Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 8 - Trương Quốc Thanh

Chöông 8:

PHÖÔNG PHAÙP PHAY

1.

Chuyeån ñoäng taïo hình

2. Duïng cuï caét 3. Maùy phay 4. 5. 6.

Khaû naêng coâng ngheä Bieän phaùp coâng ngheä Cheá ñoä caét

1

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

1. CHUYEÅN ÑOÄNG TAÏO HÌNH

(cid:1) Chuyeån ñoäng goàm: (cid:2) Quay troøn cuûa dao (cid:2) Tònh tieán cuûa chi tieát / chuyeån ñoäng phöùc hôïp (visai + tònh tieán)

2

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

2. DUÏNG CUÏ CAÉT

3

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

2. DUÏNG CUÏ CAÉT

(cid:2) Dao phay maët ñaàu (cid:2) Dao phay truï (cid:2) Dao phay ñóa (coù 1,

2 hoaëc 3 maët) (cid:2) Dao phay ngoùn (cid:2) Dao phay ñònh hình (cid:2) ……

4

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

2. DUÏNG CUÏ CAÉT

5

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

2. DUÏNG CUÏ CAÉT

6

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

2. DUÏNG CUÏ CAÉT

7

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

2. DUÏNG CUÏ CAÉT

8

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

2. DUÏNG CUÏ CAÉT

9

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

3. MAÙY PHAY

Sô ñoà minh hoïa caùc thaønh phaàn cô baûn maùy phay

10

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

3. MAÙY PHAY

11

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

3. MAÙY PHAY

12

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

4. KHAÛ NAÊNG COÂNG NGHEÄ

4.1 Phay maët phaúng 4.2 Phay ranh then 4.3 Phay ren 4.4 Phay caùc maët ñònh hình

13

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

4.1. PHAY MAËT PHAÚNG

Coù theå söû duïng dao phay maët ñaàu, dao phay hình truï, dao a. phay ñóa, ngoùn,…. Nhöng trong saûn xuaát haøng loaït, ngöôøi ta thöôøng söû duïng dao phay maët ñaàu ñeå gia coâng. Nguyeân nhaân vì nhieàu löôõi caét cuøng laøm vieäc ñoàng thôøi, coù theå duøng dao coù kích thöôùt lôùn, naêng suaát ñaït ñöôïc cao, ñoä cöùng vöõng cao vì coù truïc gaù dao khoâng daøi. Coù theå gia coâng nghieàu chi tieát cuøng luùc, deã cheá taïo dao hôn vaø coù theå duøng gheùp dao. Vieäc maøi dao maët ñaàu cuõng thöïc hieän deã daøng.

14

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

4.1. PHAY MAËT PHAÚNG

Dao phay dóa 2 maët hoaëc 3 maët: laøm vieäc nhö dao phay maët ñaàu nhöng maët caét laøm vieäc ôû vò trí thaúng ñöùng, vuoâng goùc vôùi truïc dao naèm ngang. Ta coøn coù theå phay ñöôïc raõnh, maët ñaàu vaø baäc

15

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

4.1. PHAY MAËT PHAÚNG

Dao phay ngoùn: coù khaû naêng phay ñöôïc caùc raõnh. Ñaët bieät ñaït naêng suaát cao khi gia coâng caùc maët baäc nhoû nhöng khoaûng caùch giöõa hai baäc lôùn.

16

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

4.1. PHAY MAËT PHAÚNG

Dao phay truï: duøng ñeå gia coâng maët phaúng. Tuyø theo chieàu quay vaø höôùng tieán dao, ngöôøi ta phaân ra laøm hai loaïi laø phay thuaän vaø phay nghòch

Beà daøy lôùp caét phaûi ñuû ñeå traùnh (cid:2) Lôùp phoâi caét töø daøy (cid:3) moûng. (cid:2) hieän töôïng tröôït. (cid:2) Neáu beà maët quaù cöùng seõ bò meû dao. (cid:2) Beà maët ñaït ñöôïc sau gia coâng xaáu.

17

Quaù trình caét ít bò va ñaäp do phoâi töø moûng(cid:3) daøy neân vieäc baûo quaûn (cid:2) Ñieàu kieän caét toát coù khuynh höôùng laøm taêng löïc keïp chaët chi tieát (Z) (cid:3) phoâi khoâng coù rung ñoäng. (cid:2) caét dao vaø maùy deã daøng.

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

4.2 PHAY THEN

Trong nhieàu tröôøng hôïp phay then vaø then hoa laø nguyeân coâng raát quan troïng vì ñoä chính xaùc cuûa noù quyeát ñònh tính chaát laép gheùp cuûa moái laép vaø thöïc hieän nhö sau:

(cid:2) Khi chi tieát khoâng maøi thì phay sau

khi tieän laàn

cuoái.

(cid:2) Khi yeâu caàu cao thì gia coâng then sau khi ñaõ maøi

caùc coå truïc.

(cid:1) Gia coâng raõnh then vaø gia coâng then hoa

18

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

a. GIA COÂNG RAÕNH THEN

Phay baèng dao phay ñóa ba maët caét

(cid:2) Naêng suaát cao khi ñöôøng kính dao phay ñuû lôùn. (cid:2) Ñoä Chính xaùc keùm, then bò roäng do ñoä cöùng vöõng do maøi dao vaø do gaù dao maët dao khoâng vuoâng goùc vôùi truïc.

(cid:2) Dao bò moøn laøm cho chieàu roäng raõnh thay ñoåi.

(cid:2) Coù theå duøng hai dao moûng gheùp laïi. (cid:2) Coù theå duøng dao moûng hôn caét

thaáp vaø chaát löôïng

töøng beân phuï

nhöng naêng suaát thuoäc tay ngheà.

(cid:2) Thöôøng duøng treân maùy phay ngang baèng moät

hay nhieàu ñöôøng chuyeån dao.

19

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

a. GIA COÂNG RAÕNH THEN

Phay then baùn nguyeät:

(cid:2) Chæ chaïy dao höôùng kính (cid:2) Ñöôøng kính dao nhoû neân vaän toác caét thaáp do ñoù naêng suaát

thaáp.

20

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

a. GIA COÂNG RAÕNH THEN

Phay then baèng dao phay ngoùn (cid:2) Duøng dao phay ngoùn thoâng thöôøng: Phaûi khoan moài vôùi ñöôøng kính baèng chieàu roäng raõnh then vaø thöïc hieän moät hoaëc hai böôùc khi phay then kín.

(cid:2) Duøng dao phay ngoùn chuyeân duøng: khi ñoù khoâng caàn khoan moài nhöng phaûi chaïy dao nhieàu laàn (t = 0,05 – 0,25mm). Tuy löôïng chaïy dao ít naêng suaát ñaït ñöôïc cao hôn so vôùi duøng dao phay ngoùn thoâng thöôøng.

21

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

b. GIA COÂNG THEN HOA

Coâng ngheä phay then chöa hoaøn chænh neân neáu caàn ñoä c/xaùc thì thay then baèng then hoa vaø thöïc hieän nhö sau: (cid:2) Phay hai maët beân sau ñoù phay phaàn truï. (cid:2) Phay baèng dao phay ñònh hình. (cid:2) Phay baèng dao phay laên truïc then hoa (trong saûn xuaát lôùn).

22

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

4.3 PHAY REN

Coù 2 phöông phaùp: a) Phay baèng dao phay ñóa b) Phay baèng dao phay raêng löôïc

23

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

a. PHAY BAÈNG DAO PHAY ÑÓA

(cid:2) Truïc dao nghieâng vôùi truïc chi tieát moät goùc baèng goùc naâng

cuûa ren.

(cid:2) Vì goùc nghieâng dao ôû moïi ñöôøng kính nhö nhau neân ren coù sai soá veà proâfin (goùc naâng ren chæ ôû ñöôøng kính trung bình)

(cid:2) Löôõi caét khoâng naèm trong maët

phaúng qua taâm maø dao coù

löôõi caét thaúng neân ren coù sai soá proâfin.

(cid:2) Chæ duøng gia coâng ren coù ñoä chính xaùc khoâng cao, hoaëc gia coâng thoâ sau ñoù tieän tinh laïi maëc duø phay naêng suaát cao hôn tieän.

24

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

b. PHAY BAÈNG DAO PHAY RAÊNG LUÔÏC (cid:2) Truïc dao gaù song song vôùi truïc chi tieát (cid:2) Dao coù löôõi caét thaúng, deã cheá taïo (cid:2) Coù naêng suaát vaø ñoä chính xaùc cao (ñoä chính xaùc töông ñöông

tieän)

25

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

4.4 PHAY MAËT ÑÒNH HÌNH

a. Phay baèng dao phay ñònh hình

(cid:2) Chæ gia coâng ñöôïc beà maët ñònh hình coù ñöôøng sinh thaúng. (cid:2) Löôõi caét moøn khoâng ñeàu neân cheá ñoä caét thaáp, naêng suaát thaáp. (cid:2) Dao khoù cheá taïo, giaù thaønh gia coâng thöôøng cao. (cid:2) Ñoä chính xaùc phuï thuoäc: dao, phöông phaùp gaù, beà maët chuaån…

b. Phay cheùp hình theo maãu

tröôùc, duøng dao

thuoäc: döôõng,

(cid:2) Döïa theo maãu coù phay thöôøng. (cid:2) Ñoä chính xaùc phuï cam, chuyeån ñoäng cuûa maùy, caùc cô caáu phuï, v.v… (cid:2) Neân laøm cam maãu lôùn hôn chi tieát ñeå giaûm sai soá.

26

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

5. BIEÄN PHAÙP COÂNG NGHEÄ

Gaù ñaët chi tieát khi phay maët phaúng thöôøng coù bieän phaùp sau:

(cid:4) Laáy daáu caét thöû (phöông phaùp raø gaù caét thöû): duøng trong saûn xuaát

nhoû.

(cid:4) Duøng ñoà gaù vaø coù cöõ so dao (phöông phaùp töï ñoäng ñaït kích

thöôùc): duøng trong saûn xuaát haøng loaït.

27

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

5. BIEÄN PHAÙP COÂNG NGHEÄ

Ñeå naâng cao naêng suaát ta coù caùc bieän phaùp: (cid:4) Phay ñoàng thôøi nhieàu beà maët cuûa moät chi tieát:

(cid:2) (cid:2) (cid:2)

Taän duïng ñöôïc coâng suaát maùy, giaûm coâng gaù ñaët Thôøi gian maùy truøng nhau. Coù theå thöïc hieän baèng caùch laép nhieàu dao treân moät truïc hoaëc nhieàu dao treân nhieàu truïc. (cid:4) Phay nhieàu chi tieát treân moät laàn gaù:

(cid:2) (cid:2) (cid:2)

Gaù noái tieáp Gaù song song Phoái hôïp.

28

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

5. BIEÄN PHAÙP COÂNG NGHEÄ

Ñeå giaûm thôøi gian gaù ñaët ta coù caùc bieän phaùp:

(cid:4) Söû duïng baøn khoâng quay lieân tuïc (cid:4) Söû duïng baøn quay lieân tuïc

29

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

5. BIEÄN PHAÙP COÂNG NGHEÄ

Ñoä chính xaùc vaø ñoä nhaùm ñaït ñöôïc

30

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

6. CHEÁ ÑOÄ CAÉT

Xem taøi lieäu SOÅ TAY COÂNG NGHEÄ CHEÁ TAÏO MAÙY

31

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH