
&+ѬѪ1*1: &Ѫ6Ӣ
KӺTHUҰT VI XӰLÝ
Bài 1: Giӟi thiӋu1
BÀI 1: Giӟi thiӋu
&+ѬѪ1*1:
&Ѫ6Ӣ KӺTHUҰT VI XӰLÝ
&+ѬѪ1*1: &Ѫ6Ӣ
KӺTHUҰT VI XӰLÝ
Bài 1: Giӟi thiӋu2
Máy tính sӕ,vixӱlý, vi ÿiӅu khiӇn
• Máy tính sӕ ÿLӇn hình là loҥi thiӃtbӏxӱlý các dӳ
liӋu, tín hiӋusӕcó ba bӝphұn chính:
–Bӝxӱlý trung tâm (Central Processing Unit - CPU).
–Bӝnhӟ(memory) gӗm:
•Bӝnhӟ FKѭѫQJ trình (program memory - PM)
•BӝnhӟdӳliӋu (data memory - DM)
–Bӝnhӟtrên các máy tính:
•BӝnhӟVѫcҩp (primary memory – ROM, RAM)
•Bӝnhӟthӭcҩp(secondary memory – FDD, HDD, CD …)
–HӋthӕng vào/ ra (Input/Output - I/O)
–Sӵgiao tiӃpgiӳa các bӝphұn trên ÿѭӧcthӵchiӋn
trên mӝthӋthӕng các ÿѭӡng dүngӑi là bus.

&+ѬѪ1*1: &Ѫ6Ӣ
KӺTHUҰT VI XӰLÝ
Bài 1: Giӟi thiӋu3
CPU
• Là thành phҫn quan trӑng nhҩt – trung
tâm cӫahӋthӕng.
•Chӏu trách nhiӋmÿLӅu khiӇn toàn bӝluӗng
thông tin giӳa các bӝphұncӫa máy tính,
xӱlý dӳliӋubҵng cách thӵchiӋn các
phép toán sӕ(digital)
&+ѬѪ1*1: &Ѫ6Ӣ
KӺTHUҰT VI XӰLÝ
Bài 1: Giӟi thiӋu4
Các kiӇu CPU và máy tính
• Single board CPU - gӗm các modul xây dӵng
trên mӝtmҥch ÿѫQ
– Máy tính xây dӵng trên Single board CPU gӑi là máy
tính nhӓ: minicomputer.
• One chip CPU - ÿѭӧc xây dӵng (tích hӧp) trong
mӝt chíp ÿѫQ gӑilàbӝvi xӱlý : microprocessor..
– Máy tính xây dӵng vӟibӝvi xӱlý gӑi là máy vi tính:
micro computer – máy tính cӵcnhӓ.
–TuǤtheo ӭng dөng, máy vi tính ÿѭӧc tích hӧp thiӃtbӏ
vào/ra và bӝnhӟ, ví dөmáy tính cá nhân (PC) có
thiӃtbӏvào/ra ÿLӇn hình là bàn phím/chuӝt và màn
hình/máy in.

&+ѬѪ1*1: &Ѫ6Ӣ
KӺTHUҰT VI XӰLÝ
Bài 1: Giӟi thiӋu5
Các kiӇu CPU và máy tính (tiӃp)
•HӋthӕng gӗm CPU + memory + I/O tích hӧp
trên mӝt chíp ÿѫQ gӑilàbӝvi ÿLӅu khiӇn:
microcontroller
• Microcontroller - One-chip computer:
–Cókhҧ QăQJ ghép nӕitrӵctiӃpvӟiphҫncӭng và
thӵchiӋnÿLӅu khiӇn các chӭcQăQJ cӫaӭng dөng.
– Không cҫnhoһccҫnrҩt ít các thiӃtbӏhӛtrӧ-ӭng
dөng nhúng – embedded
–Khҧ QăQJ xӱlý sӕrҩtmҥnh
–Khҧ QăQJ lұp trình và ÿLӅu khiӇnmҥnh
–Khҧ QăQJ thӵchiӋn các ӭng dөng ӣmӭcÿӝ cao QKѭ
là ÿLӅu khiӇn ôtô, thiӃtbӏsӕ…
&+ѬѪ1*1: &Ѫ6Ӣ
KӺTHUҰT VI XӰLÝ
Bài 1: Giӟi thiӋu6
ĈһcÿiӇm các ӭng dung vӟi
microcontroller
• Các hӋthӕng “nhúng” WKѭӡng ÿòi hӓikhҧ QăQJ
thӵchiӋn real–time (thӡi gian thӵc) và multi-task
(ÿD nhiӋm):
•ThӵchiӋn real-time tӭclàbӝ ÿLӅu khiӇnphҧicó
khҧ QăQJ nhұn, xӱlý và ÿѭD ra thông tin rҩt nhanh
khi hӋthӕng cҫn hay nói cách khác nó không tҥo
thành nút cәchai thông tin trong hӋthӕng.
•ĈD nhiӋmlàkhҧ QăQJ thӵchiӋn nhiӅu công viӋc
cùng lúc.

&+ѬѪ1*1: &Ѫ6Ӣ
KӺTHUҰT VI XӰLÝ
Bài 1: Giӟi thiӋu7
Quá trình phát triӇn (tiӃp)
• 1854: George Boolse pháWPLQKUDÿҥi sӕlôgic tӭc là
thӵc hiӋn các quy luұt lôgic bҵng toán hӑc,ÿk\FKính là
FѫVӣ cӫa máy tính sӕ.
• 1890: Phát minh ra máy tíQKFѫNKíchҥy bҵQJÿLӋn.
• 1906: Phát minh ra bóQJFKkQNK{QJKD\ÿèn chân
không ba cӵc.
– Các phép toán có thӇthӵc hiӋn bҵQJÿLӋn tӱchӭkhông phҧi
bҵQJFѫNKí.
–Thӡi gian thӵchiӋn phép toán giҧmtӯgiây xuӕng miligiây.
• 1938: Máy tính sӕÿLӋn tӱÿҫu tiên
&+ѬѪ1*1: &Ѫ6Ӣ
KӺTHUҰT VI XӰLÝ
Bài 1: Giӟi thiӋu8
Quá trình phát triӇn (tiӃp)
• 1946: Máy tính sӕcӥlӟn xuҩt hiӋn: Vӟi tên gӑi ENIAC -
(OHFWURQLF1XPHULFDO,QWHUJUDWLRQDQG&DOFXODWLRQÿѭӧc
TXkQÿӝi Mӻsӱdөng.
•KíFKWKѭӟc: 30 tҩn, 18000 bóng chân không
• Công suҩt tiêu hao:130kW
•TӕFÿӝ: nhân 2 sӕhӃt 3 ms
• 1947: Transistor bán dүQÿѭӧc phát minh.
• 1954: Phát triӇn máy tính dùng Transistor
• 1957: XuҩthiӋn các ngôn ngӳcҩp cao QKѭ FORTRAN,
COBOL,…

&+ѬѪ1*1: &Ѫ6Ӣ
KӺTHUҰT VI XӰLÝ
Bài 1: Giӟi thiӋu9
Quá trình phát triӇn (tiӃp)
• 1959: Mҥch tích hӧp (IC-,QWHJUDWHG&LUFXLW)ÿѭӧc phát
minh: mӝt mҥFKÿѭӧc tәhӧp tӯrҩt nhiӅu Tranzitor trên
mӝt mҧnh silicon có kíFKWKѭӟc rҩt nhӓ.
• 1964: Máy tính tӯmҥch tích hӧpÿѭӧc IBM phát triӇn
• 1970: Phát triӇn mҥch tích hӧp cӥlӟn (LSI – Large scale
- IC).
– SSI: mұWÿӝ vàLWUăPWUDQVLVWRUWUrQPӝt chip silicon.
– MSI: mұWÿӝ vài ngàn transistor trên mӝt chip silicon.
– LSI: mұWÿӝ vài chөc ngàn transistor trên mӝt chip silicon
• 1971: BҳtÿҫuthӡikǤcӫa vi xӱlý:
–Bӝvi xӱlý 4004 ÿҫu tiên do Intel chӃtҥo. Ĉk\ là loҥi vi xӱlý 4
bit vӟi công nghӋLSI.
&+ѬѪ1*1: &Ѫ6Ӣ
KӺTHUҰT VI XӰLÝ
Bài 1: Giӟi thiӋu10
Lӏch sӱphát triӇn các vi xӱlý (Intel)
Second generation of 80x86 processors:
new instructions, protected mode, support for
16MB of memory.
16198280286
Next generation of 80x86 processors. Used
mostly as embedded processor.
8/16198280188
Next generation of 80x86 processors. Used
mostly as embedded processor.
16198280186
8 bit (external) version of Intel 8086 CPU. 8/1619798088
First generation of Intel 80x86 processors. 1619788086
Enhanced version of Intel 8080 CPU. 819768085
Successor to Intel 8008 CPU. 819748080
First 8-bit microprocessor. 819728008
Enhanced version of the Intel 4004 processor. 419724040
First microprocessor. 419714004

