LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH TIỀN TỆ HK2 2017-2018
PHẠM THỊ MỸ CHÂU
LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH TIỀN TỆ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HCM
KHOA TÀI CHÍNH
PHẠM THỊ MỸ CHÂU
chauptm@buh.edu.vn
THÔNG TIN CHUNG VỀ MÔN HỌC
Tên môn học: LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH TIỀN TỆ
Mã số môn học: BA020_1
Số tín chỉ: 3
Loại môn học: Cơ sở ngành
Môn học tiên quyết: Kinh tế vi mô, Kinh tế vĩ mô
Khoa/Bộ môn phụ trách: Khoa Tài chính/Bộ môn Tài chính tiền tệ
MÔ TẢ MÔN HỌC
Lý thuyết Tài chính – Tiền tệ là một trong những
môn học nằm trong khối kiến thức ngành.
Nội dung của môn học đề cập những vấn đề lý luận
cơ bản về tài chính – tiền tệ, làm nền tảng cho quá trình
nghiên cứu các vấn đề về kỹ thuật nghiệp vụ chuyên môn
trong lĩnh vực kinh tế, tài chính – ngân hàng.
MỤC TIÊU CỦA MÔN HỌC
Hiểu được những vấn đề lý luận cơ bản về tiền tệ, ngân hàng và
hệ thống tài chính.
Có khả năng tổ chức và làm việc theo nhóm để làm rõ các vấn đề
về lý thuyết tiền tệ, ngân hàng và hệ thống tài chính.
Áp dụng những kiến thức trên trong việc liên hệ và phân tích
những tình huống thực tiễn.
NỘI DUNG MÔN HỌC
Chương 1: Đại cương tiền tệ
Chương 2: Đại cương tài chính
Chương 3: Tài chính doanh nghiệp
Chương 4: Tài chính công
Chương 5: Tín dụng
Chương 6: Lãi suất
Chương 7: Thị trường tài chính & các định chế tài chính
trung gian
NỘI DUNG MÔN HỌC
Chương 8: Ngân hàng thương mại
Chương 9: Ngân hàng trung ương
Chương 10: Cung cầu tiền tệ
Chương 11: Lạm phát
Chương 12: Chính sách tiền tệ
Chương 13: Tài chính tiền tệ quốc tế
LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH TIỀN TỆ HK2 2017-2018
PHẠM THỊ MỸ CHÂU
TÀI LIỆU HỌC TẬP
+ Tài liệu chính: Giáo trình Lý thuyết tài chính tiền tệ, PGS. TS. Lê
Thị Tuyết Hoa 2016; slide bài giảng của giảng viên phụ trách.
+ Tài liệu tham khảo:
Tiền tệ, ngân hàng và thị trường tài chính (F. S. Mishkin).
Các văn bản pháp luật có liên quan.
Các tạp chí chuyên ngành về tài chính, ngân hàng.
www.sbv.gov.vn , www.mof.gov.vn , www.gso.gov.vn , www.cafef.vn
PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ
Giữa kỳ: tỷ lệ 40% (bao gồm tham dự lớp, phát biểu, làm bài
tập nhóm, tiểu luận, kiểm tra viết).
Cuối kỳ: tỷ lệ 60%, thi tự luận, được sử dụng 01 Giáo trình lý
thuyết tài chính tiền tệ.
YÊU CẦU ĐỐI VỚI MÔN HỌC
§Tham gia đầy đủ các buổi học trên lớp
§Có tài liệu học tập và tham khảo
§Làm đầy đủ bài tập cá nhân và bài tập nhóm
§Tham gia thảo luận và nghiên cứu tình huống theo yêu cầu của
giảng viên.
CÁC ĐỀ TÀI GỢI Ý
Hoạt động giao dịch và đầu tư tiền ảo, Việt Nam và thế giới
Lạm phát ở Việt Nam
Kinh nghiệm điều hành lạm phát ở các nước
Nợ công Việt Nam
Kinh nghiệm quản lý nợ công ở các nước
Thuế tài sản - kinh nghiệm ở các nước
LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH TIỀN TỆ HK2 2017-2018
PHẠM THỊ MỸ CHÂU
CHƯƠNG 1
ĐẠI CƯƠNG TIỀN TỆ
1
NỘI DUNG
1. SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TIỀN TỆ
2. BẢN CHẤT CỦA TIỀN TỆ
3. CÁC HÌNH THÁI TIỀN TỆ
4. CHỨC NĂNG CỦA TIỀN TỆ
5. VAI TRÒ CỦA TIỀN TỆ
6. CHẾ ĐỘ TIỀN TỆ
2
1. SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TIỀN TỆ
1.1. QUÁ TRÌNH RA ĐỜI CỦA TIỀN TỆ
1.2. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TIỀN TỆ
3
1.1. QUÁ TRÌNH RA ĐỜI CỦA TIỀN TỆ
Quátrìnhhìnhthànhtiềntệgắnliềnvớiquátrìnhrađời
vàpháttriểncủanềnsảnxuấtvàtraođổihànghoá
SXtựcung-tựcấp
ChếđộtưhữuvềtưliệuSX,
sựphâncônglaođộngxãhội
vàchuyênmônhóaSX
Khôngcótraođổi
hànghoá
Cótraođổi
hànghoá
H – H’ H – VẬT TG – H’
TIỀN TỆ 4
TÍNH CHẤT CỦA TIỀN TỆ
nTính ổn định giá trị
nTính dễ phân chia
nTính lâu bền
nTính dễ vận chuyển
nTính thuần nhất
5
1.2. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TIỀN TỆ
Hóa tệ
Kim tệ
Tiền giấy
khả hoán
Tiền giấy
bất khả
hoán
Tiền
điện tử
LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH TIỀN TỆ HK2 2017-2018
PHẠM THỊ MỸ CHÂU
2. BẢN CHẤT CỦA TIỀN TỆ
K.MARK Tiềntệlàhànghoáđặcbiệt,độcquyền
giữvaitròvậtnganggiáchungđểphục
vụchoquátrìnhlưuthônghànghoá
HIỆNĐẠI
Tiềntệlàbấtcứvậtgìđượcchấpnhận
chunglàmphươngtiệnđolường,phương
tiệntraođổivàphươngtiệntíchluỹgiátrị
8
3. CÁC HÌNH THÁI TIỀN TỆ
CĂNCỨVÀOGIÁTRỊ •TIỀNTHỰC
•DẤUHIỆUGIÁTRỊ
CĂNCỨVÀOHÌNHTHÁIVẬTCHẤT
•TIỀNMẶT
•TIỀNGHISỔ
9
3. CÁC HÌNH THÁI TIỀN TỆ
TIỀN THỰC Là hình thái tiền tệ có đầy đủ giá trị nội tại, lưu
thông được là nhờ giá trị của chính bản thân nó.
DẤU HIỆU GIÁ TRỊ
(Tín tệ)
Là hình thái tiền tệ, lưu thông được không phải nhờ
giá trị của bản thân, mà nhờ sự tín nhiệm, sự quy
ước của xã hội, của luật định đối với bản thân nó.
TIỀN MẶT Là tiền vật chất, được qui định cụ thể về hình dáng,
kích thước, trọng lượng, màu sắc, tên gọi.
TIỀN GHI SỔ
(Bút tệ)
Là tiền phi vật chất, tồn tại dưới hình thức những
con số, ghi trên tài khoản tại ngân hàng. 10
4. CHỨC NĂNG CỦA TIỀN TỆ
§CHỨC NĂNG THƯỚC ĐO GIÁ TRỊ
§CHỨC NĂNG PHƯƠNG TIỆN TRAO ĐỔI
§CHỨC NĂNG PHƯƠNG TIỆN TÍCH LUỸ
12
CHỨC NĂNG THƯỚC ĐO GIÁ TRỊ
Tiền thực hiện chức năng thước
đo giá trị khi tiền được sử dụng để đo lường
và biểu hiện giá trị của các hàng hoá
13
CHỨC NĂNG PHƯƠNG TIỆN TRAO ĐỔI
Tiền thực hiện chức năng phương tiện
trao đổi khi tiền làm trung gian cho quá trình trao đổi
hàng hoá dịch vụ và thanh toán các khoản nợ.
14
Sự vận động của tiền có thể gắn liền hoặc tách rời sự vận động
của hàng hóa.
LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH TIỀN TỆ HK2 2017-2018
PHẠM THỊ MỸ CHÂU
CHỨC NĂNG PHƯƠNG TIỆN TÍCH LUỸ
Tiền tệ thực hiện chức năng phương
tiện tích luỹ khi tiền tệ tạm thời trở về trạng thái
nằm im để dự trữ giá trị, thực hiện các chức
năng trao đổi trong tương lai.
15
5. VAI TRÒ CỦA TIỀN TỆ
nGóp phần thúc đẩy tính hiệu quả của nền kinh tế
nCông cụ tích luỹ và tập trung vốn cho xã hội
nGóp phần phát triển các quan hệ kinh tế quốc tế
nCông cụ quản lý kinh tế vĩ mô
17
6. CHẾ ĐỘ TIỀN TỆ
6.1. KHÁI NIỆM CHẾ ĐỘ TIỀN TỆ
6.2. NỘI DUNG CỦA CHẾ ĐỘ TIỀN TỆ
6.3. CÁC CHẾ ĐỘ TIỀN TỆ
6.4. CHẾ ĐỘ TIỀN TỆ Ở VIỆT NAM
18
6.1. KHÁI NIỆM CHẾ ĐỘ TIỀN TỆ
Chếđộtiềntệlàtoànbộnhữngquyđịnhmang
tínhphápluậtvềhìnhthứctổchứclưuthông
tiềntệcủamộtnướctrongđócácyếutốkhácnhau
củalưuthôngtiềntệđượckếthợp
vớinhaumộtcáchthốngnhất.
19
6.2. NỘI DUNG CỦA CHẾ ĐỘ TIỀN TỆ
PHƯƠNG TIỆN TIỀN TỆ •TIỀNĐÚCBẰNGKIMLOẠI
•TIỀNGIẤY
ĐƠN VỊ TIỀN TỆ
•TÊNGỌI,KÝHIỆU
•HÀMKIMLƯỢNG
•KẾTCẤUTIỀNTỆ
CƠ CHẾ ĐÚC TIỀN KLOẠI •CƠCHẾĐÚCTIỀNTỰDO
•CƠCHẾĐÚCTIỀNHẠNCHẾ
CƠ CHẾ PHÁT HÀNH TGIẤY •CHỦTHỂPHÁTHÀNH
•NGUYÊNTẮCPHÁTHÀNH
20
6.3. CÁC CHẾ ĐỘ TIỀN TỆ
a. CHẾĐỘSONGBẢNVỊ
b. CHẾĐỘĐƠNBẢNVỊ
c. CHẾĐỘNGOẠITỆBẢNVỊ
21