5
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài
Căn cứ vào Nghị quyết số: 29 NQ/TW về đổi mới căn bản và toàn diện giáo
dục đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Căn cứ vào nội dung
của chương trình giáo dục phổ thông hiện hành và chương trình giáo dục phổ thông
2018.
Xuất phát từ mục tiêu dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực;
thực trạng dạy học Sinh học ở trường phổ thông và ý nghĩa thực tiễn của việc phát
triển năng lực tự học cho học sinh trong dạy học bộ môn Sinh học hiện nay.
Trong nhà trường phổ thông hiện nay năng lực tự học có ý nghĩa quan trọng vì
nó giúp học sinh tự chủ, sáng tạo và năng động, biết cách học, đánh giá, so sánh đối
chiếu, xử lí các tình huống trong thực tiễn. Quan trọng hơn là học sinh có thể tự
mình chiếm lĩnh được kiến thức, biêt cách tìm tòi để có thể tự đặt vấn đề, tự giải
quyết vấn đề và tự nghiên cứu.
Để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục nhằm tối ưu hóa năng lực cho học
sinh phù hợp với thời đại trong bối cảnh công nghệ thông tin và truyền thông
trở thành phương tiện dạy học hiệu quả như hiện nay thì mô hình “ Lớp học đảo
ngược ”trở nên phù hợp. Với mô hình này, việc tìm hiểu, lĩnh hội kiến thức được
định hướng bởi người thầy (thông qua những giáo trình E-Learning, các bài giảng
trên trang mạng, các nội dung kiến thức giáo viên chuẩn bị trước), nhiệm vụ của
học sinh là tự học để lĩnh hội các kiến thức mới, tự mình trải nghiệm, khám phá,
tìm tòi các thông tin liên quan về bài học và làm bài tập mức thấp tại nhà. Khi ở lớp
các em được giáo viên tổ chức các hoạt động để tương tác và chia sẻ cùng nhau và
cùng GV, từ đó giúp các em hiểu sâu và nhớ lâu kiến thức.
Tuy nhiên, thực tiễn dạy học ở trường phổ thông cho thấy, việc phát triển năng
lực tự học cho học sinh qua mô hình “Lớp học đảo ngược” trong môn Sinh học ở
các giáo viên còn hạn chế, đặc biệt là việc ứng dụng các phần mềm công nghệ thông
tin hỗ trợ dạy học không được diễn ra thường xuyên, phần lớn các tiết dạy còn mang
tính truyền thống, điều đó dẫn đến học sinh không được hướng dẫn tự học, các em
không biết cách tự chiếm lĩnh kiến thức mà thụ động phụ thuộc vào sự trang bị kiến
thức từ giáo viên. Trong khi đó với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin
và sự nhạy bén của lứa tuổi học sinh, các em rất dễ tiếp cận các nguồn kiến thức mới
(Internet, sách báo, truyền thông,...), đây là điều kiện thuận lợi để áp dụng phương
pháp dạy học “đảo ngược”.
Xuất phát từ những lí do trên tôi chọn và nghiên cứu đề tài: Phát triển năng
lực tự học cho học sinh qua dạy học theo mô hình “Lớp học đảo ngược” chương
CẢM ỨNG - Sinh học 11
