1
CHƯƠNG 3
TỔNG CẦU VÀ
CHÍNH SÁCH TÀI KHOÁ
ThS Đỗ Thị Thanh Huyền
BM Kinh tế hc
Mục tiêu nghiên cứu chương 3
Giúp sinh viên hiểu được:
Tổng chi tiêu dự kiến, bao gồm:Ccthnh tôcatổng chi
tiêu, và vai trotổng chi tiêu trong xcđnh sản lượng ca
nn kinh tê;
Cơ chế tác động ca chính sách tài khoá đối với tổng chi
tiêu nhằm đạt các mục tiêu kinh tế vĩ mô;
Ccvnđê thưng gp trên thựctêca CSTK
2
NỘI DUNG CHÍNH CỦA CHƯƠNG
3.1. Tổng chi tiêu v sản lượng cân bằng
3.1.1. Các mô hình tổng chi tiêu
3.1.2. Sản lượng cân bằng
3.1.3. Mô hình số nhân
3.2. Chnh sch ti kho
3.2.1. Khái niệm, mục tiêu & công cụ của CSTK
3.2.2. Cơ chế tác động của chính sách tài khóa
3.2.3. Chính sách tài khóa trên thực tế
3
GIẢ THIẾT CỦA CHƯƠNG 3
1. Giá cả là đã cho và cố đnh (bao gồm giá hàng hóa và
dịch vụ cuối cùng, tiền lương)
2. Tổng cung đã cho và luôn đp ứng mọi nhu cầu của
nền kinh tế
3. Nghiên cứu thị trường hàng hóa độc lập với thị
trường tiền tệ
4
2
3.1. TỔNG CHI TIÊU VÀ SẢN LƯỢNG CÂN BẰNG
3.1.1. Cc mô hình tổng chi tiêu
A. Tổng chi tiêu trong nn kinh tế giản đơn
B. Tổng chi tiêu trong nn kinh tế đóng
i. Khi chưa có thuế (T= 0)
ii. Khi thuế tự định (T = T )
iii. Khi thuế là một hàm của thu nhập
iv. Khi thuế hỗn hợp
C. Tổng chi tiêu trong nn kinh tế mở
5
A- TỔNG CHI TIÊU TRONG NỀN KINH TẾ GIẢN ĐƠN
Khái niệm:là tổng chi tiêu dự kiến ca hộ gia đình và doanh
nghiệp để mua hàng hóa và dch vụ trong nn kinh tế tương
ứng với mỗi mức thu nhập quốc dân.
3.1.1. CÁC MÔ HÌNH TỔNG CHI TIÊU
6
a. Chi tiêu cho tiêu dùng của hộ GĐ (C)
Khái niệm: là chi tiêu dự kiến ca các hộ gia
đình v các hàng hoá dch vụ cuối cùng
Các yếu tố tác động tới Cầu tiêu dùng:
A-Tổng cầu trong nn kinh tế giản đơn (tiếp)
7
HÀM TIÊU DÙNG:
C –chi tiêu cho tiêu dùng của hộ gia đình
–tiêu dùng tự định (tiêu dùng không phụ thuộc vào thu nhập)
C
MPC –Xu hướng tiêu dùng cận biên: biểu thị mqh cùng chiều
giữa sự thay đổi của tiêu dùng với sự thay đổi của thu nhập khả
dụng
Ýnghĩa ca MPC:
a. Chi tiêu cho tiêu dùng (C) – tiếp
8
3
YD-là thu nhập khả dụng
Trong nn kinh tế giản đơn:
Hàm tiêu dùng có thể viết theo thu nhập quốc dân (Y) như sau:
YMPCCC
Ví dụ: C = 300, MPC = 0,7. Hãy viết hàm tiêu dùng trong nền
kinh tế giản đơn?
Hàm tiêu dùng sẽ là:
Đồ th hàm tiêu dùng Đường tiêu dng là
đường dốc lên cho biết
khi thu nhập quốc dân
tăng thì tiêu dùng tăng (va
ngượcli)
Độ dốc ca đưng
tiêu dùng = MPC
Khi MPC thay đổi độ dốc
đường C cũng thay đổi
Tiêu dùng tự đnh
tăng sẽ làm đường
tiêu dùng dịch chuyển
song song lên trên
(và ngược li)
C
Y
45o
(C=Y)
a. Chi tiêu cho tiêu dùng của hộ gia đình (C) – tiếp
0
10
Đồ th hàm tiêu dùng (tiếp)
YMPCCC
C
C
Y
45o
(C=Y)
0
Đưng 450:C = Y
Là đường phản ánh thu nhâp
bao nhiêu tiêu dùng hết bấy
nhiêu
V:điểm vừa đủ
YV:thu nhập vừa đủ tiêu dùng
V
YV
•Khi Y = YVC = Y
•Khi Y1< YV
•khi Y2> YV
11
a. Chi tiêu cho tiêu dùng của hộ gia đình (C) – tiếp
Mối quan hệ giữa tiêu dùng và tiết kiệm
Tiết kiệm:là phần còn lại ca thu nhập khả dụng sau khi đã tiêu dùng:
S = YD–C
Hàm tiết kiệm:
MPS :xu hướng tiết kiệm cận biên
Ý nghĩa:
VD: MPS= 0,2 tức là 20% của thu nhập tăng thêm được sử dụng để tiết kiệm
MPS + MPC = 1 MPS = 1- MPC
12
4
ĐỒ THỊ HÀM TIÊU DÙNG VÀ TIẾT KIỆM
C, S
0Y
YV
V
45o
C=Y
Mối quan hệ giữa tiêu dùng và tiết kiệm (tiếp)
YMPCCC
C
C
Nhận xét v mối quan hệ
tiêu dùng & tiết kiệm ?
Với Y = YV
Với Y < YV
Với Y > YV
C = Y S = 0
C > Y S < 0
C < Y S > 0
Khi thu nhập bao nhiêu cũng
tiêu dùng hết thì đường C & S là
đường nào trên đồ thị???
ThS Đỗ Thị Thanh Huyền
A -TỔNG CHI TIÊU TRONG NỀN KINH TẾ GIẢN ĐƠN (tiếp)
AE = C + I
14
Mua tài sản cố định
(máy móc, nhà xưởng)
Mua hàng tồn kho
(nguyên vật liệu…)
Mua nhà ở của dân cư
b. Chi tiêu cho đầu tư (I)
Các yếu tố ảnh hưởng đến đầu tư
Tỷ lệ lãi sut:
Mức cầu v sản phẩm do đầu tư mới tạo ra:
Dự báo ca các doanh nghiệp v tình hình sản xut kinh
doanh và tình trạng ca nn kinh tế:tích cực → I↑
Môi trưng kinh doanh: thuận lợi → I↑
Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí (ngoài lãi sut)ca
hoạt động đầu tư:Thuế,tin công, giá nguyên vật liệu,
công nghệ….↑→I↓
Hiệu quả đầu tư ca các ngành
b. Chi tiêu cho đầu tư (I) – tiếp
15
Hàm cầu đầu tư:
Xét dạng tuyến tính, hàm đầu tư có dạng:
I –Chi tiêu cho đầu tư
-đầu tư tự định (không phụ thuộc lãi suất)
r - lãi suất thị trường (yếu tố làm trượt dọc đường cầu đầu tư)
d -hệ số phản ánh mức độ nhạy cảm ca đầu tư với lãi sut
I
b. Chi tiêu cho đầu tư (I) – tiếp
dlớn thì đầu tư nhạy cảm với lãi suất
dnhỏ thì đầu tư kém nhạy cảm với lãi suất
5
Tỷ lệ
lãi sut
(% năm)
r2
r0
r1
0I1I0I2
I
r
b. Chi tiêu cho đầu tư (I) –tiếp
Đồ th hàm đầu tư:
dcàng lớn thì I càng nhy cảm với r đường đầu tư càng thoải
dcàng nhỏ thì I càng kém nhy cảm với r đường đầu tư càng dốc
17
Độ dốc của
đường đầu tư
d
1
Đưng đầu tư là
đưng có độ dốc âm,
biểu th mối quan hệ
ngược chiu giữa
nhu cầu đầu tư và
lãi sut
Giả thiết ca chương 3 (bổ sung)
Trong chương này, với các yếu tố khác không đổi,đồng
thi chúng ta giả đnh rằng lãi sut là đã cho (giả đnh 1),
đầu tư là một đại lượng không đổi. Theo đó,ta có:
II
b. Chi tiêu cho đầu tư (I) –tiếp
18
c) Xây dựng hàm tổng chi tiêu trong nn kinh tế giản đơn
AE1= C + I
YMPCCC
II
Trong nền kinh tế giản đơn:
d) Đồ th hàm tổng chi tiêu trong nn kinh tế giản đơn
YMPCICAE
1
0
Y
AE
Thu nhp = chi tiêu
(AE = Y)
IC
Đồ thị AE là
……………………………
……………………………
……………………………
Đưng AE1có
Khi nào đưng AE1:
Xảy ra hiện tượng di chuyển dọc?
Dch chuyển?
Thay đổi độ dốc?20
Tung độ gốc là
IC
Độ dốc = MPC