Bài giảng "Chuyên đề Học thuyết kinh tế C.Mác" cung cấp cho người học các kiến thức về lịch sử hình thành học thuyết kinh tế C.Mác quá trình xây dụng và phát triển KTCT học thuyết Mác xít, cuộc cách mạng do C.Mác và Ph. Ăng ghen tiến hành,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Chuyên đề Học thuyết kinh tế C.Mác - Hà Nghĩa
- Chuyên đề
HỌC THUYẾT KINH
TẾ C. MÁC
Người giới thiệu
Hà Nghĩa
- Học thuyết kinh tế C. Mác
I. Hoµn c¶nh ra ®êi häc thuyÕt kinh tÕ C.M¸c
- §Õn nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kû XIX, CNTB ®· g×anh
®îc vÞ trÝ thèng trÞ. Sù ra ®êi cña CNTB ®· lµm
thay ®æi c¨n b¶n c¬ cÊu giai cÊp- x· héi (Cã 2 giai
cÊp c¬ b¶n: T s¶n vµ v« s¶n; m©u thuÉn gi÷a giai
cÊp v« s¶n vµ t s¶n gay g¾t => C¸c cuéc ®Êu tranh
næ ra, phong trµo ®Êu tranh cña c«ng nh©n ®i tõ tù
ph¸t ®Õn tù gi¸c => §ßi hái ph¶i cã lý luËn c¸ch
m¹ng lµm vò khÝ t tëng cho G/C v« s¶n=> Chñ
nghÜa M¸c ra ®êi.
- HỌC THUYẾT KINH TẾ C. MÁC
I. Hoµn c¶nh ra ®êi häc thuyÕt kinh tÕ C.M¸c
- Chñ nghÜa M¸c ph¸t sinh lµ sù tiÕp tôc trùc tiÕp
triÕt häc cæ ®iÓn §øc, KTCT cæ ®iÓn Anh, CNXH
kh«ng tëng Ph¸p ( Lª-nin coi lµ 3 nguån gèc lý luËn
cña chñ nghÜa M¸c. §ång thêi CN M¸c gåm 3 bé
phËn: TH, KTCT, CNXH khoa häc).
- TriÕt häc M¸c XÝt lµ sù kÕ tôc triÕt häc duy vËt
cña Ph¬ B¸ch vµ triÕt häc biÖn chøng duy t©m cña
Hªghen => M¸c, ¡ng ghen vËn dông phÐp biÖn
chøng vµo ph©n tÝch sù ph¸t triÓn XH loµi ngêi, trªn
c¬ së ®ã x©y dùng CNDV lÞch sö.
- HỌC THUYẾT KINH TẾ C. MÁC
1. Hoàn cảnh ra đời học thuyết kinh tế C.Mác
- KTCT học Mác Xít đưa ra những luận chứng KT của
tính chất quá độ lịch sử của CNTB, tất yếu của
CM XHCN => CNCS. Đồng thời đó cũng là sự
thừa kế và phát triển thành tựu của KTCT tư sản
cổ điển, tiêu biểu là S.Mít và Ricácđô về hệ thống
các phạm trù và quy luật của nền KT hàng hoá
TBCN.
- Học thuyết kinh tế C. Mác
1. Hoàn cảnh ra đời học thuyết kinh tế C.Mác
- Lý luận CNXH khoa học của Mác- Ăng ghen là sự
chỉnh lý, sáng tạo lý luận CNXH không tưởng
Pháp. Lý luận chủ nghĩa Mác bảo vệ lợi ích G/C vô
sản, có tính giai cấp và tính Đảng cao =>Đối tượng
phê phán là tư tưởng tư sản.
- Quá trình phát triển CN Mác nói chung và KTCT
nói riêng chia thành 3 giai đoạn.
- HỌC THUYẾT KINH TẾ C. MÁC
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
1. Giai ®o¹n h×nh thµnh c¬ së TH vµ Ph¬ng ph¸p luËn cña
KTCT häc M¸c (1843- 1848)
* Lóc ®Çu C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen lµ nh÷ng ngêi d©n chñ c¸ch
m¹ng, b¶o vÖ lîi Ých cho nh©n d©n lao ®éng
(Thêi sinh viªn nghiªn cøu triÕt häc; say mª nghiªn cøu khoa
häc; C. M¸c lµm chñ tê b¸o S«ng Ranh, ®Êu tranh cho quyÒn
lîi cña nh©n d©n, b¾t ®Çu nghiªn cøu kinh tÕ; Khi tê b¸o S«ng
Ranh bÞ ®ãng cöa, 2 «ng tham gia nhãm c¸ch m¹ng, nghiªn
cøu KTCT häc t s¶n, xem xÐt l¹i quan ®iÓm triÕt häc duy t©m
cña Hªghen. §©y lµ thêi kú 2 «ng chuyÓn tõ chñ nghÜa duy
t©m sang duy vËt, ®ång thêi còng h×nh thµnh c¬ së triÕt häc
duy vËt).
- Học thuyết kinh tế C. Mác
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
1. Giai ®o¹n h×nh thµnh c¬ së TH vµ Ph¬ng ph¸p luËn
cña KTCT häc M¸c (1843- 1848)
a. Trong biªn niªn Ph¸p- §øc ®· c«ng bè t¸c phÈm
Tãm t¾t phª ph¸n KTCT häc (1844) cña ¡ngghen.
ë t¸c phÈm nµy, «ng lµ ngêi ®Çu tiªn trong lÞch sö t t-
ëng kinh tÕ ®· ®øng trªn quan ®iÓm CNCS ®Ó phª
ph¸n trËt tù kinh tÕ hiÖn ®¹i.
- Học thuyết kinh tế C. Mác
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
1. Giai ®o¹n h×nh thµnh c¬ së TH vµ Ph¬ng ph¸p luËn
cña KTCT häc M¸c (1843- 1848)
a. Trong biªn niªn Ph¸p- §øc.
- ¡ngghen ®· ph©n tÝch: Nguyªn nh©n cña CMXH;
phª ph¸n chÕ ®é së h÷u t nh©n; phª ph¸n KTCT t
s¶n; chØ ra mèi quan hÖ vµ m©u thuÉn gi÷a t b¶n vµ
lao ®éng.
-T¸c phÈm nµy cã ¶nh hëng lín ®Õn C. M¸c, thóc
®Èy «ng nghiªn cøu KTCT.
- Học thuyết kinh tế C. Mác
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
1. Giai ®o¹n h×nh thµnh c¬ së TH vµ Ph¬ng ph¸p luËn
cña KTCT häc M¸c (1843- 1848)
b.Trong b¶n th¶o kinh tÕ- triÕt häc ( 1844).
C.M¸c xem xÐt hµng lo¹t vÊn ®Ò KTCT(Phª ph¸n
KTCT t s¶n coi chÕ ®é t h÷u lµ vÜnh viÔn; ChØ ra chÕ
®é t h÷u ®Î ra c¸c m©u thuÉn x· héi. Trong t¸c phÈm
nµy: C. M¸c ®· tho¸t khái ¶nh hëng cña triÕt häc
Hªghen vµ chuyÓn tõ lËp trêng d©n chñ c¸ch m¹ng
sang lËp trêng céng s¶n; chØ râ th¾ng lîi cña g/c c«ng
nh©n vµ ®iÒu kiÖn gi¶i phãng g/c ®ã.
- HỌC THUYẾT KINH TẾ C. MÁC
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
1. Giai ®o¹n h×nh thµnh c¬ së TH vµ Ph¬ng ph¸p luËn cña
KTCT häc M¸c (1843- 1848)
c. T¸c phÈm T×nh c¶nh giai cÊp c«ng nh©n Anh cña
¡ngghen (1844)
- ¡ngghen miªu t¶ sù ph¸t triÓn cña CNTB: C¸ch m¹ng
c«ng ngiÖp; H×nh thµnh G/C c«ng nh©n; ¶nh hëng cña
m¸y mãc ®èi víi c«ng nh©n vµ c¸c h×nh thøc n¹n nh©n
khÈu thõa.
- Néi dung: Miªu t¶ t×nh c¶nh G/C c«ng nh©n díi CNTB;
ChØ râ CNXH ph¶i g¾n chÆt víi phong trµo c«ng nh©n, vÒ
mÆt kinh tÕ G/C v« s¶n ph¶i trë thµnh ngêi s¸ng t¹o ra
CNXH.
- Học thuyết kinh tế C. Mác
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
1. Giai ®o¹n h×nh thµnh c¬ së TH vµ Ph¬ng ph¸p luËn
cña KTCT häc M¸c (1843- 1848)
d. T¸c ph¶m Gia ®×nh thÇn th¸nh (1845). Do C.M¸c
vµ Ph.¡ngghen viÕt chung.
- Hai «ng phª ph¸n Së h÷u lµ g× cña Proudon ®· ®Ò
cao t h÷u tµi s¶n vµ chØ ra sù vËn ®éng ®èi lËp gi÷a
tiÒn l¬ng vµ P, nªu ra t tëng gi¸ trÞ- lao ®éng.
- N/C vÊn ®Ò së h÷u TBCN, lao ®éng lµm thuª, ph©n
tÝch kh¸i niÖm lao ®éng bÞ tha ho¸.
- T¸c phÈm nµy cã ý nghÜa trong N/C vµ h×nh thµnh
ph¬ng ph¸p luËn cña KTCT M¸c XÝt. 2 «ng xem xÐt
qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö x· héi loµi ngêi trªn quan
®iÓm duy vËt biÖn chøng.
- Học thuyết kinh tế C. Mác
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
2. Giai ®o¹n 1848- 1867 x©y dùng hÖ thèng c¸c ph¹m
trï kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c XÝt
a. T¸c phÈm Lao ®éng lµm thuª vµ t b¶n ( 1848) cña
C. M¸c. Gi¶i thÝch c¬ së kinh tÕ cña sù thèng trÞ cña
TB vµ sù bãc lét lao ®éng lµm thuª.
- LÇn ®Çu tiªn M¸c nªu ®Þnh nghÜa míi vÒ TB: Lµ QH
x· héi, lµ ph¹m trï lÞch sö chØ tån t¹i ë XH TB
- Ph©n tÝch tiÒn l¬ng danh nghÜa vµ thùc tÕ, chØ ra néi
dung KT cña chóng, gi¶i thÝch QL gi¸ trÞ ®îc biÓu
hiÖn th«ng qua viÖc t¸ch rêi gi÷a gi¸ trÞ vµ gi¸ c¶, sù
t¸ch rêi ®ã kh«ng vi ph¹m QL gi¸ trÞ.
- Lao ®éng lµ hµng ho¸ => cha gi¶i thÝch triÖt ®Ó QH
bãc lét.
- HỌC THUYẾT KINH TẾ C. MÁC
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c
XÝt.
2. Giai ®o¹n 1848- 1867 x©y dùng hÖ thèng c¸c ph¹m trï
kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c XÝt
b. T¸c phÈm Sù khèn cïng cña triÕt häc (Cuèi 1848).
§©y lµ t¸c phÈm lín nhÊt cña M¸c trong nh÷ng n¨m 40
nh»m chèng l¹i nh÷ng t tëng trong t¸c phÈm TriÕt häc
cña sù khèn cïng
- Proudon kh«ng thÊy tÝnh kh¸ch quan cña c¸c ph¹m trï
kinh tÕ, cho r»ng nã lµ s¶n phÈm cña lý trÝ thuÇn tuý, xem
xÐt siªu h×nh, lµ nh÷ng ph¹m trï vÜnh viÔn. C.M¸c: Ph¹m
trï kinh tÕ lµ sù biÓu hiÖn vÒ mÆt lý luËn cña c¸c QHXH
=> QHSXXH thay ®æi => c¸c ph¹m trï kinh tÕ mµ nã
ph¶n ¸nh còng thay ®æi.
- Học thuyết kinh tế C. Mác
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c
XÝt.
2. Giai ®o¹n 1848- 1867 x©y dùng hÖ thèng c¸c
ph¹m trï kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c XÝt
b. T¸c phÈm Sù khèn cïng cña triÕt häc (Cuèi
1848).
- ¤ng quan niÖm gi¸ trÞ lµ nh÷ng lao ®éng vËt ho¸
trong hµng ho¸, lµ biÓu hiÖn cña QHSX. Coi lao
®éng lµ hµng ho¸ ®Æc biÖt vµ cã thuéc tÝnh t¹o ra
gi¸ trÞ.
- C. M¸c cßn N/C vÊn ®Ò R vµ chØ ra R lµ QHSX
TBCN.
- HỌC THUYẾT KINH TẾ C. MÁC
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
2. Giai ®o¹n 1848- 1867 x©y dùng hÖ thèng c¸c ph¹m trï
kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c XÝt
c. T¸c phÈm Tuyªn ng«n cña §¶ng céng s¶n (1848).
Cã ý nghÜa d¸nh dÊu viÖc hoµn thiÖn sù nghiÖp vÜ ®¹i
Cña C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen trong nh÷ng n¨m 40, TK
XIX
- V¹ch ra m©u thuÉn gi÷a QHSX TBCN vµ LLSX x·
héi ho¸ cao => CMVS
- Sù thay thÕ CNTB b»ng CNCS ph¶i th«ng qua §/T
giai cÊp, xo¸ chÕ ®é së h÷u t b¶n t nh©n TBCN, c¶i
c¸ch KT.
- HỌC THUYẾT KINH TẾ C. MÁC
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c
XÝt.
2. Giai ®o¹n 1848- 1867 x©y dùng hÖ thèng c¸c ph¹m
trï kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c XÝt
d. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh bé T b¶n
- B¶n th¶o lÇn 1(1857- 1858). M¸c gäi lµ S¬ th¶o).
B¶n th¶o nµy kh«ng ®îc xuÊt b¶n, mµ lµ tù tr¶ lêi
nh÷ng c©u hái cña m×nh, do vËy tíi n¨m 1939 míi
®îc in b»ng tiÕng §øc, víi tªn gäi Nh÷ng ®iÓm c¬
b¶n cña viÖc phª ph¸n kinh tÕ chÝnh trÞ häc
- HỌC THUYẾT KINH TẾ C. MÁC
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
2. Giai ®o¹n 1848- 1867 x©y dùng hÖ thèng c¸c ph¹m
trï kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c XÝt
d. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh bé T b¶n
B¶n th¶o lÇn 1 (1857- 1858). KÕt cÊu b¶n th¶o:
Gåm phÇn më ®Çu vµ 2 phÇn
+ PhÇn thø nhÊt: Ph©n tÝch tiÒn tÖ
+ PhÇn thø hai(Khèi lîng lín h¬n 4 lÇn): Nghiªn
cøu t b¶n.
- HỌC THUYẾT KINH TẾ C. MÁC
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c
XÝt.
2. Giai ®o¹n 1848- 1867 x©y dùng hÖ thèng c¸c
ph¹m trï kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c XÝt
d. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh bé T b¶n
* B¶n th¶o lÇn I
- Trong lêi më ®Çu: Nªu ®Çy ®ñ quan niÖm vÒ ®èi
tîng, ph¬ng ph¸p vÒ KTCT
+ §èi tîng: N/C QHSXXH vµ c¸c quy luËt, c¸c
ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh c¸c quan hÖ ®ã.
+ Ph¬ng ph¸p: Trõu tîng ho¸ khoa häc, l« gÝch
- Học thuyết kinh tế C. Mác
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
2. Giai ®o¹n 1848- 1867 x©y dùng hÖ thèng c¸c ph¹m trï kinh tÕ
chÝnh trÞ M¸c XÝt
d. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh bé T b¶n
* B¶n th¶o lÇn ®Çu (TiÕp)
- ë phÇn thø nhÊt: C. m¸c N/C lý luËn gi¸ trÞ hµng ho¸ vµ tiÒn tÖ.
+ ¤ngchøng minh tiÒn lµ kÕt qu¶ tÊt yÕu cña nÒn s¶n xuÊt hµng
ho¸, cña viÖc t¸ch rêi gi÷a 2 thuéc tÝnh cña hµng ho¸, gi¸ trÞ
hµng ho¸ lµ mèi QHXH. Gi¸ trÞ trao ®æi tån t¹i ®Æc thï bªn
c¹nh b¶n th©n hµng ho¸- ®ã lµ tiÒn, vËt ngang gi¸ phæ biÕn.
- Học thuyết kinh tế C. Mác
II. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn KTCT häc M¸c XÝt.
* B¶n th¶o lÇn I (TiÕp)
- ë phÇn thø nhÊt: C. m¸c N/C lý luËn gi¸ trÞ hµng ho¸ vµ
tiÒn tÖ.
+ TiÒn lµ vËt trung gian ®Ó trao ®æi. Hµng ho¸ thÓ hiÖn ra 2
mÆt: S¶n phÈm tù nhiªn vµ mét gi¸ trÞ trao ®æi => ®Î ra
tiÒn bªn c¹nh SP => kh«ng thÓ thñ tiªu tiÒn khi gi¸ trÞ
trao ®æi vÉn cßn lµ h×nh th¸i XH cña c¸c SP. ChØ ra kh¶
n¨ng khñng ho¶ng th¬ng nghiÖp n»m trong sù t¸ch rêi
gi÷a gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ trao ®æi cña hµng ho¸.
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
