01/08/2017
MỤC TIÊU
L/O/G/O
• Nắm vững khái niệm và đặc điểm của hợp đồng tiền tệ
tương lai.
• Làm quen sở giao dịch và cơ chế giao dịch.
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT KHOA KINH TẾ Chương 5 GIAO DỊCH TIỀN TỆ TƯƠNG LAI
• Hiểu cách sử dụng hợp đồng tiền tệ tương lai để phòng
ngừa rủi ro tỷ giá.
• Hiểu sự khác nhau giữa giao dịch kỳ hạn và giao dịch
tiền tệ tương lai.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
NỘI DUNG
Các giao dịch ngoại hối cơ bản
Giảng viên: ThS. HÀ LÂM OANH Bộ môn Tài chính – Ngân hàng
FOREX
Nghiệp vụ sơ cấp Nghiệp vụ phái sinh
SPOT FORWARD SWAP OPTION FUTURE
1. Khái niệm, đặc điểm hợp đồng tiền tệ tương lai 2. Tổ chức giao dịch tại sở giao dịch 3. Cơ chế giao dịch và quá trình thanh toán 4. Tỷ giá giao dịch trên thị trường tương lai 5. Sử dụng hợp đồng tiền tệ tương lai 6. Thông tin về giao dịch tiền tệ tương lai 7. So sánh thị trường kỳ hạn và tương lai
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
OTC EXCHANGE
1. Khái niệm và đặc điểm
1. Khái niệm và đặc điểm
1.2 Các đặc điểm của hợp đồng tiền tệ tương lai - Tiêu chuẩn hóa về quy mô hợp đồng, cách yết giá, mức biến động giá tối thiểu, tháng giao hàng, ngày giao hàng và ngày giao dịch cuối cùng.
- Giao dịch tập trung tại sàn giao dịch. - Nghĩa vụ hợp đồng được đảm bảo bởi công ty
1.1 Khái niệm hợp đồng tiền tệ tương lai Hợp đồng tiền tệ tương lai là các giao dịch trong đó hai bên mua bán thỏa thuận với nhau về việc mua bán một số lượng tiền của một loại tiền xác định theo mức tỷ giá được thỏa thuận ngay tại thời điểm giao dịch và việc giao hàng và thanh toán được thực hiện vào một thời điểm xác định trong tương lai.
thanh toán bù trừ.
- Tháo gỡ nghĩa vụ hợp đồng bằng cách thực hiện một giao dịch đối ứng trước khi hợp đồng đáo hạn.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
1
01/08/2017
2. Tổ chức giao dịch tại sở giao dịch
2. Tổ chức giao dịch tại sở giao dịch
2.1 Sở giao dịch 2.2 Các nhà kinh doanh 2.3 Công ty thanh toán bù trừ
2.1 Sở giao dịch - Là nơi các hợp đồng tương lai được mua bán. - Vai trò: đảm bảo cho các giao dịch tương lai được diễn ra có trật tự, đảm bảo tính an toàn, hiệu quả của thị trường và tính công bằng cho các bên giao dịch. • Thiết lập nguyên tắc hoạt động và quy chế giao dịch. • Giám sát quá trình diễn ra giao dịch. • Thu thập, tổng hợp và cung cấp những thông tin diễn
biến trên sàn.
- Hình thức tổ chức: tổ chức theo mô hình sở hữu thành viên.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
2. Tổ chức giao dịch tại sở giao dịch
2. Tổ chức giao dịch tại sở giao dịch
2.3 Công ty thanh toán bù trừ - Thuộc sở hữu của sở giao dịch - Đóng vai trò là đối tác của tất cả các hợp đồng
tương lai
- Bảo đảm thực hiện nghĩa vụ của các bên trong mỗi
hợp đồng
- Giúp các bên dễ dàng tháo gỡ nghĩa vụ hợp đồng.
2.2 Các nhà kinh doanh Phân loại theo cơ cấu tổ chức: - Nhà kinh doanh tại sàn. - Nhà kinh doanh ngoài sàn. Phân loại theo mục đích kinh doanh: - Nhà đầu cơ. - Nhà phòng ngừa rủi ro tỷ giá. - Nhà kinh doanh chênh lệch tỷ giá.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
3. Cơ chế giao dịch và quá trình thanh toán
3. Cơ chế giao dịch và quá trình thanh toán
- Quy trình giao dịch
7b
7a
1a
6a
6b
1b
- Quy trình giao dịch - Cơ chế ký quỹ - Chế độ thanh toán hàng ngày - Cơ chế tất toán
2
2
3
Nhà mua giới tại sàn
Nhà mua giới tại sàn
Nhà mua giới bên mua
Nhà mua giới bên bán
5
5
4
9b
9a
8b
8a
Cty thanh khoản của NMG bên bán
Cty thanh khoản của NMG bên mua
Cty thanh toán bù trừ
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Bên mua Bên bán Sàn giao dịch Futures
2
01/08/2017
3. Cơ chế giao dịch và quá trình thanh toán
3. Cơ chế giao dịch và quá trình thanh toán
- Quy trình giao dịch 1. Bên mua và bên bán yêu cầu nhà môi giới của mình
thực hiện một giao dịch futures
2. Nhà môi giới bên mua và bên bán yêu cầu người môi
- Quy trình giao dịch 5. Hai nhà môi giới tại sàn báo cáo về giá giao dịch đạt được cho các nhà môi giới của bên mua và bên bán 6. Nhà môi giới bên mua và bên bán báo cáo về giá giao
giới tại sàn thực hiện giao dịch
dịch đạt được cho bên mua và bên bán
3. Hai nhà môi giới tại sàn gặp nhau tại sàn giao dịch và
thỏa thuận về giá
7. Bên mua và bên bán ký quỹ với các nhà môi giới 8. Các nhà môi giới bên mua và bên bán ký quỹ với các
4. Thông tin về giao dịch thành công được báo cáo cho
công ty thanh khoản thành viên
công ty thanh toán bù trừ
9. Các công ty thanh khoản thành viên ký quỹ với công
ty thanh toán bù trừ
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
3. Cơ chế giao dịch và quá trình thanh toán
3. Cơ chế giao dịch và quá trình thanh toán
Cơ chế ký quỹ - Ký quỹ ban đầu: số tiền ký quỹ cần thiết để mở
một hợp đồng tương lai.
Chế độ thanh toán hàng ngày - Cuối mỗi ngày, công ty thanh toán bù trừ sẽ xác định giá thanh toán của các hợp đồng tương lai. - Giá thanh toán thường là giá bình quân của một vài giao dịch cuối ngày. - Tài khoản của nhà kinh doanh sẽ được điều chỉnh theo thị giá.
- Ký quỹ duy trì: là số dư tối thiểu phải duy trì tại tài khoản margin trong các ngày giao dịch sau đó. Mức ký quỹ duy trì là mức thấp nhất được phép trước khi nhà kinh doanh nhận được yêu cầu ký quỹ bổ sung.
• Nếu giá thanh toán tăng so với ngày hôm trước số tiền chênh lệch sẽ được ghi có cho tài khoản margin của người mua hợp đồng và ghi nợ cho người bán hợp đồng.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
3. Cơ chế giao dịch và quá trình thanh toán
3. Cơ chế giao dịch và quá trình thanh toán
Cơ chế tất toán - Trường hợp 1: Hợp đồng tương lai không duy
trì cho đến khi đáo hạn.
Vị thế (Position)
Long
Short
Cách tất toán
Cơ chế tất toán - Trường hợp 2: Hợp đồng tương lai được duy trì cho đến khi đáo hạn, việc giao hàng – thanh toán theo hợp đồng sẽ được sở giao dịch tổ chức. • Bên mua sẽ bán lại HĐTL cho công ty thanh toán bù trừ, số tiền cần mua sẽ mua trên thị trường giao ngay.
Bán lại HĐTL trên thị trường
Mua lại HĐTL trên thị trường
• Bên bán sẽ mua lại HĐTL từ công ty thanh toán bù trừ, số tiền cần bán sẽ bán trên thị trường giao ngay.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
• Nếu giá thanh toán giảm so với ngày hôm trước, số tiền chênh lệch sẽ được ghi có cho các tài khoản margin của bên bán hợp đồng và ghi nợ cho tài khoản của bên mua.
3
01/08/2017
4. Tỷ giá giao dịch trên TT tương lai
5. Sử dụng hợp đồng tiền tệ tương lai
4. Tỷ giá giao dịch trên thị trường tương lai - Tỷ giá áp dụng trong hợp đồng tương lai bằng tỷ giá kỳ
- Để phòng ngừa rủi ro tỷ giá - Để đầu cơ.
hạn có cùng kỳ hạn.
- Chênh lệch giữa tỷ giá giao ngay và tỷ giá tương lai phản ánh mức chênh lệch lãi suất giữa hai đồng tiền áp dụng cho kỳ hạn của giao dịch tương lai.
- Khi tiến đến gần ngày giao dịch, chênh lệch giữa tỷ giá
giao ngay và tỷ giá tương lai sẽ gần tiến lên.
- Tỷ giá tương lai bằng tỷ giá giao ngay vào ngày giao
dịch cuối cùng.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
6. Thông tin về giao dịch tiền tệ tương lai
7. So sánh thị trường kỳ hạn và tương lai
7. So sánh thị trường kỳ hạn và tương lai
Thị trường kỳ hạn Thị trường tương lai
Các ấn phẩm báo chí tài chính như Wall Street Journal và Financial Times đưa tin đến tình hình kinh doanh các hợp đồng tương lai.
Tiêu chí Quy mô TT Thị trường kỳ hạn lớn hơn thị trường tương lai khoảng 20 lần (Mossa, 1998)
Cấu trúc thị trường thị
Quy mô hợp đồng
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
7. So sánh thị trường kỳ hạn và tương lai
7. So sánh thị trường kỳ hạn và tương lai
7. So sánh thị trường kỳ hạn và tương lai
7. So sánh thị trường kỳ hạn và tương lai
Là thị trường OTC, người mua và người bán giao dịch thông qua phương tiện viễn thông: điện thoại, telex,… Hợp đồng kỳ hạn không được tiêu chuẩn hóa, quy mô hợp đồng do người mua và người bán thương lượng và thỏa thuận. Hợp đồng tương lai được kinh doanh trên sàn giao dịch trường chứng của một khoán có tổ chức. Quy mô HĐTL được tiêu chuẩn hóa, phụ thuộc vào đồng tiền mua bán. Nhà kinh doanh có thể mua hoặc bán nhiều HĐTL.
Thị trường kỳ hạn Bất kỳ đồng tiền nào cũng có thể mua bán kỳ hạn. Thị trường kỳ hạn Do người mua và người bán thương lượng và thỏa thuận. Thị trường tương lai Ngày đáo hạn được tiêu chuẩn hóa. Tiêu chí Ngày đáo hạn Tiêu chí Đồng tiền giao dịch Thị trường tương lai Chỉ một số đồng tiền chính được tổ chức giao dịch trên TTTL. Không có giới hạn.
Sự biến động của tỷ giá
Sở giao dịch có thể đưa ra các giới hạn trong đó tỷ giá được phép biến động và các giới hạn này có thể được điều chỉnh. Ngân hàng quản trị rủi ro bằng cách trừ vào hạn mức tín dụng của khách hàng hoặc yêu cầu khách hàng ký quỹ bảo đảm thực hiện HĐ. Có thể diễn ra bất cứ khi nào. Cty thanh toán bù trừ kiểm soát RRTD thông qua TK margin, quá trình TT lời lỗ hàng ngày, mức ký quỹ duy trì, giới hạn biến động giá. Sở giao dịch ấn định thời gian diễn ra giao dịch. Kỳ hạn dài nhất là 12 tháng.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Kỳ hạn giao dịch Hợp đồng kỳ hạn ngắn thường phổ biến hơn. Có những HĐ kỳ hạn 20 năm. Rủi ro không thực hiện hợp đồng Thời gian giao dịch
4
01/08/2017
7. So sánh thị trường kỳ hạn và tương lai
ÔN TẬP
7. So sánh thị trường kỳ hạn và tương lai
Tiêu chí Luồng tiền
Thị trường kỳ hạn Ko có luồng tiền phát sinh cho đến khi đáo hạn. Luồng tiền phát sinh vào ngày đáo hạn khi các bên thực hiện giao hàng và thanh toán.
Câu 1: Khái niệm và đặc điểm của hợp đồng tiền tệ tương lai? Câu 2: Quy trình giao dịch hợp đồng tương lai? Câu 3: Cơ chế ký quỹ hợp đồng tương lai? Câu 4: Cơ chế tất toán hợp đồng tương lai? Câu 5: So sánh thị trường kỳ hạn và thị trường tương lai?
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Không có hạn chế đối với việc gia nhập thị trường.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Sử dụng chủ yếu cho mục đích bảo hiểm rủi ro. Chủ thể tham gia giao dịch Người sử dụng Thị trường tương lai Luồng tiền phát sinh liên tục dưới các hình thức ký quỹ ban đầu, ký quỹ bổ sung, ghi có/ ghi nợ tài khoản ký quỹ hàng ngày và đợt thanh toán cuối cùng vào ngày đáo hạn. Chỉ có thành viên của sở giao dịch mới được tham gia giao dịch, ko phải thành viên phải qua nhà môi giới. Sử dụng chủ yếu cho mục đích đầu cơ.
Tài liệu tham khảo: • Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam số 46/2010/QH12
ngày 16 tháng 6 năm 2010;
• Luật các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 ngày 16
Giáo trình chính: • PGS.TS Nguyễn Văn Tiến, Giáo trình nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối, NXB Thống kê
tháng 6 năm 2010;
Tài liệu tham khảo: • MBA. Nguyễn Ninh Kiều: Thị trường ngoại hối, NXB Tài chính. • PGS. TS. Lê Văn Tề: Nghiệp vụ ngân hàng quốc tế, NXB Thống kê.
• Pháp lệnh ngoại hối số 28/2005/PL-UBTVQH11 ngày 13 tháng 12 năm 2005 và Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh ngoại hối số 06/2013/PL- UBTVQH13 ngày 18 tháng 03 năm 2013;
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
TÀI LIỆU THAM KHẢO
L/O/G/O
Tài liệu tham khảo: • Nghị định số 70/2014/NĐ-CP ngày 17 tháng 7 năm 2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh ngoại hối và Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh ngoại hối;
• TS. Nguyễn Trần Phúc, PGS. TS. Lê Phan Thị Diệu Thảo, Giáo trình Kinh doanh ngoại hối bài tập và đáp án gợi ý, NXB Phương Đông.
Thank You!
• Thông tư 15/2015/TT-NHNN về giao dịch ngoại tệ của các
tổ chức tín dụng được phép hoạt động ngoại hối;
• Các tạp chí: Kinh tế và phát triển, Phát triển kinh tế, Công
nghệ ngân hàng;
• Các website:
www.cme.com, www.iso.org www.vcb.com.vn, www.x-rates.com.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
www.trungtamtinhoc.edu.vn
