CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
CH
NG 4
ƯƠ
TI N T VÀ CHÍNH SÁCH TI N T
Ề
Ề
Ệ
Ệ
ạ
Biên so n chính: Th.S. Hoàng Văn Kình Th.S. Phan Th Công
ế
1
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Giíi thiÖu
I. Chø c n¨ng c ña tiÒn tÖ II. Cung tiÒn vµ vai trß kiÓm s o ¸t c ña
ng ©n hµng TW.
III. CÇu tiÒn IV. ThÞ trê ng tiÒn tÖ c ©n b»ng vµ ®ê ng
LM
V. Phè i hîp hai c hÝnh s ¸c h tµi kho ¸ vµ
tiÒn tÖ
2
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
I. Chøc n¨ng c ña tiÒn tÖ
1. TiÒn tÖ
TiÒn tÖ thùc TiÒn tÖ q uè c g ia TiÒn tÖ q uè c tÕ
1. Chø c n¨ng c ña tiÒn tÖ Ph¬ng tiÖn thanh to ¸n Dù tr÷ g i¸ trÞ Ti n t
qu c t
§¬n v Þ h¹c h to ¸n ố ế
ề ệ
3
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
3. Ph©n lo¹i tiÒn the o tÝnh c huyÓn ®æ i
ườ
ọ
TiÒn mÆt lu hµnh (Mo) TiÒn göi ng©n hµng kh«ng kú h¹n + Mo= M1 TiÒn göi ng©n hµng cã kú h¹n + M1 = M2 M t s qu c gia ch n M ứ ố ộ ố
ộ ố ề
ố
các n
ườ
ướ
ở
1 đo l ng m c cung ti n, m t s qu c gia ch n ọ M2 lµ ®¹i lîng ®o c đang ng cung tiÒn c hñ yÕu (th phát tri n).ể
M2/GNP ®o lê ng møc ®é tiÒn tÖ ho¸ cña nÒn
kinh tÕ què c d©n.
4
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
II. Møc c ung tiÒn vµ vai trß kiÓm s o¸t tiÒn tÖ c ña NH TW
1. TiÒn c ¬ s ë : lµ tiÒn mÆt ph¸t hµnh
H = M0 + R
Tro ng ®ã: H lµ tiÒn c ¬ s ë
M0 lµ tiÒn m Æt lu hµnh R lµ tiÒn d ù tr÷ tro ng c ¸c ng ©n hµng
5
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
2. Ho¹t ®é ng c ña NHTM
Ng ©n hµng th¬ng m¹i (NHTM) lµ do anh
ng hiÖp kinh do anh tiÒn tÖ
C¸c ng ©n hµng liªn hÖ víi nhau t¹o ra
hÖ thè ng ng ©n hµng
TiÒn g ö i ®îc më ré ng the o s è nh©n rb tû lÖ d ù tr÷ b ¾t b ué c Rb Dù tr÷ tiÒn m Æt b ¾t
b ué c
D TiÒn g ö i
6
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
S è nh©n: 1/rb tro ng c «ng thø c s è g ia tiÒn D D=1/rb. D R Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
3. X¸c ®Þnh møc c ung tiÒn
=
+
Mø c c ung tiÒn
TiÒn mÆt Lu hµnh
TiÒn g ö i Kh«ng kú h¹n
7
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Møc c ung tiÒn trong nÒn kinh tÕ
ề
ự ế
m M : s è nh©n tiÒn tÖ MS: M c cung ti n th c t ứ H: tiÒn c ¬ s ë
M0: tiÒn mÆt lu hµnh D: tiÒn g ö i
=
S : tû lÖ tiÒn lu th«ng s o víi
s
tiÒn g ö i
MS = M0 + D 0M D
8
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
* Tû lÖ gi÷ tiÒn mÆt s o víi tiÒn göi
Tû lÖ nµy c µng nhá, s è nh©n tiÒn cµng lín Tû lÖ nµy phô thué c : Thãi q ue n thanh to ¸n Tè c ®é t¨ng c ña tiª u d ïng Kh¶ n¨ng s ½n s µng ®¸p ø ng c ña c ¸c NHTM
9
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
T l
ph thu c
ỷ ệ ự ữ ự ế
ụ
ộ
d tr th c t vào:
ớ
ề
Ư
ra càng nh , s nhân ti n càng l n. ỏ ố T l d tr b t bu c do NHT quy ộ ỷ ệ ữ ữ ắ đ nh. ị
ổ
ồ
ủ
ủ
ắ ự ữ ề
ặ
ặ ộ ề
ả
ả
Tính không n đ nh c a ngu n ti n ề ị m t vào, ra c a ngân hàng đã b t bu c các NHTM mu n d tr ti n m t ố nhi u h n. ơ S thi t h i do tr lãi su t n u ph i ệ ạ ự ề
ấ ế vay ti n khi thi u h t d tr . ụ ự ữ ế 10
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Møc c ung tiÒn (tiÕp)
ra tû lÖ dù tr÷ thùc tÕ R a dù tr÷ thùc tÕ D tiÒn g ö i
m M s è nh©n tiÒn thùc tÕ s tû lÖ tiÒn mÆt lu hµnh
vµ tiÒn g ö i thùc tÕ ra tû lÖ dù tr÷ thùc tÕ
11
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
S NHÂN TI N Đ N GI N
Ề Ơ
Ố
Ả
Gi
ả ử
ủ
ả
ề
ễ
s các kho n thanh toán c a công chúng đ u di n ra trong các NHTM, khi đó s s r t nh . ỏ
ẽ ấ
Các NHTM th c hi n theo đúng yêu c u c a
ầ ủ
ự NHT , khi đó r
Ư
ố
ả
M = 1/rb.
ể ể
ượ
ố ề
c m c ứ cung ti n tác đ ng r t nhanh và m nh đ ế ạ ấ tr ng thái ho t đ ng c a n n kinh t
ệ a = rb. S nhân ti n đ n gi n: m ơ ề Qua s nhân ti n có th hi u đ ề ộ ạ ộ
ủ ề
. ế
ạ
12
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
*Tû lÖ dù tr÷ thùc tÕ phô thué c
Tû lÖ dù tr÷ b¾t bué c do NHTW quy
®Þnh
TÝnh kh«ng æ n ®Þnh c ña ng uån tiÒn
mÆt vµo ra c ña ng ©n hµng
S ù thiÖt h¹i do tr¶ l·i s uÊt nÕu ph¶i vay
tiÒn khi thiÕu hô t dù tr÷
13
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Møc c ung tiÒn (tiÕp)
Mø c c ung tiÒn t¨ng
Hµng ho ¸ vµ dÞc h vô s ¶n xuÊt t¨ng
M – Mø c c ung tiÒn (the o ng hÜa
= QPVM
.
ré ng vÝ dô M2)
=
M
V – Tè c ®é lu th«ng tiÒn tÖ P – Mø c g i¸ trung b×nh Q – S ¶n lîng thùc tÕ (P.Q=GNP)
. QP . V
14
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Ư
4. NHT vµ vai trß kiÓm s o¸t tiÒn tÖ a. Chøc n¨ng
“Ng ê i c ho vay c ña ph¬ng s ¸c h c uè i
c ïng ”.
Ng ©n hµng c ña ChÝnh phñ
NhËn tiÒn v µ c ho v ay ®æ i v íi kho b ¹c nhµ níc Hç trî c hÝnh s ¸c h tµi kho ¶ c hÝnh p hñ th«ng q ua
m ua tÝn p hiÕu c ña c hÝnh p hñ
KiÓm s o ¸t mø c c ung tiÒn, thùc hiÖn
c hÝnh s ¸c h tiÒn tÖ
Hç trî, g i¸m s ¸t, ®iÒu tiÕt thÞ trê ng tµi
c hÝnh
15
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
4. NHTW (tiÕp) – b. Thùc thi chÝnh s ¸c h tiÒn tÖ
C«ng c ô
Ho ¹t ®é ng thÞ trê ng më
Quy ®Þnh tû lÖ dù tr÷ b¾t bué c
L·i s uÊt c hiÕt khÊu
Kh¸c (KiÓm s o ¸t c ã lùa c hän, quy ®Þnh trùc tiÕp l·i s uÊt...)
16
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Ho¹t ®é ng thÞ trê ng më
Sè nh©n
Mua b¸n tr¸i phiÕu
Thay ®æ i c ung tiÒn
tiÒn tÖ
17
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Quy ®Þnh tû lÖ dù tr÷ b¾t bué c
NHTW quy ®Þnh vµ kiÓm s o ¸t tû lÖ dù
tr÷ b¾t bué c
Tû lÖ dù tr÷ b¾t bué c t¨ng , c ung tiÒn
g i¶m vµ ng îc l¹i
Cung tiÒn thay ®æ i the o s è nh©n
18
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
L·i s uÊt c hiÕt khÊu
Do NHTW quy ®Þnh khi c ho NHTM vay NHTW ®iÒu c hØnh l·i s uÊt c hiÕt khÊu Mø c l·i s uÊt c hiÕt khÊu thÊp h¬n s o víi l·i s uÊt thÞ trê ng s Ï khuyÕn khÝc h vay, t¨ng c ung tiÒn vµ ng îc l¹i
19
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Đ
NG CUNG TI N (MS)
ƯỜ
Ề
§ê ng c ung tiÒn lµ ® ê ng th¼ng ®ø ng kh«ng thay ®æ i víi l·i s uÊt
0
§ê ng c ung tiÒn c ã thÓ c huyÓn dÞc h s ang ph¶i, s ang tr¸i khi c ung tiÒn ho Æc g i¸ c ¶ thay ®æ i
M
20
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
III. CÇu tiÒn tÖ
1. Tµi s ¶n tµi c hÝnh Tµi s ¶n g iao dÞc h (kh«ng t¹o thu
nhËp)
Tµi s ¶n tµi c hÝnh t¹o thu nhËp:
TÝn p hiÕu, c æ p hiÕu, TiÒn g ö i tiÕt kiÖm tro ng S æ tiÕt kiÖm
(Quy íc : Tµi s ¶n g iao d Þc h g äi lµ tiÒn, tµi s ¶n kh¸c
c ã thu nhËp g äi lµ tr¸i p hiÕu)
21
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
2. CÇu tiÒn
LP = kY – hi
LP – Mø c c Çu tiÒn thùc tÕ Y – Thu nhËp i – L·i s uÊt k, h §é nh¹y c ña c Çu tiÒn víi thu nhËp vµ l·i s uÊt
22
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
§ê ng c Çu tiÒn
0
M
0
M
§ê ng c Çu tiÒn dè c xuè ng Khi Y thay ®æ i, ®ê ng c Çu tiÒn c huyÓn dÞc h
23
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Ố
Ứ
Ề
M I QUAN H GI A M C C U TI N VÀ M C C U TRÁI PHI U
Ệ Ữ Ầ
Ầ Ế
Ứ
ả
ể
ạ
Tài s n có th chia thành 2 lo i: ti n và trái phi u T ng các tài s n tài chính trong n n kinh t
ế WN:
ề ề
ổ
ế
ả
=
+
+ LP DB
SB
WN M = P
P
LP là c u ti n th c t
ầ
ự ế
ề ế
ứ
ạ
cân b ng thì th tr
ng ti n t
ng trái
ị ườ
ị ườ
c a c u các ; DB giá tr th c t ị ự ế ủ ầ lo i trái phi u; P là ch s giá; SB là giá tr th c t ạ ị ự ế ỉ ố c a cung các lo i trái phi u; M/P là m c cung ti n ủ ề ế . th c t ự ế Khi th tr ế
ề ệ phi u cũng cân b ng: ằ
LP
0
= SB DB 0
�
24
- -
ằ M = P
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
IV. ThÞ trê ng tiÒn tÖ c ©n b»ng vµ ®ê ng LM
1. ThÞ trê ng tiÒn tÖ c ©n b»ng vµ ® ê ng LM
0
M
25
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Ự Ị
Ề
NG CUNG TI N VÀ C U TI N
Đ
S D CH CHUY N Ầ Ề
Ề
ƯỜ
Khi NHT tác đ ng đ n cung ti n ộ
Ư
ề
ế
ổ b, ),
ế
ng cung ti n s d ch chuy n song
ề
ặ ặ ườ
ị
thay đ i, đ
ng
ườ
ổ
ể
ầ
ớ
ộ
ấ
ả ng c u ti n s d c h n.
(ho c bán trái phi u, ho c thay đ i r ặ ế t kh u,… ho c thay đ i lãi su t chi ấ ấ ổ đ ẽ ị ể song sang v trí m i. ớ Khi thu nh p th c t ự ế ậ c u ti n s d ch chuy n song song ẽ ị ề sang v trí m i. ớ ị ạ tăng, đ ườ
Đ nh y c m c a c u ti n v i lãi su t ủ ầ ề
ề ẽ ố
ơ
ầ
26
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
ThiÕt lËp ®ê ng LM
M
Y
Cho thu nh p tăng lên t ậ
ừ 1 đ n Yế
2, cung ti n ề
27
i
ừ 1 đ n iế 2.
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
không đ i.ổ Lãi su t s tăng lên t ấ ẽ Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
2. §iÓm n»m ngoµi ®ê ng LM
M
28
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
3. §é dè c c ña ®ê ng LM
=
kY hi
M P
=
-
hi
kY
�
=
-
i
Y
�
k h
M P M hP
29
-
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
4. ChuyÓn dÞch c ña ®ê ng LM
Khi c ung tiÒn thay ®æ i, ®ê ng c ung
tiÒn d ch chuy n song song. ể
ị
Khi g i¸ c ¶ thay ®æ i, ®ê ng c ung tiÒn
d ch chuy n song song.
ể
ị
Khi l·i s uÊt thay ®æ i, ®ê ng c ung tiÒn
kh«ng ®æ i
ị
ớ ị
ể
30
Cung tiÒn vµ g i¸ c ¶ khiÕn LM d ch chuy n song song so v i v trí ban đ u.ầ
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
4. ChuyÓn dÞch c ña ®ê ng LM
ả
ề
ớ
ậ
ị
ớ
ớ
ề
ấ
ả
Khi cung ti n nh y c m v i thu nh p ạ (giá tr k càng l n) Khi cung ti n nh y c m v i lãi su t ạ (giá tr h càng l n)
thì đ
ng LM s thay đ i đ d c.
ổ ộ ố
ị ườ
ớ ẽ
31
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
V. Phè i hîp hai c hÝnh s ¸c h tµi kho¸ vµ tiÒn tÖ
1. C©n b»ng hai thÞ trê ng ®ång thê i
32
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
2. KÕt hîp hai c hÝnh s ¸c h
Chính sách ti n t
m r ng (l ng)
ề ệ ở ộ
ỏ
33
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
ChÝnh s ¸c h tµi kho¸
Chính sách tài khóa m r ng (l ng)
ở ộ
ỏ
34
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
CSTT VÀ CSTK M R NG
Ở Ộ
35
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
Chó ý:
§é dè c c ña c ¸c ®ê ng IS vµ LM dÉn tíi
t¸c ®é ng c hÝnh s ¸c h kh¸c nhau
C¸c c hÕ ®é tû g i¸ kh¸c nhau t¸c ®é ng
kh¸c nhau
Hai c hÝnh s ¸c h c ã s ù g iao tho a (c é ng
hë ng ho Æc hÊp thô lÉn nhau)
36
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I
Ế Ọ
CH NG 4 ƯƠ
Ế Ọ
© B MÔN KINH T H C - Ộ ĐHTM
V N D NG PHÂN TÍCH CSTK VÀ CSTT
Ụ
Ậ C A VI T NAM VÀ M T S N
C
Ộ Ố ƯỚ
Ủ
Ệ
Sinh viên t
ự ề
ả
v nhà tìm tài li u tham ch c ứ
ớ
ả
ổ ế
ụ
ứ ậ Chú ý đ n vi c v n d ng chính sách ậ trong lý thuy t và trong th c ti n.
ệ kh o và nghiên c u thêm đ t ể ổ các bu i th o lu n trên l p. ệ ế
ự
ễ
37
KINH T H C VĨ MÔ I – MACROECONOMICS I