Tôi ch c r ng b t c m t ng i s d ng máy tính nào đ u nghe qua c m t ‘Virus tinắ ằ ấ ứ ộ ườ ử ụ ề ụ ừ
h c”. V y virus tin h c là gì và cách phòng ch ng ra sao chính là n i dung bài vi tọ ậ ọ ố ộ ế
ngày hôm nay, mong r ng s giúp cho các b n, m t ph n nào đó, có đ c cách th c sằ ẽ ạ ộ ầ ượ ứ ử
d ng máy tính sao cho an toàn, tránh nguy c b lây nhi m virus, d n t i tình tr ng m tụ ơ ị ễ ẫ ớ ạ ấ
mát d li u ho c ph i gánh ch u nh ng h u qu nghiêm tr ng khác do virus gây ra.ữ ệ ặ ả ị ữ ậ ả ọ
* V y virus tin h c là gì?ậ ọ
Virus tin h c chính là ch ng trình máy tính do con ng i t o ra v i m c đích pháọ ươ ườ ạ ớ ụ
ho i c s d li u đ c l u tr trong máy tính (nó còn đ c g i là virus máy tính).ạ ơ ở ữ ệ ượ ư ữ ượ ọ
B n thân virus tin h c có th t lây lan và nhân b n trong môi tr ng máy tính. Khả ọ ể ự ả ườ ả
năng lây nhi m và đ c h i c a virus tuỳ thu c vào “trình đ ” c a k t o ra nó. cễ ộ ạ ủ ộ ộ ủ ẻ ạ Ướ
tính m i năm trên th gi i, thi t h i do virus máy tính gây ra lên t i hàng trăm tri uỗ ế ớ ệ ạ ớ ệ
USD.
Ch c nhi u ng i v n còn nh t i d u n c a “Red Code” - lo i virus có s c pháắ ề ườ ẫ ớ ớ ấ ấ ủ ạ ứ
ho i và lây lan kh ng khi p trong m ng máy tính. R i g n đây nh t là MSBlaster vàạ ủ ế ạ ồ ầ ấ
Sobig. F. V i MSBlaster, ch trong tu n lây nhi m đ u tiên, nó đã làm cho các công ty,ớ ỉ ầ ễ ầ
t p đoàn, và cá nhân thi t h i t i... 50 tri u USD. Còn Sobig. F đ c ghi nh n là virusậ ệ ạ ớ ệ ượ ậ
lây lan nhanh nh t trên h th ng máy tính cho đ n nay m c dù v n ch a có c tínhấ ệ ố ế ặ ẫ ư ướ
chính xác v thi t h i do lo i virus này gây ra.ề ệ ạ ạ
Đ hi u rõ v ngu n g c xu t x c a virus máy tính, có l chúng ta c n quay l i th iể ể ề ồ ố ấ ứ ủ ẽ ầ ạ ờ
đi m năm 1970, khi l n đ u tiên virus máy tính xu t hi n trong các m ng máy tính.ể ầ ầ ấ ệ ạ
Tuy nhiên, ph i đ n t n năm 1986, virus m i lây lan trên máy tính cá nhân (PC), r i tả ế ậ ớ ồ ừ
đó cho đ n nay, nó đã liên t c phát tri n t o thành m t l c l ng hùng h u, đe do sế ụ ể ạ ộ ự ượ ậ ạ ự
an toàn c a b t c m t chi c máy tính nào, v i m c đ nguy hi m ngày càng tăng.ủ ấ ứ ộ ế ớ ứ ộ ể
Trên lý thuy t, virus đ c chia là 3 lo i chính: B-Virus, F-Virus và Virus Macro.ế ượ ạ
+ B-Virus: là lo i virus lây nhi m vào các t p tin kh i đ ng (Boot record). Cách th cạ ễ ệ ở ộ ứ
lây nhi m c a lo i virus này là thông qua m t đĩa m m kh i đ ng có nhi m virus. Khiễ ủ ạ ộ ề ở ộ ễ
lây nhi m vào máy, B-virus s kh ng ch , ki m soát b nh c a máy tính r i lây lanễ ẽ ố ế ể ộ ớ ủ ồ
và các boot record. B-Virus có t c đ lây lan nhanh trên b t c h đi u hành nào,ố ộ ấ ứ ệ ề
nh ng nó l i có m t nh c đi m là ch lây nhi m vào h th ng thông qua đĩa m m.ư ạ ộ ượ ể ỉ ễ ệ ố ề
+ F-Virus: là lo i virus lây nhi m vào các file có đuôi: ‘.com’ và ‘.exe’. M i l n ng iạ ễ ỗ ầ ườ
dùng kích ho t vào các file kh i đ ng ‘.exe’, virus s đ c phát tán trong kh p hạ ở ộ ẽ ượ ắ ệ
th ng. Do vi c s d ng các ch ng trình ‘.com’ và ‘.exe’ cao nên kh năng phát tánố ệ ử ụ ươ ả
c a virus là r t l n.ủ ấ ớ
+ Macro: M c dù xu t h i n cách đây không lâu nh ng virus Macro v n đ c x p vàoặ ấ ệ ư ẫ ượ ế
danh sách các lo i virus nguy hi m và có c h i lây nhi m cao. Virus Macro có ti nạ ể ơ ộ ễ ề
thân là Concept, đ c t o ra đ lây nhi m trên các t p tin văn b n (ch y u làượ ạ ể ễ ệ ả ủ ế
Microsoft Word). Macro còn có th lây nhi m trong môi tr ng Excel nh ng v i m cể ễ ườ ư ớ ứ
đ h n ch . Trong s nh ng con virus Macro, đáng k và nguy hi m nh t ph i k đ nộ ạ ế ố ữ ể ể ấ ả ể ế
lo i NTTHNTA, có kh năng xoá s ch d li u trong c ng n u s l n m file lâyạ ả ạ ữ ệ ổ ứ ế ố ầ ở
nhi m đ t t i m c 20 l n.ễ ạ ớ ứ ầ
* Cách phòng ch ng virus máy tínhố
Virus là ch ng trình máy tính do con ng i t o ra, nên t s có cách tiêu di t. Đóươ ườ ạ ắ ẽ ệ
chính là công d ng c a các s n ph m anti-virus do các công ty và t ch c di t virusụ ủ ả ẩ ổ ứ ệ
t o ra, trong đó ph i k đ n Scan c a McAfee, Norton Anti-virus c a Symatec, Dr.ạ ả ể ế ủ ủ
Solomon...,BKAV c a nhóm sinh viên và gi ng viên Tr ng Đ i h c bách khoa Hàủ ả ườ ạ ọ
N i, D2 c a Tr ng Minh Nh t Quang...ộ ủ ươ ậ
Đ i v i các s n ph m anti-virus “ngo i”, b n ph i t b ti n ra mua, còn n u khôngố ớ ả ẩ ạ ạ ả ự ỏ ề ế
b n ch nh n đ c b n “trial” (b n th ) trong vòng t 15-20 ngày n u b n downloadạ ỉ ậ ượ ả ả ử ừ ế ạ
t website nhà phát hành. u đi m c a các anti-virus ngo i là s l ng virus đ c c pừ Ư ể ủ ạ ố ượ ượ ậ
nh p l n, tìm di t hi u qu , cung c p các d ch v tr giúp khách hàng chi ti t, và m cậ ớ ệ ệ ả ấ ị ụ ợ ế ứ
đ t ng tác v i khách hàng r t cao. Tuy nhiên, lo i anti-virus này có m t nh c đi mộ ươ ớ ấ ạ ộ ượ ể
là không “nh y c m” v i các con virus có ngu n g c t Vi t Nam. V m t này cũngạ ả ớ ồ ố ừ ệ ề ặ
c n ph i bi t r ng, trình đ vi t virus c a các “chuyên gia” Vi t Nam không kém gì soầ ả ế ằ ộ ế ủ ệ
v i các “chuyên gia” vi t virus n c ngoài.ớ ế ướ
Đ i v i các s n ph m anti-virus “n i”, tuy không đ c c p nh t s l ng virus l nố ớ ả ẩ ộ ượ ậ ậ ố ượ ớ
nh ng có kh năng tiêu di t r t hi u qu virus “made in VN”, mà đôi khi các s nư ả ệ ấ ệ ả ả
ph m di t virus ngo i ph i... bó tay. Tiêu bi u trong s này có Bkav và D2. B n có thẩ ệ ạ ả ể ố ạ ể
dùng mi n phí 2 s n ph m này (ít ra là cho đ n th i đi m hi n nay) mà không ph i loễ ả ầ ế ờ ể ệ ả
l ng v v n đ b n quy n. T t nhiên, vi c thay đ i tên tác gi c a s n ph m nàyắ ề ấ ề ả ề ấ ệ ổ ả ủ ả ẩ
(ch ng h n) thì l i là m t v n đ khác.ẳ ạ ạ ộ ấ ề
B n Bkav th ng xuyên đ c c p nh t khi có lo i virus l xu t hi n (phiên b n m iả ườ ượ ậ ậ ạ ạ ấ ệ ả ớ
nh t hi n nay là Bkav 477, c p nh t ngày 21/8/2003, đ di t lo i virus Sobig. F).ấ ệ ậ ậ ể ệ ạ
B n có th t i Bkav t i đ a ch : ạ ể ả ạ ị ỉ http://www.bkav.com.vn
ho c:ặ http://bkav.net/index.php
( http://bkav.net/download/sdownload.php đ download các phiên b n m i nh t)ể ả ớ ấ
V i D2, các nhà vi t trình di t virus đang c g ng xây d ng m t c ch t đ ng di tớ ế ệ ố ắ ự ộ ơ ế ự ộ ệ
nh ng lo i virus l , không có trong danh sách c p nh t c a nó. Đây chính là m t trongữ ạ ạ ậ ậ ủ ộ
nh ng y u đi m mà h u h t các nhà s n xu t s n ph m di t virus đang c g ng tìmữ ế ể ầ ế ả ấ ả ẩ ệ ố ắ
h ng gi i quy t v kh năng không t đ ng di t di t các lo i virus l n m ngoàiướ ả ế ề ả ự ộ ệ ệ ạ ạ ằ
danh sách c p nh t c a s n ph m ậ ậ ủ ả ẩ
B n có th download D2 t i đ a ch : ạ ể ạ ị ỉ
http://www.vtsaigon.com/Antivirus.htm
BKAV và D2 có m t đ c tính là g n nh , th i l ng quét nhanh h n so v i các s nộ ặ ọ ẹ ờ ượ ơ ớ ả
ph m ngo i. Tuy nhiên, xét v góc đ t ng tác v i khách hàng c a chúng thì l i kémẩ ạ ề ộ ươ ớ ủ ạ
so v i các s n ph m ngo i. C nhiên, trong t ng lai nh ng ng i t o ra BKAV vàớ ả ẩ ạ ố ươ ữ ườ ạ
D2 s c i thi n kh năng này nh m xây d ng m t s n ph m di t virus ngày càng hoànẽ ả ệ ả ằ ự ộ ả ẩ ệ
thi n h n.ệ ơ
V cách phòng ch ng virus, b n có th tham kh o các đ xu t sau:ề ố ạ ể ả ề ấ
+ Đ i v i B-Virus: Không kh i đ ng h th ng t đĩa m m tr nh ng tr ng h p b tố ớ ở ộ ệ ố ừ ề ừ ữ ườ ợ ấ
kh kháng nh c ng b tr c tr c, ho c ph i cài l i h th ng. Trong tr ng h p này,ả ư ổ ứ ị ụ ặ ặ ả ạ ệ ố ườ ợ
b n ph i ch c r ng đĩa m m kh i đ ng đã đ c di t virus (t t nh t là b n mang đĩaạ ả ắ ằ ề ở ộ ượ ệ ố ấ ạ
m m đó sang m t máy khác đ di t virus).ề ộ ể ệ
+ Đ i v i F-Virus: Không nên ch y các ch ng tình không rõ ngu n g c vì kh năngố ớ ạ ươ ồ ố ả
lây nhi m virus r t cao. Còn các ch ng trình do nhà s n xu t ban hành thì b n có thễ ấ ươ ả ấ ạ ể
tin t ng đ c.ưở ượ
+ Virus Macro: Tr c khi s d ng các file văn b n, b n ph i dùng các trình di t virusướ ử ụ ả ạ ả ệ
đ quét qua.ể
Ngoài ra, hi n nay t n su t s d ng Internet t i Vi t Nam khá l n nên kh năng lâyệ ầ ấ ử ụ ạ ệ ớ ả
nhi m qua con đ ng này r t ph bi n. Nh ng k vi t virus đã l i d ng cách th c nàyễ ườ ấ ổ ế ữ ẻ ế ợ ụ ứ
đ phát tán virus. Đây là cách th c r t hi u qu vì không ph i ng i dùng Internet nàoể ứ ấ ệ ả ả ườ
cũng có kinh nghi m khi ti p xúc môi tr ng m ng và do đó kh năng lây nhi m là r tệ ế ườ ạ ả ễ ấ
cao. Đ h n ch đ c nguy c lây nhi m qua con đ ng Internet, b n không nên kíchể ạ ế ượ ơ ễ ườ ạ
ho t vào các e-mail không rõ ngu n g c ng i g i. T t nh t khi g p nh ng e-mailạ ồ ố ườ ử ố ấ ặ ữ
ki u đó, b n nên xoá đi, đ ng ti c làm gì. ể ạ ừ ế