Tìm hi u v đ u t
m o hi m
Vi
t Nam
ề ầ ư ạ
ể ở ệ
ể
Ngày càng nhi u doanh nghi p đ c thành l p v i nh ng k ho ch kinh doanh t ề ệ ượ ữ ế ậ ạ ớ ố ẹ t, h a h n ứ
m c đ thành công và thu đ ứ ộ c l ượ ợ ự i nhu n cao. Tuy nhiên, h g p nhi u khó khăn khi th c ọ ặ ề ậ
hi n b i thi u kinh nghi m qu n lý, kinh doanh…đ c bi t là thi u v n. Trong b i c nh kinh t ệ ế ệ ặ ả ở ệ ố ả ế ố ế
l m phát, vi c vay v n ngân hàng là đi u r t khó khăn, nh t là v i các doanh nghi p không ạ ề ấ ệ ệ ấ ố ớ
có nhi u tài s n th ch p. ả ề ế ấ
S xu t hi n các qu đ u t m o hi m Vi ỹ ầ ư ạ ể ở ệ ự ệ ấ ồ t Nam trong nh ng năm đây, nh m t ngu n ư ộ ữ
n c m i xoa d u “c n khát” v n này c a các doanh nghi p, đ c bi ướ ủ ệ ặ ớ ơ ố ị ệ ệ t là các doanh nghi p
t gì v đ u t tr . B n bi ẻ ạ ế ề ầ ư ạ m o hi m? Hãy cùng tìm hi u m t vài thông tin v lo i hình đ u t ộ ề ạ ầ ư ể ể
i gi i cho bài toán tài chính trong giai đo n kh i nghi p cho doanh này vì có th nó s là l ể ẽ ờ ả ệ ạ ở
nghi p c a b n. ủ ệ ạ
Đ u t ầ ư ạ m o hi m là gì? ể
Đ u t m o hi m (Venture capital) là ph ng th c mà theo đó, nhà đ u t hay nh ng t ầ ư ạ ể ươ ầ ư ứ ữ ổ
ch c chuyên môn hóa rót v n vào nh ng doanh nghi p m i thành l p, ch a niêm y t trên th ư ứ ữ ệ ế ậ ố ớ ị
tr ng ch ng khoán, có t c đ tăng tr ng cao và th ườ ứ ố ộ ưở ườ ệ ng s d ng các công ngh m i, hi n ệ ớ ử ụ
ng. đ i... đang c n tài tr đ phát tri n s n ph m ho c quá trình tăng tr ể ợ ể ẩ ặ ạ ầ ả ưở
S dĩ g i là "ngu n v n m o hi m" b i: ở ể ạ ở ọ ồ ố
- Các công ty đ c đ u t ượ ầ ư ủ không c n m t kho n đ t c c hay kí qu nào. Vi c rót v n c a ặ ọ ệ ả ầ ộ ố ỹ
các qu đ u t ỹ ầ ư ạ m o hi m d a vào s tin t ự ự ể ưở ệ ng vào vi c t o d ng thành công doanh nghi p ệ ạ ự
i sáng l p và đ i ngũ giám đ c công ty. c a ng ủ ườ ậ ộ ố
- Các qu đ u t tham gia vào vi c ki m soát và đi u hành công ty. H t ỹ ầ ư v n ọ ư ấ ở ấ ế c p chi n ể ệ ề
c, h ng d n, h tr các công ty trong qu n lý, xây d ng th ng hi u, phát tri n th l ượ ướ ỗ ợ ự ả ẫ ươ ệ ể ị
tr ng...Vì v y h có th g p r i ro, b m t kho n đ u t n u công ty b phá s n. Tuy nhiên, ườ ể ặ ủ ị ấ ầ ư ế ả ả ậ ọ ị
ng đ t t su t l i nhu n t 35- 50%. đi u này ít x y ra và h th ả ọ ườ ề ạ ỷ ấ ợ ậ ừ
Thu hút v n đ u t m o hi m thành công cho doanh nghi p ầ ư ạ ể ệ ố
Hi n nay, có r t nhi u doanh nghi p đang c n v n t các qu đ u t m o hi m, tuy nhiên s ố ừ ệ ề ệ ầ ấ ỹ ầ ư ạ ể ố
ng các qu này l i r t khiêm t n. Bên c nh đó, yêu c u c a các nhà đ u t v d án kinh l ượ ỹ ạ ấ ầ ư ề ự ủ ạ ầ ố
doanh khá kh t khe khi n không ít doanh nghi p g p th t b i khi m i ngu n v n đ u t này. ấ ạ ầ ư ế ệ ặ ắ ờ ồ ố
, xây d ng hình nh hoàn h o c a doanh nghi p, quan h t t v i các Tìm hi u v qu đ u t ề ỹ ầ ư ể ệ ố ớ ủ ự ệ ả ả
nhà đ u t ...s là nh ng g i ý giúp b n thành công. ầ ư ữ ẽ ạ ợ
: Doanh nghi p c n nghiên c u, chu n b nh ng t - Tìm hi u v qu đ u t ề ỹ ầ ư ể ứ ữ ệ ầ ẩ ị ư ệ ỹ ầ li u v qu đ u ề
t ư ế mà mình quan tâm: các tiêu chí, m c đích c a qu , nh ng quy đ nh, th t c... đ có chi n ủ ủ ụ ữ ụ ể ỹ ị
c hi u qu thu hút đ u t thành công. Tìm hi u thông tin qua báo chí, website c a qu l ượ ầ ư ệ ả ủ ể ỹ
đ u t t kinh nghi m c a các doanh nghi p đã đ c nh n v n đ u t …là ầ ư ế , ti p c n th c t ậ ự ế ừ ủ ệ ệ ượ ầ ư ậ ố
nh ng vi c b n c n làm ngay t lúc này. ữ ệ ạ ầ ừ
- Xây d ng doanh nghi p v i k ho ch kinh doanh hoàn h o: Các doanh nghi p có th tham ớ ế ự ệ ệ ể ả ạ
kh o m u h ả ẫ ướ ng d n l p b n k ho ch kinh doanh ế ẫ ậ ả ạ ở ộ ố m t s website c a các qu đ u t ủ ỹ ầ ư
nh IDG venture, Mekong capital... Trong s nh ng y u t nh h ng đ n hình nh doanh ế ố ả ữ ư ố ưở ế ả
m o hi m d i đây, y u t con ng nghi p trong m t các nhà đ u t ắ ầ ư ạ ệ ể ướ ế ố i gi ườ ữ ị ọ v trí quan tr ng
s 1.ố
STT Tiêu chí Yêu c uầ
1 Đ i ngũ lãnh đ o i n m t ạ ộ ườ ắ ọ l ể ả ự ữ ượ ỷ ệ ở ữ ớ ủ i có năng l c , kinh ữ c ch ng minh thông qua nh ng ườ ứ ệ ủ 2 i ích cho khách hàng, có S n ph m d ch v ẩ ả ị ụ ệ t so v i s n ph m cùng lo i, có ẩ
ả ụ ề
3 Mô hình kinh doanh ệ ả
ậ ụ ả ị ủ
4 Th tr ng ng, xác đ nh ị ườ ị ườ ứ ừ ủ ạ ụ t tr i đ i th , có ph ề ng h ướ ủ ng trong t ươ 5 Qu n lý tài chính ả ng m c tiêu, đ ra chi n l ươ ng lai. ạ ế ậ Là nh ng ng s h u l n, có ữ tâm huy t v i s phát tri n c a công ty. H ế ớ ự ph i là nh ng ng nghi m, đ ệ thành tích trong vi c đi u hành công vi c ệ ề kinh doanh c a công ty. Đ c đáo, mang l i l ộ ạ ợ s khác bi ự ớ ả ạ tri n v ng phát tri n lâu dài trong t ng lai… ươ ọ ể ể c công t, s n ph m d ch v ph i đ Đ c bi ả ượ ị ẩ ệ ặ nh n b n quy n, b ng phát minh sáng ằ ả ậ ch …ế Mô hình hi u qu , tính toán rõ ràng đ c ượ c m c l ế ượ i nhu n và ho ch đ nh các chi n l ạ ứ ợ cho d ch v , s n ph m c a mình trong các ẩ ị giai đo n…ạ Có k ho ch thăm dò th tr ị ế ạ nhu c u, m c tiêu th , khách hàng ti m ề ụ ầ năng và đ i th c nh tranh … T đó xác ố c đ nh th tr ế ượ ị ườ ị v ở ộ ng m r ng ượ ộ ố th tr ị ườ Báo cáo tài chính minh b ch, các tính toán v l ử ụ i nhu n, k ho ch qu n lý, s d ng ề ợ ả ạ ngu n tài chính hi u qu … ồ ệ ả
6 Pháp lý ị ẩ ề
ả ấ ả l ủ trong h i đ ng qu n tr , t ộ ồ ị ỷ ệ ợ l i ả ầ ư Chu n b chu đáo v các đi u kho n đ u t ề gi a hai bên, tránh nh ng tranh ch p x y ra ữ ả ữ nh s tham gia c a chuyên gia qu n lý qu ỹ ư ự đ u t ầ ư nhu n… ậ
t v i các qu đ u t : Doanh nghi p nên t - Ti p c n và xây d ng m i quan h t ự ệ ố ớ ỹ ầ ư ế ậ ố ệ ổ ch c các ứ
bu i trao đ i c i m và chia s thông tin v i các qu đ u t ỹ ầ ư ạ ổ ở m o hi m. T i đây, doanh ạ ẻ ể ổ ở ớ
nghi p c n trình bày k ho ch kinh doanh c a mình cũng nh tham v n kinh nghi m t các ủ ư ệ ệ ế ấ ầ ạ ừ
chuyên gia đ tìm ra cách hoàn thi n t t h n nh ng ý t ng đó. ệ ố ơ ữ ể ưở
m o hi m 3 giai đo n th c hi n đ u t ự ầ ư ạ ể ệ ạ
M t d án đ u t m o hi m thông th ng kéo dài t 7 đ n 10 năm, đ ộ ự ầ ư ạ ể ườ ừ ế ượ c th c hi n qua ba ệ ự
b c: b t đ u t i th c hiên vi c đ u t , rót v n và k t thúc ướ ắ ầ ừ ệ vi c xem xét, th m đ nh d án, t ẩ ự ị ớ ầ ư ự ệ ế ố
là vi c thu h i v n. ồ ố ệ
. Các qu đ u t s ti n hành nhi m v xem B c 1: Xem xét và th m đ nh các d án đ u t ẩ ầ ư ướ ự ị ỹ ầ ư ẽ ế ụ ệ
r t k tr vào doanh nghi p. Đó là xét và th m đ nh d án đ u t ị ầ ư ấ ỹ ướ ự ẩ c khi quy t đ nh đ u t ế ị ầ ư ệ
r i ro, v n rút đ tái đ u t , m c đ l i nhu n… Trên th c t Vi t Nam, các th m đ nh t l ị ỉ ệ ủ ầ ư ể ẩ ố ộ ợ ứ ự ế ở ệ ậ
qu đ u t m o hi m ch p nh n t l ỹ ầ ư ạ ậ ỉ ệ ủ r i ro th p nên th ấ ể ấ ườ ệ ng tìm đ n v i các doanh nghi p ế ớ
đã có tên tu i và uy tín trên th tr ng. ị ườ ổ
B c 2: Th c hi n đ u t ự ầ ư ướ ệ , rót v n. Sau khi ký h p đ ng h p tác, các qu đ u t ồ ỹ ầ ư ạ ể m o hi m ố ợ ợ
, rót v n vào doanh nghi p. Quá trình rót v n chia làm 5 giai đo n, 3 giai ti n hành đ u t ế ầ ư ệ ạ ố ố
đo n đ u có m c đ r i ro cao h n 2 giai đo n sau. Không ch rót v n, qu còn h tr , t ỗ ợ ư ộ ủ ứ ạ ạ ầ ơ ố ỹ ỉ
v n cho doanh nghi p trong quá trình kinh doanh nh xây d ng năng l c, m th tr ấ ở ị ườ ư ự ự ệ ạ ng, t o
th ươ ng hi u… ệ
5 giai đo n rót v n: ạ ố
Tài tr v n m i/ m t o (seed financing): Giúp doanh nghi p đ phát tri n ý t ng sáng t o. ồ ươ ợ ố ệ ể ể ạ ưở ạ
ở Tài tr kh i đ ng (start-up financing): Giúp phát tri n s n ph m và ho t đ ng ti p th kh i ạ ộ ở ộ ể ế ả ẩ ợ ị
đ u. ầ
Tài tr giai đo n đ u (first stage financing): Giúp doanh nghi p s n xu t hàng hoá và tung ra ệ ả ấ ạ ầ ợ
th tr ng. ị ườ
Tài tr m r ng s n xu t (expansion financing): Giúp doanh nghi p m r ng s n xu t, th ợ ở ộ ở ộ ệ ả ấ ả ấ ị
tr ng, nâng c p s n ph m, xây d ng c c u s h u h p lý… ườ ở ữ ơ ấ ự ấ ả ẩ ợ
Tài tr tăng t c: Giúp doanh nghi p thâm nh p sâu vào th tr ng, tăng t c ho t đ ng kinh ị ườ ệ ậ ợ ố ạ ộ ố
doanh, t o s n ph m m i… ả ạ ẩ ớ
, hay thu h i v n. Các kho n đ u t đ c thu h i qua 4 kênh chính B c 3: K t thúc đ u t ế ầ ư ướ ồ ố ầ ư ượ ả ồ
là: Ch ng khoán bán cho công chúng l n đ u, bán c ph n cho nhà đ u t khác, bán l ầ ư ứ ầ ầ ầ ổ ạ ổ i c
ph n cho doanh nghi p và bán doanh nghi p cho doanh nghi p khác. ệ ệ ệ ầ
Gi i thi u 4 qu đ u t i Vi t Nam ớ ỹ ầ ư ạ m o hi m l n t ể ớ ạ ệ ệ
Sau đây là thông tin v 4 qu đ u t m o hi m l n nh t t i Vi t Nam ỹ ầ ư ạ ấ ạ ề ể ớ ệ
1. Dragon Capital (1994) Qu đ u t ỹ ầ ư ủ ấ c a Anh này là qu l n nh t và nhi u kinh nghi m nh t ấ ỹ ớ ệ ề
i Vi t Nam v i t ng tài s n lên t i 1,3 t USD v i 7 qu thành viên. t ạ ệ ớ ổ ả ớ ỷ ớ ỹ
Đ a ch : Phòng 1901-1904, t ng 19, tòa nhà Mê Linh Point, S 2 Ngô Đ c K , Q.1, Tp. H ứ ế ầ ố ỉ ị ồ
Chí Minh (Tel: 84-8-8239355)
http://www.dragoncapital.com/
2. Mekong Capital: Qu đ u t ch y u vào các công ty t nhân và công ty ỹ ầ ư ủ ế ư ở ầ giai đo n đ u ạ
quá trình c ph n hóa, trong ho t đ ng xu t kh u. Qu có 3 qu thành viên là: Mekong ấ ạ ộ ẩ ầ ố ỹ ỹ
Enterprise Fund (2001), Mekong Enterprise Fund II - v n 50 tri u USD (2006) và Azalea Fund ệ ố
(VAF) - v n 100 tri u USD (2007) ệ ố
Đ a ch : T ng 1, Sài Gòn Tower, s 6 Thái Văn Lung, Q.1, Tp. H Chí Minh (Tel: 84-8- ỉ ầ ố ồ ị
8273161)
http://www.mekongcapital.com/
3. IDG Venture: T p đoàn IDG Venture - M , đ u t vào Vi t Nam t năm 2004. IDG d tính ỹ ầ ư ậ ệ ừ ự
đ u t m o hi m 80-100 tri u USD vào Vi ầ ư ạ ể ệ ệ ấ t Nam giai đo n 2003-2010 trong lĩnh v c xu t ự ạ
b n n ph m chuyên ngành, t ch c các tri n lãm h i ngh trong lĩnh v c công ngh thông ả ấ ẩ ổ ự ứ ể ệ ộ ị
tin (CNTT)
Đ a ch : P.1108, t ng 11, tòa nhà Sunwah, 115 Nguy n Hu , Q.1, Tp. H Chí Minh (Tel: 84-8- ễ ệ ầ ồ ị ỉ
8278888)
http://www.idgventures.com/ ho c http://www.idgvv.com.vn/ ặ
4. Vina Capital: Vina Capital hi n có 4 qu đ u t t i Vi t Nam: Qu đ u t ỹ ầ ư ạ ệ ệ ỹ ầ ư ơ ở ạ ầ c s h t ng
(2007) , Vietnam Opportunity Fund (VOF), VinaLand (2006) và DFJ Vina Capital L.P (2006) -
USD. Vina Capital ch y u đ u t v i t ng v n trên 1 t ố ớ ổ ỷ ủ ế ầ ư ạ ộ vào các doanh nghi p ho t đ ng ệ
trong lĩnh v c b t đ ng s n, công ngh thông tin, vi n thông. ấ ộ ự ệ ễ ả
Đ a ch : T ng 17, Sunway,115 Nguy n Hu , Q.1, Tp. H Chí Minh (Tel: 84-8-8219930) ệ ỉ ầ ễ ồ ị
http://vinacapital.marofin.com/contact.html