Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
CHÆÅNG bäún
KÃÚ TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT VAÌ
TÊNH GIAÏ THAÌNH SAÍN PHÁØM
I. KHAÏI NIÃÛM, PHÁN LOAÛI, ÂÄÚI TÆÅÜNG HAÛCH TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT
VAÌ GIAÏ THAÌNH SAÍN PHÁØM TRONG DOANH NGHIÃÛP XÁY LÀÕP
1. Khaïi niãûm chi phê saín xuáút vaì giaï thaình saín pháøm xáy làp:
1.1. Khaïi niãûm chi phê saín xuáút:
Chi phê saín xuáút laì täøng säú caïc hao phê lao âäüng vaì lao âäüng váût hoaï âæåüc biãøu hiãûn
bàòng tiãön phaït sinh trong quaï trçnh saín xuáút kinh doanh.
Chi phê saín xuáút cuía doanh nghiãûp xáy làõp bao gäöm chi phê saín xuáút xáy làõp vaì chi phê
saín xuáút ngoaìi xáy làõp. Caïc chi phê saín xuáút xáy làõp cáúu thaình giaï thaình saín pháøm làõp.
Chi phê saín xuáút xáy, làõp laì toaìn bäü caïc chi phê saín xuáút phaït sinh trong lénh væûc hoaût
âäüng saín xuáút xáy làõp, noï laì bäü pháûn cå baín âãø hçnh thaình giaï thaình saín pháøm xáy làõp.
1.2. Khaïi niãûm vãö giaï thaình saín pháøm xáy làõp:
Giaï thaình saín pháøm xáy làõp laì toaìn bäü caïc chi phê tênh bàòng tiãön âãø hoaìn thaình khäúi læåüng saín pháøm xáy, làõp theo quy âënh. Saín pháøm xáy, làõp coï thãø laì kãút cáúu cäng viãûc hoàûc giao laûi cäng viãûc coï thiãút kãú vaì dæû toaïn riãng coï thãø laì haûng muûc cäng trçnh, cäng trçnh hoaìn thaình toaìn bäü.
Giaï thaình haûng muûc cäng trçnh hoàûc cäng trçnh hoaìn thaình toaìn bäü laì giaï thaình saín
pháøm cuäúi cuìng cuía saín xuáút xáy làõp.
Trong saín xuáút xáy, làõp cáön phán biãût caïc loaûi giaï thaình cäng taïc xáy, làõp: Giaï thaình dæû
toaïn, giaï thaình kãú hoaûch vaì giaï thaình thæûc tãú.
Giaï thaình dæû toaïn: Laì täøng caïc chi phê dæû toaïn âãø hoaìn thaình khäúi læåüng xáy, làõp cäng trçnh. Giaï thaình dæû toaïn âæåüc xaïc âënh trãn cå såí caïc âënh mæïc, qui âënh cuía Nhaì næåïc vaì khung giaï quy âënh aïp duûng theo tæìng vuìng laînh thäø.
Giaï thaình dæû toaïn = Giaï trë dæû toaïn - Låüi nhuáûn âënh mæïc
Giaï thaình kãú hoaûch: Laì giaï thaình âæåüc xaïc âënh xuáút phaït tæì nhæîng âiãöu kiãûn cuû thãø åí mäüt doanh nghiãûp xáy, làõp nháút âënh trãn cå såí biãûn phaïp thi cäng, caïc âënh mæïc vaì âån giaï aïp duûng trong doanh nghiãûp.
Giaï thaình kãú hoaûch = Giaï thaình dæû toaïn - Mæïc haû giaï thaình
Giaï thaình thæûc tãú: Phaín aïnh toaìn bäü caïc chi phê thæûc tãú âãø hoaìn thaình baìn giao khäúi læåüng xáy làõp maì doanh nghiãûp âaî nháûn tháöu. Giaï thaình thæûc tãú bao gäöm caïc chi phê theo âënh mæïc, væåüt âënh mæïc vaì khäng âënh mæïc nhæ caïc khoaín thiãût haûi trong saín xuáút, caïc khoaín bäüi
50
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
chi, laîng phê vãö tráût tæû, lao âäüng, tiãön väún trong quaï trçnh saín xuáút vaì quaín lyï cuía doanh nghiãûp âæåüc pheïp tênh vaìo giaï thaình.
Giaï thaình thæûc tãú âæåüc xaïc âënh theo säú liãûu cuía kãú toaïn.
2. Phán loaûi chi phê saín xuáút:
Chi phê saín xuáút gäöm nhiãöu loaûi coï cäng duûng vaì muûc âêch khaïc nhau trong quaï trçnh saín xuáút cuía doanh nghiãûp. Trong caïc doanh nghiãûp xáy làõp chi phê saín xuáút âæåüc phán thaình caïc loaûi sau:
2.1. Theo yãúu täú chi phê:
Càn cæï vaìo näüi dung kinh tãú cuía chi phê âãø sàõp xãúp nhæîng chi phê coï näüi dung kinh tãú ban âáöu giäúng nhau vaìo cuìng mäüt nhoïm chi phê. Caïc phán loaûi naìy khäng phán biãût nåi chi phê phaït sinh vaì muûc âêch sæí duûng cuía chi phê. Muûc âêch cuía caïch phán loaûi naìy âãø biãút âæåüc chi phê saín xuáút cuía doanh nghiãûp gäöm nhæîng loaûi naìo, säú læåüng, giaï trë tæìng loaûi chi phê laì bao nhiãu.
Theo caïch phán loaûi naìy caïc chi phê saín xuáút âæåüc chia thaình caïc yãúu täú chi phê sau:
- Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu: gäöm toaìn bäü giaï trë caïc loaûi nguyãn liãûu, nhiãn liãûu, phuû tuìng thay thãú, váût liãûu thiãút bë xáy dæûng cå baín, duûng cuû,. .. maì doanh nghiãûp âaî thæûc sæû sæí duûng cho hoaût âäüng saín xuáút.
- Chi phê nhán cäng: laì toaìn bäü säú tiãön læång tiãön cäng phaíi traí, tiãön trêch baío hiãøm xaî
häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn cuía cäng trçnh, viãn chæïc trong doanh nghiãûp.
- Chi phê kháúu hao TSCÂ: laì toaìn bäü giaï trë kháúu hao phaíi trêch cuía caïc TSCÂ sæí duûng
trong doanh nghiãûp.
- Chi phê dëch vuû mua ngoaìi: laì toaìn bäü säú tiãön doanh nghiãûp phaíi traí vãö caï dëch vuû mua tæì bãn ngoaìi: Tiãön âiãûn, tiãön næåïc, tiãön âiãûn thoaûi... phuûc vuû cho hoaût âäüng saín xuáút - kinh doanh cuía doanh nghiãûp.
- Chi phê khaïc bàòng tiãön: gäöm toaìn bäü chi phê khaïc duìng cho hoaût âäüng saín xuáút - kinh doanh åí doanh nghiãûp ngoaìi caïc yãúu täú chi phê trãn nhæ chi phê tiãúp khaïch, häüi hoüp, häüi nghë...
Tuyì theo yãu cáöu quaín lyï, caïc chi phê coï thãø âæåüc phán loaûi chi tiãút hån nhæ: Chi phê váût
liãûu chênh, chi phê váût liãûu phuû, chi phê nhiãn liãûu, chi phê nàng læåüng,...
2.2. Theo khoaín muûc chi phê:
Caïch phán loaûi naìy dæûa trãn cäng duûng cuía chi phê trong quaï trçnh saín xuáút vaì phæång phaïp táûp håüp chi phê coï taïc duûng têch cæûc cho viãûc phán têch giaï thaình theo khoaín muûc chi phê. Muûc âêch cuía caïch phán loaûi naìy âãø tçm ra caïc nguyãn nhán laìm thay âäøi giaï thaình so våïi âënh mæïc vaì âãö ra caïc biãûn phaïp haû giaï thaình saín pháøm.
Theo caïch phán loaûi naìy chi phê saín xuáút trong doanh nghiãûp bao gäöm:
- Chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp: laì giaï trë thæûc tãú cuía caïc loaûi nguyãn, váût liãûu sæí
duûng træûc tiãúp cho saín xuáút xáy làõp.
51
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
- Chi phê nhán cäng træûc tiãúp: bao gäöm caïc khoaín tiãön læång phaíi traí vaì caïc khoaín tênh theo læång cuía CN træûc tiãúp saín xuáút. Caïc khoaín phuû cáúp læång, tiãön àn ca, tiãön cäng phaíi traí cho lao âäüng thuã ngoaìi cuîng âæåüc haûch toaïn vaìo khoaín muûc naìy.
- Chi phê sæí duûng maïy thi cäng:
+ Chi phê thæåìng xuyãn sæí duûng maïy thi cäng:
+ Chi phê taû thåìi sæí duûng maïy thi cäng:
- Chi phê saín xuáút chung: bao gäöm caïc chi phê phaït sinh åí âäüi, bäü pháûn saín xuáút ngoaìi
caïc chi phê saín xuáút træûc tiãúp nhæ:
+ Chi phê nhán viãn quaín lyï âäüi saín xuáút gäöm læång chênh, læång phuû vaì caïc khoaín tênh
theo læång cuía nhán viãn quaín lyï âäüi (bäü pháûn saín xuáút).
+ Chi phê váût liãûu gäöm giaï trë nguyãn váût liãûu duìng âãø sæía chæîa, baío dæåîng taìi saín cäú
âënh, caïc chi phê cäng cuû, duûng cuû,... åí âäüi xáy làõp.
+ Chi phê kháúu hao taìi saín cäú âënh sæí duûng taûi âäüi xáy làõp, bäü pháûn saín xuáút.
+ Chi phê dëch vuû mua ngoaìi nhæ chi phê âiãûn, næåïc, âiãûn thoaûi sæí duûng cho saín xuáút vaì
quaín lyï åí âäüi xáy làõp (bäü pháûn saín xuáút).
+ Caïc chi phê bàòng tiãön khaïc.
2.3. Theo mäúi quan hãû giæîa chi phê våïi säú læåüng saín pháøm saín xuáút:
- Chi phê cäú âënh laì nhæîng chi phê mang tênh tæång âäúi äøn âënh khäng phuû thuäüc vaìo säú læåüng saín pháøm saín xuáút trong mäüt mæïc saín læåüng nháút âënh. Khi saín læåüng tàng thç mæïc chi phê cäú âënh tênh trãn mäüt saín pháø coï xu hæåïng giaím.
- Chi phê biãún âäøi laì nhæîng chi phê thay âäøi phuû thuäüc vaìo säú læåüng saín pháøm saín xuáút. Caïc chi phê nguyãn váût liãûu, chi phê nhán cäng træûc tiãúp, chi phê sæí duûng maïy... thuäüc chi phê biãún âäøi. Duì saín læåüng saín pháøm saín xuáút thay âäøi nhæng chi phê biãún âäøi cho 1 saín pháøm váùn mang tênh äøn âënh.
Caïch phán loaûi chi phê theo chi phê cäú âënh vaì chi phê biãún âäøi coï vai troì quan troüng trong phán têch âiãøm hoaì väún phuûc vuû cho viãûc ra caïc quyãút âënh kinh doanh cuía Giaïm âäúc doanh nghiãûp.
3. Âäúi tæåüng haûch toaïn chi phê saín xuáút vaì giaï thaình saín pháøm:
Âäúi tæåüng táûp håüp chi phê saín xuáút laì phaûm vi, giåïi haûn maì chi phê saín xuáút cáön táûp håüp theo âoï. Âäúi tæåüng táûp håüp chi phê saín xuáút coï thãø laì nåi phaït sinh chi phê (âäüi saín xuáút xáy, làõp) hoàûc nåi chëu chi phê (cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh xáy, làõp).
Âãø xaïc âënh âäúi tæåüng táûp håüp chi phê saín xuáút xáy làõp phuì håüp våïi yãu cáöu quaín lyï chi
phê vaì yãu cáöu cung cáúp säú liãûu âãø tênh giaï thaình saín pháøm xáy làõp cáön phaíi càn cæï vaìo:
- Cäng duûng cuía chi phê
- Cå cáúu täø chæïc saín xuáút cuía doanh nghiãûp
- Yãu cáöu quaín lyï chi phê saín xuáút trong tæìng doanh nghiãûp
52
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
- Âäúi tæåüng giaï thaình trong tæìng doanh nghiãûp
- Trçnh âäü cuía caïc nhaì quaín lyï doanh nghiãûp vaì trçnh âäü cuía caïn bäü kãú toaïn doanh
nghiãûp.
II. CAÏC PHÆÅNG PHAÏP ÂAÏNH GIAÏ SAÍN PHÁØM DÅÍ DANG VAÌ TÊNH GIAÏ
THAÌNH SAÍN PHÁØM
1. Âaïnh giaï saín pháøm xáy làõp dåí dang cuäúi kyì:
Chi phê saín xuáút xáy làõp táûp håüp theo tæìng khoaín muûc chi phê væìa liãn quan âãún saín pháøm hoaìn thaình, væìa liãn quan âãún saín pháøm âang laìm dåí âæåüc xaïc âënh åí thåìi âiãøm cuäúi kyì. Âãø xaïc âënh chi phê saín xuáút cho saín pháøm xáy làõp hoaìn thaình âaím baío tênh håüp lyï thç cáön phaíi xaïc âënh pháön chi phê saín xuáút tênh cho saín pháøm laìm dåí. Tuyì thuäüc vaìo âäúi tæåüng tênh giaï thaình DNXL âaî xaïc âënh maì näüi dung saín pháøm dåí dang coï sæû khaïc nhau. Nãúu âäúi tæåüng tênh giaï thaình khäúi læåüng (giai âoaûn) xáy làõp hoaìn thaình thç khäúi læåüng (giai âoaûn) xáy làõp chæa hoaìn thaình laì saín pháø xáy làõp dåí dang. Nãúu âäúi tæåüng tênh giaï thaình laì cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình thç saín pháøm xáy làõp dåí dang laì caïc cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình. DNXL coï thãø âaïnh giaï saín pháøm xáy làõp dåí dang theo caïc træåìng håüp cuû thãø nhæ sau:
1.1. Træåìng håüp saín pháøm xáy làõp dåí dang laì caïc khäúi læåüng hoàûc giai âoaûn xáy làõp
thuäüc tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh chæa hoaìn thaình:
Trong træåìng håüp naìy DNXLcoï thãø âaïnh giaï saín pháøm laìm dåí theo giaï thaình dæû toaïn hoàûc giaï trë dæû toaïn, chi phê saín xuáút tênh cho caïc giai âoaûn xáy làõp dåí dang cuäúi kyì (giaï trë saín pháøm dåí dang cuäúi kyì) âæåüc tênh theo cäng thæïc:
Dâk +C Dck = x Zdtht Zdtht + Zdtdd
Trong âoï:
Dck: Giaï trë saín pháøm dåí dang cuäúi kyì
Dâk: Giaï trë saín pháøm dåí dang âáöu kyì (chi phê SX caïc giai âoaûn xáy làõp dåí dang âáöu
kyì)
C: Chi phê saín xuáút xáy làõp phaït sinh trong kyì.
Zdtht: Giaï thaình dæû toaïn (hoàûc giaï trë dæû toaïn) caïc giai âoaûn xáy làõp hoaìn thaình trong kyì.
Zdtdd: Giaï thaình dæû toaïn (hoàûc giaï trë dæû toaïn) caïc giai âoaûn xáy làõp dåí dang cuäúi kyì tênh theo mæïc âäü hoaìn thaình.
1.2. Træåìng håüp saín pháøm dåí dang laì cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh chæa hoaìn
thaình:
Trong træåìng håüp naìy, giaï trë saín pháøm xáy làõp dåí dang cuäúi kyì chênh laì täøng chi phê saín xuáút xáy làõp luyî kãú tæì khi khåíi cäng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh cho âãún thåìi âiãøm cuäúi kyì naìy cuía nhæîng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh chæa hoaìn thaình.
2. Caïc phæång phaïp tênh giaï thaình saín pháøm xáy làõp:
53
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Tênh giaï thaình saín pháøm laì viãûc xaïc âënh chi phê saín xuáút cho âäúi tæåüng giaï thaình theo
tæìng khoaín muûc chi phê (khoaín muûc giaï thaình).
Âãø tênh giaï thaình saín pháøm xáy làõp, coï thãø sæí duûng mäüt trong caïc phæång phaïp sau âáy:
2.1. Tênh giaï thaình saín pháøm xáy làõp theo phæång phaïp giaín âån:
Phæång phaïp naìy thêch håüp cho træåìng håüp âäúi tæång tênh giaï thaình laì khäúi læåüng (hoàûc
giai âoaûn) xáy làõp thuäüc tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình.
* Näüi dung: Càn cæï vaìo chi phê saín xuáút táûp håüp âæåüc trong kyì theo tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh vaì càn cæï vaìo kãút quaí âaïnh giaï saín pháøm xáy làõp dåí dang cuäúi kyì træåïc vaì cuäúi kyì naìy âãø tênh giaï thaình caïc giai âoaûn xáy làõp hoaìn thaình theo cäng thæïc: Z = Dâk + C - Dck
Trong âoï: Z laì giaï thaình caïc giai âoaûn xáy làõp thuäüc tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng
trçnh hoaìn thaình.
2.2. Phæång phaïp tênh giaï thaình theo âån âàût haìng:
Phæång phaïp naìy thêch håüp trong træåìng håüp âäúi tæåüng tênh giaï thaình laì tæìng cäng trçnh,
haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình.
* Näüi dung: Mäùi âån âàût haìng ngay tæì khi bàõt âáöu thi cäng âæåüc måí mäüt phiãúu tênh giaï thaình (Baíng tênh giaï thaình theo âån âàût haìng). Chi phê saín xuáút phaït sinh âæåüc táûp håüp cho tæìng âån âàût haìng bàòng phæång phaïp træûc tiãúp hoàûc giaïn tiãúp. Cuäúi haìng kyì càn cæï vaìo chi phê saín xuáút táûp håüp âæåüc cho tæìng âån âàût haìng theo tæìng khoaín muûc chi phê ghi vaìo baíng tênh giaï thaình cuía âån âàût haìng tæång æïng. Khi coï chæïng tæì chæïng minh âån âàût haìng hoaìn thaình, kãú toaïn thæûc hiãûn tênh giaï thaình âån âàût haìng (cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình bàòng caïch cäüng luyî kãú chi phê tæì kyì bàõt âáöu thi cäng âãún khi âån âàût haìng hoaìn thaình ngay trãn baíng tênh giaï thaình cuía âån âàût haìng âoï. Âäúi våïi caïc âån âàût haìng chæa hoaìn thaình, cäüng chi phê luyî kãú tæì kyì bàõt âáöu thi cäng âãún thåìi âiãøm xaïc âënh chênh laì giaï trë saín pháøm xáy làõp dåí dang. Båíi váûy Baíng tênh giaï thaình cuía caïc âån âàût haìng chæa xong âæåüc coi laì caïc baïo caïo chi phê saín xuáút xáy làõp dåí dang.
Træåìng håüp mäüt âån âàût haìng gäöm mäüt säú haûng muûc cäng trçnh thç sau khi tênh giaï thaình cho âån âàût haìng hoaìn thaình, kãú toaïn thæûc hiãûn tênh giaï thaình cho tæìng haûng muûc cäng trçnh bàòng caïch càn cæï vaìo giaï thaình thæûc tãú cuía âån âàût haìng hoaìn thaình vaì giaï thaình dæû toaïn cuía caïc haûng muûc cäng trçnh âoï, cäng thæïc tênh nhæ sau:
Zââh Zi = x Zidt Zdt
Trong âoï:
Zi: Giaï thaình saín xuáút thæûc tãú cuía haûng muûc cäng trçnh
Zââh: Giaï thaình saín xuáút thæûc tãú cuía âån âàût haìng hoaìn thaình
Zdt: Giaï thaình dæû toaïn cuía caïc haûng muûc cäng trçnh thuäüc âån âàût haìng hoaìn thaình.
Zidt: Giaï thaình dæû toaïn cuía haûng muûc cäng trçnh.
54
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
2.3. Phæång phaïp tênh giaï thaình theo giaï thaình âënh mæïc:
Phæång phaïp naìy aïp duûng trong træåìng håüp DNXL thæûc hiãûn phæång phaïp kãú toaïn chi phê saín xuáút vaì tênh giaï thaình saín pháøm theo âënh mæïc. Näüi dung chuí yãúu cuía phæång phaïp naìy nhæ sau:
- Træåïc hãút phaíi càn cæï vaìo âënh mæïc kinh tãú kyî thuáût hiãûn haình vaì dæû toaïn chi phê âæåüc
duyãût âãø tênh giaï thaình âënh mæïc cuía saín pháøm.
- Täø chæïc haûch toaïn riãng biãût säú chi phê saín xuáút xáy làõp thæûc tãú phuì håüp våïi âënh mæïc vaì säú chi phê saín xuáút xáy làõp chãnh lãûch thoaït ly âënh mæïc, thæåìng xuyãn thæûc hiãûn phán têch nhæîng chãnh lãûch naìy âãø këp thåìi âãö ra caïc biãûn phaïp khàõc phuûc nhàòm tiãút kiãûm chi phê saín xuáút vaì haû giaï thaình saín pháøm xáy làõp.
- Khi coï thay âäøi âënh mæïc kinh tãú, kyî thuáût cáön këp thåìi tênh toaïn laûi giaï thaình âënh mæïc vaì xaïc âënh säú chãnh lãûch chi phê SXXL do thay âäøi âënh mæïc cuía säú saín pháøm âang saín xuáút dåí dang cuäúi kyì træåïc (nãúu coï).
Trãn cå såí giaï thaình âënh mæïc, säú chi phê SXXL chãnh lãûch thoaït ly âënh mæïc âaî âæåüc táûp håüp riãng vaì säú chãnh lãûch do thay âäøi âënh mæïc âãø tênh giaï thaình thæûc tãú saín pháøm xáy làõp hoaìn thaình trong kyì theo cäng thæïc:
± ± = Giaï thaình âënh mæïc Chãnh lãûch do thay âäøi âënh mæïc Chãnh lãûch do thoaït ly våïi âënh mæïc Giaï thæûc tãú saín pháøm
III. KÃÚ TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT TRONG DOANH NGHIÃÛP XÁY LÀÕP
1. Kãú toaïn chi phê saín xuáút:
1.1. Kãú toaïn chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp:
1.1.1. Taìi khoaín sæí duûng:
- TAÌI KHOAÍN 621 - CHI PHÊ NGUYÃN LIÃÛU, VÁÛT LIÃÛU TRÆÛC TIÃÚP
Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh caïc chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu sæí duûng træûc tiãúp cho hoaût âäüng xáy, laïp, saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp, thæûc hiãûn dëch vuû, lao vuû cuía doanh nghiãûp xáy làõp.
Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc
tiãúp
Bãn Nåü:
Trë giaï thæûc tãú nguyãn liãûu, váût liãûu xuáút duìng træûc tiãúp cho hoaût âäüng xáy làõp, saín xuáút
cäng nghiãûp, kinh doanh dëch vuû trong kyì haûch toaïn.
Bãn Coï:
- Trë giaï nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp sæí duûng khäng hãút âæåüc nháûp laûi kho;
- Kãút chuyãøn hoàûc tênh phán bäø trë giaï nguyãn liãûu, váût liãûu thæûc tãú sæí duûng cho hoaût âäüng xáy làõp trong kyì vaìo Taìi khoaín 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang vaì chi tiãút cho caïc âäúi tæåüng âãø tênh giaï thaình cäng trçnh xáy làõp giaï thaình saín pháøm, dëch vuû, lao vuû,...
55
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Taìi khoaín 621 khäng coï säú dæ cuäúi kyì.
1.1.2. Phæång phaïp kãú toaïn:
(1). Khi mua, hoàûc xuáút nguyãn liãûu, váût liãûu sæí duûng cho hoaût âäüng saín xuáút saín pháøm,
hoàûc thæûc hiãûn dëch vuû trong kyì.
- Khi xuáút nguyãn liãûu, váût liãûu sæí duûng cho hoaût âäüng saín xuáút saín pháøm, hoàûc thæûc
hiãûn dëch vuû trong kyì, ghi:
Nåü TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp (Giaï mua chæa coï thuãú GTGT)
Coï TK 152 - Nguyãn liãûu, váût liãûu.
- Træåìng håüp mua nguyãn liãûu, váût liãûu sæí duûng (khäng qua kho) cho hoaût âäüng saín xuáút
saín pháøm, hoàûc thæûc hiãûn dëch vuû trong kyì chëu thuãú GTGT theo phæång phaïp káúu træì, ghi:
Nåü TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu (Giaï mua chæa coï thuãú GTGT)
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì
Coï caïc TK 331, 141, 111, 112...
- Træåìng håüp mua nguyãn liãûu, váût liãûu khäng qua nháûp kho sæí duûng cho hoaût âäüng saín xuáút saín pháøm, hoàûc thæûc hiãûn dëch vuû trong kyì khäng chëu thuãú GTGT hoàûc chëu thuãú GTGT theo phæång phaïp træûc tiãúp, ghi:
Nåü TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp (Giaï mua chæa coï thuãú GTGT)
Coï caïc TK 331, 141, 111, 112...
(2). Taûm æïng chi phê âãø thæûc hiãûn giaï trë khoaïn xáy làõp näüi bäü (Træåìng håüp âån vë nháûn khoaïn khäng täø chæïc haûch toaïn kãú toaïn riãng). Khi baín quyãút toaïn taûm æïng vãö giaï trë khäúi læåüng xáy làõp hoaìn thaình âaî baìn giao âæåüc duyãût, ghi:
Nåü TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp
Coï TK 141 - Taûm æïng (1413)
(3). Træåìng håüp säú nguyãn váût liãûu, cäng cuû xuáút ra khäng sæí duûng hãút vaìo hoaût âäüng
saín xuáút xáy làõp cuäúi kyì nháûp laûi kho, ghi:
Nåü caïc TK 152, 153
Coï TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp
(4). Cuäúi kyì kãú toaïn, càn cæï vaìo baíng phán bäø váût liãûu tênh cho tæìng âäúi tæåüng sæí duûng nguyãn liãûu, váût liãûu (Phán xæåíng saín xuáút saín pháøm, loaûi saín pháøm cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh cuía hoaût âäüng xáy làõp, loaûi dëch vuû,...) theo phæång phaïp træûc tiãúp hoàûc phán bäø, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541 - Xáy, làõp)
Coï TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp
1.2. Kãú toaïn chi phê nhán cäng træûc tiãúp:
1.2.1. Taìi khoaín sæí duûng:
56
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
- TAÌI KHOAÍN 622 - CHI PHÊ NHÁN CÄNG TRÆÛC TIÃÚP
Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh chi phê lao âäüng træûc tiãúp tham gia vaìo quaï trçnh hoaût âäüng xáy làõp, saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp, cung cáúp dëch vuû. Chi phê lao âäüng træûc tiãúp bao gäöm caí caïc khoaín phaíi traí cho ngæåìi lao âäüng thuäüc doanh nghiãûp quaín lyï vaì cho lao âäüng thuã ngoaìi theo tæìng loaûi cäng viãûc.
Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp:
Bãn Nåü:
- Chi phê nhán cäng træûc tiãúp tham gia quaï trçnh saín xuáút saín pháøm (xáy làõp, saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp), cung cáúp dëch vuû bao gäöm: Tiãön læång, tiãön cäng lao âäüng vaì caïc khoaín trêch trãn tiãön læång theo quy âënh.
- Âäúi våïi hoaût âäüng xáy, làõp khäng bao gäöm caïc khoaín trêch trãn læång vãö baío hiãøm xaî
häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn.
Bãn Coï:
Kãút chuyãøn chi phê nhán cäng træûc tiãúp vaìo bãn Nåü Taìi khoaín 154 - Chi phê saín xuáút,
kinh doanh dåí dang.
Taìi khoaín 622 khäng coï säú dæ cuäúi kyì.
1.2.2. Phæång phaïp kãú toaïn:
(1). Càn cæï vaìo baíng tênh læång traí cho cäng nhán træûc tiãúp cho hoaût âäüng xáy, làõp; saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp; cung cáúp lao vuû, dëch vuû, læång chênh, læång phuû, phuû cáúp læång) (kãø caí khoaín phaíi traí vãö tiãön cäng cho nhán cäng thuã ngoaìi), ghi:
Nåü TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp
Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn (nhán viãn cuía doanh nghiãûp xáy laïp vaì
thuã ngoaìi).
(2). Taûm æïng chi phê nhán cäng âãø thæûc hiãûn giaï trë khoaïn xáy làõp näüi bäü (træåìng håüp âån vë nhán khoaïn khäng täø chæïc haûch toaïn kãú toaïn riãng). Khi phaín baín quyãút toaïn taûm æïng vãö giaï trë khäúi læåüng xáy làõp hoaìn thaình âaî baìn giao âæåüc duyãût, ghi:
Nåü TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp
Coï TK 141 - Taûm æïng (1413)
(3). Tênh, trêch baío hiãøm xaî häüi, kinh phê cäng âoaìn, baío hiãøm y tãú cuía cäng nhán træûc tiãúp saín xuáút (chè âäúi våïi hoaût âäüng saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp, hoàûc hoaût âäüng cung cáúp dëch vuû), ghi:
Nåü TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp
Coï TK 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc (3382, 3383, 3384)
(4). Cuäúi kyì kãú toaïn, tênh phán bäø vaì kãút chuyãøn chi phê nhán cäng træûc tiãúp vaì caïc
khoaín trêch theo læång theo âäúi tæåüng táûp håüp chi phê, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
57
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Coï TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp
1.3. Kãú toaïn chi phê sæí duûng maïy thi cäng:
1.3.1. Taìi khoaín sæí duûng:
- TAÌI KHOAÍN 623 - CHI PHÊ SÆÍ DUÛNG MAÏY THI CÄNG
Taìi khoaín naìy duìng âãø táûp håüp vaì phán bäø chi phê sæí duûng xe, maïy thi cäng phuûc vuû træûc tiãúp cho hoaût âäüng xáy, làõp cäng trçnh. Taìi khoaín naìy chè sæí duûng âãø haûch toaïn chi phê sæí duûng xe, maïy thi cäng âäúi våïi træåìng håüp doanh nghiãûp xáy làõp thæûc hiãûn xáy, làõp cäng trçnh theo phæång thæïc thi cäng häùn håüp væìa thuí cäng væìa kãút håüp bàòng maïy. Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng:
Bãn Nåü:
Caïc chi phê liãn quan âãún maïy thi cäng (chi phê nguyãn váût liãûu cho maïy hoaût âäüng, chi phê tiãön læång vaì caïc khoaín phuû cáúp læång, tiãön cäng cuía cäng nhán træûc tiãúp âiãöu khiãøn maïy, chi phê baío dæåîng, sæía chæîa maïy thi cäng...).
Bãn Coï:
Kãút chuyãøn chi phê sæí duûng maïy thi cäng vaìo bãn Nåü Taìi khoaín 154 - Chi phê saín xuáút,
kinh doanh dåí dang.
Taìi khoaín 623 khäng coï säú dæ cuäúi kyì.
Taìi khoaín 623 chi phê sæí duûng maïy thi cäng, coï6 taìi khoaín cáúp 2:
- Taìi khoaín 6231 - Chi phê nhán cäng: Duìng âãø phaín aïnh læång chênh, læång phuû, phuû cáúp læång phaíi traí cho cäng nhán træûc tiãúp âiãöu khiãøn xe, maïy thi cäng, phuûc vuû maïy thi cäng nhæ: váûn chuyãøn, cung cáúp nhiãn liãûu, váût liãûu,. .. cho xe, maïy thi cäng).
- Taìi khoaín 6232 - Chi phê váût liãûu: Duìng âãø phaín aïnh chi phê nhiãn liãûu (xàng, dáöu,
måî...), váût liãûu khaïc phuûc vuû xe, maïy thi cäng.
- Taìi khoaín 6233 - Chi phê duûng cuû saín xuáút: Duìng âãø phaín aïnh cäng cuû, duûng cuû lao
âäüng liãn quan tåïi hoaût âäüng cuía xe, maïy thi cäng.
- Taìi khoaín 6234 - Chi phê kháúu hao maïy thi cäng: Duìng âãø phaín aïnh kháúu hao maïy
moïc thi cäng sæí duûng vaìo hoaût âäüng xáy, làõp cäng trçnh.
- Taìi khoaín 6237 - Chi phê dëch vuû mua ngoaìi: Duìng âãø phaín aïnh chi phê dëch vuû mua ngoaìi nhæ thuã ngoaìi âãø sæía chæîa xe, maïy thi cäng; baío hiãøm xe, maïy thi cäng; chi phê âiãûn, næåïc, tiãön thuã TSCÂ, chi phê traí cho Nhaì tháöu phuû,...
- Taìi khoaín 6238 - Chi phê bàòng tiãön khaïc: Duìng âãø phaín aïnh caïc chi phê bàòng tiãön phuûc
vuû cho hoaût âäüng cuía xe, maïy thi cäng, khoaín chi cho lao âäüng næî,...
1.3.2. Phæång phaïp kãú toaïn:
(1). Nãúu täø chæïc âäüi maïy thi cäng riãng biãût vaì coï phán cáúp haûch toaïn cho âäüi maïy coï täø
chæïc haûch toaïn kãú toaïn riãng, thç viãûc haûch toaïn âæåüc tiãún haình nhæ sau:
- Haûch toaïn caïc chi phê liãn quan tåïi hoaût âäüng cuía âäüi maïy thi cäng, ghi:
58
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Nåü caïc TK 621, 622, 627
Coï caïc TK liãn quan.
- Haûch toaïn chi phê sæí duûng maïy vaì tênh giaï thaình ca maïy thæûc hiãûn trãn TK 154 - "Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang", càn cæï vaìo giaï thaình ca maïy (theo giaï thaình thæûc tãú hoàûc giaï khoaïn näüi bäü) cung cáúp cho caïc âäúi tæåüng xáy, làõp (cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh); tuyì theo phæång thæïc täø chæïc cäng taïc haûch toaïn vaì mäúi quan hãû giæîa âäüi maïy thi cäng våïi âån vë xáy, làõp cäng trçnh âãø ghi:
- Nãúu doanh nghiãûp thæûc hiãûn theo phæång thæïc cung cáúp lao vuû maïy láùn nhau giæîa caïc
bäü pháûn, ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (6238 - Chi phê bàòng tiãön khaïc)
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang.
- Nãúu doanh nghiãûp thæûc hiãûn theo phæång thæïc baïn lao vuû maïy láùn nhau giæîa caïc bäü
pháûn trong näüi bäü, ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (6238 - Chi phê bàòng tiãön khaïc)
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (1331) (nãúu âæåüc kháúu træì thuãú GTGT)
Coï TK 333 - Thuãú vaì caïc khoaín phaíi näüp Nhaì næåïc (33311 - xaïc âënh thuãú
GTGT phaíi näüp tênh trãn giaï baïn näüi bäü vãö ca maïy cung cáúp láùn nhau).
Coï caïc TK 512, 511.
(2). Nãúu khäng täø chæïc âäüi maïy thi cäng riãng biãût; hoàûc coï täø chæïc âäüi maïy thi cäng riãng biãût nhæng khäng täø chæïc kãú toaïn riãng cho âäüi maïy thi cäng thç toaìn bäü chi phê sæí duûng maïy (kãø caí chi phê thæåìng xuyãn vaì taûm thåìi nhæ: phuû cáúp læång, phuû cáúp læu âäüng cuía xe, maïy thi cäng) seî haûch toaïn nhæ sau:
- Càn cæï vaìo säú tiãön læång (læång chênh, phuû,... khäng bao gäöm khoaín trêch vãö baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn), tiãön cäng phaíi traí cho cäng nhán âiãöu khiãøn maïy, phuûc vuû maïy, ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (TK 6231)
Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn
- Khi xuáút kho, hoàûc mua nguyãn liãûu, nhiãn liãûu, váût liãûu phuû sæí duûng cho xe, maïy thi
cäng, ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (TK 6232 - Chi phê váût liãûu)
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu âæåüc kháúu træì)
Coï caïc TK 152, 153, 111, 112, 331,...
- Kháúu hao xe, maïy thi cäng sæí duûng åí âäüi maïy thi cäng, ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (TK 6234 - Chi phê kháúu hao TSCÂ)
Coï TK 214 - Hao moìn TSCÂ
59
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
- Chi phê dëch vuû mua ngoaì phaït sinh (sæía chæîa maïy thi cäng mua ngoaìi, âiãûn, næåïc,
tiãön thuã TSCÂ, chi phê traí cho nhaì tháöu phuû,...), ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (TK 6237 - Chi phê dëch vuû mua ngoaìi) Nåü
TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu âæåüc kháúu træì thuãú GTGT)
Coï caïc TK 111, 112, 331...
- Chi phê bàòng tiãön phaït sinh, ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (TK 6288 - Chi phê bàòng tiãön khaïc)
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu âæåüc kháúu træì thuãú GTGT)
Coï caïc TK 111, 112
- Càn cæï vaìo baíng phán bäø chi phê sæí duûng maïy (chi phê thæûc tãú ca maïy) tênh cho tæìng
cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541 - Xáy, làõp âaî hoaìn thaình chæa
baìn giao) (khoaín muûc chi phê sæí duûng maïy thi cäng).
Coï TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng.
- Træåìng håüp taûm æïng chi phê xe, maïy thi cäng âãø thæûc hiãûn giaï trë khoaïn xáy làõp näüi bäü (træåìng håüp âån vë nháûn khoaïn khäng täø chæïc haûch toaïn kãú toaïn riãng). Khi baín quyãút toaïn taûm æïng vãö giaï trë khäúi læåüng xáy làõp hoaìn thaình âaî baìn giao âæåüc duyãût, ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng
Coï TK 141 - Taûm æïng (1413)
1.4. Kãú toaïn chi phê saín xuáút chung:
1.4.1. Nguyãn tàõc táûp håüp vaì phán bäø chi phê saín xuáút chung:
Duìng âãø tênh phán bäø chi phê saín xuáút chung cho tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh,
saín pháøm, lao vuû, dëch vuû... vaì tênh giaï thaình saín xuáút saín pháøm.
Vãö nguyãn tàõc chung, chi phê saín xuáút chung âæåüc táûp håüp theo tæìng phán xæåíng, bäü pháûn vaì âäüi. Chi phê saín xuáút chung cuía tæìng phán xæåíng, bäü pháûn, âäüi âæåüc phán bäø cho cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh, bäü pháûn, âäüi âoï thi cäng vaì saín pháøm, lao vuû, dëch vuû phán xæåíng âoï saín xuáút. Træåìng håüp chi phê suáút xuáút chung liãn quan âãún nhiãöu cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh, saín pháøm, lao vuû, dëch vuû thç phaíi phán bäø theo tiãu thæïc chi phê nhán cäng træûc tiãúp.
Säú liãûu âãø ghi vaìo Baíng phán bäø chi phê saín xuáút chung âæåüc càn cæï Säø chi tiãút chi phê
saín xuáút chung vaì Baíng tênh chi phê nhán cäng træûc tiãúp kyì naìy.
Säú liãûu cuía Baíng phán bäø chi phê saín xuáút chung duìng âãø tênh giaï thaình saín xuáút saín
pháøm.
1.4.2. Taìi khoaín sæí duûng:
- TAÌI KHOAÍN 627 - CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT CHUNG
60
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh chi phê saín xuáút cuía âäüi, cäng træåìng xáy dæûng gäöm: Læång nhán viãn quaín lyï âäüi xáy dæûng; khoaín trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn âæåüc tênh theo tyí lãû quy âënh trãn tiãön læång phaíi traí cäng nhán træûc tiãúp xáy, làõp vaì nhán viãn quaín lyï âäüi (thuäüc biãn chãú doanh nghiãûp); kháúu hao TSCÂ duìng chung cho hoaût âäüng cuía âäüi, chi phê âi vay nãúu âæåüc väún hoaï tênh vaìo giaï trë taìi saín âang trong quaï trçnh saín xuáút dåí dang vaì nhæîng chi phê khaïc liãn quan hoaût âäüng cuía âäüi,...
Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 627 - Chi phê saín xuáút chung:
Bãn Nåü:
Caïc chi phê saín xuáút chung phaït sinh trong kyì, bao gäöm: Læång nhán viãn quaín lyï âäüi xáy dæûng; tiãön àn giæîa ca cuía nhán viãn quaín lyï âäüi xáy dæûng, cuía cäng nhán xáy làõp, khoaín trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn âæåüc tênh theo tyí lãû (%) quy âënh hiãûn haình trãn tiãön læång phaíi traí cho cäng nhán træûc tiãúp xáy, làõp, nhán viãn sæí duûng maïy thi cäng vaì nhán viãn quaín lyï âäüi (thuäüc biãn chãú doanh nghiãûp); kháúu hao TSCÂ duìng chung cho hoaût âäüng cuía âäüi vaì nhæîng chi phê khaïc liãn quan tåïi hoaût däüng cuía âäüi (chi phê khäng coï thuãú GTGT âáöu vaìo nãúu âæåüc kháúu træì thuãú).
Bãn Coï:
- Caïc khoaín ghi giaím chi phê saín xuáút chung;
- Chi phê saín xuáút chung cäú âënh khäng phán bäø âæåüc ghi nháûn vaìo giaï väún haìng baïn
trong kyì do mæïc saín pháøm thæûc tãú saín xuáút ra tháúp hån cäng suáút bçnh thæåìng;
- Kãút chuyãøn chi phê saín xuáút chung vaìo bãn Nåü Taìi khoaín 154 - Chi phê saín xuáút, kinh
doanh dåí dang.
Taìi khoaín 627 khäng coï säú dæ cuäúi kyì.
Taìi khoaín 627 - Chi phê saín xuáút chung, coï 6 taìi khoaín cáúp 2:
- Taìi khoaín 6271 - Chi phê nhán viãn phán xæåíng: Phaín aïnh caïc khoaín tiãön læång, phuû cáúp læång, phuû cáúp læu âäüng phaíi traí cho nhán viãn quaín lyï âäüi xáy dæûng, tiãön àn giæîa ca cuía nhán viãn quaín lyï âäüi xáy dæûng, cuía cäng nhán xáy làõp; khoaín trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn âæåüc tênh theo tyí lãû (%) quy âënh hiãûn haình trãn tiãön læång phaíi traí cho cäng nhán træûc tiãúp xáy làõp, nhán viãn sæí duûng maïy thi cäng vaì nhán viãn quaín lyï âäüi (thuäüc biãn chãú cuía doanh nghiãûp).
- Taìi khoaín 6272 - Chi phê váût liãûu: Phaín aïnh chi phê váût liãûu duìng cho âäüi xáy dæûng, nhæ váût liãûu duìng âãø sæía chæîa, baío dæåîng TSCÂ, cäng cuû, duûng cuû thuäüc âäüi xáy dæûng quaín lyï vaì sæí duûng, chi phê laïn traûi taûm thåìi,... (chi phê khäng coï thuãú GTGT âáöu vaìo nãúu âæåüc kháúu træì thuãú).
- Taìi khoaín 6273 - Chi phê duûng cuû saín xuáút: Phaín aïnh chi phê vãö cäng cuû duûng cuû xuáút duìng cho hoaût âäüng quaín lyï cuía âäüi xáy dæûng (chi phê khäng coï thuãú GTGT âáöu vaìo nãúu âæåüc kháúu træì thuãú).
- Taìi khoaín 6274 - Chi phê kháúu hao TSCÂ: Phaín aïnh chi phê kháúu hao TSCÂ duìng
chung cho hoaût âäüng cuía âäüi xáy dæûng.
61
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
- Taìi khoaín 6277 - Chi phê dëch vuû mua ngoaìi: Phaín aïnh caïc chi phê dëch vuû mua ngoaìi phuûc vuû cho hoaût âäüng cuía âäüi xáy dæûng, nhæ: Chi phê sæía chæîa, chi phê thuã ngoaìi, chi phê âiãûn, næåïc, âiãûn thoaûi, caïc khoaín chi mua vaì sæí duûng caïc taìi liãûu kyî thuáût, bàòng saïng chãú, giáúy pheïp chuyãøn giao cäng nghãû, nhaîn hiãûu thæång maûi,... khäng thuäüc TSCÂ âæåüc tênh theo phæång phaïp phán bäø dáön vaìo chi phê cuía âäüi, tiãön thuã TSCÂ, chi phê traí cho Nhaì tháöu phuû (chi phê khäng coï thuãú GTGT âáöu vaìo nãúu âæåüc kháúu træì thuãú).
- Taìi khoaín 6278 - Chi phê bàòng tiãön khaïc: Phaín aïnh caïc chi phê bàòng tiãön ngoaìi caïc chi phê âaî kãø trãn phuûc vuû cho hoaût âäüng cuía âäüi xáy dæûng, khoaín chi cho lao âäüng næî (chi phê khäng coï thuãú GTGT âáöu vaìo nãúu âæåüc kháúu træì thuãú).
1.4.3. Phæång phaïp kãú toaïn:
(1). Khi tênh tiãön læång, tiãön cäng, caïc khoaín phuû cáúp phaíi traí cho nhán viãn cuía âäüi xáy
dæûng; tiãön àn giæîa ca cuía nhán viãn quaín lyï âäüi xáy dæûng, cuía cäng nhán xáy làõp, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6271)
Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn
(2). Taûm æïng chi phê âãø thæûc hiãûn giaï trë khoaïn xáy làõp näüi bäü (træåìng håüp âån vë nháûn khoaïn khäng täø chæïc haûch toaïn riãn, khi baín quyãút toaïn taûm æïng vãö giaï trë khäúi læåüng xáy làõp hoaìn thaình âaî baìn giao âæåüc duyãût, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Coï TK 141 - Taûm æïng (1413)
(3). Khi trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn âæåüc tênh theo tyí lãû (%) quy âënh hiãûn haình trãn tiãön læång phaíi traí cho cäng nhán træûc tiãúp xáy, làõp, nhán viãn sæí duûng maïy thi cäng vaì nhán viãn quaín lyï âäüi (thuäüc biãn chãú doanh nghiãûp), ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6271)
Coï TK 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc (3382, 3383, 3384)
(4). Haûch toaïn chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu xuáút duìng cho âäüi xáy dæûng, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6272)
Coï TK 152 - Nguyãn liãûu, váût liãûu
(5). Khi xuáút cäng cuû, duûng cuû saín xuáút coï giaï trë nhoí cho âäüi xáy dæûng, càn cæï vaìo
phiãúu xuáút kho, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6273)
Coï TK 153 - Cäng cuû, duûng cuû
(6). Khi xuáút cäng cuû, duûng cuû saín xuáút mäüt láön coï giaï trë låïn cho âäüi xáy dæûng, phaíi phán bäø dáön (phán bäø dáön cho caïc kyì kãú toaïn trong mäüt niãn âäü kãú toaïn hoàûc phán bäø cho nhiãöu niãn âäü kãú toaïn), ghi:
Nåü TK 142 - Chi phê traí træåïc (1421)
Nåü TK 242 - Chi phê traí træåïc daìi haûn
62
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Coï TK 153 - Cäng cuû, duûng cuû
- Khi phán bäø cäng cuû, duûng cuû vaìo chi phê saín xuáút chung, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6273)
Coï TK 142 - Chi phê traí træåïc (1421)
Coï TK 242 - Chi phê traí træåïc daìi haûn
(7). Trêch kháúu hao maïy moïc, thiãút bë saín xuáút... thuäüc âäüi xáy dæûng, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6274)
Coï TK 214 - Hao moìn TSCÂ
Âäöng thåìi ghi Nåü TK 009 - Nguäön väún kháúu hao cå baín
(8). Chi phê âiãûn, næåïc, âiãûn thoaûi,... thuäüc âäüi xáy dæûng, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6278)
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu âæåüc kháúu træì thuãú GTGT)
Coï caïc TK 335, 111, 112, 331...
(9). Træåìng håüp sæí duûng phæång phaïp trêch træåïc hoàûc phán bäø dáön säú âaî chi vãö chi phê
sæía chæîa låïn TSCÂ thuäüc âäüi xáy dæûng, tênh vaìo chi phê saín xuáút chung, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6273)
Coï caïc TK 335, 142, 242
- Khi chi phê sæía chæîa låïn TSCÂ thæûc tãú phaït sinh, ghi:
Nåü caïc TK 142, 242, 335
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu âæåüc kháúu træì thuãú GTGT)
Coï caïc TK 331, 241, 111, 112.
(10). Nãúu phaït sinh caïc khoaín giaím chi phê saín xuáút chung, ghi:
Nåü caïc TK 111, 112, 138,...
Coï TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
(11). Cuäúi kyì haûch toaïn, càn cæï vaìo baíng phán bäø chi phê saín xuáút chung âãø kãút chuyãøn hoàûc phán bäø chi phê saín xuáút chung cho caïc cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh coï liãn quan (tyí lãû våïi chi phê nhán cäng), ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (TK 1541 - Xáy, làõp (khoaín muûc chi
phê chung))
Coï TK 627 - Chi phê saín xuáút chung.
TK 627 cuäúi kyì haûch toaïn khäng coï säú dæ, chi phê saín xuáút chung laì mäüt bäü pháûn cuía
khoaín muûc chi phê chung xáy, làõp.
(12). Cuäúi kyì haûch toaïn, kãút chuyãøn toaìn bäü chi phê váût liãûu, chi phê nhán cäng, chi phê
chung cuía âäüi maïy âãø táûp håüp toaìn bäü chi phê sæí duûng maïy vaì tênh giaï thaình ca maïy, ghi:
63
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
Coï caïc TK 621, 622, 627
(13). Sau khi tênh giaï thaình ca maïy vaì phán bäø cho caïc âäúi tæåüng sæí duûng ca maïy, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (haûng muûc A, B... khoaín muûc chi phê
sæí duûng maïy)
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
(14). Cuäúi kyì kãú toaïn, càn cæï vaìo baíng phán bäø chi phê saín xuáút chung âãø kãút chuyãøn hoàûc phán bäø chi phê saín xuáút chung vaìo caïc taìi khoaín coï liãn quan cho tæìng saín pháøm, nhoïm saín pháøm, dëch vuû theo tiãu thæïc phuì håüp, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
Coï TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
(15). Træåìng håüp thuã ca maïy thi cäng
- Nãúu âån vë thuã ngoaìi xe, maïy thi cäng, khi traí tiãön thuã xe, maïy thi cäng, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6277 - Dëch vuû thuã ngoaìi)
Coï caïc TK 111, 112, 331
- Cuäúi kyì haûch toaïn, kãút chuyãøn chi phê thuã maïy thi cäng vaì khoaín muûc chi phê sæí
duûng maïy, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (khoaín muûc chi phê maïy thi cäng)
Coï TK 627 - Chi phê saín xuáút chung (6277)
1.5. Kãú toaïn täøng håüp chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang:
1.5.1. Taìi khoaín sæí duûng:
- TAÌI KHOAÍN 154 - CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT, KINH DOANH DÅÍ DANG
Taìi khoaín 154 duìng âãø haûch toaïn, táûp håüp chi phê saín xuáút kinh doanh, phuûc vuû cho viãûc tênh giaï thaình saín pháøm xáy làõp, saín pháøm cäng nghiãûp, dëch vuû, lao vuû doanh nghiãûp xáy làõp aïp duûng phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn trong haûch toaïn haìng täön kho.
Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 154 - Chi phê saín xuáút kinh doanh dåí
dang
Bãn Nåü:
- Caïc chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp, chi phê nhán cäng træûc tiãúp, chi phê sæí duûng maïy thi cäng, chi phê saín xuáút chung phaït sinh trong kyì liãn quan âãún giaï thaình saín pháøm xáy làõp cäng trçnh; hoàûc giaï thaình xáy làõp theo giaï khoaïn näüi bäü.
- Caïc chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp, chi phê nhán cäng træûc tiãúp, chi phê sæí duûng maïy thi cäng, chi phê saín xuáút chung phaït sinh trong kyì liãn quan âãún giaï thaình saín pháøm xáy làõp cäng nghiãûp vaì dëch vuû, lao vuû khaïc.
64
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
- Giaï thaình xáy làõp cuía Nhaì tháöu phuû hoaìn thaình baìn giao cho Nhaì tháöu chênh chæa
âæåüc xaïc âënh tiãu thuû trong kyì kãú toaïn;
Bãn Coï:
- Giaï thaình saín pháø xáy làõp hoaìn thaình baìn giao (tæìng pháön, hoàûc toaìn bäü) âæåüc coi laì tiãu thuû; hoàûc baìn giao cho âån vë nháûn tháöu chênh xáy làõp (cáúp trãn hoàûc näüi bäü); hoàûc nháûp kho thaình pháøm chåì tiãu thuû);
- Giaï thaình thæûc tãú cuía saín pháøm âaî chãú taûo xong nháûp kho hoàûc chuyãøn âi baïn;
- Chi phê thæûc tãú cuía khäúi læåüng lao vuû, dëch vuû âaî hoaìn thaình cung cáúp cho khaïch haìng.
- Giaï thaình xáy làõp cuía nhaì tháöu phuû hoaìn thaình baìn giao cho nhaì tháöu chênh âæåüc xaïc
âënh tiãu thuû trong kyì kãú toaïn;
- Trë giaï phãú liãûu thu häöi, giaï trë saín pháøm hoíng khäng sæía chæîa âæåüc...;
- Trë giaï nguyãn liãûu, váût liãûu, haìng hoaï gia cäng xong nháûp laûi kho;
Säú dæ bãn Nåü:
- Chi phê saín xuáút, kinh doanh coìn dåí dang cuäúi kyì (saín xuáút xáy làõp, cäng nghiãûp, dëch
vuû).
- Giaï thaình xáy làõp cuía Nhaì tháöu phuû hoaìn thaình baìn giao cho Nhaì tháöu chênh chæa
âæåüc xaïc âënh tiãu thuû trong kyì kãú toaïn;
Taìi khoaín 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang, coï 4 taìi khoaín cáúp 2:
- Taìi khoaín 1541 - Xáy làõp: Duìng âãø táûp håüp chi phê, tênh giaï thaình saín pháøm xáy, làõp vaì phaín aïnh giaï trë saín pháøm xáy, làõp dåí dang cuäúi kyì (kãø caí cuía Nhaì tháöu phuû chæa âæåüc xaïc âënh thiãu thuû trong kyì kãú toaïn).
- Taìi khoaín 1542 - Saín pháøm khaïc: Duìng âãø táûp håüp chi phê, tênh giaï thaình saín pháøm khaïc vaì phaín aïnh giaï trë saín pháøm khaïc dåí dang cuäúi kyì (caïc thaình pháøm, cáúu kiãûn xáy, làõp,...)
- Taìi khoaín 1543 - Dëch vuû: Duìng âãø táûp håüp chi phê, tênh giaï thaình dëch vuû vaì phaín aïnh
chi phê dëch vuû dåí dang cuäúi kyì.
- Taìi khoaín 1544 - Chi phê baío haình xáy làõp: Duìng âãø táûp håüp chi phê baío haình cäng trçnh xáy dæûng, làõp âàût thæûc tãú phaït sinh trong kyì vaì giaï trë cäng trçnh baío haình xáy, làõp coìn dåí dang cuäúi kyì.
1.5.2. Phæång phaïp kãú toaïn:
(1). Phæång phaïp haûch toaïn chi phê xáy, làõp (Bãn Nåü TK 1541 - Xáy làõp)
Haûch toaïn khoaín muûc chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp:
Khoaín muûc chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp bao gäöm: Giaï trë thæûc tãú cuía váût liãûu chênh, váût liãûu phuû, caïc cáúu kiãûn hoàûc caïc bäü pháûn råìi, váût liãûu luán chuyãøn tham gia cáúu thaình thæûc thãø saín pháøm xáy, làõp hoàûc giuïp cho viãûc thæûc hiãûn vaì hoaìn thaình khäúi læåüng xáy, làõp (khäng kãø váût liãûu phuû cho maïy moïc, phæång tiãûn thi cäng vaì nhæîng váût liãûu tênh trong chi phê chung).
65
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Nguyãn tàõc haûch toaïn khoaín muûc chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp: Nguyãn váût liãûu sæí duûng cho xáy dæûng saín pháøm, haûng muûc cäng trçnh naìo phaíi tênh træûc tiãúp cho saín pháøm, haûng muûc cäng trçnh âoï trãn cå såí chæïng tæì gäúc theo säú læåüng thæûc tãú âaî sæí duûng vaì theo giaï xuáút thæûc tãú (giaï bçnh quán gia quyãön; nháûp træåïc, xuáút træåïc,...)
Cuäúi kyì haûch toaïn khi cäng trçnh hoaìn thaình tiãún haình kiãøm kã säú váût liãûu coìn laûi taûi nåi saín xuáút (nãúu coï) âãø ghi giaím træì chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp xuáút sæí duûng cho cäng trçnh.
Trong âiãöu kiãûn thæûc tãú saín xuáút xáy, làõp khäng cho pheïp tênh chi phê nguyãn, váût liãûu træûc tiãúp cho tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh thç âån vë coï thãø aïp duûng phæång phaïp phán bäø váût liãûu cho âäúi tæåüng sæí duûng theo tiãu thæïc håüp lyï (tyí lãû våïi âënh mæïc tiãu hao nguyãn liãûu, váût liãûu,...)
- Càn cæï vaìo kãút quaí baíng phán bäø váût liãûu cho tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh,
ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541) (khoaín muûc chi phê váût liãûu)
Coï TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp
Haûch toaïn khoaín muûc chi phê nhán cäng træûc tiãúp:
- Càn cæï vaìo kãút quaí baíng phán bäø chi phê nhán cäng (kãø caí chi phê nhán cäng thuã
ngoaìi) cho tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541) (khoaín muûc chi phê nhán
cäng træûc tiãúp)
Coï TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp
Haûch toaïn khoaín muûc chi phê sæí duûng maïy thi cäng:
Khoaín muûc chi phê sæí duûng maïy thi cäng bao gäöm: Chi phê cho caïc maïy thi cäng nhàòm thæûc hiãûn khäúi læåüng cäng taïc xáy, làõp bàòng maïy. Maïy moïc thi cäng laì loaûi maïy træûc tiãúp phuûc vuû xáy, làõp cäng trçnh. Gäöm nhæîng maïy oïc chuyãøn âäüng bàòng âäüng cå håi næåïc, diezen, xàng, âiãûn,... (kãø caí loaûi maïy phuûc vuû xáy, làõp).
Chi phê sæí duûng maïy thi cäng bao gäöm: Chi phê thæåìng xuyãn vaì chi phê taûm thåìi.
Chi phê thæåìng xuyãn sæí duûng maïy thi cäng gäöm: Læång chênh, læång phuû cuía cäng nhán âiãøu khiãøn maïy, phuûc vuû maïy,...; chi phê váût liãûu; chi phê cäng cuû, duûng cuû; chi phê kháúu hao TSCÂ; chi phê dëch vuû mua ngoaìi (chi phê sæía chæîa nhoí, âiãûn, næåïc, baío hiãøm xe maïy,...); chi phê khaïc bàòng tiãön.
Chi phê taûm thåìi sæí duûng maïy thi cäng gäöm: Chi phê sæía chæîa låïn maïy thi cäng (âaûi tu, trung tu, ...); chi phê cäng trçnh taûm thåìi cho maïy thi cäng (lãöu laïn, bãû, âæåìng ray chaûy maïy,...). Chi phê taûm thåìi coï thãø phaït sinh træåïc (âæåüc haûch toaïn bãn Nåü TK 142 hoàûc TK 242) sau âoï seî phán bäø dáön vaìo Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng; Hoàûc phaït sinh sau nhæng phaíi tênh træåïc vaìo chi phê saín xuáút xáy, làõp trong kyì (do liãn quan tåïi viãûc sæí duûng thæûc tãú maïy thi cäng trong kyì). Træåìng håüp naìy phaíi tiãún haình trêch træåïc chi phê, ghi Coï TK 335 - Chi phê phaíi traí; Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng.
66
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Viãûc táûp håüp chi phê vaì tênh giaï thaình vãö chi phê sæí duûng maïy thi cäng phaíi âæåüc haûch toaïn riãng biãût theo tæìng maïy thi cäng (seî âæåüc hæåïng dáùn åí pháön TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng).
- Càn cæï vaìo baíng phán bäø chi phê sæí duûng maïy (chi phê thæûc tãú ca maïy) tênh cho tæìng
cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (khoaín muûc chi phê sæí duûng maïy thi
cäng)
Coï TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng
Haûch toaïn khoaín muûc chi phê saín xuáút chung
- Chi phê saín xuáút chung phaín aïnh chi phê saín xuáút cuía âäüi, cäng træåìng xáy dæûng gäöm: Læång nhán viãn quaín lyï âäüi saín xuáút, phán xæåíng; Khoaín trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn âæåüc tênh theo tè lãû quy âënh trãn tiãön læång phaíi traí cäng nhán træûc tiãúp xáy làõp vaì nhán viãn quaín lyï âäüi; Kháúu hao taìi saín cäú âënh duìng chung cho hoaût âäüng cuía âäüi vaì nhæîng chi phê khaïc liãn quan âãún hoaût âäüng cuía âäüi,... Khi caïc chi phê naìy phaït sinh trong kyì, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu coï)
Coï caïc TK 334, 338, 152, 153, 142, 214, 335, 111, 112,...
- Khi trêch træåïc chi phê sæía chæîa vaì baío haình cäng trçnh, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Coï TK 335 - Chi phê phaíi traí
- Khi phaït sinh chi phê sæía chæîa vaì baío haình cäng trçnh, nhæ chi phê nguyãn, váût liãûu træûc tiãúp, chi phê nhán cäng træûc tiãúp, chi phê sæí duûng maïy thi cäng, chi phê saín xuáút chung, kãú toaïn phaín aïnh vaìo caïc Taìi khoaín chi phê coï liãn quan, ghi:
Nåü TK 621, 622, 623, 133
Coï caïc TK 112, 152, 153, 331, 334, 338...
- Cuäúi kyì, kãút chuyãøn chi phê thæûc tãú phaït sinh trong kyì vãö nguyãn, váût liãûu træûc tiãúp, nhán cäng træûc tiãúp, chi phê sæí duûng maïy thi cäng, chi phê saín xuáút chung liãn quan âãún hoaût âäüng sæía chæîa vaì baío haình cäng trçnh xáy làõp âãø táûp håüp chi phê sæía chæîa vaì baío haình vaì tênh giaï thaình baío haình, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
Coï TK 621, 622, 623, 627
- Khi cäng viãûc sæía chæîa vaì baío haình cäng trçnh hoaìn thaình baìn giao cho khaïch haìng,
ghi:
Nåü TK 335 - Chi phê phaíi traí (nãúu âaî trêch træåïc)
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
67
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
- Hãút thåìi haûn baío haình cäng trçnh xáy làõp, nãúu cäng trçnh khäng phaíi baío haình hoàûc säú trêch træåïc chi phê baío haình cäng trçnh låïn hån chi phê træûc tiãúp phaït sinh, phaíi hoaìn nháûp säú trêch træåïc vãö chi phê baío haình coìn laûi, ghi:
Nåü TK 335 - Chi phê phaíi traí
Coï TK 711 - Thu nháûp khaïc
- Cuäúi kyì haûch toaïn, càn cæï vaìo Baíng phán bäø chi phê saín xuáút chung âãø kãút chuyãøn hoàûc phán bäø chi phê saín xuáút chung cho caïc cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh coï liãn quan (tyí lãû våïi chi phê nhán cäng), ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (Khoaín muûc chi phê saín xuáút chung)
(1541)
Coï TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Taìi khoaín 627 cuäúi kyì haûch toaïn khäng coï säú dæ. Chi phê saín xuáút chung laì mäüt bäü pháûn
cuía khoaín muûc chi phê chung xáy, làõp.
Haûch toaïn giaï trë xáy làõp giao cho nhaì tháöu phuû (åí nhaì tháöu chênh):
- Càn cæï vaìo giaï trë cuía khäúi læåüng xáy làõp do Nhaì tháöu phuû baìn giao cho Nhaì tháöu
chênh chæa âæåüc xaïc âënh laì tiãu thuû trong kyì kãú toaïn, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541) (måí riãng mäüt theí âãø theo
doîi)
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (1331)
Coï caïc TK 111, 112, 331
- Khi khäúi læåüng xáy, làõp do nhaì tháöu phuû thæûc hiãûn âæåüc xaïc âënh laì tiãu thuû, ghi:
Nåü TK 632 - Giaï väún haìng baïn
Coï TK154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541)
- Âäúi våïi giaï trë cuía khäúi læåüng xáy làõp do Nhaì tháöu phuû baìn giao cho Nhaì tháöu chênh
âæåüc xaïc âënh laì tiãu thuû ngay trong kyì kãú toaïn, ghi:
Nåü TK 632 - Giaï väún haìng baïn
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (1331)
Coï caïc TK 111, 112, 331...
(2). Phæång phaïp haûch toaïn chi phê xáy, làõp (Bãn Coï TK 1541 - Xáy làõp)
- Caïc chi phê cuía håüp âäöng khäng thãø thu häöi (Vê duû nhæ khäng âuí tênh thæûc thi vãö màût phaïp lyï nhæ coï sæû nghi ngåì vãö hiãûu læûc cuía noï, hoàûc håüp âäöng maì khaïch haìng khäng thãø thæûc thi nghéa vuû cuía mçnh...) phaíi âæåüc ghi nháûn ngay laì chi phê trong kyì, ghi:
Nåü TK 632 - Giaï väún haìng baïn
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
68
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
- Chi phê liãn quan træûc tiãúp âãún tæìng håüp âäöng coï thãø âæåüc giaím nãúu coï caïc khoaín thu khaïc khäng bao gäöm trong doanh thu cuía håüp âäöng. Vê duû: caïc khoaín thu tæì viãûc baïn nguyãn, váût liãûu thæìa vaì thanh lyï maïy moïc, thiãút bë thi cäng khi kãút thuïc håüp âäöng xáy dæûng:
+ Nháûp kho nguyãn, váût liãûu thæìa khi kãút thuïc håüp âäöng xáy dæûng, ghi:
Nåü TK 152 - Nguyãn liãûu, váût liãûu (theo giaï gäúc)
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
+ Phãú liãûu thu häöi nháûp kho, ghi:
Nåü TK 152 - Nguyãn liãûu, váût liãûu (theo giaï coï thãø thu häöi)
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
+ Træåìng håüp váût liãûu thæìa vaì phãú liãûu thu häöi khäng qua nháûp kho maì tiãu thuû ngay, kãú
toaïn phaín aïnh caïc khoaín thu baïn váûtliãûu thæìa vaì phãú liãûu \, ghi giaím chi phê:
Nåü caïc TK 111, 112, 131 (Täøng giaï thanh toaïn)
Coï TK 3331 - Thuãú GTGT phaíi näüp
Coï TK154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (Giaï baïn chæa coï thuãú
GTGT)
+ Kãú toaïn thanh lyï maïy moïc, thiãút bë thi cäng chuyãn duìng cho mäüt håüp âäöng xáy dæûng
vaì âaî trêch kháúu hao hãút vaìo giaï trë håüp âäöng khi kãút thuïc håüp âäöng xáy dæûng, ghi:
* Phaín aïnh säú thu vãö thanh lyï maïy moïc, thiãút bë thi cäng, ghi:
Nåü caïc TK 111, 112, 131
Coï TK 3331 - Thuãú GTGT phaíi näüp
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (Giaï baïn chæa coï thuãú
GTGT)
* Phaín aïnh chi phê thanh lyï maïy moïc, thiãút bë (nãúu coï), ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì
Coï caïc TK 111, 112
* Ghi giaím TSCÂ laì maïy moïc, thiãút bë thi cäng chuyãn duìng âaî thanh lyï, ghi:
Nåü TK 214 - Hao moìn TSCÂ
Coï TK 211 - TSCÂ hæîu hçnh
- Cuäúi kyì haûch toaïn, càn cæï vaìo giaï thaình saín xuáút saín pháøm xáy làõp thæûc tãú hoaìn thaình âæa âi tiãu thuû (baìn giao tæìng pháön hoàûc toaìn bäü cho Ban quaín lyï cäng trçnh bãn A); Hoàûc baìn giao cho âån vë nháûn tháöu chênh näüi bäü:
+ Træåìng håüp tiãu thuû, baìn giao cho bãn A (Kãø caí baìn giao khäúi læåüng xáy làõp hoaìn thaình theo håüp âäöng khoaïn näüi bäü, nhnæg âån vë nháûn khoaïn täø chæïc riãng hãû thäúng säø kãú toaïn), ghi:
69
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Nåü TK 632 - Giaï väún haìng baïn
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541)
+ Træåìng håüp saín pháøm xáy làõp hoaìn thaình chåì tiãu thuû (Xáy dæûng nhaì âãø baïn, ...) hoàûc saín pháøm xáy làõp hoaìn thaình nhæng chæa baìn giao, càn cæï vaìo giaï thaình saín pháøm xáy làõp hoaìn thaình âãø nháûp kho thaình pháøm chåì tiãu thuû, ghi:
Nåü TK 155 - Thaình pháøm
Coï TK154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541)
+ Træåìng håüp baìn giao saín pháøm xáy làõp hoaìn thaình cho âån vë nháûn tháöy chênh xáy làõp (Cáúp trãn, âån vë näüi bäü - do thæûc hiãûn håüp âäöng khoaïn xáy làõp näüi bäü, âån vë nháûn khoaïn coï täø chæïc kãú toaïn riãng nhæng chè haûch toaïn âãún giaï thaình saín xuáút xáy làõp), ghi:
Nåü TK 336 - Phaíi traí näüi bäü (3362)
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541)
+ Træåìng håüp doanh nghiãûp xáy làõp xáy dæûng cäng trçnh laïn traûi, nhaì åí taûm, cäng trçnh
phuû tråü coï nguäön väún âáöu tæ riãng, khi hoaìn thaình cäng trçnh naìy, ghi:
Nåü TK 241 - Xáy dæûng cå baín dåí dang (2412)
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541)
+ Træåìng håüp doanh nghiãûp thæûc hiãûn giaï trë khäúi læåüng xáy làõp liãn quan âãún baío haình
cäng trçnh xáy dæûng, ghi:
Nåü TK627 - Chi phê saín xuáút chung
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1544)
Vê duû kãú toaïn chi phê saín xuáút vaì giaï thaình saín pháøm:
Cäng ty Xáy dæûng X laì mäüt âån vë saín xuáút, haûch toaïn haìng täön kho theo phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn. Taûi thåìi âiãøm 1/1/2004, Taìi khoaín 154chi tiãút cäng trçnh A vaì cäng trçnh B coï säú dæ nhæ sau:
Âån vë tênh: 1.000â
Cäng trçnh A Cäng trçnh B
1. Chi phê nguyãn váût liãûu: 1.340.000 1.700.000
2. Chi phê nhán cäng: 150.000 300.000
3. Chi phê maïy thi cäng: 200.000 220.000
4. Chi phê saín xuáút chung: 100.000 200.000
Cäüng: 1.790.000 2.420.000
Täøng håüp caïc nghiãûp vuû kinh tãú phaït sinh, liãn quan âãún chi phê xáy dæûng cäng trçnh
trong thaïng 1 nhæ sau:
1. Xuáút nguyãn váût liãûu chênh duìng cho xáy dæûng:
- Cäng trçnh A: 105.000
70
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
- Cäng trçnh B: 132.000
2. Táûp håüp chi phê maïy thi cäng:
- Cäng trçnh A: 15.000
(Trong âoï: Nhiãn liãûu: 10.000, traí tiãön thuã maïy thi cäng cho ngoaìi bàòng tiãön màût:
5.000)
- Cäng trçnh B: 18.000
(Trong âoï: Nhiãn liãûu: 12.000, traí tiãön thuã maïy thi cäng cho ngoaìi bàòng tiãön màût:
6.000)
3. Xuáút cäng cuû duìng cho caïc âäüi trong thaïng, täøng säú cäng cuû xuáút duìng, trë giaï 10.800
(loaûi phán bäø 100%).
4. Chi phê nhán cäng træûc tiãúp xáy dæûng:
- Cäng trçnh A: 35.000
- Cäng trçnh B: 42.000
5. Kháúu hao taìi saín cäú âënh taûi âäüi xáy dæûng trong thaïng: 70.000 (khäng coï TSCÂ duìng
cho thi cäng).
6. Chi phê dëch vuû thuã ngoaìi maì âäüi xáy dæûng phaíi traí liãn quan 2 cäng trçnh: theo hoaï
âån cuía nhaì cung cáúp: 29.700, trong âoï thuãú GTGT laì 2.700.
7. Kãút chuyãøn chi phê vaì phán bäø chi phê chung trong thaïng. (Chi phê chung âæåüc phán
bäø cho tæìng cäng trçnh theo chi phê nhán cäng træûc tiãúp cuía tæìng cäng trçnh).
8. Cuäúi thaïng cäng trçnh B âaî hoaìn thaình vaì chuyãøn giao cho chuí âáöu tæ, khäng coï váût tæ thu häöi tæì cäng trçnh naìy. Cäng ty âaî phaït haình hoaï âån cho chuí âáöu tæ theo giaï quyãút toaïn cäng trçnh: 3.377.000 (trong âoï thuãú GTGT: 307.000)
Yãu cáöu:
1. Âënh khoaín caïc nghiãûp vuû kinh tãú phaït sinh;
2. Tênh chi phê xáy dæûng dåí dang cuía cäng trçnh A.
Giaíi:
1. Âënh khoaín kãú toaïn
Âån vë tênh: 1.000â
1. Nåü TK 621: 237.000
+ 621 A: 105.000
+ 621 B: 132.000
Coï TK 152: 237.000
2. Nåü TK 623: 33.000
+ 621 A: 15.000
71
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
+ 621 B: 18.000
Coï TK 152: 22.000
Coï TK 111: 11.000
3. Nåü TK 627: 10.800
Coï TK 153: 10.800
4. Nåü TK 622: 77.000
+ 622 A: 35.000
+ 622 B: 42.000
Coï TK 334: 77.000
5. Nåü TK 627: 70.000
Coï TK 214: 70.000
6. Nåü TK 627: 27.000
Nåü TK 133: 2.700
Coï TK 331: 29.700
7a. Nåü TK 154: 237.000
(Nåü TK 154 A: 105.000)
(Nåü TK 154 B: 132.000)
Coï TK 621: 237.000
7b. Nåü TK 154: 7.000
+ 154 A: 35.000
+ 154 B: 42.000
Coï TK 622: 77.000
7c. Nåü TK 154: 33.000
+ 154 A: 15.000
+ 154 B: 18.000
Coï TK 623: 33.000
7d. Phán bäø chi phê saín xuáút chung cho cäng trçnh A:
800.107 000.35x 000.49 = 000.77
- Phán bäø chi phê saín xuáút chung cho cäng trçnh B:
800.107
000.42x
800.58
=
000.77
Nåü TK 154: 107.800
72
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
+ 154 A: 49.000
+ 154 B: 58.800
Coï TK 627: 107.800
- Täøng giaï thaình cäng trçnh B:
(2.420.000 + 132.000 + 42.000 + 18.000 + 58.800 = 2.670.800)
8a. Nåü TK 131: 3.377.000
Coï TK 3331: 307.000
Coï TK 511: 3.070.000
8b. Nåü TK 632: 2.670.800
Coï TK 154: 2.670.800
2. Tênh chi phê xáy làõp dåí dang cuía cäng trçnh A
1.790.000 + 105.000 + 35.000 + 15.000 + 49.000 = 1.994.000
2. Kãú toaïn chi phê traí træåïc:
2.1. Kãú toaïn chi phê traí træåïc ngàõn haûn:
2.1.1. Taìi khoaín sæí duûng:
- TAÌI KHOAÍN 142 - CHI PHÊ TRAÍ TRÆÅÏC
Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh caïc khoaín chi phê thæûc tãú âaî phaït sinh, nhæng coï liãn quan nhiãöu âãún saín xuáút, kinh doanh trong mäüt nàm vaì viãûc kãút chuyãøn caïc khoaín chi phê naìy vaì chi phê saín xuáút, kinh doanh hoàûc træì vaìo kãút quaí kinh doanh cuía caïc kyì haûch toaïn trong niãn âäü kãú toaïn.
Chi phê traí træåïc laì nhæîng khoaín chi phê thæûc tãú âaî phaït sinh, nhæng coï liãn quan tåïi hoaût âäüng saín xuáút, kinh doanh cuía nhiãöu kyì haûch toaïn trong mäüt nàm, nãn chæa thãø tênh hãút vaìo chi phê saín xuáút, kinh doanh xáy làõp trong kyì naìy maì âæåüc tênh vaìo hai hay nhiãöu kyì haûch toaïn tiãúp theo trong nàm.
Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 142 - Chi phê traí træåïc
Bãn Nåü:
- Caïc khoaín chi phê traí træåïc ngàõn haûn thæûc tãú phaït sinh;
- Säú kãút chuyãøn mäüt pháön tæì TK 641 - Chi phê baïn haìng vaì TK 642 - Chi phê quaín lyï
doanh nghiãûp.
Bãn Coï:
- Caïc khoaín chi phê traí træåïc ngàõn haûn âaî tênh vaìo chi phê saín xuáút, kinh doanh trong kyì
haûch toaïn;
- Kãút chuyãøn chi phê baïn haìng, chi phê quaín lyï doanh nghiãûp vaìo TK 911 "Xaïc âënh kãút
quaí kinh doanh".
73
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Säú dæ bãn Nåü:
- Caïc khoaín chi phê traí træåïc chæa tênh vaìo chi phê saín xuáút, kinh doanh hoàûc chæa kãút
chuyãøn vaìo TK 911 - Xaïc âënh kãút quaí kinh doanh.
Taìi khoaín 142 - Chi phê traí træåïc, coï 2 taìi khoaín cáúp 2
- Taìi khoaín 1421 - Chi phê traí træåïc: Phaín aïnh caïc khoaín chi phê thæûc tãú phaït sinh phaíi
phán bäø dáön vaìo chi phê saín xuáút, kinh doanh cuía nhiãöu kyì haûch toaïn trong nàm.
- Taìi khoaín 1422 - Chi phê chåì kãút chuyãøn: Phaín aïnh chi phê baïn haìng, chi phê quaín lyï doanh nghiãûp chåì kãút chuyãøn vaìo taìi khoaín vaìo TK 911 - Xaïc âënh kãút quaí kinh doanh trong kyì sau.
Taìi khoaín 1422 chè aïp duûng âäúi våïi nhæîng hoaût âäüng coï chu kyì kinh doanh daìi, do coï cäng trçnh xáy làõp keïo daìi trong nhiãöu nàm taìi chênh trong kyì haûch toaïn khäng coï hoàûc coï êt doanh thu, vaì âæåüc pheïp kãút chuyãøn mäüt pháön chi phê quaín lyï doanh nghiãûp vaìo TK 142 - Chi phê traí træåïc (1422) âãø tênh træì aìo doanh thu baïn haìng cuía kyì haûch toaïn sau theo quy âënh cuía chãú âäü taìi chênh hiãûn haình.
2.1.2. Phæång phaïp kãú toaïn:
(1). Khi phaït sinh caïc khoaín chi phê traí træåïc ngàõn haûn (thuã nhaì xæåíng, nhaì kho vàn phoìng; mua baío hiãøm taìi saín, chaïy näø, chi phê nghiãn cæïu thê nghiãûm; mua caïc taìi liãûu kyî thuáût, giáúy pheïp chuyãøn giao cäng nghãû, nhaîn hiãûu thæång maûi khäng thuäüc TSCÂ âæåüc tênh theo phæång phaïp phán bäø dáön vaìo chi phê kinh doanh...), ghi:
1.1. Âäúi våïi doanh nghiãûp laì âäúi tæåüng näüp thuãú GTGT theo phæång phaïp kháúu træì vaì chi phê traí træåïc duìng vaìo saín xuáút, kinh doanh saín pháøm, haìng hoaï, dëch vuû chëu thuãú GTGT theo phæång phaïp kháúu træì, ghi:
Nåü TK 142 - Chi phê traí træåïc (1421) (chi phê chæa coï thuãú GTGT)
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu coï)
Coï TK 111 - Tiãön màût
Coï TK 112 - Tiãön gæíi ngán haìng
Coï TK 152 - Nguyãn liãûu, váût liãûu
Coï TK 153 - Cäng cuû, duûng cuû
Coï TK 331 - Phaíi traí cho ngæåìi baïn
Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn
Coï TK 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc.
1.2. Âäúi våïi chi phê traí træåïc ngàõn haûn duìng vaìo hoaût âäüng saín xuáút, kinh doanh haìng hoaï, dëch vuû thuäüc âäúi tæåüng chëu thuãú GTGT theo phæång phaïp træûc tiãúp hoàûc khäng thuäüc âäúi tæåüng chëu thuãú GTGT, ghi:
Nåü TK 142 - Chi phê traí træåïc (1421) (giaï coï thuãú GTGT)
Coï TK 111 - Tiãön màût
74
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Coï TK 112 - Tiãön gæíi ngán haìng
Coï TK 141 - Taûm æïng
Coï TK 331 - Phaíi traí cho ngæåìi baïn
- Træåìng håüp mua dëch vuû sæí duûng vaìo hoaût âäüng saín xuáút xáy làõp chëu thuãú GTGT theo
phæång phaïp kháúu træì liãn quan tåïi nhiãöu kyì kinh doanh, ghi:
Nåü TK 142 - Chi phê traí træåïc (1421)
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu coï)
Coï caïc TK 111, 112, 331
(2). Âënh kyì, tiãún haình tênh chi phê traí træåïc vaìo chi phê saín xuáút, kinh doanh ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Nåü TK 641 - Chi phê baïn haìng
Nåü TK 642 - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp
Coï TK 142 - Chi phê traí træåïc (1421)
Âäúi våïi cäng cuû, duûng cuû, xuáút duìng mäüt láön coï giaï trë låïn phán bäø dáön vaìo chi phê saín
xuáút kinh doanh trong nàm thç coï hai phæång phaïp phán bäø:
- Phán bäø hai láön.
- Phán bäø nhiãöu láön.
2.1. Phán bäø 2 láön:
- Khi xuáút cäng cuû, duûng cuû, càn cæï vaìo phiãúu xuáút kho, ghi:
Nåü TK 142 - Chi phê traí træåïc (1421)
Coï TK 153 - Cäng cuû, duûng cuû.
Âäöng thåìi tiãún haình phán bäø láön âáöu (bàòng 50% giaï trë cäng cuû, duûng cuû xuáút duìng),
ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Nåü TK 641 - Chi phê baïn haìng
Nåü TK 642 - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp
Coï TK 142 - Chi phê traí træåïc (1421)
- Khi baïo hoíng, baïo máút hoàûc hãút thåìi haûn sæí duûng theo qui âënh caïc cäng cuû, duûng cuû,
kãú toaïn tiãún haình phán bäø giaï trë coìn laûi vaìo chi phê saín xuáút, kinh doanh theo cäng thæïc:
75
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Giaï cäng cuû bë hoíng, bë máút = - - Säú phaíi phán bäø 2 láön Giaï trë phãú liãûu thu häöi (nãúu coï) Khoaín bäöi thæåìng váût cháút (nãúu coï) 2
Kãú toaïn ghi:
Nåü TK 152 - Nguyãn liãûu, váût liãûu (giaï trë phãú liãûu thu häöi nãúu coï)
Nåü TK 138 - Phaíi thu khaïc (säú tiãön bäöi thæåìng váût cháút phaíi thu âäúi våïi ngæåìi laìm hoíng
laìm máút)
Nåü caïc TK 623, 627, 641, 642,... (säú phán bäø láön 2 cho caïc âäúi tæåüng sæí duûng)
Coï TK 142 - Chi phê traí træåïc (säú phaíi phán bäø láön 2)
2.2. Træåìng håüp phán bäø nhiãöu láön:
Khi xuáút duìng cäng cuû, duûng cuû, hoàûc bao bç luán chuyãøn, âäö duìng cho thuã phaíi càn cæï vaìo giaï trë, thåìi gian vaì mæïc âäü tham gia cuía chuïng trongquaï trçnh saín xuáút, kinh doanh âãø xaïc âënh säú láön phaíi phán bäø vaì mæïc chi phê phán bäø mäùi láön cho tæìng loaûi cäng cuû, duûng cuû. Càn cæï âãø xaïc âënh mæïc chi phê phaíi phán bäø mäùi láön coï thãø laì thåìi gian sæí duûng hoàûc khäúi læåüng saín pháøm, lao vuû, dëch vuû maì cäng cuû tham gia saín xuáút, kinh doanh trong tæìng kyì haûch toaïn.
Trong caí hai træåìng håüp phán bäø hai láön vaì phán bäø nhiãöu láön kãú toaïn âãöu phaíi theo doîi chi tiãút cho tæìng khoaín chi phê âãø âaím baío täøng säú chi phê phán bäø phuì håüp våïi säú chi phê âaî phaït sinh vaì âuïng âäúi tæåüng chëu chi phê.
(3). Cuäúi kyì kãú toaïn, mäüt pháön chi phê baïn haìng, chi phê quaín lyï doanh nghiãûp åí hoaût âäüng coï chu kyì kinh doanh daìi trong kyì khäng coï hoàûc coï êt doanh thu, âæåüc chuyãøn vaìo TK 142 - "Chi phê traí træåïc" nhæ mäüt khoaín chi phê traí træåïc chåì kãút chuyãøn, ghi:
- Kãút chuyãøn cuäúi kyì chi phê baïn haìng, chi phê quaín lyï doanh nghiãûp, ghi:
Nåü TK 142 - Chi phê traí træåïc (1422)
Coï TK 641 - Chi phê baïn haìng
Coï TK 642 - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp.
- Sang kyì kãú toaïn sau, càn cæï vaìo khäúi læåüng doanh thu thæûc hiãûn, kãú toaïn tênh toaïn vaì kãút chuyãøn chi phê baïn haìng vaì chi phê quaín lyï doanh nghiãûp tæì TK 1422 "Chi phê chåì kãút chuyãøn" vaìo Taìi khoaín911 "Xaïc âënh kãút quaí kinh doanh", ghi:
Nåü TK 911 - Xaïc âënh kãút quaí kinh doanh
Coï TK142 - Chi phê traí træåïc (1422)
(4). Træåìng håüp chi phê traí træåïc ngàõn haûn laì chi phê sæía chæîa TSCÂ thæûc tãú phaït sinh mäüt láön quaï låïn, phaíi phán bäø dáön vaìo chi phê saín xuáút, kinh doanh cuía nhiãöu kyì kãú toaïn, khi cäng viãûc sæía chæîa TSCÂ hoaìn thaình, ghi:
Nåü TK 142 - Chi phê traí træåïc
Coï TK 241 - XDCB dåí dang (2413)
76
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
(5). Tênh vaì phán bäø chi phê sæía chæîa TSCÂ vaìo chi phê saín xuáút, kinh doanh trong caïc
kyì kãú toaïn ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Nåü TK 641 - Chi phê baïn haìng
Nåü TK 642 - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp
Coï TK 142 - Chi phê traí træåïc
(6). Khi phaït sinh caïc chi phê træûc tiãúp ban âáöu liãn quan âãún taìi saín thuã taìi chênh træåïc
khi nháûn taìi saín thuã nhæ âaìm phaïn, kyï kãút håüp âäöng..., ghi:
Nåü TK 142 - Chi phê traí træåïc
Coï caïc TK 111, 112...
(7). Træåìng håüp doanh nghiãûp traí træåïc ngàõn haûn laîi tiãön vay cho bãn cho vay, ghi:
Nåü TK 142 - Chi phê traí træåïc
Coï caïc TK 111, 112...
- Âënh kyì, khi phán bäø laîi tiãön vay theo säú phaíi traí tæìng kyì, ghi:
Nåü TK 635 - Chi phê taìi chênh (Nãúu chi phê âi vay ghi vaìo chi phê SXKD), hoàûc
Nåü TK 241 - Xáy dæûng cå baín dåí dang (Nãúu chi phê âi vay âæåüc väún hoaï tênh vaìo giaï trë
taìi saín âáöu tæ xáy dæûng dåí dang), hoàûc
Nåü TK 627 - Chi phê taìi saín chung (Nãúu chi phê âi vay âæåüc väún hoaï tênh vaìo giaï trë taìi
saín âang saín xuáút dåí dang)
Coï TK 142 - Chi phê traí træåïc (1421)
2.2. Kãú toaïn chi phê traí træåïc daìi haûn:
2.2.1. Taìi khoaín sæí duûng:
- TAÌI KHOAÍN 242 - CHI PHÊ TRAÍ TRÆÅÏC DAÌI HAÛN
Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh caïc chi phê thæûc tãú âaî phaït sinh nhæng coï liãn quan âãún kãút quaí hoaût âäüng SXKD cuía nhiãöu niãn âäü kãú toaïn vaì viãûc kãút chuyãøn caïc khoaín chi phê naìy vaìo chi phê SXKD cuía caïc niãn âäü kãú toaïn sau.
Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía taìi khoaín 242 - Chi phê traí træåïc daìi haûn
Bãn Nåü:
- Chi phê traí træåïc daìi haûn phaït sinh trong kyì;
- Phaín aïnh säú kãút chuyãøn chãnh lãûch tyí giaï häúi âoaïi phaït sinh vaì chãnh lãûch tyí giaï do âaïnh giaï laûi caïc khoaín muûc tiãön tãû coï gäúc ngoaûi tãû (træåìng håüp läù tyí giaï) cuía hoaût âäüng âáöu tæ XDCB (giai âoaûn træåïc hoaût âäüng) khi hoaìn thaình âáöu tæ;
- Säú chãnh lãûch giaï baïn nhoí hån giaï trë coìn laûi cuía TSCÂ baïn vaì cho thuã laûi laì thuã
hoaût âäüng hoàûc laì thuã taìi chênh.
77
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Bãn Coï:
- Caïc khoaín chi phê traí træåïc daìi haûn phán bäø vaìo chi phê hoaût âäüng saín xuáút, kinh
doanh trong kyì;
- Phaín aïnh säú phán bäø chãnh lãûch tyí giaï häúi âoaïi phaït sinh vaì âaïnh giaï laûi caïc khoaín muûc tiãön tãû coï gäúc ngoaûi tãû (läù tyí giaï) cuía hoaût âäüng âáöu tæ XDCB (giai âoaûn træåïc hoaût âäüng, khi hoaìn thaình âáöu tæ) vaìo chi phê taìi chênh;
- Phán bäø säú chãnh lãûch giaï baïn nhoí hån giaï trë coìn laûi cuía TSCÂ baïn vaì cho thuã laûi
vaìo chi phê saín xuáút, kinh doanh trong suäút thåìi haûn thuã laûi taìi saín.
Säú dæ bãn Nåü:
- Caïc khoaín chi phê traí træåïc daìi haûn chæa tênh vaìo chi phê hoaût âäüng saín xuáút kinh
doanh cuía nàm taìi chênh;
- Chãnh lãûch tyí giaï häúi âoaïi phaït sinh, hoàûc âaïnh giaï laûi caïc khoaín muûc tiãön tãû coï gäúc ngoaûi tãû (läù tyí giaï) cuía hoaût âäüng âáöu tæ XDCB (giai âoaûn træåïc hoaût âäüng) khi hoaìn thaình âáöu tæ chæa xæí lyï taûi thåìi âiãøm láûp baíng CÂKT cuäúi nàm taìi chênh.
2.2.2. Phæång phaïp kãú toaïn:
(1). Khi phaït sinh caïc khoaín chi phê thaình láûp doanh nghiãûp, chi phê âaìo taûo nhán viãn, chi phê quaíng caïo phaït sinh trong giai âoaûn træåïc hoaût âäüng cuía doanh nghiãûp måïi thaình láûp, chi phê cho giai âoaûn nghiãn cæïu, chi phê di chuyãøn âëa âiãøm kinh doanh, ghi:
1.1. Nãúu chi phê phaït sinh khäng låïn thç ghi nháûn toaìn bäü vaìo chi phê SXKD trong kyì,
ghi:
Nåü TK 641 - Chi phê baïn haìng (Chi phê quaíng caïo)
Nåü TK 642 - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp (Chi phê thaình láûp, chi phê âaìo taûo nhán
viãn, chi phê nghiãn cæïu,...)
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu coï)
Coï caïc TK 111, 112, 152, 153, 331, 334...
1.2. Nãúu chi phê phaït sinh låïn phaíi phán bäø dáön vaìo chi phê SXKD cuía nhiãöu nàm taìi chênh thç khi phaït sinh chi phê âæåüc táûp håüp vaìo Taìi koaín 242 "Chi phê traí træåïc daìi haûn", ghi:
Nåü TK 242 - Chi phê traí træåïc daìi haûn
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu coï)
Coï caïc TK 111, 112, 152, 331, 334, 338,...
1.3. Âënh kyì, tiãún haình phán bäø chi phê traí træåïc daìi haûn vaìo chi phê SXKD, ghi:
Nåü caïc TK 641, 642
Coï TK 242 - Chi phê traí træåïc daìi haûn
(2). Khi traí træåïc tiãön thuã TSCÂ, thuã cå såí haû táöng theo phæång phaïp thuã hoaût âäüng
vaì phuûc vuû hoaût âäüng kinh doanh cho nhiãöu nàm, ghi:
Nåü TK 242 - Chi phê traí træåïc daìi haûn
78
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Nåü TK133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì
Coï caïc TK 111, 112...
Âënh kyì, tiãún haình phán bäø theo tiãu thæïc håüp lyï chi phê thuã TSCÂ, thuã cå såí haû táöng
vaìo chi phê SXKD, ghi:
Nåü caïc TK 623, 627, 635, 641, 642
Coï TK 242 - Chi phê traí træåïc daìi haûn
3. Âäúi våïi cäng cuû, duûng cuû xuáút duìng mäüt láön coï giaï trë låïn phaíi phán bäø dáön vaìo chi phê SXKD âæåüc thæûc hiãûn tæång tæû nhæ phán bäø cäng cuû, duûng cuû trçnh baìy åí TK 142 "Chi phê traí træåïc". Tuy nhiãn cáön læu yï viãûc phán bäø cäng cuû, duûng cuû haûch toaïn trãn TK 242 "Chi phê traí træåïc daìi haûn" phaíi liãn quan âãún nhiãöu niãn âäü kãú toaïn.
3. Kãú toaïn chi phê phaíi traí:
3.1. Taìi khoaín sæí duûng:
- TAÌI KHOAÍN 335 - CHI PHÊ PHAÍI TRAÍ
Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh caïc khoaín chi âæåüc ghi nháûn laì chi phê hoaût âäüng saín
xuáút, kinh doanh trong kyì nhæng thæûc tãú chæa phaït sinh maì seî phaït sinh trong caïc kyì sau.
Âæåüc haûch toaïn vaìo caïc taìi khoaín naìy nhæîng chi phê thæûc tãú chæa phaït sinh, nhæng âæåüc tênh træåïc vaìo chi phê hoaût âäüng SXKD kyì naìy cho caïc hoaût âäüng chëu chi phê âãø âaím baío chi phê phaït sinh thæûc tãú khäng gáy âäüt biãún cho chi phê SXKD.
Vãö nguyãn tàõc haûch toaïn khoaín chi phê phaíi traí tênh vaìo chi phê kinh doanh cuía kyì haûch
toaïn kãú toaïn phaíi tän troüng sæû phuì håüp giæîa doanh thu vaì chi phê phaït sinh cuía kyì kãú toaïn.
Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 335 - Chi phê phaíi traí
Bãn Nåü:
- Caïc khoaín chi phê thæûc tãú phaït sinh tênh vaìo chi phê phaíi traí;
- Soï chãnh lãûch vãö chi phê phaíi traí låïn hån säú chi phê thæûc tãú chi phê baío haình cäng trçnh
xáy dæûng khi hãút thåìi haûn baío haình âæåüc haûch toaïn vaìo thu nháûp khaïc.
Bãn Coï:
- Chi phê phaíi traí dæû tênh træåïc âaî ghi nháûn vaì haûch toaïn vaìo chi phê hoaût âäüng SXKD;
- Trêch træåïc khoaïn chi phê baío haình cäng trçnh xáy dæng, làõp âàût vaìo chi phê saín xuáút
chung;
- Säú chãnh lãûch giæîa chi phê thæûc tãú låïn hån säú trêch træåïc âæåüc tênh vaìo chi phê.
Säú dæ bãn Coï:
Chi phê phaíi traí âaî tênh vaìo chi phê hoaût âäüng SXKD nhæng thæûc tãú chæa phaït sinh.
Taìi khoaín 335 - Chi phê traí træåïc, coï 3 taìi khoaín cáúp 2
- Taìi khoaín 3351 - Trêch træåïc chi phê baío haình: Duìng âãø phaín aïnh khoaín láûp dæû phoìng
vãö baío haình cäng trçnh xáy làõp theo quy âënh hiãûn haình.
79
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Láûp dæû phoìng vãö baío haình cäng trçnh xáy làõp âæåüc thæûc hiãûn cho tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh vaì theo caïc quy âënh hiãûn haình (Quy chãú baío haình cäng trçnh vaì Quy âënh taìi chênh).
- Taìi khoaín 3352 - Chi phê phaíi traí: Duìng âãø phaín aïnh caïc khoaín chi âæåüc ghi nháûn laì chi phê hoaût âäüng saín xuáút, kinh doanh trong kyì nhæng thæûc tãú chæa phaït sinh, seî phaït sinh trong kyì sau (dæû tênh sæía chæîa låïn TSCÂ, chi phê ngæìng saín xuáút theo muìa, vuû, caïc khoaín laîi tiãön vay chæa âãún kyì traí, dæû tênh vãö tiãön âiãûn, âiãûn thoaûi, ... âaî sæí duûng trong kyì nhæng chæa nháûn âæåüc hoaï âån,...).
- Taìi khoaín 3353 - Quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm: Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh säú hiãûn coï, tçnh hçnh trêch láûp vaì sæí duûng quyî dæû phoìng vãö tråü cáúp máút viãûc laìm cuía doanh nghiãûp.
3.2. Phæång phaïp kãú toaïn:
(1). Tênh træåïc vaìo chi phê vãö tiãön læång nghè pheïp phaíi traí trong nàm cho cäng nhán
saín xuáút, ghi:
Nåü TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Coï TK 335 - Chi phê phaíi traí (3352)
(2). Khi xaïc âënh tiãön læång nghè pheïp thæûc tãú phaíi traí cho cäng nhán saín xuáút, ghi:
Nåü TK 335 - Chi phê phaíi traí (3352)
Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn (3341)
(3). Tênh træåïc vaìo chi phê hoaût âäüng SXKD säú chi sæía chæîa låïn TSCÂ dæû tênh seî phaït
sinh, ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Nåü TK 641 - Chi phê baïn haìng
Nåü TK 642 - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp
Coï TK 335 - Chi phê phaíi traí (3352)
(4). Chi phê sæía chæîa låïn TSCÂ thæûc tãú phaït sinh thuäüc dæû toaïn cuía khäúi læåüng cäng
viãûc sæía chæîa låïn TSCÂ âaî âæåüc dæû tênh træåïc, ghi:
Nåü TK 335 - Chi phê phaíi traí (3352)
Coï TK 241 - XDCB dåí dang (2413)
(5). Tênh træåïc vaì haûch toaïn vaìo chi phê hoaût âäüng saín xuáút, kinh doanh vãö nhæîng chi phê dæû tênh phaíi chi trong thåìi gian ngæìng viãûc theo thåìi vuû, hoàûc ngæìng viãûc theo kãú hoaûch, ghi:
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng
80
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Nåü TK642 - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp
Coï TK 335 - Chi phê phaíi traí (3352)
(6). Chi phê thæûc tãú phaït sinh trong thåìi gian ngæìng saín xuáút theo thåìi vuû, ghi:
Nåü TK 335 - Chi phê phaíi traí
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (1331)(nãúu coï)
Coï TK 111 - Tiãön màût Coï TK 112 - Tiãön gæíi ngán haìng
Coï TK 152 - Nguyãn liãûu, váût liãûu
Coï TK 153 - Cäng cuû, duûng cuû
Coï TK 331 - Phaíi traí cho ngæåìi baïn
Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn (3341)
(7). Hoaìn nháûp caïc khoaín chi phê âaî trêch træåïc chi phê sæía chæîa låïn TSCÂ tênh vaì chi
phê saín xuáút, kinh doanh låïn hån säú chi phêthæûc tãú phaït sinh trong kyì naìy, ghi giaím chi phê:
Nåü TK 335 - Chi phê phaíi traí
Coï caïc TK 623, 627, 641, 642
(8). Âënh kyì tênh laîi vay phaíi traí trong kyì kãú toaïn nhæng seî traí trong kyì kinh doanh tåïi,
ghi:
Nåü TK 241, 627 (Nãúu âæåüc väún hoaï chi phê laîi tiãön vay vaìo giaï trë taìi saín dåí dang)
Nåü TK 635 - Chi phê taìi chênh
Coï TK 335 - Chi phê phaíi traí
(9). Haûch toaïn chi phê sæía chæîa vaì baío haình cäng trçnh:
- Khi trêch træåïc chi phê sæía chæîa vaì baío haình cäng trçnh, ghi:
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Coï TK 335 - Chi phê phaíi traí
- Khi phaït sinh chi phê sæía chæîa vaì baío haình cäng trçnh, nhæ chi phê nguyãn, váût liãûu træûc tiãúp, chi phê nhán cäng træûc tiãúp, chi phê sæí duûng maïy thi cäng, chi phê saín xuáút chung, kãú toaïn phaín aïnh vaìo caïc Taìi khoaín chi phê coï liãn quan, ghi:
Nåü TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp
Nåü TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp
Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng
Nåü TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì
Coï caïc TK 112, 152, 153, 214, 331, 334, 338...
81
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
- Cuäúi kyì, kãút chuyãøn chi phê thæûc tãú phaït sinh trong kyì vãö nguyãn, váût liãûu træûc tiãúp, nhán cäng træûc tiãúp, chi phê sæí duûng maïy thi cäng, chi phê saín xauïat chung liãn quan âãún hoaût âäüng sæía chæîa vaì baío haình cäng trçnh xáy làõp âãø táûp håüp chi phê sæía chæîa vaì baío haình vaì tênh giaï thaình baío haình, ghi:
Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
Coï TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp
Coï TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp
Coï TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng
Coï TK 627 - Chi phê saín xuáút chung
- Khi cäng viãûc sæía chæîa vaì baío haình cäng trçnh hoaìn thaình baìn giao cho khaïch haìng,
ghi:
Nåü TK 335 - Chi phê phaíi traí (nãúu âaî tênh træåïc)
Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang
- Hãút thåìi haûn baío haình cäng trçnh xáy, làõp, nãúu cäng trçnh khäng phaíi baío haình hoàûc säú trêch træåïc chi phê baío haình cäng trçnh låïn hån chi phê thæûc tãú phaït sinh, phaíi hoaìn nháûp säú trêch træåïc vãö chi phê baío haình coìn laûi, ghi:
Nåü TK 335 - Chi phê phaíi traí
Coï TK 711 - Thu nháûp khaïc
(10). Riãng pháön quyî dæû phoìng tråü cáúp máút viãûc laìm TK 3353 âæåüc trçnh baìy taûi
Chæång V - Tiãön læång vaì caïc khoaín trêch theo læång
Vê duû kãú toaïn chi phê phaíi traí:
Trong quyï I nàm 2004 taûi Cäng ty Xáy dæûng 14 coï mäüt säú nghiãûp vuû kinh tãú phaït sinh
sau:
1. Trêch træåïc tiãön læång nghè pheïp cuía CNV: 65.000.000â, trong âoï cäng nhán thi cäng: 30.000.000â, cäng nhán sæí duûng maïy: 15.000.000â, nhán viãn quaín lyï âäüi: 10.000.000â, nhán viãn quaín lyï cäng ty: 10.000.000â.
2. Trêch træåïc tiãön chi phê sæía chæîa låïn taìi saín cäú âënh thuäüc bäü pháûn vàn phoìng âäüi:
34.000.000â
3. Trêch ra säú laîi phaíi traí cuäúi quyï cho säú tiãön vay âãø xáy dæûng truû såí måïi cuía cäng ty laì:
25.000.000â.
4. Dæû tênh chi phê phaíi traí cho thåìi gian ngæìng viãûc theo kãú hoaûch cuía:
- Bäü pháûn sæí duûng maïy thi cäng: 3.000.000â
- Bäü pháûn quaín lyï doanh nghiãûp: 6.000.000â
- Bäü pháûn quaín lyï âäüi: 4.000.000â
82
Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín
5. Xaïc âënh tiãön læång thæûc tãú phaíi traí cho cäng nhán nghè pheïp: 65.000.000â, trong âoï cäng nhán thi cäng: 30.000.000â, cäng nhán sæí duûng maïy: 15.000.000â, nhán viãn quaín lyï âäüi: 10.000.000â, nhán viãn quaín lyï cäng ty: 10.000.000â.
6. Cäng viãûc chi phê sæía chæîa låïn TSCÂ åí vàn phoìng âäüi âaî hoaìn thaình, chi phê thæûc tãú
laì: 27.000.000â; TSCÂ âaî âæåüc baìn giao vaì âæa vaìo sæí duûng.
Yãu cáöu: Âënh khoaín caïc nghiãûp vuû kinh tãú âaî phaït sinh.
Giaíi: Âënh khoaín kãú toaïn:
Âån vë tênh: 1.000â
1. Nåü TK 622: 30.000
Nåü TK 623: 15.000
Nåü TK 627: 10.000
Nåü TK 642: 10.000
Coï TK 335: 65.000
2. Nåü TK 627: 34.000
Coï TK 335: 34.000
3. Nåü TK 241: 25.000
Coï TK 335: 25.000
4. Nåü TK 623: 3.000
Nåü TK 642: 6.000
Nåü TK 627: 4.000
Coï TK 335: 13.000
5. Nåü TK 335: 65.000
Coï TK 334: 65.000
6a. Nåü TK 335: 27.000
Coï TK 241: 27.000
6b. Nåü TK 335: 7.000
Coï TK 711: 7.000
