3/3/2015

Sản phẩm lên men truyền thống

Chương III CÔNG NGHỆ SINH HỌC VI SINH VẬT

Nguyễn Vũ Phong

Đặc điểm chung của VSV

• Kích thước

Vi sinh vật

Đặc điểm chung của VSV

Đặc điểm chung của VSV

• Dinh dưỡng • Phân bố và vai trò

Cyanobacteria

Purple bacteria (vi khuẩn tía)

Quang tự dưỡng: sử dụng năng lượng ánh sáng khử CO2 Quang dị dưỡng: Sử dụng năng lượng ánh sáng khử các hợp chất hữu cơ. Hóa tự dưỡng: dùng điện tử từ hợp chất vô cơ khử CO2 Hóa dị dưỡng: dùng điện tử từ hợp chất hữu cơ khử các hợp chất hữu cơ

1

3/3/2015

Đặc điểm chung của VSV

Đặc điểm chung của VSV

• Cường độ trao đổi chất mạnh và sinh sản nhanh • Sự đa dạng của các phản ứng hóa học

Sinh vật

Nhiệt độ

Cường độ hô hấp

Azotobacter

28

2000

Acetobacter

30

1800

Men bánh mì

28

110

37

10 – 20

Gan và thận

20

0,5 – 4,0

Rễ và lá cây

Kỹ thuật vô trùng

Kỹ thuật vô trùng

• Thiết bị vô trùng • Tại sao phải sử dụng kỹ thuật vô trùng?

- Chủng VSV sản xuất không thuần chủng - Cạnh tranh dinh dưỡng và biến đổi môi trường nuôi cấy, gây bất lợi cho chủng VSV sản xuất. - Tạo độc tố

kiểm soát sự tăng trưởng của vi sinh vật

Kỹ thuật vô trùng

Kỹ thuật vô trùng

• Các phương pháp • Thiết bị vô trùng

2

3/3/2015

Công nghệ lên men

Công nghệ lên men

• Khái quát • Khái quát - Sơ đồ tổng quát và các công đoạn chính - Khái niệm lên men: (fermentation) “tất cả các quá trình biến đổi do vi sinh vật thực hiện trong điều kiện yếm khí (thiếu O2) hay hiếu khí” - Lên men công nghiệp (industrial fermentation): 10 – 1.000.000 lít - Ưu thế của VSV công nghiệp Lên men Sau lên men Trước lên men

Hấp thu dinh dưỡng nhanh và đồng hóa ở mức độ cao Nguyên liệu nuôi đơn giản, rẻ tiền Thực hiện nhiều phản ứng hóa sinh khác nhau Dễ ứng dụng công nghệ di truyền tạo chủng VSV mới năng suất cao

Xử lý, chế biến Phối trộn Khử trùng Truyền khối, truyền nhiệt Tăng sinh khối Điều chỉnh hoạt tính Tách Tủa Tinh sạch

Công nghệ lên men

Công nghệ lên men

• Hệ thống thiết bị • Hệ thống thiết bị

Công nghệ lên men

• Hệ thống thiết bị

3

3/3/2015

Quy trình lên men

Công nghệ lên men

• Hệ thống thiết bị

Quy trình lên men

Quy trình lên men

Công nghệ lên men

Công nghệ lên men

• Sản phẩm - Sản xuất sinh khối

• Sản phẩm - Vaccin • Vaccin cổ điển • Vaccin công nghệ gene • Quy trình sản xuất vaccin

* Giống: men bia, giống nấm trồng và dược liệu * Men bánh mì * Phân vi sinh (Microbial Fertilizer) * Insecticides * Probiotic

4

3/3/2015

Công nghệ lên men

Công nghệ lên men

Dây chuyền sản xuất rượu vang

• Sản phẩm - Rượu bia và cồn nguyên liệu • Sản phẩm - Rượu bia và công nguyên liệu

Công nghệ lên men

Công nghệ lên men

Nhà máy sản xuất ethanol cỡ nhỏ

• Sản phẩm • Sản phẩm - Rượu bia và cồn nguyên liệu Sản xuất ethanol * Các giống vi sinh vật: nấm men (S. cerevisiae), vi khuẩn Zymommonas mobilis, vi nấm chịu nhiệt... * Sự tham gia của Kỹ thuật di truyền: phân lập và cải tiến các chủng VSV có khả năng sử dụng các loại đường từ các nguồn phụ phẩm khác như sữa, xylose, pentose. * Sản xuất cellulase giá rẻ Chuyển sinh khối thực vật thành ethanol đang được tập trung nghiên cứu và sản xuất

Công nghệ lên men

Công nghệ lên men

• Sản phẩm - Metabolite sơ cấp • Sản phẩm - Metabolite sơ cấp * Tổng hợp amino acid sử dụng trong thực phẩm: L – glutamic acid * Các chất kháng sinh

Amino acid Ứng dụng

Glutamid acid Glycine Phenylalanin Tryptophan Isoleucin, Leucin Tăng hương Tổng hợp chất làm ngọt Chất làm ngọt, dịch truyền Dịch tryền tĩnh mạch, chống oxy hóa. Dịch truyền tĩnh mạch

* Sản xuất các acid hữu cơ: citric acid, lactic acid .... * Các vitamin: B2, B12, biotin, ascorbic acid...

5

3/3/2015

Công nghệ lên men

Công nghệ lên men

• Sản phẩm - Biopolymer và biosurfactant • Sản phẩm - Biopolymer và biosurfactant

Đối tượng Tác dụng Công nghệ giấy Làm ẩm, trải màu đều Sơn ổn định dịch sơn, chậm đóng cặn... Nông nghiệp Bảo quản tránh vón cục, tăng tính thấm Kiến trúc, xây dựng Tăng liên kết giữa sỏi đá và cát Thực phẩm Bảo quản, chống ôi thiu... Thuộc da Làm ẩm, tăng tính thấm

Công nghệ lên men

Cây trồng biến đổi gene kháng sâu đục thân

• Sản phẩm - Protein đơn bào - Vi sinh vật ứng dụng trong khai khoáng

6