t I ª u c h u È n v I Ö t n a m
TCVN 6845 : 2001
ISO guide 64 : 1997
h−íng dÉn viÖc ®Ò cËp khÝa c¹nh m«i tr−êng
trong tiªu chuÈn s¶n phÈm
Guide for the inclusion of environmental
aspects in product standards
Hµ néi - 2001
tcvn
2
Lêi nãi ®Çu
TCVN 6845 : 2001 hoµn toµn t−¬ng ®−¬ng víi ISO guide 64 : 1997;
TCVN 6845 : 2001 do Ban kü thuËt tiªu chuÈn TCVN/TC 01 "C¸c
vÊn ®Ò chung vÒ tiªu chuÈn ho¸" biªn so¹n, Tæng côc Tiªu chuÈn
§o l−êng ChÊt l−îng ®Ò nghÞ, Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i
tr−êng ban hµnh.
3
T I ª u c h u È n v I Ö t n a m tcvn 6845 : 2001
H−íng dÉn viÖc ®Ò cËp khÝa c¹nh m«i tr−êng
trong tiªu chuÈn s¶n phÈm
Guide for the inclusion of environmental aspects
in product standards
1 Ph¹m vi ¸p dông
1.1 Tiªu chuÈn nµy ®Ò cËp ®Õn viÖc xem xÐt c¸c t¸c ®éng m«i tr−êng trong tiªu chuÈn s¶n phÈm. Tiªu
chuÈn nµy dµnh cho ng−êi biªn so¹n tiªu chuÈn; môc ®Ých cña tiªu chuÈn lµ
a) nhËn thøc ®−îc lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n trong tiªu chuÈn s¶n phÈm cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn m«i
tr−êng theo c¶ hai h−íng cã lîi vµ bÊt lîi;
b) m« t¶ mèi quan hÖ gi÷a tiªu chuÈn s¶n phÈm vµ m«i tr−êng;
c) tr¸nh viÖc ®−a ra c¸c ®iÒu kho¶n trong tiªu chuÈn s¶n phÈm cã thÓ dÉn tíi t¸c ®éng bÊt lîi cho
m«i tr−êng;
d) nhÊn m¹nh viÖc ®Ò cËp khÝa c¹nh m«i tr−êng trong qu¸ tr×nh biªn so¹n tiªu chuÈn s¶n phÈm lµ
rÊt phøc t¹p vµ ®ßi hái sù c©n nh¾c lîi Ých cña c¸c bªn cã liªn quan;
e) khuyÕn c¸o sö dông hiÓu biÕt vÒ chu tr×nh sèng cña s¶n phÈm vµ ¸p dông kÕt qu¶ khoa häc kü thuËt
®· ®−îc thõa nhËn khi ®Ò cËp c¸c khÝa c¹nh m«i tr−êng cña s¶n phÈm ®ang ®−îc tiªu chuÈn ho¸.
1.2 §Ó ®¹t ®−îc c¸c môc ®Ých ®· nªu trong 1.1, tiªu chuÈn nµy
a) ®−a ra c¸c xem xÐt chung cÇn tÝnh ®Õn trong khi biªn so¹n tiªu chuÈn s¶n phÈm ®Ó ®¹t ®−îc sù
c©n b»ng hîp lý gi÷a chøc n¨ng s¶n phÈm vµ c¸c t¸c ®éng m«i tr−êng;
b) m« t¶ c¸ch thøc mµ nh÷ng ®iÒu kho¶n trong tiªu chuÈn s¶n phÈm cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn m«i
tr−êng trong c¸c giai ®o¹n cña chu tr×nh sèng cña s¶n phÈm;
TCVN 6845 : 2001
4
c) ®−a ra c¸c chØ tiªu kü thuËt ®Ó ph©n ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr−êng cña c¸c ®iÒu kho¶n
trong tiªu chuÈn s¶n phÈm;
d) chØ râ c¸c biÖn ph¸p nh»m gi¶m t¸c ®éng bÊt lîi ®Õn m«i tr−êng do c¸c ®iÒu kho¶n trong tiªu
chuÈn s¶n phÈm g©y ra;
§Ó ph¶n ¸nh tÝnh ®a d¹ng cña c¸c t¸c ®éng m«i tr−êng mµ s¶n phÈm cã thÓ cã, tiªu chuÈn nµy ph¶i
®−îc bæ sung nh÷ng h−íng dÉn chuyªn ngµnh cô thÓ.
2 Tiªu chuÈn trÝch dÉn
TCVN ISO 14001 : 1998 (ISO 14001 : 1996) HÖ thèng qu¶n lý m«i tr−êng - Quy ®Þnh vµ h−íng
dÉn sö dông.
TCVN ISO 14040 : 2000 (ISO 14040 : 1997 ) Qu¶n lý m«i tr−êng - §¸nh gi¸ chu tr×nh sèng cña
s¶n phÈm - Nguyªn t¾c vµ khu«n khæ.
TCVN 6450 : 1998 (ISO/IEC Guide 2 : 1996) Tiªu chuÈn ho¸ vµ c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan - ThuËt
ng÷ chung vµ ®Þnh nghÜa.
IEC Guide 109 : 1995 KhÝa c¹nh m«i tr−êng - §Ò cËp trong tiªu chuÈn s¶n phÈm kü thuËt ®iÖn.
3 §Þnh nghÜa
Trong tiªu chuÈn nµy, ¸p dông c¸c ®Þnh nghÜa sau.
3.1 Ng−êi biªn so¹n tiªu chuÈn (standard writer)
Ng−êi tham gia trong qu¸ tr×nh biªn so¹n tiªu chuÈn.
3.2 KhÝa c¹nh m«i tr−êng (environmental aspect)
YÕu tè cña c¸c ho¹t ®éng, s¶n phÈm hoÆc dÞch vô cña mét tæ chøc cã thÓ t¸c ®éng qua l¹i víi m«i tr−êng.
Chó thÝch KhÝa c¹nh m«i tr−êng cã ý nghÜa lµ mét khÝa c¹nh cã hoÆc cã thÓ g©y t¸c ®éng ®¸ng kÓ ®Õn m«i tr−êng
[TCVN ISO 14001 : 1998 (ISO 14001)]
3.3 T¸c ®éng m«i tr−êng (environmental impact)
BÊt kú mét sù thay ®æi nµo g©y ra cho m«i tr−êng, dï lµ cã h¹i hoÆc cã lîi, toµn bé hoÆc tõng phÇn do
c¸c ho¹t ®éng, s¶n phÈm hoÆc dÞch vô cña mét tæ chøc g©y ra.
[TCVN ISO 14001 : 1998 (ISO 14001)]
3.4 Chu tr×nh sèng (life cycle)
C¸c giai ®o¹n phèi hîp vµ liªn quan víi nhau cña hÖ thèng s¶n phÈm, tõ viÖc thu thËp c¸c nguyªn liÖu
th« hoÆc tµi nguyªn thiªn nhiªn ®Õn viÖc th¶i bá cuèi cïng.
[TCVN ISO 14040 : 2000 (ISO 14040)]
TCVN 6845 : 2001
5
3.5 Ng¨n ngõa « nhiÔm (prevention of pollution)
Sö dông c¸c qu¸ tr×nh, c¸c ph−¬ng ph¸p thùc hµnh, vËt liÖu hoÆc s¶n phÈm ®Ó tr¸nh, gi¶m bít hay
kiÓm so¸t « nhiÔm, ho¹t ®éng nµy cã thÓ bao gåm t¸i chÕ, xö lý, thay ®æi qu¸ tr×nh, c¬ chÕ kiÓm so¸t,
sö dông cã hiÖu qu¶ nguån tµi nguyªn vµ thay thÕ vËt liÖu
Chó thÝch Lîi Ých tiÒm tµng cña ng¨n ngõa « nhiÔm bao gåm viÖc gi¶m bít c¸c t¸c ®éng m«i tr−êng bÊt
lîi, t¨ng hiÖu qu¶ vµ gi¶m chi phÝ.
[TCVN ISO 14001 : 1998 (ISO 14001)]
3.6 Tiªu chuÈn s¶n phÈm (product standard)
Tiªu chuÈn quy ®Þnh nh÷ng yªu cÇu mµ mét s¶n phÈm hoÆc mét nhãm s¶n phÈm ph¶i tho¶ m·n nh»m
t¹o ra tÝnh tho¶ dông cña s¶n phÈm hoÆc nhãm s¶n phÈm ®ã.
Chó thÝch
1 Mét tiªu chuÈn s¶n phÈm ngoµi nh÷ng yªu cÇu vÒ tÝnh tho¶ dông cã thÓ trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp quy ®Þnh
thªm nh÷ng néi dung vÒ thuËt ng÷, lÊy mÉu, thö nghiÖm, bao gãi, ghi nh·n vµ, ®«i khi c¶ nh÷ng yªu cÇu ®èi
víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
2 Mét tiªu chuÈn s¶n phÈm cã thÓ toµn diÖn hoÆc kh«ng toµn diÖn, tuú thuéc vµo tiªu chuÈn ®ã quy ®Þnh toµn
bé hoÆc chØ mét sè nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt hay kh«ng. Theo khÝa c¹nh nµy, mét tiªu chuÈn s¶n phÈm cã thÓ
ph©n ra c¸c tiªu chuÈn kh¸c nhau nh−: tiªu chuÈn vÒ kÝch th−íc, vËt liÖu vµ tiªu chuÈn kü thuËt.
[TCVN 6450 : 1998 (ISO/IEC Guide 2)]
4 Xem xÐt chung
4.1 Mçi s¶n phÈm ®Òu cã mét sè t¸c ®éng ®Õn m«i tr−êng. Nh÷ng t¸c ®éng nµy cã thÓ xuÊt hiÖn t¹i
mét vµi hoÆc tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n trong chu tr×nh sèng cña s¶n phÈm vµ cã thÓ ë ®Þa ph−¬ng, khu vùc
hoÆc trªn toµn cÇu, hoÆc lµ kÕt hîp cña c¶ ba n¬i trªn.
4.2 ViÖc dù ®o¸n hoÆc nhËn biÕt t¸c ®éng ®Õn m«i tr−êng cña s¶n phÈm lµ rÊt phøc t¹p vµ c¸c tho¶
thuËn th−êng thiÕu mèi quan hÖ nh©n - qu¶ vÒ m«i tr−êng. ViÖc cè g¾ng ®Ò cËp ®Õn t¸c ®éng ®· biÕt cã
thÓ g©y hËu qu¶ ë tõng giai ®o¹n hoÆc tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n cu¶ chu tr×nh sèng cña s¶n phÈm.
4.3 MÆc dï cã nhiÒu khã kh¨n song t¸c ®éng ®Õn m«i tr−êng cña s¶n phÈm ph¶i ®−îc xem xÐt khi biªn
so¹n tiªu chuÈn s¶n phÈm. Phßng ngõa « nhiÔm, b¶o tån nguån tµi nguyªn vµ nh÷ng c¸ch thøc kh¸c
®Ó gi¶m c¸c t¸c ®éng bÊt lîi ®Õn m«i tr−êng ph¶i ®−îc quan t©m. ViÖc sö dông ®óng dù ®Þnh vµ viÖc sö
dông sai dù ®o¸n ®−îc cña s¶n phÈm còng ph¶i ®−îc xem xÐt.
4.4 T¸c ®éng ®Õn m«i tr−êng cña s¶n phÈm ph¶i ®−îc c©n nh¾c víi c¸c yÕu tè kh¸c, nh− chøc n¨ng
s¶n phÈm, tÝnh n¨ng, an toµn vµ søc khoÎ con ng−êi, chi phÝ, kh¶ n¨ng tiÕp thÞ vµ chÊt l−îng; ph¶i phï
hîp luËt ph¸p vµ c¸c yªu cÇu chÕ ®Þnh .