Ám sát Hitler
Một trong những sự kiện nếu thành công có thể đã
làm thay đổi cục diện Thế Chiến II là vụ ám sát hụt
Adolf Hitler ngày 20.07.1944. Ảnh bên: đô đốc
Wilhelm Canaris, trùm tình báo quân sự, chủ mưu vụ
này.
Ngay từ cuối thập niên 1930, một số sỹ quan cao cấp
của quân đội Đức đã cho rằng đường lối của Hitler sẽ
dẫn đến sự sụp đổ toàn diện của nước Đức.
Sang đến thời gian 1943-44, tình hình chiến sự xấu đi
rất nhiều đối với quân Đức, trái với những thắng lợi
ban đầu. Một số nhân vật cao cấp trong quân đội như
thống chế Erwin Rommel thì muốn đưa quân Đức ở
Pháp và Bắc Phi ra đầu hàng Đồng minh. Một âm
mưu đảo chính và ám sát Hitler mang tên Dàn Giao
Hưởng Đen hình thành dưới sự chỉ đạo của đô đốc
Wilhelm Canaris, tư lệnh quân báo.
Sau hai lần không thành công, nhóm Dàn Giao
Hưởng Đen đã tổ chức ám sát Hitler lần thứ ba với
kết quả gần nhất với mục tiêu.
Vụ ám sát bằng bom
Ngày 20.07.1944 đại tá Claus von Stauffenberg
(1907-1944) đã đem bom vào đặt trong phòng họp
của Hitler ở nơi nay là Ketrzyn, miền Tây Balan.
Là một người hùng của quân đội Đức với những
chiến công trong chiến dịch đánh Balan và Pháp, von
Stauffenberg bị thương vào mắt và mất một tay ở
Tunesia trong năm 1943.
Từ Bắc Phi trở về, ông được trao chức tư lệnh lực
lượng trừ bị tại Berlin. Phe đối lập hy vọng rằng sau
khi giết được Hitler, họ sẽ huy động quân trừ bị và
các đơn vị chống Hitler đưa lính đến chiếm các cơ
quan đầu não của chính quyền, quân SS và bắt những
nhân vật cao cấp nhất trong đảng Quốc gia Xã hội
Chủ nghĩa (Nazi).
Trong số các sỹ quan cao cấp của Wehrmacht, ngoài
Wilhelm Canaris còn có nguyên soái Gunther Hans
von Kluge (1882-1944), tướng Friedrich Olbricht
(1888-1944), tướng Franz Halder (1884-1972), Fritz-
Dietlof Graf von der Schulenburg (1902-1944), tướng
Henning von Treskow (1901-1944), tướng Ludwig
Beck (1880-1944), Carl Friedrich Goerdeler (1884-
1945) và những người khác.
Vào tháng Bảy năm 1944 đại tá von Stauffenberg
được mời đến dự họp tại tổng hành dinh của Hitler đã
mang một trái bom hẹn giờ trong cặp sách tay. Khi
ngồi vào bàn, von Stauffenberg để chiếc cặp dưới nền
bên cạnh một chân bàn là bệ bê-tông.
Chiếc cặp đựng bom được để về phía Hitler đang
xem tướng Adolf Heusinger báo cáo tình hình chiến
sự trên một tấm bản đồ trải rộng trên bàn. Sau chừng
một phút đại tá von Stauffenberg lấy cớ phải gọi điện
nên đi ra khỏi phòng họp.
Một phụ tá của Heusinger ngồi vào chỗ đó và thấy
chiếc cặp vướng dưới chân nên đã đặt nó sang phía
bên kia của bệ bê-tông.
Vì thế, khi phát nổ vào lúc 12:50, sức công phá của
trái bom đã không hướng vào Hitler mà hắt mạnh lên
phía trên, hất tung mặt bàn và mái nhà. Tòa nhà nơi
tổ chức họp cũng không phải là một nơi kiên cố và
các cửa sổ lại mở rộng nên sức nổ bị thoát ra ngoài
nhiều.
Hitler chỉ bị thủng một màng nhĩ và bị thương nhẹ.
Sau khi chứng kiến cả toà nhà bị phá tung mái, đại tá
von Stauffenberg bay về Berlin với ý nghĩ Hitler đã
bị giết.
Phe đảo chính ở Berlin không hành động ngay mà
muốn chờ xem phản ứng của các bên khác ra sao. Họ
đã đánh mất những giờ phút quý giá nhất. Bốn tiếng
sau họ mới quyết định gửi điện tín cho các đơn vị
quân đội tuyên bố đã chiếm quyền. Nhưng bức điện
không có tác động gì vì được ký bởi nguyên soái
Erwin von Witzleben (1881-1944), người đã nghỉ vì
bệnh được hơn hai năm.
Sau đó, phe đảo chính sửa lại lỗi đó bằng cách gửi
thêm một bức điện nữa với chữ ký của tướng Erich
Hoepner (1886-1944). Đây cũng là một nhân vật có
tiếng trong chiến trận nhưng không có uy tín gì lớn
trong quân đội.
Các tư lệnh quân đoàn nhận được điện đã không hiểu
chuyện gì xảy ra và quyết định gọi về Berlin để kiểm
chứng.
Trong thời gian đó, bộ máy quân sự và an ninh của
Hitler nhanh chóng ra tay và đến 18 giờ 30 đã làm
chủ tình hình. Toàn bộ nhóm đảo chính bị bắt và đa
số bị xử bắn ngay trong năm 1944. Một vài người
khác thì bị tù và sống đến khi chiến tranh kết thúc.
Chẳng hạn như tướng Franz Halder bị đưa vào trại
tập trung Dachau và sau được quân Mỹ giải thoát.
Những ý kiến xoay quanh chữ ’nếu’
Ngày nay các sử gia còn đang tranh cãi liệu phe
Đồng minh có nhúng tay vào vụ ám sát Hitler thắng
7.1944 hay không. Câu hỏi khác là nếu vụ ám sát
thành công thì cục diện chiến tranh sẽ thay đổi như
thế nào.
Có một số ý kiến cho rằng đô đốc s đã tìm cách liên
lạc với tình báo Anh và cho biết về âm mưu ám sát
Hitler.
Ngoài ra, người ta cũng suy luận rằng phe đảo chính
có thể đã nghĩ đến cách tiêu diệt Hitler để đàm phán
ngưng chiến với phe Đồng minh, ngăn sự thất bại
toàn bộ của nước Đức.
Tuy nhiên, quan điểm chính thức của phe đồng minh
từ đó đến nay vẫn là cả chế độ phát-xít phải bị giải
thể chứ không thể coi Hitler là nhân vật duy nhất cần
loại bỏ. Các chính trị gia của Anh và Pháp khi ấy đều
muốn làm yếu nước Đức về lâu dài vì lo sợ sự lập lại
của Thế Chiến I và II một khi nước Đức vươn lên về
quân sự.
Với chữ ‘nếu’, người ta có thể hình dung ra rằng lịch
sử đã khác trong trường hợp Hitler bị giết tháng
7.1944.
Giả sử khi đó nước Đức nhanh chóng đầu hàng Đồng
minh thì việc chia cắt nước này và thành phố Berlin
có thể đã không xảy ra. Quân của Liên Xô cũng
không có lý do gì để tiến vào Đức mà có thể chỉ dừng
ở Bạch Nga hay Balan.
Nếu như vậy, có thể đã không có sự cạnh tranh Nga-
Mỹ mở màn ở Berlin và Đông Âu sau Thế Chiến II.
Và cũng có thể đã không xảy ra Chiến tranh Lạnh với
sự phân chia thế giới làm hai vùng ảnh hưởng của hai
đại cường với ý thức hệ trái ngược nhau. Và thậm
chí, đẩy chữ ‘nếu’ đi xa hơn nữa, ta có thể tránh được
cuộc chiến Triều Tiên và sau đó là chiến tranh Đông
Dương.
Bởi cả hai cuộc chiến này cũng phần nào là đoạn kéo
dài của chiến tranh ở châu Âu được các đại cường
đẩy sang những vùng xa hơn. Nhưng tất nhiên đây
chỉ là một giả thuyết mà thôi và ’yếu tố Hitler’ cũng
chỉ đóng một phần nhỏ trong những diễn biến lớn của
lịch sử suốt thế kỷ 20.
(theo BBC)
Last Updated ( Tuesday, 11 March 2008 )
