I. PH N M ĐU
I.1. Lý do ch n đ tài
Năm 2008 - 2009 ngành giáo d c phát đng phong trào thi đua Xây d ng
tr ng h c thân thi n, h c sinh tích c c”ườ , đây là b c ti n v t b c c aướ ế ượ
ngành, t o cho giáo viên làm vi c trong b u không khí tích c c. Phong trào này
giúp cho vi c giáo d c h c sinh ch đng thân thi n h n, tích c c ho t đng ơ
trong h c t p, b c đu rèn luy n kĩ năng s ng cho các em nh : ướ ư H c đ bi t. ế
H c đ làm. H c đ t kh ng đnh mình. H c đ cùng chung s ng. Phong trào
đã đc b , s , tr ng h c, t chuyên môn tri n khai sâu r ng. Toàn ngành đãượ ườ
ra s c th c hi n phong trào thi đua , đn nay đã thu đc nh ng thành tích đángế ượ
k , đóng góp m t ph n không nh vào vi c nâng cao ch t l ng giáo d c h c ượ
sinh, thi đua d y t t, h c t t, đào t o ngu n nhân l c có đ ph m ch t, năng l c
ph c v đ xây d ng đt n c. Tr ng h c hi n nay không nh ng cung c p ướ ườ
cho h c sinh nh ng tri th c khoa h c m t cách có h th ng, mà còn rèn cho các
em nh ng kĩ x o, kĩ năng s ng c n thi t đ hình thành và phát tri n nh ng ế
ph m ch t t t đp.
Năm h c 2014-2015 ngành v n ti p t c ch đo các tr ng đy m nh ế ườ
th c hi n phong trào này v i nh ng yêu c u cao h n, thi t th c h n, phù h p ơ ế ơ
v i tình hình th c t c a nhà tr ng. Đ phong trào thi đua “Xây d ng đc ế ườ ượ
tr ng h c thân thi n, h c sinh tích c c” th c s có b r ng và chi u sâu, đemườ
l i hi u qu cao, thi t th c trong ho t đng d y và h c, giúp các em h ng thú, ế
ch đng, sáng t o, có các m i quan h th t s thân thi n, tôi luôn băn khoăn,
trăn tr v i bao câu h i t đt ra cho b n thân: Làm th nào đ HS đi chuyênế
c n?”; “Làm th nào đ các em h ng thú h c t p h n?”; “ Làm sao các em có ế ơ
c m giác, m i ngày đn tr ng là m t ni m vui?” Làm sao giáo viên nói ít ế ườ
mà h c sinh hi u nhi u h n ?” ơ Là m t giáo viên ch nhi m tôi th y r ng mu n
xây d ng đc tr ng h c thân thi n, h c sinh tích c c thì ph i b t đu t vi c ượ ườ
xây d ng l p h c thân thi n, h c sinh tích c c . Vì m i l p h c thân thi n, h c
sinh tích c c là m t viên g ch n n móng v ng ch c cho m t ngôi tr ng thân ườ
thi n, h c sinh tích c c hoàn thi n và nhanh nh t. Chính nh ng lí do trên đã thúc
đy tôi nghiên c u, tr i nghi m đng th i tích lũy nh ng kinh nghi m đ th c
hi n t t phong trào “ Xây d ng l p h c thân thi n, h c sinh tích c c” . Góp ph n
vào vi c đào t o th h tr phát tri n m t cách toàn di n đáp ng th i kì m ế
c a, h i nh p và phát tri n c a đt n c. ướ
I.2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài
Th c t cho th y ngành giáo d c đã t ng b c chuy n mình, có nh ng ế ướ
thay đi đáng k đ phù h p v i th i kì đi m i. N i dung, ph ng pháp, hình ươ
th c d y h c, cách đánh giá cũng đc đi m i, tr ng h c ngày m t khang ượ ườ
1
trang nh ng ch t l ng gi ng d y v n còn h n ch . V n còn h c sinh đi h cư ượ ế
ch a chuyên c n, v n còn nhi u h c sinh ch a ch đng, tích c c, t giác h cư ư
t p, không khí l p h c không ph i lúc nào cũng tho i mái… V y “Làm th nào ế
đ các em h ng thú h c t p h n?” Làm sao đ các em có c m giác, m i ngày ơ
đn tr ng là m t ni m vui?” “ Làm sao giáo viên nói ít mà h c sinh hi u nhi uế ườ
h n ?” Làm sao đ các em lĩnh h i tri th c m t cách nh nhàng, ch đng? ơ
Làm sao đ huy đng s c m nh t ng h p c a các l c l ng trong và ngoài nhà ượ
tr ng đ xây d ng m t môi tr ng giáo d c an toàn, thân thi n, hi u qu , phùườ ườ
h p v i đi u ki n th c t c a tr ng, l p, đáp ng nhu c u c a xã h i, kh c ế ườ
ph c đc tính th đng c a h c sinh. Đó là m t v n đ r t nan gi i, không ượ
ph i giáo viên nào cũng làm đc hay làm đc t t c các ti t h c. ượ ượ ế
Cha m h c sinh cũng ch a nh n th y rõ vai trò, trách nhi m c a mình ư
trong vi c h c c a con cái. S thân thi n gi a giáo viên, h c sinh, cha m h c
sinh có ph n h n ch . ế
Hi n nay n n giáo d c n c nhà đang chú tr ng vào giáo d c con ng i ướ ườ
phát tri n toàn di n. Đ góp ph n vào vi c th c hi n m c tiêu chung c a ngành,
nâng cao ch t l ng d y và h c, đy m nh th c hi n phong trào thi đua “Xây ượ
d ng tr ng h c thân thi n, h c sinh tích c c” ta c n ph i có b c đt phá ườ ướ
trong cách nghĩ cũng nh cách làm. Ti p t c đy m nh vi c trang trí l p, t oư ế
môi tr ng h c t p thân thi n. Đy m nh cách d y h c l y h c sinh làm trungườ
tâm. N m đc d u hi u đc tr ng c a d y h c truy n th ng và d y h c l y ượ ư
h c sinh làm trung tâm. Xác đnh đc các ho t đng mà giáo viên và h c sinh ượ
có th ti n hành trong d y - h c. T o ra đc môi tr ng h c t p thân thi n ế ượ ườ
trong gi ng d y và giáo d c đ cu n hút h c sinh tích c c, ch đng tham gia
vào h c t p, rèn luy n. T o đc c h i cho h c sinh t khám phá, tìm tòi. Đ ượ ơ
làm t t đc vi c đó thì giáo viên ph i t h c, t rèn đ có m t s k năng c ượ ơ
b n, c n thi t và v n d ng linh ho t vào quá trình d y h c. Ng i d y c n ế ườ
th c hi n đúng vai trò c a mình ch là ng i c v n, t ch c ho t đng, giúp đ ườ
và h tr các em h c t p. H c sinh ph i phát huy đc tính tích c c, ch đng, ư
sáng t o trong ho t đng h c t p. Tuyên truy n, đng viên, khuy n khích đc ế ượ
cha m h c sinh, các l c l ng khác cùng chung tay góp s c đ giúp đ các em ượ
trong quá trình h c t p và rèn luy n.
I.3. Đi t ng nghiên c u ượ
H c sinh và giáo viên gi ng d y ti u h c. C th là giáo viên và h c
sinh kh i l p 5 và kh i 2 tr ng TH Phan B i Châu. ườ
I.4. Gi i h n ph m vi nghiên c u
2
H c sinh và giáo viên gi ng d y ti u h c. C th là giáo viên và h c
sinh kh i l p 5 và kh i 2 năm h c 2013-2014 và 2014-2015 c a tr ng TH Phan ườ
B i Châu.
Đ tài này trình bày nh ng v n đ liên quan đn 5 n i dung c a phong ế
trào “Xây d ng l p h c thân thi n, h c sinh tích c c” nh m góp ph n vào vi c
th c hi n t t nhi m v năm h c, đào t o con ng i m i phát tri n toàn di n. ườ
I.5. Ph ng pháp nghiên c uươ
Đ th c hi n đ tài này tôi đã s d ng nh ng ph ng pháp sau ươ :
- Ph ng pháp thu th p, nghiên c u, phân tích các tài li u nh công văn ươ ư
ch
đo th c hi n phong trào Xây d ng tr ng h c thân thi n h c sinh tích c c ườ
c a các c p, các văn b n ch đo th c hi n nhi m v năm h c, các tài li u liên
quan.
- Ph ng pháp đi u tra kh o sát th c t .ươ ế
- D gi , trao đi v i đng nghi p.
- D y th c nghi m, tr i nghi m th c t . ế
- Ki m tra b ng nhi u hình th c kh o sát ch t l ng bám sát vào 5 n i ượ
dung c a phong trào t đó đánh giá h c sinh không ch v ki n th c mà c các kĩ ế
năng.
- Đúc rút kinh nghi m.
II. N I DUNG
II.1. C s lí lu nơ
Nh m i chúng ta đã bi t, m t môi tr ng giáo d c t t s là n i h c sinhư ế ườ ơ
phát tri n nhân cách t t. Các em th y đc m i ngày đn tr ng là m t ngày ượ ế ườ
vui, t đó thêm yêu tr ng, yêu l p, g n bó v i “Ngôi nhà th hai” c a mình. ườ
Trang trí l p h c thân thi n là m t s sáng t o nh ng ph i phù h p v i đc ư
đi m tâm lí c a h c sinh ti u h c. Giúp h c sinh c m nh n đc cái đp và có ượ
ý th c gi gìn tr ng l p c a mình s ch s . L p h c thân thi n ph i là m t l p ườ
h c không nh ng trang trí đp mà ph i có ý nghĩa và mang tính giáo d c cao.
Ngoài nh ng qui đnh v trang trí c a ngành, giáo viên ch nhi m có th sáng
t o thêm sao cho hài hòa, đp. Vi c giáo d c kĩ năng s ng cho h c sinh cũng là
m t vi c làm h t s c quan tr ng. Vi c làm này ph i th c hi n th ng xuyên, ế ườ
liên t c nh ng l i không có m t ti t h c riêng bi t mà c n ph i có s linh ho t ư ế
trong vi c tích h p hài hòa c a giáo viên trong các môn h c, ti t h c. Giáo d c ế
các em nh ng kĩ năng s ng c b n nh bi t quan tâm, chia s , đng viên, thăm ơ ư ế
3
h i l n nhau...Hình thành cho các em luôn có thái đ thân thi n trong giao ti p ế
v i m i ng i. Đi v i m i giáo viên, đ th c hi n t t nhi m v tr ng ng i, ườ ư
m i chúng ta c n tích c c h c t p, rèn luy n, không ng ng ph n đu v n lên ươ
đ có c đc và tài, th c s là t m g ng sáng cho các em noi theo. Vì l a ươ
tu i h c sinh ti u h c khác v i nh ng l a tu i khác. Giáo viên ti u h c t o n n
móng cho các em v n lên. N n móng có v ng thì s phát tri n c a các em sauươ
này s v ng chãi. Ng i th y, cô ti u h c ph i th c s là ng i cha, ng i ườ ườ ườ
m th hai c a các em đ các em không có c m giác s s t mà thay vào đó là s
kính tr ng, thân thi n.
ti u h c ph n l n các em r t tò mò, hi u đng, thích tham gia các trò ế
ch i t p th . Chính vì v y mà vi c t ch c cho các em tham gia vào các trò ch iơ ơ
t p th là m t vi c làm h t s c c n thi t. Thông qua các ho t đng“ H c mà ế ế
ch i Ch i mà h c” giúp các em d hòa đng v i b n bè, góp ph n nâng caoơ ơ
ch t l ng giáo d c toàn di n. ượ
Khi các l p h c đã h c đã th c s thân thi n, h c sinh th c s tích c c thì
s góp ph n t o nên m t tr ng h c thân thiên h c sinh tích c c. M i thân ườ
thi n gi a th y và trò, nhà tr ng v i cha m h c sinh ngày m t tăng thêm. ườ
Giúp các em không nh ng n m đc ki n th c m t cách ch đng, nh nhàng ượ ế
mà còn rèn cho các em nhi u kĩ năng khác góp ph n giáo d c con ng i m i, ườ
con ng i phát tri n toàn di n.ườ
II. 2. Th c tr ng
a) Thu n l i, khó khăn
* Thu n l i
- Đc Ban giám hi u quan tâm trang b t ng đi đy đ v c s v tượ ươ ơ
ch t nh phòng h c khang trang, có b ng ch ng loá, t đng đ dùng, thi t b ư ế
d y h c, bàn gh đy đ... Hàng năm nhà tr ng mua s m b sung thi t b d y ế ườ ế
h c, giáo viên th ng xuyên t làm đ dùng đ d y h c. Đi là m t t ch c h ườ
tr t t cho vi c th c hi n phong trào này.
- Đc Phòng giáo d c, Ban giám hi u t o đi u ki n cho tham gia l pượ
t p hu n và cung c p đy đ các văn b n có liên quan đn vi c ch đo th c ế
hi n các nhi m v và phong trào thi đua.
- M t s cha m h c sinh đã quan tâm đn vi c h c c a con, ph i k t ế ế
h p v i giáo viên giúp các em h c t p, rèn luy n t t. Đóng góp đy đ đ xây
d ng tr ng. Không nh ng đóng góp kinh phí mà còn t nguy n tham gia ngày, ườ
gi công đ góp ph n xây d ng tr ng, l p xanh, s ch, đp. ườ
- M t s h c sinh đã có ý th c trong h c t p, rèn luy n, tích c c h ng ưở
ng phong trào thi đua.
4
- Đây chính là kim ch nam giúp tôi càng hăng say nghiên c u đ tài này.
* Khó khăn
- H c sinh còn nh nên kh năng giao ti p còn h n ch , bên c nh đó só ế ế
em l i tr ho c s ng v i cô, dì, ông bà, s d y b o, đi u ch nh các em th c
hi n kĩ năng soosngs còn h n ch . ế
- Đ dùng d y h c trong nhà tr ng ch a đc đc phong phú, đa ườ ư ượ ượ
d ng.
- Đ kích thích tính t giác, tích c c, đc l p c a h c sinh và t o h ng thú
h c t p cũng nh tích c c h ng ng phong trào thi đua cho h c sinh, đòi h i ư ưở
ng i giáo viên r t nhi u đi u. Tr c h t ph i có tay ngh v ng vàng, ph iườ ướ ế
bi t yêu ngh , m n tr , t c là ph i có năng l c s ph m, ph i th c s coi mìnhế ế ư
là ng i m th hai c a các em, g n gũi đ các em tâm s , giãi bày. ườ
- M t s đng nghi p không ng h vì đ làm đc vi c đó ph i m t ượ
nhi u công s c, th i gian. M t khó khăn n a là kh năng c m nh n cái đp c a
m i giáo viên khác nhau, ng i thì khéo léo trong vi c trang trí nh ng ph n l n ườ ư
giáo viên l n tu i thì h không h ng thú v i đi u này. M t s giáo viên v n còn
ch coi tr ng vi c d y ki n th c cho h c sinh mà ít quan tâm t i giáo d c kĩ ế
năng cho các em.
Cũng có giáo viên đã quan tâm t i vi c tích h p giáo d c kĩ năng nh ng kh ư
năng
tích h p ch a linh ho t. ư
- Đ th c hi n đc đ tài này đòi h i giáo viên ph i tìm tòi, ch u hy sinh ượ
th i gian c a mình đ h c h i, đa ra nhi u tình hu ng có th x y ra đ có ư
h ng gi i quy t, ph i nhi t tình, h t lòng vì h c sinh. B c đu th c hi n nênướ ế ế ướ
còn g p nhi u b ng , ch a có tính linh ho t. ư
- Th i gian đc t p hu n n i dung này còn ít, giáo viên ch a đc tham ượ ư ượ
quan mô hình th c hi n c th mà ch m i ch th c hi n thông qua h c lý thuy t ế
hi u sao thì làm v y.
- H c sinh ch a quen v i cách h c m i, m t s em ch a đ đ dùng đ ư ư
tham gia h c, ch a có ý th c h c t p. ư
- M t s cha m h c sinh ch a quan tâm đn vi c h c và còn th đn ư ế ơ ế
vi c trang b đ dùng h c t p cho các em, đóng góp còn ch m. M t s cha m
còn coi n ng vi c h c ki n th c, xem nh vi c giáo d c các kĩ năng s ng cho ế
các em.
b) Thành công, h n ch ế
* Thành công
5