ng.

ữ ủ ầ pháp gi gìn Vai trò c a t ng

ầ t ng ozon ozon là ngăn

ự ố kh ng cho tia c c

ố ế tím chi u xu ng

ấ ạ Trái đ t gây h i

ườ cho ng ộ i, đ ng

ự ậ và th c v t.

ỡ ầ ự S phá v t ng

ậ ả ozon và h u qu

ố ớ đ i v i môi

tr Bi ngườ ế ượ t đ c ử ứ Có ý th c kh ị Xác đ nh tác

ấ ộ ạ ộ ạ Bài: Hidro sunfua ch t đ c h i sau nhân đ c h i, H2S, SO2, SO3 có

ỳ ộ ạ gây đ c h i cho ể ệ thí nghi m đ gây ô nhi m.ễ ư H2S, L u hu nh

ườ ộ ễ ố ả con ng i. là m t ch ng ô nhi m ử ấ Kh ch t th i, dioxit SO2. L u ư

ỳ hu nh trioxit SO trong nh ng ữ môi tr ngườ ộ ạ đ c h i sau thí

3.

nguyên nhân gây nghi m.ệ

ư m a axit.

ấ ử Cách x lí ch t

ả th i là H

2S, SO2,

ướ c ằ SO3 b ng n

ể ượ ứ ữ ị ượ vôi. Hi u đ c: Bài: axit sunfuric Có ý th c gi gìn Xác đ nh đ c

ấ ồ ố và mu i sunfat. an toàn khi làm ngu n gây ô H2SO4 nh t axit

ỏ ể ấ ặ đ c gây b ng ệ ớ vi c v i H nhi m và ch t

2SO4

ỏ ả ặ n ng, làm h ng đ cặ th i gây ô

các giác quan n u ế nhi m.ễ

ế ớ ế ả ti p xúc v i nó. Bi t gi i pháp

ấ ố ả Ch t th i gây ô ch ng ô nhi m ễ ở

ễ ườ nhi m môi tr ng phòng thí

ả ấ ơ ả ệ do s n xu t H nghi m, n i s n

2SO4

và phân xu t.ấ

ế superphotphat. ậ Nh n bi ấ t ch t

ế ự ả ậ Nh n bi t axit th i trong th c

ti n.ể H2SO4 và ion

sunfat trong dung

ặ ị d ch ho c trong

ấ

ử ấ ả ả ch t th i ố ữ Cúng c nh ng Kh ch t th i

ế ề ự Bài th c hành: ể hi u bi t v tính H2S, SO2, H2SO4

ộ ạ đ c h i sau thí ợ ấ Tính ch t các h p ấ ủ ch t c a H

2S, SO2,

ệ ằ nghi m b ng ấ ủ ư ch t c a l u H2SO4 là nh ng ữ

ướ ặ ấ n c vôi ho c hu nh.ỳ ả ch t th i gây ô

ị dung d ch xút. nhi m.ễ

b. L p 11ớ

ộ ườ N i dung giáo d c môi tr

ụ ộ Thái đ tình ng Kĩ năng – hành ươ Ch ng/ bài ế ứ Ki n th c c mả

ươ ườ ướ ứ ả Ch ng 1 Môi tr ng n c Ph i có ý th c vi ậ Nh n bi ế ướ c t n

ự ệ ự ướ ị Bài: S đi n li t nhiên: n c ệ ả b o v môi ự t nhiên đã b ô

ướ ườ ướ ư m a, n c sông, tr ng n c: nhi m.ễ

ồ ề ể ứ ị ướ bi n, ao h đ u không v t rác Xác đ nh n c

ấ ả hòa tan các ch t ấ th i, hóa ch t ự t nhiên là dung

ệ ấ ố ồ ệ đi n li và các ch t xu ng sông, h , ị d ch đi n li.

ệ không đi n li: axit, ao… gây ô nhi m ễ

ố mu i, bazo… môi tr ngườ

ấ ộ ữ Nh ng ch t đ c

ườ ạ ố ớ h i đ i v i ng i

ậ ộ và đ ng v t.

ướ ự N c t nhiên

ị ề đ u là dung d ch

ứ ệ đi n li có ch a

ề ẩ nhi u ion, khu n,

ả ộ ấ các ch t th i đ c

ạ h i do hòa tan

ụ ế ấ ề nhi u ch t. ể ượ c: Hi u đ Áp d ng ki n Bi ế ượ t đ c công

ộ ứ ể ị ự ệ Bài: S đi n li ủ Đ pH c a dung th c vè pH đ xác ụ ể c đ xác đ nh

ế ấ ủ ủ ướ c a n c,pH. ị d ch cho bi t môi ị đ nh tính ch t c a ấ ủ tính ch t c a môi

ấ ị ườ ủ ườ ỉ Ch t ch th axit, tr ng c a dung môi tr ngườ tr ng.

ử ụ ấ bazo. ị d ch đó là axit, S d ng gi y

ặ bazo hay trung pH ho c máy đo

tính. ị pH xác đ nh tinh

ấ ườ ch t môi tr ng

ể ượ ứ ả ạ c.ướ n ấ ể Tìm hóa ch t đ Hi u đ c: Có ý th c c i t o

ả ứ ữ ườ ể ổ Bài: Ph n ng Gi a các dung môi tr ờ ng nh có th thay đ i

ổ ấ trao đ i ion trong ị d ch trong đ t, ả ứ các ph n ng hóa ấ ủ tính ch t c a môi

ướ ề ị dung d ch các n ể c đ u có th h cọ tr ngườ

ệ ấ ả ứ ch t đi n li ả x y ra ph n ng

ạ ổ trao đ i ion t o

ấ ắ thành ch t r n,

ấ ặ ấ ch t khí ho c ch t

ệ ế đi n li y u làm

ổ thay đ i thành

ầ ủ ph n c a môi

ng.

ườ ế ứ ử tr Ti n hành thành ự Bài th c hành: Có ý th c x lí ị Xác đ nh thành

ấ ầ ủ tính axit, Ba z , ơ công và an toàn ả ch t th i sau thí ph n c a môi

ả ứ ệ ườ ướ ph n ng trao ể các thí nghi m đ nghi mệ tr ng n c

ể ượ ả ấ ổ đ i ion trong hi u đ c b n ằ b ng các ch t ch ỉ

ệ ị ấ ủ ả ị dung d ch đi n li ch t c a các ph n th màu.

ứ ả ự ệ ng x y ra trong Th c hi n thí

ị ướ ệ ả dung d ch n c nghi m các ph n

ữ ứ ả gi a các axit và ba ng x y ra làm

ố ơ z , axit và mu i, ổ thay đ i môi

ự ố mu i và s thay tr ngườ

ấ ủ ử ả ấ ổ đ i tính ch t c a X lí ch t th i

ơ ứ ử ự môi tr ế Bi ngườ t khí ni t là Có ý th c x lí sau thí nghi m.ệ ị Xác đ nh s

ả ấ ố ế ổ Bài: Nitơ ủ ầ thành ph n ch ch t th i ch ng ô ấ bi n đ i các ch t

ễ ườ ườ ế ủ y u c a không nhi m môi tr ng trong môi tr ng

ơ khí, n có trong đ t.ấ ự t nhiên: ni t –

ơ n là nguyên t ố ầ c n ni t oxit – axit

ấ cung c p cho cây HNO3 – phân

tr ng.ồ nitrat.

ự ế ổ ủ ế ử ấ S bi n đ i c a Bi t x lí ch t

ơ ả ni t trong t ự th i sau thí

ề ệ nhiên và ô nhi m ễ nghi m v tính

ươ ứ ữ không khí Amoniac là ch t ấ ơ ấ ủ ch t c a ni t . ế ượ ậ c t đ Nh n bi Ch ng 2: Có ý th c gi gìn

ể ọ ể ữ Bài: Amoniac và hóa h c có th gây ệ v sinh đ gi NH3 và mu i ố

ố mu i amoni ễ ô nhi m môi ầ b u không khí và amoni có trong

ườ ồ ướ ườ tr ng không khí ngu n n c trong môi tr ng.

ườ ị ử ấ ả và môi tr ng ạ s ch không b ô X lí ch t th i

ễ ở nhi m b i NH n cướ

3

NH3 và mu i ố

ấ ả amoni sau thí S n xu t

nghi m.ệ amoniac và ch t ấ

ễ gây ô nhi m môi

ế Bài: Axit nitric và ứ ế Có ý th c ti p xúc ậ Nh n bi t axit ngườ tr ể ượ Hi u đ c:

ố mu i nitrat và làm thí nghi m ệ nitric và mu i ố HNO3 và mu i ố

ữ ớ nitrat là nh ng hóa an toàn v i axit nitrat.

ấ ơ ả ử ấ ả ch t c b n trong nitric và mu i ố X lí ch t th i

ấ ọ ả s n xu t hóa h c. nitrat. sau thí nghi m vệ ề

ấ ủ ủ tính ch t c a ụ Tác d ng c a

axit nitric và mu i ố HNO3

ấ ớ nitrat v i các ch t

ự ễ và s ô nhi m môi

ứ ử ụ ế ngườ tr ể ượ Hi u đ c: Bài: Photpho Có ý th s d ng ậ Nh n bi ố t mu i

Bài: Axit Photpho là ch t ấ ợ h p lí, an toàn photphat và aaxit

ỉ ồ ạ photphoric ch t n t i trong t ự phân bón hóa h c ọ photphoric, m t ộ

ướ ạ ễ ả Bài: Phân bón hóa nhiên d i d ng gi m ô nhi m môi ố s phân bón hóa

ườ ướ h cọ ấ ợ h p ch t trong tr ng n c và h c.ọ

ệ ả ử ấ ả qu ng.ặ ả b o đ m v sinh X lí ch t th i

ự ế ổ ủ ẩ S bi n đ i c a ự an toàn th c ph m sau thí nghi m vệ ề

ấ ủ photpho thành axit tính ch t c a P,

photphoric và H3PO4 và mu i ố

ố mu i photphat. photphat.

Phân bón hóa

ề ấ ọ h c và v n đ ô

ễ nhi m môi tr ườ ng

ướ ạ ầ n c, b c m u

ệ ấ đ t và v sinh an

ẩ

ứ ử ế ậ ự Bài th c hành: Có ý th c x lí Ti n hành nh n ự toàn th c ph m. ậ ố Cũng c , ôn t p

ấ ọ ả ấ ỉ ế ộ ấ Tính ch t m t s ộ ố tính ch t hóa h c ệ ch t th a, b o v bi t m t sô phân

ơ ấ ườ ấ ợ h p ch t ni t , ủ ợ c a h p ch t ni môi tr ng sau thí bón hóa h cọ

ơ ử ế photpho. t , photpho. nghi m.ệ Ti n hành x lí

ấ ộ ế ả ch t th i, đ c Bi ậ ế t kí thu t ti n

ướ ạ ằ h i b ng n c hành thí nghi m ệ

vôi. thành công, an

ấ ử toàn và x lí ch t

ả th i sau thí

ươ ồ ị ể ượ Ch ng 3: ệ ứ ả Có ý th c b o v Xác đ nh ngu n nghi m.ệ Hi u đ c:

ườ Bài: Cácbon ủ ả ứ Các ph n ng c a môi tr ng không và nguyên nhân

ấ ớ ớ cacbon v i oxi v i khí, đ t trong đun ễ gây ô nhi m môi

ạ ề ứ ườ oxit kim lo i đ u ấ n u th c ăn, nung tr ng.

ề ệ ấ Đ xu t bi n ạ t o thành khí CO vôi

2

ệ ả ệ pháp b o v môi ỏ và t a nhi t.

ườ ể ượ tr ứ ng căn c Hi u đ c nguyên

ấ ủ vào tinh ch t c a nhân gây ô nhi m ễ

ả ấ ườ ch t th i. môi tr ng trong

ử ụ quá trình s d ng

cacbon làm nhiên

ấ ứ ử ồ ị ệ li u, ch t đ t. ể ượ Hi u đ ấ ố c: ợ Bài: H p ch t Có ý th c x lí Xác đ nh ngu n,

ấ ủ c a cacbon Quá trình hình ả ch t th i sau thí nguyên nhân gây

thành, tính ch t ấ nghi mệ ễ ô nhi m môi

ấ ợ ườ các h p ch t CO, tr ng.

ư ệ Bi n pháp x lí CO2 gây ô nhi m ễ

ườ ấ môi tr ng. CO ả ch t th i sau thí

ể ấ ộ r t đ c có th gây nghi m.ệ

ạ ớ nguy h i t i tính

ạ m ng con ng ườ ở i

ộ ề ượ m t li u l ng

ấ ị nh t đ nh. CO

2 là

ữ ộ m t trong nh ng

ủ ạ th ph m gây nên

ế ấ Bài silic và h p ợ ệ ứ ả Có ý th c b o v ậ Nh n bi t d u ệ ứ hi u ng nhà kính. ể ượ Hi u đ c:

ấ ủ ộ ườ ệ ễ ch t c a silic Silic là m t trong môi tr ấ ng đ t, hi n ô nhi m môi

ữ ố ườ ể ườ nh ng nguyên t môi tr ng bi n. tr ng không khí,

ấ ạ ề ấ nhi u nh t t o ả ấ đ t do s n xu t

nên võ trái đ t.ấ xi măng, th y ủ

tinh. SiO2 và mu i ố

ệ ề silicat có trong ấ Đ xu t bi n

ệ ả ầ thành ph n chính pháp b o v môi

ấ ườ ủ c a cát, đ t sét, tr ng.

cao lanh trong t ự

ươ ạ ể ượ Ch ng 4: Đ i nhiên. Hi u đ c: ị Xác đ nh thành

ọ ầ ố ươ c ng hóa h c ấ ữ ơ Ch t h u c là ph n nguyên t

ấ h u cữ ơ thành phân c a ủ ợ trong h p ch t

ườ ự môi tr ng t h u cữ ơ

ề ở ầ Bài: M đ u v nhiên.

ươ ọ ữ ơ Hóa h c h u c . Các ph ng

pháp phân tích đ ể

ị xác đ nh nguyên t ố

ấ ợ trong h p ch t

ữ ơ h u c trong môi

ườ ự tr ng t nhiên

ế ươ ể ượ ậ Nh n bi t thành Ch ng 5: Hi u đ c:

ầ ọ ầ ph n hóa h c, Bài: Ankan và Thành ph n, tính

ấ ậ ấ ủ tính ch t v t lí, xiclo ankan ch t c a metan và

ộ ẳ ồ ọ ủ hóa h c c a m t dãy đ ng đ ng

ạ ự ế ấ lo i ch t trong metan và s bi n

ườ môi tr ng. ổ đ i chúng.

ế ậ Nh n bi ấ t ch t Khí metan là

ầ ủ ễ gây ô nhi m môi thành ph n c a

ườ ử tr ng và x lí khí thiên nhiên, khí

ấ ỏ ầ ộ ả ch t th i sau thí m d u và m t

nghi m.ệ trong thành ph n ầ

ỏ

ươ ị ượ ủ ầ c a d u m ố Cũng c : các Ch ng 5: ứ Có ý th c tìm Xác đ nh đ c

ể ầ ự Bài th c hành: ấ ữ ơ ề ch t h u c đ u hi u thành ph n, ầ thành ph n chính

ị ấ ấ Phân tích đ nh do C và H, ... t o ạ tính ch t các ch t ấ ữ ơ ủ c a ch t h u c

ườ tính nguyên t . ố nên. trong môi tr ng là C và H.

ề ế ấ ử ấ ế Đi u ch và tính Bi ậ ế t kĩ thu t ti n ự t nhiên: các ch t Th tính ch t

ấ ủ ch t c a metan hành và cách xác ể ữ h u sinh có th c a CHủ

4.

ế ử ả ấ ị đ nh C, H trong bi n thành các X lí ch t th i

ấ ấ ầ thành ph n ch t ch t vô sinh sau thí nghi m.ệ

ữ ơ h u c .

ế Bi ậ ế t kĩ thu t ti n

hành thí nghi m ệ

ề ử ế đi u ch và th

ấ ủ tính ch t c a

ể ượ ươ ự ế ổ ế metan. Hi u đ c: Ch ng 6: s bi n đ i các ậ Nh n bi ộ t m t

ầ ấ ấ ộ Bài anken thành ph n c u ậ ch t thành các v t ố ấ s ch t thu c

ấ ộ ư ệ ạ Bài ankađien ạ t o, tính ch t m t li u nh PE, PVC, lo i anken, ankin.

ấ ữ ạ ợ ử ả ấ Bài ankin lo i h p ch t h u cao su x lí ch t th i

ơ c có trong thành sau thí nghi m ệ

ầ ủ ề ộ ố ph n c a m t s ế đi u ch và tính

ấ ấ ủ ệ nhiên li u, ch t ch t c a etilen.

đ t.ố

Là nguyên li u ệ

ủ ọ quan tr ng c a

ợ ữ ơ ổ t ng h p h u c

là etilen, axetilen

ồ ẳ

ấ ươ ứ ượ ế và đ ng đ ng. ố Cũng c tính ch t Ch ng 6: Ý th c đ c khã Ti n hành thành

ự ế ổ ủ ự Bài th c hành: và s bi n đ i các ọ năng c a khoa h c công an toàn thí

ệ ề ề ấ ế nghi m đi u ch ế Đi u ch và tính ch t trong môi

ấ ủ etieln, axetilen, ch t c a etilen, tr ngườ

ố đ t cháy và các axetilen.

ả ứ ph n ng.

ử ấ ỉ X lí ch t th

ể ượ ữ sau thí nghi m.ệ ấ ử Chú ý x lí ch t Bài: Benzen và HI u đ c: thành Gi gìn trong thí

ẳ ầ ấ ạ ế ệ ặ ả ồ đ ng đ ng ph n c u t o, tính nghi m ho c ti p th i sau thí

ấ ủ ch t c a benzen ớ xúc v benzen nghi m.ệ

ủ ẳ ồ và đ ng đ ng c a

ượ ạ benzen đ c t o

ươ ằ ra b ng ph ng

pháp hóa h c. ọ

Benzen có đ c ộ

ể tính, có th gây

ư ự ế ung th . S bi n

ổ ủ đ i c a benzen

thành các ch t ấ

ế ồ Bài: Ngu n hidro ế ượ t đ c: khác Bi ậ Nh n bi t thành

ầ ầ ấ cacbon thiên Thành ph n hóa ph n, tính ch t

ồ ả nhiên ọ ủ h c c a ngu n ủ c a khoáng s n.

hidrocacbon trong ậ thu th p thông

thiên nhiên: d u ầ ề ề ấ tin v v n đ

ỏ n , khí thiên ệ ả b o v môi

ườ ỏ ầ nhiên, khí m d u, tr ng trong khai

ậ than m .ỏ ể thác, v n chuy n,

ế ế ầ Khai thác, ch ế ch bi n d u

ế ầ ỏ ỏ bi n d u m , khí m , than đá.

thiên nhiên, khí

ỏ ầ ỏ m d u, than m

ễ ố và ch ng ô nhi m

ể ượ ươ ế ẩ môi tr Hi u đ ngườ c: Ch ng 8: ậ Nh n bi t d n

ấ ự ế ổ ừ ấ ẩ Bài: D n xu t S bi n đ i t xu t halogen,

ấ các ch t trong môi halogen. ancol, phenol

ườ ự ử ấ ả tr ng t nhiên Bài Ancol X lí ch t th i

thành các ch t ấ Bài Phenol sau thí nghi m.ệ

nhân t o.ạ

ấ ạ C u t o phân t ử ,

ạ ấ ủ tính ch t c a lo i

ự ế ấ ch t và s bi n

ổ ủ đ i c a chúng.

ồ Ngu n và nguyên

nhân gây ô nhi m ễ

ườ

ng. ố ự ế ươ môi tr ủ C ng c s bi n Ch ng 8: Phân bi t ệ

ấ ự Bài th c hành: ổ đ i và tính ch t etanol, glixerol,

ấ ủ ấ Tính ch t c a ủ c a các ch t nhân henol.

ử ấ ả etanol, glyxerol t o.ạ X lí ch t th i

ế và phenol ươ Ch ng 9: Hi u đ ể ượ ự c s sau thí nghi m.ệ ậ Nh n bi t các

ế ấ ổ Bài: Anđehit và bi n đ i các ch t ấ ụ ể ch t c th .

ử ả ấ xeton và axit t ừ ự t nhiên thành x lí ch t th i

ấ ạ cacboxylic các ch t nhân t o. sau thí nghi m.ệ

ể ượ Hi u đ c nguyên

nhân gây ô nhi m ễ

ngườ

ể ượ ế môi tr Hi u đ c nguyên ự Bài th c hành: ậ Nh n bi t các

ấ ủ Tính ch t c a nhân tính ch t, ấ ấ ụ ể ch t c th .

ứ ụ ề ử ả ấ anđehit và axit ng d ng, đi u X lí ch t th i

ế ủ cácboxylic ộ ố ch c a m t s sau thí nghi m.ệ

ấ ch t trong môi

ườ ự tr ng t nhiên và

nhân t o.ạ

ể ượ Hi u đ c nguyên

nhân gây ô nhi m ễ

ườ môi tr ng.

c. L p 12ớ

ươ ụ Ch ng/ bài

ả

ươ ế ử ụ Ch ng 1 ộ N i dung giáo d c môi tr ứ ế Ki n th c ể ượ Hi u đ ườ ng ộ Thái đ tình c m ứ ử ụ Có ý th c s d ng c: Kĩ năng – hành vi t s d ng xà Bi

ấ ặ ầ ặ ử ấ ặ Bài: Ch t gi t Thành ph n, tính ấ ch t gi t r a làm phòng, ch t gi t

ấ ủ ườ r aử ch t c a xà phòng, ạ s ch môi tr ng ử ợ r a h p lí, phù

ặ ử ổ ạ ấ ch t gi t r a t ng ớ ợ h p v i lo i

ẻ ử ụ ướ ợ h p đ s d ng n ố c, ch ng ô

ệ ễ ả ợ h p lí, hi u qu nhi m môi

ườ ệ trong vi c làm tr ng.

ầ ạ s ch qu n áo, làm

ườ ạ s ch môi tr ng.

ộ ố ấ M t s ch t gi ặ t

ợ ử ổ r a t ng h p có

ứ ch a hidrocacbon

phân nhánh gây ô

ễ ườ nhi m môi tr ng

vì chúng không b ị

ậ vi sih v t phân

ể ượ ươ ứ ồ ả ả h y.ủ Hi u đ c: Ch ng 2: Có ý th c tr ng và B o qu n

ầ ấ ệ ườ ố Bài: Saccaro z .ơ thành ph n c u ả b o v cây xanh, đ ng, ngũ c c

ấ ủ ệ ừ ả Bài: Tinh b t.ộ ạ t o, tính ch t c a ả b o v r ng. ả ợ h p lí, b o đ m

ườ ộ ệ v sinh an toàn Bài: Xenlulo zơ đ ng, tinh b t và

ự ẩ ơ ể ử xenlulo z đ s th c ph m.

ả ử ụ ả ả ụ d ng, b o b o s d ng b o

ả ợ h p lí. ồ qu n đ dùng

ề ố ấ V n đ ch ng ô ỗ ằ b ng tre, g .

ế ồ ễ ườ Bi t tr ng và nhi m môi tr ng

ấ chăm bón cây ả trong s n xu t

ử ụ ườ ả ấ xanh, s d ng đ ng, s n xu t

ợ ấ ấ cây xanh h p lí. ả gi y, s n xu t

ượ r u, bia…

Qúa trình quang

ợ ủ h p c a cây xanh:

hút khí CO2 và

ạ H2O t o thành tinh

ầ ộ b t góp ph n cân

ậ Nh n bi ế ượ t đ c ự Bài th c hành: ằ b ng môi tr ế ế Bi ườ t ti n hành

ộ ố ấ ộ ố m t s ch t trong Este và gluxit ệ m t s thí nghi m

ể ấ ầ thành ph n môi tìm hi u tính ch t

ườ ự ấ tr ng t nhiên. ủ riêng c a ch t

béo, gluco z , ơ

ơ saccaro z , tinh

ể ộ b t giúp hi u

ượ ự ế ổ đ c s bi n đ i

ấ các ch t trong môi

ươ ứ ữ tr Bi ự ườ ng t nhiên. ế ượ c: t đ Ch ng 3: Có ý th c gi gìn ậ Nh n bi ế ượ c t đ

ộ ố ấ Bài: Amin. Thành ơ ể c th tránh tác m t s ch t hóa

ầ ố Bài: Amino axit ph n,trimetylamin ộ đ ng không t t ọ h c: anilin, amino

ườ Bài: Peptit và có mùi tanh ủ c a môi tr ng. axit, protein.

ầ ế protein Thành ph n, tính ậ Nh n bi t thành

ấ ủ ầ ườ ch t c a protein – ph n môi tr ng

ấ ộ ự M t ch t là thành t nhiên và môi

ầ ườ ạ ph n chính trong tr ng nhân t o.

ơ ể ườ c th ng i,

ượ ứ ử ế ộ ậ đ ng v t. ể Hi u rõ đ ự Bài th c hành: ệ c hi n Cs ý th c x lí ậ Nh n bi ả t ph n

ộ ố ấ ượ ấ ấ ứ ư ặ m t s tính ch t t ả ng, b n ch t ả ch t th i sau thí ng đ c tr ng.

ả ứ ủ ử ấ ả ủ c a amin, amino ph n ng c a nghi m.ệ x lí ch t th i

axit, protein. anilin, amino axit, ắ ỏ l ng, r n sau thí

ươ ứ ể ượ Ch ng 4: Có ý th c thu gom protein. Hi u đ c: nghi m.ệ ậ Thu th p các

ạ ươ ầ ế ệ ả Bài: Đ i c ng Thành ph n, tính ph li u rác th i thông tin v ề

ươ ừ ề v polime ấ ch t ph ng pháp t ồ ậ các đ v t làm polime.

ế ạ ậ ề ấ ử ề đi u ch lo i v t ằ b ng polime. Đ xu t x lí

ệ ạ ả ệ li u nhân t o hi n ằ rác th i làm b ng

ế polime. ừ nay. T đó bi t

ượ đ ử c cách s

ộ ố ậ ụ d ng m t s v t

ợ ụ d ng polime h p

ả ệ lí, hi u qu .

ệ ề ấ Đ xu t bi n

ử ả pháp x lí rác th i

ậ ệ ằ làm b ng v t li u

ể ượ ươ polime nói chung. Hi u đ c: Ch ng 4: ứ ử Có ý th c s ậ Thu th p các

ậ ệ ả Bài: Các v t li u ệ Khái ni m, thành ả ụ d ng, b o qu n, thông tin, x lí ử

ầ ọ ề ậ polime ph n hóa h c, tính ợ ế ệ ử x lí ph li u h p thông tin v v t

ấ ậ ệ ộ ch t m t sô v t ả ệ lí, có hi u qu . li u plime t ự

ệ ự li u t nhiên và nhiên và nhân

ạ ụ ể nhân t o, c th t o.ạ

ư ơ ổ ợ ề nh t t ng h p ấ ử Đ xu t s

ơ ạ ế ả và t nhân t o, ụ d ng ph th i

ấ ẻ ủ ặ ch t d o, cao su ho c tiêu h y

ợ ộ thiên nhiên và cao m t cách h p lí

ạ su nhân t o, keo

ể ượ ươ dán Hi u đ c: Ch ng 5: ứ ử ụ Có ý th c s d ng ể Tìm hi u tính

ự ầ ả ả ợ ấ ậ Bài: s ăn mòn Thành ph n, tính và b o qu n h p ch t v t lí, hóa

ọ ủ ấ ệ ươ kim lo iạ ch t hóa h c c a ả ồ lí, hi u qu đ ọ h c, ph ng

ạ ậ ệ ộ ự ệ Bài: s đi n phân m t lo i v t li u dùng bàng kim ế ề pháp đi u ch

ế ề ọ ạ Bài đi u ch kim quan tr ng là kim ộ lo i m t cách kim lo i.ạ

ề lo i.ạ lo i.ạ khoa h cọ ấ đ xu t biejn

ươ ử ệ Các ph ng pháp s dung phê li u ế ử pháp x lí ph

ề ạ ạ ố ệ ạ ế đi u ch kim lo i. kim lo i và ch ng li u kim lo i,

ả ầ ả ử ả B o qu n và s ễ ô nhi m môi ệ góp ph n b o v

ườ ồ ụ d ng đ dùng tr ngườ môi tr ng.

ạ ằ b ng kim lo i. ậ nh n bi ế ượ t đ c

ớ ộ tác đ ng t i môi

ườ ệ tr ng do đi n

ạ ệ phân, m đi n,

ề ế đi u ch kim

ể ượ ứ ử lo i.ạ ự Th c hành thí ự Bài th c hành: Hi u đ c: Có ý th c x lí

ệ ự ế ổ ủ ấ ử ệ dãy đi n hóa kim S bi n đ i c a ả ắ ch t th i r n sau nghi m và x lí

ạ ấ ế ề lo i, đi u ch ấ các ch t do tác thí nghi m.ệ ả ch t th i sau thí

ệ ả kim lo i.ạ ụ d ng cuar dòng ệ nghi m, b o v

ự ệ ườ ớ Bài th c hành: s ự ự ạ đi n, s t o thành môi tr ng, l p

ệ ăn mòn kim lo i.ạ dòng đ n trong pin h cọ

ệ đi n hóa.

ự S ăn mòn kim

ạ lo i trong môi

ườ ệ tr ng và bi n

ố pháp ch ng ăn

mòn kim lo i ạ

ườ trong môi tr ng

nhiên. ể ượ ươ ứ ộ ế ự t Hi u đ c: Ch ng 6: Ý th c tác đ ng Ti n hành thí

ấ ứ ườ ệ ậ Bài: Kim lo i ạ Tính ch t ng ủ c a con ng i nghi m nh n

ươ ấ ế ạ ki mề ụ d ng ph ng pháp ả trong s n xu t bi t kim lo i

ấ ề ạ ề ợ ợ Bài: H p ch t ế đi u ch kim lo i ọ ọ ớ h c h c t i môi ấ ki m và h p ch t

ủ ề ườ ạ ọ quan tr ng c a ộ ố ki m và m t s tr ng xung ủ c a kim lo i

ề ạ kim lo i ki m ấ ủ ợ h p ch t c a kim quanh ki m.ề

ề ạ ử ả lo i ki m. ấ X lí ch t th i

ấ ồ Ngu n và ch t sau thí nghi m ệ

ễ gây ô nhi m môi ợ h p lí.

ườ tr ng trong quá

ả ấ trình s n xu t kim

ề ạ ợ lo i ki m và h p

ứ ượ ế ấ ủ ch t c a chúng. ể ượ Hi u đ c: Bài: Kim lo i ạ Ý th c đ c tác Ti n hành thí

ề ợ ấ ứ ệ ậ ổ ki m th và h p Tính ch t ng ủ ộ đ ng c a con nghi m nh n

ấ ươ ườ ả ế ạ ch t quan trong ụ d ng ph ng pháp ng i trong s n bi t kim lo i

ạ ề ạ ọ ớ ấ ề ộ ủ c a kim lo i ế đi u ch kim lo i xu t hóa h c t i ổ ki m th và m t

ề ề ộ ườ ấ ổ ki m th . ổ ki m th và m t môi tr ng xung ố ợ s h p ch t.

ấ ợ ử ả sô h p ch t kim quanh. ấ X lí ch t th i

ạ ứ ượ ả ổ ề lo i ki m th . Ý th c đ c nh sau khi sau thí

ấ ồ ưở ệ ợ Ngu n và ch t gây h ủ ng c a môi nghi m h p lí.

ườ ớ ễ ô nhi m môi tr ng t i sinh ậ Nh n bi ế ượ t đ c

ườ ạ ủ ướ ứ tr ng xung quanh ho t c a con n c c ng.

ườ ự ệ trong quá trình s nả ng ộ i và tác đ ng ệ Th c hi n bi n

ấ ạ ế ướ xu t kim lo i ủ c a con ng ườ ớ i t i pháp bi n n c

ề ợ ổ ki m th và h p môi tr ngườ cúng thành n c ướ

ấ ủ m m.ề ch t c a chúng.

ự ế ổ S bi n đ i các

ấ ch t trong môi

ườ ự tr ng t nhiên:

ạ ự ạ s t o thành th ch

nhũ trong hang

ự ộ đ ng, s bào núi

ự ạ đá vôi, s t o

ặ thành c n trong

ồ ơ các n i h i.

ướ ộ N c cúng là m t

ầ ủ thành ph n c a

ườ ự môi tr ng t

nhiên

ầ Thành ph n hóa

ạ ủ ọ h c, tác h i c a

ướ ứ n c c ng.

ươ Ph ng pháp làm

ướ ứ ấ n c c ng m t

tính c ng.ứ

ủ ộ Tác đ ng c a con

ườ ằ ả ng i nh m c i

ứ ượ ạ t o môi tr ể ượ Hi u đ ườ c: Bài: Nhôm Ý th c đ c vai ậ Nh n bi ế ượ t đ c

ộ ố ợ ấ Bài: M t s h p ộ ấ ủ Tính ch t c a m t ủ trò c a môi ợ nhôm, h p ch t

ấ ọ ườ ố ớ ch t quan tr ng ạ ậ ệ lo i v t li u tr ng đ i v i nhôm trong ch t ấ

ườ ệ ả ủ c a Nhôm quantrong là nhôm con ng i và tác th i công nghi p.

ầ ủ ệ ề và thành ph n c a ủ ộ đ ng c a con ấ Đ xu t bi n

ườ ớ ấ ấ đ t sét, cao lanh, ng i v i môi ử pháp x lí ch t

ả đá quý,… trong tr ngườ th i trong phòng

ấ thí nghi m.ệ ầ thành ph n đ t, đá

ự ặ qu ng t nhiên.

ươ ả Ph ng pháp s n

ấ ừ xu t nhôm t

ặ qu ng boxit và

ề ễ ấ v n đ ô nhi m

ứ ử ử ậ ngườ môi tr ố ủ ể Hi u và c ng c ự Bài th c hành: Có ý th c x lý Thu th p và x lí

ề ấ ề ạ Kim lo i ki m, ấ ủ tính ch t c a Na, ả ch t th i sau thí thông tin v kim

ề ợ ề ạ ổ ki m th và h p Mg, Al, MgO, tính nghi m.ệ ề lo i ki m, ki m

ấ ủ ủ ổ ch t c a chúng. tan c a CaSO ợ th , nhôm và h p

4 và

ự Bài th c hành: ch t.ấ BaSO4, tính c ng ứ

ấ ủ Tính ch t c a ủ ướ c a n ề c, đi u ậ Nh n bi ế ượ t đ c

ử ế ộ ố ạ Nhôm và h p ợ ch và th tính m t s kim lo i

ấ ủ ấ ủ ấ ợ ch t c a nhôm. ch t c a Al(OH) và h p ch t.

3.

ử ả ấ X lí ch t th i

ươ ể ượ ứ ượ Ch ng 7: Hi u đ c: Ý th c đ c sau thí nghi m.ệ ế ượ ậ Nh n bi t đ c

ấ ạ ấ ầ ủ ợ Bài: Crom C u t o, tính ch t thành ph n c a ấ crom và h p ch t

ộ ố ợ ạ ậ ộ ặ Bài: M t s h p ủ c a m t lo i v t ấ đ t đá qu ng quan tr ng.ọ

ấ ủ ệ ằ ườ ch t c a Crom ạ li u b ng kim lo i trong môi tr ng ậ Nh n bi ế ượ t đ c

ươ ự ấ crom, ph ng t nhiên r t đa ion trong dung

ế ề pháp đi u ch d ngạ ị d ch.

ấ ử ề Đ xu t x lí crom.

ả ợ ấ ch t th i h p lí. ộ ố ấ Tính ch t m t s

ấ ợ h p ch t crom.

ậ ệ ữ Là nh ng v t li u

ự t nhiên quan

ọ ư tr ng nh cromit,

ứ ượ Bài: S t.ắ Ý th c đ c môi ậ Nh n bi ế ượ t đ c ấ ạ ch t t o màu ể ượ Hi u đ c:

ộ ố ợ ấ ạ ấ ườ ự ạ Bài: m t s h p C u t o, tính ch t tr ng t nhiên và ộ ắ s t kim lo i, m t

ạ ậ ộ ạ ố ấ ủ ấ ủ ắ ch t c a s t ủ c a m t lo i v t nhân t o có m i ố ợ s h p ch t c a

ủ ợ ệ ọ ế ự Bài: h p kim c a li u quan tr ng ệ ậ liên h m t thi t ắ s t trong t nhiên

s t.ắ ủ ắ c a s t. ớ v i nhau. và nhân t o.ạ

ặ ắ ấ ử ụ ề ầ ơ Thành ph n c Qu ng s t, Đ xu t s d ng

ế ệ ấ ộ ố ả ủ b n c a m t s ph li u và ch t CaCO3, C là

ặ ắ ả ầ qu ng s t Fe ệ nguyên li u trong th i góp ph n

2O3,

ả ấ quá trình s n xu t ạ làm s ch môi Fe3O4, FeS2.

ừ ườ ủ Vai trò c a môi gang và t gang tr ng.

ườ tr ớ ng v i con ấ ả s n xu t thép.

ườ ộ ng i và tác đ ng

ườ ủ c a con ng i vào

ườ ự môi tr ng t

nhiên thông qua

ấ ả s n xu t gang,

ể ượ ươ ứ ượ thép. Hi u đ c: Ch ng 7: Ý th c đ c vai ậ Nh n bi ế ượ t đ c

ồ ấ ạ ấ ườ ấ ộ Bài: Đ ng và m t C u t o, tính ch t trò môi tr ng ợ ồ đ ng, h p ch t

ấ ủ ạ ậ ộ ố ợ s h p ch t c a ủ c a m t lo i v t thiên nhiên đ i ố ủ ồ c a đ ng, ion

ệ ọ ườ đ ngồ li u quan tr ng là ớ v i con ng i và đ ng.ồ

ấ ợ ủ ộ ề ệ ồ đ ng và h p ch t. tác đ ng c a con ấ Đ xu t bi n

ườ ậ ầ ơ Thành ph n c ng i vào môi ử pháp x lí v t

ườ ự ệ ả ộ ố ả ủ b n c a m t s tr ng t nhiên ấ li u, ch t th i

ặ ồ ệ qu ng đ ng: thông qua s n ả ợ h p lí và hi u

ấ ồ xu t đ ng qu .ả CuFeS2, Cu(OH)2,

CuCO3, Cu2S.

ả ấ ồ S n xu t đ ng và

ề ố ấ v n đ ch ng ô

ễ ườ nhi m môi tr ng.

ố ồ ề Mu i đ ng đ u

ị ộ đ c. Dung d ch

CuSO4 5% dùng

ệ t sâu.

Bài S l ơ ượ ề c v Ý th c đ ứ ượ ự c s đa ậ Nh n bi ế ượ t đ c ố làm thu c di ể ượ c: Hi u đ

ộ ố ạ ộ ố ạ m t s kim lo i ộ ấ ủ Tính ch t c a m t ạ d ng phong phú m t s kim lo i

ằ ườ ấ ủ ợ khác ố ậ ệ s v t li u b ng ủ c a môi tr ng và h p ch t c a

ạ ặ kim lo i Ag, Au, ấ đ t, đá qu ng chúng.

ệ ề ấ Đ xu t bi n Ni, Sn, Zn, Pb và

ậ ử pháp x lí v t ầ thành ph n trong

ệ ả ấ ấ li u, ch t th i ỏ v trái đ t.

ệ ầ ợ h p lí và hi u Thành ph n hóa

qu .ả ộ ố ọ ủ h c c a m t s

ạ ặ ặ lo i qu ng:qu ng

ẽ k m ZnCO

3, ZnS;

ặ Qu ng chì: PbS,

PbCO3, PbSO4;

ứ ặ ế qu ng thi c ch a:

SnO2,…

ươ Ph ề ng pháp đi u

ế ạ ch vàng, b c,

ế ẽ niken, k m, thi c,

ấ ề chì và v n đ

ễ ố ch ng ô nhi m

ứ ử ấ ự ậ ườ ố ấ ự Bài th chành: Ý th c x lí ch t Th c hành nh n môi tr ng. Cũng c tính ch t

ọ ủ ả ể ả ế ấ Tính ch t hóa hóa h c c a crom, ệ th i đ b o v bi ộ ố t m t s kim

ồ ộ ườ ạ ọ ủ h c c a crom, ắ s t, đ ng và m t môi tr ng sau thí lo i và ion kim

ấ ạ ồ ắ s t, đ ng và ấ ố ợ s h p ch t nghi m.ệ ợ lo i, h p ch t.

ữ ấ ử ả ợ nh ng h p ch t ấ X lí ch t th i

ủ c a chúng ỏ l ng sau thí

ươ ể ế Ch ng 8: Hi u thêm: Ý th c đ ứ ượ ự c s nghi m.ệ ậ Nh n bi ộ t m t

ậ ế ả ứ ộ ế ả Bài: Nh n bi t M t sso ph n ng ầ c n thi t ph i ố s carion trong

ộ ố ọ ặ ư ế ề m t s cation hóa h c đ c tr ng ể hi u bi t v các ị dung d ch riêng

ấ ệ trong dung d chị ổ ủ c a m i cation, ể ớ ch t m i có th bi ộ t và trong m t

ậ ế ả ơ Bài: Nh n bi t ụ ể anion c th giúp ấ ử x lí ch t th i có ọ ố ổ s h n h p đ n

ộ ố ể ệ m t s anion ậ có th nh n thành ả hi u qu . gi n.ả

ị ầ ủ ấ ử ả trong dung d ch. ph n c a ch t ấ X lí ch t th i

ậ ế ề ả ấ Bài: nh n bi t th i và đ xu t sau thí nghi m.ệ

ộ ố ấ ệ m t s ch t khí.. bi ử pháp x lí có

ệ ủ ự ậ ự Bài th c hành: ả hi u qu . ố ể C ng c hi u bi ế t Th c hành nh n

ế ế ậ nh n bi t m t s ộ ố ề ệ ượ v hi n t ng và bi t ion giúp xác

ừ ế ầ iontrong dung t ậ đó nh n bi t ị đ nh thành ph n

ả ấ d chị ằ các ion b ng ph n ả ch t th i trong

ứ ọ ặ ườ ng hóa h c đ c môi tr ng.

ử ả tr ng.ư ấ X lí ch t th i

ươ ể ượ ứ ượ sau thí nghi m.ệ ử ậ Thu th p và x lí Ch ng 9: Hi u đ ộ c m t Ý th c đ c tác

ọ ổ ợ ề Bài: Hóa h c và cách t ng h p vai ủ ộ đ ng c a môi thông tin v tác

ề ấ ủ ọ ườ ể ấ v n đ ph t tri n trò c a hóa h c tr ớ ng v i con ủ ộ đ ng c a môi

ườ ườ ườ kinh t .ế ề ố ớ ấ đ i v i v n đ ng I, con ng i tr ớ ng v i con

ọ ượ ườ Bài hóa h c và năng l ng, nhiên ớ v i môi tr ng. ng i.ườ

ộ ươ ự ứ ượ ử ạ ề ấ v n đ xã h i. ệ li u, l ng th c, Ý th c đ c môi Thu th p và x lí

ọ ứ ự ườ ướ ề Bài hóa h c và ẩ th c ph m, s c tr ấ ng đ t, n c, thông tin v tác

ỏ ề ấ v n đ môi ệ kh e, ma túy, v không khí là vô ủ ộ đ ng c a con

tr ngườ sinh an toàn th c ự cùng quan tr ng ọ ng ườ ớ i t i môi

ườ ườ ph m.ẩ ớ v i con ng i. tr ng.

ể ỏ ơ ứ ả ề ấ ả Hi u r h n khái Ph i có ý th c Đ xu t gi i

ệ ườ ệ ả ni m môi tr ng, ệ ả b o v môi pháp b o v môi

ườ ạ ườ ể ô nhi m môi tr ng trong s ch. tr ng và áp

ườ ờ tr ệ ng, bi n pháp ụ d ng trong đ i

ọ ậ ệ ả b o v môi ố s ng và h c t p

ườ ả tr ng trong s n hóa h c.ọ

ấ ề ấ ả ờ ố xu t, đ i s ng và Đ xu t gi i

ọ ệ ả ọ ậ h c t p hóa h c. pháp b o v môi

ấ ườ ề ố V n đ ch ng ô tr ả ệ ng hi u qu .

ễ ườ nhi m môi tr ng.

ấ ượ ự ệ ả ợ ườ 3. Th c nghi m kh o sát ch t l ng khi đã qua tích h p môi tr ng

ự ụ ệ 3.1. M c đích th c nghi m

ể ể ả ả ư ứ ụ ự ế ệ ạ M c đích th c nghi m s ph m là đ ki m ch ng k t qu gi ế thuy t

ọ ủ ề ệ ử ụ ể ệ ợ ả ủ khoa h c c a đ tài, ki m tra hi u qu c a vi c s d ng các bài tích h p giáo

ườ ọ ừ ớ ế ớ ừ ề ụ d c môi tr ủ ng vào t ng bài c a môn hóa h c t l p 10 đ n l p 12 mà đ tài

ả ủ ự ư ứ ệ ẽ ế ạ ồ ờ ầ đã nghiên c u. Đ ng th i k t qu c a th c nghi m s ph m s góp ph n

ứ ẳ ọ ị ủ ề kh ng đ nh tính khã thi c a đ tài nghiên c u khoa h c.

ố ượ ự ệ 3.2. Đ i t ng th c nghi m

ủ ọ ớ ớ ườ H c sinh c a 4 l p: l p 11D3, 1!!D4, 11A2 và 11A4 tr ng THPT

ế ễ Nguy n Vi t Xuân

ố ượ ể ự ứ ể ọ Đ ch n đ i t ệ ng cho quá trình th c nghi m ch ng tôi đã tìm hi u khã

ả ọ ậ ủ ự ị ự ữ ệ ế ớ năng và k t qu h c t p c a nh ng l p mà chúng tôi d đ nh th c nghi m thông

ệ qua các bi n pháp:

ổ ớ ủ ệ + Trao đ i v i giáo viên ch nhi m.

ọ ậ ủ ớ ể ờ + Th i khóa bi u h c t p c a l p.

ọ ủ ự ệ ườ + Phòng thí nghi m th c hành môn Hóa h c c a tr ng.

ư ệ ủ ườ ệ ề ề + Phòng th vi n c a tr ng v các tài li u có liên quan v mođun

ườ môi tr ng.

ụ ự ệ ệ 3.3. Nhi m v th c nghi m

ọ ậ ủ ế ề ắ ọ Ti n hành đi u tra, thăm dò n m tình hình h c t p c a các em h c sinh

ự ệ ố ớ ớ đ i v i l p th c nghi m.

ế ạ ị ướ ụ ủ ườ ộ ố Ti n hành d y m t s bài theo đ nh h ng c a giáo d c môi tr ớ ng l p

ứ ề ọ 11 mà đ tài khoa h c đã nghiên c u.

ậ ố ệ ả ự ử ể ể ệ ệ ế Ki m tra, thu th p s li u, x lý k t qu th c nghi m đ dánh giá hi u

ả ủ ề ứ qu c a đ tài nghiên c u.

ự ộ ệ 3.4. N i dung th c nghi m

ọ ớ ự ự ệ a. L a ch n l p th c nghi m

ự ớ ớ ố Tr ngườ L p th c Sĩ số L p đ i Sĩ số

ễ ế THPT Nguy n Vi t Xuân

nghi mệ 11D3 11A2 ch ngứ 111D4 11A4

ổ ố ọ T ng s h c sinh 44 35 79 43 34 77

ọ ấ ả ọ ể ể ề ộ Sau khi ch n, t t c h c sinh đ u tham gia cùng m t bào ki m tra đ xem

ự ệ ẩ ọ xét cho cách ch n m u th c nghi m.

ệ ẩ ị ự b. Chu n b th c nghi m

ế ế ự ế ọ ớ Giáo viên thi t k giáo án trình chi u cho các em h c sinh l p th c

ệ ở ươ ơ ươ nghi m ớ các bài l p 11 (Ch ng II: Nit Phôtpho và ch ng III: Cacbon

silic).

ủ ớ ạ ọ ể Cho h c sinh làm bài ki m tra c a l p đã d y.

ứ ể ạ ố ủ ớ Cho bài ki m tra c a l p d y đ i ch ng.

ố ệ ủ ế ả ư ử ề ế ậ X lý các s li u c a k t qu đ a ra k t lu n cho đ tài.

ẩ ị ự ự ỏ ờ ệ ệ ậ c. Chu n b câu h i bài t p cho th c nghi m (Th i gian th c hi n trong 15

phút)

ỏ ể ậ (10 câu h i và bài t p ki m tra, đánh giá)

ấ ướ ư ự ề ầ ấ i đây góp ph n nhi u nh t vào s hình thành m a axit? Câu 1: Ch t nào d

A. Cacbon đioxit( CO2) B. Cacbon tetra florua (CF4).

ư ỳ

2).

C. Ozon(O3) D. L u hu nh đioxit (SO

ướ ượ Câu 2: N c đá khô không nóng ch y mà thăng hoa nên đ

c dùng làm môi ướ ẩ N c đá

B. CO2 rắn

ư ủ ử ấ ắ t ng bình l u c a khí quy n là t m lá ch n tia t

ấ

ở ầ ệ ự ố ườ ặ ờ ộ ấ ả ề ng này là do:

ả ệ ượ ự ậ ợ

ườ ấ ấ ả i gây ra ả trường lạnh và khô rất tốt cho việc bảo quản thực ph m. khô là: A. H2O rắn C. O2 rắn D. I2 rắn ể ớ ạ ủ Câu 3: L p ozon ngo i c a ầ ệ ượ ng suy gi m t ng ozon đang là M t tr i, b o v s s ng trên Trái đ t. Hi n t ủ m t v n đ môi tr ổ ủ B. S thay đ i c a khí h u 2 D. Ch t th i CO ầ ng toàn c u. Nguyên nhân c a hi n t ấ ữ ơ A. Các h p ch t h u c ả C. Ch t th i CFC do con ng

ệ ế ị ỡ ể ồ ơ ộ ế ỷ t k b v , đ thu h i thu ngân r i vãi tránh đ c, ng ườ i

ộ ư ỳ C. B t l u hu nh D. Cát

ộ ắ B. B t s t ỏ ng nh khí clo không may thoát ra trong phòng thí

ườ ộ Câu 4: M t chi c nhi ể ta có th dùng: ộ A. B t than Câu 5: Đ kh m t l ệ nghi m, ng ể ử ộ ượ i ta dùng:

3 loãng

2

ợ ủ ọ ị B. Dung d ch NH ị D. Dung d ch Ca(OH) ỗ Câu 6: Thu c n đen (còn g i là thu c n không khói) là h n h p c a:

ố ổ B. KClO3 và C D. KNO3, C và S

ạ ướ ễ ộ

ể ạ ấ ợ

ấ ộ ấ ộ ề ễ ạ ấ ự ộ c sông đã nhi m m t lo i hóa ch t c c đ c Câu 7: T i nh ng bãi đào vàng, n ị ấ ở ỏ ven sông cũng b do th vàng s dùng đ tách vàng kh i cát và t p ch t. Đ t ỏ ắ nhi m ch t đ c này. Ch t đ c này cũng có nhi u trong v s n. Ch t đ c đó là:

ị A. Dung d ch AgNO ị C. Dung d ch NaCl ố ổ A. KNO3 và S C. KClO3, C và S ữ ử ấ ộ A. Nicôtin C. Xianua

ế ệ ừ ệ

ưở ủ ả ng và gây nh h

ạ ứ ườ ườ ấ ộ ủ B. Th y ngân D. Đioxin ố t Nam, Mĩ đã r i xu ng các cánh r ng Vi t Nam ệ ả ng nghi m trong ấ ộ i, đó là ch t đ c màu da cam. Ch t đ c này còn

Câu 8: Trong chi n tranh Vi ấ ự ộ ộ m t lo i hóa ch t c c đ c phá h y môi tr ủ ỏ ế đ n s c kh e c a con ng ượ ọ c g i là: đ

A. 3MCPD B. Nicôtin C. Đioxin D. TNT

ị ẳ

ở ề Câu 9: Trong các kh ng đ nh sau, kh ng đ nh không đúng là: ằ ự nhiên gây ra ị ẽ 2 tăng quá nhi u s phá v cân b ng t

ấ ộ ử ể ả ồ ộ ộ vong vì ng

ệ ứ ộ ạ ế ồ

ấ ộ ơ ử ạ l ng và r t đ c, gây tai n n

ẳ ế ượ A. N u l ng CO ệ ứ hi u ng nhà kính B. Khí CO r t đ c, n ng đ kho ng 250 ppm có th gây t đ c ộ C. CH4 trong không khí n u n ng đ đ t 1,3 ppm thì gây hi u ng nhà kính ủ ơ D. H i th y ngân nh h n không khí nên l ộ ườ i và đ ng v t cho con ng

ẹ ơ ậ ấ ễ Câu 10: Trong các ch t sau, ch t không làm ô nhi m môi tr

ế ả ả

ấ

ề ấ ấ ườ ng đ t là: ệ ạ ặ ấ A. Các kim lo i n ng trong ph th i luy n kim, s n xu t ô tô ệ ự ậ ố ả ọ B. Phân bón hóa h c và thu c b o v th c v t ạ C. Ch t phóng x D. A, B, C đ u sai

ả ự ư ế ệ d. K t qu th c nghi m nh sau

T nổ Đi mể 0 1 2 3 4 7 8 9 10 5 6 g HS

L pớ

th cự 0 0 0 0 1 8 20 16 22 79 5 7 nghiệ

m L pớ

0 0 0 3 4 16 15 10 15 6 8 77 đ iố

ch ngứ % l pớ 10, 1,4 6,3 8,8 25, 20, 27, 100 Th cự 1 % % % 3 % 3 % 8 % % nghiệ %

m % l pớ 3,9 5,2 20, 29, 13, 29, 7,8 9,7 100 đ iố % % 8 % 5 % 0 % 5 % % % % ch ngứ

ả ự ế ệ ế ả ả ậ ấ Qua b ng k t qu th c nghi m trên sau khi kh o sát đã rút ra k t lu n r t

ệ ề ự ầ ư ườ ế ợ ồ ớ ọ rõ r t v s đ u t ợ tích h p môi tr ng và k t h p l ng ghép v i các bài h c.

ế ề ờ ế ạ ẩ ấ ẩ Tuy nhiên v n còn h n ch v th i gian d n đ n giáo viên r t khó khăn

ố ứ ữ ề ợ ệ trong vi c làm t ế t gi a truy n thu ki n th c và tích h p.

Ậ Ầ Ế PH N C: K T LU N

ậ ế 1. K t lu n

ự ệ ế ệ ượ Sau khi th c hi n sáng ki n kinh nghi m này, tôi rút ra đ ộ ố ế c m t s k t

ậ lu n sau:

ệ ế ả ườ ữ ườ N u chúng ta không b o v môi tr ng thì chúng ta là nh ng ng ả i ph i

ữ ả ị ưở ấ ừ ề ặ ườ gánh ch u nh ng nh h ng n ng n nh t t môi tr ng mà chúng ta đang sinh

s ng.ố

ườ ừ ừ ủ ễ ị ờ Môi tr ng c a chúng ta đang b ô nhi m t ng ngày, t ng gi ữ do nh ng

ạ ộ ế ố ỗ ườ ủ ho t đ ng vô tình hay c ý c a con ngùi. Đã đ n lúc m i ng i trong chúng ta

ứ ự ứ ầ c n nâng cao ý th c t ỉ giác BVMT. Đó không ch là ý th c mà còn là trách

ố ớ ế ớ ủ ệ ộ ỗ nhi m c a chúng ta đ i v i th gi i hôm nay và ngày mai. M i HS là m t tuyên

ề ấ ụ ự ệ ề ề ả ợ truy n viên tích c c v v n đ BVMT. Do đó tích h p giáo d c b o v môi

ườ ụ ủ ệ ạ ầ ọ ọ tr ng thông qua d y h c hóa h c là trách nhi m và nghĩa v c a các th y cô

ả ủ ự ể ệ ế ả ạ ộ ệ giáo tr c ti p gi ng d y b môn nay. Đ tăng tính hi u qu c a vi c

ạ ủ ứ ầ ạ ụ GDBVMT, các th y cô giáo nên ng d ng CNTT vào các bài d y c a mình t o

ễ ể ự ứ ơ ơ ơ cho HS h ng thú h n, tr c quan h n, HS d hi u bài h n

ố ượ ụ ề ậ ấ S l ng bài t p v giáo d c BVMT trong SGK và SBT còn r t ít. Do đó

ự ư ữ ầ ỏ ộ ậ GV c n tích c c đ a thêm các bài t p, nh ng câu h i có n i dung BVMT.

ề ấ ế 2. Đ xu t ý ki n

ổ ứ ể ườ ầ ệ Ban giám hi u và các t ch c đoàn th khác trong nhà tr ng c n quan

ơ ữ ụ ả ệ ườ ắ ớ tâm h n n a trong công tác giáo d c b o v môi tr ng g n v i phong trào xanh

ẹ ủ ạ ớ ườ ọ ọ – s ch – đ p c a phong trào l p “Tr ệ ng h c thân thi n h c sinh tích”

ố ớ ả ầ ạ ọ ộ ọ Đ i v i giáo viên gi ng d y b môn Hóa h c cũng c n nêu ra cho h c

ế ự ệ ả ữ ưở ế ệ ườ ấ sinh bi t nh ng s ki n nh h ả ng đ n b o v môi tr ờ ng mang tính ch t th i

ườ ờ ự ự ể ỏ ự s nóng b ng và tăng c ng các gi ệ ầ th c hành đ góp ph n tích c c trong vi c

GDBVMT

ớ ư ổ ờ ạ ộ Trong khuôn kh th i gian có h n nên tôi m i đ a ra m t cách khái quát

ộ ố ộ ộ ố ụ ế ộ m t s n i dung giáo d c BVMT và m t s giáo án có liên quan đ n n i dung

ữ ộ ợ ỏ ẽ tích h p. Trong n i dung tôi trình bày x không tránh kh i nh ng sai xót mong

ượ ự ủ ủ ệ ể ạ ồ các đ c s đóng góp chân thành c a các b n đ ng nghi p đ SKKN c a tôi

ượ ệ ả ơ ơ đ c hoàn thi n h n và có tính kh thi h n.

ầ ượ ả ữ ậ : Không. VIII. Nh ng thông tin c n đ c b o m t

ệ ầ ề ế ể ụ ế IX. Các đi u ki n c n thi t đ áp d ng sáng ki n:

ấ ả ọ ườ T t c h c sinh trong và ngoài nhà tr ng.

ợ ượ ặ ự ế ể ượ c ho c d ki n có th thu đ ụ c do áp d ng

X. Đánh giá l ế i ích thu đ ế ủ sáng ki n theo ý ki n c a tác gi ả :

ự ế ệ ệ ế ả Sáng ki n kinh nghi m(SKKN) này đã qua tr i nghi m th c t ế , nên n u

ượ ễ ẽ ụ ự ầ ả ượ đ c áp d ng trong th c ti n s giúp cho các th y cô giáo tham kh o đ ộ c m t

ủ ụ ệ ả ầ ạ ố s kinh nghi m trong công tác gi ng d y c a mình góp ph n giáo d c, tuyên

ệ ề ệ ả ườ ủ ỗ truy n và nâng cao trách nhi m b o v môi tr ể ạ ng c a m i công dân. Đ đ t

ượ ụ ầ ả ế ể ấ ọ ợ đ ụ c m c đích giáo d c, ta c n ph i bi ớ t ch n đi m xu t phát thích h p v i

ủ ừ ể ườ ừ ừ ớ ặ đ c đi m riêng c a t ng tr ng, t ng l p, t ng HS,…

ố ố ụ ầ ố ợ ẽ ớ ả ặ Mu n duy trì t ự t thành qu giáo d c c n có s ph i h p ch t ch v i các

ạ ộ ữ ặ ệ ầ ố ợ ặ phong trào khác, nh ng ho t đ ng khác, và đ c bi ẽ ớ t c n ph i h p ch t ch v i

ườ ổ ứ ể ườ ượ ự nhà tr ng và các t ch c đoàn th trong và ngoài nhà tr ng, đ c s quan tâm

ạ ủ ấ ể ề ỷ ị ươ lãnh đ o c a c p u , chính quy n, các đoàn th và nhân dân đ a ph ể ạ ng đ t o

ế ệ ẻ ồ ụ ạ ồ ộ ộ ờ ứ s c m nh đ ng b , toàn xã h i cùng giáo d c th h tr đ ng th i gi ữ ữ v ng

đ ượ ướ c h ng đi đúng .

ố ắ ề ấ ặ ế ế M c dù đã c g ng r t nhi u trong quá trình vi ệ t sáng ki n kinh nghi m

ắ ẽ ữ ư ắ ầ ỏ này nh ng ch c ch n s không tránh kh i nh ng sai sót. Kính mong quý th y cô,

ủ ể ế ệ ệ ọ ồ đ ng nghi p và h c sinh chân thành góp ý đ sáng ki n kinh nghi m c a tôi

ượ ạ ộ ữ ệ ệ ơ ở ộ đ ạ c hoàn thi n h n và tr thành m t tài li u hay, h u ích trong ho t đ ng d y

ầ ọ ủ h c c a các th y cô giáo.

ữ ổ ứ ụ ử ặ XI. Danh sách nh ng t ch c/cá nhân đã tham gia áp d ng th ho c áp

ế ầ ụ ầ : d ng sáng ki n l n đ u

ổ ứ ị ỉ ạ STT Tên t ch c/cá nhân Đ a ch ự Ph m vi/Lĩnh v c

ụ ế áp d ng sáng ki n

ễ ị ễ ế ớ ọ 1 Nguy n Th Lan anh THPT Nguy n Vi t Xuân H c sinh l p 11A2,

11A4, 11D3, 11D4 năm

ọ h c 20192020.

ườ ườ ườ Vĩnh T ng, ngày 12 Vĩnh T ng, ngày 14 Vĩnh T ng, ngày 10

tháng 2 năm 2020 tháng 2 năm 2020 tháng 2 năm 2020

ủ ưở Ủ Ị ả Th tr ị ơ ng đ n v Tác gi ế sáng ki n

ọ (Ký tên, đóng d u)ấ (Ký, ghi rõ h tên)

Ộ CH T CH H I Ế Ồ Đ NG SÁNG KI N Ấ Ơ Ở C P C S

ạ ị Ph m Th Hòa

Ọ

Ủ Ề Ợ Ọ Ự Ạ

Ọ Ớ Ụ Ụ PH L C Ợ GIÁO ÁN TÍCH H P: PHÂN BÓN HÓA H C GIÁO ÁN D THI D Y H C THEO CH Đ TÍCH H P MÔN HÓA H C L P 11

ụ I. M c tiêu

ứ ế 1. Ki n th c

* Môn Hoá h c: ọ

ế ọ + Ti t 23+24 Bài 16: Phân bón hoá h c.

ề ệ ể (cid:0) Hi u và trình bày khái ni m v phân bón hoá h c ọ

ượ ấ ứ ụ ế ạ (cid:0) Nêu đ ề c các tính ch t, ng d ng , đi u ch phân đ m, lân, kali và

ộ ố ạ ứ ạ ứ ợ m t s lo i phân bón ph c t p khác( phân ph c h p và phân vi

ượ l ng).

(cid:0) ộ ố ạ ầ ọ ườ Thành ph n m t s lo i phân bón hoá h c thông th ng.

ộ ố ạ ử ụ ả ả ọ (cid:0) B o qu n và s d ng m t s lo i phân hoá h c.

* Môn V t lí:ậ

ớ L p 10:

ế ự ư ự ụ + Ti ơ t 7677: S hoá h i và s ng ng t .

ượ ủ ộ ướ (cid:0) N m đ ắ ạ c đ tan c a các lo i phân bón trong n c và các mooit

ườ ườ ơ ng khác(môi tr ng axit, baz ).

ệ ộ ả ủ ừ ọ ươ ứ ạ tr (cid:0) Nhi t đ nóng ch y c a t ng lo i phân bón hoá h c t ng ng.

* Môn Toán:

ớ L p 10:

ế ị ố ố ố Ti t 3: S trung bình, s trung v .M t.

ế ươ ệ ươ ủ ề ự ọ Ti t 5: Ph ng trình và h ph ng trình( ch đ t ch n).

ớ L p 12:

ế ự ỏ Ti t 39: Th c hành máy tính b túi

ụ ầ ọ (cid:0) H c sinh thu n th c kĩ năng th c hành tính toán trên máy tính kĩ ự

năng gi ả ệ ươ i h ph ng trình.

ứ ụ ậ ộ ưỡ ủ (cid:0) V n d ng công th c trung bình tính % đ dinh d ng c a phân bón

ọ ươ ứ hoá h c t ng ng.

* Môn Sinh h c:ọ

ớ L p 10:

ế Ti ợ t 21: Quang h p

ớ L p 11:

ế ố Ti ủ t 4: Vai trò c a các nguyên t khoáng

ế ưở ủ ố ạ ả ợ Ti Ả t 9: nh h ng c a các nhân t ế ngo i c nh đ n quang h p và

ấ ồ năng su t cây tr ng.

ế ủ ủ ữ ắ ọ ợ ơ => H c sinh n m v ng c ch c a quá trình quang h p, vai trò c a các

ấ ưở ch t khoáng trong quá trình sinh tr ng và phát tri n ể ở ự ậ th c v t

* Môn Công ngh :ệ

ớ L p 10:

ộ ố ạ ấ ủ ể ặ ọ Bài 12: Đ c đi m, tính ch t c a m t s lo i phân bón hoá h c

ườ thông th ng.

ọ ế ệ ọ ự ạ ắ => H c sinh bi t phân bi t các lo i phân bón hoá h c d a vào màu s c và

ả ả ọ ụ ể ạ biêt cách b o qu n các lo i phân bón hoá h c c th .

ị * Môn đ a lí :

ớ L p 10 :

ế ơ ả ọ ồ ị Ti t 31 – Bài 28: Đ a lí nghành tr ng tr t ( ban c b n).

ế ồ ọ ị Ti t 45 Bài 41: Đ a lí nghành tr ng tr t ( ban nâng cao).

ớ L p 12:

ế ệ ả ườ ố Ti t 16 – Bài 15: B o v môi tr ng và phòng ch ng thiên tai.

ế ể ỉ ị Ti ố t 49 Bài 44: Tìm hi u đ a lí t nh, thành ph .

ọ ị ượ ị ủ ỉ ể ượ ị ị H c sinh xác đ nh đ c v trí c a t nh Vĩnh Phúc, qua đó hi u đ c v trí đ a lí

ưở ể ủ ế ự ệ ồ ả có nh h ọ ng ra sao đ n s phát tri n c a nông nghi p và các nghành tr ng tr t

ụ ể ơ ỉ ạ ệ ườ chăn nuôi trong t nh và c th h n là t i huy n Vĩnh T ng.

* Môn ng vănữ :

ớ ế ọ ệ L p 10: Ti t 4 – 5 : Khái quát văn h c dân gian Vi t Nam

ể ọ ế ề ữ ụ ữ ệ ể  H c sinh hi u bi t v nh ng bài t c ng , ca dao, các câu truy n k dân gian

ủ ề ườ ữ ế ộ ớ ờ ố ắ g n li n v i đ i s ng c a ng ệ i dân lao đ ng đã đúc k t nh ng kinh nghi m

ộ lao đ ng th c t ự ế .

ụ * Môn giáo d c công dân :

ớ ế ệ ả ườ L p 11: Ti t 24 Bài 12: Chính sách tài nguyên và b o v môi tr ng.

ụ ọ ộ ự ọ ồ ờ ữ ả  Giáo d c h c sinh có thái đ t hào, đ ng th i trân tr ng và gi gìn b o v ệ

ứ ữ ệ ệ ả ồ nh ng ngu n tài nguyên thiên nhiên và có ý th c trách nhi m trong vi c b o v ệ

ệ ả ồ ườ ườ ướ ngu n tài nguyên thiên nhiên, b o v môi tr ng(môi tr ng n c, môi tr ườ ng

không khí…).

* Môn tin h cọ :

ế ế ạ  Bi t cách tìm ki m thông tin trên m ng Internet.

ế ế ộ Bi t cách làm m t bài thuy t trình powerpoint.

2. Kĩ năng:

ọ ượ ộ ố ỹ ệ ợ ổ H c sinh đ c hình thành và rèn luy n m t s k năng t ng h p:

*Môn Hoá:

(cid:0) Hình thành kĩ năng ho t đ ng nhóm, quan sát, liên h th c t ệ ự ế ậ , nh n

ố ạ ụ ọ ế

bi ọ ạ ộ t 1 s lo i phân bón hóa h c thông d ng. ậ : * Môn sinh h c, công ngh , môn v t lí

ệ ế ứ ậ ụ (cid:0) V n d ng ki n th c đã h c đ gi ọ ể ả . Hình

ệ ữ ọ ệ ượ ậ ế ự ế ng th c t ạ t phân đ m, lân,

ề ọ ắ

ể ể ữ ạ ấ ủ ợ ủ ớ ặ t phân bón hóa h c qua đ c đi m v màu s c, hình d ng, ặ c s phù h p c a nh ng đ c đi m đó v i tính ch t c a

ị * Môn đ a lí: i thích hi n t thành kĩ năng liên h gi a các môn h c, nh n bi kali. (cid:0) Nh n bi ế ậ ấ ượ ự th y đ ạ ừ t ng lo i phân.

ạ ấ ồ ậ ế ặ ủ ấ ể ợ (cid:0) Kĩ năng phân lo i đ t tr ng, nh n bi t đ c đi m c a đ t phù h p

ạ ớ ừ v i t ng lo i phân bón.

* Môn toán:

ượ ố (cid:0) Rèn kĩ năng tính toán( tính hàm l ng các NTHH có trong 1 s phân

bón.

ườ ụ ả ệ *Giáo d c b o v môi tr ng

ề ể ế ạ ể (cid:0) Rèn kĩ năng thuy t trình, tìm hi u v nguyên t ố phóng x đ tuyên

ễ ề ố ạ truy n ch ng ô nhi m phóng x .

ế ệ ậ ế 3. Thái đ :ộ * Môn hoá: Bi ậ t cách quan sát các m u v t làm thí nghi m nh n bi ộ ố ạ t m t s lo i

ế ả ộ ố ạ ẫ ử ụ ệ t cách s d ng an toàn và hi u qu m t s lo i phân bón

phân bón , bi hoá h c.ọ ụ ệ

ườ ng. ự ậ ứ ả ứ ủ ể ưở Giáo d c ý th c b o v môi tr Hình thành ý th c chăm sóc th c v t, bón đ phân đ cây sinh tr ng,

ể ố phát tri n t t.

* Liên môn:

ự ể ọ ế ệ ứ ọ ậ H c sinh có ý th c h c t p tích c c, hi u bi ế ề ộ t toàn di n v n i dung ki n

ọ ậ ứ ổ ự th c ph thông; tích c c và say mê h c t p.

ế ậ ụ ứ ệ ế Bi ủ t v n d ng ki n th c liên môn c a các môn(Sinh, Công ngh ,Giáo

ể ả ờ ậ ế ể ỏ ụ d c công dân, V t lí) đ tr l i câu h i: làm th nào đ làm tăng năng

ả ấ ượ ụ ứ ế ệ ậ ạ su t, s n l ọ ng nông nghi p, v n d ng linh ho t ki n th c đã h c

ự ễ ộ ồ vàoth c ti n cu c s ng?

ướ ự ị 4. Đ nh h ng năng l c hình thành

ự ợ (cid:0) Năng l c h p tác.

ự ử ụ ệ (cid:0) Năng l c s d ng công ngh thông tin.

ự ả (cid:0) Năng l c gi ề ế ấ i quy t v n đ .

ạ (cid:0) Năng l c sáng t o. ự

ự ử ụ (cid:0) Năng l c s d ng ngôn ng . ữ

ấ ổ ợ ộ * Các b môn khác ề : Phân tích, t ng h p v n đ .

ớ ế ệ ậ ạ ỹ ỹ ỹ i K năng s ng * Liên quan t ố : K năng l p k ho ch, k năng làm vi c nhóm,

ế ắ ả ồ ỹ ỹ k năng giao ti p, k năng đ ng c m, l ng nghe.

5. Đ i t ạ ọ ủ ự ng d y h c c a d án:

ố ớ ườ ễ ế ố ượ (cid:0) H c sinh kh i l p 11 – Ban nâng cao – Tr ng THPT Nguy n Vi t

ọ Xuân

ủ ự 6. Ý nghĩa, vai trò c a d án:

ự ễ ọ ớ ứ ế ế ắ ớ ộ ờ G n k t ki n th c, kĩ năng, thái đ các môn h c v i nhau, v i th c ti n đ i

ọ ơ ộ ố ọ ộ ố s ng xã h i làm cho h c sinh yêu thích môn h c h n và yêu cu c s ng.

ế ậ ụ ứ ể ả ế ự ế ừ ế ấ Bi t v n d ng các ki n th c đ gi ề ả i quy t các v n đ x y ra trong th c t , t

ự ự ứ ả ộ đó t xây d ng ý th c và hành đ ng cho chính b n thân.

ệ ự ỉ ắ ự ế ệ ẽ ắ ộ Qua vi c th c hi n d án s giúp giáo viên b môn không ch n m ch c ki n

ứ ộ ừ ứ ế ạ ọ ồ th c b môn mình d y mà còn không ng ng trau d i ki n th c các môn h c

ể ổ ứ ướ ẫ ả ề ặ ế ấ khác đ t ch c, h ng d n các em gi ố i quy t các tình hu ng, v n đ đ t ra

ệ ọ ả trong môn h c nhanh và hi u qu .

ạ ẽ ả ả ợ ọ ư ự Tích h p trong gi ng d y s giúp h c sinh phát huy kh năngt duy tích c c,

ộ ậ ạ sáng t o và đ c l p.

ư ậ ỉ ắ ự ọ ượ ầ Nh v y, qua d án này h c sinh không ch n m đ c thành ph n, tính

ấ ượ ủ ấ ủ ọ ch t lí hóa c a phân bón mà còn th y đ ể c vai trò quan tr ng c a phân bón, hi u

ượ ệ ử ụ ạ ủ ừ ượ đ c tác h i c a vi c s d ng phân bón không đúng cách, t đó nêu đ c

ữ ệ ệ ằ ả ợ ườ ệ ứ nh ng bi n pháp bón phân thích h p nh m b o v môi tr ả ng và b o v s c

ỏ ủ ộ ồ kh e c a c ng đ ng.

ị II. Chu n bẩ

1. Giáo viên

ươ ế ị ệ ng ti n (Thi t b ): * Ph

ứ ế ệ ả ẩ + Sách giáo khoa, Sách giáo viên, Chu n ki n th c kĩ năng, tài li u tham kh o,

ộ ố ả ư ệ ề ả ấ ạ ả Giáo án, B n ghi chép. M t s tranh nh, t li u v s n xu t các lo i phân bón

ở ệ ạ ắ Vi t Nam: Nhà máy phân đ m Hà B c; Nhà máy Supephotphat Lâm Thao; M ỏ

apatit.

ụ ạ ố + Máy vi tính có n i m ng Internet, máy ch p hình, quay video.

ứ ứ ệ ế ế ọ ọ ọ ọ + H c li u: Ki n th c liên môn, ki n th c hoá h c, văn h c, sinh h c, công

ngh …ệ

ủ ề ề ầ ấ ọ v thành ph n, tính ch t, cách đi u

ươ ả ả ọ ạ ậ ợ ở ơ ồ ề ộ ạ ng pháp + S đ v n i dung chính c a bài h c ế ch các lo i phân trong bài. * Ph ự : H c theo d án, gi ng gi ả i, đàm tho i, th o lu n, g i m …

ọ 2. H c sinh

ứ ế ở V , sách giáo khoa, ki n th c liên môn.

ậ ư ệ ư ệ

ế li u, trình chi u (trình bày) t ọ

ạ ụ ạ ộ ọ ầ li u và làm bài t p theo nhóm đã yêu c u ươ ứ ạ ộ ng ng ẩ c.

ệ ụ ề : Chia nhóm, phân công nhi m v cho m i nhóm

ị

ọ ạ ụ ủ ọ : H c sinh t ệ nghiên c u các tài li u trong sách, các t p

ư ệ ả li u và trình bày k t qu

ả ặ ế ừ ạ

ạ ộ ạ ạ

ỗ ợ ọ ng.

ề ứ ợ ề

ưở ả

ườ

ưở ắ ưở ể ấ ả ế ng đ n ụ ng.T đó đ xu t các bi n pháp kh c ph c. ủ ạ ộ ng c a

ự ệ

ừ ề ậ ở ườ v n rau th c đó đ xu t cách bón phân và s tr

ự ệ ự ậ ấ ể ả ấ ợ

Tìm t Trong quá trình d y h c chia thành các ho t đ ng. Các ho t đ ng này t ệ ị ướ ớ v i các nhi m v mà giáo viên giao cho h c sinh v nhà chu n b tr ỗ ụ ủ ệ Nhi m v c a giáo viên ẩ chu n b . ự ứ ệ Nhi m v c a h c sinh ư ầ ạ trí, các thông tin trên m ng internet s u t m các t ụ ể ằ b ng powerpoint ho c tranh nh, video... C th chia ho t đông cho t ng nhóm ư nh sau: ể + Ho t đ ng 1: Tìm hi u v các lo i phân bón hóa h c: phân đ m,phân lân, ượ phân kali, phân h n h p, ph c h p và phân vi l ạ ộ ợ ể + Ho t đ ng 2: Tìm hi u v cách bón phân h p lý. ủ ư ượ ạ ộ ể ả ng phân bón nh h ng c a d l + Ho t đ ng 3: Tìm hi u nh h ệ ấ ề ừ ồ ườ i và môi tr cây tr ng, con ng ề ạ ộ ả + Ho t đ ng 4: Tìm hi u v ho t đ ng s n xu t phân bón và nh h ườ ườ ế ng. i và môi tr nó đ n con ng ạ ự ể ạ ộ Ho t đ ng 5: Tìm hi u th c tr ng vi c bón phân cho cây rau ử ộ ố ệ ở ườ nghi m ng và m t s khu v c lân c n , t ố ả ộ ố ạ ụ d ng m t s lo i thu c b o v th c v t an toàn, h p lý đ s n xu t rau an toàn. ạ ế III. Ti n trình bài d y Ổ ị 1. n đ nh t ổ ứ ch c

(cid:0) ọ 11A2: 36 h c sinh

(cid:0) ờ Th i gian : 90p

ể 2. Ki m tra bài cũ:

ệ ố ể ắ ằ ạ ệ Gv ki m tra tr c nghi m 3 câu nh m h th ng l i bài cũ

Dung d ch axit photphoric, ngoài phân t

B. 3 C. 4 ử 3PO4 còn có bao nhiêu ion? H D. 7

ậ ề ị Câu h i 1:ỏ A. 2 ị Câu h i 2:ỏ Nh n đ nh các đi u sau đây:

ạ ộ A. Axit H3PO4 là m t axit m nh. B. Axit H3PO4 có tính oxi hoá.

ộ ố

ỏ ừ ừ ị ế ư t D. Na2HPO4 là mu i axit. 3 vào dung d ch Na

3PO4 cho đ n d , ta

ệ ượ ế ủ ệ ắ ấ ng gì. B. Xu t hi n k t t a tr ng không

ế ủ ệ ấ ế ủ ệ ấ D. Xu t hi n k t t a vàng không

C. Axit H3PO4là m t điaxit. Câu h i 3:ỏ ị dung d ch AgNO Nh t th y:ấ A. Không có hi n t tan C. Xu t hi n k t t a vàng và tan ngay tan.

ổ ứ ạ ộ ạ ọ 3. T ch c ho t đ ng d y h c

ỏ ợ ầ ặ ạ ọ ộ ở Giáo viên yêu c u h c sinh xem m t đo n video, sau đó đ t câu h i g i m :

ạ “Đo n video

ề ề ấ đó nói v v n đ gì?”

ả ờ ọ ỏ H c sinh: Suy nghĩ và tr l i câu h i.

ứ ầ ộ ế ạ ộ ủ ầ ạ N i dung ki n th c c n đ t Ho t đ ng c a th y trò

ọ ợ ọ * Tích h p hoá h c –sinh h c:

ừ

2 và

ế ự ọ ớ

ế t cây xanh có th đ ng hóa ấ ầ ể ồ ọ ố hóa h c nào? Vì ậ ầ ả c nh ng nguyên t ầ ợ Tích h p môn sinh: ượ ồ c C,H,O t Cây đ ng hóa đ CO ọ ố H2O. Các nguyên t hóa h c khác cây h p ấ ị ụ ự ế ừ ấ đ t nên đ t b nghèo d n th tr c ti p t ưỡ ấ ch t dinh d ng, do v y c n ph i bón phân cho cây. ặ ế ứ ), căn c vào ki n ứ GV: D a vào ki n th c môn sinh h c l p 10, cho bi ữ ượ đ ả sao c n ph i bón phân cho cây? ạ ộ HS: (Ho t đ ng c p đôi

ứ ẩ ả ờ ỏ th c đã chu n b t ị ừ ướ tr c tr l i câu h i.

ể ầ ọ ế GV: Yêu c u h c sinh phát bi u ý ki n,

ọ ổ các h c sinh khác b sung

ậ

ậ Cây đ ng hóa CO

ọ

đ t nên ng, do

ả

ưở ng c a cây trong 2 tr

ử ụ vat.jpg"

ủ

ấ ượ ưỡ ố

ng, đ ấ ồ ế GV: Nh n xét và k t lu n : ố ừ ượ : C,H,O t đ 2 và c các nguyên t ố hóa h c khác cây H2O. Các nguyên t ụ ự ế ừ ấ ể ấ ồ tr ng có th h p th tr c ti p t ưỡ ấ ầ ấ ị đ t b nghèo d n ch t dinh d ậ ầ v y c n ph i bón phân cho cây. ậ ả GV: Em hãy quan sát hình nh và nh n ườ ủ ự xét s sinh tr ng ợ h p sau: ố ơ t h n HS: Sau khi s d ng phân bón cây t ể ố ơ ưở ng phát tri n t GV: Cây sinh tr t h n ượ ầ c bón đ y đ phân bón. Phân khi cây đ ứ ữ ọ bón hóa h c là nh ng hóa ch t có ch a các nguyên t c bón cho dinh d ằ cây nh m nâng cao năng su t mùa màng. vat.jpg"

INCLUDEPICTURE "http://binhlong.binhphuoc.gov.vn/3cms/up load/binhlong/Image/Tram Bao ve TV/Thuc \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "http://binhlong.binhphuoc.gov.vn/3cms/up load/binhlong/Image/Tram Bao ve \* TV/Thuc MERGEFORMATINET

ể ạ ề Tìm hi u v các lo i phân ạ ộ Ho t đ ng 1:

ố ệ ữ

ấ M i quan h gi a phân bón và năng su t cây tr ngồ ạ

ị ở

ạ bón hoá h cọ ả ệ ầ GV yêu c u đ i di n nhóm 1 lên b ng ủ ẩ ầ trình bày ph n chu n b nhà c a HS ơ ồ ư ằ b ng s đ t duy.

ệ ọ ườ ng dùng

ệ ạ HS: Đ i di n nhóm 1 trình bày. ấ

ố

ch aứ ữ ưỡ ư ng nh N, P, K,… ằ c bón cho cây nh m ậ ổ ồ ử ặ ỉ GV cho các nhóm khác nh n xét, b sung, ỏ ch nh s a và đ t câu h i

ấ ợ

hóa h p cho cây và ion amoni 3

ơ i d ng ion nitrat NO +. I. Khái ni m phân bón các lo i phân bón hoá h c th 1. Khái ni m:ệ ọ Phân bón hoá h c là nh ng ch t có dinh d các nguyên t ượ Mn, Fe, Zn,… đ ấ nâng cao năng su t cây tr ng 1. PHÂN Đ MẠ ạ Phân đ m cung c p nit ạ ướ d NH4 ỏ ể ạ ạ i có th coi urê là đ m

ủ ằ ạ ng c a phân đ m b ng hàm

ộ ưỡ Đ dinh d ượ ng % N trong phân. l ặ GV : đ t thêm các câu h i cho các nhóm. ạ GV : T i sao l amoni ? HS : Vì (NH2)2CO +2H2O (NH4)2CO3

ườ ộ ố ạ

ng dùng: ạ

ạ ấ

ứ ơ

ồ ạ ấ

ề ơ ượ ế c đi u ch

ố ế

ướ

ử ụ ụ

ề ế ượ c đi u ch qua

ạ

ể ị

ướ

ạ M t s lo i phân đ m th ỉ + Phân Urê CO(NH2)2: là lo i phân có t ứ ệ N cao nh t ch a 4448% N nguyên l ấ ớ ả ch t. Phân urê có kh năng thích ng v i ề nhi u lo i đ t và cây tr ng khác nhau, + Phân amôn nitrat (NH4NO3): có ch aứ ể ạ 3335% N, có d ng tinh th mu i k t tinh ễ ả ễ c, d tan có màu vàng xám, d ch y n ễ ướ trong n c, d vón c c, khó s d ng và ả ả b o qu n. ứ 4Cl): ch a 24 + Phân đ m clorua (NH ắ ạ 25% N. Có d ng tinh th m n, màu tr ng ho c vàng ngà, d tan trong n c, ít hút ẩ ễ ặ ụ ị m, không b vón c c ợ ọ

2. PHÂN LÂN

ị ả c nh ng v n đ ấ ụ ở ạ ồ Phân lân cung c p cho cây tr ng nguyên ố t d ng ion photphat. photpho ượ ả ượ ộ

ưỡ ượ ươ ủ ng c a phân lân đ ủ ng % c a P

2O5 t

ả ợ c tính ứ ng ng ầ ng photpho có trong thành ph n ả ạ GV : T i sao supephotphat (super lân) chia thành supephotphat đ n và supephotphat kép ? HS : * Supephotphat đ n đ qua 1 giai đo n:ạ Ca3(PO4)2+2H2SO4Ca(H2PO4)2+2Ca SO4 * Supephotphat kép đ 2 giai đo n:ạ Ca3(PO4)2+3H2SO4 2H3PO4 + 3CaSO4Ca3(PO4)2 +4H3PO4 3Ca(H2PO4) ọ * Tích h p hoá h c –sinh h cĐ a: ạ GV: T i sao phân lân nung ch y không ượ ử ẫ ư ướ c s tan trong n d ng làm phân bón cho cây? HS: Vì phân lân nung ch y tan đ c trong axit xitric 2% có trong đ tấ Phân lân nung ấ ch y thích h p cho đ t chua phèn GV: T i sao phân lân nung ch y phù Đ dinh d ằ b ng hàm l ớ ượ v i l ủ c a phân đó.

ợ ớ ấ h p v i đ t chua? ấ

ệ ặ ườ ể ả Nguyên li u đ s n xu t phân lân th ng là qu ng apatit, photphorit. ả ố HS: Phân lân nung ch y là mu i trung

ộ ủ ơ ạ ộ ố ạ ườ M t s lo i phân lân th ặ ng g p: ộ

ụ ầ a. Supephotphat Thành ph n chính là Ca(H

2PO4)2.

ấ ạ ồ G m 2 lo i:

+ Supephotphat đ n:ơ ồ ạ → Ca(H

2PO4)2 +

ồ ợ ọ ớ hoà c a cation m t baz m nh và anion ố g c axit m t axit trung bình nên có tính ử ậ ề ki m (pH=8), do v y có tác d ng kh chua Ca3(PO4)2 + H+(có trong đ t chua) = CaHPO4 hay Ca(H2PO4)2 GV: T i sao dùng tro bón cho cây tr ng? HS: Trong tro có ch a Kứ 2CO3 nên bón tro cho cây tr ng là bón phân kali cho cây. * tích h p Hoá h c v i toán

ưỡ 2H→ 3PO4 + 3CaSO4 → ủ ạ ng c a đ m 3Ca(H Ca3(PO4)2 + 2H2SO4 2CaSO4 + Supephotphat kép: Ca3(PO4)2 + 3H2SO4 Ca3(PO4)2 + 4H3PO4

2PO4)2

ộ GV : Hãy tính đ dinh d urê nguyên ch tấ ? ị (cid:0) (cid:0)

.100

46,67%

HS :

%m N

ạ ộ ỉ ệ ổ

ặ ạ ạ

2.14 60 ưỡ

ộ ủ ượ ng c a phân lân đ c tính

2 5

ạ ạ Đ dinh d theo %P2O5: ướ b. Phân apatit: là lo i b t m n, màu nâu ấ đ t ho c xám nâu. T l lân thay đ i tùy theo lo i: lo i apatit giàu có trên 38% lân, lo i apatit trung bình có 1738% lân, lo i apatit nghèo có d i 17% lân.

=

.100

%P O 2

ấ ồ ộ ướ ạ 3. PHÂN KALI Phân kali cung c p cho cây tr ng nguyên ố t i d ng ion K kali d

+.

2PO4)2?

ộ ủ

ng c a phân kali đ ượ ượ ươ ứ ng % K

2O t

Opm m phân lân ủ ưỡ GV: Tính đ dinh d ng c a phân ứ supephotphat ch a 90% Ca(H HS : mP2O5 = 142 . 1 = 142(g) mCa(HPO4)2 = 234 . 1 . 100 : 90 = 260(g).

ườ ưỡ c đánh Đ dinh d ằ ớ ng ng v i giá b ng hàm l ộ ố ạ ượ ng kali có trong phân đó.M t s lo i l phân kali th ặ ng g p: %P2O5 = 142 : 260 . 100% = 55,38%

ạ ộ

ế ắ

ặ ạ

ấ ộ + Phân clorua kali: có d ng b t màu ụ ồ h ng ho c xám đ c, xám tr ng, k t tinh ứ ỏ thành h t nh , ch a 5060% K nguyên ố ch t và m t ít mu i ăn.

ạ

ỏ ễ

ụ

ứ ạ

ợ ớ ạ ồ ể + Phân sunphat kali: có d ng tinh th ướ ắ nh , min, màu tr ng, d tan trong n c, ít ấ vón c c; ch a 4550% K nguyên ch t, ư 18% S. Là lo i phân chua sinh lý nh ng ề thích h p c i nhi u lo i cây tr ng.

ộ ố ạ 3. M t s lo i phân bón khác

ứ ợ ỗ ợ a. Phân h n h p và phân ph c h p:

VD: Phân Nitrophotka(N.P.K), Amophot.

ượ b. Phân vi l ng:

ọ

ắ ộ ố

ầ ạ

ỗ ạ ạ ề ữ

ạ

ữ

ể

ả ữ

ả ạ ầ ủ

ặ ể ấ ủ ấ ấ

ấ

ượ ạ c l ạ ạ ề ề

ấ

ưở ề

ề

ầ

ể ạ

ầ ể ớ

ể ử ụ

ấ ờ ượ c tác d ng. Đ cho ố t các lo i phân bón, t nh t là chia ra bón nhi u l n và bón

ụ ạ ề ầ ạ ạ ộ ậ ử ụ II. Cách s d ng phân bón hoá h c. 1. M t s nguyên t c: ạ : a. Đúng lo i phân Cây c n phân gì bón đúng lo i phân đó. Phân có nhi u lo i. M i lo i có nh ng tác ụ d ng riêng. Bón không đúng lo i phân ượ c không nh ng phân không phát huy đ ậ ữ ả ệ hi u qu , mà còn có th gây ra nh ng h u ả ấ qu x u. Bón đúng lo i phân không nh ng ph i tính cho nhu c u c a cây mà còn ph i tính ế đ n đ c đi m và tính ch t c a đ t. Đ t chua không bón các lo i phân có tính axit. i, trên đ t ki m không nên bón Ng các lo i phân có tính ki m. b. Bón đúng lúc: ưỡ ố ớ ầ ng Nhu c u đ i v i các ch t dinh d ạ ỳ ổ ủ c a cây thay đ i tu theo các giai đo n ể ng và phát tri n. Có nhi u giai sinh tr ơ ạ ầ ưở ạ ng cây c n đ m nhi u h n đo n sinh tr ề ạ ề kali, có nhi u giai đo n cây c n kali nhi u ơ h n đ m. Bón đúng th i đi m cây c n phân m i phát huy đ cây có th s d ng t ố t vào lúc cây ho t đ ng m nh. Bón t p

ộ ộ ề

ớ ồ ể ử ng phân bón quá cao, cây không th s

ế ượ ượ c, l

ộ ề ữ

ạ ộ ể ạ ộ ợ Ho t đ ng 2: Tìm hi u cách bón phân h p lý.

ưỡ ộ ượ ề ố ượ

ấ ồ ố ề ổ ứ ở ướ n

ổ ố ượ ố ng đ i cân đ i v các ch t. Trong ằ ợ ng h p này thay vì bón phân nh m vào ể ồ ng là cây tr ng, có th bón phân ậ ng là t p đoàn vi sinh ưỡ

ậ ư ế ọ ợ ụ ộ ố ườ ố ợ ng h p có ị

ệ ề ầ ạ ườ ậ ợ ớ ng và v i sâu ồ ố ớ i trong môi tr ị ủ ầ GV : Theo t c ta, cho ch c FAO, ế đ n năm 1990, trung bình phân bón làm ấ ấ ả ượ ng, bón 1 t n ch t tăng 35% t ng s n l ấ ượ ấ ng nguyên ch t thu đ dinh d c 13 t n ầ ố ạ h t ngũ c c. V y chúng ta c n bón phân ệ hóa h c nh th nào cho h p lý và hi u qu ? ả ệ GV: Yêu c u đ i di n nhóm 2 lên trình ẩ bày ph n chu n b c a nhóm.

ụ

ạ ờ ế ọ ạ

ợ ạ ầ ự ờ ụ ấ ử ụ ầ

ị ủ ư ơ ồ ệ GV: Yêu c u đ i di n nhóm 2 lên trình ẩ bày ph n chu n b c a nhóm. HS : Trình bày nh s đ bên ợ ụ

ầ ể ệ ử ụ ệ ề ớ ượ t mùa v đã đ c trình ủ ph n II c a sách này.

ng phân bón phân: bón ượ ả ử ụ ả ả ả ợ ợ ồ ế

ấ ấ ả ướ ớ ướ ướ c phun lên lá, bón phân k t i n c, v.v... cao ự ậ i các h u qu tiêu c c ườ ng sinh thái. Nói

ắ ắ ộ ị ố ộ ự ệ ộ

ợ ệ ậ Bón phân h p lý là s d ng l bón thích h p cho cây đ m b o tăng năng ớ ệ su t cây tr ng v i hi u qu kinh t ể ạ nh t, không đ l ả lên nông s n và môi tr ợ ọ m t cách ng n g n, bón phân h p lý là ố th c hi n 5 đúng và m t cân đ i: * Tích h p Hoá Công ngh 10 v t lí

ế ả ậ ổ ẻ ẩ ỉ

ậ ặ ụ ố ỏ t là: ủ ự ế ạ ạ GV cho các nhóm khác nh n xét, b ử sung và ch nh s a ổ GV nh n xét, b sung và đ t thêm câu h i cho các nhóm: GV: Trong th c t lo i đ m nào đ ượ c Ổ ị ả ấ ộ ử trung vào m t lúc v i n ng đ và li u ượ l ị ụ d ng h t đ ng phân b hao hút ể ậ nhi u, th m chí phân còn có th gây ra ố ớ ấ nh ng tác đ ng x u đ i v i cây. ố ượ : c. Bón đúng đ i t ng ườ ể ng bón phân đ kích thích và tăng c ủ ậ ậ ấ ho t đ ng c a t p đoàn vi sinh v t đ t ấ ng cho phép cung c p cho cây m t l ấ ng và ng d i dào v s l ch t dinh d ươ t ườ tr ố ượ đ i t ằ nh m vào đ i t ậ ấ v t đ t. Bón phân trong m t s tr ả tác d ng làm tăng kh năng ch ng ch u ủ c a cây tr ng đ i v i các đi u ki n không thu n l ệ b nh gây h i. t, mùa v d. Đúng th i ti ạ L a ch n đúng lo i phân, d ng phân ệ và th i v bón h p lý có th nâng cao hi u su t s d ng phân bón. Vi c s d ng ạ đúng các lo i phân phù h p v i đi u ki n ờ ế ậ khí h u, th i ti ầ ở ộ bày m t ph n e. Bón đúng cách Có nhi uề ph ươ ng pháp ặ ấ ố vào h , bón vào rãnh, bón r i trên m t đ t, ế hoà vào n ợ h p v i t Có nhi uề d ngạ bón phân: r c b t, vo ể viên dúi vào g c, pha thành dung d ch đ i.ướ t Có nhi uề th i kờ ỳ bón phân: bón lót, bón thúc đ nhánh, thúc ra hoa, thúc k t qu , ạ thúc m y h t, v.v... g. Bón phân cân đ iố ố Bón phân cân đ i có các tác d ng t ệ ả n đ nh và c i thi n đ phì nhiêu c a ố ệ ấ ch t, b o v đ t ch ng r a trôi, xói mòn.

ồ ấ ạ ộ

ệ ộ ấ ượ ử ụ

ề

ả ủ ậ ỹ ẩ ụ

ế ấ ớ ợ

ả c, h n ch ch t th i ng. ặ

ộ ố Tăng năng su t cây tr ng, nâng cao ệ ủ hi u qu c a phân bón và c a các bi n pháp k thu t canh tác khác. ả ấ Tăng ph m ch t nông s n. ạ ồ ướ ệ ả B o v ngu n n ễ ườ ộ ạ đ c h i gây ô nhi m môi tr : 2. M t s chuý ý ề ng ki m không

ạ ầ ổ ợ ệ C n có cách nhìn t ng h p, toàn di n:

ể ỉ ấ khi bón phân cho cây không th ch xu t

+ + OH NH3 + H2O

ạ ừ ẹ ậ phát t ấ cách nhìn ch t h p là cung c p ể ộ ượ c không? ộ ố ấ ưỡ m t s ch t dinh d ng cho cây.

ệ ệ ồ t qu r i

ể Không nên đ cho cây quá ki ớ ờ

+ + OH NH3 + H2O ậ

ạ ầ m i bón phân. ủ ắ C n theo dõi và n m sát tr ng thái c a

ờ ậ ộ ồ cây trên đ ng ru ng.

ế ể ọ Ví d :ụ Cây thi u đ m phát tri n còi c c, ạ

ợ ị t làm nhi ườ c, có tr cướ ấ ệ ộ ạ t đ h , cây không h p ộ ng h p cây còn b ng ừ ể ạ lá chuy n sang vàng, cây th a đ m lá có ế

ề ướ ẫ màu xanh s m, lá m m l t, ạ ạ

ề ệ ắ ắ ả ờ ị ờ Ph i n m b t k p th i đi u ki n th i ấ ộ ế ể ậ ti ệ t, khí h u đ có bi n pháp bón phân hoá ừ

ề ứ ấ ọ ợ h c h p lí ấ

ạ ậ ươ

ứ + theo ph ộ ủ ể ấ ế ồ ưở

ẩ ọ ầ ọ ệ ừ ủ ợ ầ

ữ ử ụ s d ng r ng rãi nh t? T i sao? ạ HS: Đ m urê đ c s d ng r ng rãi do ượ hàm l ng N cao (46%), tan nhi u trong ễ ấ ướ c, cây d h p th và có MT trung tính n ấ ề phù h p v i nhi u vùng đ t ạ GV:Có nên bón đ m amoni ho c urê ườ ấ ? cho đ t có môi tr T i sao ? HS : Không,vì: NH4 ậ GV: V y có th bón đ m amoni và urê ớ cùng v i vôi b t đ HS: Không, vì: NH4 ạ GV:T i sao tr i rét đ m không nên bón Ure? HS: Tr i rét đ m không nên bón phân Urecho cây vì phân Ure khi tan trong n ệ thu nhi ụ ượ th đ ộ đ c và ch t. GV: T i sao không bón phân đ m cho ấ đ t chua? ư ấ HS: Đ t chua là đ t có đ pH<7 (do d +), đ t chua gây ra nhi u b t l ấ ợ ấ i th a ion H ữ ệ gìn cho vi c gi và cung c p th c ăn cho ờ ồ cây, đ ng th i làm cho đ t ngày càng suy ọ ệ ả ề t c v lý tính, hóa tính và sinh h c . ki + ion Khi bón phân đ m có ch a ion NH 4 ẽ ng trình này s sinh thêm ion H + NH→ 3 + H+ ,làm tăng đ chua c a ủ NH4 đ t.ấ ớ ợ * Tích h p Hoá v i văn h c và liên h ự ễ th c ti n ả GV: Gi ắ

ụ ề ả ạ ấ ườ ng sau khi bón ư ố ạ i ứ Phân bón là th c ăn c a cây K t lu n: ế tr ng, thi u phân cây không th sinh ấ ng và cho năng su t, ph m ch t cao. tr ậ Do v y khi bón phân hóa h c c n chú ý: Bón v a đ , phù h p nhu c u cây tr ng;ồ ạ Áp d ng qui t c 4 đúng: đúng lo i, đúng li u, đúng lúc, đúng cách; C i t o đ t và môi tr phân.

t?ố ướ ụ ộ

ủ ế ị i thích câu thành ng sau: Lúa chiêm l pấ lóđ uầ bờ Hễ nghe ti ngế s mấ , ph tấ cờ mà lên. ạ T i sao sau m a giông lúa (cây c i )l xanh t ệ HS:D i tác d ng c a nhi t đ cao,N 2 ạ ổ trong không khí b bi n đ i thành đ m

ấ i d ng ( NO

+)cung c p cho

, và NH4 3

ạ ồ

ưở ủ ồ ườ ồ ế ả ng c a phân bón nh i và môi ế ề ưở ườ Ả III nh h ng đ n cây tr ng con ng h ng. tr

ấ ả ế

ườ ữ i và môi tr ề ặ ấ ỷ ệ l ưở ấ ng s u đ n con ố ng s ng: ụ ơ ả sét nhi u ho c đ t đ ơ

ồ ạ

ế ệ ưỡ ế ố

cao tuy nhiên vi c lam d ng ề ấ ể dinh d ồ ỗ

ưở ồ ế cây tr ng, con ng ng đ n ế ố

ườ 1. Nh ng nh h ườ ng Phân bón có tác d ng làm tăng năng ậ ạ ợ ấ i nhu n su t cây tr ng nhanh và đem l i l ụ bón kinh t ế quá nhi u phân bón, cây không h p thu h t ườ ả gây nh h i và môi tr ng. ằ ồ

ướ ạ d cây. GV: T i sao dùng tro bón cho cây tr ng? HS: Trong tro có ch a Kứ 2CO3 nên bón tro cho cây tr ng là bón phân kali cho cây. ậ GV : rút ra k t lu n v cách bón phân cho ợ h p lí ạ ấ ặ ề đ u vào đ t. Đ t cày vùi r m r ho c bón ượ ồ ề ng kali. nhi u phân chu ng thì gi m l ể ả ấ i Đ t có t ấ ụ cách v thì bón kali ít h n các chân đ t khác... Có th nói đ m, lân, kali là 3 ấ ầ t nh t cho nguyên t ng c n thi ủ ậ m i cây tr ng. Vì v y bón phân đúng, đ ệ ầ ề t khi thâm và cân đ i là đi u ki n c n thi ị canh cây tr ng nh m nâng cao giá tr canh tác.

ẩ ả ề

ẽ ơ ể ứ ạ , khi vào c th ng

ể

+ sang NO3 4 ẽ

ạ

s chuy n sang d ng NO

ứ ộ ng Nitrat gây ra h i ch ng tr

ư ượ ể t, d l

ế ạ N u trong s n ph m có ch a nhi u đ m, ể ố ấ nh t là không cân đ i thì đ m s chuy n ườ NHừ i t , gây h iạ NO3 2 ổ cho tim, ph i và gan. ẻ ư ượ VD: D l xanh (Methemoglobinemia), ung th dư ạ ệ ệ ặ dày. Đ c bi ng Nitrat bi u hi n ấ ở ẻ tr em. rõ nh t

ọ ế ạ

ả ẩ

ạ ộ ể ự

ẽ ẻ ủ ạ ế ả

ề ư ượ ng ồ ng đ n cây tr ng ườ Ho t đ ng 3: Tìm hi u v d l phân bón nh h ườ con ng ưở i và môi tr ng. ể ị

ấ ồ ứ ầ ế ặ ả ả ầ ử ượ ư

ậ ổ ẽ ị ầ ụ N u l m d ng phân bón hoá h c dùng ả ể ả ự đ b o qu n th c ph m s gây nh ườ ế ứ ế ưở i ng tr c ti p đ n s c kho c a ng h ặ ả tiêu dùng: Khi ăn ph i các lo i rau ho c ả ả ứ ư ượ h i s n có ch a d l ng phân urê cao thì ớ ộ ộ ườ i ăn có th b ng đ c c p tính v i ng ụ ệ các tri u ch ng đau b ng, bu n nôn, tiêu ả ả vong. N u ăn rau ho c h i s n ch y và t ờ ộ ng urê ít nh ng trong m t th i có hàm l ườ ộ ộ gian dài s b ng đ c mãn tính, th ng xuyên đau đ u không rõ nguyên nhân, ế ậ GV: Yêu c u HS nhóm 3 lên trình bày. ẩ HS: Nhóm lên b ng trình bày ph n chu n ị ủ b c a nhóm. GV: Cho các nhóm khác nh n xét, b sung và k t lu n.

ớ ủ ặ

ưỡ ượ ề ể ị

ế ề ạ ề ư ệ ấ ượ ả gi m trí nh và m t ng . Khi hàm l ng ể ẫ t quá ng ng cho phép, có th d n N v ấ ủ ế ả ế bào, làm tăng đ n suy gi m hô h p c a t ề ố ể ủ ự s phát tri n c a các kh i u và là ti n đ gây ra b nh ung th . ươ ư ng u tr ng nên cây không hút đ

ạ INCLUDEPICTURE ọ ượ ạ ổ ế "http://thegioinongnghiep.com/images/nong ư

nghiepnongthon/huongdankythuat/ngo

ế doccaptinh.jpg" \*

MERGEFORMATINET ộ i ?ườ ầ

INCLUDEPICTURE

"http://thegioinongnghiep.com/images/nong

ườ nghiepnongthon/huongdankythuat/ngo

doccaptinh.jpg" \* ượ ế ư ) ở 3 ơ ể ỉ ưỡ

MERGEFORMATINET ụ

, t

3

ế

ể ể ở

ấ

ộ

ế ở ứ

ể ơ

ế ớ t trong c th con ng ẽ ế ng N0

ươ ố ươ ộ ộ ấ Ng đ c c p tính

đ

ớ ạ

ừ ấ

ư ả ạ ạ

ẫ ả ả ứ ế ả ng gì đ n s c kho

ư ạ

ạ ỏ GV: Đ t câu h i cho các nhóm. GV: Bón quá nhi u phân cây có th b ch t vì sao? HS: Bón quá nhi u phân bón t o môi ượ ườ tr c c.ướ n ệ GV: Hi n nay phân đ m là lo i phân ể c dùng ph bi n đ bón hoá h c đ ạ ế bón cho rau xanh,nh ng n u bón lo i ẽ ề ượ ng s có phân này không đúng li u l ườ tác đ ng gì đ n môi tr ng và con ng ạ ừ ủ ề ượ ng cho t ng lo i HS: C n bón đ li u l ậ rau theo quy trình kĩ thu t. N u bón phân ơ trong ồ ẽ ạ ứ đ m quá m c s gây t n d nit ạ ứ ượ ng đ m (N0 m cbình rau. Hàm l ườ ấ ng khi h p thu vào c th con ng th i ạ ộ ộ không gây ng đ c. Nó ch gây h i khi ượ t quá ng ng đó v ng cho phép. hàm l ủ ườ ệ ở B i trong h tiêu hóa c a con ng i khi nó chuy n thành ể ấ N0ừ h p th N0 3 ấ ữ ộ N02. Mà N02 là m t trong nh ng ch t ậ ấ chuy n bi n Hemoglobin (ch t v n thành chuy n Oxi cho máu) ch ạ Methahemoglobin (là ch t không ho t ế ẫ ộ ứ m c đ cao nó d n đ n đ ng); n u ủ ế ấ ệ ả bào tri u ch ng suy gi m hô h p c a t ặ ố ể ủ và làm tăng phát tri n c a các kh i u. Đ c ườ ệ bi i, n u hàm cao nó s k t h p v i amin ợ ượ l 3 ề ề ể ở ậ b c 2,3 đ tr thành Nitroamin là ti n đ ậ ổ ứ ế ư ệ gây ra b nh ung th . Vì v y t ch c Y t trong ượ ế ế ớ ng N0 th gi i khuy n cáo hàm l 3 ượ ẩ ả t quá i s ng không v s n ph m rau t ạ ừ i. Tuy nhiên t ng lo i 300mg/kg rau t cượ ngượ N03 rau khác nhau thì hàm l phép cũng khác nhau. ộ ố GV: T i sao m t s ng dân v n dùng ệ ể ả phân đ m urê đ b o qu n h i s n? vi c ẻ ưở làm đó có nh h ườ ủ c a ng i tiêu dùng không? Theo em có ụ ằ ắ ể th kh c ph c b ng cách nào? ệ ớ ượ ng quá l n t o nên Vi c bón phân v i l ộ ượ ấ ố ư ng d th a m t s ch t trong đ t, l ể ặ ướ c, không khí ho c do quá trình chuy n n ấ ẫ ớ ể hoá, di chuy n phân bón trong đ t d n t i ạ ặ ộ ố ấ tinh tr ng m t s ch t nh kim lo i n ng, ư ượ ậ c đ a nitrat, vi sinh v t có h i vv....đ

ấ ễ ộ

ướ ấ ứ vào đ t làm tăng m c đ ô nhi m đ t, ầ ướ c ng m. n ặ c m t, n ướ

ạ ư

ộ ầ ứ

ồ ị ươ

ưỡ i lâu.

ượ ả

ồ ả

ườ ỏ ứ ặ ả ả ườ ồ ả ấ đ c h i trong nông s n: T n d ch t ộ ố ạ M t s thành ph n có h i trong phân bón ạ ượ ặ c t o ra khi cây tr ng hút và ho c đ ượ ồ ng trong phân bón đ c đ ng hoá dinh d ư ỹ ng t n d này tích lu trong nông s n. L ưở ể ượ ứ t m c cho phép làm nh h có th v ng ế ứ ự ế tr c ti p đ n s c kh e ng i tiêu dùng...

ớ ượ c sinh ra do quá trình phân ả ng phân urê cao thì ng ộ ộ ụ ọ ế ụ ư ỷ ộ ố ạ ư ỷ ấ ờ ả Các khí đ hu m t s lo i phân bón hoá h c gây ra ả m a axit làm gi m năng su t mùa v , phá hu các di s n văn hoá lâu đ i.. ả ả ộ ờ ườ ộ ộ

ắ ụ ượ

ẩ ả ả ng N v ể ẫ

ẩ ượ ế ự ấ ủ ế

ế ươ ề ề

ượ ụ

ắ ạ i quá trình phân hu ỷ ị 2. Cách kh c ph c: ự ộ ố ả Trong b o qu n th c ph m và m t s ệ ể ự ỷ ả ch ph m nông thu s n có th th c hi n ạ ế ậ ạ ph i ti n ng pháp đông l nh làm ch m l ế ứ ủ trình phân h y th c ăn. N u quá trình đông ộ ệ ự ả đá và x đá đ c th c hi n m t cách đúng ả ẽ ữ ượ ẩ ự bài b n, th c ph m s gi đ c màu s c, ưỡ ị ng. mùi v và giá tr dinh d ự ẩ

ố ượ ể ạ ng phân bón d ấ ể ở 0C (ngăn c p đông). ế ố ấ ể ả ả c đá khô) đ b o qu n HS: Vì: c thì thu + Khi urê hòa tan trong n ả ả ớ ệ ộ ượ t khá l n, giúp h i s n ng nhi m t l ẩ ế ữ ượ ạ c l nh và c ch vi khu n gây gi đ ỏ ả ả ậ ố th i do v y h i s n không b n, h ng, ả ả ươ làm cho h i s n t + Giá rẻ ả ạ Khi ăn ph i các lo i rau ho c h i s n có ư ượ i ăn ch a d l ệ ấ ể ị có th b ng đ c c p tính v i các tri u ồ ứ ch ng đau b ng, bu n nôn, tiêu ch y và ặ ử vong. N u ăn rau ho c h i s n có hàm t ượ ng urê ít nh ng trong m t th i gian dài l ẽ ị ng xuyên đau s b ng đ c mãn tính, th ớ ầ đ u không rõ nguyên nhân, gi m trí nh ấ ủ và m t ng . Khi hàm l t quá ưỡ ng ng cho phép, có th d n đ n suy ả bào, làm tăng s phát gi m hô h p c a t ố ủ ể tri n c a các kh i u và là ti n đ gây ra ệ b nh ung th . ắ Cách kh c ph c: ậ đông đá làm ch m l th c ph m ẫ Dùng đá l n mu i, đ trong thùng kín, ạ 0 s ch duy trì ướ Dùng CO2 ( n ề ậ ả

ư i đa l Đ h n ch t ừ th a trong đ t do bón phân quá li u, có ề ỹ ụ ể th áp d ng các gi i pháp v k thu t sau đây:

ử ụ

ệ ụ

ệ ủ

ẩ ế

ử ụ ớ

ượ

ả

ư ả ẫ

ấ ạ ồ ạ

ế ạ ặ ạ + S d ng các lo i phân bón ho c các ấ ử ấ ch t có tác d ng làm tăng hi u su t s ộ ụ d ng c a phân bón. Hi n nay đã có m t ặ ố ạ s lo i phân bón ho c các ch ph m có ấ ử ụ ạ ệ ả kh năng làm tăng hi u su t s d ng đ m ố ợ ừ 2550% khi s d ng ph i h p v i phân t ấ ử ụ ệ ạ ơ ế đ m. C ch tăng hi u su t s d ng dinh ế ạ ệ ị ưỡ d ng đ c xác đ nh do vi c h n ch ủ ạ ộ ho t đ ng c a men phân gi i Ureaza, men làm m t đ m; tăng kh năng l u d n N cho cây tr ng. Các lo i phân bón có công ư ụ ể d ng nêu trên nh : Agrotain,… có th ớ ượ ượ ả ng gi m ¼ đ n ½ l ng đ m so v i l

ườ

dùng thông th ấ năng su t cao, ch t l ẫ ồ ng mà cây tr ng v n cho ả ố ấ ượ ng nông s n t t.

ườ ữ ng bón phân h u c

ả ượ ữ + Tăng c ụ d ng làm tăng hàm l do đó tăng kh năng gi ơ có tác ấ ng mùn trong đ t, phân.

ử ụ

ố ượ

ườ ợ + S d ng phân bón h p lý theo nguyên ạ t cắ “năm đúng”: đúng lo i phân, đúng lúc, ờ ụ ng, đúng th i v , đúng cách đúng đ i t ấ ử ụ ệ ầ ẽ bón s góp ph n tăng hi u su t s d ng ễ ả phân bón, tránh lãng phí và gi m ô nhi m môi tr ng..

ộ ố ộ ạ ấ \IV. M t s ả ho t đ ng s n xu t phân

ữ ả ọ ưở bón hoá h c và nh ng nh h ủ ng c a

ế ườ nó đ n môi tr ng

ộ ố ả ấ 1. M t s nhà máy s n xu t phân bón

l n:ớ

Nhà máy Supe phôt phát và hoá ch t lâmấ

thao

ấ ả ạ ạ i Nhà máy đ m Hà S n xu t phân bón t

B cắ

ả ấ ạ ạ i Nhà máy đ m Phú S n xu t phân bón t

Mỹ

ả ấ ả S n xu t phân lân nung ch y Văn

Đi nể

ộ ố ề ự ả ả 2. M t s hình nh v s nh h ưở ng

ấ ế ệ ả ườ ủ c a vi c s n xu t đ n môi tr ng.

ượ ả L ng khí th i ra ngoài môi

ườ tr ng(CO, CO

2, NOx..):làm ô nhi mễ

ườ ệ ộ môi tr ng không khí trên di n r ng

ộ ủ

ữ ể ế ố

ườ ẩ ấ ị

ữ ả Trong nh ng c t khói c a công ty phân lân Văn Đi n thì có đ n 2 ng khói quá ố ng qu n xu ng đ a bàn th p nên khói th ấ ị dân c , có mùi khét r t khó ch u ế ệ Khí th i công nghi p gây ra nh ng bi n

ư ậ ổ đ i khí h u, gây m a axit làm thi ệ ạ t h i

ự ể ế ườ ớ l n cho s phát tri n kinh t và ng i dân.

ẫ ằ ộ

ả ườ ả ớ Nhà máy Supe photphat và hoá ch t ấ Lâm thao h ng ngày v n th i ra m t ượ l ng l n khí th i ra môi tr ng

ễ ả ấ Các hoá ch t th i ra gây ô nhi m môi

ườ ễ ấ ị tr ồ ng đ t (Cánh đ ng b ô nhi m xãở

ệ ạ ơ ọ Th ch S n, huy n Lâm Thao, Phú Th n

ể ề ạ ộ ư ệ ơ ượ i đ c m nh danh là làng ung th )… ả ưở : Tìm hi u v ho t đ ng ủ ng c a nó ộ ố ả ế ự 3. M t s gi ạ i pháp h n ch s tác ng?

đ ngộ ướ ấ ớ ầ

ừ ướ a. T phía nhà n c

ầ ườ ữ ơ + C n tăng c ng h n n a công tác thanh ườ

ầ ậ ề ể ả tra, ki m tra pháp lu t v công tác b o v ệ

ườ ử ấ ồ môi tr ng, x lý các ngu n ch t th i t ả ạ i ầ

ư ụ ệ các khu công nghi p cũng nh c m khu

ả ấ công nghi p.ệ ạ ộ Ho t đ ng 4 ả ấ s n xu t phân bón, nh h ườ ế đ n môi tr ề ầ Nhu c u v phân bón r t l n, các nhà máy ứ phân bón trong n c ph n nào đã đáp ng ầ ủ ượ đ c nhu c u c a nông dân tuy nhiên do ả ấ ả ạ ộ ho t đ ng s n xu t này cũng đã nh ỏ ế ưở ng. ng không nh đ n môi tr h GV : Yêu c u nhóm 4 lên trình bày. HS GV : Yêu c u nhóm 4 lên trình bày. HS ộ ố M t s công ty s n xu t phân bón hóa ọ ở ướ n h c c ta

ử ệ + X lý nghiêm các doanh nghi p vi

ư ế ạ ỉ ạ ph m, cũng nh kiên quy t đình ch ho t

ạ ộ ấ ặ ị ộ đ ng ho c c p ho t đ ng theo quy đ nh

ả ấ ộ ố ạ ậ ủ c a pháp lu t. ỹ ạ ạ ể ạ ị + Nên quy ho ch, d ch chuy n các khu

M t s nhà máy s n xu t phân đ m, lân ắ như : nhà máy đ m Phú M , đ m Hà b c, nhà máy phân lân Ninh Bình, Văn Đi n,ể Lâm Thao… ệ ớ ệ công nghi p, vùng công nghi p t ữ i nh ng

ệ ậ ư ằ ấ khu đ t bi t l p, n m xa khu dân c , vùng

ấ ả Trong quá trình s n xu t phân bón đã ạ ngo i thành xa xôi

ườ ộ ố ệ ừ ấ ng m t s hoá ch t

ồ ề

ấ c qua ườ ườ ệ

ề ướ ự ầ ồ tr ng r ng, tr ng cây g n + Tăng di n tích ệ các khu công nghi p, tuyên truy n cho ứ ả ng ng i dân có ý th c b o v môi tr ố s ng xung quanh. ị ng khu v c ộ , ng m voà đ t, n ườ ặ

ừ ệ ể ệ b. T phía các doanh nghi p

ổ ữ

ư ấ ạ

ệ ể ả ả ằ ố ủ ở ề ụ + Nên u tiên áp d ng nh ng dây truy n ả ớ s n xu t thân thi n, xanh s ch v i môi ườ ườ ng s ng đ đ m b o r ng môi tr tr ng ệ ạ i các khu công nghi p. t ừ

ử ụ ử ấ ườ ệ ố ạ ệ ế ả ế ấ ượ ả ớ + S d ng h th ng x lý ch t th i v i ả công ngh hi n đ i, tiên ti n, đ m b o ch t l ệ ng.

ả ệ ng và Vi n Công ngh ừ ườ * T phía ng i dân ự

ấ ọ ở ứ ả ệ ng Nâng cao ý th c b o v môi tr ườ , g nắ

ụ ả ệ ệ ườ nhi m v b o v môi tr ớ ng v i phát

ể ế ộ tri n kinh t xã h i.

ườ ạ ồ Tăng c ng tr ng các lo i cây xanh ườ ẩ ượ 2). Hàm l t quá tiêu chu n môi tr

ườ ố trong nhà và môi tr ng s ng xung quanh.

ủ ế ễ

ự

ấ ổ

ậ

ả

ả ị ả th i ra ngoiaf môi tr ộ ạ : SO2, SO3, H2S, NO2, đ c h i ụ ấ phôtpho..tích t ế nhi u năm khi n môi tr ễ xung quanh b ô nhi m n ng gây ra m t só b nh nguy hi m. ậ GV: Cho các nhóm nh n xét, b sung. ậ ế GV: K t lu n, đánh giá GV:Thông báo: ế ỉ ố t nh Phú Theo th ng kê c a S Y t ố ế ọ năm 1991 đ n cu i năm Th , tính t ạ ơ ườ ạ i xã Th ch S n có 304 ng 2005, t i ế ớ ế i 106 ng i (chi m ch t thì đã có t ư ắ ệ 34,86%) ch t do m c b nh ung th . ủ ụ ủ Theo báo cáo c a đoàn kh o sát c a C c ệ ườ ệ ả B o v môi tr ạ ườ môi tr ng thì không khí khu v c Th ch ơ ễ ị S n b ô nhi m r t nghiêm tr ng b i các ấ 2, SO3), chì (Pb), ch t khí sulfur oxide (SO sulfur hydro (H2S), amoniac (NH3), acid hydro (HCl), hydro florua (HF), nitrite kim ố ạ ng các thông s trên lo i (NO ượ ề đ u v ng VN cho phép. ậ ấ Các ch t ô nhi m t p trung ch y u xung quanh khu v c Công ty supephôtphat và ầ hóa ch t Lâm Thao và Công ty c ph n pin ăcqui Vĩnh Phú. ễ ả ủ ườ H u qu c a ô nhi m môi tr ng là vô ỉ ưở ể ng không ch cùng nguy hi m, có nh h ố ườ ỏ ủ ớ ứ i đang s ng mà i s c kh e c a con ng t ể ế ệ ươ ả ngay c các th h t ng lai cũng có th ph i gánh ch u.

ụ ợ ọ * Tích h p Hoá h c Giáo d c môi

tr ngườ

ầ ậ ả ỗ

ệ

ể ạ ạ ộ ự ệ V. Ho t đ ng th c nghi m: ệ ả ể ặ 1. Đ c đi m: ồ ố ườ ề GV: V y m i chúng ta c n ph i có bi n pháp gì đ làm không khí xung ơ quanh trong s ch h n ? ồ ừ HS : Tr ng r ng, tr ng cây, b o v môi ng s ng xung quanh, tuyên truy n ... tr

ị ấ ấ ấ ẹ ạ ấ : Đ t th t nh , đ t pha cát, đ t

ạ

ọ ữ ơ

ồ i đ bón cho cây. c gi

Lo i đ t ơ h i chua. ồ ạ Các lo i rau hay tr ng: Su hào, các lo i ả ạ rau c i, các lo i rau th m... ố ử ụ Đa s s d ng phân bón hóa h c. ộ ố ử ụ M t s s d ng phân chu ng h u c đã ả ể ướ ụ hoai m c, n ả i pháp : 2. Gi

ượ ắ ả ng phân và cách bón cho b p c i theo ể ồ ấ ẩ ả ư ữ ượ ả ệ nhiên, hi u qu là ồ ọ ả ạ

ổ : Trong gia đình có th tr ng GV b sung ộ ố ạ ế ồ m t s lo i cây tr ng nh là nh ng chi c ự ọ máy l c không khí t ệ cây nh n, cây lan ý, cây c c nh, cây kim ti n…ề

ạ ặ ồ ố ườ ạ Cây th ng xuân là lo i cây dây leo này ố ấ ấ ặ

ể ạ ỏ phát tri n m nh trong không gian nh . ầ ờ ỳ ồ ạ ủ ậ ườ ấ Tán lá r m r p c a th ụ ng xuân h p th ồ

ế ợ ố ọ ấ ố r t t t formaldehyde (còn g i là phoóc

ễ ấ ộ ữ môn), m t trong nh ng ch t gây ô nhi m ờ ỳ ả ầ

ồ ổ ế ấ không khí trong nhà ph bi n nh t ố ứ ả Lan ý là cây x nóng, thân th o, thích nghi

ờ ỳ ườ ư ớ v i môi tr ng có ít ánh sáng nh ng đòi

ả ướ ướ ườ ỏ h i ph i t i n c th ộ ng xuyên và đ c ể ạ ố i, có th bón vào g c ho c hòa n

L tiêu chu n s n xu t rau an toàn: ấ L ng phân bón cho 1ha: 20 25 t n ụ phân chu ng hoai m c, 350 400 kg super lân, 300 kg đ m urê, 200 kg phân kali. ộ Bón lót: Toàn b phân chu ng, phân lân. R ch hai hàng trên m t lu ng bón phân, ồ sau đó l p đ t ho c bón theo h c tr ng cây. Bón thúc l n 1: Th i k h i xanh, sau tr ng 7 10 ngày, bón 70 kg urê và 60 kg ớ ướ kali sunfat hoà t i vào g c k t h p x i ỏ vun làm c vét rãnh. Bón thúc l n 2: Th i k tr i lá bàng, sau tr ng 20 25 ngày, bón 150 kg urê và 80 ế ợ kg kali sunfat, bón cách g c 20 cm k t h p ỏ ấ ớ x i xáo làm c l p phân. ố ắ ầ Bón thúc l n 3: Th i k cu n b p, sau ố ượ ồ ng phân tr ng 30 35 ngày, bón n t l ướ ặ còn l c i.ướ t ậ ộ ụ ạ h i cho v t nuôi... C m hoa có m t màu

ứ ắ ẳ ấ tr ng dày trên cành th ng đ ng, trông r t

ợ ồ ậ kiêu sa. Lan Ý thích h p tr ng trong ch u

ỏ ồ nh trong nhà, văn phòng hay b n ngoài

ể ọ ượ ả hiên, s nh...Cây có th l c đ c benzene

i h :

ụ ấ

ủ

ượ ế ầ ổ ợ ể ưỡ ổ Là lo i cây này phát tri n ạ Cây l ấ ạ m nh trong ánh sáng th p. Vào ban đêm, ả nó h p th carbon dioxide (CO2) và gi i ộ ự ả c c a quá phóng oxy (m t s đ o ng ủ trình t ng h p oxy c a h u h t các cây).

ộ ạ

ặ ủ ủ ủ ậ ể ạ ặ

ồ Hãy đ t m t ch u g m 2 cây trong phòng ạ ng c a b n đ tăng oxi trong khi b n ng . Ngoài ra, b n cũng nên đ t cây này ề trong phòng có nhi u máy in, máy tính.

ả ệ

ổ

Ngoài vi c làm gi m carbon dioxide, cây ả ưỡ i h còn làm gi m formaldehyde, l benzene trong không khí.

ọ ớ ị ợ * Tích h p hoá h c v i Đ a lí

ạ ạ ộ

ự ự

ể ạ ườ i v n th c nghi m ở gia đình mình. T đó

ợ

ữ ế

ự ệ ử ụ ọ

ệ ả

ự Ho t đ ng 5: Tìm hi u th c tr ng bón ệ phân cho rau t ừ ủ ớ c a l p em và ề ấ đ xu t quy trình bón phân h p lý? ạ ộ ể ằ t và ho t đ ng GV: B ng nh ng hi u bi ạ ự th c nghiêm em hãy nói lên th c tr ng vi c s d ng phân bón hoá h c mà các em ệ và gia đình đã làm và bi n pháp c i thi n ạ th c tr ng đó

ầ

c ẹ ấ ơ ấ

ạ

ả ơ Yêu c u nhóm 4 lên trình bày. ổ GV: Cho các nhóm khác b sung ổ ậ GV: Nh n xét và b sung. ượ Yêu c u HS nêu đ ạ ấ : Đ t th t nh , đ t h i chua. ị Lo i đ t ồ ạ Các lo i rau hay tr ng: Su hào, các lo i ạ rau c i, các lo i rau th m...

ế ồ

ủ ệ ứ ỗ

t cho cây tr ng nh ng có th ậ ượ ấ ầ ơ ơ ọ ng nit

ẩ

ệ

ễ ệ ạ ơ ướ ắ ế ườ ẫ ầ ồ ể ọ ấ ầ ư GV : Thông báo : Phân bón hóa h c r t c n thi ể ẩ ủ phá h y h sinh thái và chu i th c ăn c a vi sinh v t. Đ t c n vi khu n đ phân ủ ấ ạ ấ ữ trong đ t t o môi h y các ch t h u c . Phân hóa h c làm tăng l ể ố ườ ấ ươ ư ng quá u tr tr ng nên r cây; giun, vi khu n… không th s ng trên đó, đ t ọ ọ ừ ế ấ ở tr thành đ t ch t! T h i h n,vi c phun bón th a phân hóa h c gây l ng đ ng ệ ễ ng xung quanh, d n đ n b nh nitrat, ô nhi m ngu n n c ng m và môi tr

ở ọ ậ ậ ườ ớ ng i l n. Do v y khi ư ạ tr em và ung th d dày, vòm h ng

ể ở ẻ ọ ầ

ầ ồ

ắ

ườ ừ ủ ụ ả ạ ấ

ạ ướ ế ử ụ ề ng sau khi bón phân. ử ụ ọ ng s d ng phân bón, h n ch s d ng phân bón hoá h c

ồ ủ ữ ơ ứ ườ

ả ủ

ợ

ỏ ầ i ích tr ố ệ ắ ướ ủ ả ộ ưở ườ ồ ng đ n môi tr

ườ ể

i khác hi u v ợ ể ể ử ụ ữ ộ ể i. Trong ấ ố i s n xu t đ i c m t mà làm cho thiên nhiên ng s ng c a c c ng đ ng. Sau khi nghiên ề ọ c đi m c a phân bón hóa h c đ s d ng m t cách h p li khoa h c

ủ ộ ố ươ ủ ề ọ ng la c a chúng ta.

ố

ấ ầ ợ ớ

ở ộ ở ộ ạ ạ ủ c t I cho phù h p v i thành ph n các ch t ch c t II

ch m phát tri n bón phân hóa h c c n chú ý: ợ Bón v a đ , phù h p nhu c u cây tr ng; ạ Áp d ng qui t c 4 đúng: đúng lo i, đúng li u, đúng lúc, đúng cách; C i t o đ t và môi tr ầ ư Các em c n l u ý h ử ụ ườ ng s d ng phân bón h u c và phân vi sinh. và tăng c ế ệ Vì th h hôm nay và mai sau, vì s c kh e và ph n vinh c a loài ng ấ ườ ả ả s n xu t chúng ta ph i nâng cao tinh th n trách nhi m c a ng ườ ớ i tiêu dùng. Không nên vì l v i ng ả ế nghèo đi, nh h ọ ứ c u bài h c này các em hãy tuyên truy n đ giúp cho nh ng ng ượ ư u và nh ệ ả là b o v chính cu c s ng t 4. C ng củ Bài 1:Ghép các lo i phân bón ế ứ y u ch a trong lo i phân bón ộ C t I A. Phân Kali B. Urê C. Supephotphat đ nơ D. Supe photphat kép

C t IIộ 1. (NH2)2CO 2. NH4NO3 3.Ca(H2PO4)2 4. KNO3 5. Ca3(PO4)2 6.(NH4)2HPO4 7. Ca(H2PO4)2. CaSO4

ố t chúng?

ợ ử ể ể ậ ộ ế ậ ế t chúng?

ướ

Đáp án: A4, B1, C7, D3. ạ ẫ Bài 2: Cho các m u phân đ m sau: Amoni clorua, Amoni sunfat, Natri nitrat. ử a. Hãy dùng thu c th thích h p đ nh n bi ố ỉ b. Ch dùng m t thu c th đ nh n bi ẫ H ng d n: ế ậ t a. Nh n bi

NH4Cl Khí mùi khai ệ ượ ệ ượ ệ ượ Không hi n t ng (NH4)2SO4 Khí mùi khai ắ ế ủ Có k t t a tr ng NaNO3 Không hi n t Không hi n t ng ng Hoá ch tấ NaOH BaCl2

ằ ấ b. B ng 1 hoá ch t

ệ ượ NH4Cl Khí mùi khai NaNO3 Không hi n t ng Hoá ch tấ Ba(OH)2

ắ (NH4)2SO4 Khí mùi khai, Có ế ủ k t t a tr ng

ố

ườ ử ụ ệ ế ạ ả ạ ể i s d ng và đem l ờ i hi u qu kinh t ấ ể t nh t đ cao cho ng ườ i

ả Bài 3: Sau khi bón đ m cho rau có th thu ho ch rau th i gian nào t ẩ ả s n ph m an toàn v i ng nông dân? Gi

B. 59 ngày sau khi bón.

ạ ớ i thích? A. 13 ngày sau khi bón. C. 1015 ngày sau khi bón. D. 1620 ngày sau khi bón .

ố ể ấ ướ ạ Nit i d ng. , Photpho, Kali d Bài 4: Cây tr ng có th h p thu nguyên t

3, K+.

, K+

ả ạ ưỡ ơ B. NO3, P, K+ D. N2, PO4 ứ ủ ng c a ộ 4)2. Đ dinh d

C. 16,03% B. 13,74%

ố ứ ị D. 18,4% ạ ố ệ ăng s c ch ng b nh, ch ng rét, ch u h n,

ụ ạ ố ơ

D. phân chu ngồ ụ t h n. B. Phân Lân.

C. Phân Kali ạ ủ ề ố là c a lo i phân bón nào sau đây: ế HNO3+ mu i cacbonat”

C. Supe photphat đ nơ D. Phân Kali. B. Đ m.ạ

ự ề

ứ ộ ợ

ọ ể ả ế ạ

ấ cao. ọ ồ ệ ấ ầ ả ứ ề

ẵ ụ ụ ậ ứ ủ ả ươ ọ photpho.

ng nit ệ ậ ậ ầ ậ ồ A. NH3, P2O5, K2O C. NH4+, H2PO4 ộ Bài 5: M t lo i phân Lân nung ch y có ch a 30% Ca(PO phân Lân là: A. 30% ạ Bài 6: Lo i phân bón có tác d ng làm t ấ giúp cây h p th đ m t A. Phân Đ m.ạ Bài 7: Cách đi u ch ” ạ A. Đ m Nitrat. ậ ề 5. Bài t p v nhà. ọ ế ứ D án nghiên c u ti p theo dành cho h c sinh các nhóm v nhà hoàn thành: Em ộ ố ượ ề hãy ch n m t đ i t ng cây tr ng và hãy đ xu t m t công th c bón phân h p ả ấ lí đ s n xu t an toàn và đ t hi u qu kinh t Giáo viên in s n ph n s n xu t rau an toàn cho h c sinh v nhà nghiên c u thêm (theo ph l c 03) ơ ế H c bài và ôn t p ki n th c c a c ch Làm các bài t p SGK và bài t p ph n luy n t p.

Ạ Ệ RÚT KINH NGHI M SAU TI T D Y:

ề ự ế ử ụ ả ọ ở

ườ ễ ở ự ậ Ế s d ng phân bón hóa h c ạ ng do th c v t, n n ô nhi m môi tr

ố Nên t o thêm 1 s hình nh, video v th c t ả ậ ng và h u qu gây nên ư ợ ớ ự ế ố ể ạ ươ ị đ a ph ử ụ s d ng phân ch a h p lí. ứ ầ ế Ki n th c g n gũi v i th c t . Đa s HS hi u bài.

Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Hóa học và vấn đề bảo vệ môi trường trong giảng dạy bộ môn hóa học trong nhà trường THPT

x , H2S, SOx, … các kim

2. Các ho t đ ng gây ô nhi m môi tr

2

2 là nguyên nhân gây ra hi uệ

2. Các nhà máy g ch, nung vôi th i ra đáng k m t l

x, NOx. Công nghi p luy n kim, c khí th i ra m t l

x. Hàm l

x có h i cho t ng Ozon.

tb~ 4,6.

2,

x và NO2 trong

x và NOx.

3.

3.

2S, SO2,

2SO4

2SO4

2S, SO2,

3

2

2 là

4.

4 và

3.

2O3,

3, ZnS;

2).

3 loãng

3 loãng

2

3PO4 cho đ n d , ta

2 và

2O5 t

2PO4)2.

2PO4)2 +

2PO4)2

.100

46,67%

%m N

2.14 60 ưỡ

=

.100

%P O 2

+.

2O t

+ + OH­ NH3 + H2O

+ + OH­ NH3 + H2O ậ

+)cung c p cho

­, và NH4 3

+ sang NO3 4 ẽ

­ s chuy n sang d ng NO

­, t

3

­ đ

2, NOx..):làm ô nhi mễ

3­, K+.

­, K+

Có thể bạn quan tâm

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

+ + OH NH3 + H2O

+ + OH NH3 + H2O ậ

, và NH4 3

s chuy n sang d ng NO

, t

đ

3, K+.

, K+