Ộ Ộ Ủ
ộ ậ
ự
ạ
Ệ C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM Đ c l p – T do – H nh phúc
Ả Ế
ố MÔ T SÁNG KI N Mã s : …………………………………………
ỹ ế ể ọ ố ộ ố ệ
ạ ụ ự ươ ồ ng trình l ng
ế
ế t: ệ ố ở ườ tr
1. Tên sáng ki n: “M t s bi n pháp rèn k năng s ng cho h c sinh ti u h c”.ọ ế 2. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n: Dùng cho giáo viên d y ch ghép. ấ ả ả b n ch t sáng ki n: 3. Mô t ả ạ 3.1.Tình tr ng gi ự ế ệ Trong th c t ạ ề i pháp đã bi hi n nay vi c rèn kĩ năng s ng cho các em ố ế ệ
ư
ụ ọ ư ế ọ
ọ ế ệ ọ ố ứ ế ế ọ ố , giáo viên luôn chú tr ng đ n vi c đ c t ố t, làm tính t
ể ng ti u ể ọ ọ h c còn nhi u h n ch . Vi c rèn kĩ năng s ng cho h c sinh tuy có nét chuy n ế ư ưở bi n nh ng ch a sâu. Nguyên do chính là trong t ng giáo viên và ph huynh t ệ ệ ạ ỉ ch chú tr ng đ n vi c d y – h c ki n th c, vi c rèn kĩ năng s ng cho h c sinh ủ ệ t, … c a còn chi u l ọ h c sinh.
ọ ọ ằ ể ữ
ạ ọ ẩ
ộ ệ ọ ủ
ớ ề ể
ể
ọ ộ ọ ụ ậ ọ ườ Vì rèn kĩ năng s ng ố ườ
ộ ơ ả ữ
ướ ứ ữ
ề
ứ ấ ả ề ề ả ả ơ ứ Ở ậ ấ b c ti u h c các môn h c nh m cung c p cho h c sinh nh ng tri th c ứ ề ể ừ ự ơ ẳ đó giúp h c sinh hình thành s đ ng v các chu n m c hành vi đ o đ c. Đ t ế ố ế t làm theo cái đúng, ng h cái đúng; t đúng sai ; bi t phân bi kĩ năng s ng, bi M t sộ ố ấ ọ ấ ệ ữ đ u tranh v i nh ng bi u hi n sai trái, x u xa. Vì v y, tôi ch n đ tài “ ở ọ ố ệ bi n pháp rèn kĩ năng s ng cho h c sinh Ti u h c”. ệ ể ậ b c ti u h c là m t nhi m v quan tr ng mà ng i làm công tác giáo i ng ụ ầ d c c n quan tâm. ể ề ư 3.1.1V u đi m: Kĩ năng s ngố là nh ng kĩ năng tâm lý – xã h i c b n giúp cho cá nhân ộ c cu c i và thích ng trong cu c s ng, giúp cho cá nhân v ng vàng tr i,… Kĩ năng ả ượ ơ ộ t mà chúng ta ph i bi c kh
ế t c đi u c n thi ễ ứ ữ
ẻ ả
t t
ể ệ ả ườ ử ế ế ầ ấ ớ ả i quy t các v n đ c
ố ớ ế t gi ọ ưở ả ấ
ộ ố ồ ạ t n t ư ố ự ạ s ng có nhi u thách th c nh ng cũng nhi u c h i trong th c t ầ ế ể ố t đ có đ s ng đ n gi n là t ộ ố ớ ổ ằ năng thích ng v i nh ng thay đ i di n ra h ng ngày trong cu c s ng. ề ự ứ ầ ấ ằ ể ủ Nghiên c u g n đây v s phát tri n c a não tr cho th y r ng kh năng ủ ế ự ể ả ọ ớ ế i, kh năng bi giao ti p v i m i ng ki m soát, th hi n các c m giác c a ề ơ ứ ợ ế mình, bi t cách ng x phù h p v i các yêu c u, bi ả ọ ữ ự ậ ộ ả b n m t cách t l p có nh ng nh h ng r t quan tr ng đ i v i k t qu h c ẻ ạ ườ ậ ủ i tr t p c a tr t ề ượ 3.1.2 V nh ng. ể c đi m:
ậ ẹ ọ ố ớ
́ ̣ ̣ ̣ ̣
ữ ọ ư
́ ộ ̣ ̣
ự ̉ ̣ ư ̀ phuc vu, t ế ọ t đ c, vi ̀ ơ ệ ̣ ự ả b o v .
́ ́
́ ự ươ ̣ ̣ ̣ ̣ * Đ i v i các b c cha, m h c sinh: ế ỉ ọ Cha me các em luôn nong vôi trong viêc day con; h ch chú tr ng đ n ế ặ ế ề ệ t ch , ho c ch a bi vi c con mình v nhà mà ch a bi t làm toán thì lo ́ ̀ ụ ắ l ng m t cách thái quá! Đông th i, lai chiêu chuông, cung ph ng con cai khiên tre không co kĩ năng t ́ ́ ơ * Đôi v i giao viên ̀ ự Phong trao “ Xây d ng tr ́ ư ắ ̣ ̣ ̣
̀ ộ ề ố ớ ̉ ̣ ̉
̃ ́ ̀ ừ ́ ể ư ư ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ nh ng kê hoach đinh h
ệ
ậ ế ộ ị ượ ộ ố
ỹ ệ ọ c công nh n sáng ki n: “M t s ể ọ
ụ i pháp:
ể ủ ề ự
ế ự ể ả t t
ẻ ể ệ ả ế ế ầ ấ ớ
ố ớ ế t gi ọ ưở ả ấ ấ : kh năng ả , v s phát tri n c a não tr cho th y ủ ả ki m soát, th hi n các c m giác c a ề ơ i quy t các v n đ c ả ọ ng r t quan tr ng đ i v i k t qu h c
ng. ả ́ ́ ́ ư ̣ ̣ ̣ ̉
̀ ̣
̀ ng hoc thân thiên, hoc sinh tich c c” tâp trung ế nhiêu nôi dung chung cho cac bâc hoc. Do đó, còn nhi u giáo viên ch a n m h t ́ ̃ ̀ ư ươ vê n i dung, ph ng pháp phai day tre theo t ng kh i l p, nh ng kĩ năng sông ́ ươ ư ơ ng chung đ rèn c ban nao, ch a biêt vân dung t ố ọ luy n kĩ năng s ng cho h c sinh. ề ả i phápđ ngh đ 3.2. N i dung gi ố bi n pháp rèn k năng s ng cho h c sinh ti u h c”. ả ủ * M c đích c a gi ứ ầ Theo nghiên c u g n đây ườ ớ ế ọ giao ti p v i m i ng i, kh năng bi ợ ử ế ứ mình, bi t cách ng x phù h p v i các yêu c u, bi ộ ả ữ ự ậ b n m t cách t l p có nh ng nh h ẻ ạ nhà tr ườ ậ ủ t p c a tr t i ủ ộ i pháp: * N i dung c a gi ̀ Nhân th c sâu săc vê viêc day tre kĩ năng sông: ọ ậ Đâu năm hoc, chúng tôi h c t p nghiên c u chuyên đ ọ ở ơ ̣ ̉ ̣ ̣
ứ ́ ể ọ , vê th c trang va giai phap ́ ̀ ự ể ọ ̣ ̣ ̣ ̣
́ ́ ườ ươ ̉ ng trình h c chính khoá th ̀ c răng ch
ọ ố ứ ọ
ượ ế ế
ậ ẻ ế ằ ữ ế ậ
̀ ́ ử ơ ả ượ ạ
ả ộ
́ ̃ ̀ ậ ư ơ ̣ ̉ ̣ ề rèn kĩ năng s ngố ̀ ̀ đ n vi trong viêc rèn kĩ năng cho h c sinh ti u h c ọ ố ậ ọ s ng cho h c sinh b c h c ti u h c do Bô Giao duc&Đao tao phat đông. Qua ́ ẻ ượ đo, giup chúng tôi hiêu đ ng cho tr tr sẽ ự ế ẻ ế ừ ừ ớ ế v i các ki n th c văn hoá trong su t năm h c, còn th c t t ti p xúc t ể ộ ấ ọ ố t nh t khi có đ h c t t cách phát tri n c cách ti p c n m t cách cân b ng, bi ứ c nh ng kĩ năng giao ti p xã các kĩ năng nh n th c. Vi thê, khi tr ti p thu đ ẵ ẻ ẽ ứ ộ h i và các hành vi ng x c b n trong nhóm b n, thì tr s nhanh chóng s n ấ ệ ọ ố t nh t. sàng và có kh năng t p trung vào vi c h c văn hoá m t cách t ́ ́ ̉ ở ư Xac đinh nh ng kĩ năng sông c ban cân day tre ̉ ể l a tuôi ti u
h c : ọ ́ ̀ ́ ́ ọ ơ ể
ả ệ ẻ ặ ọ ́ c khi t p trung vào h c văn hoá. đ c bi ọ em đ t là tr
́ c n ph i bi ự ấ
ẻ ầ ổ ớ ọ Đôi v i tâm sinh ly tre ế ươ t tr ́ ẻ ế ả ọ ầ ấ
tin, t ́ ́ ố ể ấ ̣ ̣ ̉
̃ ́ ́ ́ ự ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ề ̉ ở ậ b c ti u h c thi co nhi u kĩ năng quan tr ng mà ộ ậ tr ề ứ ề ả ủ tu i l p1. Th c tê, k t qu c a nhi u nghiên c u đ u cho th y các kĩ năng quan ữ ủ ờ ọ tr ng nh t mà tr ph i h c vào th i gian đ u c a năm h c chính là nh ng kĩ ự ậ ả ự ự ể ư ự ợ l p, tò mò, kh năng ki m soát, tính t năng s ng, nh : s h p tác, t ́ ̀ ́ ơ ư ợ ơ ượ ế th u hi u và giao ti p. Viêc xac đinh đ c cac kĩ năng c ban phu h p v i l a ̃ ư tuôi se giup giao viên l a chon đung nh ng nôi dung trong tâm đê day tre .
́ ́ ̀ ơ ả ủ ữ ̣ ̉ ̣ ̣ Cu thê hoa nôi dung c a nh ng kĩ năng c b n giao viên cân day
tre:̉
ố ữ ầ Kĩ năng s ng t
ủ ộ tin, lòng t
ẻ ả ữ
ẻ ự ọ ư c mình là ai, c v cá nhân cũng nh trong m i quan h v i nh ng ng ố ả luôn c m th y t ầ tin : M t trong nh ng kĩ năng đ u tiên mà giáo viên c n ậ ẻ tr ng c a tr . Nghĩa là giúp tr c m nh n ệ ớ ố ườ i ở ọ ấ ự tin trong m i tình hu ng
ự ể ự ự chú tâm là phát tri n s t ả ề ượ đ ố khác. Kĩ năng s ng này giúp tr ọ ơ m i n i. ́ ợ ệ ằ ơ
ệ ệ ộ
ẽ ọ ổ ợ
ứ ệ ớ ạ Kĩ năng sông h p tác: B ng các trò ch i, câu chuy n, bài hát giáo viên ỏ ố ớ ạ ẻ ọ giúp tr h c cách cùng làm vi c v i b n, đây là m t công vi c không nh đ i ế ả ả ớ t c m v i các em h c sinh l a tu i này. Kh năng h p tác s giúp các em bi thông và cùng làm vi c v i các b n. ̀ ộ ấ ả ể ̣ ̉
ự ấ ầ
ưở
ự ượ ể ạ li u và ý t ứ
ặ ệ li u mang tính ch t khác l
ơ ợ Kĩ năng thích tò mò, ham hoc hoi, kh năng th u hi u: Đây la m t trong ọ ở các em vào giai đo n này là s khát ầ ử ụ ề ư ệ ườ ng khác i giáo viên c n s d ng nhi u t ấ ề ủ nhiên c a các em. Nhi u nghiên c u cho th y ạ ộ ạ ữ ữ nh ng kĩ năng quan tr ng nh t c n có ọ c h c. Ng khao đ ơ ợ nhau đ kh i g i tính tò mò t ằ r ng, các câu chuy n ho c các ho t đ ng và t ứ ườ th
ầ ế ̣
ể ơ ng kh i g i trí não nhi u h n là nh ng th có th đoán tr ể ệ ậ
ng c a mình cho ng ế ớ
́ ị
ấ ứ
ế ưở ả ẽ ở
ớ ấ ư ệ ướ ượ ể ề c. c đ ́ ễ ả ̉ ế t th hi n b n thân và di n Kĩ năng giao ti p: Giao viên c n day tre bi ế ả ườ ị ượ ẻ ầ ưở c v trí, ki n i khác hi u, tr c n c m nh n đ ơ ả ộ i xung quanh nó. Đây là m t kĩ năng c b n và khá ố ớ ẻ ớ ấ ả t c các kĩ năng khác ả ế ọ ế t, làm toán và nghiên c u khoa h c. N u các em c m th y tho i ề ộ ng hay chính ki n nào đó, các em s tr nên d dàng ế ậ t ễ ế ố ầ c n thi
ệ ổ ứ ọ ể ố ẻ ạ ch c các ho t
ườ ộ ể ạ đ ng t p th vui t ng:
i, lành m nh trong nhà tr ổ ứ ạ ộ ườ ớ ch c các ho t đ ng văn ngh , th
ủ ộ ế ế
ạ ộ ơ ệ ể ủ ọ giác c a h c ự ả i trí tích c c
ơ ổ ủ ọ
ứ ợ ả ọ ệ ế
ứ ệ
ạ ủ đ t ý t ứ ủ th c c a mình trong th gi ọ quan tr ng đ i v i tr . Nó có v trí chính yêu khi so v i t ư ọ nh đ c, vi mái khi nói v m t ý t ẽ ẵ ữ ế ọ h c và s s n sàng ti p nh n nh ng suy nghĩ m i. Đây chính là y u t ứ ọ ẳ ọ ể đ giúp h c sinh s n sàng h c m i th . Giúp tr phát tri n các kĩ năng s ng qua vi c t ươ ậ ố ợ ng t Giáo viên ph i h p v i nhà tr ự ự ự ộ t th c, khuy n khích s tham gia ch đ ng, t thao m t cách thi ổ sinh. T ch c các trò ch i dân gian và các ho t đ ng vui ch i gi ớ ứ khác phù h p v i l a tu i c a h c sinh. 4. K t qu và bài h c kinh nghi m ế ả 4.1. K t qu ữ T nh ng c g ng nghiên c u tài li u, kinh nghi m c a b n thân, s ợ ủ ả ự ủ ự ủ ừ ậ
ồ ạ ộ ố ế ộ ệ ạ ệ ệ ả ố c m t s k t qu trong vi c d y các kĩ năng s ng c
̣ ̣ ̣
́ ượ ự ̉ ̣ ̣ ̣ ự ố ắ ậ ủ ồ đ ng thu n h p tác c a các b n đ ng nghi p, s ng h tích c c c a các b c ạ ượ ẹ ơ cha m đã giúp tôi đ t đ ả ể ệ ở ế ả các k t qu sau: b n th hi n ố ớ ọ : * Đ i v i h c sinh ượ ề ọ 100% h c sinh đ u đ ́ ậ d y tính tò mò, phat triên tri t ̀ ơ ế c giao viên tao moi điêu kiên khuy n khích kh i ưở tin, 100% ng, năng đông, manh dan, t ́ ng t
̀ ̀ ẵ ệ ̣ ̉ ̣ ̉ c ren luyên kha năng s n sang hoc tâp ̣ ở ươ tr ̀ ng phô thông hi u qu ả
́ ́ ượ ọ h c sinh đ ngày càng cao. ọ ự ̣ ượ ̣ ̣ ệ c rèn luy n kĩ năng t 90% h c sinh co thoi quen lao đông t
ứ phuc vu, đ ỏ ̣ ̣ ̣
̀ ̣
ự ể ạ ậ ̀ ự ể ki m soát b n thân, phát tri n óc sáng t o, tính t ́ ộ ố ả ẽ ể ụ ̣ ̣
ự ́ ̣ ộ ậ l p; kĩ năng nh n th c; kĩ năng vân đ ng nh , vân đông tinh thông qua cac hoat ượ ọ ủ ọ đông hang ngay trong cu c s ng c a h c sinh ; ngoài ra có 70% h c sinh đ c rèn kĩ năng t tin thông qua cac hoat đông năng khi u v , th d c , và các môn h c khác . ̣ ư ơ ạ ỷ ệ ề ọ
ế ả ̀ ở 90% tr lên và ít ươ ng yêu t th
ỡ ạ ườ ế ọ ế ầ ọ l chuyên c n đat t H c sinh đi h c đ u h n, đ t t ế ớ ự ụ ụ ặ g p khó khăn khi đ n l p; có kĩ năng t ph c v cho b n thân; bi ế ộ ạ t giúp đ b n cùng ti n . ng, bi b n bè trong cùng m t mái tr
ề
ệ ầ ị
* V phía giáo viên Giáo viên ch u khó g n gũi chuy n trò v i h c sinh , tr l ắ ớ ọ ế ợ ả ữ ả ờ i nh ng câu ọ ớ ằ i quy t h p lý, công b ng v i m i
ặ ủ ả ớ
ỏ ụ h i v n v t c a các em, không la m ng, gi ữ tình hu ng x y ra gi a các em h c sinh trong l p. ạ ạ ộ ạ ộ ọ ế ả ố ề Trong gi ng d y, chú ý đ n ho t đ ng cá nhân, ho t đ ng nhóm nhi u
h n,ơ
ộ ủ ả ớ Hi u qu l n nh t là nhà tr
ủ ̣ ̣
ồ ề ơ ộ ng đã huy đ ng đ ̃ ữ ườ ấ ự ượ ổ ứ ch c, các l c l ờ ẻ ỹ ạ
ọ ệ
ượ ự ệ c s tham gia c a cha ụ ệ me các em, c a các t ng xa hôi trong vi c giáo d c văn hóa, ọ ố truy n th ng cho h c sinh, đ ng th i đây là nh ng c h i vàng d y tr k năng ố s ng. 4.2. Bài h c kinh nghi m ữ ả ạ ượ ữ ớ
ế V i nh ng k t qu đ t đ ứ ệ
ấ ạ ả ớ ờ
ệ ế ầ
ơ ả ầ ề ữ ệ ể ạ ồ
ả ỉ ố c, b n thân tôi ch mu n nêu lên nh ng kinh ệ ố ỹ ượ c trong su t quá trình nghi m chung nh t do nghiên c u tài li u, do tích lu đ ử ữ ẹ ẻ ệ ồ ố nh ng th i gian gi ng d y v i mong mu n g i các đ ng nghi p, cha m tr ằ ụ ớ ộ ố ề thông đi p mang tính thuy t ph c v i m t s đi u c n làm và c n tránh nh m ẹ giúp các b n đ ng nghi p, cha m các em nh ng đi u c b n đ rèn kĩ năng ố s ng nh sau:
ườ ớ ệ ầ i l n c n làm giúp các em rèn luy n kĩ năng ư ộ ố ề * M t s đi u ng
s ng:ố ̀ ̀ ̀ ́ ́ ́ ươ ươ ̉ ng sang, yêu th ng,
ọ ̀ Điêu cân lam tr ố ử
ọ ủ ựơ ệ ế ̀ ươ ơ i l n phai la tâm g ả c ng
ẻ ươ ườ ả ̀ ướ ế c h t la ng ả ằ ẻ ớ ẻ tôn tr ng, đ i x công b ng v i tr và đ m b o an toàn cho tr . ườ ớ ẻ ế i l n khuy n khích, chia s thì tr Vi c h c c a tr n u luôn đ ọ ủ ự ng hy v ng vào t tin vào năng l c c a b n thân và chúng th ẻ ng lai
ẽ ự s t ề nhi u h n.
ụ ủ ể ố ề
ệ ầ ố ứ ậ ẹ ộ ờ
ỉ ố ụ ệ ệ ấ
ẹ ấ ọ ọ ư ậ
ơ ờ Tham gia vào vi c giáo d c c a con cái không nên đ t n quá nhi u th i ệ gian và cũng kh ng c n t n s c t p luy n, cha m ch t n ít th i gian khi cho ở ứ ị ủ m c các em th y cha m r t coi tr ng giá tr c a vi c giáo d c.Vi c tham gia ự ầ ư ờ ộ đ nào không quan tr ng nh ng th i gian đó th t đáng giá và đó là s đ u t ầ c n thi ng lai c a các em. t cho t
ừơ ớ ầ ố ẻ ạ i l n c n tránh khi d y tr kĩ năng s ng: ủ ươ ế ộ ố ề * M t s đi u ng
ữ ạ ấ
ờ ạ ấ i h th p kh ả ứ ỗ ầ Không h th p các em : C m i l n chúng ta nói nh ng l ề ỡ
ạ ư ự ạ
ữ
ầ ạ ạ ườ ớ
ậ
ẽ ẻ ứ t h n.
ắ ạ ạ ẹ
ẹ ả
ẽ ế nghĩa đ i v i em vì n u các em c m nh n đ ứ các em s phát tri n c m giác h i l h a thì
ậ ứ ụ ầ
ả ữ năng các em là chúng ta đã phá v nh ng suy nghĩ tích c c v chính b n thân ủ ọ c a h c sinh . Không nên t o cho các em thói quen kiêu ng o nh ng cũng không ố ớ ẻ ờ i không hay đ i v i tr . nên nói nh ng l ỗ ầ ớ ằ ạ ạ i l n c n nh r ng m i l n chúng ta do n t là Không do n t : Ng ự ạ ườ ớ ẻ ợ chúng ta đã làm cho tr s hãi và căm gi n ng i l n. S đe do hoàn toàn có ố ơ ủ ạ h i cho đ a tr và s không giúp cho hành vi c a các em t ặ ự ứ ứ Không b t các em h a h n: Vì s h a h n ho c do n t không có ý ậ ượ ố ớ ờ ắ ứ c và c n r t vì không làm tròn l i ố ỗ ể ả ở i. Không nên yêu c u các em ph c tùng theo ý ng ậ ườ ớ i l n ngay l p t c vì s ữ ự ả
ụ ề ể các em.
ự ạ ộ ph c tùng m t cách thái quá không có s tho thu n gi a các bên không t o ự ậ ở đi u ki n phát tri n tính t l p ề ữ ữ ầ ớ
ợ ắ ư ự ệ ả ả ộ
ấ ả
ầ ẽ ả ụ ể ưở ặ ố ố ế ự ng không t
ượ ứ ứ ế ả ồ ớ ệ ầ Không yêu c u nh ng đi u không phù h p v i các em vì nh ng yêu c u ở các em ph i th c hi n m t hành vi chín ch n mà các em ch a có kh năng ặ ho c các em ph i làm các yêu c u không mang tính th ng nh t và liên t c trong ấ ệ t đ n s phát tri n tính vi c cho phép ho c c m đoán s nh h ứ ủ ọ ậ nh n th c c a h c sinh . Không nên nh i nhét l ế ng ki n th c quá m c so v i kh năng ti p
ộ
ậ ủ ế nh n c a não b . ậ 5. K t lu n chung:
ớ ệ ộ ổ con ng
ệ
ề ượ ự ề ề i càng đ
ạ ụ ọ ườ ự ế ệ ướ
ầ
ề ặ ấ ộ ọ
ủ ấ ướ Trong công cu c đ i m i hi n nay c a đ t n ớ ứ ạ hi n nay ngành giáo d c đào t o đã đ ệ ạ ọ ỉ ạ
ệ ệ ọ
ề ụ ủ ậ ẳ ồ ự ệ ứ ế ẻ ầ ầ ọ ị
ủ ế t bi ữ
ố ễ ẩ ủ ườ ớ ứ ộ ề ắ
ế ố ườ c ta khi y u t i ầ ạ ượ c coi tr ng v ti m năng trí tu cùng v i s c m nh tinh th n. Nhân cách đ ẽ ọ ủ c đ cao và phát huy m nh m trong m i lĩnh v c xã c a con ng ư ượ ộ c quan tâm đ a c nhà n h i. Th c t ố ệ ữ ố lên qu c sách hàng đ u thi vi c d y ch nói chung và vi c rèn kĩ năng s ng nói ế ệ t đã nói “khoa h c mà t quan tr ng. M t nhà hi n tri riêng là v n đ đ c bi ạ ự ứ không có hành vi đ o đ c thì ch là s tàn r i c a linh h n” mà hành vi đ o ố ứ đ c đó chính là kĩ năng s ng c a h c sinh vì v y vi c th c hi n rèn kĩ năng ố t bao. C n kh ng đ nh vi c đ a tr thích nghi s ng cho h c sinh là c n thi ộ ậ ụ nhanh hay ch m, hình thành nh ng kĩ năng s ng di n ra lâu hay mau ph thu c ẻ ố ớ ứ ấ r t nhi u vào m c đ đúng đ n trong các chu n c a ng i l n đ i v i đ a tr . Vĩnh Bình, ngày 24 tháng 11 năm 2017