HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG

BÀI GIẢNG MÔN

CƠ SỞ TRUYỀN THÔNG CƠ SỞ TRUYỀN THÔNG SỢI QUANG SỢI QUANG

Bộ môn:

Thông tin quang - Khoa VT1

Năm biên soạn:

2010

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

GIỚI THIỆU MÔN HỌC

 Thời lượng môn học:

 4ĐVHT (37LT + 3KT + 10TH)

 Mã học phần: 311TTQ361  Mục tiêu:

 Nắm được kiến thức cơ bản về kỹ thuật thông tin quang: quá trình phát tín hiệu quang, cách thức xử lý tín hiệu quang và việc truyền tín hiệu đi trên sợi quang

 Hiểu được hoạt động truyền tin của một hệ thống thông tin

sợi quang

 Nắm được những kiến thức cơ sở làm tiền đề để sinh viên tự nghiên cứu, tìm hiểu được những vấn đề mới về kỹ thuật thông tin quang

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 2

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

NỘI DUNG

Tổng quan về kỹ thuật thông tin quang

1

Sợi quang

2

Bộ phát quang

3

Chương Chương

Bộ thu quang

4

5

Một số vấn đề trong thiết kế truyền TTQ đơn kênh điểm – điểm Một số vấn đề trong thiết kế truyền TTQ đơn kênh điểm – điểm

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 3

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

GIỚI THIỆU MÔN HỌC

 Tài liệu tham khảo

 Cở sở truyền thông sợi quang, Bài giảng HVCNBCVT, 2010  G. Keiser, Optical Fiber Communications, 3rd edition, 2001.  G. P. Agrawal, Fiber Optic Communication System, 3rd edition,

John Wiley & Sons, 2002.

 M. Ming & K. Liu, Principles and Applications of Optical

Communications, 2rnd edition, 2001.

 D. K. Mynbaev & L. L. Scheiner, Fiber-Optic Communications

Technology, Prentice Hall, 2001.

 Vũ Văn San, Hệ thống thông tin quang, NXB Bưu điện, 2008.  Hoàng Ứng Huyền, Kỹ thuật thông tin quang, NXB Bưu điện.  Trần Hồng Quân, Hệ thống thông tin sợi quang, NXB KHKT, 1993.

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 4

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

GIỚI THIỆU MÔN HỌC

 Yêu cầu và đánh giá

 Chuyên cần (10%): đi học đầy đủ và có thái độ tích cực trong

các buổi học trên lớp

 Kiểm tra (15%): tham gia ít nhất 1 bài kiểm tra và điểm kiểm

tra khác 0

 Thực hành (15%): đi thực hành đầy đủ, đúng nhóm và nắm

được yêu cầu tối thiểu của các bài thực hành

 Thi kết thúc (60%)

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 5

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

NỘI DUNG

Tổng quan về kỹ thuật thông tin quang

1

Sợi quang

2

Bộ phát quang

3

Chương Chương

Bộ thu quang

4

Khuếch đại quang và kỹ thuật WDM

5

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 6

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

TỔNG QUAN VỀ KỸ THUẬT TTQ

 Lịch sử phát triển hệ thống thông tin quang  Mô hình chung của hệ thống thông tin quang

 Sơ đồ khối cơ bản của hệ thống thông tin quang  Các thành phần cơ bản của hệ thống thông tin quang  Ưu nhược điểm của hệ thống thông tin quang

 Một số vấn đề quang vật lý cơ bản trong kỹ thuật thông tin

quang  Một số vấn đề cơ bản về ánh sáng  Một số vấn đề cơ bản trong vật lý bán dẫn  Các hiệu ứng cơ bản của vật liệu quang

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 7

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN (1)

Tõ xa x­a con ng­êi ®· biÕt sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p nh­: löa, khãi hoÆc cê hiÖu ®Ó truyÒn tin.

ế Dùng ti ng nói

Dùng đu cố

Dùng khói

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 8

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN (2)

®iÖn b¸o quang ë thÕ kû 18:

 Claude   Chappe   (1763-1805): ph¸t minh ra ®iÖn b¸o nhin b»ng

m¾t (seemapho).

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 9

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN (3)

1870: ThÝ nghiÖm J ohn Tyndall 1954: Sîi quang 2 líp (néi soi): A.C.S. Van Heel, H.H. Hopkins vµ N.S.

Kanapy

giíi h¹n lý thuyÕt) (Corning Glass)

1960: LD b¸n dÉn ®Çu tiªn (IBM, Lincoln Lab) 1966: Sîi quang ®Çu tiªn, suy hao: 1000dB/km (Corning Glass) 1970: Sîi quang, suy hao: 20dB/km (Corning Glass): Kao vµ Hockham 1970: LD ho¹t ®éng nhiÖt ®é phßng 1975: Sîi quang, suy hao: 2dB/km (Corning Glass) 1976: LD b¸n dÉn ë (cid:0) =1,3(cid:0) m vµ 1,55(cid:0) m 1976: Sîi quang, suy hao: 0,5dB/km ë (cid:0) =1,3(cid:0) m (NhËt B¶n) 1979: Sîi quang, suy hao: 0,2dB/km ë (cid:0) =1,55(cid:0) m (NhËt B¶n) 1982: Sîi SM, suy hao 0,16 dB/km ((cid:0) 1986: EDFA ®Çu tiªn 1988: HÖ thèng c¸p biÓn ®Çu tiªn v­ît §¹i T©y D­¬ng vµ Th¸i B×nh D­¬ng

(565Mb/s)

1989: LD b¸n dÉn phæ cùc hÑp

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 10

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN (4)

1977: sîi ®a mode (850nm,

IM/DD) 45-90 Mb/s.

1980: sîi ®¬n mode (1300nm,

IM/DD) 140-280 Mb/s.

1984: sîi ®¬n mode (1550nm,

coherent) 2,5 Gb/s.

1992: sîi ®¬n mode/DWDM (C-

band, IM/DD) 400 Gb/s.

2001: sîi ®¬n mode/DWDM+RA

(C&L band, IM/DD) 2400 Gb/s

Nhu cÇu vÒ truyÒn dÉn quang t¨ng lªn nhanh chãng, dung l­îng hÖ thèng ph¸t triÓn m¹nh kho¶ng sau 1992.

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 11

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN (5)

Mét sè hÖ thèng quang biÓn quèc tÕ:

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 12

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN (6)

Mét sè hÖ thèng quang biÓn quèc tÕ:

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 13

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN (7)

HÖ thèng quang biÓn quèc tÕ SE-WE-ME:

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 14

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MÔ HÌNH CHUNG CỦA HT TTQ (1)

. Gåm 2 lo¹i hệ thống:

 H÷u tuyÕn (Guided)

 V« tuyÕn (Unguided)

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 15

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MÔ HÌNH CHUNG CỦA HT TTQ (2)

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 16

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MÔ HÌNH CHUNG CỦA HT TTQ (3) C¸c thµnh phÇn c¬ b¶n: Sîi quang: Kªnh truyªn dÉn

- Suy hao ~ 0.2 dB/km - T¸n s¾c g©y d·n xung quang khi lan truyÒn

Tín hiệu điện

Bộ điều khiển

Bé ph¸t quang: E/O

Tín hiệu quang đầu ra

Bộ điều chế

Nguồn quang

Bộ ghép quang

Mạch điều khiển

Tín hiệu quang đầu vào

Tín hiệu điện đầu ra

Bé thu quang: O/E

Bộ ghép quang

Bộ tách sóng quang

Bộ giải điều chế

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 17

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

g n ß d o ¹ t

MÔ HÌNH CHUNG CỦA HT TTQ (4) M¸y ph¸t quang:

.

Ó ® Õ h c u Ò ®i c î

) L g n ¨ B & C g n ¨ B = m n 0 2 6 1

(cid:0)

®­ D L g n ß d : )

M

0 2 5 1 ( z H T 0 0 2

I ( p Õ

(cid:0)

g n a u q g n a m g n ã s a r o ¹ T : ) D E L /

i t c ù

www.ptit.edu.vn Trang 18

g n a u q t BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Ý b g

r

5 8

) i µ o g n Õ h c u

t

R

n

1

E

Ò

å

Õ

g

S

u

l

h

®i

n

A

c

o

a

é

L

¹

(

t

b

u

m

g

Ò

n

Õ

g

n

h

n

Ç

®i

a

c

c

ã

u

t

s

q

u

g

Ë

è

n

u

Ò

n

s

«

h

å

t

h

®i

n

u

k

ü

g

(

é

Ç

t

K

T

N

B

i

b

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MÔ HÌNH CHUNG CỦA HT TTQ (5) Kªnh th«ng tin:

. i

h n ª k ­ h n g n é ®

i

µ d u Ò h c g n æ

t

ï

Õ h c n ¹ h m µ

,

.

A O é b

t ¹ o h ) m n 0 5 5 1 g n v ë B d 2 0 ( p Ê h t o a h y

l g n ò c n Õ y u t i h p g

www.ptit.edu.vn Trang 19

u h c o e h t ï b c î ®­ o a h y u S : i î s a ñ c o a h y u s i ë b n ¹ h BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 i í i g Þ

c

u

n

b

s

ø

Æ

n

o

ã

u

É

c

h

v

Ö

i

p

M

n

h

S

É

Æ

c

l

¸

d

g

c

n

m

n

µ

a

Ò

v

Æ

u

y

r

.

t

q

c

u

n

r

i

i

g

t

î

¾

t

s

i

n

s

l

g

»

c

n

n

ù

¸

b

¸

«

C

C

T

ú

h

t

k

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MÔ HÌNH CHUNG CỦA HT TTQ (6) M¸y thu quang:

9 - 0 1 < u Ç c u ª y R E B

ã ® o µ n t Ê u s g n « c c ø m

i

n Ö ®i

i

i

. n Ö ®i h n µ h t g n a u q i æ ® n Õ B

t i b g n å u

l

www.ptit.edu.vn Trang 20

: i ç l ã c u h t y ¸ m n Õ ® n É d µ v u Ô h BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 n ã c

: ) D

t é m u Ó h t i è t n Ç c u h t y ¸ m c ¸ c ¶ c

i

t

P

¹

n

l

Ê

A

Ò

t

o

/

y

¹

:

t

u

N

c

I

r

î

t

Õ

P

(

h

®­

h

c

n

g

g

×

n

u

.

n

r

)

t

a

é

Ò

u

¸

u

®

h

u

q

®i

t

t

q

I

¹

h

y

o

¹

c

i

g

¸

h

h

n

t

g

n

o

é

é

r

Ó

é

§

B

B

T

§

(

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MÔ HÌNH CHUNG CỦA HT TTQ (7)

Ưu ®iÓm của HT TTQ:

. Suy hao thÊp

. §é réng b¨ng tÇn lín

. Träng l­îng nhÑ

. Kh«ng bÞ ¶nh h­ëng bëi ®iÖn tõ tr­êng ngoµi

. Kh«ng g©y xuyªn ©m

. TÝnh b¶o mËt cao

. Chi phÝ tiÕt kiÖm

Nhược ®iÓm của HT TTQ: . Khã kh¨n trong ghÐp nèi

. Kh«ng sö dông t¹i vïng bÞ chiÕu x¹

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 21

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN (1)

C¬ së quang vËt lý:

¸nh s¸ng võa cã b¶n chÊt h¹t võa cã b¶n chÊt sãng.

N¨ng l­îng cña 1 photon: E=hf

trong ®ã: h ­ h»ng s è  Plank, f ­ tÇn s è  ¸nh s ¸ng f = c/(cid:0)

o

(cid:0)

o ­ b­íc s ãng ¸nh s ¸ng trong ch©n kh«ng

¸nh s¸ng truyÒn trong m«i tr­êng cã chiÕt suÊt n víi vËn

tèc v = c/n.

Trong m«i tr­êng ®ång nhÊt, ¸nh s¸ng truyÒn th¼ng

Khi gÆp bÒ mÆt ph©n c¸ch gi÷a hai m«i tr­êng: mét

phÇn ph¶n x¹ cßn mét phÇn khóc x¹

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 22

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN (2)

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 23

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN (3)

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 24

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN (4)

C¬ së quang vËt lý:

HiÖn t­îng khóc x¹ tu©n theo ®Þnh luËt Snell:

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 25

BÀI GIẢNG MÔN

KỸ THUẬT THÔNG TIN QUANG

MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN (5)

C¬ së quang vËt lý:

HiÖn t­îng ph¶n x¹ toµn phÇn :

C¬ së truyÒn ¸nh s¸ng trong sîi quang

(cid:0)

www.ptit.edu.vn BỘ MÔN: THÔNG TIN QUANG - KHOA VT1 Trang 26