ợ ồ ổ ủ ủ ỗ ề ẩ ườ Đ  bài: Qua tác ph m V  ch ng A Ph , hãy phân tích n i kh  c a ng i nông dân

Tây B cắ

Bài làm

ể ủ ề ữ ộ ệ ệ ạ Tô Hoài là m t trong nh ng nhà văn tiêu bi u c a n n văn xuôi Vi t Nam hi n đ i. Sáng

ủ ườ ấ ệ ờ ố ầ ắ ủ ự ệ ể ố tác c a ông th ng đ y  p các ch t li u c a đ i s ng hi n th c. Ông có v n hi u bi ế   t

ề ờ ố ấ ướ ủ ề ắ ụ ậ sâu s c v  đ i s ng và phong t c t p quán c a nhi u vùng trên đ t n c ta, trong đó có

ủ ệ ậ ắ ấ ắ ợ ồ ộ vùng đ t Tây B c. “V  ch ng A Ph ” trích trong t p “Truy n Tây B c” là m t trong

ặ ắ ủ ữ ệ ắ ế ề ệ ấ ượ nh ng truy n ng n đ c s c c a Tô Hoài vi t v  vùng đ t này. Truy n đ ờ c ra đ i sau

ộ ộ ế ề ộ ả ắ m t chuy n đi kéo dài nhi u tháng khi Tô Hoài cùng b  đ i lên gi i phóng Tây B c năm

ườ ể ạ ả ơ ề ộ ố 1952. Cu c s ng, con ng i và phong c nh n i đây đã đ  l ả   i trong ông nhi u tình c m

ệ ủ ế ứ ể ả ắ ở ồ ế ệ ặ đ c bi t sâu s c. Nó tr  thành ngu n c m h ng ch  y u đ  ông vi ắ   t nên truy n ng n

này.

ệ ợ ồ ế ề ườ ộ ủ “V  ch ng A Ph ” là câu chuy n vi ữ t v  nh ng ng ắ   i dân lao đ ng vùng cao Tây B c

ộ ố ự ứ ấ ọ ọ ị ố không cam ch u b n th c dân, chúa đ t áp b c, đày đ a, giam hãm trong cu c s ng t i tăm

ộ ố ả ự ự ữ ắ ọ vùng lên ph n kháng, đi tìm cu c s ng t do. Nó đã kh c h a chân th c nh ng nét riêng

ệ ề ụ ậ ồ ườ bi t v  phong t c, t p quán, tính cách và tâm h n ng ể ố ằ   ộ i dân, các dân t c thi u s  b ng

ẹ ộ ọ ế ượ ừ ắ ộ m t gi ng văn nh  nhàng, tinh t ấ ạ   ị , đ m màu s c và phong v  dân t c, v a giàu ch t t o

ể ạ ấ ề ấ ượ ừ ệ ấ ắ ắ ơ hình, v a giàu ch t th . Truy n ng n đã đ  l i r t nhi u  n t ộ   ng sâu s c trong lòng đ c

ả ợ ồ ủ ự ế ệ ắ ằ gi ộ   . Có ý ki n cho r ng: “ Qua truy n ng n “V  ch ng A Ph ”, Tô Hoài đã d ng lên m t

ự ề ờ ố ủ ồ ệ ề ắ ộ ồ ờ ứ b c tranh hi n th c v  đ i s ng c a đ ng bào dân t c mi n núi Tây B c, đ ng th i nhà

ỉ ườ ả ườ ộ ộ ờ ố ậ ố văn ch  ra con đ ng gi i phóng cho ng i lao đ ng có cu c đ i tăm t i và s  ph n bi

ả th m”.

ự ề ị ệ ự ế ậ ả ộ ị Đúng v y, ý ki n đó đã ph n ánh m t cách chân th c v  giá tr  hi n th c và giá tr  nhân

ự ề ờ ố ộ ứ ự ế ệ ẩ ủ   ạ ủ đ o c a tác ph m. Ý ki n “Tô Hoài đã d ng lên m t b c tranh hi n th c v  đ i s ng c a

ị ệ ề ạ ắ ộ ộ ỏ ỉ ự ủ   ồ đ ng bào dân t c mi n núi Tây B c” ch  là m t khía c nh nh  trong giá tr  hi n th c c a

ủ ọ ư ự ạ ấ ẩ ấ ộ ọ tác ph m. Nh ng nó đã cho th y rõ nét cái tàn b o, đ c ác c a b n chúa đ t, b n th c dân

ổ ủ ấ ậ ồ ờ ố ố ỗ ố (cha con Th ng lí Pá Tra). Đ ng th i cũng cho th y cái s  ph n, n i th ng kh  c a ng ườ   i

ả ố ướ ị ủ ủ ậ ố ị dân khi ph i s ng d i ách th ng tr  c a chúng (nhân v t M  và A Ph ).

ướ ố ớ ở ầ ế ẩ ậ ả ả Tr ị c h t, đ i v i nhân v t M , m  đ u tác ph m, tác gi đã miêu t hình dáng ng ườ   i

ả ồ ướ ử ự ạ ậ ợ con gái ng i quay s i gai bên t ng đá tr c c a, c nh tàu ng a. “Lúc nào cũng v y, dù

ẻ ủ ự ỏ ợ ấ ố ệ ả quay s i, thái c  ng a, d t v i, ch  c i hay đi cõng n ướ ướ c d i khe su i lên, cô  y cũng

ồ ườ ượ ặ ặ ư ẫ ầ ầ ộ ộ cúi m t, m t bu n r i r ự ậ   i”. M t cô gái cô đ c, âm th m, g n nh  l n vào các s  v t

ợ ả ự ủ ả ấ ậ vô tri: cái quay s i, t ng đá, tàu ng a, … trong khung c nh đông đúc, t p n p c a nhà

ủ ề ế ề ố ươ ề ộ quan Th ng lí. Là con dâu c a m t gia đình quy n th  có “nhi u n ạ   ng ngô, nhi u b c,

ậ ạ ề ệ ấ ấ ố ồ ả ạ nhi u thu c phi n nh t làng”, v y t o sao lúc nào cô  y cũng bu n? Tác gi đã t o ra tình

ề ể ẫ ấ ắ ố ườ ọ ủ ể ậ ố ị hu ng có v n đ  đ  d n d t ng ậ i đ c cùng tìm hi u s  ph n c a nhân v t M  trong

truy n.ệ

ề ộ ị ệ ớ ộ ở M  là m t cô gái có nhi u thi t thòi. Cô là con gái l n trong m t gia đình nghèo vùng cao

ẹ ừ ắ ồ ỏ ớ ở ủ ớ Tây B c, m  côi m  t nh , l n lên trong vòng tay che ch  c a cha. Khi l n lên, M  tr ị ở

ữ ủ ừ ẹ ế ộ ộ thành m t thi u n  xinh đ p, m t bông hoa c a núi r ng, đã làm say lòng bao chàng trai

ứ ế ầ ằ ắ ẵ ả ồ ổ ị ị Tây B c: “Trai đ n đ ng nh n c  chân vách đ u bu ng M ”. M  có tài th i sáo b ng lá,

ư ổ ế ổ ổ ị ộ   th i kèn lá hay nh  th i sáo, khi n cho trai làng “ngày đêm đã th i sáo đi theo M ”. Là m t

ư ậ ẹ ẽ ả ượ ưở ộ ả ắ ẫ cô gái toàn v n c  s c l n tài nh  v y, l ra cô ph i đ c h ạ   ộ ố ng m t cu c s ng h nh

ư ượ ố ư ướ ợ ừ ờ phúc. Nh ng vì nhà nghèo nên cô không đ c s ng nh  mong c. Vì món n  t th i cha

ẹ ể ạ ị ắ ề ạ ợ ị ừ ầ ố m  đ  l i, cô b  l a và b  b t v  làm dâu g t n  cho nhà Th ng lí Pá Tra. Ban đ u cô

ế ả ấ ị ị ị ph n kháng: “Có đ n hàng m y tháng, đêm nào M  cũng khóc”. M  đã đ nh ăn lá ngón t ự

ướ ề ạ ư ế ờ ố ế ủ ườ ử t . Tr c khi ch t cô đã v  l y cha, nh ng l i kêu van th ng thi t c a ng i cha già đã

ố ỗ ế ả ắ ị ủ ụ ố khi n M  ph i nu t n i cay đ ng, t i nh c vào lòng, đành quay tr ở ạ  l i nhà Th ng lí.

ươ ườ ị ị ự ử ữ Th ng ng i cha già, M  không còn ý đ nh t n a. t

ộ ố ấ ả ờ ủ ị ố ử ữ ủ ớ ổ Quãng đ i c a M  s ng v i A S  là nh ng ngày v t v , đau kh . Cu c s ng c a cô ngày

ấ ả ổ ệ ở ị ệ ị ạ ứ ế càng đau kh , ngày càng v t v , nghi t ngã. M  đã tr  thành nô l , b  chi m đo t s c lao

ộ ờ ư ộ ụ ắ ộ ố ị ộ   ộ đ ng, nhan s c và cu c đ i. M  nh  m t công c  lao đ ng cho nhà Th ng lí Pá Tra. Cu c

ặ ớ ự ậ ị ắ ủ ư ị ố s ng c a M  g n ch t v i các s  v t vô tri. Càng ngày M  càng ít nói “lùi lũi nh  con rùa

ử ờ ị ế ữ ế ệ ớ nuôi trong xó c a”. Bây gi M  không nghĩ đ n chuy n ch t n a vì đã quen v i cái kh ổ

ộ ố ư ẳ ằ ố ở ờ ế ồ r i và cho r ng mình còn s ng mà nh  đã ch t, b i cu c s ng ch ng còn nghĩa lý. Đ i M ị

ẽ ố ế ầ ố ẹ ế ứ ế ặ c  th  l ng l ủ ọ  trôi đi. Cái ác c a b n Th ng lý đã gi t ch t ph n t t đ p trong con ng ườ   i

ứ ế ả ầ ầ ọ ị ị ị ệ ủ ế M . M  b  đày đ a đ n m c tinh th n ph n kháng cũng d n tê li ở t. Ti ng th  dài c a cô

ể ệ ặ ậ ộ ố ờ ị ưở th  hi n thái đ  buông xuôi, phó m c cho s  ph n. “Bây gi thì M  t ng mình cũng là

ự ự ượ con trâu, mình cũng là con ng a…”. Con trâu, con ng a nhà giàu đêm còn đ ỉ c ngh , còn

ệ ớ cô không lúc nào ng t vi c.

ỗ ự ị ế ứ ụ ụ ả ấ ậ ộ ộ ị ị B  bi n thành m t th  công c  lao đ ng là n i c c nh c mà M  ph i ch p nh n và ch u

ế ố ề ủ ự ữ ệ ư ừ ị ự đ ng. Nh ng s  ê ch  c a ki p s ng nô l ch a d ng l ạ ở i ị ự ầ   ả  đó, M  còn ph i ch u s  c m

ầ Ở ế ử ổ ị ằ ộ ỗ ồ ộ ề tù kéo dài v  tinh th n. “ cái bu ng M  n m, kín mít, có m t chi c c a s , m t l vuông

ứ ề ả ố ổ ờ ằ b ng bàn tay…”. Cô s ng vô c m, chai lì, không còn ý th c v  kh  đau, th i gian, tình

ộ ố ọ ồ ị ế ế yêu, khát v ng và cu c s ng. Đã bao năm r i, M  không bi ơ   t đ n mùa xuân, không đi ch i

ộ ố ư ộ ế ề ồ ở ố ố ế t ầ t. Đó là cu c s ng ch t v  tinh th n, s ng nh  m t cái xác không h n ụ   ị  ch n đ a ng c,

ầ ườ ọ ự ả ươ tr n gian. Nó đã gieo vào lòng ng i đ c s  c m thông, th ng xót.

ự ấ ủ ể ấ ạ ọ ố ự S  b t công, tàn b o c a b n chúa đ t, th c dân (tiêu bi u là cha con Th ng lí Pá Tra)

ỉ ừ ổ ề ể ị ự ễ ế ậ ị không ch  d ng l ạ ở i ạ  nhân v t M , qua di n bi n tâm tr ng M , s  đau kh  v  th  xác và

ệ ầ ấ ả ậ tinh th n, mà còn xu t hi n khi nhà văn Tô Hoài miêu t ủ  nhân v t A Ph  qua các hành

đ ng.ộ

ộ ố ư ị ủ ặ ậ ệ ừ ỏ ậ ậ ồ ị Cũng nh  M , A Ph  có m t s  ph n đ c bi ầ   t. T  nh  đã là c u bé m  côi. Tr n d ch đ u

ướ ủ ậ ấ ả ẹ ườ ị ắ ử ủ ừ mùa đã c p đi c a c u t t c : cha m , ng i thân, nhà c a… A Ph  đã t ng b  b t cóc,

ổ ấ ủ ố ườ ư ủ ớ đem xu ng núi bán đ i l y thóc c a ng ổ i Thái. Tuy m i 10 tu i nh ng A Ph  không

ồ ư ạ ế ấ ậ ồ ố ố ồ thích ở ướ  d ớ   i cánh đ ng th p, c u c  tìm cách tr n thoát r i l u l c đ n H ng Ngài. L n

ủ ở ữ ứ ố ạ ạ ộ ỏ ừ lên gi a núi r ng, A Ph  tr ẽ    thành m t thanh niên kh e m nh, có s c s ng m nh m ,

ố ự ụ ưỡ ụ ố ỏ cách ham s ng t ộ  do, có tài năng lao đ ng đáng quý: đ c l i cày, đ c cu c, cày gi i, săn

ỏ ề bò tót gi i. Con gái trong làng nhi u cô mê.

ộ ố ấ ả ủ ở ả ố ọ ự Cu c s ng hoang dã cùng hoàn c nh s ng c c nh c, v t v  đã hun đúc A Ph  tr  thành

ẽ ả ạ ộ m t chàng trai có tính cách m nh m , gan góc, can đ m và nghĩa khí. Mùa xuân, thanh niên

ử ế ủ ủ ấ ổ ơ ơ ị đi ch i quay, th i sáo. A ph  cũng đi ch i. A S  đ n phá qu y b  A Ph  ném quay vào

ặ ớ ấ ử ị ươ ế ậ ộ ồ ị m t và b  đánh t i t p khi n cho A S  b  th ể ệ   ng. Hành đ ng nhanh, d n d p th  hi n

ẽ ạ ọ ự ế ệ ủ tính cách m nh m , gan góc và khát v ng t do quy t li ủ t c a A Ph .

ợ ủ ả ả ấ ắ ủ ậ ấ ộ ở ầ   A Ph  đã ph i tr  giá r t đ t cho hành đ ng táo t n c a mình. Tr n đánh  y đã m  đ u

ặ ộ ườ ổ ở ộ ộ ờ ố ị cho m t ch ng đ ng kh  s  t ắ   ủ t cùng trong cu c đ i A Ph . Anh b  Th ng lí Pá Tra b t,

ậ ạ ạ đánh đ p và ph t v .

ỡ ở ụ ấ ỉ M ẽ ế  b ng và hai bên hông s  bi n m t ch  trong 3 ngày!

ỏ ấ ắ ả ệ ả ườ ộ ố Nhà văn Tô Hoài t ra r t s c s o trong vi c miêu t con ng i và cu c s ng vùng cao.

ủ ệ ấ ố ố ị ạ   Cha con tên Th ng lí cùng lũ tay sai là hi n thân c a giai c p th ng tr  tàn ác, vô nhân đ o.

ộ ử ệ ạ ễ ố ố ố ị Cu c x  ki n t ấ   i nhà Th ng lí Pá Tra di n ra trong khói thu c mù m t kéo dài su t m y

ứ ỗ ợ ủ ạ ữ ể ả ỳ ngày đêm. C  m i đ t chúng hút xong, A Ph  l ủ   i ph i qu  ra gi a nhà đ  lũ tay sai c a

ư ế ứ ế ề ố ố ỉ ố tên Th ng lí xông đ n đánh. “C  nh  th , su t chi u, su t đêm, càng hút, càng t nh, càng

ủ ị ư ượ ử ư ậ ẫ ỳ ỉ đánh, càng ch i, càng hút”. A Ph  b  đánh đ p tàn nh n nh ng ch  qu  im nh  t ng đá.

ủ ả ạ ồ ị ượ ạ A Ph  ph i ch u ph t 100 đ ng b c, đ c Pá Tra cho vay và ở ạ  l i nhà Pá Tra làm thuê tr ừ

ử ệ ủ ụ ấ ả ả ằ ọ ạ ợ n . H  t c, pháp lý n m trong tay b n chúa đ t. Đây là c nh x  ki n quái đ n, l lùng.

ộ ủ ọ ừ ả ố ố Tác gi ả ừ ố  v a t cáo t i ác dã man c a b n Th ng lí Pá Tra v a nói lên tình c nh kh n kh ổ

ườ ữ ủ c a nh ng ng i dân.

ộ ờ ố ậ ủ ự ủ ị ệ ủ ậ ẩ ị Qua giá tr  hi n th c c a tác ph m (cu c đ i, s  ph n c a nhân v t M  và A Ph ) nhà văn

ể ệ ị ỉ ườ ả ạ Tô Hoài đã th  hi n giá tr  nhân đ o sâu xa. Nhà văn đã ch  ra con đ ng gi i phóng cho

ườ ộ ờ ộ ố ố ậ ả ườ ấ ượ ể ệ ng i lao đ ng có cu c đ i tăm t i, s  ph n bi th m. Con đ ng  y đ c th  hi n rõ nét

ị ở ễ ế ạ ộ ị ủ   qua di n bi n tâm tr ng M  trong đêm tình mùa xuân và hành đ ng M  c i trói cho A Ph ,

ủ ố cùng A Ph  tr n thoát.

ố ọ ị ộ ứ ề ộ Là con dâu trong nhà Th ng lí Pá Tra b  đày đ a, bóc l ầ   ầ t s c lao đ ng, c m tù v  tinh th n

ừ ị ẫ ấ ủ ộ ọ ử ọ ố ự ư nh ng t sâu trong lòng M  v n  p m t ng n l a khát v ng s ng, t ỉ ờ ơ ộ    do, ch  ch  c  h i

ỗ ậ ạ ẽ là tr i d y m nh m .

ự ồ ị ượ ủ ậ ả ả ắ ế ế ố ữ S  h i sinh c a nhân v t M  đ c tác gi miêu t sâu s c và tinh t . Nh ng y u t bên

ọ ạ ư ế ả ậ ộ ngoài tác đ ng vào tâm lí nhân v t nh  khung c nh mùa xuân, ti ng sáo g i b n tình,… đã

ấ ả ả ự ấ ủ ạ ộ ị ứ ỉ th c t nh t ộ ố   t c  c m xúc c a M : căm ghét s  b t công, tàn b o, khao khát m t cu c s ng

ạ ự t do, h nh phúc.

ế ệ ế ắ ớ ồ ộ ớ Mùa xuân đ n v i H ng Ngài. M t mùa xuân hi n ra v i màu s c, âm thanh: ti ng sáo,

ư ượ ủ ế ồ ti ng khèn,… Cái không khí n ng nàn c a mùa xuân nh  đ c tăng thêm b i b a r ở ữ ượ   u

ế ở ớ ế ế ầ ố ố ị ngày T t nhà Th ng lí v i ti ng chuông đánh  m ĩ,… “Ngày T t, M  cũng u ng r ượ   u.

ị ượ ự ừ ứ ố ạ ố ộ ị ấ M  lén  l y hũ  r u,   c   u ng  c  t ng  bát”.   M  đang s ng  trong  m t tr ng  thái khác

ườ ượ ư ồ ị ừ ừ ứ ỉ th ng. Men r u làm cho M  lâng lâng say, nh ng tâm h n cô thì t th c t nh. Cái t

ố ượ ự ừ ố ố ữ ế ạ ị cách u ng r ư ể u “ c t ng bát” khi n ta nghĩ nh  th  M  đang c  u ng c n nh ng cay

ấ ậ ủ ủ ượ ầ ờ ơ ư ồ ị ắ đ ng, u t h n c a ph n đ i đã qua. H i men c a r ế   u đã đ a tâm h n M  đi theo ti ng

ớ ạ ỉ ệ ữ ờ ế sáo, nó khi n cô nh  l ẹ ủ i nh ng k  ni m đ p c a th i con gái,…

ớ ạ ứ ư ế ạ ỏ ố ị Nh  l ị ấ   i quá kh  có nghĩa là M  đã thoát ra kh i tình tr ng s ng mà nh  đã ch t. M  th y

ớ ở ạ ơ ướ ư ữ ế ướ ị ph i ph i tr  l i, trong lòng vui s ng nh  nh ng đêm T t ngày tr ậ c. M  nh n ra mình

ứ ố ẻ ắ ấ ố ơ ị ờ còn tr  l m và cô mu n đi ch i. S c s ng b y lâu nay b  đè nén, gi ạ   ỗ ậ  đây tr i d y m nh

ẽ ổ m , không gì ngăn n i.

ị ầ ệ ấ ộ ạ ế ấ ậ Xu t hi n trong tâm trí M  đ u tiên là m t ý nghĩ l ắ    lùng mà r t chân th t. “N u có n m

ị ẽ ế ấ ị ề   lá ngón trong tay lúc này, M  s  ăn cho ch t ngay,…”. Ngh ch lý trên cho th y khi ni m

ố ượ ẽ ở ự ơ ộ ộ khao khát s ng đ ắ ớ ạ   c kh i lên, nó s  tr  thành m t mãnh l c xung đ t gay g t v i tr ng

ự ạ ủ ứ ượ ị ự ạ ủ ệ ủ ể thái vô nghĩa c a th c t i. M  đã ý th c đ c th c t i c a mình. Đó là bi u hi n c a lòng

ệ ố khát khao s ng mãnh li t.

ọ ạ ờ ọ ể ượ ế ế ứ Trong khi đó, ti ng sáo g i b n tình c  thôi thúc, m i g i. Ti ng sáo là bi u t ng v ề

ế ọ ượ ả ễ ế ạ ớ ị khát v ng tình yêu. Ti ng sáo đ c miêu t song hành v i di n bi n tâm tr ng M . Nó

ử ổ ố ọ ỉ ẫ chính là ng n gió th i bùng lên đ m l a v n đang cháy âm   trong lòng cô gái khao khát

ế ớ ế ậ ầ ả ị ờ ồ tình yêu. Ti ng sáo đ y ám  nh đã nh p vào th  gi ồ i tâm h n M . Gi đây tâm h n M ị

ậ ờ ế đang r p r n ti ng sáo.

ứ ố ỗ ậ ư ữ ợ ị ạ ộ ị ồ S c s ng tr i d y trong tâm h n M  nh  nh ng đ t sóng ào t. Hành đ ng M  vào phòng

ỡ ắ ế ể ồ ị ố ấ l y m  th p n n cho sáng có nghĩa là M  đang soi sáng tâm h n mình đ  tìm l i thoát. Con

ườ ự ố ị ạ ẫ ớ ườ ự ạ ế ồ ng i đích th c trong M  đã s ng l i, hòa l n v i con ng i th c t i khi n tâm h n cô

ạ ủ ấ ị ườ ư ữ ế ế ề ậ ờ ỉ ch p ch n b t đ nh. D ng nh  không đ m x a gì đ n nh ng xi ng xích tàn b o c a nhà

ư ộ ộ ố ị ủ ả Th ng lí Pá Tra, M  hành đ ng nh  m t con ng ườ ự i t do theo suy nghĩ, c m xúc c a mình.

ấ ạ ơ ế ử ạ Cô qu n l i tóc, rút cái váy hoa trên vách, s a so n đi ch i T t.

ị ỗ ậ ủ ữ ọ ố ệ ấ ậ ị Gi a lúc khát v ng s ng c a M  tr i d y mãnh li t nh t thì cũng là lúc nó b  vùi d p phũ

ử ứ ế ể ầ ấ ộ ị ượ phàng nh t. A S  trói đ ng M  vào c t nhà khi n cô không th  cúi, nghiêng đ u đ c. A

ử ượ ủ ư ể ị ượ ồ ủ ị ẫ ỉ S  ch  trói đ c th  xác c a M , nh ng không trói đ ị c tâm h n c a M . “M  v n nghe

ị ẫ ư ữ ữ ế ộ ơ ơ ồ ị ti ng sáo đ a M  đi theo nh ng cu c ch i, nh ng đám ch i”. Tâm h n M  v n đi theo

ế ể ế ỗ ố ướ ớ ế ti ng sáo và quên n i đau th  xác. Đ n khi cô mu n “vùng b c đi” thì m i bi t mình

ị ổ ứ ứ ự ằ ị đang b  trói, tay chân đau nh c, M  th n th c nghĩ mình không b ng con ng a.

ư ạ ệ ạ ạ ế ị Nh ng vào khuya, cô l i quên ngay hi n t ồ ồ ố i và b i h i s ng l i cùng ti ng sáo. M  “lúc

ế ả ờ ỉ ế ị ỉ mê, lúc t nh” cho đ n khi tr i tang t ng sáng lúc nào cũng không bi t. M  bàng hoàng t nh

ấ ế ớ ạ ữ ệ ả ợ ị ệ ắ và th y im  ng, không bi t có chuy n gì x y ra n a. M  ch t nh  l i câu chuy n mà

ườ ể ở ư ố ộ ườ ợ ế ồ ị ng i ta hay k nhà Th ng lí Pá Tra, ngày x a có m t ng i v  ch t vì b  ch ng trói

ị ợ ắ ử ự ế ậ ố trong nhà ba ngày. Nghĩ th , M  s  l m. Cô còn th  c a qu y xem mình còn s ng hay đã

ứ ỉ ế ị ượ ố ch t. M  đã th c t nh và khao khát đ c s ng.

ặ ự ồ ủ ạ ầ ố ọ ố ị ị Tô Hoài đã đ t s  h i sinh c a M  bên c nh tình hu ng đ y bi k ch: khát v ng s ng mãnh

ệ ứ ố ị ạ ự ư ủ ệ ữ ộ ơ li t và hi n th c phũ phàng, nh ng s c s ng c a M  l ố   i càng d  d i h n. Nhà văn mu n

ẳ ườ ứ ố ệ ế ế ạ ọ ị ị kh ng đ nh con ng i có s c s ng mãnh li ẫ t cho dù b  đày d a, d m đ p đ n th  nào.

ị ư ả ứ ể ả ủ ượ ộ ờ ị ộ ế ị Ph n  ng c a M  ch a th  gi i phóng đ ộ ố   c cu c đ i M , đem đ n cho M  m t cu c s ng

ỉ ự ự ượ ạ ị ả ở ự t do, h nh phúc. M  ch  th c s  đ c gi ủ ộ i thoát khi cô có hành đ ng c i trói cho A Ph .

ừ ở ừ ợ ủ ệ ố T  khi đi tr  n  cho nhà quan Th ng lí Pá Tra, A Ph  làm “phăng phăng”, vi c gì cũng

ố ả ủ ư ẫ ắ ấ ả ơ ổ ộ làm t t c . Nh ng s  ý, vì m i mê b y nhím nên h  đã b t m t m t con bò. A ph  không

ậ ỗ ệ ả ố ượ ể tr n tránh trách nhi m mà đã dũng c m nh n l ắ   i và xin Pá Tra cho m n súng đ  đi b n

ị ừ ứ ấ ố ố ố ị ư ổ h  nh ng b  t ch i. Su t m y ngày đêm, anh b  cha con Th ng lí Pá Tra trói đ ng vào

ế ờ ộ ộ ườ m t cây c t trong góc nhà ch  ch t. Ng ả   ấ i con trai dũng mãnh  y đã lâm vào tình c nh

ư ẳ ộ ố ệ ọ ư ủ ừ ủ ượ tuy t v ng. Nh ng cu c s ng c a anh ch a h n đã d ng l ạ ạ i t i đây. A Ph  đã đ c M ị

ứ ở ắ c t dây c i trói và c u thoát.

ủ ị ứ ế ả ả ầ ả ồ ổ   ị ẫ Ban đ u ch ng ki n c nh A Ph  b  trói, M  v n hoàn toàn vô c m “th n nhiên ng i th i

ậ ưở ử ị ỉ ư ộ ơ ộ ướ ử l a, h  tay”. Nh ng vào m t đêm M  t nh d y s ấ i l a, cô nhìn th y m t dòng n ắ   c m t

ủ ả ạ ậ ả ớ ở ch y trên má A Ph  đen và xám l ị   i. Lúc đó, cô m i nh n ra mình b i cô cũng đã ph i ch u

ư ế ổ ở ữ ả ấ ươ ậ ắ ự đ ng nh ng kh  s , cay đ ng nh  th . Cô c m th y th ủ ả ng A Ph , c m nh n đ ượ ự  c s

ờ ơ ủ ứ ắ ườ ế ố tàn ác c a nhà Th ng lí Pá Tra. “ Tr i i, nó b t trói đ ng ng ế i ta đ n ch t…”. “Chúng

ậ ộ ườ ớ ạ ờ ệ ế ế ị nó th t đ c ác…”. “Ng ả i kia vi c gì mà ph i ch t th ”. M  nh  l i đ i mình, l ạ ưở   ng i t

ủ ự ố ấ ợ ế ả ị ượ t ng c nh A Ph  t tr n thoát,… Nghĩ th , “M  cũng không th y s ….”. Lòng th ươ   ng

ườ ể ắ ủ ầ ả ở ợ ng ả ứ   i đã cho cô dũng c m đ  c t dây c i trói cho A Ph . Ban đ u, cô s  mình ph i đ ng

ế ặ ỗ ố ư ệ ế ị ứ th  vào ch  đó và “M  đ ng l ng trong bóng t ứ ố i”. Nh ng s c s ng mãnh li t đã khi n cô

ủ ố ủ ế ề ả ạ ỏ ồ ộ có đ  dũng c m ch y theo A Ph , tr n kh i H ng Ngài đ n Phi ng Sa và giác ng  cách

ạ ộ ị ự ủ ở ủ m ng. Hành đ ng c a M  hoàn toàn là t phát. Cô c i trói cho A Ph  cũng chính là gi ả   i

ộ ờ ậ ấ ế ủ ứ ướ ỡ ờ ứ thoát cho cu c đ i mình. Đó là quy lu t t ậ t y u c a nh n th c “t c n c v  b ”.

ả ố ẻ ẹ ị ẩ ề ộ ị ả M  là m t cô gái tr  đ p, b  đ y vào hoàn c nh bi đát, ph i s ng tri n miên trong đau kh ổ

ế ầ ệ ề ứ ố ứ ậ ị ẫ ư ề khi n cô d n tê li t. Nh ng trong M  v n ti m tàng v  s c s ng, nó đã th c d y và giúp

ạ ả ờ ố ộ ờ ộ ộ cô có hành đ ng táo b o gi ầ   i thoát cho cu c đ i mình. Cô có đ i s ng n i tâm âm th m

ư ẽ ạ nh ng m nh m .

ả ố ờ ủ ủ ể ậ ộ ị ệ Qua vi c miêu t ậ  s  ph n và cu c đ i c a nhân v t M  và A Ph , cách k  chuy n t ệ ự

ữ ồ ự ệ ả ậ ấ ẫ ộ nhiên, sinh đ ng, h p d n; ngôn ng  h n nhiên, giàu hình  nh; ngh  thu t xây d ng nhân

ế ả ụ ậ ậ v t, phân tích tâm lý tinh t , miêu t ặ ắ  phong t c t p quán đ c s c… Nhà văn Tô Hoài đã

ạ ờ ố ủ ự ủ ườ ắ ướ ề ố làm s ng l i quãng đ i tăm t i c c c a ng i, t i dân mi n núi Tây B c d ố   i ách th ng

ủ ọ ứ ố ự ế ẳ ấ ồ ờ ị ị ề   tr  dã man c a b n chúa đ t, th c dân phong ki n. Đ ng th i kh ng đ nh s c s ng ti m

ệ ị ủ ệ ủ ữ ườ ệ ả ẳ ỉ tàng, mãnh li t, không b  h y di t c a nh ng ng i dân nô l . Tác gi ị  kh ng đ nh: ch  có

ớ ẫ ớ ậ ủ ọ ờ ươ ộ ị ệ ự ự s  vùng d y c a chính h  thì m i d n t i cu c đ i t i sáng. Đó là giá tr  hi n th c và

ắ ủ ạ ẩ ị giá tr  nhân đ o sâu s c c a tác ph m.

Bài làm 2

ế ệ ạ ướ Cách m ng tháng Tám năm 1945 thành công đã đem đ n cho văn ngh  sĩ n ộ   c ta m t

ứ ệ ộ ơ ướ ạ ọ ờ cu c tái sinh nhi m màu. Các nhà văn, nhà th  đã đ ng lên d ớ   i ng n c  cách m ng, v i

ự ứ ụ ụ ắ ộ ớ ộ ý th c công dân sâu s c, tích c c sáng tác ph c v  xã h i m i. Tô Hoài là m t trong

ự ớ ữ ủ ệ ế ớ ớ ế   ộ ố nh ng nhà văn hi n th c s m đ n v i cu c s ng l n c a nhân dân. Trong kháng chi n

ộ ộ ế ắ ố ị ả ở ch ng Pháp, ông đã cùng b  đ i tham gia chi n d ch Tây B c gi ồ i phóng đ ng bào ba

ơ ơ ướ ắ ờ ế ớ ỉ t nh S n La, Lai Châu, Hoàng Liên S n. Tr c m t Tô Hoài bây gi ộ  là m t th  gi ớ   i m i

ữ ả ớ ườ ủ ề ấ ớ ộ ươ ớ v i nh ng phong c nh m i, con ng ớ i m i, v n đ  xã h i m i. Ngòi bút c a ông v n ra

ỏ ể ướ ỏ ế ả ấ ế ứ ệ ộ kh i làng Nghĩa Đô bé nh  đ  h ng đ n miêu t , tái hi n m t vùng đ t h t s c phong

ế ứ ỳ ạ ủ ấ ướ ư ề ắ phú và cũng h t s c k  l c a đ t n c: vùng Tây B c. Và cũng nh  nhi u nhà văn, nhà

ậ ở ơ ườ ế ớ ệ ộ th  khác, Tô Hoài đã trăn tr  "nh n đ ng" và rèn luy n cho mình m t th  gi i quan và

ộ ớ ị ươ ờ ạ ế ớ ớ nhân sinh m i, xác đ nh m t ph ả ủ   ợ ng pháp sáng tác m i phù h p v i th i đ i. K t qu  c a

ữ ế ề ậ ở ườ ệ ấ ẩ ắ ồ nh ng chuy n đi và ni m trăn tr  nh n đ ng  y là tác ph m Truy n Tây B c g m ba

ấ ứ ườ ườ ứ ủ ệ ệ ắ ơ ợ ồ ứ   truy n C u đ t c u m ng, M ng gi n và V  ch ng A Ph , Truy n Tây B c ch a

ị ệ ự ệ ạ ả ộ ờ ố ị ự đ ng giá tr  hi n th c và giá tr  nhân đ o thông qua vi c miêu t ậ ủ    cu c đ i và s  ph n c a

ậ ị ủ hai nhân v t trung tâm là M  và A Ph .

ờ ầ ể ề ổ ủ ủ ợ ồ ộ Trong V  ch ng A Ph , Tô Hoài k  v  cu c đ i đ y gian truân và đau kh  c a hai v ợ

ồ ườ ủ ọ ố ữ ị ườ ệ ch ng ng i Mèo là M  và A Ph . H  v n là nh ng ng i nô l ố  trong nhà th ng lí Pá Tra;

ị ắ ề ạ ợ ủ ạ ố ị M  b  b t v  làm con dâu g t n , A Ph  vì dám đánh b i con trai nhà th ng lí nên cũng

ả ph i làm ng ườ ở ể ề ộ ớ  đ  đ n t ủ i v i ch . i

ộ ố ỡ ồ ả ấ ặ ọ ỏ ả Trong c nh ng  t i tăm  y, h  đã g p g , đ ng c m và giúp nhau thoát kh i nhà Pá Tra

ữ ế ề ạ ọ ở ợ ồ ọ ế   tìm đ n vùng Phi ng Sa. T i đây h  đã tr  thành v  ch ng. Gi a lúc b n lính Pháp đ n

ướ ở ộ ủ ề ế ể ả ồ đánh phá và c p bóc ộ    Phi ng Sa, cán b  c a Đ ng đã đ n đ  giúp đ ng bào các dân t c

ệ ộ ố ộ ủ ủ ế ả ộ ị ự ả t ủ ặ  b o v  cu c s ng c a mình. M  và A Ph  g p A Châu, m t cán b  c a Đ ng, k t làm

ớ ạ ồ ủ ể ờ ồ ộ anh em r i thành đ i viên du kích. Nh  l ợ i th i đi m sáng tác V  ch ng A Ph , nhà văn

ế ợ ồ ủ ủ ự ệ ượ ằ ấ Tô Hoài vi t: "Câu chuy n V  ch ng A Ph  c a tôi đã xây d ng đ ắ c b ng m t th y tai

ề ữ ả ườ ự ệ ấ ế ấ ộ ả nghe và c m nghĩ v  nh ng con ng i và s  vi c  y trong cu c chi n đ u gi i phóng quê

ươ ể ố ủ ở ớ ắ ủ ấ ướ h ộ ng c a các dân t c thi u s  anh em biên gi i Tây B c c a đ t n c". Qua câu nói

ạ ủ ị ệ ẩ ậ ấ ị ượ ự đó, chúng tôi đã nh n th y giá tr  hi n th c và giá tr  nhân đ o c a tác ph m đã đ c nhà

ự ứ ộ văn Tô Hoài xây d ng m t cách có ý th c.

ủ ể ệ ợ ồ ự ủ ị ệ ướ ế ở ệ ự Giá tr  hi n th c c a V  ch ng A Ph  th  hi n tr c h t ộ    vi c trình bày chân th c cu c

ươ ố ầ ủ ườ ề ắ ướ ố s ng đau th ng, tăm t ị i đ y bi k ch c a ng i dân mi n núi Tây B c d i ách phong

ự ế ặ ộ ủ ự ủ ị ệ ự ẩ ề ki n n ng n  và s  bóc l ắ   t c a th c dân Pháp. Giá tr  hi n th c c a tác ph m còn g n

ớ ự ố ề ầ ộ ủ ọ ạ ở ế ổ ố li n v i s  t ạ  cáo, v ch tr n t i ác c a b n phong ki n (th ng lí, th  ty, lang đ o) vùng

cao.

ượ ị ượ ư ẹ ẻ ẹ ậ ị Hình t ậ ng nhân v t M  là t ng tr ng cho cái đ p b  vùi d p. Cô gái tr  xinh đ p nh ư

ử ướ ủ ừ ộ ị ư ộ ề ố m t bông hoa c a núi r ng đó b  A S  c p v  làm dâu. Trong ngôi nhà gi ng nh  m t tù

ậ ủ ị ẳ ị ố ư ụ ử ố ng c đó, M  su t ngày "lùi lũi nh  con rùa nuôi trong xó c a", s  ph n c a M  ch ng khác

ậ ủ ị ủ ế ố ườ ượ ự nào s  ph n c a ki p ng a trâu vì giá tr  c a con ng i không đ ọ c xem tr ng, con ng ườ   i

ư ộ ể ệ ậ ỉ ế ự ch  nh  m t cái máy đ  làm vi c. Th m chí, Tô Hoài vi t ''con ng a, con trâu làm còn có

ượ ứ ứ ỏ lúc, đêm nó còn đ ệ   c đ ng gãi chân, đ ng nhai c , đàn bà con gái nhà này thì vùi vào vi c

ộ ố ẽ ẫ ườ ườ ư ị ả c  đêm l n ngày". L  ra trong cu c s ng bình th ữ ng nh ng ng ả   i con gái nh  M  ph i

ượ ự ộ ư ạ ấ ơ đ c vui ch i, đi d  h i hè, tìm th y tình yêu và h nh phúc cho mình. Nh ng ng ượ ạ   i, c l

ử ạ ế ơ ớ ạ ứ ồ ị ố ế đ n ngày T t, A S  l ị i đi ch i v i b n trai, còn M  thì b  trói đ ng trong bu ng t i.

ủ ứ ủ ệ ế ậ ả ớ ị ị Cùng chung ngh ch c nh v i M  là A Ph , nhân v t trung tâm th  hai c a truy n. N u M ị

ượ ượ ủ ượ ư ẹ ậ ị ự ố ư là hình t ng t ng tr ng cho cái đ p b  vùi d p thì A Ph  t ứ   ng tr ng cho s  s ng, s c

ộ ự ủ ườ ị ư lao đ ng và lòng khao khát t do c a con ng ủ ạ i b  kìm hãm. A Ph  ch y nhanh nh  con

ế ưỡ ưỡ ừ ấ ố ỏ ẽ ạ ấ ự ng a, bi t đúc l i cày, l i cu c, cày b a r t gi i và săn bò tót r t thành th o. L  ra con

ườ ả ượ ự ữ ừ ứ ủ ư ể ạ ỉ ng i đó ph i đ c t do gi a núi r ng đ  phát huy s c m nh c a mình. Nh ng ch  vì A

ả ứ ấ ạ ử ẻ ủ ế ỡ ộ Phù b t bình ph n  ng, đánh l i A S , k  đã phá v  cu c vui ngày T t, mà A Ph  đã b ị

ẻ ệ ố ở ố ừ ả ẫ ắ ề b t v  làm k  nô l trong nhà th ng lí, ổ    đây anh ph i đi đ t r ng, săn bò tót, b y h ,

ủ ị ố ộ ầ ự ể ấ ổ ộ ị chăn ng a quanh năm. M t l n đ  cho h  ăn th t m t m t con bò mà A Ph  b  th ng lí trói

ấ ố ượ ủ ể ệ ộ ố ộ ị ứ đ ng su t m y ngày trong góc nhà. Hình t ng A Ph  th  hi n m t cu c s ng b  trói

ộ ượ ứ ư ộ ị ộ bu c, t ng tr ng cho s c lao đ ng b  bóc l t và đè nén.

ỉ ộ ộ ự ủ ị ệ ủ ệ ắ ợ ồ ệ Giá tr  hi n th c c a truy n ng n V  ch ng A Ph  không ch  b c l qua vi c trình bày

ộ ố ự ủ ề ắ ầ ồ ị chân th c cu c s ng đ y bi k ch c a nhân dân mi n núi Tây B c nói chung, đ ng bào dân

ạ ủ ể ệ ộ ặ ữ ắ ọ ệ ộ t c H'Mông nói riêng mà còn th  hi n qua vi c kh c h a nh ng b  m t tàn b o c a cha

ử ủ ọ ố ị ạ ả ố con th ng lí Pá Tra và A S  c a b n lý d ch, quan l i, th ng qu n. Đây là nguyên nhân

ổ ủ ự ữ ế ườ ư ị ệ ấ ổ ỗ tr c ti p gây nên n i kh  c a nh ng ng i dân th p c , bé mi ng nh  M  và A Ph . B ủ ộ

ạ ủ ỉ ệ ữ ậ ặ ộ ố ớ   m t tàn b o c a chúng không ch  hi n ra qua nh ng hành đ ng đánh đ p dã man đ i v i

ữ ờ ề ủ ấ ể ờ ẻ k  ăn ng ườ ở i trong nhà mà còn qua nh ng l ờ   i nguy n r a r t thâm hi m: "đ i mày, đ i

ế ắ ờ ờ ế ợ ẽ ỉ con, đ i cháu mày tao cũng b t th , bao gi ớ  h t n  tao m i thôi". Có l đó không ch  là l ờ   i

ề ủ ủ ộ ờ ề ủ ủ ả ộ ế ộ ộ nguy n r a c a m t hai cá nhân mà còn là l i nguy n r a c a c  m t ch  đ  xã h i. Bao

ờ ế ộ ữ ư ữ ạ ẫ ộ gi ủ ắ   ẻ  còn ch  đ  xã h i đó thì v n còn nh ng k  ác nh  Pá Tra và nh ng n n nhân c a h n

ư ị ủ nh  M  và A Ph .

ế ộ ệ ủ ữ ề ạ ậ ố ị Xã h i phong ki n Vi t Nam v n đã l c h u, nói v  nguyên nhân c a nh ng bi k ch mà

ườ ế ự ự ứ ề ằ ằ ả ị ng ế   i dân mi n núi ph i ch u đ ng, Tô Hoài cho r ng đ ng đ ng sau th  l c phong ki n

ủ ộ ỗ ượ ươ ứ ế ạ t i ch  là bóng dáng c a quân đ i xâm l c ph ệ   ng Tây tràn đ n. Trong b c tranh hi n

ự ủ ỗ ự ủ ư ệ ặ ẩ ợ ồ ả th c c a tác ph m V  ch ng A Ph  hình  nh gi c Pháp hi n lên nh  là ch  d a, là th ế

ế ể ị ủ ế ẵ ấ ọ ố ự l c mà b n phong ki n vùng cao s n sàng c u k t đ  duy trì ách th ng tr  c a chúng.

ườ ể ố ắ ỉ ượ ờ ấ ạ ộ ộ Ng i dân Tây B c ch  có th  s ng đ ấ   c m t cu c đ i  m no, h nh phúc khi này ch m

ớ ấ ế ự ứ ứ ề ề ề ấ ắ ấ ứ ượ ả d t đ c c  hai th  l c trên đây. V n đ  áp b c giai c p g n li n v i v n đ  áp b c dân

ợ ồ ự ủ ả ạ ị ệ ộ ủ ộ t c là m t nét căn b n t o nên giá tr  hi n th c c a V  ch ng A Ph .

ự ủ ị ệ ủ ề ạ ấ ắ ớ ợ ị ừ ồ G n li n v i giá tr  hi n th c c a V  ch ng A Ph  là giá tr  nhân đ o xu t phát t cái

ấ ươ ủ ỗ ộ ướ ố ậ ủ nhìn, t m lòng, tình th ng yêu, n i xúc đ ng, c a nhà văn Tô Hoài tr c s  ph n c a M ị

ủ ệ ắ ỏ ự ổ ủ ả và A Ph  trong truy n ng n này. Nhà văn bày t ớ ỗ  s  thông c m v i n i đau kh  c a ng ườ   i

ụ ữ ị ả ư ộ ứ ỗ ả ỗ ị ph  n  b  g  bán nh  m t th  hàng hóa. Ch  nào nhà văn miêu t ủ  n i đau c a M  là ở ỗ   ch

ủ ộ ế ườ đó ngòi bút c a ông cũng run lên vì xúc đ ng. Tô Hoài vi ờ t: "Đ i ng ồ   ấ i đàn bà l y ch ng

ở ồ ỉ ế ự ủ ớ ạ ồ ợ ị nhà giàu H ng Ngài thì ch  bi t đi theo đuôi con ng a c a ch ng". M  ch t nh  l i câu

ườ ờ ướ ở ẫ ố ộ ườ ợ ệ chuy n ng ể i ta v n k : "Đ i tr c nhà th ng lí Pá Tra có m t ng i trói v  trong nhà

ờ ế ị ợ ị ự ề ế ậ ơ ồ ợ ế ồ ba ngày, r i đi ch i, khi v  nhìn đ n thì v  ch t r i. Nh  th  M  s  quá, M  c a qu y xem

ế ắ ầ ổ ố ị mình còn s ng hay ch t. C  tay, đ u, b p chân b  dây trói si ế ạ t l ả   ứ ừ i, đau đ t t ng m nh

ọ ế ớ ạ ị ơ ủ ễ ậ ớ th t". Đ c đ n đây ta nh  l i câu th  c a Nguy n Du: "Đau đ n thay ph n đàn bà".

ủ ầ ả ỗ ỗ ộ ị ị Đó là n i đau c a thân xác, còn n i đau tinh th n? Trong hoàn c nh b  trói bu c M  nghĩ

ậ ẹ ộ ỗ ồ ộ ợ ằ r ng mình đành ng i trong m t nhà tù ch t h p nhìn qua m t l vuông mà trông đ i cho

ờ ế ớ ọ ườ ạ ế đ n bao gi ậ  ch t m i thôi. Dù v y, khát v ng làm ng i h nh phúc không bao gi ờ ụ  l i tàn

ừ ế ổ ị ị ế ớ ạ ữ trong lòng M . Nghe ti ng sáo th i trong r ng, M  tha thi t nh  l i nh ng ngày xuân t ươ   i

ề ộ ủ ủ ạ ố ẹ đ p c a mình và tràn tr  m t lòng ham s ng. Ngòi bút nhân đ o c a Tô Hoài đã không

ủ ư ớ ọ ị ử d ng d ng v i khát v ng đó c a M .

ạ ủ ủ ệ ệ ể ấ ồ ợ ị Giá tr  nhân đ o c a V  ch ng A Ph  còn có th  tìm th y qua vi c nhà văn tái hi n quá

ứ ỉ ủ ữ ạ ườ ị ứ ư trình th c t nh cách m ng c a nh ng ng ẩ   i b  áp b c. Nh  trên đã nói, trong tác ph m

ủ ề ả ủ ề ả ề ắ ộ ớ ấ này, ch  đ  gi i phóng dân t c g n li n v i ch  đ  gi i phóng giai c p nông dân và gi ả   i

ụ ữ ủ ặ ữ ả ậ ộ ọ ị phóng ph  n . M  và A Ph  g p nhau trong m t hoàn c nh th t éo le, h  là nh ng s ố

ờ ự ậ ấ ự ạ ứ ậ ẳ ế ph n đang đ ng bên b  v c th m. Hai nhân v t  y đã kháng c  l i cái ch t, kháng c  l ự ạ   i

ể ữ ạ ộ ố ẻ ẹ ủ ị ạ ẫ ậ ố s  ph n đ  gi l i cu c s ng. Trong b ướ ườ c đ ng cùng qu n, v  đ p c a M  l ệ i hi n ra

ỉ ằ ộ ộ ề ặ ả ồ ộ ủ ấ không ch  b ng m t mà c  trong tâm h n. Đi u đó b c l ị ố    rõ nh t qua thái đ  c a M  đ i

ộ ị ủ ủ ộ ổ ọ ị ớ v i A Ph : m t thái đ  v  tha, cùng gánh ch u kh  đau. Tình yêu c a h  đã đ n t ế ừ ệ    vi c

ệ ở ẻ ố ể ậ ậ chia s  s  ph n chung đó. Chính Tô Hoài cũng nh n xét: "cái bi u hi n c i trói cho A Ph ủ

ế ị ỉ ả ư ắ ả ắ ả ch  x y ra trong kho nh kh c nh ng kho nh kh c có ý nghĩa quy t đ nh và t n t ồ ạ ờ   i đ i

ủ ồ ị ở ủ ế ẻ ờ đ i". M  c i trói cho A Ph  r i tìm đ n khu du kích c a làng H'Mông h o lánh vùng

ộ ọ ượ ề ộ ố ở ữ   Phi ng Sa. Đ c A Châu giác ng , h  tham gia đ i du kích ch ng Pháp, tr  thành nh ng

ứ ủ ủ ừ ấ ạ ợ ồ ự ng ườ ự i t tin vào s c m nh c a mình. V  ch ng A Ph  đã t ng đ u tranh t phát v ươ   n

ấ ự ừ ế ự ấ ả ả ứ ữ ả ế đ n đ u tranh t giác, t nh ng ph n  ng có tính ch t b n năng đ n s  ph n kháng có ý

ứ ấ ậ ượ ạ ủ ẻ ổ ủ th c, nh t là khi nh n ra đ c nguyên nhân đau kh  c a mình và lòng d  c a k  thù. Có

ể ượ ủ ự ị ượ ữ ậ th  nói, qua hình t ng M  và A Ph , Tô Hoài đã xây d ng đ c nh ng nhân v t có tính

ủ ế ạ ổ cách bi n đ i theo quá trình c a cách m ng.

ờ ớ ườ ị ợ ồ ố ạ ủ Giá tr  V  ch ng A Ph  không tách r i v i đ ng l ộ   i cách m ng và chính sách dân t c

ả ả ộ ả ữ ườ ứ ộ ộ ả Đ ng C ng s n là gi i phóng nh ng ng ị i lao đ ng b  áp b c bóc l t, gi ọ   i phóng m i

ẻ ẹ ế ự ị ố ộ ứ ố s c s ng và v  đ p b  các th  l c đen t i kìm hãm, trói bu c.

ộ ướ ủ ẩ ợ ứ ế ệ ệ ậ ồ Tác ph m V  ch ng A Ph  là m t b ự   c ti n trong vi c nh n th c, khám phá hi n th c

ộ ướ ế ồ ờ ể ệ ủ ế ệ kháng chi n, đ ng th i cũng là m t b ạ   c ti n trong vi c th  hi n ch  nghĩa nhân đ o

ị ệ ự ủ ạ ạ ị ượ theo nhân sinh quan cách m ng. Giá tr  hi n th c và giá tr  nhân đ o c a nó đ c hòa

ệ ậ ấ ộ ơ ộ ạ   ắ quy n trong m t ch t th  trong sáng, màu s c dân t c đ m đà và văn phong giàu tính t o

ợ ồ ủ ệ ắ ầ ớ ổ   hình. V i V  ch ng A Ph  nói riêng, Truy n Tây B c nói chung, Tô Hoài đã góp ph n đ i

ớ ề ề ự ự ướ ữ ả ọ ớ ề m i v  đ  tài mi n núi, th c s  b c vào văn h c v i nh ng hình  nh phong phú, t ươ   i

ự ươ ủ ữ ự ợ ồ ẹ đ p và chân th c. V  ch ng A Ph  tiên báo nh ng thành t u t ng lai trong sáng tác v ề

ộ ớ ủ ệ ề ấ ạ ứ ề đ  tài mi n núi c a m t l p nhà văn sung s c xu t hi n sau Cách m ng tháng tháng Tám

ư ễ ấ ố ọ ồ nh : Nguy n Ng c, Nông Qu c Ch n, Ma Văn Kháng, Vi H ng...