T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C B Á C H K H O A T P . H Ồ C H Í M I N H
BÀI GIẢNG:
MÔN HỌC CHI TIẾT MÁY
NGUYỄN THANH NAM
MÔN HỌC CHI TIẾT MÁY
Tài liệu tham khảo:
Bài tập lớn:
Giới thiệu môn học
Tổ chức học và đánh giá môn học:
Lý thuyết
Bài tập lớn
Phân tích phương án – Chọn động cơ
Đánh giá:
điện – Phân phối tỉ số truyền Tính toán thiết kế bộ truyền ngoài Tính toán, thiết kế các bộ truyền trong
Giáo viên HD: Nguyễn Thanh Nam Email: thanhnam@hcmut.edu.vn
hộp giảm tốc
2
Tính toán thiết kế trục – Thiết kế then Tính chọn ổ lăn, ổ trượt trong hộp giảm tốc và nối trục, mối ghép
BT: 25% BTL/TL: 20% TN: 15% Thi: 40%
MÔN HỌC CHI TIẾT MÁY
Chương 1. Quá trình và phương pháp thiết kế máy TH -
Chương 2. Các chỉ tiêu thiết kế 2 BT
Chương 3. Truyền dẫn cơ khí trong máy 2 BT+BTL
Chương 4. Truyền động đai 4 BT+BTL
Chương 5. Truyền động xích 4 BT+BTL
Chương 6. Truyền động bánh răng 8 BT+BTL
Chương 7. Truyền động trục vít 4 BT+BTL
Chương 8. Vít truyền động 2 BT
Chương 9. Trục 4 BT+BTL
Chương 10. Ổ lăn 4 BT+BTL
Chương 11. Ổ trượt TH BT
Chương 12. Hệ thống bôi trơn và làm mát TH -
Chương 13. Lò xo TH BT
Chương 14. Khớp nối 2 BTL
Chương 15. Chi tiết máy ghép 8 BT
Chương 1. Quá trình và phương pháp thiết kế máy
Nội dung:
1.1 Định nghĩa thiết kế kỹ thuật cơ khí
1.2 Các giai đoạn của quá trình thiết kế
1.3 Các phương pháp thiết kế
1.4 Các chỉ tiêu thiết kế
1.5 Tiêu chuẩn hoá trong thiết kế
1.6 Hệ thống đơn vị
1.7 Trình tự thiết kế máy
1.8 Trình tự thiết kế chi tiết máy
Chương 1. Quá trình và phương pháp thiết kế máy
1.1 Định nghĩa thiết kế kỹ thuật cơ khí laø quaù trình bieán ñoåi nhöõng thoâng tin veà nhu caàu thaønh kieán thöùc veà saûn phaåm.
1.2 Các giai đoạn của quá trình thiết kế
Bao gồm các hoạt động: 1) Lập kế hoạch; 2) Xác định các yêu cầu khách hàng; 3) Xác định yêu cầu kỹ thuật; 4) Thiết kế ý tưởng; 5) Thiết kế sản phẩm, 6) Chuẩn bị hồ sơ thiết kế (đưa ra các bản vẽ, tài liệu như vật liệu, các thành phần, nguyên tắc hoạt động và chỉ dẫn lắp ráp, chế tạo cho sản phẩm đó).
Chương 1. Quá trình và phương pháp thiết kế máy
Thiết kế ý tưởng
Thiết kế hình dạng
Thiết kế chi tiết
Thiết kế mới
Thiết kế hoàn chỉnh
Thiết kế lại
• Taïo ra quy trình coâng ngheä, caùc boä phaän hay cuïm chi tieát cuûa saûn phaåm chöa töøng bieát ñeán. Ta cần đi trọn các giai đoạn thiết kế ý tưởng, thiết kế hình dạng và thiết kế chi tiết.
1. Thiết kế mới hoàn toàn:
Thieát keá löïa choïn laø löïa choïn moät hay nhieàu chi tieát töø baûng chi tieát tieâu chuaån cho saün;
loại bài
2. Thiết kế hoàn chỉnh:
Thieát keá caáu hình cho saûn phaåm trong ñoù taát caû caùc cuïm chi tieát ñaõ ñöôïc xaùc ñònh laø laøm sao lieân keát chuùng thaønh moät saûn phaåm hoaøn chænh;
• Là bài toán phát triển hình liệu cho sản dáng, vật phẩm từ ý tưởng tối ưu. Với toán này chúng ta bắt đầu từ giai đoạn thiết kế hình dạng hoặc một phần từ thiết kế ý tưởng. Bao gồm:
Thieát keá thoâng soá laø tìm ra caùc giaù trò giôùi haïn cuûa thoâng soá kyõ thuaät cuûa saûn phaåm thieát keá.
• Là khâu cải biến sản phẩm sẵn có nhằm đáp ứng những yêu cầu mới. Ta chỉ cần thực hiện
3. Thiết kế lại:
từ giai đoạn thiết kế chi tiết hoặc một phần từ thiết kế hình dạng.
1.3 Các phương pháp thiết kế
Chương 1. Quá trình và phương pháp thiết kế máy
1.4 Các chỉ tiêu thiết kế
1) Ñaûm baûo khaû naêng laøm vieäc: veà ñoä beàn, ñoä cöùng, ñoä chòu moøn, ñoä chòu nhieät, ñoä chòu dao ñoäng ... 2) Ñaûm baûo tính coâng ngheä cao: deã cheá taïo, laép raùp, toán ít thôøi gian. 3) Möùc ñoä tieâu chuaån hoùa, qui caùch hoùa cao: Söû duïng caùc chi tieát ñöôïc tieâu chuaån hoùa vaø qui caùch hoùa. 4) Möùc ñoä tieâu hao nguyeân vaät lieäu nhoû: Thieát keá keát caáu hôïp lyù ñeå soá löôïng vaät lieäu söû duïng trong maùy cheá taïo thaáp nhöng vaãn ñaûm baûo khaû naêng laøm vieäc cuûa maùy.
1) Naêng suaát maùy cao. 2) Giaù thaønh maùy thaáp. 3) Ñoä tin caäy cao. 4) Giaù thaønh gia coâng hôïp lyù. 5) Chaát löôïng gia coâng cao. 6) Tyû suaát lôïi nhuaän. 7) Tính cô ñoäng cuûa maùy: chuyeån ñoåi saûn xuaát moät loaïi saûn phaåm naøy sang moät loaïi saûn phaåm khaùc.
Chỉ tiêu chung veà thieát keá, cheá taïo bao goàm:
Chỉ tiêu veà vaän haønh bao goàm:
Chương 1. Quá trình và phương pháp thiết kế máy
1.9 Tiêu chuẩn hoá trong thiết kế
Tieâu chuaån hoùa laø vieäc quy ñònh nhöõng tieâu chuaån vaø quy phaïm hôïp lyù, thoáng nhaát veà hình thöùc, loaïi, chaát löôïng, phöông phaùp thí nghieäm vaø cheá taïo... cuûa chi tieát maùy vaø maùy.
Tieâu chuaån hoùa coù yù nghóa kinh teá kyõ thuaät quan troïng theå hieän ôû nhöõng ñieåm chính sau: - Haïn cheá chuûng loaïi, kích thöôùc caùc saûn phaåm cuøng loaïi, cuøng teân neân coù theå söû duïng nhöõng phöông phaùp tieân tieán ñeå cheá taïo haøng loaït chi tieát maùy tieâu chuaån chaát löôïng cao, haï giaù thaønh (giaûm söùc lao ñoäng, tieát kieäm nguyeân vaät lieäu, giaûm ñaàu tö thieát bò...); - Ñaûm baûo tính ñoåi laãn cuûa chi tieát maùy, nhôø ñoù taïo deã daøng cho coâng vieäc söûa chöõa, thay theá. - Giaûm bôùt thôøi gian, coâng söùc thieát keá.
Hieän ôû nöôùc ta söû duïng 2 tieâu chuaån (Luật tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật 2006): - Tieâu chuaån quốc gia: TCVN - Tieâu chuaån cô sôû: TC ñoàng thôøi ñang aùp duïng nhieàu tieâu chuaån cuûa toå chöùc tieâu chuaån hoùa theá giôùi ISO và một số tiêu chuẩn các nước khác như: ANSI, ASME, GOST, DIN, JIS…
1.10 Hệ thống đơn vị
- Hệ mét (hệ SI): Hệ thống sử dụng chính thức ở Việt Nam; - Hệ Anh: sử dụng tùy điều kiện thực tế; - Trong cùng bài toán phải đưa dữ liệu về cùng một hệ thống đơn vị.
Chương 1. Quá trình và phương pháp thiết kế máy
1.11 Trình tự thiết kế máy
1. Lập kế hoạch; 2. Xác định các yêu cầu khách hàng; 3. Xác định yêu cầu kỹ thuật; 4. Thiết kế ý tưởng; 5. Thiết kế máy (1) Xaùc ñònh nguyeân lyù hoaït ñoäng vaø cheá ñoä laøm vieäc cuûa maùy döï ñònh thieát keá; 2) Laäp sô ñoà chung toaøn maùy vaø caùc boä phaän maùy thoûa maõn caùc yeâu caàu cho tröôùc; 3) Xaùc ñònh trò soá vaø ñaëc tính cuûa taûi troïng taùc duïng leân caùc boä phaän maùy; 4) Choïn vaät lieäu thích hôïp; 5) Tieán haønh tính toaùn ñoäng hoïc, ñoäng löïc hoïc vaø tính toaùn thieát keá ñeå xaùc ñònh kích thöôùc cuûa chi tieát maùy, boä phaän maùy vaø toaøn maùy); 6. Laäp thuyeát minh (đưa ra các bản vẽ, tài liệu như vật liệu, các thành phần, nguyên tắc hoạt động và chỉ dẫn lắp ráp, chế tạo cho sản phẩm đó), höôùng daãn söû duïng, baûo döôõng vaø söûa chöõa maùy.
1.12 Trình tự thiết kế chi tiết máy
1. Laäp sô ñoà tính toaùn; 2. Xaùc ñònh taûi troïng taùc duïng leân chi tieát maùy; 3. Choïn vaät lieäu thích hôïp; 4. Tính toaùn caùc kích thöôùc chính theo chæ tieâu veà khaû naêng laøm vieäc; 5. Tieán haønh kieåm nghieäm theo caùc chæ tieâu veà khaû naêng laøm vieäc; 6. Veõ ñaày ñuû keát caáu chi tieát maùy vôùi kích thöôùc, dung sai, ñoä nhaùm beà maët, caùc yeâu caàu veà coâng ngheä.
