Ảnh hưởng của ánh sáng đến quang hợp
định quá
Trong các yếu tố bên ngoài thì ánh sáng là nhân tố quan trọng nhất tham gia trực tiếp vào quá tình quang hợp và có vai trò trình đến quyết quang hợp. Ảnh hưởng của
ánh sáng đến quang hợp vừa phụ thuộc cường độ ánh sáng vừa phụ thuộc chất lượng ánh sáng. 1. Ảnh hưởng của cường độ ánh sáng Biên độ ánh sáng tác động đến quang hợp khá rộng. Quang hợp có thể tiến hành ngay ở điều kiện ánh sáng có cường độ thấp như áng sáng trắng, ánh sáng đèn dầu ... Tuy nhiên ở điều kiện ánh sáng yếu thì quang hợp xảy ra rất yếu, sản phẩm tạo ra không đủ bù cho lượng chất hữu cơ bị hô hấp phân huỷ. Ở điều
thay từ
kiện ánh sáng này quang hợp biểu kiến có trị số âm. Khi cường độ ánh sáng tăng, cường độ quang hợp tăng lên đến mức bằng cường độ hô hấp thì quang hợp biểu kiến đạt trị số không. Trị số ánh sáng mà quang hợp biểu kiến bằng không là điểm bù ánh sáng. Tuỳ nhóm thực vật mà điểm bù ánh sáng 25-85 đổi Kcalo/dm2/h, cường độ hô hấp bằng cường độ quang hợp và đạt 1-3 mg/CO2/dm2/h. Cường độ quang hợp tiếp tục tăng tỷ lệ thuận với cường độ
sáng ánh no vì
ánh sáng cho đến khi ánh sáng đạt đến điểm no ánh sáng. Điểm no ánh sáng là cường độ ánh sáng mà khi vượt qua điểm đó cường độ quang hợp không thay đổi hoặc có chiều hướng giảm xuống mặc dù cường độ ánh sáng tiếp tục tăng. Tuỳ nhóm cây mà điểm no ánh sáng dao động khoảng 2000- 6000 Kcalo/dm2/h. Đối với thực vật C4 hầu như không có ở điểm nhóm thực vật này cường độ độ tăng, ánh cường sáng
quang hợp tăng liên tục mà không có điểm dừng. Đối với thực vật C3 khi ánh sáng có cường độ quá mạnh làm trình quang hợp. giảm quá Quang hợp giảm do ánh sáng có cường độ mạnh làm phá huỷ cấu trúc bộ máy quang hợp, có ảnh hưởng xấu đến quá trình oxi hoá của sắc tố, làm giảm hoạt tính enzim quang hợp ... Ảnh hưởng của cường độ ánh sáng đến quang hợp còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác. Trước hết thành phần loài khác nhau có nhu cầu ánh sáng khác
sắc thấp, tỷ
nhau. Các loài ưa sáng có nhu cầu ánh sáng mạnh hơn các loài ưa bóng. Sự thích nghi với chế độ chiếu sáng của các nhóm cây một phần liên quan đến hàm lượng sắc tố và tỷ lệ các loại sắc tố trong lá. Cây ưa sáng có hàm lệ tố lượng chla/chlb cao hơn cây ưa bóng. Ảnh hưởng của ánh sáng đến quang hợp còn liên quan đến tỷ lệ các tia sáng, tỷ lệ tia sáng lại phụ thuộc kiểu chiếu sáng. Ánh sáng trực xạ có tỷ lệ tia sinh lý thấp hơn ánh sáng tán xạ nên Ánh sáng tán xạ có ảnh hưởng
giống
đến quang hợp tốt hơn ánh sáng trực xạ. Ảnh hưởng của cường độ ánh sáng đến quang hợp còn liên quan đến các yếu tố khác như lượng CO2 trong môi hàm trường, nhiệt độ, độ ẩm, chất dinh dưỡng ... 2. Ảnh hưởng của chất lượng ánh sáng Các loại tia sáng khác nhau có tác dụng lên quang hợp Bằng nhau. không trình nghiên cứu của công mình Timiriazep là người đầu tiên xác định được tia đỏ có
hiệu suất quang hợp cao hơn các tia khác, sau tia đỏ là tia xanh. Tuy nhiên hiệu quả quang hợp sẽ tăng lên, nếu sử dụng phối hợp hợp lý giữa các tia. Theo nghiên cứu của Emerson nếu chiếu xen kẽ giữa tia sáng có λ > 680 nm (tia đỏ) với tia sáng có λ < 650 nm sẽ làm nâng cao hiệu suất quang hợp rõ rệt, dó là "hiệu ứng Emerson" Hiệu ứng khác nhau của các tia sáng khác nhau đến quang hợp chỉ xảy ra trường hợp cường độ ánh sáng dưới điểm no. Khi
cường độ đạt đến điểm no thì giá trị tia sáng với quang hợp như nhau. Thành phần ánh sáng không chỉ ảnh hưởng đến cường độ quang hợp mà còn thay đổi sản phẩm quang hợp. Với ánh sáng có bước sóng ngắn, sản phẩm tạo ra trong quang hợp chứa nhiều axit amin, protein hơn so với ánh sáng bước sóng dài. Ngược lại ánh sáng bước sóng dài lại tạo ra nhiều gluxit hơn ánh sáng bước sóng ngắn. Ánh sáng có hưởng hưởng sâu sắc đến quang hợp như vậy nên
trong thực tiễn sản xuất việc áp dụng các biện pháp thích hợp để bảo đảm nhu cầu ánh sáng cho cây trồng có ý nghĩa quyết định đến năng suất và phẩn chất cây trồng.
