SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH NGHỆ AN

§Ò TµI : Giải pháp nâng cao chất lượng văn hóa đọc và hiệu quả cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” tại trường THPT Đô lương 3 LLĨĨNNHH VVỰỰCC :: KKỸỸ NNĂĂNNGG SSỐỐNNGG

N¨m häc 2022 - 2023

1

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH NGHỆ AN TRƢỜNG THPT ĐÔ LƢƠNG 3

11..VVưươơnngg TTrrầầnn LLêê -- SSốố đđiiệệnn tthhooạạii:: 00991166666688554488 22.. NNgguuyyễễnn HHảảii TTrriiềềuu –– SSốố đđiiệệnn tthhooạạii :: 00997722998800331144 33.. VVưươơnngg TThhịị HHuuyyềềnn LLyy-- SSốố đđiiệệnn tthhooạạii :: 00998877443311777766

§Ò TµI : Giải pháp nâng cao chất lượng văn hóa đọc và hiệu quả cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” tại trường THPT Đô lương 3 LLĨĨNNHH VVỰỰCC :: KKỸỸ NNĂĂNNGG SSỐỐNNGG NNhhóómm ttáácc ggiiảả::

N¨m häc 2022 - 2023

2

MỤC LỤC

A. ĐẶT VẤN ĐỀ Trang

1. Lý do chọn đề tài 3

2. Mục đích nghiên cứu 4

3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu 4

4. Giả thuyết khoa học 4

5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu 4

6. Phương pháp nghiên cứu 5

7. Những luận điểm cần bảo vệ của đề tài 6

8. Đóng góp của đề tài 6

B. NỘI DUNG 7

Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 7

I. CƠ SỞ LÝ LUẬN 7

1. Các khái niệm cơ bản đề tài 7

9 2 . Đặc điểm về hoạt động học tập, giao tiếp, đọc sách và ý thức tham gia các cuộc thi về sách của học sinh THPT.

II. CƠ SỞ THỰC TIỄN 11

1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu 11

11 2. Văn hóa đọc ở các nước phát triển và thực trạng đọc sách của học sinh trư ng THPT Đô Lương 3.

3. Đánh giá biểu đồ đọc sách của trư ng THPT đô lương 3 15

4. Nguyên nhân của thực trạng đọc sách trên đây của học sinh. 16

18 5. Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc và thực trạng học sinh tham gia viết bài dự thi

6. Nguyên nhân của thực trạng học sinh tham gia viết bài dự thi 22

23 Chƣơng 2: GIẢI PHÁP NÂNG CAO VĂN HÓA ĐỌC VÀ HIỆU QUẢ CUỘC THI ĐẠI SỨ VĂN HÓA ĐỌC TẠI TRƢỜNG THPT ĐÔ LƢƠNG 3

I. Các (nhóm) giải pháp đƣợc đề xuất 24

3

24

25 1. Thành lập ban chỉ đạo thực hiện đề án phát triển Văn hóa đọc trong học sinh. 2. Khuyến khích học sinh khai thác nguồn sách ở Thư viện trư ng và viết bài giới thiệu sách.

26 3. Khuyến khích các lớp xây dựng tủ sách học đư ng và tham gia các sự kiện về sách.

30 4. Tổ chức cho học sinh thi giới thiệu sách hay, thi Văn hóa đọc cấp trư ng.

32 5. Chia sẻ giải pháp chọn, xử lí đề thi và cách làm bài thi “Đại sứ văn hóa đọc” đạt kết quả cao.

II. Khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của đề tài. 35

III. Mỗi quan hệ giữa các (nhóm) giải pháp đề xuất 38

IV. Kết quả đạt được khi thực hiện các giải pháp 39

V. Kết luận thử nghiệm và nhân rộng mô hình 40

C. MỘT SỐ KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 41

41 1. KẾT LUẬN

42 2. KHUYẾN NGHỊ

D. TÀI LIỆU THAM KHẢO 43

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN

Nội dung Viết tắt

Trung Học Phổ Thông THPT

Học Sinh HS

Giáo viên GV

Đại sứ văn hóa đọc ĐSVHĐ

Ban giám hiệu BGH

Giáo viên chủ nhiệm GVCN

4

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lý do chọn đề tài.

Cha ông ta xưa có l i dặn : “Để vàng, để bạc không bằng để sách cho con”. Bởi sách là nơi cất giữ trí tuệ còn quý hơn tiền bạc, châu báu vào trong đ i sống tinh thần của mỗi ngư i, sách đóng vai trò rất quan trọng. Sách là ngọn hải đăng bất diệt soi vào biển học mênh mông của loài ngư i, là chiếc chìa khoá vạn năng mở cửa lâu đài trí tuệ. Có thể nói, sách là ngư i bạn tâm giao chia sẻ mọi buồn vui của mỗi chúng ta, là ngư i thầy thắp sáng trong ta nguồn tri thức vô tận và không quá khi nói rằng: Sách chính là tinh hoa của nhân loại, là kho tàng tri thức mà bất cứ ai cũng cần chinh phục. Sách chứa đựng những kiến thức, những giá trị của cuộc sống mà ngư i đi trước đã kiếm tìm, học hỏi, trải nghiệm và truyền lại cho thế hệ sau. Thomas Carlyle- nhà sử học ngư i Anh đã đúc kết “Tất cả những gì con người làm, nghĩ hoặc trở thành: được bảo tồn một cách kì diệu trên những trang sách”. Và chính cụ Nguyễn Du xưa cũng đã từng bày tỏ khao khát: “Sách vở đầy bốn vách/ Có mấy cũng không vừa”. Đọc sách không những giúp làm giàu tri thức, nâng cao sự hiểu biết mà quan trọng hơn còn góp phần tạo nên cốt cách, nuôi dưỡng tâm hồn, tôi rèn bản lĩnh cho con ngư i. Sách không chỉ là tấm gương phản chiếu hiện thực về trí tuệ và phẩm cách của một con ngư i, mà còn phản ánh cả một th i kỳ, một quốc gia, một dân tộc. Sách vừa là thầy vừa là bạn với mọi lứa tuổi, là công cụ để giúp chúng ta có khả năng tự học suốt cả cuộc đ i.

Thế nhưng trong giai đoạn hiện nay, cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ nhiều bạn trẻ, nhiều học sinh chọn khám phá những thiết bị điện tử thay vì chọn sách. Cũng có thể là do sự ưu việt của những phần mềm đọc sách, con ngư i dần dần trở nên lư i biếng và xa dần với cách đọc sách truyền thống. Họ cho rằng đó là điều tốn kém và không thực sự cần thiết. Họ cho rằng đọc sách bằng thiết bị điện tử hay tham gia vào các trò chơi trên mạng thật hấp dẫn và lí thú hơn nhiều …Văn hóa đọc vì thế đang bị đe dọa trong th i công nghệ thông tin, có lẽ đây là nguyên nhân cơ bản khiến cho văn hóa đọc ngày một xuống cấp và điều này đặc biệt nguy hiểm với học sinh, nhất là học sinh bậc Trung học phổ thông (THPT), khi các em đang ở giai đoạn rất cần đến kỹ năng tự đọc, tự học để tích lũy kiến thức trước khi bước sang môi trư ng học tập mới đó là giáo dục Đại học, giáo dục nghề nghiệp.

Trước nguy cơ văn hóa đọc bị mai một, Bộ văn hóa thể thao và du lịch (BVHTT&DL), Sở văn hóa thể thao (SVH&TT) cùng với Sở giáo dục và đào tạo (SGD&ĐT) phối hợp với các trư ng phổ thông tổ chức cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” những mong tìm kiếm những “vị đại sứ đặc biệt” để khơi dậy niềm ham mê đọc sách trong giới trẻ, trong cộng đồng. Tuy nhiên trong thực tế các học sinh bậc THPT trên địa bàn tỉnh Nghệ An vẫn chưa thực sự quan tâm nhiều đến cuộc thi hoặc một số bài dự thi của học sinh chất lượng chưa cao.

Bản thân chúng tôi là những giáo viên có niềm đam mê với sách, có quá

5

trình hướng dẫn học sinh cùng đọc sách, làm bài giới thiệu sách hay đến mọi ngư i và có nhiều năm đạt giải cao khi tham gia gửi bài dự thi “Đại sứ văn hóa đọc”. Vì những lí do trên, chúng tôi chọn đề tài : “Giải pháp nâng cao văn hóa đọc và và hiệu quả cuộc thi "Đại sứ văn hóa đọc" tại trường THPT Đô Lương 3” nhằm chia sẻ những kinh nghiệm thiết thực và hữu ích cho cả giáo viên và học sinh. Đặc biệt đề tài là sự góp sức cùng với Bộ, Sở, các cấp ngành…trong chiến lược làm “hồi sinh văn hóa đọc”, giúp thế hệ trẻ nhận ra giá trị của sách, của tri thức trong hành trình trưởng thành và hội nhập.

2. Mục đ ch nghi n cứu

Cải thiện và nâng cao chất lượng đọc sách cho học sinh, chia sẻ những kinh nghiệm, kĩ năng đọc sách và viết bài tham gia cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” cho giáo viên và học sinh, nhất là học sinh bậc THPT. Từ đó hướng học sinh đến những sân chơi lớn về sách như : Làm đại sứ văn hóa đọc; Tổ chức các sự kiện về sách, viết báo, viết sách…để làm đầy tri thức và lan tỏa tri thức.

3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu

3.1. Đối tƣợng nghiên cứu:

Văn hóa đọc và kĩ năng làm bài dự thi “Đại sứ văn hóa đọc” cho học sinh bậc THPT.

3.2 . Khách thể nghiên cứu:

+ Học sinh và hoạt động của giáo viên bậc THPT trong việc hướng dẫn học sinh tham gia cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” ở các trư ng THPT huyện Đô Lương, nơi địa bàn chúng tôi công tác.

+ Việc đọc sách của học sinh các khối ở trư ng THPT trên địa bàn chúng tôi đang công tác.

4. Giả thuyết khoa học

Nếu những đề xuất và thực hiện đồng bộ các giải pháp có cơ sở khoa học, có tính khả thi này thì đề tài sẽ là cẩm nang hữu ích hỗ trợ cho các nhà trư ng, thầy cô, các bậc phụ huynh, các bạn học sinh nâng cao văn hóa đọc, hiểu cách thức, kĩ năng làm bài thi Đại sứ văn hóa đọc. Từ đó giúp mọi ngư i thấy rõ giá trị của sách trong cuộc sống, trong học tập, giúp mọi ngư i hiểu được tầm quan trọng của việc đọc sách, nhất là đọc sách theo cách truyền thống để khai thác tốt hơn thư viện trư ng hay tủ sách gia đình, tủ sách dòng họ những mong mang lại hiệu quả cao hơn trong hành trình chinh phục tri thức, góp phần tích cực trong công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục…

5. Nhiệm vụ và phạm vi nghi n cứu

5.1 Nhiệm vụ nghi n cứu.

Sáng kiến kinh nghiệm này tập trung nghiên cứu các nội dung sau đây:

6

5.1.1. Nghiên cứu lí luận : Kiến thức lí luận về tâm lý, sở thích đọc sách học sinh và phương pháp khích lệ việc đọc sách, viết bài dự thi đối với học sinh THPT.

5.1.2 Khảo sát đánh giá thực trạng :Thực trạng văn hóa đọc và học sinh tham gia viết bài dự thi ở cơ sở nghiên cứu; phân tích đặc điểm tâm lý, nguyên nhân của thực trạng viết bài dự thi trong học sinh.

5.1.3. Đề xuất giải pháp thực hiện:

- Đề xuất các giải pháp nâng cao văn hóa đọc;

- Đề xuất giải pháp khích lệ học sinh tích cực tham gia viết bài dự thi và viết bài có chất lượng để phát triển văn hóa đọc trong học sinh và trong cộng đồng.

5.2. Phạm vi nghi n cứu

5.2.1. Về nội dung:

- Đề tài tập trung nghiên cứu (NC) cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác giáo dục học sinh bậc THPT, đặc biệt là đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả, chất lượng bài viết tham gia dự thi cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” hướng tới phát triển văn hóa đọc.

5.2.2. Về thời gian.

Th i gian NC từ tháng 8 năm học 2020-2021 đến tháng 4 năm học 2022-2023 .

6. Phương pháp nghiên cứu

6.1. Các phương pháp nghiên cứu lý thuyết:

Chúng tôi nghiên cứu theo phương pháp tư duy quy nạp; từ việc nghiên cứu các biểu hiện tâm lý cũng như sở thích, thói quen đọc sách trong cuộc sống hằng ngày của học sinh để từ đó tìm ra nguyên nhân và những giải pháp phù hợp.

Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các tài liệu lý luận về ý thức, thói quen

đọc sách của học sinh bậc THPT để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài.

6.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn:

Chúng tôi sử dụng phương pháp điều tra, khảo sát thực trạng tham gia cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” của học sinh tại trư ng THPT trên địa bàn bản thân tôi đang công tác; phương pháp thu thập thông tin qua việc tìm hiểu hoàn cảnh gia đình, đ i sống, sở thích của học sinh ít đọc sách hoặc ham đọc sách nổi bật trong lớp, trong nhà trư ng.

Bên cạnh đó chúng tôi còn trưng cầu ý kiến những giáo viên có lòng đam mê với sách nh hỗ trợ, tư vấn để có được những kết luận, giải thích và trình bày vấn đề một cách chính xác và sâu sắc nhất.

- Phương pháp điều tra: Dùng phiếu điều tra bằng bảng hỏi (Ankét) và trắc nghiệm tâm lý (trắc nghiệm khả năng giao tiếp của V.P Dakharốp) để khảo sát thu

7

thập thông tin và đánh giá các biểu hiện thích đọc sách hoặc lư i đọc sách của học sinh THPT.

- Phương pháp quan sát: Quan sát HS đến thư viện mượn và đọc sách mỗi ngày, mỗi tuần, thái độ của các em trong các gi sinh hoạt theo chủ đề về sách trên lớp, các gi ra chơi, sinh hoạt 15 phút, trong các hoạt động ngoại khóa, các hoạt động trải nghiệm về sách để nắm bắt các biểu hiện cụ thể về lĩnh vực nghiên cứu.

6.3. Các phương pháp thống kê toán học:

Sử dụng các phương pháp thống kê toán học để thu thập số liệu, xử lý số liệu định lượng kết quả nghiên cứu xây dựng cơ sở thực tiễn, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý và khai thác thư viện nhằm phát triển văn hóa đọc cho học sinh bậc THPT.

7. Những luận điểm cần bảo vệ của đề tài:

7.1. Văn hóa đọc, vai trò của văn hóa đọc ;

7.2. Thực trạng văn hóa đọc và kĩ năng làm bài dự thi “Đại sứ văn hóa đọc” ở trư ng THPT; nguyên nhân của thực trạng.

7.3. Giải pháp nâng cao văn hóa đọc và và hiệu quả cuộc thi "Đại sứ văn hóa đọc" tại trư ng THPT Đô Lương 3.

7.4. Khảo sát tính cấp thiết và khả thi của đề tài.

8. Đóng góp của đề tài

8.1. Về lý luận:

Đề tài phân tích làm sáng tỏ tâm lý, sở thích, năng lực đọc sách, kĩ năng chia sẻ những cuốn sách đọc được ở học sinh THPT, qua đó không chỉ thay đổi cách nhìn của học sinh về giá trị của sách, việc đọc sách mà còn giúp các bạn chủ động đến với sách, yêu sách để từ đó tạo được mối quan hệ và tương tác lẫn nhau cùng phát triển văn hóa đọc.

8.2 Về thực tiễn:

- Đề tài sẽ góp phần khích lệ, nhân rộng mô hình đọc sách, nâng cao văn hóa đọc ở trư ng học, cộng đồng và định hướng cho học sinh những kĩ năng làm bài dự thi “Đại sứ văn hóa đọc” cho học sinh nói chung và học sinh bậc THPT nói riêng.

- Một số phương pháp mới mẻ, sáng tạo và có tính thực tế cao, dễ áp dụng.

Như vậy đề tài góp phần làm rõ thực trạng và ý nghĩa của hoạt động đọc sách, việc tham gia viết bài dự thi ĐSVHĐ của học sinh bậc THPT trên địa bàn huyện Đô Lương, đặc biệt là kĩ năng viết bài, làm các dạng đề của cuộc thi ĐSVHĐ để khích lệ kĩ năng sáng tác, viết văn, viết báo cho học sinh.

8

B. NỘI DUNG

Chƣơng 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI

I. CƠ SỞ LÝ LUẬN 1. Các khái niệm cơ bản của đề tài

1.1.Khái niệm Văn hóa đọc:

Thuật ngữ “Văn hóa đọc” dịch sang tiếng Anh là "reading culture" hoặc "culture of reading". Cho đến th i điểm hiện tại vẫn chưa có một định nghĩa hay khái niệm hoàn chỉnh và thống nhất được đưa vào trong các bộ từ điển. Hiện nay, “Văn hóa đọc” đang được xã hội quan tâm, đã có nhiều học giả, nhà khoa học nghiên cứu về đề tài này và đưa ra các khái niệm về thuật ngữ văn hóa đọc. Theo đó “Văn hoá đọc" gần đây đã được nhiều ngư i hiểu với ý nghĩa là một hoạt động văn hoá của con ngư i thông qua việc đọc sách báo, tài liệu để tiếp nhận và xử lý thông tin, tri thức một cách khoa học và bổ ích. Như vậy chúng ta có thể hiểu văn hóa đọc là đọc sách một cách có văn hóa. Nói cách khác, là ý thức đọc sách đúng đắn của con ngư i. Ở mức độ lí tưởng, văn hóa đọc đề cao tính nghệ thuật, nhu cầu thưởng thức văn hóa đích thực trong việc đọc sách. Bởi thế, nó vượt lên trên khái niệm đọc đơn thuần. Dù hiểu theo cách nào thì văn hoá đọc luôn góp phần to lớn vào việc bồi dưỡng, nâng cao kiến thức, hình thành và phát triển nhân cách con ngư i.

Tại Hội thảo “Văn hóa đọc, thực trạng và giải pháp” tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh (2010), khái niệm “văn hóa đọc” được lý giải theo cả nghĩa rộng và nghĩa hẹp.

Ở nghĩa rộng, đó là ứng xử đọc, giá trị đọc và chuẩn mực đọc của mỗi cá nhân, của cộng đồng xã hội và của các nhà quản lý và cơ quan quản lý nhà nước. Như vậy, văn hoá đọc ở nghĩa rộng là sự hợp thành của ba yếu tố, hay chính xác hơn là ba lớp như ba vòng tròn không đồng tâm, ba vòng tròn giao nhau.

Ở nghĩa hẹp, đó là ứng xử, giá trị và chuẩn mực đọc của mỗi cá nhân. Ứng xử, giá trị và chuẩn mực này cũng gồm ba thành phần: thói quen đọc, sở thích đọc và kỹ năng đọc.

Theo ThS. Chu Vân Khánh, văn hóa đọc là một loại hình hoạt động văn hóa, bởi lẽ: Đọc sách là tiêu thụ, quảng bá những giá trị văn hóa và các giá trị từ sách báo mà ngư i đọc tiếp nhận và làm nền tảng để tiếp tục sáng tạo nên những giá trị mới. Vì vậy, có thể xem văn hóa đọc là một chỉ số văn hóa của một cộng đồng, một xã hội.

ThS. Bùi Văn Vượng lại coi thuật ngữ văn hóa đọc là đọc sách có văn hóa,

hay xây dựng một xã hội đọc sách.

Theo TS. Lê Văn Viết, quan niệm đọc đến một mức độ, trình độ nhất định

nào đó thì mới được coi là văn hóa đọc.

9

Dưới một góc nhìn khác về văn hóa đọc, tác giả Vũ Dương Thúy Ngà (Vụ trưởng Vụ Thư viện, Bộ VHTTDL) cho rằng: "Văn hóa đọc là một hoạt động văn hóa của con người, thông qua việc đọc để tiếp nhận thông tin và tri thức. Đó là sự tích hợp của các yếu tố như nhu cầu đọc, thói quen đọc và được biểu hiện qua hành vi, tập quán đọc của cá nhân và cộng đồng".

Có thể thấy, văn hóa đọc không phải là một khái niệm mới nhưng nội hàm của nó rất rộng, các quan niệm khác nhau về văn hóa đọc đã góp phần trong việc nhận dạng đầy đủ hơn bản chất của văn hóa đọc. Khi đề cập đến nó mỗi tác giả có một cách hiểu riêng tùy thuộc vào góc độ tiếp cận. Trong đề tài tác giả tiếp cận văn hóa đọc dưới góc độ cá nhân là tổng thể các năng lực của chủ thể hướng tới việc tiếp nhận và sử dụng thông tin trong tài liệu bao gồm các năng lực định hướng ngư i đọc (nhu cầu đọc, hứng thú đọc), năng lực lĩnh hội tài liệu (kỹ năng đọc) và thái độ ứng xử văn hóa với tài liệu.

1.2. Khái niệm “Đại sứ” và “Đại sứ văn hóa đọc”:

Theo chú thích của Từ điển tiếng Việt, “Đại sứ” là cấp bậc ngoại giao cao nhất của người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao. Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền, thư ng gọi tắt là Đại sứ là nhân viên ngoại giao có chức vụ cao nhất, được chỉ định đại diện cho một quốc gia tại một đất nước khác hoặc một tổ chức quốc tế.

Đôi khi các nước cũng bổ nhiệm những cá nhân có uy tín cao làm Đại sứ lưu động để thực thi những nhiệm vụ cụ thể đã được giao. Những đại sứ này sẽ tham mưu, hỗ trợ cho chính phủ của họ tại một khu vực nhất định.

Theo cách hiểu thông thư ng, đại sứ là ngư i đại diện cấp cao nhất của một chính phủ tại thủ đô nước khác. Các nước sở tại thư ng cho phép đại sứ quản lý một khu vực nhất định, gọi là Đại sứ Quán. Tại đây, các nhân viên ngoại giao và thậm chí cả các phương tiện giao thông thư ng được nước sở tại miễn trừ ngoại giao. Tuy nhiên, hiểu theo nghĩa mở rộng thì Đại sứ là từ để chỉ những ngư i chịu trách nhiệm và mang sứ mệnh cao cả trong mộ lĩnh vực nào đó, giống như ngư i đưa tin, ngư i truyền tin, ngư i lan tỏa những thông điệp…

Đại sứ văn hóa đọc là những ngư i đạt kết quả cao trong cuộc thi ĐSVHĐ, sẽ đại diện cho cộng đồng, cho tập thể để lan tỏa tinh thần đọc sách tới mọi ngư i. Đây là danh hiệu và sứ mệnh cao cả mà ban tổ chức cuộc thi ĐSVHĐ cũng như tập thể đã bầu chọn, đánh giá qua bài thi của bạn và qua hoạt động dọc sách của ngư i đó.

1.3. Khái niệm học sinh Trung học phổ thông:

Hiện nay có nhiều cách định nghĩa khác nhau về học sinh:Theo từ điển tiếng Việt: “học sinh là ngư i học ở bậc phổ thông”, tức là giới hạn đối tượng là những ngư i đang học ở bậc phổ thông (tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông) Theo từ điển Giáo dục học: Học sinh bậc trung học phổ thông thuộc lứa tuổi đầu thanh niên từ 14 -15 tuổi đến 17-18 tuổi. Như vậy học sinh Trung học

10

phổ thông nằm trong độ tuổi từ 14 -15 tuổi đến 17-18 tuổi, là những ngư i đang theo học các trư ng THPT trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Theo điều lệ trư ng Trung học được ban hành kèm theo Thông tư 32/TT- BGD&ĐT quy định học sinh trung học phổ thông có nhiệm vụ:

- Thực hiện nhiệm vụ học tập, rèn luyện theo chương trình, kế hoạch giáo dục của nhà trư ng.

- Rèn luyện thân thể, giữ gìn vệ sinh cá nhân. Tham gia các hoạt động tập thể của trư ng, lớp, của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; giúp đỡ gia đình và tham gia các công tác xã hội như hoạt động bảo vệ môi trư ng, thực hiện trật tự an toàn giao thông; Giữ gìn, bảo vệ tài sản của nhà trư ng, tài sản công cộng; góp phần xây dựng, bảo vệ và phát huy giá trị truyền thống nhà trư ng.

- Kính trọng cha mẹ, thầy giáo, cô giáo, cán bộ, nhân viên của nhà trư ng và những ngư i lớn tuổi; đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, rèn luyện; thực hiện điều lệ, nội quy nhà trư ng; chấp hành pháp luật của Nhà nước.

Học sinh THPT có quyền:

- Được bình đẳng trong việc hưởng thụ giáo dục toàn diện, được bảo đảm những điều kiện về th i gian, cơ sở vật chất, vệ sinh, an toàn để học tập ở lớp và tự học ở nhà, được cung cấp thông tin về việc học tập của mình, được sử dụng trang thiết bị, phương tiện phục vụ các hoạt động học tập, văn hoá, thể thao của nhà trư ng theo quy định;

- Được tôn trọng và bảo vệ, được đối xử bình đẳng, dân chủ, được giáo dục kỹ năng sống. Được quyền khiếu nại với nhà trư ng và các cấp quản lý giáo dục về những quyết định đối với bản thân mình.

- Được hưởng các quyền khác theo quy định của pháp luật

2 . Đặc điểm về hoạt động học tập, giao tiếp, đọc sách và ý thức tham gia các cuộc thi về sách của học sinh THPT

2.1 Hoạt động học tập:

Có thể nói học tập là một hoạt động hết sức quen thuộc đối với học sinh. Hoạt động ấy vừa đem đến cho các em niềm yêu thích, sự hứng thú, những thăng hoa nhưng có khi hoạt động học tập cũng là một áp lực gây nên tâm lý mệt mỏi, chán chư ng... Hoạt động học tập ở mỗi cấp học, mỗi giai đoạn, th i điểm lại có những biểu hiện khác nhau, những cảm xúc, thái độ khác nhau.

Ở lứa tuổi học sinh trung học phổ thông , hoạt động học tập có những điểm

khác biệt cơ bản, học sinh cũng ý thức rõ hơn về động cơ học tập của bản thân.

Học sinh THPT thư ng xác định khá rõ mục tiêu học tập của mình. Học sinh THPT thư ng xác định khá rõ mục tiêu học tập của mình. Học sinh thư ng sẽ tự

11

trả l i câu hỏi của chính mình là học để làm gì trong tương lai? Về cơ bản là việc học của học sinh bậc THPT là sự tự giác. Có những học sinh ưu tú luôn luôn chủ động lên kế hoạch học tập, chủ động tìm thầy, tìm bạn, tiếp cận tri thức và làm đầy tri thức mỗi ngày. Tuy nhiên, vì các em cũng đang trong độ tuổi đang lớn, lập trư ng chưa vững nên việc học tập của học sinh có thể bị ảnh hưởng từ môi trư ng xung quanh. Những cám dỗ có thể khiến cho một số học sinh trốn học, bỏ học và sa vào các tệ nạn xã hội. Đặc điểm này có thể coi là đặc điểm mang “tính lịch sử” trong toàn bộ lịch sử đư ng đ i của mỗi cá nhân. Hoặc có một số học sinh bậc THPT còn mơ hồ về đích đến nên thư ng lúng túng, còn thụ động trong việc học, học còn mang tính đối phó....

2.2. Hoạt động giao tiếp:

So với cấp học dưới thì học sinh bậc THPT có quan hệ giao tiếp rộng hơn do phạm vi tiếp xúc và môi trư ng giáo dục không đóng khung ở làng, xã, phư ng mà là liên xã, liên phư ng, quận, thị…. Hơn nữa, xét ở tâm lý lứa tuổi thì học sinh THPT đã lớn hơn, trưởng thành hơn nên cách thức giao tiếp, ngôn ngữ và thái độ giao tiếp cũng khác với học sinh trung học cơ sở.

Học sinh THPT muốn khẳng định theo hướng tự quyết, tự chịu trách nhiệm, ở một mức độ nhất định không muốn phụ thuộc, muốn tự lập. Tính tự lập của học sinh thể hiện ở ba mặt: tự lập về hành vi, tự lập về tình cảm và tự lập về đạo đức giá trị. Nhu cầu giao tiếp với bạn bè cùng lứa tuổi trong tập thể phát triển mạnh. Chính điều đó làm cho học sinh phải suy nghĩ và điều chỉnh nhân cách và kĩ năng giao tiếp.

Ở học sinh THPT cũng bắt đầu xuất hiện tình yêu nam nữ, nhưng các em thư ng che giấu tình cảm của mình, cũng có học sinh phân tán tư tưởng trong tình cảm này mà ảnh hưởng tới việc học tập. Tình yêu tuổi học đư ng đôi lúc cũng tạo ra những cảm xúc căng thẳng vì thiếu kinh nghiệm, vì sợ bị từ chối hoặc quá vui vẻ khi nhận được quan tâm chăm sóc. Tình yêu tuổi học đư ng lành mạnh trong sáng nhưng cũng là một vấn đề phức tạp đòi hỏi phải có kĩ năng điều khiển cảm xúc hành vi cho phù hợp.

2.3. Hoạt động đọc sách, ý thức tham gia các cuộc thi về sách của học sinh THPT:

Có thể nói đọc sách là hoạt động tất yếu, bắt buộc, thư ng niên của lứa tuổi học sinh. Bởi vì sách giáo khoa và tài liệu tham khảo là dụng cụ, tư liệu học tập quen thuộc của các em. Đọc sách vì thế là kĩ năng trước tiên mà bất kì nhà trư ng học nào cũng trang bị cho học sinh qua các hoạt động dạy học ở trư ng đặc biệt là qua môn “Tập đọc”. Như vậy, ngay từ khi cắp sách đến trư ng tất cả các em đã được làm quen với sách, được rèn kĩ năng đọc sách, biết đọc sách, nhiều em sau đó đã chủ động trong việc tìm sách để đọc, nhất là những trang cổ tích, truyện tranh trong hành trình tuổi nhỏ. Tuy nhiên, theo th i gian và sự tác động của mạng xã hội các em dần lãng quên kĩ năng đó, ngoài những cuốn sách giáo khoa phải đọc dư ng như học sinh bây gi không có thói quen đọc thêm sách. Nhiều bạn trẻ hôm

12

nay đặc biệt là học sinh bậc THPT không có thói quen đọc sách, họ cho rằng việc đọc sách ấy cho những ngư i trí thức, các nhà văn, nhà khoa học… Hoặc số khác đọc một cách qua loa, những trang sách cứ thế lật đi mà đầu vẫn trống rỗng. Sách có rất nhiều mà không ít ngư i không biết chọn đúng sách để đọc và tìm hiểu. Một số lại chọn đọc sách theo phong trào, không phải do đam mê, không có một chút hiểu biết gì về nội dung cuốn sách mình đang chuẩn bị đọc, cho nên dễ chọn nhầm sách vô thưởng vô phạt, sách có nội dung thiếu văn hoá, không lành mạnh. Vậy nên mới có một nghịch lí trong giới trẻ Việt Nam hiện nay là truyện ngôn tình bán chạy hơn, phổ biến hơn cả những cuốn sách được trao giải Nobel .

Thực tế lứa tuổi học sinh nói chung và học sinh bậc THPT nói riêng đều tiềm tàng ý thức về giá trị của sách và kĩ năng đọc sách, có một số bạn vẫn chăm chỉ và đam mê đến với sách mỗi ngày…Vấn đề là cần sự quan tâm và định hướng của ngư i lớn, của nhà trư ng, giáo viên để khích lệ và phát huy nhiều hơn nữa những kĩ năng đọc sách chủ động đã bị “đóng băng” ở phần lớn học sinh.

Ý thức tham gia các cuộc thi về sách chưa được các em học sinh chú ý, các em chưa chủ động tiếp cận các cuộc thi, đa phần còn th ơ, xem như đó không phải là nhiệm vụ của mình, chưa nhận thức được giá trị, vai trò, lợi ích thiết thực mà các cuộc thi hướng tới.

II. CƠ SỞ THỰC TIỄN

1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu Địa bàn nơi chúng tôi công tác thuộc miền Tây – Nam Nghệ An, một huyện vùng bán sơn địa, trên địa bàn hiện có 6 trư ng dành cho đối tượng học sinh THPT, trong đó gồm 4 trư ng hệ công lập, một trư ng dân lập và một trung tâm GDTX. Trư ng THPT chúng tôi công tác thuộc vùng hạ huyện .

Năm 1978 theo quyết định của UBND Tỉnh Nghệ An trư ng được thành lập, lúc đó phân hiệu chỉ có 10 cán bộ giáo viên. Sang năm học tiếp theo bổ sung thêm 5 lớp 10 nữa, tức năm học 1977-1978 và phân hiệu được d i về trên mảnh đất làng Đa Phúc, xã Quang sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An, tổng số lớp lúc này là 4 lớp 11 và 5 lớp 10.

Trải qua gần nửa thế kỷ, trư ng có nhiều biến động, đến nay trư ng chúng tôi có quy mô 39 lớp hơn 1.600 học sinh, trong đó số học sinh nữ là 988 học sinh (chiếm gần 62%). Hội đồng nhà trư ng hiện có gần 100 cán bộ, giáo viên, nhân viên. Học sinh theo học tại trư ng đa số là ở các xã vùng hạ huyện, trong đó có nhiều xã điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, trình độ dân trí còn khá thấp ( Nhân sơn, Mĩ sơn, một số xóm của xã Thượng sơn...).

2. Văn hóa đọc ở các nƣớc phát triển và thực trạng đọc sách của học

sinh t ƣờng THPT Đô Lƣơng 3

2.1. Văn hóa đọc ở các nước phát triển:

13

Tất cả các nước phát triển và hùng mạnh đều là những nước coi trọng giá trị của văn hóa đọc, coi trọng việc đọc sách. Bởi họ hiểu rõ hơn hết, nếu dân trí không cao sẽ khó để có nguồn tri thức, khó có được những con ngư i tài đức cống hiến cho đất nước hôm nay và mai sau. Tri thức là sức mạnh, là tài sản. Một dân tộc không đọc sách là một dân tộc không có hi vọng, không có tương lai.

Mục tiêu cao nhất của nhiều quốc gia hướng tới chính là xây dựng một xã hội học tập, khuyến khích việc học tập suốt đ i, nâng cao khả năng tiếp cận thông tin của con ngư i, làm giàu thêm kiến thức, đ i sống tâm hồn thêm phong phú và phát triển con ngư i một cách toàn diện.

Trong kỳ họp thứ 28 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại Paris năm 1995, Tổ chức UNESCO đã chọn ngày 23/4 hàng năm là ngày Sách và Bản quyền Thế giới. Nhiều quốc gia đã nhận thức được điều đó và có nhiều chính sách cụ thể để phát triển văn hoá đọc. Tại Thuỷ Điển, văn hoá đọc không chỉ phát triển trong trư ng học và hệ thống giáo dục mà còn lan toả trong kinh doanh. Tổ chức Läsrörelsen và hãng bán đồ ăn nhanh McDonald đã thực hiện chiến dịch Book Happy Meal. Thay vì các món đồ chơi nhựa trước đây, McDonald đã đổi sang tặng các cuốn sách cho các em thiếu nhi. Họ còn lựa chọn những ngư i có uy tín trong lĩnh vực văn học nghệ thuật để bổ nhiệm làm đại sứ văn hoá đọc. Còn ở Na Uy - Quốc gia là khách m i danh dự tại Hội Sách lớn nhất thế giới Frankfurt năm 2019, văn hoá đọc rất được coi trọng. Chiến dịch Leseskogen (Rừng đọc sách) của hiệp hội đọc sách Na Uy (Association Read) tập trung vào việc đọc to cho học sinh lớp 1 và lớp 2 cùng giáo viên và phụ huynh. Ở châu Á, Nhật Bản và Hàn Quốc là những quốc gia phát triển văn hoá đọc mạnh mẽ. Ngư i Nhật thành lập Thư viện Quốc tế Văn học Thiếu nhi (International Library of Children’s Literature) để xây dựng các hoạt động và sự kiện để thúc đẩy văn hóa đọc ở trẻ em. Năm 2010, thư viện đã ra quyết định chọn là năm Đọc sách Quốc gia. Nhiều hoạt động, chiến dịch và hội thảo được tổ chức suốt cả năm và đã thúc đẩy việc đọc sách. Còn ngư i Hàn Quốc đã xây dựng Thành phố sách Paju (Paju Book City) với 250 đơn vị xuất bản hoạt động và hình thành không gian cho các thư viện, các quán cà phê sách và nhà sách và các sự kiện, hoạt động thúc đẩy văn hóa đọc Hàn Quốc còn thúc đẩy nhiều chương trình khuyến đọc với các thư viện.

Thực tế chứng minh, cho dù xã hội có văn minh đến đâu thì vẫn không thể tách r i văn hóa đọc ra ngoài sự phát triển của xã hội, mà luôn có sự tương quan rõ ràng giữa văn hóa đọc và sự phát triển bền vững của quốc gia. Với những con số ở trên dễ hiểu vì sao nước Pháp lại có một nền kinh tế, văn hóa, nghệ thuật rạng rỡ. Nước Nhật có thể đứng dậy nhanh chóng sau Chiến tranh Thế giới thứ II cũng như vươn lên mạnh mẽ sau bao thiên tai và hiện đang là nước có kinh tế hàng đầu thế giới với nền công nghệ khoa học tiên tiến bậc nhất.

Theo thống kê từ Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hiệp quốc (UNESCO) thì 90% ngư i giàu nhất trên thế giới đều đọc sách mỗi ngày. Dân tộc

14

Do Thái - dân tộc có nhiều ngư i thành công nhất ở hầu hết mọi lĩnh vực trên thế giới, trung bình mỗi ngư i đọc 60 cuốn sách/năm và ngư i Do Thái là dân tộc duy nhất trên thế giới không có ngư i mù chữ, ngay cả ngư i ăn xin cũng luôn có cuốn sách bên cạnh. Ngư i Nga là 55 cuốn sách/năm; Pháp, Nhật Bản mỗi ngư i dân đọc từ 20 cuốn/năm; Singapore 14 cuốn/năm; Malaixia 10 cuốn/năm; Hàn Quốc 7 cuốn/năm; còn Trung Quốc 4,66 cuốn/năm.

Ở Việt Nam, nhận thấy tầm quan trọng của văn hoá đọc, ngày 24/2/2014, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 284/QĐ-TTg lấy ngày 21/4 hàng năm là Ngày Sách Việt Nam. Trong Luật Thư viện cũng xác định ngày 21/4 là Ngày Sách và Văn hoá đọc Việt Nam nhằm khuyến khích, đưa phong trào đọc sách trở thành nét đẹp văn hoá của con ngư i Việt Nam trong th i kỳ đất nước giao lưu, hội nhập quốc tế. Tuy nhiên theo con số của cục thống kê, trung bình mỗi ngư i dân Việt Nam chỉ đọc 0,8 cuốn/năm. Không những thế, nước ta còn nằm trong top 15 quốc gia có số ngư i dùng điện thoại thông minh cao nhất thế giới với gần 50% dân số sở hữu Smartphone. Th i gian ngư i Việt truy cập internet trung bình hơn 6 tiếng mỗi ngày, sử dụng điện thoại thông minh là 4 tiếng mỗi ngày. Những số liệu thông kê ấy không khỏi khiến nhiều ngư i giật mình. Một số bức ảnh chụp ở các không gian sinh hoạt công cộng như tàu điện ngầm, quán cà phê …cho thấy sự khác biệt giữa ngư i phương tây và ngư i Việt. Cụ thể, ngư i châu âu họ luôn sẵn một cuốn sách trong hành trang và họ sẽ tranh thủ đọc sách thay vì lướt Web như đa số ngư i Việt chúng ta. Thái độ và ý thức đọc sách của ngư i Do Thái hay cộng đồng ngư i châu âu thực sự khác với chúng ta, thiết nghĩ, đó cũng là một vấn đề mà chúng ta cần thẳng thắn nhìn lại để suy ngẫm. ( Phụ lục 1)

2.2. Thực trạng đọc sách của học sinh của trường P Đô Lương 3:

Để tìm hiểu thực trạng đọc sách của học sinh THPT Đô Lương 3, chúng tôi đã thực hiện khảo số lượng học sinh trong toàn trư ng với 1525 bảng hỏi, trong đó có 1520 bảng khảo sát có giá trị sử dụng. Đối tượng trả l i câu hỏi là 969 nữ (63,8%) và 551 nam (36,2%); Học sinh ở các lớp chất lượng cao là 245 HS (16,1%), học sinh ở những lớp còn lại là 1280 HS (83,9 %). Trong 1525 HS khảo sát thì có 546 HS khối 10, 543 HS khối 11 và 436 HS khối 12.

Nội dung khảo sát trong trắc nghiệm tâm lý của Dakharov và của bảng khảo sát đều được thiết kế theo 3 phương án lựa chọn để trả l i( phụ lục 1A).

+ Đúng (thư ng xuyên); Luôn như thế, Thực sự đam mê.

+ Không hoàn toàn, còn tùy lúc, tùy hoàn cảnh (đôi khi); thỉnh thoảng.

+ Không (không bao gi ); th ơ, không quan tâm.

- Cách tính điểm cho các phần trả l i như sau:

+ Đối với các Item có nội dung tích cực: Đúng (thư ng xuyên): 3 điểm; không hoàn toàn (đôi khi): 2 điểm; không (không bao gi ): 1 điểm.

15

+ Đối với các Item có nội dung tiêu cực. Đánh giá điểm ngược lại với phương án trên: Đúng (thư ng xuyên): 1 điểm; không hoàn toàn (đôi khi): 2 điểm; Không (không bao gi ): 3 điểm.

- Dựa trên phương án trả l i tính điểm trung bình chung cho tất cả các nội dung, quy ước:

- Biểu hiện ở mức độ thấp: < 2,0

- Biểu hiện ở mức độ trung bình: 2 2,499

- Biểu hiện ở mức độ khá: 2,5 2,749

- Biểu hiện ở mức độ tốt: 2,75 3

Kết quả thu được sau khi xử lý số liệu như sau:

Bảng 1.1: Đánh giá chung của học sinh về văn hóa đọc

Các biểu hiện Điểm trung bình TT

Không thư ng xuyên đọc sách 2.4 1

Thư ng xuyên đọc sách 1.8 2

Th ơ, không quan tâm đến sách 2.0 3

(Nguồn: Kết quả xử lí phiếu điều tra)

Bảng 1.2:Khái quát tỉ lệ % của học sinh về văn hóa đọc

Các biểu hiện Số lƣợng Tỷ lệ % TT

Không thư ng xuyên đọc sách 912/1520 60 % 1

Thư ng xuyên đọc sách 152/1520 10 % 2

Th ơ, không quan tâm đến sách 456/1520 30 % 3

(Nguồn: Kết quả xử lí số liệu)

Biểu đồ 1.1: Thực trạng chung về vấn đề đọc sách của học sinh bậc THPT

tại địa bàn khảo sát

16

Trên nền tảng khảo sát thực trạng đọc sách của học sinh tại cơ sở nghiên cứu chúng tôi tiếp tục khảo sát 200 bảng hỏi về các loại sách mà các em học sinh thuộc khối lớp chất lượng cao chọn đọc. Kết quả thu được hết sức quan trọng để chúng ta có cái nhìn sát thực tế hơn về sở thích, ý thức và chiến lược đọc sách của các em.

Bảng 1.3:Khảo sát loại sách các học sinh chọn đọc

Các biểu hiện Số lƣợng Tỷ lệ % TT

1 Sách giải trí, truyện tranh… 95/200 47,5

2 Sách tham khảo các môn học khối 75/200 37,5

3 Sách kĩ năng sống 20/200 10

4 Sách nâng cao, chuyên sâu, mở rộng… 10/200 5

Sách giải trí, truyện tranh…

Sách tham khảo các môn học khối

Sách kĩ năng sống

Sách nâng cao, chuyên sâu, mở rộng…

(Nguồn: Kết quả xử lí số liệu)

Biểu đồ 1.2 : Thực trạng đọc sách thiếu chiến lược của học sinh THPT

3. Đánh giá biểu đồ đọc sách của trường THPT Đô Lương 3

3.1. Ưu điểm :

Qua khảo sát trên cho ta thấy có một số học sinh đã và đang chủ động đến với sách, ham đọc sách thực sự. Các em đã tìm tòi khám phá đến một số cuốn sách chuyên sâu để hiểu sâu hơn, rộng hơn, chắc hơn về các lĩnh vực mà các em quan tâm. Đặc biệt là đa số các em học sinh ở các lớp chất lượng cao có tỉ lệ đọc sách cao, nhất là đọc sách tham khảo cho các môn chuyên chọn học. Ở biểu đồ 1.2 còn cho biết một lượng học sinh cũng rất tích cực đọc sách dù chỉ mới dừng lại ở sách giải trí, sách tham khảo.

3.2. Tồn tại, hạn chế:

Qua biểu đồ 1.1 chúng ta thấy rõ có nhiều học sinh chưa quan tâm đến việc đọc sách. Đa số là các em còn mang tâm lý thụ động với sách, thậm chí còn có học

17

sinh th ơ đối với việc đọc sách. Số học sinh thực sự quan tâm đến việc đọc sách chiếm tỉ lệ thấp (10%). Biểu đồ 1.2 đã cho ta thấy rõ thể loại sách mà đa số học sinh chọn đọc vẫn là sách giải trí hoặc các loại truyện tranh. Là các lớp chất lượng cao của nhà trư ng nhưng không phải 100 % các em có ý thức đọc sách chuyên môn hay chủ động khám phá, làm đầy tri thức bằng sách chuyên sâu, mở rộng. Nghĩa là đa số các em vẫn chưa có chiến lược đọc sách, đặc biệt trong th i đại hội nhập nhưng các em vẫn chưa quan tâm đến các loại sách kĩ năng sống.

4. Nguyên nhân của thực trạng đọc sách trên đây của học sinh

4. . ừ phía gia đ nh:

Trong thực tế nhiều gia đình hiện nay chưa chú ý nhiều đến việc xây dựng nền nếp đọc sách, không phải họ không có điều kiện kinh tế mà quan trọng hơn là ý thức và truyền thống. Nhiều gia đình có điều kiện làm nhà cao cửa rộng, họ sẵn sàng đầu tư để làm một tủ rượu đẹp với đầy đủ các loại rượu Tây-Ta nhưng chưa có ý xây dựng tủ sách. Cũng có gia đình công phu trong thiết kế các tủ sách nhưng cơ bản không vì mục đích đọc sách mà chỉ để trang trí. Câu chuyện “ ủ sách của người Do hái và tủ rượu của người Việt” trên các trang mạng xã hội những năm gần đây đã phần nào “gây sốc” cho bạn đọc, nó như l i nhắc nhở để các gia đình Việt nhìn lại truyền thống văn hóa đọc nước mình.

Hơn nữa về đa số các gia đình ở vùng nông thôn có con em đang theo học ở các lớp phổ thông họ phó mặc việc học hành, sách bút cho nhà trư ng, nghĩa là họ không chú ý nhiều đến việc căn dặn các con việc đọc thêm sách, mua hay mượn sách thư viện trư ng để đọc và tự học. Bản thân các bậc phụ huynh cũng không mấy ai đọc sách ở nhà lúc rảnh rỗi hay thành thói quen thư ng nhật nên con em họ cơ bản sẽ không có được ý thức hay thói quen đọc sách.

4.2 ừ phía nhà trường:

Trong xu thế hội nhập và phát triển, các nhà trư ng phổ thông cơ bản đều tập trung các nguồn lực cho phát triển và đổi mới dạy- học. Nhiều nhà trư ng rất chú trọng đến đầu tư cơ sở vật chất, cảnh quan môi trư ng. Tuy nhiên, mảng giáo dục kĩ năng đọc sách và chú ý khai thác đầu tư thư viện nhà trư ng để phục vụ cho việc dạy học nhìn chung chưa được quan tâm đúng mức. Các trư ng học còn chú trọng đến truyền thụ kiến thức mà chưa chú ý nhiều đến các vấn đề thực hành của học sinh. Các hoạt động giáo dục kĩ năng sống cho học sinh như tổ chức câu lạc bộ sách, các cuộc thi văn hóa đọc, giới thiệu cuốn sách yêu thích, các sân chơi như: thể thao, văn hóa văn nghệ, cắm trại, dã ngoại…còn hạn chế.

Hơn nữa, sự quảng bá tủ sách nhà trư ng, thư viện trư ng học thực sự chưa thành chiến lược, chưa được nhiều nhà trư ng đưa vào nhiệm vụ cần quan tâm của năm học…Không gian đọc, những cuốn sách trên kệ sách thư viện phải chăng chưa tạo được ấn tượng hấp dẫn đối với học sinh. Nhiều giáo viên cũng chưa chú ý

18

đến việc truyền đạt cho học sinh ý thức, kĩ năng đọc sách, kĩ năng tự học khi đến với thư viện.

4.3. Sự tác động của công nghệ thông tin, thời đại công nghệ 4.0:

Ngày nay công nghệ thông tin phát triển, sự tác động của cuộc cách mạng công nghệ 4.0 tới ngành giáo dục là rất lớn, vừa tạo cơ hội vừa đặt ra nhiều thách thức. Học sinh vừa có cơ hội tiếp thu và tìm hiểu nhiều tri thức của nhân loại, được học tập và rèn luyện trong môi trư ng hiện đại, tuy nhiên cùng với sự bùng nổ mạnh mẽ của công nghệ thông tin, văn hóa nghe nhìn lấn át văn hóa đọc làm cho giới trẻ xa dần thói quen đọc sách, học sinh gần như không còn quan tâm đến sách là gì. Hơn nữa, ở lứa tuổi THPT học sinh rất dễ bị cám dỗ bởi cái mới, nhất là các thiết bị hiện đại, dễ nghiện internet, cảm thấy ham thích trước các trang mạng xã hội như facebook, zalo,...

Rõ ràng say dùng điện thoại là hiện tượng phổ biến hiện nay trong học sinh THPT. Ngoài những tính năng hữu ích của điện thoại thì cũng không thiếu những tai nạn rủi ro. Theo xu hướng sống ảo của giới trẻ, mốt theo th i thượng rất dễ tạo sự cuốn hút đối với học sinh và trở thành phong trào. Việc đọc sách vì thế cũng bị biến tướng , cơ bản mang tính trào lưu, hình thức hoặc sách bị lãng quên như một tất yếu trước những hấp dẫn của thiết bị hiện đại.

4.4. ừ phía bản thân học sinh:

Học sinh bậc THPT là lứa tuổi vừa đủ lớn, nhiều em ý thức cá nhân phát triển cao, tính tự lập, tự chủ tốt. Tuy nhiên về cơ bản là các em vẫn bị giao động về lập trư ng nên vẫn rất cần sự định hướng và chỉ bảo sát sao của ngư i lớn nhất là trong môi trư ng phức tạp, nhiều biến động như hiện nay.

Về việc đọc sách, các em thực sự chưa có sự chủ động, đa phần là xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ học tập. Nhiều em đọc sách theo trào lưu, cảm hứng. Điều này là hết sức nguy hiểm bởi các ấn phẩm trôi nổi, độc hại có thể làm hỏng tư duy, tâm hồn,trí tuệ các em. Một số học sinh còn xem việc đọc sách là của các nhà nghiên cứu, tuyệt nhiên không phải công việc cần thiết của lứa tuổi học đư ng nên có khi cả năm tr i các em không đọc thêm bất kì một cuốn sách nào ngoài sách giáo khoa, thậm chí có em đến sách giáo khoa cũng không đọc một cách nghiêm túc. Nghĩa là ở ngưỡng tuổi THPT nhiều học sinh chưa thực sự nhận thức được vai trò, tầm quan trọng của việc đọc sách, nếu gia đình, nhà trư ng và giáo viên thiếu sự tư vấn thì việc đọc cơ bản không thành thói quen.

Có thể nói chưa bao gi việc đọc sách và văn hóa đọc sách đáng báo động như th i gian gần đây. Bởi vì sách từ lâu thực sự là ngư i bạn đồng hành vĩ đại, ngư i bạn đồng chí, ngư i bạn tâm giao cho bao ngư i. Là lứa tuổi học sinh nếu không đọc sách, bạn sẽ bỏ lỡ nhiều cơ hội của tuổi trẻ, sẽ hoài phí th i gian vào các trò vô bổ trên mạng xã hội mà không thể biết được những ngư i nổi tiếng họ thành công bằng cách nào và làm thế nào để bạn có thể được như họ. Nếu không

19

đọc sách, bạn sẽ trở thành ngư i lạc hậu bởi sự hiểu biết của bạn bị hạn hẹp và vì thế bạn sẽ không thể thành công.

Trong các nguyên nhân trên, nguyên nhân về phía nhà trư ng là một trong những mắt xích trung tâm, trong đó công tác quản lý, định hướng, tư vấn của BGH, đội ngũ giáo viên đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm (GVCN) có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành và phát triển các kĩ năng chọn sách, đọc sách cho học sinh.

5. Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc và thực trạnghọc sinh tham gia viết bài dự thi

5.1. Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc:

Từ năm học 2018-2019 Bộ VH TT &DL đã tổ chức cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc hàng năm nhằm khơi dậy tinh thần đọc sách trong học sinh, sinh viên và nhân dân Việt Nam. Theo đó, cuộc thi được triển khai rộng khắp bắt đầu từ các Tỉnh và chọn bài xuất sắc thi cấp Quốc gia. Đối tượng dự thi là học sinh từ lớp 1 đến lớp 12, sinh viên đang theo học tại các trư ng Trung cấp, Cao đẳng, Đại học/học viện và các loại hình giáo dục khác.

Nội dung, hình thức thể lệ cuộc thi ĐSVHĐ:

Nội dung thi:

Thí sinh tham gia Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm có thể chọn 1 trong 3 đề sau:

Đề 1.

Câu 1: Chia sẻ về một cuốn sách mà em yêu thích hoặc một cuốn sách đã làm thay đổi nhận thức hoặc cuộc sống của em.

Câu 2: Nếu được chọn là Đại sứ Văn hóa đọc, em có kế hoạch và biện pháp gì để khuyến khích các bạn và mọi ngư i đọc sách nhiều hơn?

Đề 2.

Câu 1: Sáng tác một tác phẩm (câu chuyện hoặc một bài thơ) nhằm khích lệ mọi ngư i đọc sách (Khuyến khích thí sinh vẽ tranh minh họa).

Câu 2: Nếu được chọn là Đại sứ Văn hóa đọc, em có kế hoạch và biện pháp gì để khuyến khích các bạn và mọi ngư i đọc sách nhiều hơn?

Đề 3.

Câu 1: Viết tiếp l i cho một câu chuyện hoặc cuốn sách mà em đã đọc. Khuyến khích thí sinh vẽ tranh minh họa hoặc có l i song ngữ tiếng Anh.

Câu 2: Nếu được chọn là Đại sứ Văn hóa đọc, em có kế hoạch và biện pháp gì để khuyến khích các bạn và mọi ngư i đọc sách nhiều hơn?

Hình thức, thể lệ cuộc thi:

- Thí sinh có thể trình bày bài bằng một trong hai hình thức: viết hoặc quay clip.

20

- Ngôn ngữ trình bày: tiếng Việt (riêng với đối tượng học sinh, ở Đề 3, có thể dùng thêm tiếng Anh).

- Bài thi phải chưa từng được công bố, đăng tải dưới bất kì hình thức nào.

Ban Tổ chức được quyền sử dụng các tác phẩm tham dự để phục vụ mục đích

quảng bá Cuộc thi và các hoạt động khuyên đọc.

Quy mô, thời gian tổ chức cuộc thi, địa chỉ nhận bài dự thi:

+ Quy mô tổ chức cuộc thi:

- Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc hàng năm được tổ chức đối với cá nhân tại mục I của Thể lệ này trên phạm vi toàn quốc.

- Cuộc thi được diễn ra trong toàn tỉnh.

+ Thời gian, địa chỉ nhận bài dự thi:

- hời gian:

Vòng sơ khảo tổ chức tại các tỉnh, thành phố từ tháng 2 đến tháng 7 hàng năm.

- Địa chỉ nhận bài dự thi:

Thí sinh gửi bài dự thi trực tiếp tại trư ng nơi thí sinh đang học, trư ng tổng hợp chấm bài thivà chọn 20 bài xuất sắc nhất gửi về Ban Tổ chức Cuộc thi của tỉh. Để có cơ sở đánh giá, xếp giải toàn đoàn, đề nghị các trư ng gửi toàn bộ bài dự thi

về Ban Tổ chức cấp tỉnh.

Thí sinh nộp bài dự thi kèm theo thông tin đầy đủ theo phụ lục tại Thể

lệ Cuộc thi.

- Chấm bài, công bố trao thưởng và tổng kết cuộc thi

Ban tổ chức cấp Tỉnh

sẽ nhận bài, chấm điểm và chọn ra những bài xuất sắc gửi về Bộ VHTT&DL để tham gia vòng chung kết toàn quốc. Vòng chung kết, ban tổ chức nhận bài dự thi trước ngày 5/8 hàng năm, sau đó tổ chức chấm bài.

Ban Tổ chức tổng kết, công bố giải thưởng Đại sứ Văn hóa đọc cấp Tỉnh và

trao thưởng cho các tập thể, cá nhân vào tháng 8 hàng năm (dự kiến).

Cơ cấu Giải thưởng cuộc thi:

- Giải cá nhân

Trao giải theo các hạng mục sau: Chia sẻ cảm tưởng hay nhất;

- Câu chuyện sáng tác khuyến đọc hay nhất;

- Câu chuyện sáng tác khuyến đọc hay và có hình minh họa bằng tranh đẹp nhất;

- Câu chuyện sáng tác khuyến đọc song ngữ hay nhất;

- Bài thơ khuyến đọc hay nhất;

21

- Câu chuyện viết tiếp hay nhất;

- Câu chuyện viết tiếp song ngữ hay nhất;

- Ý tưởng khuyến đọc sáng tạo và có tính thuyết phục nhất (dành cho từng lứa tuổi: tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông và sinh viên).

Mỗi nội dung trao 5 giải Nhất, Nhì, Ba, Khuyến khích.

1.2. Giải tập thể

- Trư ng có nhiều thí sinh tham gia nhất: 01 trư ng

- Trư ng có nhiều thí sinh đạt giải nhất: 01 trư ng

* Lưu ý: Căn cứ vào tình hình thực tế, các đơn vị có thể thay đổi và sắp xếp cơ cấu giải cho phù hợp.

Hình thức khen thưởng:

Ban Tổ chức Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc tặng Giấy chứng nhận và giải thưởng cuộc thi cho các cá nhân và tập thể đạt giải. Những bài thi xuất sắc nhất có thể được Ban Tổ chức tuyển chọn và in thành sách./.

Năm học 2020-2021: Sở VH&TT Tỉnh Nghệ An đã đề xuất với UBNND Tỉnh khen thưởng và tặng Bằng khen cho các thí sinh đạt giải cao trong cả 2 cấp thi, giá trị giải thưởng vì thế cũng cao hơn rất nhiều.

Năm học 2021-2022 nội dung cuộc thi có thay đổi ít nhiều với mục đích tạo cảm hứng cho thí sinh. Cụ thể cuộc thi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 507/QĐ-BVHTTDL ngày 10/3/2022 về việc tổ chức Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2022.

Với chủ đề "Khát vọng phát triển đất nước", cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2022 được phát động tới các học sinh phổ thông, sinh viên trên cả nước (bao gồm các trư ng thuộc lực lượng vũ trang) và ngư i khiếm thị.

Như vậy trong mấy năm gần đây việc phát triền văn hóa đọc luôn được Đảng, nhà nước và các cấp ngành quan tâm. Nhiều trư ng học trên cả nước số lượng học sinh tham gia khá đông, nhất là cấp Tiểu học và THCS. Bạn đọc yêu sách thực sự nhận rõ giá trị chân ái của cuộc thi và hành trình lan tỏa văn hóa đọc đang ngày càng rộng khắp. Tuy nhiên, một số nhà trư ng, nhiều học sinh trên cả nước chưa phải ai cũng kịp nhận ra giá trị,tính cần thiết của cuộc thi.

5.2. hực trạng học sinh tham gia viết bài dự thi Đại sứ văn hóa đọc:

Từ năm 2019, khi cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc được Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch phát động trên phạm vi toàn quốc đã khơi dậy niềm đam mê đọc sách ở thanh niên, thiếu niên, nhi đồng, từ đó khuyến khích, thúc đẩy phong trào đọc trong thế hệ trẻ, hình thành thói quen, phương pháp, kỹ năng đọc sách cho học sinh, sinh viên. Theo đó tất cả các tỉnh thành trên toàn quốc đã có rất nhiều học

22

sinh tham gia sân chơi bổ ích này, sức lan tỏa của cuộc thi vì thế cũng ngày càng rộng lớn hơn. Năm 2019, cả nước có 536.557 học sinh, sinh viên với 4.379 trư ng học các cấp tham gia vòng sơ khảo cuộc thi. Một số tỉnh, thành và đơn vị đã triển khai cuộc thi sớm, có số lượng bài dự thi đông và đạt chất lượng như: Nghệ An, Gia Lai, Hải Phòng, Cần Thơ, Hà Nam, Phú Thọ… Ban tổ chức đã trao 1 danh hiệu Đại sứ Văn hóa đọc tiêu biểu, 8 giải Nhất, 12 giải Nhì, 40 giải Ba và 100 giải Khuyến khích và các giải thưởng chuyên đề (Bài chia sẻ giải thưởng hay nhất; Ý tưởng khuyến đọc và sáng tạo có tính thuyết phục nhất; Câu chuyện sáng tác khuyến đọc hay nhất và có hình minh họa bằng tranh đẹp nhất; Bài thơ khuyến đọc hay nhất; Câu chuyện viết tiếp hay nhất; Câu chuyện viết tiếp song ngữ hay nhất) cho các thí sinh có bài dự thi xuất sắc.

Năm 2020, sau tám tháng phát động, cuộc thi đã có sự tham gia của hơn 1 triệu học sinh, sinh viên từ gần 5.400 trư ng tiểu học, THCS, THPT, ĐH, Học viện, trong đó có cả những em khiếm thị, khuyết tật.. Ban Tổ chức trao 08 giải Nhất cho tám thí sinh có bài dự thi xuất nhất, đồng th i trao 16 giải Nhì, 52 giải Ba, 180 giải Khuyến khích và các giải chuyên đề cho những bài thi xuất sắc thuộc các lĩnh vực.

Năm 2021, trưởng ban Tổ chức cuộc thi cho biết, sau 9 tháng phát động và triển khai, mặc dù chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nhưng đã có hơn 870.000 học sinh, sinh viên với gần 6.900 trư ng tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, đại học và học viện tham gia. Ban Tổ chức Cuộc thi tiến hành trao các giải tập thể; 3 giải Đại sứ, 8 giải Nhất, 16 giải Nhì, 52 giải Ba, hơn 200 giải Khuyến khích và giải chuyên đề cho các bài thi xuất sắc nhất. Ngoài ra, một số Nhà xuất bản và Công ty sách có quà tặng cho các cá nhân và tập thể đạt giải. Một số đơn vị có số lượng bài dự thi đông. Đặc biệt, số lượng thí sinh khiếm thị dự thi tăng so với cuộc thi các năm trước ( Phụ lục 2 )

Nghệ An luôn thuộc tốp 10 tỉnh đầu có số lượng và chất lượng bài thi tốt nhất. Năm thứ nhất tổ chức cuộc thi, sau vòng thi sơ khảo cả tỉnh có 98 bài dự thi vào vòng chung khảo. Kết quả, 24 thí sinh có bài thi và phần trình bày xuất sắc nhất bằng tiếng Việt và tiếng Anh đã được nhận danh hiệu Đại sứ Văn hóa Đọc tỉnh Nghệ An năm 2019.

Năm thứ hai cuộc thi đã thu hút gần 20.000 bài thi của học sinh đang học tại các trư ng Tiểu học, THCS, THPT và các loại hình giáo dục khác trên địa bàn tỉnh tham gia. Trong số hơn 11.800 bài được lựa chọn gửi thi cấp Tỉnh, trong đó có 100 bài viết bằng song ngữ Anh - Việt; 31 bài làm ở dạng video clip. Cuộc thi đã thực sự trở thành sân chơi bổ ích, diễn đàn để các em chia sẻ kinh nghiệm về đọc sách; hình thành được việc xây dựng và nuôi dưỡng từ việc đọc sách. Ban tổ chức đã lựa chọn và trao thưởng cho 2 giải tập thể có số lượng tác phẩm dự thi nhiều và có chất lượng nhất: Trư ng THCS Đặng Thai Mai - TP Vinh và Trư ng THCS Lý Nhật Quang - Đô Lương; trao 24 giải cá nhân. Sở GD-ĐT cũng đã khen thưởng cho đơn

23

vị Phòng GD - ĐT huyện Đô Lương đã có thành tích xuất sắc trong cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” tỉnh Nghệ An lần thứ 2

Năm thứ ba, Ban tổ chức đã nhận được 21.000 bài dự thi, trong đó 112 bài song ngữ Anh - Việt và 12 bài dự thi bằng hình thức video. Diễn ra trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nhưng cuộc thi đã góp phần tôn vinh những giá trị tốt đẹp của sách; đồng th i góp phần nâng cao nhận thức, góp phần lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng và toàn xã hội. Ban tổ chức đã trao giải cho 3 tập thể; 35 giải cá nhân đạt giải cấp tỉnh và tôn vinh 9 thí sinh xuất sắc có bài thi đạt giải toàn quốc; Trao bằng khen của UBND tỉnh cho ba đại sứ văn hóa đọc tỉnh Nghệ An năm 2021.

Như vậy chúng ta có thể thấy, số lượng học sinh tham gia cuộc thi ngày càng nhiều hơn, năm sau cao hơn năm trước cả về chất lượng, số lượng, hình thức thể hiện. Tuy nhiên trong số những bài dự thi thì học sinh bậc THPT có số bài ít nhất. Cụ thể, năm 2019 số bài dự thi của bậc THPT là 13/98 bài; năm 2020 là 1000/11.800 bài; năm 2021 là 2150/21.000 bài, trong đó có 8/35 bài đạt giải.

Thực tế, trên địa bàn các trư ng THPT chúng tôi nghiên cứu, cho đến mùa thi thứ 3 vừa rồi thì có đến 5/6 trư ng chưa có học sinh tham gia dự thi. Đây là một thực trạng đáng báo động vì như vậy là dự án, mục tiêu phát triển văn hóa đọc trong học sinh THPT và cộng đồng của Bộ chưa được các nhà trư ng quan tâm đúng mức, đa số các em đang th ơ với cuộc thi và bỏ qua nhiều cơ hội quý giá nhưng học sinh cấp THPT ở Tỉnh ta cơ bản còn th ơ, các em chưa thật sự quan tâm đến cuộc thi này vì thế chất lượng bài thi chưa thật cao, phong trào đọc sách cũng chưa được lan tỏa rộng khắp.

Cụ thể như ở đơn vị chúng tôi công tác, ở năm đầu tiên (năm 2019) khi Bộ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát động cuộc thi chưa có một học sinh nào tham gia thi. Năm thứ hai, cả trư ng có 5 bài dự thi nhưng không đạt được giải nào. Năm thứ ba, tức năm học 2020-2021, trư ng có 27 bài dự thi, trong đó có 4 bài đạt giải. Đặc biệt hai năm gần đây trư ng THPT Đô Lương 3 chúng tôi là đơn vị trư ng học cấp THPT đạt giải cao nhất cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc trong toàn Tỉnh. Tuy nhiên số lượng thí sinh tham gia cuộc thi chưa nhiều, đặc biệt nhiều trư ng trên địa bàn chưa chú ý phát triển cho học sinh mảng thi này. Đây thực sự là lỗ hổng lớn cần phải bổ sung và làm đầy, bởi lẽ cuộc thi thực sự mang đến cho học sinh nhiều giá trị, giúp phát triển nhiều phầm chất và kĩ năng cần thiết…

6. Nguyên nhân của thực trạng học sinh tham gia viết bài dự thi

6.1. Nguyên nhân khách quan:

Nguyên nhân khách quan trước nhất thuộc về th i gian ra đ i của cuộc thi. Thực tế cuộc thi mới tổ chức được ba năm, sự thấm nhuần và cơ hội lan tỏa rộng khắp còn hạn chế. Bên cạnh đó, hệ thống các câu hỏi đề thi năm sau cơ bản như

24

năm trước nên chưa thật sự khích lệ được tinh thần sáng tạo từ ngư i tham gia, tính hấp dẫn vì thế chưa thật cao.

Nguyên nhân khách quan thứ hai thuộc về bối cảnh đại dịch Covid toàn cầu. Năm 2019 cũng là năm bùng khởi dịch Covid, hai năm nay dịch bệnh diễn biến phức tạp, kéo theo nhiều hệ lụy, nhiều đình trệ trong đó có cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc. Do dịch bệnh nguy hiểm nên các nhà trư ng cũng như đa phần các em học sinh phải loay hoay tìm giải pháp để học chữ, để đến trư ng, để thích nghi với điều kiện học tập “bình thư ng mới” nên việc dành th i gian để chia sẻ một cuốn sách hay, một bài thơ khuyến đọc cũng thật khó. Bên cạnh đó còn là sự hấp dẫn của nhiều trò chơi thú vị trong th i đại 4.0 dẫn đến việc nhiều học sinh quay lưng với sách, các em ít chú ý đến việc đọc sách, giới thiệu sách hay…

6.2. Nguyên nhân chủ quan:

Nguyên nhân chủ quan trước nhất phải khẳng định là thuộc về sự quan tâm chỉ đạo của các nhà trư ng, nhất là bậc THPT. Thực tế nhiều nhà trư ng chưa thật chú ýđến cuộc thi để chỉ đạo, hướng dẫn học sinh tích cực tham gia cuộc thi vì thế rất nhiều trư ng chưa hề có học sinh tham gia dự thi hoặc có học sinh tham gia nhưng chất lượng bài thi chưa cao.

Về phía học sinh, các em cũng chưa thật sự mặn mà với cuộc thi. Cũng có thể các em nhận thức rằng giá trị, tính thực dụng về quyền lợi trước mắt của cuộc thi đem lại không như các cuộc thi văn hóa hay khoa học kĩ thuật khác. Như vậy, rõ ràng giáo viên cần định hướng, tư vấn, để học sinh nhận ra giá trị lâu dài, tính nhân văn và cốt lõi của sách và sứ mệnh cao cả, niềm vui của ngư i lan tỏa văn hóa đọc. Nhiều giáo viên cũng có thể chưa nhận thức được việc hướng dẫn học sinh chia sẻ về cuốn sách haylà hạnh phúc của “ngư i gieo hạt” !

Hơn nữa, do áp lực của học văn hóa và th i gian viết bài dự thi trùng với dịp thi cuối năm nên các em cũng khó sắp xếp th i gian để đầu tư cho bài thi, nhất là bậc THPT áp lực đó cao hơn, vì thế số bài dự thi và chất lượng bài thi của học sinh bậc THPT thư ng chưa cao như các bậc học khác.

Nguyên nhân sâu xa hơn là vốn liếng về sách ở các em chưa nhiều, nghĩa là thực tế các em chưa chăm lo việc đọc sách, chưa chú ý tích lũy tri thức từ sách nên không có nguồn để giới thiệu, để chia sẻ. Trong th i đại công nghệ số như ngày nay việc đọc sách vì thế càng bị chi phối và trở nên ít hơn.

25

Chƣơng 2: GIẢI PHÁP NÂNG CAO VĂN HÓA ĐỌC VÀ HIỆU QUẢ CUỘC THI ĐẠI SỨ VĂN HÓA ĐỌC TẠI TRƢỜNG THPT ĐÔ LƢƠNG 3

Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc được tổ chức nhằm tìm ra những gương mặt tiêu biểu, tích cực tham gia vào việc hình thành thói quen và kỹ năng đọc sách, tạo sự đam mê và khích lệ tình yêu với sách, thúc đẩy phong trào đọc trong cộng đồng. Cuộc thi cũng khẳng định vị trí, vai trò to lớn của văn hóa đọc trong việc góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo và đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập ở Việt Nam. Sinh th i Bác đã dạy "Siêng xem sách và xem được nhiều sách là quý", Bác cũng nhấn mạnh rằng: "Dù xem được hàng ngàn quyển lý luận nếu không biết đem ra thực hành, th khác nào cái hòm đựng sách". Từ l i dạy đó, chúng tôi mong chia sẻ tới các nhà trư ng, các giáo viên tâm huyết và trách nhiệm những kinh nghiệm nhằm khích lệ các em học sinh quan tâm hơn đến việc đọc sách, cùng nhau chia sẻ những kinh nghiệm quý báu về phương pháp đọc sách có hiệu quả và giới thiệu những cuốn sách hay đã làm thay đổi cuộc sống, làm thay đổi nhận thức của chính mình và hướng tới hình thành một cộng đồng có văn hóa đọc phát triển. Sau đây là một số (nhóm) giải pháp đề xuất cụ thể, mối quan hệ và kết quả thực hiện các giải pháp:

Barack Obama đã từng khuyên rằng: “Đọc sách rất quan trọng. Nếu bạn đọc sách đúng cách, cả thế giới sẽ mở ra cho bạn”. Bởi lẽ, kết quả cuối cùng của quá trình lao động mấy nghìn năm của nhân loại chính là sách. Sách là kết tinh trí tuệ của con ngư i qua chiều dài lịch sử. Với việc đọc một quyển sách hay, bạn sẽ tìm thấy được một nhân cách sống, một kinh nghiệm sống và một bài học cho cuộc sống mà không phải tốn kém gì nhiều. Nếu bạn đọc đúng cách thì con đư ng đi trong cuộc sống của bạn sẽ thăng hoa hơn và thành công hơn. Việc đọc rất quan trọng. Nhưng việc đọc đúng cách lại càng quan trọng hơn, vậy nên làm thế nào để nâng cao chất lượng văn hóa đọc, đó thực sự là điều trăn trở lớn. Đọc sách đúng cách là đọc sách có định hướng, có lựa chọn, có phương pháp, hướng tới một mục đích nhất định. Khi bạn đọc sách đúng “Cả thế giới sẽ mở ra trước mắt”, nghĩa là mở ra những cơ hội để hiểu biết thế giới rộng lớn.

I. Các (nhóm) giải pháp đƣợc đề xuất:

1. Thành lập ban chỉ đạo thực về đề án phát triển Văn hóa đọc trong học

sinh

Từ nhận thức văn hóa đọc có thể giúp cho mỗi cá nhân có một cuộc sống trí tuệ hơn, đẹp đẽ, ý nghĩa, hạnh phúc và hài hòa hơn, phát triển văn hóa đọc luôn là một vấn đề mang ý nghĩa chiến lược trong việc nâng cao dân trí, góp phần phát triển bền vững nguồn nhân lực – nhân tố quyết định mọi thành công. Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII của Đảng khẳng định: “Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội”. Văn hóa đọc – một bộ phận của văn hóa – là một trong những động lực thúc đẩy sự hình thành nên con ngư i mới, những công dân có hiểu biết, có trí tuệ để có thể

26

thích ứng với sự phát triển của xã hội hiện đại – xã hội dựa trên nền tảng của nền kinh tế tri thức. Chính vì vậy chúng tôi, trên cơ sở đã hướng dẫn học sinh tham gia cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” thành công, với mong muốn nhân rộng mô hình để phát triển văn hóa đọc đã mạnh dạn tham mưu với BGH nhà trư ng và Đoàn trư ng thành lập ban chỉ đạo về đề án phát triển văn hóa đọc trong học sinh.

Về phía nhà trư ng, BGH thực sự rất quan tâm tới chiến lược phát triển văn hóa đọc nên hết sức ủng hộ ý tưởng của chúng tôi và đã ra quyết định về việc thành lập Ban chỉ đạo hội thi “ Đại sứ văn hóa đọc” cấp trư ng và cấp tỉnh năm học 2020 – 2021. Nhà trư ng cử một đồng chí Ban giám hiệu phụ trách chính mảng công tác này. Hiệu trưởng nhà trư ng giao cho Ban chỉ đạo có trách nhiệm nghiên cứu các Văn bản của Bộ, Ngành về phát triển Văn hóa đọc, phối hợp với Thư viện Tỉnh Nghệ An để xây dựng Kế hoạch và triển khai cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc các cấp hàng năm (Phụ lục 3)

2. Khuyến khích học sinh khai thác nguồn sách ở Thư viện trường và viết

bài giới thiệu sách.

Rõ ràng để có những bài dự thi chất lượng thì cơ sở đầu tiên là các em phải có vốn liếng về sách, phải ham đọc sách, biết nhiều sách hay thì mới có thể có cảm hứng vết về những cuốn sách đó. Và để có vốn tri thức tích lũy từ sách thì thư viện trư ng học là một địa chỉ quan trọng. Hơn nữa, trong thực tế không phải em nào cũng có nguồn sách dồi dào để đọc nên việc hướng dẫn các em khai thác thư viện trư ng là giải pháp tối ưu đầu tiên. Thực tế ở bất kì trư ng học nào cũng có thư viện với số lượng đầu sách nhất định. Trư ng THPT Đô Lương 3 chúng tôi hiện có 01 thư viện với diện tích sử dụng gần 90m2, trong đó có phòng đọc dành riêng cho học sinh và giáo viên và một phòng kho để lưu trữ các hồ sơ, học liệu liên quan đến hoạt động của thư viện; Thư viện có hệ thống tủ sách với hơn 5000 đầu sách các loại. Cán bộ thủ thư có trình độ đạt chuẩn, kỹ năng công tác đảm bảo, nhiệt tình trong công việc nên việc quản lý thư viện cơ bản tốt, có hệ thống; Hàng năm nhà trư ng đều có sự đầu tư kinh phí nhất định để bổ sung thêm sách, tài liệu tham khảo; thực hiện sửa chữa, nâng cấp về cơ sở vật chất để duy trì hoạt động của thư viện.

Đặc biệt năm học 2021-2022 nhà trư ng đã kết nối với thư viện Tỉnh làm mới nguồn sách, xây dựng được mô hình Thư viện xanh nên việc tìm sách, đọc sách trở nên dễ dàng với nguồn sách vô cùng phong phú. Đây thực sự là cơ sở tốt để các em có cơ hội lớn trong đọc sách và viết bài dự thi về sách.

Nh sự đổi mới trong công tác quản lí và hoạt động thư viện nên trong th i gian qua lượng sách ở thư viện được bổ sung, lưu chuyển, làm mới. Số học sinh đến với thư viện nhiều hơn, các em đã đọc được nhiều sách hơn, vốn liếng dày dặn hơn và vì thế số bài viết giới thiệu sách cũng tăng lên cả về số lượng và chất lượng. Biểu đồ 1.1 Số cuốn sách mà bạn đã đọc trong một năm qua khi nhà trường

có mô h nh hư viện xanh; hư viện thân thiện.

27

Qua biểu đồ cho thấy sự khởi sắc về ý thức đọc sách của học sinh ở năm học 2019-2020; 2020-2021 . Hai năm học gần đây nhà trư ng đã có những bước khởi động để đánh thức tiềm năng ý thức đọc sách từ các học sinh nên bước đầu lượng học sinh đến với thư viện đã nhiều hơn trước.

Biểu đồ 1.2 : Thống kê số bài viết giới thiệu về sách của học sinh gửi về

Đoàn trường năm học 2019-2020;2020-2021;2021-2022 ( Phụ lục 4)

Như vậy, từ việc giác ngộ cho các em về việc đọc sách, chúng tôi đã khích lệ và hướng dẫn học sinh viết bài chia sẻ về những cuốn sách các em đọc được để lan tỏa cái hay, vẻ đẹp từ những trang sách. Cụ thể, BGH nhà trư ng còn chỉ thị cho các giáo viên dạy Văn thực hiện bồi dưỡng, khích lệ các bạn học sinh yêu thích môn Văn, yêu sách tích cực tham gia các cuộc thi “Review sách”, viết bài cho các tạp chí như Văn học tuổi trẻ, tạp chí Sông Lam… để vừa phát triển năng khiếu vừa lan tỏa rộng khắp tinh thần đọc sách. Việc viết bài giới thiệu sách vừa hướng tới phát triển những phẩm chất, vừa rèn luyện cho các em năng lực dùng từ, diễn đạt, thẩm định, đánh giá... Những bài viết này cũng là cơ sở để các em tiến xa hơn trong việc nâng cao chất lượng những bài dự thi “Đại sứ văn hóa đọc”. Những phần thưởng gặt hái từ việc đọc sách, viết sách sẽ củng cố rõ ràng hơn về giá trị của việc đọc sách cho các em, xa hơn các em sẽ nuôi dưỡng ước mơ mình sẽ là ngư i viết sách, tạo ra những tác phẩm, những giá trị tinh thần có thể đáp ứng nhu cầu thưởng thức văn hóa cho xã hội. (Phụ lục: 5)

3. Khuyến khích các lớp xây dựng tủ sách học đường và tham gia các sự

kiện về sách

3.1. Khuyến khích các lớp xây dựng tủ sách học đường:

nh thức:

Tại các lớp học, nhà trư ng đã phát động mỗi lớp tạo lập một tủ sách. Như vậy đây là dạng tủ sách xã hội hóa được đặt ở chỗ thuận tiện trong lớp để học sinh dễ dàng sử dụng. Hiện tại 36/39 lớp đã có được tủ sách cho lớp mình.

ổ chức hoạt động:

28

Sách, báo trong tủ sách của lớp là những sách, báo mà học sinh tự mang đến, tự sắp xếp, tự bảo quản và truyền nhau đọc trong lớp. Giáo viên chủ nhiệm sẽ giúp đỡ để học sinh sử dụng sách có hiệu quả và bảo quản tốt tủ sách của lớp. Hàng tuần, các lớp sẽ liên hệ với lớp bạn để trao đổi với nhau và các em đến thư viện để mượn thêm sách cho lớp của mình. Các lớp cũng có thể làm mới tủ sách lớp mình bằng nhiều sáng kiến khác nhau. Như vậy các em luôn luôn có sách mới để đọc. Học sinh có thể đọc sách ở bất cứ lúc nào rảnh sau các gi học trên lớp, tự lựa chọn loại sách mà mình yêu thích, đọc sách xong cất sách vào đúng nơi quy định và đề ra quy chế đọc sách riêng.

Nhà trư ng xác định, xây dựng tủ sách học đư ng là biện pháp giáo dục đặc biệt trong hành trình phát triển văn hóa đọc, cũng là bước đệm quan trọng trong chiến lược xây dựng mô hình “ hư viện xanh” . Có thể nói đây là một biện pháp “đáng giá ngàn vàng” là “chìa khóa vạn năng” bởi lẽ nó không chỉ có tác dụng trước mắt mà còn có giá trị lâu dài. Tủ sách học đư ng không chỉ giúp kết nối tinh thần đoàn kết tập thể mà còn khích lệ ở học sinh tư duy và kĩ năng phản biện, kĩ năng tự học, tự tích lũy tri thức qua sách. Qua những “bước chân của sách” để lan tỏa không gian đọc sách rộng khắp, biện pháp này còn góp phần giáo dục các em ý thức bảo vệ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, ý thức trân trọng những giá trị tinh thần và giúp giáo viên tìm kiếm, phát hiện những tài năng, những năng lực tiềm tàng của các em để nâng đỡ và khích lệ. Vì vậy xây dựng tủ sách học đư ng là những mong khơi dậy lòng đam mê đọc sách trong thế hệ trẻ; cung cấp cho học sinh nguồn tri thức lớn từ sách; phát triển văn hóa đọc trong học sinh tạo cơ hội cho học sinh tự tin để hội nhập.

Mô hình tủ sách được bắt đầu từ các lớp chất lượng cao sau đó được khuyến khích nhân rộng ra tất cả các lớp còn lại. Theo đó, bí thư các Chi đoàn sẽ có nhiệm vụ làm công tác tư tưởng cho các bạn học sinh, các đoàn viên trong lớp mình qua các gi sinh hoạt; bàn bạc với giáo viên chủ nhiệm (GVCN) để làm công tác tư tưởng với phụ huynh qua các cuộc họp phụ huynh. Có thể tuyên truyền, khích lệ làm mô hình “Tủ sách 30K”, “ ủ sách 50K” “ ủ sách 100 K”, mỗi học sinh được khuyến khích đóng góp ít nhất một cuốn sách phù hợp với sở thích và lứa tuổi. Tùy tình hình thực tế của lớp mà mỗi lớp sẽ xây dựng tủ sách riêng cho lớp mình, mỗi tủ sách có trung bình 40-60 cuốn đa dạng về thể loại, từ sách tham khảo tới sách khoa học, lịch sử, kỹ năng sống, văn học, ngoại ngữ... Tùy theo từng khối và lớp học (lớp khối A, lớp khối D...) để bố trí các loại sách sao cho học sinh dễ tiếp cận loại sách mình cần và yêu thích. Ở các lớp đều phân công tổ quản lý, sổ ghi chép về mã số sách, sổ đăng ký mượn sách, nội quy tủ sách được đặt ngay ngắn, trang trọng và hoàn toàn mở trong mỗi lớp học. Nhà trư ng xác định tủ sách học đư ng là một trong những hạng mục của dự án thư viện xanh nên được ưu tiên, khuyến khích triển khai trước tiên.

Trong số các lớp chất lượng cao nhà trư ng, mô hình tủ sách lớp học của tập thể giáo viên và học sinh lớp 12D1 (K42); 11D1(K43); 10D2(K44); 10D1(K44);

29

10T3(K44) … là đáng tuyên dương hơn cả. Theo tìm hiểu chúng tôi được biết, tập thể lớp đã có kế hoạch kĩ lưỡng, cách triển khai khoa học và kết quả bước đầu rất đáng khen ngợi. GVCN và ban cán sự (BCS) lớp đã làm công tác tư tưởng trong các gi sinh hoạt, hoặc lồng ghép qua các gi giảng Văn, GVCN chia sẻ với các em về giá trị của sách, giá trị của văn hóa đọc và kể những câu chuyện cụ thể, chân thực quanh đây về những ngư i lớn lên, giỏi hơn từ sách để khích lệ các em đến với sách. GVCN khẳng định với các em việc có một tủ sách ở lớp sẽ là chiếc chìa khóa vàng để các em chinh phục những đỉnh cao tri thức, để khám phá thế giới. Tủ sách là minh chứng đầu tiên thể hiện quyết tâm của cô và trò trong hành trình biến ước mơ thành hiện thực..... Với phụ huynh học sinh, GVCN sẽ trao đổi với chi hội trưởng để chi hội trưởng nắm bắt được nguyện vọng của các con của lớp, của trư ng. Sau đó chi hội trưởng sẽ truyền đi thông điệp này tới tất cả cha mẹ học sinh qua trang Hội phụ huynh học sinh ...

BCS lớp đặc biệt là lớp phó học tập và tổ thư kí sẽ biên nhận sách hàng ngày và ra quy chế đọc sách, mượn sách. BCS lớp phân loại sách và gắn tên cơ bản mỗi nhóm sách theo chức năng và bộ môn khoa học như: Sách kĩ năng sống; sách KHTN; sách KHXH; sách tham khảo Văn...

Ngoài ra GVCN và ban truyền thông của lớp đã đăng hình ảnh tủ sách lên trang facebook cùng l i bày tỏ nguyện vọng làm đầy, làm mới tủ sách mỗi ngày để tiếp tục kêu gọi các mạnh thư ng quân hỗ trợ thêm. Trang facebook cũng là kênh để lan tỏa ý tưởng và biện pháp xây dựng tủ sách học đư ng rộng khắp.

Để tủ sách được vận hành tốt, lớp đã ra quy chế đọc sách, quy chế được BCS soạn thảo trên cơ sở thực tế tủ sách của lớp và nhu cầu đọc sách của các thành viên trong lớp. Quy chế sau đó sẽ được thông qua sơ thảo, lấy ý kiến từ tập thể lớp, GVCN duyệt và đi đến thống nhất. Bản quy chế gồm 10 điều lệ cơ bản, trong đó thống nhất cao ở ý thức giữ gìn sách, trách nhiệm bảo quản và làm giàu tủ sách; phần thưởng cho những bạn tích cực đọc sách...

Hiện tại tủ sách các lớp đều có nhiều đầu sách và đã đi vào vận hành hoạt động bước đầu đem lại hiệu quả. Riêng tủ sách Thanh Xuân của lớp 12D1(K42) có 357 đầu sách. Sách được sắp xếp khoa học theo các hạng mục định sẵn. Trong đó số sách do GVCN cung cấp là 60 cuốn, số còn lại được gom từ các học sinh trong lớp. Các thành viên trong lớp rất hào hứng với việc đọc sách, việc đọc sách có nề nếp và trật tự. Mỗi tuần đều đặn sau gi sinh hoạt theo chủ đề lớp sẽ nghe một bạn nói về trang sách trong tôi. Phong trào đọc sách thực sự được lan tỏa mạnh mẽ. Nhiều bạn lập nhóm và ở lại lớp đọc sách sau mỗi buổi học và tranh luận sôi nổi về những điều đọc được từ sách. Nhiều dòng trạng thái được ghi lại về cuốn sách vừa đọc. Tinh thần và thái độ học tập thay đổi theo hướng tích cực. Đặc biệt từ mô hình tủ sách Thanh Xuân đã có 3 bạn tham gia viết bài dự thi Đại sứ văn hóa đọc đạt giải cao: 01 giải Nhất cấp Tỉnh; 02 giải chuyên đề cấp Tỉnh và 01 giải Nhì cấp Quốc gia (Năm học 2020-2021 và 2021-2022).

30

Sau mô hình “ ủ sách thanh xuân” của lớp 12D1(K42) phải kể đến tủ sách của lớp 11D1(K43). Tủ sách lớp 11D1 cũng đã đem về thành công bước đầu cho các em khi tham gia dự thi Đại sứ văn hóa đọc, đó là 01 giải ba cấp Tỉnh và 01 giải KK cấp Quốc gia. Đến năm học 2021-2022 cả trư ng đã có được 36 tủ sách lớp học, đây thực sự là một “con số biết nói” chứng minh cho quyết tâm lan tỏa văn hóa đọc ở nhà trư ng. Những tủ sách ấy thực sự đã góp phần “thắp lửa” cho văn hóa đọc và là nền tảng quan trọng để xây dựng mô hình thư viện xanh tại trư ng THPT Đô Lương 3. ( Phụ lục 6 )

3.2. Khuyến khích học sinh tham gia các sự kiện về sách.

Có thể nói ngày hội sách hay các sự kiện về sách là điểm dừng chân của những ngư i yêu sách, là th i điểm văn hóa đọc sôi động nhất bởi rất nhiều sự kiện về sách được diễn ra. Tuy nhiên ở các vùng huyện lẻ các sự kiện sách không như ở thành phố, thông thư ng sự kiện sách chỉ được phát động trên quy mô trư ng học hoặc liên trư ng hoặc phòng văn hóa huyện. Để khắc phục những hạn chế trên nhà trư ng khuyến khích các em học sinh lên kế hoạch tổ chức các sự kiện sách phù hợp với địa bàn và góp phần khích lệ việc đọc sách. Có thể lấy một số ngày lễ trong năm để tổ chức sự kiện văn hóa đọc chẳng hạn như đọc sách hướng về Ngày giải phóng thủ đô (10/10); Ngày sách và Văn hóa đọc (21/4); Sách về mẹ; Hoa trái quanh ta; ôi đã trưởng thành như thế nào ?; Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu ? Qua sự kiện này học sinh còn rèn luyện thêm kĩ năng mềm tạo sự liên kết và tính đoàn thể, trách nhiệm. Bởi lẽ tổ chức sự kiện không chỉ là tiệc tùng, đó là công việc, sự chuyên nghiệp và sáng tạo. Để trở thành một nhà tổ chức sự kiện chuyên nghiệp, bạn không những cần có sự sáng tạo, sự nhiệt huyết, năng động mà còn cần thêm rất nhiều kinh nghiệm và các kỹ năng để thu hút các bạn tham gia.

Trong năm học vừa qua nhiều lớp đã tham gia sự kiện sách do Đoàn thanh niên phát động là “Gom sách tặng bạn nghèo; tặng học sinh vùng khó khăn”.

Theo đó các lớp đã ra quy chế mỗi tổ phải gom được từ 5-10 đầu sách, có thể là sách giáo khoa, sách tham khảo, sách kĩ năng sống, truyện các loại...Các sách phải có giá trị sử dụng và lên kế hoạch tặng sách của lớp mình, báo cáo kết quả về Đoàn trư ng. Các lớp sau khi gom sách đã tập hợp các thành viên BCS để phân loại sách, chọn th i gian, địa chỉ để tặng sách, bắt đầu từ các bạn nghèo trên địa bàn xóm, xã, huyện nhà. Ngoài ra các em còn kết hợp với Đoàn trư ng trong các hoạt động thiện nguyện để đưa sách lên vùng cao, vùng xa hoặc vùng gặp sự cố thiên tai, nơi các em nhỏ, các bạn học sinh đang gặp rất nhiều khó khăn, thiếu thốn về sách cũng như điều kiện học tập.

Rõ ràng hoạt động này vừa mang tính nhân văn vừa phát huy được tinh thần, sức trẻ, nhiệt huyêt của đoàn viên thanh niên và sách luôn là sứ giả kết nối tình yêu thương, tạo nên niềm tin, sức mạnh để vượt lên hoàn cảnh. Nhà trư ng xác định những sự kiện như thế là nền tảng quan trọng để lan tỏa văn hóa đọc, để

31

từng bước hoàn thành mục tiêu có nhiều học sinh yêu sách, ham đọc sách và trở thành những “Đại sứ văn hóa đọc tiêu biểu”.

Cũng từ các hoạt động này các em còn đề đạt ý kiến với GVCN, đặc biệt là chia sẻ kế hoạch với cô thủ thư nhà trư ng, kết nối với cán bộ Thư Viện tỉnh để những chuyến xe đọc sách lưu động của tỉnh đến với nhà trư ng. Từ đó hướng các bạn hãy nghĩ đến những cuốn sách trong các thư viện lớn và tìm cách đọc được nó. (Phụ lục 7)

4. Tổ chức cho học sinh thi giới thiệu sách hay, thi Văn hóa đọc cấp

trường

Cuộc thi Đại sứ Văn hoá đọc được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo và các đơn vị liên quan tổ chức từ năm 2019 và năm nay đã là mùa thứ tư. Cuộc thi đã thu hút được đông đảo sự tham gia của các em học sinh, sinh viên trên toàn quốc và qua cuộc thi này ban tổ chức nhằm khơi dậy hứng thú, niềm đam mê đọc sách đối với lứa tuổi thanh thiếu niên, nhi đồng, từ đó khuyến khích, thúc đẩy phong trào đọc sách trong thế hệ trẻ, hình thành thói quen, kỹ năng đọc sách cho học sinh, góp phần phát triển văn hóa đọc trong nhà trư ng và cộng đồng. Nhận thấy rõ ý nghĩa của cuộc thi BGH nhà trư ng đã khích lệ các em học sinh tích cực tham gia, tuy nhiên để bài dự thi có kết quả tốt thì nhà trư ng đã triển khai về các tổ chuyên môn, các GVCN để giáo viên có kế hoạch cho các lớp tổ chức các cuộc thi “Đi tìm đại sứ văn hóa đọc” hoặc “Cuốn sách trong tôi” theo quy mô chi đoàn trước. Nhà trư ng xem cuộc thi cấp chi đoàn như là vòng sơ loại để chọn những bài tiêu biểu đi dự thi cấp tỉnh. Theo đó các lớp đã và đang triển khai nhiệm vụ này hết sức phong phú.

Sau đây là bản minh họa cách thức tổ chức cuộc thi của chi đoàn 11D1(K42).

4.1. Tổ chức cuộc thi “Cuốn sách trong tôi”

- Mục đích của hoạt động:

Tìm kiếm và tôn vinh những bạn yêu sách và chia sẻ tốt nhất những cuốn sách đã đọc. Hỗ trợ một số học sinh thụ động trong việc tiếp cận sách hoặc đọc sách chưa có chủ đích, đọc những thể loại sách chưa thật cần thiết, chưa hợp lý; một số bạn chưa được tiếp cận với sách hay, sách có giá trị....

Giúp các bạn tự tin hơn trong môi trư ng học đư ng; tạo được mối quan hệ và tương tác lẫn nhau cùng lan tỏa lối sống tích cực, năng động; thắp lên ngọn lửa về lòng đam mê đọc sách trong các em, để đến lượt mình các em sẽ mang ngọn lửa ấy thắp sáng muôn nơi trên hành trình khám phá, chinh phục cuộc sống và văn hóa đọc được lan tỏa rộng khắp. Tạo tiền đề để khích lệ những học sinh có năng khiếu tham gia cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc”

- Cách thức tiến hành: Tiến hành trong các giờ sinh hoạt lớp, hoặc ngoại

khóa.

32

+ Thành lập Ban giám khảo (giáo viên chủ nhiệm và đại diện các bạn ở các tổ) công bố tiêu chí chấm điểm:

+ Nói lí do đọc sách, đam mê sách của bản thân trong vòng 5 phút

+ Trước quan điểm của mọi ngư i: Nên giành thời gian đọc sách. Quan điểm của bạn về vấn đề này như thế nào?

+ Chỉ ra được các tác dụng của việc đọc sách: Mở mang trí tuệ, giải trí, kết nối, làm giàu vốn từ.....

+ Chia sẻ cụ thể về một cuốn sách giá trị mà bản thân đã đọc.

+ Kể tên và giới thiệu khái quát những cuốn sách trên kệ sách bản .

+ Biết cách thu hút, tạo được sức hấp dẫn đối với ngư i nghe khi bạn Review

+ Chia sẻ kinh nghiệm đọc sách.

+ Làm chủ được th i gian (nói trong vòng 5 phút)

- Th i gian chuẩn bị cho hoạt động: Học sinh được giao chủ đề hoạt động và th i gian chuẩn bị trong vòng 1 tuần trước khi hoạt động diễn ra.

- Trong cuộc thi các học sinh trình bày ý tưởng review cuốn sách của bản thân, ưu tiên cho những học sinh tự ti sau đó lần lượt tranh luận, hùng biện về vấn đề Ban giám khảo đưa ra.

- Phân loại: Dựa vào các tiêu chí chấm điểm, Ban giám khảo đánh giá năng lực của từng học sinh bằng điểm số. Dựa vào điểm số cá nhân các thí sinh được xếp thứ hạng chung cuộc từ cao xuống thấp, tuy nhiên thang điểm sẽ có cách khích lệ cho học sinh tự ti.

- Kết quả hoạt động:

Nhìn chung với cuộc thi “Cuốn sách trong tôi” đã góp phần giúp cho học sinh có cơ hội bộc lộ suy nghĩ, cảm xúc bản thân, phát triển kĩ năng nói trước đám đông. Trong số đó nổi bật lên một số bạn tiêu biểu như: bạn Khánh Huyền, Thư Lê; Thảo Nhi, Thảo Quyên, Quỳnh Anh,…

Ngoài ra BGH nhà trư ng còn chỉ thị cho các giáo viên Ngữ Văn có năng khiếu bồi dưỡng, khích lệ được nhiều bạn học sinh yêu thích môn Văn, yêu sách và tích cực tham gia các cuộc thi “Review sách”, viết bài cho các tạp tạp chí Văn học tuổi trẻ, tạp chí Sông Lam… để vừa phát triển năng khiếu vừa lan tỏa rộng khắp tinh thần đọc sách. (Phụ lục 8 )

4.2. Tổ chức cuộc thi “Đại sứ văn hóa” đọc cấp t ƣờng:

Hàng năm nhà trư ng đều tổ chức cuộc thi “ Đại sứ văn hóa đọc” cấp trư ng vào dịp cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6. Cuộc thi được chuẩn bị bài bản, có ban giám khảo (BGK) là các thầy giáo thuộc BGH nhà trư ng, các giáo viên Ngữ Văn có chuyên môn giỏi, có kinh nghiệm trong hướng dẫn học sinh dự thi.

33

- Mục đích của cuộc thi:

Tìm kiếm và tôn vinh những bạn yêu sách và chia sẻ tốt nhất những cuốn sách đã đọc. Giúp học sinh tự tin hơn trong môi trư ng học đư ng; tạo được mối quan hệ và tương tác lẫn nhau cùng lan tỏa lối sống tích cực, năng động; thắp lên ngọn lửa về lòng đam mê đọc sách trong các em, để đến lượt mình các em sẽ mang ngọn lửa ấy thắp sáng muôn nơi trên hành trình khám phá, chinh phục cuộc sống và văn hóa đọc được lan tỏa rộng khắp. Đặc biệt, cuộc thi sẽ sàng lọc để khích lệ những học sinh có năng khiếu tham gia cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” cấp tỉnh, cấp quốc gia.

- Cách thức tổ chức:

+ Ban giám khảo công bố tiêu chí chấm điểm.

+ Bài dự thi được thông báo và triển khai trong th i gian 2 tháng (từ tháng 15/ 4 đến ngày 10 tháng 6)

+ Thí sinh nạp bài về BGH nhà trư ng đúng hạn.

+ Thí sinh được thông báo cụ thể th i gian thi cấp trư ng và cách thức thi gồm 2 phần : phần thuyết trình và phần chấm văn bản.

+Thuyết trình bài thi trong 15 phút.

+ Phần văn bản bài thi sẽ được GK chấm đọc lập 2 vòng.

Cuộc thi sẽ được chấm khách quan, công tâm để chọn ra những bài có chất lượng cao dự thi cấp Tỉnh. BGK sẽ đánh giá cả về phần thuyết trình và cả văn bản bài dự thi để đề nghị xếp giải, chọn bài dự thi. Hoạt động này thực sự thu hút và tạo được cơ hội cho học sinh thể hiện khả năng bản thân, biểu đạt tình yêu sách và khích lệ được tinh thần đọc sách trong các em. Cuộc thi là nền tảng quan trọng để giáo viên chọn, hướng dẫn thêm cho các em để bài viết có cơ hội cao hơn khi ra với đấu trư ng cấp Tỉnh, cấp Quốc gia.( Phụ lục 9 )

5. Chia sẻ giải pháp chọn, xử lí đề thi và cách làm bài thi Đại sứ văn hóa

đọc đạt kết quả cao

Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII của Đảng khẳng định: “Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội”. Văn hóa đọc – một bộ phận của văn hóa – là một trong những động lực thúc đẩy sự hình thành nên con ngư i mới, những công dân có hiểu biết, có trí tuệ để có thể thích ứng với sự phát triển của xã hội hiện đại – xã hội dựa trên nền tảng của nền kinh tế tri thức.Quyết định số 329/QĐ -TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển Văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 với mục tiêu: Xây dựng và phát triển thói quen, nhu cầu, kỹ năng và phong trào đọc (xuất bản tác phẩm in và điện tử) trong mọi tầng lớp nhân dân, nhất là trong thanh niên, thiếu niên, học sinh, sinh viên và chú trọng tới ngư i dân ở vùng nông thôn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; cải thiện môi

34

trư ng đọc; góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, bồi dưỡng nhân cách, tâm hồn, tăng cư ng ý thức chấp hành pháp luật, hình thành lối sống lành mạnh trong con ngư i, xã hội Việt Nam, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập. Sở GD&ĐT Nghệ An trên cơ sở đó đã ban hành công văn: 567/ KH-UBND; kế hoạch Số: 2008/ KH- SGD&ĐT về phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030

Vậy để làm cho giáo viên, học sinh tham gia tích cực vào phong trào văn hóa đọc trong nhà trư ng, làm thế nào để khích lệ học sinh tích cực tham gia cuộc thi ? Chúng tôi xin chia sẻ giải pháp chọn, xử lí đề thi và cách làm bài thi Đại sứ văn hóa đọc đạt kết quả cao, đây là kinh nghiệm mà chúng tôi tích lũy được từ thực tế tham gia dự thi các mùa thi trước.

Cụ thể, thể lệ cuộc thi từ năm 2019 đến 2021 xoay quanh 3 đề, trong đó câu 2 các đề là giống nhau đó là : “Nếu được chọn là Đại sứ Văn hóa đọc, em có kế hoạch và biện pháp g để khuyến khích các bạn và mọi người đọc sách nhiều hơn?”. Riêng với câu 2 theo kinh nghiệm của chúng tôi là bài viết cần cụ thể hóa những kế hoạch, mỗi kế hoạch có những giải pháp nào; hình dung kết quả sẽ đạt được, tức là tính khả thi của giải pháp. Đồng th i, bài viết cần minh họa càng rõ càng tốt trình tự các bước thực hiện giải pháp. Khích lệ tinh thần sáng tạo trong trang trí, trình bày, bài viết viết tay, vẽ tay đẹp thư ng thuyết phục cao hơn bài thi đánh máy hoặc có sự hỗ trợ của công nghệ thông tin. Tránh tuyệt đối việc nêu kế hoạch và giải pháp chung chung hoặc copy trên mạng, copy những bài của mùa trước. Nghĩa là Ban tổ chức đánh giá cao tính chân thực, ý tưởng và sự sáng tạo, độ nhiệt huyết của các đại sứ tương lai trong chiến lược lan tỏa văn hóa đọc. (Phụ lục 10)

Câu 1 của mỗi đề gắn với một yêu cầu riêng, nên việc xử lí đề cần nhận diện cẩn trọng hơn. Mỗi đề có cái khó, cái hay riêng, thí sinh dự thi cần căn cứ thực lực bản thân, sự đam mê, sở trư ng của mình thuộc lĩnh vực nào để có sự lựa chọn hợp lí. Chúng tôi quan niệm khâu chọn đề và xử lí đề chiếm 50% thành công của bài thi. Sau đây chúng tôi xin chia sẻ cụ thể đặc thù và kĩ năng làm bài câu 1các đề

:

Cơ sở xây dựng Câu 1/ Đề 1. Câu 1/ Đề 2. Câu 1/ Đề 3.

-Bản thân chúng tôi đã hướng dẫn học sinh xử lí đề và làm bài thi Đại sứ văn hóa đọc đạt kết quả cao.

Câu 1: Chia sẻ về một cuốn sách mà em yêu thích hoặc một cuốn sách đã làm thay đổi nhận thức hoặc cuộc sống của em.

Câu 1: Sáng tác một tác phẩm (câu chuyện hoặc một bài nhằm thơ) khích lệ mọi người đọc sách (Khuyến khích thí sinh vẽ tranh minh họa). Câu 1: Viết tiếp lời cho một câu chuyện hoặc cuốn sách mà em đã đọc. Khuyến khích thí sinh vẽ tranh minh họa hoặc có lời song ngữ tiếng Anh. -Hiện tại nhiều học sinh, nhiều trư ng ** Nếu chọn đề 1,

35

THPT mong muốn tham gia thi nhưng chưa biết cách làm nên chưa tham gia

** Nếu chọn đề 2, ngư i viết cần phải có kĩ năng viết tác), phải (sáng nắm thể thức văn bản và chọn câu chuyện hoặc tứ thơ phù hợp với chủ đề

khuyến đọc; Các

thi hoặc viết bài dự thi nhưng chưa có kết quả cao. Chúng tôi mong muốn chia sẻ những kinh nghiệm thực tế để khích lệ và lan tỏa

phong trào đọc sách không chỉ trong học sinh mà còn trong cộng tôi đồng. Chúng nghĩ đây là việc cần làm và là “việc tử tế” sự ngư i viết phải thông minh khi biết cuốn chọn sách thực sự có giá được hiểu trị; thông điệp của cuốn sách; biết lựa chọn từ ngữ để giới thiệu, truyền cảm hứng đến mọi ngư i, khích lệ mọi ngư i tìm đọc; Nói rõ cuốn sách ấy đã tác động đến bản thân như thế theo hướng nào tích cực; Bài viết phải thật sự có độ lắng về cảm xúc và nhận thức.

** Nếu chọn đề 3, ngư i viết bên cạnh việc hiểu được nội thông điệp dung, của cuốn sách phải có được sự nhạy cảm, ý tưởng sáng tạo khi viết tiếp câu chuyện đó; Phải tạo tình huống được hấp dẫn, xây dựng được chi tiết đặc sắc nhưng phù hợp với cốt truyện gốc và dù phát triển cốt theo cách truyện nào thì vẫn phải đảm bảo tính nhân văn và hướng đến giá trị của sách, việc đọc sách. trong tiết chi truyện ngắn phải là sự liên hệ cho việc lan tỏa ý nghĩa đọc sách, nhấn mạnh sự tác động, vai trò của việc đọc sách đến bản thân; Là thì cần coi thơ chân trọng thành, mãnh liệt trong cảm xúc...

Năm học 2021-2022 ; 2022-2023 nội dung cuộc thi có một số thay đổi só với các kỳ trước, cụ thể Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 507/QĐ-BVHTTDL ngày 10/3/2022 về việc tổ chức Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2022. Với chủ đề "Khát vọng phát triển đất nước", Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2022 được phát động tới các học sinh phổ thông, sinh viên trên cả nước ( bao gồm các trư ng thuộc lực lượng vũ trang) và ngư i khiếm thị. Với mục đích lan tỏa niềm đam mê đọc sách đối với thế hệ trẻ; trao đổi, chia sẻ những kinh nghiệm của việc đọc sách và phát triển văn hóa đọc, từ đó khuyến khích, thúc đẩy phong trào đọc trong nhà trư ng và cộng đồng, hình thành thói quen và nâng cao kỹ năng đọc sách cho học sinh. Khẳng định vị trí, vai trò, những giá trị tốt đẹp của văn hóa đọc trong việc nâng cao năng lực tiếp cận thông tin và tri thức của ngư i Việt Nam, đặc biệt là phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, khơi dậy ý chí, khát vọng, quyết tâm phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc của thế hệ trẻ. Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc được yêu cầu phát động sâu rộng tới các trư ng học, thu hút đông đảo các em học sinh tham gia dự thi; Triển khai tổ chức hiệu quả, thiết thực, đúng đối tượng, chủ đề và nội dung của cuộc thi, đảm bảo “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid 19”

Nội dung thi –gồm 2 đề :

Đề 1:

36

Câu 1: Chia sẻ cảm nhận của em về một cuốn sách đã truyền cảm hứng, hướng em tới lối sống tích cực, có ý thức xây dựng môi trư ng sống văn hóa lành mạnh, có trách nhiệm với xã hội, khơi dậy khát vọng cống hiến và phát triển đất nước.

Câu 2: Em hãy xây dựng kế hoạch hành động nhằm phát triển văn hóa đọc cho bản thân hoặc cộng đồng? (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, kết quả đạt được).

Đề 2

Câu 1: Em hãy sáng tác một tác phẩm văn học (truyện ngắn, thơ, kịch) hoặc một tác phẩm hội họa (tranh vẽ) với thông điệp lan tỏa tình yêu đọc sách, thông qua đó khơi dậy trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và khơi dậy niềm tự hào dân tộc, tình yêu với Tổ quốc.

Câu 2: Em hãy xây dựng kế hoạch hành động nhằm phát triển văn hóa đọc cho bản thân hoặc cộng đồng? (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được).

Như vậy, với những thay đổi trên đây chắc chắn thí sinh sẽ có thêm những hứng khởi mới, tuy nhiên về cơ bản đề thi vẫn giữ nguyên mục đích, yêu cầu như những năm trước, chính vì thế những giải pháp và định hướng trên đây của chúng tôi vẫn nguyên giá trị. Thực tế đề thi năm nay, xét về độ khó thì đó là nội dung, phạm vi chia sẻ hẹp hơn những năm trước,cụ thể là bài thi chỉ đề cập đến chủ đề Khát vọng phát triển đất nước. Nghĩa là các bạn dự thi phải chú ý ngay từ đầu để tập trung làm bài hướng đến chủ đề trên.

Nếu chọn đề 1 , các bạn cần tìm những cuốn sách có sức lan tỏa về khát vọng phát triển đất nước trên nhiều lĩnh vực. Đó có thể là những cuốn sách như “ Tôi tài giỏi, bạn cũng thế”; “Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu?”; “Đừng sợ ngã” hay những tác phẩm kinh điển đã đi cùng năm tháng như “ Thép đã tôi thế đấy”, “Tuổi thơ dữ dội”…

Nếu chọn đề 2, là sáng tác một tác phẩm thì bài thi cũng hướng đến chủ đề khát vọng phát triển đất nước. Tác phẩm phải nói được những dự định, những ước mơ khát vọng cao cả, đó có thể là những câu chuyện, bài thơ về một cá nhân kiệt xuất, những việc tử tế mà bạn thấu cảm vì có sức lan tỏa rộng lớn; cũng có thể là câu chuyện về những con ngư i bình thư ng, giản dị quanh ta, đâu đó mà ta gặp, những ngư i có thể “không ai nhớ mặt đặt tên/ Nhưng họ đã làm nên đất nước”…

Riêng câu 2: xây dựng kế hoạch hành động nhằm phát triển văn hóa đọc cho bản thân hoặc cộng đồng, ngư i viết cần lên kế hoạch cụ thể, có tính khả thi; Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được…Tất cả cần sự minh họa rõ ràng, có cơ sở, khoa học, dễ áp dụng.

II. Khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của đề tài.

1. Mục đ ch khảo sát

37

Khảo sát nhằm đánh giá sự cấp thiết và tính khả thi của việc áp dụng các giải pháp năng cao văn hóa đọc và chất lượng bài dự thi “Đại sứ văn hóa đọc” cho học sinh.

2. Nội dung và phƣơng pháp khảo sát

2.1. Nội dung khảo sát:

- Các giải pháp được đề xuất có thực sự cấp thiết đối với vấn đề nghiên cứu hiện nay không?

- Các giải pháp được đề xuất có khả thi đối với vấn đề nghiên cứu hiện tại không?

2.2. Phương pháp khảo sát: Gồm các bước: (1) Lập 02 mẫu phiếu trên googlefom khảo sát ý kiến HS và GV THPT; (2) Gửi đư ng link qua nhóm để điều tra với thang đánh giá 04 mức (tương ứng với điểm số từ 1 đến 4): Không cấp thiết; Ít cấp thiết; Cấp thiết và Rất cấp thiết. Không khả thi; Ít khả thi; Khả thi và Rất khả thi. (3) Tải phiếu về và tổng hợp ý kiến; sau đây là đư ng link : https://forms.gle/spEHCDaC5BDBARYe7 dành cho giáo viên https://forms.gle/GT6DMWiHPyyWFixS8 dành cho học sinh

3. Đối tƣợng khảo sát

Tổng hợp các đối tượng khảo sát

TT Đối tượng Số lượng

1 Giáo viên 50

2 Học sinh 90

Kết quả khảo sát về sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất

3.1. Sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất:

Mức độ

Rất cấpthiết

Cấp thiết

Ít cấp thiết

Giải pháp

Không cấp thiết (1điểm)

(4 điểm)

(3 điểm)

(2 điểm)

Điểm trung bình

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

Số lượng

Số lượng

Số lượng

Số lượng

25

90

20

60

3

6

2

2

100

3,33

Giải pháp nâng cao văn hóa đọc và chất lượng bài dự thi “Đại sứ văn hóa đọc” cho học sinh bậc THPT.

Đánh giá sự cấp thiết của các giải pháp đề xuất

38

6 4

Biểu đồ khảo sát về tính khả thi của các giải pháp

50%

40%

Rất khả thi

Khả thi

Ít khả thi

Không khả thi

Qua bảng trên cho thấy, mức độ rất cấp thiết, cấp thiết của giải pháp được đánh giá tương đối cao và khá đồng đều. Điều này cho thấy việc đọc sách, văn hóa đọc là vô cùng quan trọng đối với mỗi HS, GV và HS muốn được trải nghiệm việc đọc để tiếp nhận thêm nhiều thông tin mới cũng như chia sẻ những điều đã đọc được từ sách tới cộng đồng.

3.2. Tính khả thi của các giải pháp đề xuất:Đánh giá tính khả thi của các

giải pháp đề xuất

Mức độ

Rất khả thi Khả thi Ít khả thi Không khả thi

Biện pháp ∑ (4 điểm) (3 điểm) (2 điểm) (1 điểm) Điểm trung bình

Điểm Điểm Điểm Điểm Số lượng Số lượng Số lượng Số lượng

32

100

48 192 96 6 12 4 4 3,33

Giải pháp nâng cao văn hóa đọc và chất lượng bài dự thi “Đại sứ văn hóa đọc” cho học sinh bậc THPT.

6.6 4.4

Biểu đồ khảo sát về tính khả thi của các giải pháp

56%

33%

Rất khả thi

Khả thi

Ít khả thi

Không khả thi

39

III. Mối quan hệ giữa các (nhóm) giải pháp đề xuất.

Khảo nghiệm sự tương quan giữa sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất

5

4

3

Sự cấp thiết

2

Tính khả thi

1

0

Giải pháp 2

Giải pháp 3

Giải pháp 4

Giải pháp 5

Sự tương quan giữa sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp

Giải pháp 1

Sự cấp thiết và tính khả thi của 05 giải pháp đề xuất được đánh giá khá tương đương nhau, đồng th i khá cao. Sự chênh lệch về điểm trung bình chung giữa sự khả thi và tính cấp thiết không nhiều đã phản ánh thực tế việc tìm ra các giải pháp là rất cần thiết. Như vậy tương quan giữa sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp được đề xuất là thuận và chặt chẽ, có sự phù hợp rất cao. Do đó, các giải pháp được đề xuất là cấp thiết và khả thi trong việc góp phần nâng cao văn hóa đọc và chất lượng bài dự thi “Đại sứ văn hóa đọc” cho HS trư ng THPT Đô Lương 3.

Từ mục tiêu của quá trình giáo dục, mục tiêu nâng cao văn hóa đọc cũng

như chất lượng bài dự thi “Đại sứ văn hóa đọc”, những giải pháp đề xuất trên đây là xuất phát từ cơ sở thực tiễn, có tính biện chứng nhằm khắc phục những tồn tại hạn chế và cải tiến chất lượng, hiệu quả của việc đọc sách, giới thiệu sách cho học sinh bậc THPT.

Trong thực tế, để đạt kết quả cao khi làm bất cứ việc gì chúng ta cần sự đam mê, niềm hứng thú. Việc đọc sách cũng vậy, nếu các giải pháp đem lại niềm, hứng thú thì chắc chắn sẽ nâng cao chất lượng, hiệu quả. Từ việc chăm đọc sách, đam mê khám phá tri thức từ những trang sách, học sinh sẽ chuẩn bị một hành trang dày dặn, những kĩ năng cần thiết để vào đ i tự tin. Những giá trị mà sách mang lại sẽ được lan tỏa, giá trị cuộc sống sẽ được nâng cao.

Tri thức hay kiến thức là những thông tin hiểu biết hay kĩ năng có được nh trải nghiệm,thông qua giáo dục cũng như quá trình tự học và thu nhận kiến thức. Sách chính là ngư i bạn đồng hành cùng ta trên mỏi nẻo đư ng như M.Gorki đã từng nói: “Sách mở ra cho ta những chân trời mới”. Nhận rõ những ưu việt trên đây, nhóm giải pháp mà đề tài của chúng tôi đề xuất là hướng đến phát triển văn

40

hóa đọc trong cộng đồng, trong học sinh qua cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc, chắc chắn mô hình này sẽ được nhân rộng. Hơn nữa những giải pháp chúng tôi chia sẻ trên đây cũng dễ thực hiện vì không quá tốn kém về kinh phí chỉ cần sự quyết tâm vào cuộc và tâm huyết vì sự nghiệp phát triển giáo dục chung vì mục tiêu phát triển đọc sách và văn hóa đọc trong học sinh … thì chắc chắn chúng ta sẽ làm được.

IV. Kết quả đạt đƣợc khi thực hiện các giải pháp

1. Thử nghiệm các biện pháp tác động:

Chúng tôi chọn nhóm thử nghiệm và đối chứng là học sinh 3 khối lớp trên địa bàn nghiên cứu. Điều tra, thăm dò về thái độ nhận thức của các em về tầm quan trọng của việc đọc sách, nhất là đối chứng kĩ năng làm bài thi của các em đối với cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc trước và sau khi các em có sự chỉ dẫn của giáo viên hướng dẫn áp dụng các giải pháp trên đây.

2. Kết quả thử nghiệm:

HS Khối 10

Không qun trọng

Không quan trọng lắm

Bình thường

HS Khối 11

Quan trọng

Cực kì quan trọng

HS Khối 12

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Chúng tôi tiến hành thăm dò về thái độ, nhận thức của học sinh về giá trị, tầm quan trọng của sách. Kết quả cho thấy đa số các em đánh giá cao về giá trị của việc đọc sách và mức độ nhận thức giữa học sinh 3 khối ít nhiều khác nhau. Các anh chị khối 11, khối 12 có nhận thức và đánh giá cao hơn các em lớp 10 về tầm quan trọng của sách, đó có lẽ cũng là quy luật thuận của mức độ nhận thức. Biểu đồ 1.3 sau đây là phần minh họa số liệu mà chúng tôi đã xử lí sau khảo sát.

Biểu đồ .3. hái độ, nhận thức của học sinh về tầm quan trọng của sách và

việc đọc sách:

Bên cạch đó chúng tôi còn đối chứng nhận thức về kĩ năng làm bài thi của các em vớicuộc thi Đại sứ văn hóa đọc trước và sau khi các em có sự chỉ dẫn của giáo viên hướng dẫn áp dụng các giải pháp trên đây. Nhóm đối chứng là 500 học sinh của 3 khối lớp; Hình thức là dùng câu hỏi thăm dò dưới dạng trắc nghiệm nhanh với 3 phương án trả l i.

41

Nội dung khảo sát trong trắc nghiệm tâm lý của Dakharov và của bảng hỏi đều được thiết kế theo 3 phương án lựa chọn (trả l i)

Nội dung khảo sát trong trắc nghiệm tâm lý của Dakharov và của bảng hỏi đều được thiết kế theo 3 phương án lựa chọn (trả l i) (xem phụ lục 1A )

+ Rất quan tâm; Rất ghi nhận phần tư vấn giải pháp của thầy cô;

+ Có quan tâm ít nhiều; Tư vấn của giáo viên có hỗ trợ nhất định.

+ Không quan tâm, không có ý định thi.

Kết quả thu được sau khi xử lý số liệu như sau:

Bảng 1.1: Đánh giá chung của học sinh về cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc

TT Các biểu hiện Tỉ lệ %

Rất quan tâm; Rất ghi nhận phần tư vấn giải pháp của thầy cô.

Có quan tâm ít nhiều; Tư vấn của giáo viên có hỗ trợ nhất định.

1 320/500 64%

2 152/500 30,4%

Không quan tâm lắm hoặc không bao gi chú ý đến các cuộc thi về sách.

28/500 3 5,6%

(Nguồn: Kết quả xử lí số liệu)

V. Kết luận thử nghiệm và nhân ộng mô hình:

Danh nhân Trung Quốc cũng từng nói: “ ọc vấn không chỉ là chuyện đọc sách nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn”. Chính vì thế, học vấn là cả một quá trình dài tích lũy kiến thức mà sách là ngư i bạn song hành cùng nhân loại để đưa nguồn tri thức đến với con ngư i. Sách là minh chứng rõ ràng cho chuyến hành trình dài chuyên chở tri thức, những tinh hoa của loài ngư i đã chắt lọc bao nhiêu năm. Đã là trí tuệ của cả cộng đồng con ngư i thì hẳn rằng không ai có thể chối bỏ được tầm quan trọng của sách.Thầy giáo Văn Như Cương từng căn dặn học sinh mình: “muốn làm người tài th hãy đọc nhiều sách, nếu có lỡ ăn xin th cũng phải là người ăn xin có kiến thức”. Vậy nên, giúp học sinh đến gần hơn với sách, chăm chỉ và tìm thấy đam mê từ việc đọc sách theo chúng tôi đó là những việc làm tử tế. Bởi lẽ, thông qua việc đọc sách đã giúp các em phát triển được nhiều phẩm chất và năng lực cốt yếu trong chiến lược phát triển giáo dục hiện hành. Hơn nữa, khi các em tự tin và hào hứng đến với các sân chơi lớn về sách, cụ thể là cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc chắc chắn những phẩm chất, năng lực cốt lõi thêm một lần được trải nghiệm và khẳng định.

Qua phần khảo sát và đối chứng trên đây, nhất là nhìn vào các biểu đồ khảo sát tính khả thi, mức độ tương quan giữa các giải pháp, biểu đồ 1.3 chúng ta có thể thấy số lượng học sinh quan tâm tìm hiểu và đọc sách tăng lên đáng kể; nhận thức về sách, việc đọc sách cũng như nhu cầu đọc các loại sách cũng phân loại khá rõ giữa các cấp học, lứa tuổi. Còn qua Bảng 1.1: Đánh giá chung của học sinh về

42

cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc “chúng ta có thể thấy về cơ bản là các em thực sự thấy hài lòng, tự tin làm bài dự thi hơn khi có sự tư vấn các giải pháp trên đây của giáo viên.

Bên cạnh đó chúng tôi thấy phụ huynh và giáo viên có sự kết nối với học sinh hơn; Phụ huynh sẵn sang tạo điều kiện để con mua sách, ủng hộ sách, đọc sách. Họ sẵn sàng đồng hành cùng các con trên hành trình chinh phục những cuốn sách, họ khích lệ con dự thi và cảm kích trước sự quan tâm của giáo viên.(Phụ lục : 11)

C. MỘT SỐ KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

1. KẾT LUẬN:

Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc đã thực sự trở thành một sự kiện văn hóa nổi bật có sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng, đặc biệt là trong giới trẻ, học sinh, sinh viên. Nhiều câu chuyện, bài thơ khuyến đọc đã được sáng tác khẳng định vai trò, tầm quan trọng, sức ảnh hưởng của sách báo và văn hóa đọc đối với gia đình, trư ng học, khu dân cư, cộng đồng và xã hội. Nhiều kế hoạch và biện pháp cụ thể, có tính khả thi đã được xây dựng, trong đó có kế hoạch phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng thích ứng với đại dịch Covid-19 như xây dựng kênh để giới thiệu, chia sẻ sách hay…

Đặc biệt, một số bài dự thi cho thấy cuộc thi đã thực sự trở thành một sân chơi, một diễn đàn để các em học sinh, sinh viên chia sẻ về kinh nghiệm đọc sách hiệu quả. Nhiều em xây dựng được các kế hoạch, giải pháp, biện pháp khuyến đọc cụ thể, phù hợp với từng độ tuổi và có ý nghĩa thực tế cao. Nhiều bài dự thi có thể được biên tập để in thành sách. Qua các bài dự thi có thể nhận thấy văn hóa đọc đã tác động rất lớn đến việc hình thành trí tuệ, nhận thức, nhân cách của học sinh, sinh viên. Lòng nhân ái, vị tha, biết quan tâm đến ngư i khác đã được hình thành và nuôi dưỡng từ việc đọc sách. Một số em học sinh đã âm thầm trở thành những "đại sứ" văn hóa đọc đem sách và tình yêu sách đến với những hoàn cảnh còn khó khăn trong cộng đồng xã hội".

Đề tài đã tiến hành tổ chức thử nghiệm các kinh nghiệm trên tại địa bàn nghiên cứu và đã khẳng định hiệu quả của các biện pháp đề xuất trong việc nâng cao chất lượng bài thi “Đại sứ văn hóa đọc”cho học sinh bậc THPT. Đối chiếu với nhiệm vụ của đề tài đặt ra, nội dung nghiên cứu đã giải quyết trọn vẹn các nhiệm vụ của đề tài. Để minh chứng cho sự tiếp bước liên tục của hành trình lan toả văn hóa đọc, đặc biệt là nâng cao chất lượng bài dự thi trư ng chúng tôi đã và đang khởi động mạnh mẽ. Hi vọng mùa đại sứ thứ tư năm nay thầy và trò sẽ tiếp tục gặt hái nhiều thành tích hơn nữa, hi vọng nhiều nhà trư ng trên địa bàn tỉnh Nghệ An sẽ nhiệt tình khích lệ học sinh trư ng mình tham gia cuộc thi để trải nghiệm và làm đầy tri thức cho bản thân mình. (Phụ lục 12)

43

2. KHUYẾN NGHỊ

2.1. Văn hóa đọc góp phần đắc lực làm cho cuộcsống phong phú hơn,có thể giúp cho mỗi cá nhân có một cuộc trí tuệ hơn, đẹp đẽ, ý nghĩa, hạnh phúc và hài hòa hơn. Chính vì vậy, phát triển văn hóa đọc luôn là một vấn đề mang ý nghĩa chiến lược trong việc nâng cao dân trí, góp phần phát triển bền vững nguồn nhân lực – nhân tố quyết định mọi thành công. Xây dựng và phát triển văn hóa trong th i kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước góp phần đem lại cho dân tộc Việt Nam sức mạnh của trí tuệ trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Trư ng chúng tôi đã được BGH khích lệ, đồng hành với những sân chơi về sách và bước đầu có được những thành tích nhất định tự cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc.

Rất mong Bộ GD&ĐT; SDG &ĐT xem xét, ghi nhận; khen thưởng cho các nhà trư ng có học sinh và giáo viên tham gia tích cực và có hiệu quả trong phong trào đọc sách và phát triển văn hóa đọc trong nhà trư ng, trong cộng đồng. Nếu được hãy đánh giá kết quả cuộc thi này như các cuộc thi KHKT (Khoa học kĩ thuật) dành cho học sinh THPT.

2.2. Hiện nay còn nhiều trư ng học bậc THPT chưa có học sinh tham gia cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc. Do đó, các giải pháp chúng tôi chia sẻ trên đay cần được phổ biến sâu rộng hơn nữa, đồng th i cần có sự phối hợp, quan tâm nhiều hơn từ BGH các nhà trư ng, các gia đình và các tổ chức xã hội, vì đây cũng là chiến lược, để án của Bộ GD&ĐT.

2.3. Tích cực phát động trong nhà trư ng, trong cộng đồng thành lập quỹ về sách; quỹ phát triển văn hóa đọc nhằm khích lệ phong trào đọc sách, viết sách; tổ chức các sân chơi, các sự kiện về sách để học sinh có cơ hội giao lưu, học hỏi nhiều hơn, sách cũng được lưu chuyển tốt hơn.

\

44

D. TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Kỷ yếu tổng hợp bài dự thi đạt giải cao cuộc thi đại sứ văn hoá đọc tỉnh Nghệ an lần thứ 1 – 2019

2. Kỷ yếu tổng hợp bài dự thi đạt giải cao cuộc thi đại sứ văn hoá đọc tỉnh Nghệ an lần thứ 2 – 2020

3. Kỷ yếu tổng hợp bài dự thi đạt giải cao cuộc thi đại sứ văn hoá đọc tỉnh Nghệ an lần thứ 3– 2021

4. Vũ Ngọc Am (2009), Về phương pháp, kỹ năng đọc sách, t m kiếm tư liệu,

Tuyên giáo, số 9, tr.54-57.

5. Nguyễn Huy Côn (2011), Kỹ thuật đọc, Thanh niên, Hà Nội

6. Nguyễn Hữu Giới (2006), Văn hóa đọc trong bối cảnh bùng nổ truyền thông,

Văn hóa nghệ thuật, số 7, tr.3-5.

7. Nguyễn Tuyết Lan (2005), Suy nghĩ về nhu cầu đọc của trẻ em ngày nay, Thư

viện Việt Nam , số 3, tr.31-33.

8. Lã Thị Bắc Lý (2010), Văn hóa đọc của trẻ em hiện nay – một vấn đề đáng báo

động, Tạp chí giáo dục, số 232 (kỳ 2 – 2/2010). Tr. 57- 58.

9. Vũ Dương Thúy Ngà (2012), Đọc và giải pháp chấn hưng văn hóa đọc ở Việt

Nam, Thông tin và Tư liệu, 5/2012. – tr. 21 – 27.

10. Trần Thị Minh Nguyệt (2006), Đọc sách và sự phát triển nhân cách của thiếu

nhi, Tạp chí giáo dục, số 135, tr.44-46.

11. Trần Thị Minh Nguyệt (2006), Giáo dục văn hóa đọc cho lứa tuổi thiếu nhi,

Văn hóa nghệ thuật, số 5 – 2006 (tr. 116 - 120).

12. Trần Thị Minh Nguyệt (2009), Văn hóa đọc trong xã hội thông tin, Tạp chí

Văn hóa nghệ thuật, số 297.

13. Nguyễn Công Phúc (2012), Văn hóa đọc và công tác đào tạo hướng dẫn bạn

đọc – người dùng tin, Tạp chí Thư viện Việt Nam 2(34).

14. Hoàng Thị Phượng (2010), Vai trò của giáo viên trong việc định hướng văn

hóa đọc cho học sinh, Dạy và học ngày nay, số 9- 2010. Tr.19.

15. Cao Thanh Phước (2011), Phát triển văn hóa đọc của thiếu nhi trong xã hội hiện nay, Thông tin văn hóa nghệ thuật, số 236 – tháng 8/2011. Tr. 67-69.

16. Thu Thảo (2006), Để phục hưng văn hóa đọc trong thời hiện đại, Văn hóa

nghệ thuật, số 7, tr.99-101.

17. Đỗ Thu Thơm (2011), Phát triển văn hóa đọc cho sinh viên tại ọc viện cảnh sát nhân dân, Luận văn thạc sĩ khoa học Thông tin – Thư viện, Trƣ ng ĐHKHXH&NV, Hà Nội.

45

18. Nguyễn Thanh Thủy (2007). Sách và văn hóa đọc thời hiện đại, Lý luận chính

trị và truyền thông, số tháng 7 – 2007. Tr.32 – 34.

19. Nguyễn Thị Thanh Thủy (2014). Văn hóa đọc của sinh viên Đại học Quốc Gia à Nội, luận văn thạc sĩ khoa học Thông tin – Thư viện, Đại học KHXH&NV, Hà Nội.

20. Nguyễn Hữu Viêm (2013), Nhu cầu đọc và văn hoá đọc, Tạp chí Thư viện Việt

Nam, số 3 (41), tr.53-58.

21. Nguyễn Hữu Viêm (2009), Văn hóa đọc và phát triển văn hóa đọc ở Việt Nam,

Tạp chí Thư viện Việt Nam, số 1 (17).

Tài liệu thu thập t n Inte net.

22. Khánh Bình (2013), Nuôi dưỡng văn hóa đọc trong nhà trường.

http://www.sggp.org.vn/giaoduc/2013/11/333050/, truy cập vào 16h35p ngày 29/11/2013.

23. Nguyễn Diệp (2012), Xây dựng văn hóa đọc cho học sinh. - http://tuyengiao.vn/Home/giaoduc/2012/4/40654.aspx.

24. Nguyễn Mạnh Hùng (2013), Việt Nam chưa có văn hóa đọc.

http://dantri.com.vn/van-hoa/viet-nam-chua-co-van-hoa-doc-777162.htm. báo dân trí ngày 10/9/2013, truy cập vào 15h47p ngày 28/11/2013.

25. .Phùng Văn Mùi (2014), Bàn thêm về văn hoá đọc hiện nay.

Đô Lương, ngày 4 tháng 3 năm 2023

Nhóm tác giả

46

PHỤ LỤC 1A

TRẮC NGHIỆM KHẢO SÁT SỰ QUAN TÂM CỦA HỌC SINH THPT VỀ CUỘC THI ĐẠI SỨ VĂN HÓA ĐỌC

Để phục vụ cho việc nghiên cứu khoa học, cô rất mong các em hợp tác và chia sẻ bằng cách điền đầy đủ các thông tin cá nhân vào phần I. Ở phần II, các em đọc kỹ lần lượt từng câu hỏi và câu trả l i tương ứng a b, c, nếu câu trả l i phù hợp, các em hãy khoanh tròn vào mục ghi kết quả tương ứng.

I. Thông tin cá nhân

Trư ng: Lớp:

Tên: Giới tính:

Quê quán: Dân tộc:

II. Nhận thức về sách và việc đọc sách

1. Tôi thấy sách chứa đựng nhiều giá trị to lớn.

a. Đúng b. Tùy sách c. Không

4. Tôi luôn chủ động tìm sách để đọc.

a. Đúng b. Đôi khi c. Không

5.Đến lớp tôi thư ng tranh thủ đọc sách ở thư viện hoặc tủ sách lớp học.

a. Thư ng xuyên b. Không hoàn toàn c. Không

6.Tôi thư ng tổ chức, đề xướng hoặc tham gia tích cực các hoạt động tập thể, các trò chơi về sách.

a. Đúng b. Thỉnh thoảng c. Không

7.Tôi thư ng đăng cai dẫn chương trình khi có dịp tổ chức sự kiện về sách.

a. Đúng b. Không có ý tưởng c. Chỉ có trong ý nghĩ

8. Tôi cảm thấy hào hứng, tự tin hơn khi đọc xong cuốn sách nào đó?

a. Đúng b. Đôi khi c. Không

9. Tôi thấy việc xây dựng tủ sách lớp học rất quan trọng.

a. Đúng b. Không hoàn toàn c. Không quan trọng

10. Thay vì bấm điện thoại tán tôi sẽ đọc sách khi rảnh rỗi.

a. Đúng b. Đôi khi c. Không

III. Nhận thức về cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” (ĐSVHĐ).

1. Bản thân tôi thực sự quan tâm tới cuộc thi.

a. Luôn quan tâm b. Không quan tâm c. Có quan tâm nhất định

47

2. Bản thân tôi thấy cuộc thi rất có ý nghĩa.

a. Đúng b. Không hoàn toàn c. Không

3.Tôi luôn chủ động, tích cực tìm tòi để làm bài thi.

a. Đúng b. Tùy năm c. Không

4. Tôi thấy đề thi hay, khích lệ được tinh thần đọc sách và làm bài thi từ mọi ngư i

a. Đúng b. Tùy đề c. Không

5. Tôi thấy khâu chọn và xử lí đề thi rất quan trọng.

a. Đúng b. Không hoàn toàn c. Không

6.Tôi thấy vai trò của giáo viên rất quan trọng khi hướng dẫn học sinh làm bài thi.

a. Rất quan trọng. b. Tùy giáo viên c. Không

7.Tôi thấy việc tham gia cuộc thi giúp tôi phát triển được nhiều phẩm chất, năng lực.

a. Đúng b. Không hòan toàn c. Không

8. Tôi cảm thấy việc đọc sách trở nên ý nghĩa hơn khi tham gia cuộc thi?

a. Đúng b. Đúng một phần c. Không

9. Tôi thực sự có thêm nhiều kĩ năng làm bài thi khi được tiếp cận những giải pháp từ giáo viên chia sẻ.

a. Đúng b. Có thêm vài kinh nghiệm. c. Không

10. Tôi nghĩ lan tỏa văn hóa đọc là rất quan trọng.

a. Đúng b. Đôi khi c. Không

Một số ý kiến khác :.......................................................................................... ................................................................................................................................. ..........................................................................................................................

Xin chân thành cảm ơn sự hợp tác của các em !

48

PHỤ LỤC 1: VĂN HÓA ĐỌC CỦA NGƢỜI NƢỚC NGOÀI VÀ NGƢỜI VIỆT NAM Ở KHÔNG GIAN CÔNG CỘNG 49

PHỤ LỤC 2: TRAO GIẢI VĂN HÓA ĐỌC TỪ NĂM 2019 - 2022

PHỤ LỤC 2: HÌNH ẢNH TRAO GIẢI TỪ NĂM 2019 – NĂM 2022

50

PHỤ LỤC 3: CÁC QUYẾT ĐỊNH THÀNH LẬP BCĐ CUỘC THI ĐSVHĐ

CẤP TRƢỜNG VÀ CẤP TỈNH

51

PHỤ LỤC 4: MỘT VÀI HÌNH ẢNH HỌC SINH ĐỌC SÁCH Ở THƢ VIỆN TRƢỜNG, BÀI GIỚI THIỆU SÁCH TRÊN TRANG ĐOÀN TRƢỜNG

52

PHỤ LỤC 5: NHỮNG HOẠT ĐỘNG VIẾT BÀI GỬI DỰ THI

CỦA HS TỪ ĐỌC SÁCH

53

PHỤ LỤC 5 : NHỮNG BÀI VIẾT CỦA HỌC SINH ĐĂNG TRÊN BÁO, TẠP CHÍ

54

À CÁC

PHỤ LỤC 6: HÌNH ẢNH TỦ SÁCH CỦA CÁC LỚP

55

PHỤ LỤC 6: HÌNH ẢNH MỘT SỐ TỦ SÁCH CỦA CÁC LỚP

56

PHỤ LỤC 7: HÌNH ẢNH GOM SÁCH VÀ TẶNG SÁCH CHO CÁC BẠN NGHÈO

57

PHỤ LỤC 8: MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG LAN TỎA VĂN HÓA ĐỌC

CỦA HS NHÀ TRƢỜNG

58

+6

PHỤ LỤC 9: CUỘC THI VĂN HÓA ĐỌC CẤP TRƢỜNG ĐỂ CHỌN BÀI

DỰ THI CẤP TỈNH.

59

PHỤ LỤC 10 : MỘT SỐ HÌNH ẢNH BÀI DỰ THI CỦA HỌC SINH TRƢỜNG ĐÔ LƢƠNG 3 VÀ KỶ YẾU ĐSVHĐ NĂM 2021.

60

PHỤ LỤC 11: THÀNH QUẢ TỪ CUỘC THI VĂN HÓA ĐỌC CỦA HỌC SINH

TRƢỜNG ĐÔ LƢƠNG 3: GIẤY CHỨNG NHẬN & BẰNG KHEN CỦA CHỦ TỊCH TỈNH.

61

PHỤ LỤC 12: HÌNH ẢNH KHỞI ĐỘNG VĂN HÓA ĐỌC NĂM 2022

62