Lyù thuyeát
TAØI CHÍNH – TIEÀN TEÄ
TÍN DUÏNG - NGAÂN HAØNG
Co NAM HUONG
Giaûng vieân : Taøi chính – Ngaân haøng
chöông trình cuûa hoïc phaàn
1- Soá ñôn vò hoïc trình: 4
2- Trình ñoä: daønh cho naêm thöù 2
3- Phaân boå thôøi gian: 3- Phaân boå thôøi gian:
- Lyù thuyeát: 45 tieát
-Thöïc haønh: 15 tieát
Yeâu caàu cuûa hoïc phaàn
Ñieàu kieän tieân quyeát:
- Sau caùc moân Kinh teá chính trò, kinh teá hoïc.
Muïc tieâu cuûa hoïc phaàn:
- Trang bò lyù luaän veà caùc phaïm truø, noäi dung, ñaëc ñieåm, caùc quy
luaät vaän ñoäng cuûa thò tröôøng taøi chính - tieàn teä,
- Nhaän thöùc ñaày ñuû, chính xaùc vaø coù khaû naêng vaän duïng toång hôïp
kieán thöùc taøi chính tieàn teä vaøo thöïc tieãn.
- Cô sôû ñeå tieáp caän caùc moân hoïc chuyeân ngaønh coù lieân quan.
Noäi dung cuûa hoïc phaàn
1- Toång quan veà taøi chính vaø heä thoáng taøi chính
2- Taøi chính coâng
3- Taøi chính Doanh nghieäp 3- Taøi chính Doanh nghieäp
4- Thò tröôøng taøi chính
5- Toång quan veà tieàn teä
6- Cung caàu tieàn teä,chính saùch tieàn teä
7- Laïm phaùt tieàn teä
Nhieäm vuï cuûa sinh vieân
1- Tham khaûo taøi lieäu tröôùc khi leân lôùp
2- Coù maët ñaày ñuû treân lôùp ñaày ñuû theo soá tieát ñaõ quy ñònh
3- Ñoïc baùo chí, taøi lieäu, thoâng tin lieân quan. 3- Ñoïc baùo chí, taøi lieäu, thoâng tin lieân quan.
4- Tham döï ñaày ñuû caùc buoåi Cemina
5- Thöïc hieän ñaày ñuû caùc baøi vieát
6- Tham döï caùc buoåi thuyeát trình
Taøi lieäu tham khaûo
1- Tieàn teä – Ngaân haøng - PGS.TS.Leâ Vaên Tö – NXB Thoáng Keâ 2006
2- Tieàn teä vaø thò tröôøng taøi chính – Mihskin – NXB Thoáng Keâ 1995
3- Nhaäp moân taøi chính tieàn teä – PGS.TS.Döông Thò Bình Minh vaø 3- Nhaäp moân taøi chính tieàn teä – PGS.TS.Döông Thò Bình Minh vaø
PGS.TS Söû Ñình Thaønh – NXB Thoáng Keâ 2008
4- Tieàn teä – Ngaân haøng - TS.Nguyeãn Minh Kieàu – NXB Thoáng Keâ 2008
5- Kinh teá hoïc – David Begg – Ñaïi hoïc KTQD – NXB GDQG 2008
Tieâu chuaån ñaùnh giaù
1- Ñaùnh giaù quaù trình:
- Tyû leä chieám 30% ñieåm, Baèng caùc hình thöùc
+ Vieát baøi
+ Thuyeát trình
+ Thaûo luaän nhoùm (Cemina)
2- Ñaùnh giaù keát thuùc hoïc phaàn:
- Tyû leä chieám 70% ñieåm
- Baèng hình thöùc Thi traéc nghieäm
3- Thang ñieåm: 10 ñieåm
CHÖÔNG 1
TOÅNG QUAN VEÀ TAØI CHÍNH VAØ HEÄ THOÁNG TAØI CHÍNH
1. KHAÙI QUAÙT VEÀ TAØI CHÍNH
2. KHAÙI QUAÙT VEÀ HEÄ THOÁNG TAØI CHÍNH
3. TOÅ CHÖÙC HUY ÑOÄNG, SÖÛ DUÏNG VAØ QUAÛN LYÙ NGUOÀN TAØI CHÍNH
4. CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH QUOÁC GIA
Muïc 1
Khaùi quaùt VEÀ TAØI CHÍNH
1.1. Nguoàn goác hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa taøi chính
1.2. Khaùi nieäm veà taøi chính
1.3. Baûn chaát cuûa taøi chính:
1.4. Chöùc naêng cuûa taøi chính
Muïc 1.1
Nguoàn goác hình thaønh vaø Phaùt trieån cuûa TAØI CHÍNH
- Gaén lieàn vôùi lòch söû phaùt trieån vaø phaân coâng LÑXH
- Quaù trình hình thaønh cheá ñoä chieám höõu tö nhaân vaø nhaø nöôùc
- Söï xuaát hieän cuûa tieàn teä vaø neàn saûn xuaát haøng hoùa
- Vieäc taïo laäp vaø söû duïng caùc quyõ tieàn teä cho tieâu duøng vaø ñaàu tö
Muïc 1.2
Khaùi nieäm VEÀ TAØI CHÍNH
- Taøi chính laø caùc quan heä tieàn teä (P.J.Drake)
- Taøi chính laø caùc quan heä phaân phoái (Töø ñieån Kinh teá hoïc)
- Taøi chính laø caùc quan heä kinh teá - Taøi chính laø caùc quan heä kinh teá
Noùi chung, Taøi chính laø toång theå caùc moái quan heä kinh teá lieân quan
ñeán quaù trình phaân phoái TSPXH döôùi hình thöùc giaù trò, thoâng qua
vieäc taïo laäp vaø söû duïng caùc quyõ tieàn teä nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu
tích luõy vaø tieâu duøng cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá.
Muïc 1.3
Baûn chaát cuûa TAØI CHÍNH
- Quan heä kinh teá giöõa Nhaø nöôùc vôùi doanh nghieäp vaø daân cö
- Quan heä giöõa caùc ÑCTCTG vôùi caùc toå chöùc phi taøi chính vaø daân cö
- Quan heä giöõa caùc doanh nghieäp, giöõa caùc daân cö vaø trong noäi boä
- Quan heä giöõa caùc nöôùc treân theá giôùi
Tö duy:
- Caùc quan heä treân theå hieän qua caùc hình thöùc naøo?
- Laøm theá naøo ñeå toång hoøa caùc quan heä?
- Vai troø cuûa nhaø nöôùc trong vieäc caân baèng caùc quan heä treân.
- Thöïc tieãn hieän nay maø baïn bieát?
- Quan ñieåm rieâng cuûa baïn?
Muïc 1.4
Chöùc naêng cuûa TAØI CHÍNH
1- Taïo laäp nguoàn taøi chính
2- Phaân boå nguoàn taøi chính
3- Kieåm tra taøi chính
Muïc 2
Khaùi quaùt VEÀ heä thoáng tAØI CHÍNH
2.1. Khaùi nieäm heä thoáng taøi chính
2.2. Chöùc naêng cuûa heä thoáng taøi chính.
2.3. Caáu truùc cuûa heä thoáng taøi chính, bao goàm:
Muïc 2.1
Khaùi nieäm heä thoáng TAØI CHÍNH
Heä thoáng taøi chính laø toång theå caùc quan heä taøi chính gaén lieàn
vôùi quaù trình hình thaønh vaø söû duïng caùc quyõ tieàn teä, laø caàu noái
gaén keát caùc quan heä cung caàu voán trong neàn kinh teá.
Muïc 2.1
Khaùi nieäm heä thoáng TAØI CHÍNH
Heä thoáng taøi chính caáu thaønh bôûi ba boä phaän
1- Thò tröôøng taøi chính
2- Caùc ñònh cheá taøi chính 2- Caùc ñònh cheá taøi chính
3- Cô sôû haï taàng taøi chính.
Muïc 2.2
Chöùc naêng cuûa heä thoáng TAØI CHÍNH
1- Taïo ra caùc keânh chuyeån taûi voán, thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá
2- Cung caáp caùc dòch vuï vaø thoâng tin taøi chính, taêng tính thanh
khoûan vaø chia seû ruûi ro
Muïc 2.3
Caáu truùc cuûa heä thoáng TAØI CHÍNH
1- Ngaân saùch nhaø nöôùc
5- Taøi chính daân cö vaø hoä gia ñình
6- Baûo hieåm xaõ hoäi 6- Baûo hieåm xaõ hoäi
7- Baûo hieåm taøi saûn vaø nhaân thoï
Toå chöùc huy ñoäng, söû duïng
Muïc 3
Vaø quaûn lyù TAØI CHÍNH
3.1. Toå chöùc huy ñoäng nguoàn taøi chính
3.1.1. Huy ñoäng nguoàn taøi chính cuûa nhaø nöôùc
3.1.2. Huy ñoäng taøi chính cuûa doanh nghieäp
3.1.3. Huy ñoäng taøi chính cuûa daân cö vaø hoä gia ñình
3.2. Toå chöùc söû duïng nguoàn taøi chính
3.3. Quaûn lyù nguoàn taøi chính
Muïc 4
Chính saùch TAØI CHÍNH quoác gia
4.1. Khaùi nieäm chính saùch taøi chính quoác gia
4.2. Muïc tieâu cuûa chính saùch taøi chính quoác gia 4.2. Muïc tieâu cuûa chính saùch taøi chính quoác gia
4.3. Caùc quan ñieåm cô baûn
CHÖÔNG 2
TAØI CHÍNH coâng
1. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN VEÀ TAØI CHÍNH COÂNG
2. NGAÂN SAÙCH NHAØ NÖÔÙC
3. CHÍNH SAÙCH VAØ HEÄ THOÁNG CAÙC COÂNG CUÏ QUAÛN LYÙ NSNN 3. CHÍNH SAÙCH VAØ HEÄ THOÁNG CAÙC COÂNG CUÏ QUAÛN LYÙ NSNN
4. CAÙC QUYÕ TAØI CHÍNH KHAÙC CUÛA NHAØ NÖÔÙC
5. CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH COÂNG QUOÁC GIA ÑEÁN 2010
Muïc 1
nhöõng vaán ñeà cô baûn veà taøi chính coâng
1.1. Söï hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa taøi chính coâng
1.2. Khaùi nieäm taøi chính coâng
1.3. Ñaëc ñieåm cuûa taøi chính coâng
1.4. Vai troø cuûa taøi chính coâng
Muïc 1.1
Söï hình thaønh vaø phaùt trieån taøi chính coâng
- Söï hình thaønh cuûa taøi chính coâng:
gaén lieàn vôùi söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa nhaø nöôùc.
- Quaù trình phaùt trieån taøi chính coâng:
Caùc quan ñieåm, nhaän thöùc vaø cô cheá vaän haønh cuûa taøi Caùc quan ñieåm, nhaän thöùc vaø cô cheá vaän haønh cuûa taøi
chính coâng theå hieän qua hai giai ñoïan 1- Taøi chính coâng coå ñieån (tröôùc theá kyû 19)
2- taøi chính coâng hieän ñaïi (sau cttg laàn thöù 1)
Muïc 1.2
Khaùi nieäm taøi chính coâng
Taøi chính coâng toàn taïi vôùi nhieàu Quan ñieåm
1- Ñoàng nhaát vôùi caùc kyõ thuaät taøi chính vó moâ
2- Ñoàng nhaát vôùi caùc hoïat ñoäng thu chi baèng tieàn cuûa nhaø nöôùc
3- Ñoàng nhaát vôùi phaân tích thueá vaø chi tieâu cuûa chính phuû .
Noùi chung, taøi chính coâng laø caùc hoïat ñoäng thu chi tieàn teä cuûa
nhaø nöôùc ñöôïc thöïc hieän theo khuoân khoå phaùp lyù, muïc tieâu
nhaèm thöïc hieän caùc chöùc naêng kinh teá, chính trò xaõ hoäi voán coù.
Muïc 1.2
Khaùi nieäm taøi chính coâng
Taøi chính coâng bao goàm
- Caùc quyõ NSNN
- Caùc Quyõ ngoøai NSNN - Caùc Quyõ ngoøai NSNN
- Taøi chính cuûa caùc ñôn vò QLHCNN vaø HCSN
Muïc 1.3
Ñaëc ñieåm cuûa taøi chính coâng
1- Gaén lieàn vôùi hoïat ñoäng nhaø nöôùc
2- Thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc
3- Phuïc vuï phi lôïi nhuaän vì lôïi ích cuûa coäng ñoàng 3- Phuïc vuï phi lôïi nhuaän vì lôïi ích cuûa coäng ñoàng
4- Cung caáp haøng hoùa coâng mieãn phí
5- Quaûn lyù coâng khai minh baïch
Muïc 1.4
Vai troø cuûa taøi chính coâng
1- Huy ñoäng nguoàn taøi chính, ñaûm baûo nhu caàu chi tieâu cuûa NN
2- Thuùc ñaåy söï dòch chuyeån cô caáu KT, ñaûm baûo taêng tröôûng beàn vöõng 2- Thuùc ñaåy söï dòch chuyeån cô caáu KT, ñaûm baûo taêng tröôûng beàn vöõng
3- Goùp phaàn oån ñònh thò tröôøng vaø giaù caû haøng hoùa
4- Taùi phaân phoái thu nhaäp, thöïc hieän coâng baèng xaõ hoäi
Muïc 2
Ngaân saùch nhaø nöôùc
2.1. Khaùi nieäm NSNN
2.2. Toå chöùc heä thoáng NSNN 2.2. Toå chöùc heä thoáng NSNN
2.3. Vai troø cuûa heä thoáng NSNN
Muïc 2.1
Khaùi nieäm nsnn
Theo Luaät NSNN VN ban haønh naêm 1996 vaø söûa ñoåi naêm 2002
“NSNN laø toøan boä caùc khoûan thu chi cuûa Nhaø nöôùc ñaõ
ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn quyeát ñònh vaø ñöôïc thöïc
hieän trong moät naêm, ñeå baûo ñaûm thöïc hieän caùc chöùc
naêng, nhieäm vuï cuûa nhaø nöôùc”.
Muïc 2.1
Khaùi nieäm nsnn
Ñaëc ñieåm cuûa NSNN
1- Phaûn aùnh söï taïo laäp vaø söû duïng caùc quyõ tieàn teä cuûa nhaø nöôùc
2- Ñöôïc theå cheá hoùa baèng luaät phaùp
3- Thieát laäp coù keá hoïach
4- Hoïat ñoäng phaân phoái gaén lieàn vôùi caùc quan heä taøi chính
Muïc 2.1
Khaùi nieäm nsnn
Caùc quan heä taøi chính, theå hieän lôïi ích
1- Giöõa nhaø nöôùc vôùi khu vöïc doanh nghieäp
2- Giöõa Nhaø nöôùc vôùi caùc ñôn vò HCSN
3- Giöõa Nhaø nöôùc vôùi aùcc taàng lôùp daân cö
4- Giöõa Nhaø nöôùc vôùi thò tröôøng taøi chính
Muïc 2.2
Toå chöùc heä thoáng nsnn
1- Theo nhieàu caáp: TW, Tænh – Thaønh phoá, Quaän – Huyeän
2- Nguyeân taéc quaûn lyù: 2- Nguyeân taéc quaûn lyù:
- Taäp trung daân chuû, coâng khai, minh baïch,
- Phaân caáp, gaén quyeàn haïn vôùi chòu traùch nhieäm
3- Caùc chính saùch quaûn lyù ñöôïc Theå cheá hoùa ñaày ñuû
Muïc 2.3
Vai troø cuûa heä thoáng nsnn
1- OÅn ñònh moâi tröôøng taøi chính vó moâ
2- Ñieàu chænh vaø thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá
3- Coâng cuï phuïc vuï cho heä thoáng chính trò
4- Kieåm tra NSNN
Muïc 3
Chính saùch ngaân saùch vaø heä thoáng
Caùc coâng cuï quaûn lyù nsnn
3.1. Chính saùch thu NSNN
3.2. Chính saùch chi NSNN 3.2. Chính saùch chi NSNN
3.3. Nguyeân taéc Caân ñoái NSNN Vieät Nam:
Muïc 3.1
chính saùch thu nsnn
3.1.1. Thueá,
3.1.2. Leä phí vaø phí
3.1.3. Thu töø hoaït ñoäng kinh teá cuûa nhaø nöôùc 3.1.3. Thu töø hoaït ñoäng kinh teá cuûa nhaø nöôùc
3.1.4. Vay nôï vaø vieän trôï cuûa chính phuû
Muïc 3.1
chính saùch thueá
Thueá laø khoûan ñoùng goùp baét buoäc, cho NSNN ñöôïc theå cheá
hoùa baèng luaät phaùp, aùp duïng ñoái vôùi moïi coâng daân vaø TCKT
Baûn chaát thueá: Baûn chaát thueá:
1- Coâng cuï phaân phoái laïi nguoàn taøi chính xaõ hoäi
2- Vöøa mang tính cöôõng cheá, ñoäng vieân vaø khoâng hoøan traû.
3- Nguoàn thu ñaùp öùng nhu caàu chi tieâu cuûa Nhaø nöôùc
4- Taùc ñoäng lôùn ñeán quaù trình ñieàu haønh quaûn lyù neàn KT
5- Coù hai hình thöùc: thueá tröïc thu vaø thueá giaùn thu
Muïc 3.1
chính saùch phí vaø leä phí
Leä phí laø caùc khoûan baét buoäc ñoái vôùi moïi coâng daân vaø TCKT
nhaèm buø ñaép chi phí cho caùc hoïat ñoäng haønh chính maø Nhaø
nöôùc cung caáp. Mang tính phaùp lyù vaø tính hoøan traû tröïc tieáp nöôùc cung caáp. Mang tính phaùp lyù vaø tính hoøan traû tröïc tieáp
Phí laø caùc khoûan thu mang tính buø ñaép moät phaàn chi
phí thöôøng xuyeân vaø baát thöôøng veà caùc dòch vuï coâng
coäng phuïc vuï cho ngöôøi noäp phí. Vöøa mang tính phoå
bieán vöøa mang tính ñòa phöông
Muïc 3.1
chính saùch thu töø hoïat ñoäng kinh teá
Thu töø keát quaû ñaàu tö vaøo caùc hoïat ñoäng kinh teá baèng
voán goùp cuûa nhaø nöôùc
Caùc hình thöùc HÑKT Nhaø nöôùc: Caùc hình thöùc HÑKT Nhaø nöôùc:
1- Doanh nghieäp Nhaø nöôùc
2- Doanh nghieäp Lieân doanh
3- Doanh nghieäp coå phaàn hoùa
Muïc 3.1
chính saùch vay nôï vaø vieän trôï
Vay nôï cuûa chính phuû: Hay tín duïng nhaø nöôùc ñeå buø ñaép
thieáu huït NSNN, ñaùp öùng yeâu caàu ñaàu tö phaùt trieån kinh teá.
Caùc hình thöùc vay nôï cuûa chính phuû: Caùc hình thöùc vay nôï cuûa chính phuû:
1- Tín phieáu kho baïc
2- Traùi phieáu kho baïc
3- Traùi phieáu ñaàu tö
4- Hieäp ñònh vay nôï chính phuû
5- Ñaàu tö quoác teá giaùn tieáp
Muïc 3.2
Chính saùch chi nsnn
3.2.1. Chi ñaàu tö phaùt trieån
3.2.2. Chi thöôøng xuyeân 3.2.2. Chi thöôøng xuyeân
3.2.3. Chi traû nôï goác tieàn do chính phuû vay
Muïc 3.2
chính saùch chi ñaàu tö phaùt trieån
Laø caùc khoûan chi coù tính chaát tích luõy, coù aûnh höôûng tröïc
tieáp ñeán taêng NSLÑ vaø caùc caân ñoái lôùn trong neàn kinh teá.
Möùc chi phuï thuoäc vaøo taêng tröôûng kinh teá, muïc tieâu chính
saùch, heä thoáng quaûn lyù vaø phöông thöùc caáp phaùt.
Caùc khoûan chi:
1- Xaây döïng coâng trình keát caáu haï taàng kinh teá
2- Hoã trôï voán caùc DNNN
3- Goùp voán coå phaàn, voán lieân doanh
4- Laãp quyõ hoã trôï phaùt trieån
5- Laäp caùc quyõ döï tröõ nhaø nöôùc
Muïc 3.2
chính saùch chi thöôøng xuyeân
Chi cho tieâu duøng xaõ hoäi gaén vôùi chöùc naêng quaûn lyù
xaõ hoäi cuûa nhaø nöôùc
Coù hai phaàn: Coù hai phaàn:
1- Chi söï nghieäp kinh teá, vaên hoùa xaõ hoäi gaén vôùi con ngöôøi
2- Chi quaûn lyù nhaø nöôùc, xaõ hoäi – gaén vôùi coâng vieäc
Muïc 3.3
Nguyeân taéc caân ñoái nsnn vieät nam
Ñaûm baûo caùc nguyeân taéc
1- Toång thu > Toång chi thöôøng xuyeân
2- Boäi chi < Chi cho ñaàu tö phaùt trieån
3- Vay nôï ñeå buø ñaép boäi chi
4- NSNN ñòa phöông khoâng ñöôïc chi xaây döïng quaù 30% voán
ñaàu tö
Muïc 4
Caùc quyõ taøi chính ngoøai nsnn
4.1. Khaùi quaùt veà caùc quyõ taøi chính khaùc cuûa nhaø nöôùc
4.2. Heä thoáng caùc loaïi quyõ taøi chính ngoaøi NSNN 4.2. Heä thoáng caùc loaïi quyõ taøi chính ngoaøi NSNN
Muïc 4.1
Caùc quyõ taøi chính ngoøai NSNN
Phuïc vuï caùc muïc tieâu khaùc
Ñaëc ñieåm:
1- Ñöôïc NSNN taøi trôï ñeå caân ñoái thu chi 1- Ñöôïc NSNN taøi trôï ñeå caân ñoái thu chi
2- Hoïat ñoäng theo chính saùch cheá ñoä cuûa nhaø nöôùc
3- Phuïc vuï nhieàu muïc tieâu vaø ñoái töôïng khaùc nhau
4- Cô cheá hoïat ñoäng linh hoïat, raøng buoäc baèng lôïi ích KT
5- Hoïat ñoäng khoâng oån ñònh vaø thöôøng xuyeân
Muïc 4.2
heä thoáng caùc quyõ taøi chính ngoøai NSNN
Bao goàm:
1- Quyõ döï tröõ cuûa Nhaø nöôùc
2- Caùc quyõ baûo trôï xaõ hoäi 2- Caùc quyõ baûo trôï xaõ hoäi
3- Caùc quyõ hoã trôï taøi chính nhaø nöôùc
Muïc 5
Chính saùch taøi chính coâng quoác gia ñeán naêm 2010
5.1. Chính saùch thu NSNN
5.2. Chính saùch chi NSNN 5.2. Chính saùch chi NSNN
5.3. Chính saùch caân ñoái vaø xöû lyù boäi chi NSNN
5.4. Chính saùch vay nôï nöôùc ngoaøi
CHÖÔNG 3
TAØI CHÍNH doanh nghieäp
1. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN CUÛA TAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP
2. QUAÛN LYÙ NGUOÀN VOÁN VAØ SÖÛ DUÏNG VOÁN
3. QUAÛN LYÙ CHI PHÍ, DOANH THU VAØ LÔÏI NHUAÄN CUÛA DOANH NGHIEÄP
4. CHÍNH SAÙCH PHAÙT TRIEÅN TAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP ÑEÁN NAÊM 2010
MUÏC 1
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN veà TCDN
1.1. Khaùi nieäm taøi chính doanh nghieäp
1.2. Vai troø cuûa taøi chính doanh nghieäp
1.3. Caáu truùc taøi chính cuûa doanh nghieäp
MUÏC 1.1
Khaùi nieäm veà taøi chính doanh nghieäp
Khaùi nieäm doanh nghieäp
Theo J,M.Albertini “Moïi HÑKT baèng caùch naøy hay caùch khaùc ñeàu
laø söï phoái hôïp giöõa lao ñoäng vaø tö baûn”. laø söï phoái hôïp giöõa lao ñoäng vaø tö baûn”.
Theo Paul A.Samuelson vaø William D.Nordhaus “DN laø ñôn vò saûn
xuaát cô baûn trong neàn kinh teá, thöïc hieän haønh vi thueâ lao ñoäng
vaø mua caùc yeáu toá ñaàu vaøo nhaèm saûn xuaát vaø baùn haøng hoùa”
MUÏC 1.1
Khaùi nieäm veà taøi chính doanh nghieäp
Toùm laïi,
Doanh nghieäp laø caùc TCKT thöïc hieän chöùc naêng SXKD, taïo ra saûn
phaåm. HÑKD cuûa Doanh nghieäp laø söï keát hôïp giöõa caùc yeáu toá voán, phaåm. HÑKD cuûa Doanh nghieäp laø söï keát hôïp giöõa caùc yeáu toá voán,
lao ñoäng vaø caùc yeáu toá khaùc. Söï vaän ñoäng cuûa caùc yeáu toá naøy coù
lieân quan maät thieát ñeán thò tröôøng voán, thò tröôøng lao ñoäng, thò
tröôøng haøng hoùa, dòch vuï vaø caû toå chöùc noäi boä trong Doanh nghieäp
MUÏC 1.1
Khaùi nieäm veà taøi chính doanh nghieäp
Khaùi nieäm taøi chính doanh nghieäp
Taøi chính doanh nghieäp laø söï vaän ñoäng cuûa voán tieàn teä trong quaù
trình SXKD cuûa doanh nghieäp, thoâng qua caùc moái quan heä trình SXKD cuûa doanh nghieäp, thoâng qua caùc moái quan heä
- Giöõa Doanh nghieäp vôùi Nhaø nöôùc,
- Trong noäi boä Doanh nghieäp giöõa coâng ty meï – con, giöõa caùc
chuû sôû höõu voán vôùi caùc nhaø quaûn lyù vaø ngöôøi lao ñoäng.
- Giöõa doanh nghieäp vôùi thò tröôøng mua - baùn
MUÏC 1.2
Vai troø cuûa taøi chính doanh nghieäp
1- Toå chöùc huy ñoäng vaø phaân phoái coù hieäu quaû caùc nguoàn TC
2- Taïo laäp caùc ñoøn baåy TC kích thích, ñieàu tieát caùc HÑKT
3- Kieåm tra ñaùnh giaù hieäu quaû caùc HÑKD 3- Kieåm tra ñaùnh giaù hieäu quaû caùc HÑKD
4- Ñaàu tö kinh doanh voán treân thò tröôøng taøi chính
5- Hoïach ñònh chieán löôïc taøi chính
MUÏC 1.3
Caáu truùc taøi chính doanh nghieäp
Laø vieäc xaây döïng caùc moâ hình taøi chính, gaén lieàn vôùi muïc tieâu
chieán löôïc cuûa töøng thò tröôøng cuï theå, trong moät chu kyø SXKD.
Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán caáu truùc taøi chính DN
- Tính chaát haøng hoùa, dòch vuï vaø quy trình SXKD. Tính chaát haøng hoùa, dòch vuï vaø quy trình SXKD.
- Phöông tieän, coâng ngheä SXKD
- Thò phaàn vaø quy moâ thò tröôøng
- Naêng löïc toå chöùc quaûn lyù
- Chính saùch KTXH quoác gia vaø quoác teá
MUÏC 2
QUAÛN LYÙ VOÁN VAØ SÖÛ DUÏNG VOÁN
2.1. Quản lý vốn tài sản kinh doanh
2.1.1.Vốn tài sản dài hạn
2.1.2. Quản lý vốn tài sản ngắn hạn 2.1.2. Quản lý vốn tài sản ngắn hạn
2.1.3. Quản lý vốn đầu tư
2.2. Quản lý nguồn viện trợ cho hoạt động sản xuất kinh
doanh
MUÏC 2.1
QUAÛN LYÙ VOÁN taøi saûn kinh doanh
Voán taøi saûn kinh doanh laø caùc phöông tieän taøi saûn, caùc yeáu toá vaät
chaát maø DN phaûi coù ñeå tieán haønh caùc HÑKD.
Nhu caàu voán TSKD bao goàm: voán coá ñònh vaø voán löu ñoäng.
Caáu truùc voán kinh doanh tuøy vaøo coâng duïng tính naêng, thôøi gian söû
duïng TSKD. Moãi caáu truùc ñeàu coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán naêng suùaât,
chi phí, giaù thaønh saûn phaåm cuûa doanh nghieäp.
Nguyeân taéc Quaûn lyù voán TSKD: baûo toøan ñeå TSXMR
MUÏC 2.1.1
QUAÛN LYÙ VOÁN taøi saûn coá ñònh
Voán TSCÑ laø söï bieåu hieän baèng tieàn cuûa toøan boä TSCÑ ñöôïc duøng
phuïc vuï cho HÑSXKD cuûa doanh nghieäp.
Ñaëc ñieåm:
- Thôøi gian söû duïng daøi - Thôøi gian söû duïng daøi
- Giaù trò lôùn
- Tham gia nhieàu laàn vaøo chu kyø SXKD
- Hình thaùi vaät chaát khoâng thay ñoåi
- Giaù trò giaûm daàn theo thôøi gian döôùi hình thöùc hao moøn
- Giaù trò luaân chuyeån daàn vaøo giaù thaønh SP sau moãi chu kyø SXKD
MUÏC 2.1.1
QUAÛN LYÙ VOÁN taøi saûn coá ñònh
1- Quaûn lyù voán TSCÑ theo cô caáu:
-Theo quyeàn sôû höõu:
TSCÑ töï coù vaø TSCÑ ñi thueâ
-Theo tình hình söû duïng: -Theo tình hình söû duïng:
TSCÑ ñang söû duïng, döï tröõ, chôø thanh lyù.
-Theo coâng duïng:
TSCÑ tröïc tieáp SX, quaûn lyù, tieâu thuï, phuùc lôïi
-Theo hình thaùi:
TSCÑ höõu hình, voâ hình
MUÏC 2.1.1
QUAÛN LYÙ VOÁN taøi saûn coá ñònh
2- Quaûn lyù voán TSDH theo giaù trò :
- Khaáu hao theo ñöôøng thaúng
- Khaáu hao gia toác giaûm daàn - Khaáu hao gia toác giaûm daàn
- Khaáu hao gia toác theo tyû leä giaûm daàn
- Khaáu hao gia toác theo tyû leä keùp
- Khaáu hao theo saûn löôïng
- Khaáu hao moät laàn
MUÏC 2.1.2
QUAÛN LYÙ VOÁN taøi saûn löu ñoäng
Voán TSLÑ laø bieåu hieän baèng tieàn veà toøan boä TSLÑ cuûa DN duøng
phuïc vuï trong quaù trình SXKD.
Ñaëc ñieåm: Ñaëc ñieåm:
- Luoân vaän haønh, thay theá chuyeån hoùa laãn nhau
- Chuyeån heát vaøo giaù trò SP sau moät chu kyø SXKD
- Thu toøan boä moät laàn khi keát thuùc tieâu thuï.
- Coù nhieàu loïai nhö VLÑ baèng tieàn, hieän vaät, coâng nôï.
MUÏC 2.1.2
QUAÛN LYÙ VOÁN taøi saûn löu ñoäng
1- Quaûn lyù voán baèng tieàn
2- Quaûn lyù caùc khoûan phaûi thu
3- Quaûn lyù haøng toàn kho 3- Quaûn lyù haøng toàn kho
Caùc chæ tieâu Quaûn lyù hieäu quaû söû duïng voán :
- Soá laàn luaân chuyeån
- Möùc sinh lôïi
- Heä soá voán löu ñoäng treân doanh thu
MUÏC 2.1.3
QUAÛN LYÙ VOÁN ñaàu tö taøi saûn taøi chính
Laø caùc hoïat ñoäng söû duïng voán ñaàu tö ra beân ngoøai
doanh nghieäp nhaèm tìm kieám khaû naêng sinh lôïi.
Caùc loïai voán ñaàu tö taøi saûn taøi chính: Caùc loïai voán ñaàu tö taøi saûn taøi chính:
- Mua baùn chöùng khoùan
- Goùp voán lieân doanh
- Cho thueâ taøi chính
- Ñaàu tö ngaén trung vaø daøi haïn
MUÏC 2.2
QUAÛN LYÙ nguoàn taøi trôï nhu caàu voán kd
Nguoàn taøi trôï nhu caàu voán KD laø caùc nguoàn löïc taøi chính ñöôïc huy
ñoäng khai thaùc baèng nhieàu phöông thöùc, hình thöùc, cô cheá khaùc
nhau nhaèm ñaûm baûo duy trì HÑKD caû veà tröôùc maét vaø laâu daøi.
Caáu truùc nguoàn voán
Caøng an toøan, oån ñònh, hôïp lyù, linh hoïat thì hoïat ñoäng cuûa doanh
nghieäp seõ caøng naêng ñoäng vaø hieäu quaû.
Caùc nguoàn taøi trôï voán kinh doanh
- Nguoàn voán beân trong, beân ngoøai
- Nguoàn voán ngaén, trung vaø daøi haïn
MUÏC 3
Quaûn lyù chi phí, doanh thu vaø lôïi nhuaän doanh nghieäp
3.1. Quaûn lyù chi phí kinh doanh
3.2. Quaûn lyù doanh thu cuûa doanh nghieäp
3.3. Phaân phoái lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp
MUÏC 3.1
QUAÛN LYÙ chi phí kinh doanh
Quaûn lyù chi phí kinh doanh laø quaûn lyù tieâu hao vaät chaát trong
quaù trình saûn xuaát, treân moãi ñôn vò SP, coâng vieäc ñöôïc ñaët ra.
Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán möùc tieâu hao
- Giaù caû caùc yeáu toá ñaàu vaøo
- Coâng ngheä, tay ngheà lao ñoäng
- Quy moâ SXKD
Nguyeân taéc söû duïng chi phí SXKD:
ñaûm baûo tieát kieäm, coù keá hoïach, traùnh sai hoûng
MUÏC 3.2
QUAÛN LYÙ doanh thu
Quaûn lyù doanh thu laø quaûn lyù thu nhaäp töø ñaàu tö, kinh doanh,
bao goàm caùc khoûan thöïc thu vaø nôï phaùt sinh.
Doanh thu doanh nghieäp bao goàm: Doanh thu doanh nghieäp bao goàm:
- Doanh thu baùn SP, HH, cung öùng DV
- Thu nhaäp töø hoïat ñoäng ñaàu tö taøi chính, kinh doanh voán
- Thu nhaäp khaùc ngoøai döï tính
MUÏC 3.3
Phaân phoái lôïi nhuaän
Lôïi nhuaän laø cheânh leäch giöõa thu nhaäp vaø chi phí töông öùng vôùi keát
quaû tieâu thuï. Lôïi nhuaän coù lieân quan ñeán lôïi ích cuûa nhieàu ñoái töôïn
neáu phaân phoái lôïi nhuaän hôïp lyù laø ñoäng löïc cho söï phaùt trieån.
Nguyeân taéc phaân phoái: phaûi ñaûm baûo Nguyeân taéc phaân phoái: phaûi ñaûm baûo
- Tích luõy, Ñaàu tö taùi saûn xuaát môû roäng
- Döï phoøng haïn cheá ruûi ro, taïo an toøan cho SXKD
- Taïo ñoäng löïc kích thích, ñem laïi söï thoáng nhaát muïc tieâu giöõa
ngöôøi lao ñoäng vaø nhaø ñaàu tö
MUÏC 3.3
Phaân phoái lôïi nhuaän
Phaân phoái Lôïi nhuaän ñeå hình thaønh caùc quyõ:
- Quyõ ñaàu tö phaùt trieån
- Quyõ döï phoøng taøi chính
- Quyõ döï phoøng trôï caáp maát vieäc - Quyõ döï phoøng trôï caáp maát vieäc
- Quyõ phuùc lôïi
- Quyõ khen thöôûng
MUÏC 4
Chính saùch phaùt trieån tcdn ñeán naêm 2010
4.1. Chính saùch taïo voán vaø söû duïng voán
4.2. Chính saùch ñoái vôùi DNNN
CEMINA KHOA HOÏC
1. Moái quan heä giöõa TC – TT – TD
2. Moái quan heä giöõa caùc chuû theå taøi chính
3. Vai troø cuûa TCC vaø TCDN ñoái vôùi söï phaùt
trieån cuûa heä thoáng taøi chính
CHÖÔNG 4
THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH (FINANCIAL MARKET)
1. THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH LAØ GÌ ?
2. THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ.
3. THÒ TRÖÔØNG VOÁN. 3. THÒ TRÖÔØNG VOÁN.
4. THÒ TRÖÔØNG CHÖÙNG KHOAÙN (SECURITY MARKET)
5. CHÍNH SAÙCH PHAÙT TRIEÅN THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH
MUÏC 1
THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH LAØ GÌ ? (FINANCIAL MARKET)
1.1. Nguoàn goác quaù trình hình thaønh thò tröôøng taøi chính
1.2. Khaùi quaùt veà thò tröôøng taøi chính
1.3. Vai troø vaø chöùc naêng cuûa thò tröôøng taøi chính 1.3. Vai troø vaø chöùc naêng cuûa thò tröôøng taøi chính
1.4. Caùc moái quan heä cuûa thò tröôøng taøi chính
MUÏC 1.1
NGUOÀN GOÁC VAØ QUAÙ TRÌNH HÌNH THAØNH THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH
- Söï bieán ñoäng khoâng ñoàng thôøi giöõa cung caàu voán trong quaù trình
SXKD cuûa chu kyø Tích luõy – Ñaàu tö – Saûn xuaát - Thu nhaäp …;
- Nhöõng khoù khaên, baát lôïi trong hoaït ñoäng vay möôïn tröïc tieáp hoaëc
quan heä tín duïng thöông maïi,
- Caùc TCTCTG coù quy moâ lôùn, phaïm vi hoaït ñoäng roäng, nhöng lôïi - Caùc TCTCTG coù quy moâ lôùn, phaïm vi hoaït ñoäng roäng, nhöng lôïi
ích tieát kieäm thaáp vaø khoâng kieåm soaùt ñöôïc muïc ñích söû duïng voán;
- Vieäc phaùt haønh caùc loaïi GTCG, ñeå chuû ñoäng tìm kieám nguoàn voán
ñaàu tö boå sung, baét ñaàu töø traùi phieáu NN ñeán coå phieáu DN; - Caùc daïng ñaàu tö taøi chính tröïc tieáp, giaùn tieáp,..
TTTC ra ñôøi nhaèm thoáng nhaát luaät leä, ñaûm baûo lôïi ích cho caùc beân
tham gia caùc hoaït ñoäng ñaàu tö, mua, baùn caùc loaïi GTCG.
MUÏC 1.2
KHAÙI NIEÄM VEÀ THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH
TTTC laø nôi dieãn ra caùc hoaït ñoäng mua baùn caùc loaïi GTCG, thoâng
qua caùc giao dòch giöõa cung vaø caàu voán trong neàn kinh teá ñeå xaùc
ñònh giaù mua vaø baùn, laøm cô sôû hình thaønh neân giaù caû caùc loaïi
voán ñaàu tö (laõi suaát).
TTTC phaùt trieån seõ khuyeán khích tieát kieäm, thuùc ñaåy ñaàu tö vaø taêng TTTC phaùt trieån seõ khuyeán khích tieát kieäm, thuùc ñaåy ñaàu tö vaø taêng
nhanh quaù trình voán hoaù, ñaåy nhanh toác ñoä LC voán trong neàn KT.
Coù 3 yeáu toá caáu thaønh goàm
- Ñoái töôïng mua baùn, laø caùc nguoàn cung caàu voán trong xaõ hoäi töø
caùc chuû theå kinh teá;
- Coâng cuï tham gia, goàm caùc chöùng töø coù giaù,..;
- Chuû theå tham gia, laø nhöõng phaùp nhaân vaø theå nhaân ñaïi dieän cho
caùc nguoàn cung caàu voán, chuû yeáu laø caùc trung gian taøi chính.
MUÏC 1.2
PHAÂN LOÏAI VEÀ THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH
+ Caên cöù vaøo thôøi gian vaän ñoäng cuûa voán (kyø haïn thanh toaùn)
- Thò tröôøng tieàn teä (money market): goàm thò tröôøng hoái ñoaùi, thò
tröôøng lieân nh, thò tröôøng cho vay ngaén haïn cuûa caùc ÑCTCTG;
- Thò tröôøng voán (capital market): goàm thò tröôøng tín duïng thueâ mua,
thò tröôøng theá chaáp baát ñoäng saûn, thò tröôøng chöùng khoaùn. thò tröôøng theá chaáp baát ñoäng saûn, thò tröôøng chöùng khoaùn.
+ Caên cöù vaøo caùch thöùc huy ñoäng voán: - Thò tröôøng coâng cuï nôï vaø - Thò tröôøng voán coå phieáu;
+ Caên cöù vaøo cô caáu toå chöùc: - Thò tröôøng sô caáp vaø - Thò tröôøng thöù caáp.
MUÏC 1.3
VAI TROØ CUÛA THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH
1- Caân baèng veà giaù trò trong quaù trình di chuyeån voán tieàn teä cuûa
nhöõng ngöôøi vay vaø cho vay giöõa caùc thò tröôøng;
2- Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng moâi giôùi kinh doanh höôûng cheânh 2- Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng moâi giôùi kinh doanh höôûng cheânh
leäch giaù;
3- Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng tín duïng lieân thò tröôøng.
MUÏC 1.3
CHÖÙC NAÊNGØ CUÛA THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH
1- Hình thaønh giaù caùc TSTC, taïo cô hoäi ñaàu tö cho moïi thaønh vieân
trong xaõ hoäi döôùi nhieàu hình thöùc vaø quy moâ khaùc nhau;
2- Cung caáp cô cheá cho caùc nhaø ñaàu tö baùn caùc TSTC, khôi thoâng
caùc nguoàn voán vaø daãn voán ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa neàn kinh caùc nguoàn voán vaø daãn voán ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa neàn kinh
teá nhaèm kích thích tieát kieäm vaø ñaàu tö;
3- Giaûm chi phí tìm kieám vaø chi phí thoâng tin, naâng cao naêng suaát
vaø hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa neàn kinh teá, taêng hieäu suaát söû duïng
voán, thuùc ñaåy SXKD phaùt trieån.
MUÏC 1.4
CAÙC MOÁI QUAN HEÄ CUÛA THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH
- Laø moät boä phaän trong HTTC quoác gia thoáng nhaát coù moái quan heä
chaët cheõ vôùi caùc boä phaän khaùc vaø vôùi thò tröôøng quoác teá;
- Gaén lieàn vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá, vôùi söï hình thaønh vaø
phaùt trieån cuûa caùc coâng cuï taøi chính, vaø caùc thò tröôøng khaùc; phaùt trieån cuûa caùc coâng cuï taøi chính, vaø caùc thò tröôøng khaùc;
- Laø ñoái töôïng taùc ñoäng cuûa chính saùch tieàn teä cuûa NHTW.
- Caùc boä phaän cuûa thò tröôøng taøi chính caøng phaùt trieån, moái lieân heä
vôùi caùc TGTC, caùc dòch vuï taøi chính vaø caùc coâng cuï taøi chính
caøng nhieàu, tính nhaïy caûm cuûa TTTC vôùi caùc bieän phaùp chính saùch
taøi chính caøng taêng.
MUÏC 2
KHAÙI QUAÙT VEÀ THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ
2.1. Khaùi nieäm thò tröôøng tieàn teä.
2.2. Phaân loaïi thò tröôøng tieàn teä
2.3. Caùc coâng cuï chuû yeáu cuûa thò tröôøng tieàn teä 2.3. Caùc coâng cuï chuû yeáu cuûa thò tröôøng tieàn teä
MUÏC 2.1
KHAÙI NIEÄM VEÀ THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ
Thò tröôøng tieàn teä laø thò tröôøng voán nôi mua baùn caùc giaáy nôï ngaén
haïn coù thôøi haïn döôùi moät naêm, nhaèm khai thoâng khaû naêng thanh
toaùn cho caùc NH vaø caùc TCTD.
Thò tröôøng tieàn teä laø nôi ñieàu tieát voán giöõa caùc NHTG, giöõa caùc NHTG Thò tröôøng tieàn teä laø nôi ñieàu tieát voán giöõa caùc NHTG, giöõa caùc NHTG
vôùi NHTW.
Thò tröôøng tieàn teä coù caùc ñaëc ñieåm chung laø:
- Kyø haïn ngaén, ñoä an toaøn, ruûi ro thaáp nhöng möùc sinh lôïi thaáp.
- Caùc chuû theå tham gia goàm KBNN, NHTW, caùc NHTM, caùc coâng ty taøi
chính, caùc toå chöùc kinh teá,…
MUÏC 2.1
KHAÙI NIEÄM VEÀ THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ
Thò tröôøng tieàn teä thöïc hieän caùc nghieäp vuï
- Nghieäp vuï vay vaø cho vay voán ngaén haïn, dieãn ra ôû caùc NHTM
döôùi hình thöùc cho vay baèng tieàn, cho vay caàm coá (taùi chieát khaáu,
baûo chöùng laïi); baûo chöùng laïi);
- Nghieäp vuï mua baùn giaáy tôø coù giaù ngaén haïn, dieãn ra treân thò
tröôøng mua baùn caùc traùi phieáu ngaén haïn;
- Nghieäp vuï mua baùn trao ñoåi ngoaïi teä, dieãn ra treân thò tröôøng mua
baùn caùc loïai ngoïai teä.
MUÏC 2.2
PHAÂN LOÏAI VEÀ THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ
Phaân loaïi thò tröôøng tieàn teä theo cô caáu toå chöùc
1- Thò tröôøng tieàn teä ñaët döôùi söï quaûn lyù cuûa NHTW,
Chuû yeáu ñöa ra caùc laõi suaát aán ñònh laøm cô sôû cho giao dòch trong
ngaøy taïi caùc NHTM nhö LIBOR, PIBOR,.. ngaøy taïi caùc NHTM nhö LIBOR, PIBOR,..
2- Thò tröôøng tieàn teä traùi phieáu ngaén haïn, goàm:
- Thò tröôøng sô caáp (phaùt haønh),
- Thò tröôøng thöù caáp (mua baùn)
- Thò tröôøng môû (mua baùn chöùng khoaùn nhaø nöôùc).
MUÏC 2.2
PHAÂN LOÏAI VEÀ THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ
Phaân loaïi thò tröôøng tieàn teä theo ñoái töôïng tham gia
1- Thò tröôøng caùc coâng cuï nôï ngaén haïn, bao goàm:
- Thò tröôøng tieàn göûi;
- Thò tröôøng tín duïng;
- Thò tröôøng lieân ngaân haøng; - Thò tröôøng lieân ngaân haøng;
- Thò tröôøng môû;
- Thò tröôøng traùi phieáu kho baïc.
2- Thò tröôøng hoái ñoaùi (Exchange Market):
- Hôïp ñoàng giao ngay (Spot);
- Hôïp ñoàng giao kyø haïn (Forward);
- Hôïp ñoàng giao hoaùn ñoåi (Swap);
- Hôïp ñoàng quyeàn choïn (Option).
MUÏC 2.3
CAÙC COÂNG CUÏ CHUÛ YEÁU CUÛAÀ THÒ TRÖÔØNG TIEÀN TEÄ
- Tín phieáu kho baïc;
- Kyø phieáu kho baïc, kyø phieáu ngaân haøng;
- Caùc khoaûn vay lieân ngaân haøng;
- Giaáy chaáp nhaän thanh toaùn cuûa ngaân haøng - Giaáy chaáp nhaän thanh toaùn cuûa ngaân haøng
(Banker’s acceptance);
- Thöông phieáu vaø chöùng chæ tieàn göûi coù theå chuyeån nhöôïng
(NCD – Negotiable certificate of deposit).
MUÏC 3
THÒ TRÖÔØNG VOÁNÀ (Capitalize market)
3.1. Khaùi quaùt thò tröôøng voán
3.2. Caùc coâng cuï treân thò tröôøng voán
3.3. Caùc chuû theå hoaït ñoäng treân thò tröôøng voán 3.3. Caùc chuû theå hoaït ñoäng treân thò tröôøng voán
MUÏC 3.1
KHAÙI QUAÙT VEÀ THÒ TRÖÔØNG VOÁN
Thò tröôøng voán laø nôi giao dòch caùc coâng cuï taøi chính coù kyø haïn treân
moät naêm, nhaèm cung öùng voán ñaàu tö daøi haïn cho neàn kinh teá, goàm:
- Thò tröôøng vay nôï daøi haïn
- Thò tröôøng chöùng khoaùn.
Ñaëc ñieåm cuûa Thò tröôøng voán :
- Cung öùng voán trung vaø daøi haïn cho neàn kinh teá,
- Giaù caû giao ñoäng roäng hôn so vôùi caùc coâng cuï treân thò tröôøng tteä:
- Ñoä ruûi ro cao hôn nhöng lôïi töùc cuõng cao hôn,
- Cô cheá phaùt haønh, löu thoâng, mua baùn ñöôïc hình thaønh khaù chaët
cheõ nhaèm haïn cheá nhöõng bieán ñoäng vaø thieät haïi cho neàn kinh teá.
MUÏC 3.1
Phaân loïai THÒ TRÖÔØNG VOÁN
Thò tröôøng voán coù caùc loaïi:
+ Caên cöù vaøo cô caáu toå chöùc:
- Thò tröôøng sô caáp vaø
- Thò tröôøng thöù caáp; Thò tröôøng thöù caáp;
+ Caên cöù vaøo caùc coâng cuï tham gia:
- Thò tröôøng chöùng khoaùn nhaø nöôùc,
- Thò tröôøng traùi phieáu doanh nghieäp
- Thò tröôøng coå phieáu.
MUÏC 3.2
Caùc coâng cuï treânÀ THÒ TRÖÔØNG VOÁN
1- Coå phieáu: laø chöùng thö
- Xaùc nhaän quyeàn sôû höõu voán goùp vaøo moät coâng ty,
- Ñöôïc quyeàn höôûng khoaûn coå töùc coá ñònh hoaëc thay ñoåi ñònh kyø, - Khi muoán thu hoài voán nhaø ñaàu tö phaûi ñem ra baùn treân thò tröôøng. - Caùc loaïi: coå phieáu voâ danh, kyù danh; coå phieáu öu ñaõi, coå phieáu - Caùc loaïi: coå phieáu voâ danh, kyù danh; coå phieáu öu ñaõi, coå phieáu
thöôøng; coå phieáu goùp baèng hieän kim vaø hieän vaät;
2- Traùi phieáu: laø chöùng thö
- Xaùc nhaän khoaûn nôï, theå hieän quyeàn chuû nôï,
- Ñöôïc höôûng möùc thu nhaäp theo ñònh kyø,hoaøn voán khi ñeán haïn.
- Caùc loaïi: traùi phieáu DN; nhaø nöôùc, chquyeàn ñòa phöông, ñaàu tö
3- Caùc coâng cuï phaùi sinh: laø nhöõng coâng cuï phaùt sinh treân cô sôû
caùc coâng cuï voán ñaõ hình thaønh hoaëc treân caùc HÑ vay theá chaáp.
MUÏC 3.3
Caùc chuû theå hoïat ñoäng treânÀ THÒ TRÖÔØNG VOÁN
1- Toå chöùc phaùt haønh chöùng khoaùn,;
2- Nhaø ñaàu tö chöùng khoaùn,
3- Nhaø moâi giôùi:
4- Nhaø kinh doanh chöùng khoaùn,
5- Cô quan toå chöùc vaø ñieàu haønh hoaït ñoäng cuûa TTCK,
6- Nhaø ñieàu hoaø thò tröôøng,
MUÏC 4
Thò tröôøng chöùng khoùan (security market)
4.1. Khaùi quaùt veà thò tröôøng chöùng khoaùn
4.2. Chöùc naêng cuûa thò tröôøng chöùng khoaùn.
4.3. Toå chöùc thò tröôøng chöùng khoaùn
MUÏC 4.1
KHAÙI QUAÙT VEÀ THÒ TRÖÔØNG chöùng khoùan
TTCK laø moät boä phaän cuûa thò tröôøng voán daøi haïn, nôi phaùt haønh vaø trao
ñoåi caùc CK, bao goàm SGD CK vaø thò tröôøng phi taäp trung (OTC).
TTCK giao dòch theo giaù cung caàu vaø hoaït ñoäng lieân tuïc, caùc nhaø ñaàu
tö, KD CK coù theå thöïc hieän caùc hoaït ñoäng mua vaø baùn nhieàu laàn.
Quaù trình hình thaønh: Quaù trình hình thaønh: - Giöõa theá kyû 15, phaùt trieån töï phaùt taïi moät soá thaønh phoá lôùn ôû Chaâu
Aâu, hình thaønh moät soá quy taéc nhaát ñònh. - Naêm 1843, TTCK ñaàu tieân dieãn ra ngoaøi trôøi taïi Löõ ñieám Vanber ôû
Bruges Bæ vôùi teân “Bourse”, phöông thöùc giao dòch chuû yeáu baèng tay. - Naêm 1921, dieãn ra trong nhaø vôùi teân goïi Sôû giao dòch chöùng khoaùn. - Töø naêm 1875 – 1913, phaùt trieån raát nhanh theo taêng tröôûng KTTG;
- Thò tröôøng taøi chính – tieàn teä ñaõ nhieàu laàn ñöùng tröôùc khuûng hoaûng,
MUÏC 4.1
Chöùc naêng cuûa THÒ TRÖÔØNG chöùng khoùan
1- Huy ñoäng voán ñaàu tö cho neàn kinh teá;
2- Cung caáp moâi tröôøng ñaàu tö cho coâng chuùng;
3- Cung caáp khaû naêng thanh khoaûn cho caùc chöùng khoaùn;
4- Ñaùnh giaù giaù trò doanh nghieäp vaø cuûa neàn kinh teá; 4- Ñaùnh giaù giaù trò doanh nghieäp vaø cuûa neàn kinh teá;
5- Taïo moâi tröôøng giuùp chính phuû thöïc hieän caùc chính saùch kinh
teá vó moâ.
MUÏC 4.3
Toå chöùc cuûa THÒ TRÖÔØNG chöùng khoùan
4.3.1. Caùc muïc tieâu cuûa thò tröôøng chöùng khoaùn
4.3.2. Cô caáu cuûa thò tröôøng chöùng khoaùn
4.3.3. Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa sôû giao dòch chöùng khoaùn 4.3.3. Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa sôû giao dòch chöùng khoaùn
4.3.4. Moät soá phöông thöùc giao dòch chöùng khoaùn
MUÏC 4.3.1
Caùc muïc tieâu hoïat ñoäng cuûa THÒ TRÖÔØNG chöùng khoùan
1- Hoaït ñoäng coù hieäu quaû;
2- Ñieàu haønh coâng baèng;
3- Phaùt trieån oån ñònh. 3- Phaùt trieån oån ñònh.
MUÏC 4.3.2
Cô caáu cuûa THÒ TRÖÔØNG chöùng khoùan
1- Thò tröôøng sô caáp, nôi cung caáp voán cho ngöôøi phaùt haønh, trong
ñoù ngöôøi baùn laø Kho baïc, NHNN, coâng ty phaùt haønh, coâng ty
chöùng khoaùn,.. theo giaù ñaàu thaàu; chöùng khoaùn,.. theo giaù ñaàu thaàu;
2- Thò tröôøng thöù caáp, nôi giao dòch chöùng khoaùn ñaõ ñöôïc phaùt
haønh treân thò tröôøng sô caáp.
MUÏC 4.3.3
Nguyeân taéc hoïat ñoäng cuûa Sôû giao dòch chöùng khoùan
1- Ñaêng kyù giao dòch;
2- Coâng khai hoaù thoâng tin;
3- Ñaáu giaù chöùng khoaùn vaø thöïc hieän theo trình töï öu tieân veà thôøi 3- Ñaáu giaù chöùng khoaùn vaø thöïc hieän theo trình töï öu tieân veà thôøi
gian, khaùch haøng, khoái löôïng, ngaãu nhieân;
4- Thanh toaùn thuaän tieän vaø nhanh choùng
MUÏC 4.3.4
Moät soá phöông thöùc giao dòch chöùng khoùan
1- Giao dòch trao ngay, taïi saøn, qua ñieän thoaïi, hay heä thoáng
maùy tính;
2- Giao dòch ñònh kyø, baèng nhöõng hôïp ñoàng coù kyø haïn (ñaàu cô);
3- Giao dòch tín duïng, caàm coá chöùng khoaùn ñeå nhaän tieàn vay 3- Giao dòch tín duïng, caàm coá chöùng khoaùn ñeå nhaän tieàn vay
MUÏC 5
Chính saùch phaùt trieån Thò tröôøng taøi chính
5.1. Chính saùch phaùt trieån thò tröôøng tieàn teä
5.2. Chính saùch phaùt trieån thò tröôøng voán
MUÏC 5.1
Chính saùch phaùt trieån Thò tröôøng tieàn teä
1- Toå chöùc vaø cuûng coá laïi thò tröôøng lieân NH,
2- Taêng cöôøng vai troø ñieàu tieát thò tröôøng cuûa NHNN,
3- Taêng soá löôïng, chuûng loaïi CK coù ñoä an toaøn vaø thkhoaûn cao,
4- Taêng cöôøng lieân keát vôùi TTCK, nhaèm taêng thanh khoûan, khaû
naêng phoøng ngöøa vaø khaû naêng hoaùn ñoåi ruûi ro giöõa caùc thò tröôøng
5- Hoaøn thieän khuoân khoå phaùp lyù, naâng cao naêng löïc ñieàu haønh
chính saùch tieàn teä cuûa NHNN.
MUÏC 5.2
Chính saùch phaùt trieån Thò tröôøng voán
1-Veà thò tröôøng traùi phieáu, - Phaùt haønh TPCP coù thôøi haïn töø 10-20 naêm, - Ña daïng hoaù caùc chuû theå phaùt haønh, - Thu huùt vaø phaùt trieån caùc nhaø kieán taïo thò tröôøng - Nôùi loûng söï can thieäp cuûa NN, taêng phaùt haønh caùc TP coù kyø haïn Nôùi loûng söï can thieäp cuûa NN, taêng phaùt haønh caùc TP coù kyø haïn
daøi hôn ñeå taïo ñöôïc cong cho laõi suaát chuaån cho thò tröôøng voán, - Xaây döïng KH phaùt haønh chaët cheõ, - Söû duïng kyõ thuaät phaùi sinh ñeå phoøng choáng ruûi ro - Ñieàu chænh ñöôøng cong LS chuaån qua aùp duïng HÑ mua baùn laïi.
2-Veà thò tröôøng chöùng khoaùn, - Hoaøn thieän hoaït ñoäng cuûa hai trung taâm giao dòch chöùng khoaùn, - Khaéc phuïc tình traïng thoâng tin baát caân xöùng, - Naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa TTCK, töøng böôùc töï do hoaù TT.
CHÖÔNG 5
Ñaïi cöông veà tieàn teä
1. NGUOÀN GOÁC VAØ SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA TIEÀN TEÄ
2. BAÛN CHAÁT VAØ CHÖÙC NAÊNG CUÛA TIEÀN TEÄ
3. CAÙC CHEÁ ÑOÄ TIEÀN TEÄ
4. CAÙC HOÏC THUYEÁT TIEÀN TEÄ
MUÏC 1
Nguoàn goác vaø Söï phaùt trieån cuûa tieàn teä
1.1. Tieàn teä laø gì?
1.2. Nguoàn goác cuûa tieàn teä
1.3. Quaù trình phaùt trieån cuûa tieàn teä
MUÏC 1.1.
tieàn teä LAØ GÌ ?
Theo K.Marx
“Tieàn teä laø vaät keát tinh ñöôïc hình thaønh khaùch quan trong quaù trình
trao ñoåi, qua ñoù caùc saûn phaåm khaùc nhau cuûa lao ñoäng ñöôïc trao
ñoåi ngang baèng vôùi nhau”.
MUÏC 1.1.
tieàn teä LAØ GÌ ?
Ñaëc ñieåm cuûa tieàn:
1- Tieàn laø saûn phaåm ñöôïc hình thaønh töø quaù trình löu thoâng trao ñoåi HH;
2- Tieàn laø bieåu hieän giaù trò chung nhaát, maø qua ñoù taát caû caùc HH
coù theå trao ñoåi vôùi nhau treân nguyeân taéc ngang giaù;
3- Tieàn coù hình thaùi vaät chaát raát ña daïng;
4- Tieàn laø haøng hoaù phoå bieán ñöôïc xaõ hoäi thöøa nhaän trong thanh toaùn.
MUÏC 1.2.
NGUOÀN GOÁC CUÛA tieàn teä
1- Khi neàn saûn xuaát vaø trao ñoåi haøng hoaù phaùt trieån tôùi moät trình
ñoä nhaát ñònh, giaù trò cuûa moät soá haøng hoaù môùi ñöôïc bieåu hieän
baèng tieàn.
2- Tieàn teä ra ñôøi laø keát quaû cuûa quaù trình phaùt trieån laâu daøi cuûa 2- Tieàn teä ra ñôøi laø keát quaû cuûa quaù trình phaùt trieån laâu daøi cuûa
caùc hình thaùi giaù trò,
- Töø hình thaùi vaät chaát giaûn ñôn,
- Ñeán hình thaùi vaät chaát môû roäng,
- Ñeán hình thaùi giaù trò chung vaø
- Cuoái cuøng laø hình thaùi tieàn teä,
MUÏC 1.2.1
HÌNH THAÙI VAÄT CHAÁT GIAÛN ÑÔN
Tieàn teä ñoùng vai troø vaät ngang giaù ñôn nhaát
Ñaëc ñieåm:
- Trao ñoåi tröïc tieáp H - H
- Giaù trò söû duïng trôû thaønh hình thaùi bieåu hieän cuûa giaù trò, - Giaù trò söû duïng trôû thaønh hình thaùi bieåu hieän cuûa giaù trò,
- Lao ñoäng cuï theå trôû thaønh hình thaùi bieåu hieän cuûa LÑ tröøu töôïng,
- LÑ caù nhaân trôû thaønh LÑ XH tröïc tieáp nhöng khoâng ñoàng nhaát;
MUÏC 1.2.2
HÌNH THAÙI VAÄT CHAÁT môû roäng
Tieàn teä ñoùng vai troø laø vaät ngang giaù ñaëc thuø,
Ñaëc ñieåm:
- Trao ñoåi tröïc tieáp H - H
- Giaù trò cuûa vaät ñöôïc bieåu hieän ôû moät soá giaù trò söû duïng cuûa HH, - Giaù trò cuûa vaät ñöôïc bieåu hieän ôû moät soá giaù trò söû duïng cuûa HH,
- Xaõ hoäi xuaát hieän cheá ñoä ña tieàn teä
MUÏC 1.2.3
HÌNH THAÙI VAÄT ngang giaù chung
Tieàn teä ñoùng vai troø laøm vaät ngang giaù chung thoáng nhaát,
Ñaëc ñieåm:
- Trao ñoåi giaùn tieáp H – T - H
- Tieàn laø haøng hoaù ñaëc bieät laøm giaù trò ñaïi dieän cho taát caû caùc HH,
- Tieàn Laø hình thaùi giaù trò phoå bieán ñöôïc caû xaõ hoäi thöøa nhaän.
MUÏC 1.2.4
HÌNH THAÙI tieàn teä
Vaät ngang giaù chung thoáng nhaát phaùt trieån töø hình thaùi ban ñaàu laø
caùc HH phoå bieán ñeán hình thaùi kim loaïi, ñeán hình thaùi tieàn giaáy.
Ñaëc ñieåm:
- Khi ñöôïc coá ñònh ôû hình thaùi kim loaïi quyù laø baïc vaø vaøng, vaät - Khi ñöôïc coá ñònh ôû hình thaùi kim loaïi quyù laø baïc vaø vaøng, vaät
ngang giaù chung thoáng nhaát môùi thöïc söï trôû thaønh tieàn teä.
- Trao ñoåi giaùn tieáp H – T - H
- Theá giôùi haøng hoaù luùc naøy phaân thaønh hai cöïc,
Caùc HH thoâng thöôøng - HH ñaëc bieät – HH tieàn teä.
MUÏC 1.3.
Quaù trình phaùt trieån cuûa tieàn teä
1.3.1. Tieàn hoaù teä
1.3.2. Tín teä – Tieàn giaáy (fiat or token currency)
1.3.3. Buùt teä (Tieàn qua ngaân haøng) 1.3.3. Buùt teä (Tieàn qua ngaân haøng)
1.3.4. Tieàn ñieän töû (Digital Currency)
MUÏC 1.3.1.
tieàn hoaù teä
1- Hoaù teä khoâng kim loaïi (baét ñaàu töø naêm 2000 TCN),
laø caùc haøng hoaù thoâng thöôøng ñöôïc choïn laøm ñôn vò
tieàn teä trong trao ñoåi.
Ñaëc ñieåm cuûa hoaù teä: Ñaëc ñieåm cuûa hoaù teä:
- Khoù phaân chia,
- Khoù baûo quaûn,
- Khoâng phoå bieán,
- Trao ñoåi phaûi coù thôøi gian vaø khoâng gian nhaát ñònh;
MUÏC 1.3.1.
tieàn hoaù teä
2- Hoaù teä baèng kim loaïi quyù (töø theá kyû thöù 7 TCN),
- Caùc hình thaùi toàn taïi döôùi daïng baïc, vaøng,..
Ñaëc ñieåm:
- Hình thöùc deã bò hao moøn, - Hình thöùc deã bò hao moøn,
- Coàng keành khoù chuyeân chôû,
- Phuï thuoäc vaøo nguoàn vaøng döï tröõ
- Giaù trò cuûa vaøng ngaøy caøng xa caùch so vôùi baïc.
MUÏC 1.3.2.
tieàn tín teä – tieàn giaáy
1- Tieàn giaáy khaû hoaùn (vaøo theá kyû 17)
- Baét ñaàu töø vieäc caùc nhaø buoân tieàn Haø Lan phaùt haønh caùc bieân lai
xaùc nhaän coù kyù thaùc vaøng. - Sau ñoù caùc ngaân haøng Thuïy Ñieån ñaõ döïa vaøo soá vaøng döï tröõ vaø
uy tín ñeå phaùt haønh tieàn tín duïng (kyø phieáu ngaân haøng) uy tín ñeå phaùt haønh tieàn tín duïng (kyø phieáu ngaân haøng)
Ñaëc ñieåm: - Coù theå chuyeån ñoåi ñöôïc ra vaøng. - Caùc ngaân haøng ñeàu ñöôïc pheùp phaùt haønh, - Ñeã gaây ra laïm phaùt do soá löôïng tieàn giaáy phaùt haønh vöôït quaù
Khaû naêng döï tröõ vaøng;
MUÏC 1.3.2.
tieàn tín teä – tieàn giaáy
2- Tieàn giaáy baát khaû hoaùn (sau CTTG laàn I vaø II)
- Do NHTW phaùt haønh vaø löu haønh vôùi giaù trò baét buoäc,
- Ban ñaàu coøn cho pheùp ñöôïc khaû hoaùn giaùn tieáp qua cheá ñoä
baûn vò ngoaïi teä nhöng ñeán thaäp nieân 1970 thì chaám döùt. baûn vò ngoaïi teä nhöng ñeán thaäp nieân 1970 thì chaám döùt.
Ñaëc ñieåm:
- Deã mang theo,
- Deã caát tröõ
- Coù nhieàu meänh giaù ñaùp öùng nhu caàu trao ñoåi chi ly, chính xaùc.
MUÏC 1.3.3.
tieàn buùt teä
Buùt teä coøn ñöôïc goïi laø tieàn ghi soå hay tieàn qua ngaân haøng
laø hình thaùi tieàn teä ñöôïc hình thaønh thoâng qua caùc buùt toaùn
chuyeån khoaûn hoaëc thanh toaùn buø tröø treân taøi khoaûn kyù thaùc.
Ñaëc ñieåm: Ñaëc ñieåm:
- Ra ñôøi cuøng vôùi caùc chöùng töø thanh toaùn nhö: Seùc (Cheques),
Giaáy chuyeån ngaân, Giaáy nhôø thu, ..
- Khaû naêng taïo ra buùt teä tuøy vaøo söï phaân caáp cuûa Heä thoáng
ngaân haøng vaø caùc quy ñònh veà tyû leä döï tröõ tieàn göûi baét buoäc.
MUÏC 1.3.4.
tieàn ñieän töû
Tieàn ñieän töû (Digital currency)
laø hình thaùi tieàn teä gaén lieàn vôùi caùc tieán boä cuûa khoa hoïc,
coâng ngheä thoâng tin.
Ñaëc ñieåm: Ñaëc ñieåm:
Xuaát phaùt töø vieäc söû duïng phoå bieán caùc loaïi theû thanh toaùn,
theû ghi nôï caù nhaân, khieán moïi giao dòch ñeàu ñöôïc thöïc hieän
thoâng qua heä thoáng maùy tính trung taâm.
MUÏC 2
Baûn chaát vaø Chöùc naêng cuûa tieàn teä
2.1. Baûn chaát cuûa tieàn teä
2.2. Chöùc naêng cuûa tieàn teä
2.3. Vai troø cuûa tieàn teä
MUÏC 2.1.
Baûn chaát cuûa tieàn teä
- Laø loaïi haøng hoaù ñaëc bieät, ñoùng vai troø VNGC ñöôïc duøng ñeå
ño löôøng vaø bieåu hieän giaù trò cuûa taát caû caùc haøng hoaù khaùc.
- Laø phaïm truø lòch söû phaùt sinh, phaùt trieån vaø toàn taïi gaén lieàn vôùi
neàn saûn xuaát vaø trao ñoåi haøng hoaù,
- Chöùa ñöïng vaø bieåu hieän caùc moái quan heä xaõ hoäi, moái quan heä - Chöùa ñöïng vaø bieåu hieän caùc moái quan heä xaõ hoäi, moái quan heä
giöõa ngöôøi – ngöôøi trong quaù trình SX - LTHH,
- Laø coâng cuï cuûa giai caáp caàm quyeàn.
Noùi chung,
Baát kyø vaät chaát naøo neáu ñöôïc chaáp nhaän trong thanh toaùn cho
HHDV hoaëc hoaøn traû caùc moùn nôï thì ñeàu ñöôïc xem laø tieàn.
Chöùc naêng cuûa tieàn teä
MUÏC 2.2.
Tieàn teä coù 5 chöùc naêng
1- Thöôùc ño giaù trò (Standard of value)
2- Phöông tieän trao ñoåi (Medium of Exchange) 2- Phöông tieän trao ñoåi (Medium of Exchange)
3- Phöông tieän tích luõy (Store of value)
4- Phöông tieän thanh toaùn (Payment)
5- Tieàn teä theá giôùi (World Currency)
Chöùc naêng thöôùc ño giaù trò
MUÏC 2.2.1.
Tieàn thoâng qua giaù trò cuûa mình ñeå ño löôøng vaø bieåu hieän giaù trò
cho caùc HH khaùc, qua ñoù chuyeån giaù trò cuûa HH thaønh giaù caû HH.
- Tieàn laø “tieâu chuaån” ño löôøng HPLÑXH keát tinh trong caùc HH,
- Tieàn laø coâng cuï quan troïng ñeå thöïc hieän quy luaät giaù trò. - Tieàn laø coâng cuï quan troïng ñeå thöïc hieän quy luaät giaù trò.
Ñieàu kieän ñeå tieàn laøm chöùc naêng thöôùc ño giaù trò:
1- Tieàn phaûi coù ñaày ñuû giaù trò;
2- Tieàn phaûi coù tieâu chuaån giaù caû, (phaûi coù noäi dung, teân goïi, boäi
Soá vaø öôùc soá ñôn vò tieàn teä vaø phaûi ñöôïc quy ñònh baèng phaùp luaät;
3- Tieàn coù theå ño löôøng giaù trò haøng hoaù treân yù nieäm.
Chöùc naêng phöông tieän trao ñoåi
MUÏC 2.2.2.
Tieàn ñöôïc duøng laøm trung gian moâi giôùi cho quaù trình trao ñoåi HH,
laø phöông tieän ñeå thöïc hieän giaù trò cuûa HH taïo ra söï chuyeån hoaù
cuûa chu trình H – T – H. Trong ñoù:
1- Giai ñoaïn H – T (baùn haøng):
Dieãn ra khaù khoù khaên, haøng hoaù phaûi ñöôïc xaõ hoäi xem xeùt ñaùnh giaù,
giaù trò cuûa lao ñoäng keát tinh vaø cung caàu haøng hoaù quyeát ñònh möùc giaù trò cuûa lao ñoäng keát tinh vaø cung caàu haøng hoaù quyeát ñònh möùc
ñoä tieàn thu veà, gaây ra nhieàu ruûi ro cho ngöôøi baùn;
2- Giai ñoaïn T – H (mua haøng):
Dieãn ra khaù deã daøng do tieàn laø haøng hoaù ñaëc bieät öa thích. Tuy
Nhieân tuyø soá löôïng tieàn ñöa ra maø tieàn coù nhöõng aûnh höôûng nhaát
Ñònh ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn saûn xuaát, neáu phaùt haønh quaù möùc
Coù theå gaây ra khuûng hoaûng kinh teá;
Chöùc naêng phöông tieän trao ñoåi
MUÏC 2.2.2.
Ñieàu kieän ñeå tieàn laøm chöùc naêng phöông tieän trao ñoåi trong löu thoâng
1- Tieàn chæ ñoùng vai troø trung gian moâi giôùi khoâng phaûi laø muïc ñích
cuoái cuøng cuûa trao ñoåi.
2- Tieàn ñöôïc söû duïng phaûi laø tieàn maët.
3- Ngoaøi tieàn coù ñuû giaù trò coù theå söû duïng caùc loaïi tieàn kyù hieäu.
Chöùc naêng phöông tieän tích tröõ
MUÏC 2.2.3.
Tieàn ñöôïc ruùt ra khoûi lónh vöïc löu thoâng vaø ñöôïc ñöa vaøo caát tröõ
nhaèm thoaû maõn caùc nhu caàu mua haøng trong töông lai.
Ñieàu kieän ñeå tieàn laøm chöùc naêng phöông tieän tích luõy,
1- Tieàn phaûi coù giaù trò ñaày ñuû vaø phaûi baèng tieàn maët; 1- Tieàn phaûi coù giaù trò ñaày ñuû vaø phaûi baèng tieàn maët;
2- Tieàn chæ taïm thôøi ruùt ra khoûi löu thoâng,
vaän duïng ñieàu naøy coù theå ñieàu hoaø löu thoâng tieàn teä phuø hôïp
vôùi nhu caàu löu thoâng haøng hoaù.
MUÏC 2.3.
Vai troø cuûa tieàn teä
Tieàn teä laø phöông tieän ñeå, - Môû roäng vaø phaùt trieån kinh teá, söû duïng trong haïch toaùn,
tích luõy, ño löôøng giaù trò,…; - Thöïc hieän vaø môû roäng caùc quan heä quoác teá, nhö: thanh toaùn, - Thöïc hieän vaø môû roäng caùc quan heä quoác teá, nhö: thanh toaùn,
tín duïng ngoaïi thöông;
- Phuïc vuï cho muïc ñích cuûa ngöôøi sôû höõu.
MUÏC 3
Caùc cheá ñoä tieàn teä
3.1. Khaùi quaùt veà cheá ñoä tieàn teä
3.2. Caùc cheá ñoä tieàn teä
3.3. Cheá ñoä löu thoâng tieàn teä ôû Vieät Nam
MUÏC 3.1.
Khaùi quaùt veà Cheá ñoä löu thoâng tieàn teä
3.1.1. Khaùi nieäm cheá ñoä löu thoâng tieàn teä
3.1.2. Caùc yeáu toá caáu thaønh cheá ñoä löu thoâng tieàn teä
MUÏC 3.1.1
Khaùi nieäm veà Cheá ñoä löu thoâng tieàn teä
Cheá ñoä LTTT laø hình thöùc toå chöùc LTTT cuûa moät quoác gia ñöôïc
quy ñònh thaønh luaät phaùp. Trong ñoù caùc nhaân toá hôïp thaønh
cuûa LTTT ñöôïc keát hôïp thaønh moät khoái thoáng nhaát.
Ñaëc ñieåm: Ñaëc ñieåm:
1- Tieàn teä vaø LTTT laø moät saûn phaåm töï phaùt - Cheá ñoä LTTT laø moät
saûn phaåm cuûa phaùp quyeàn.
2- Heä thoáng tieàn teä löu thoâng phaûi tuaân theo luaät ñònh, vôùi nhöõng
nhaân toá caáu thaønh ñöôïc quy ñònh chaët cheõ vaø thoáng nhaát.
3- Tuyø theo tính chaát kyõ thuaät cuûa caùc nhaân toá, cheá ñoä LTTT tieàn teä
giöõa caùc nöôùc coù söï khaùc bieät nhaát ñònh.
MUÏC 3.1.2.
Caùc yeáu toá caáu thaønh Cheá ñoä löu thoâng tieàn teä
1- Quy ñònh kim loaïi tieàn teä;
2- Quy ñònh ñôn vò tieàn teä, goàm - Teân goïi (dollar, France, yen), - Kyù hieäu (USD, FRF, JPY), - Tieâu chuaån giaù caû (theo haøm löôïng vaøng hoaëc tyû giaù hoái ñoaùi); - Tieâu chuaån giaù caû (theo haøm löôïng vaøng hoaëc tyû giaù hoái ñoaùi);
3- Quy ñònh cheá ñoä tieàn ñuùc vaø löu thoâng tieàn ñuùc, tyû leä kim loaïi
thöôøng duøng pha theâm (tröø vaøng, baïc), coâng sai hao moøn;
4- Quy ñònh cheá ñoä löu thoâng caùc daáu hieäu giaù trò, veà vieäc phaùt
haønh vaø toå chöùc LTTT.
Vieäc cöôõng böùc löu haønh tieàn giaáy maëc daàu tieàn giaáy khoâng coù
giaù trò noäi taïi laø cô sôû ñeå ra ñôøi caùc loaïi tieàn daáu hieäu khaùc nhö
seùc, kyø phieáu, thöông phieáu, tieàn ngaân haøng,…
MUÏC 3.2.
Caùc cheá ñoä löu thoâng tieàn teä
3.2.1. Cheá ñoä löu thoâng tieàn kim loaïi
(thôøi kyø töï do caïnh tranh)
3.2.2. Cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy 3.2.2. Cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy
(bank note - tín teä khaû hoaùn)
MUÏC 3.2.1.
cheá ñoä löu thoâng tieàn kim loaïi
1- Cheá ñoä ñôn baûn vò (Monometallism):
Laø cheá ñoä löu thoâng tieàn ñuùc aùp duïng phoå bieán trong thôøi kyø
Phong kieán.
Ñaëc ñieåm: - Vaät ngang giaù laø vaät lieäu duøng ñuùc tieàn coù theå laø keõm, ñoàng, - Vaät ngang giaù laø vaät lieäu duøng ñuùc tieàn coù theå laø keõm, ñoàng,
Baïc hoaëc vaøng.
- Caùc ñoàng kim loïai ñöôïc löu haønh töï do theo giaù trò thöïc teá. - Khi ñöôïc coá ñònh ôû ñoàng vaø keõm tieàn ñuùc ñöôïc goïi laø tieàn
keùm giaù trò;
MUÏC 3.2.1.
cheá ñoä löu thoâng tieàn kim loaïi
2- Cheá ñoä song baûn vò (Bimetallism Standard):
Khi vaøng vaø baïc ñöôïc töï do duøng trong vieäc ñuùc tieàn vaø khoâng haïn
cheá trong thanh toaùn.
Tieàn ñuùc baèng baïc, vaøng coøn ñöôïc goïi laø cheá ñoä tieàn ñuû giaù.
Cheá ñoä song baûn vò coù hai loaïi: Cheá ñoä song baûn vò coù hai loaïi: - Baûn vò song song: vaøng vaø baïc löu thoâng theo giaù trò thöïc teá,
nhaø nöôùc khoâng can thieäp. Trong nöôùc coù hai heä thoáng giaù caû
moät theo vaøng, moät theo baïc, - Baûn vò keùp: vaøng vaø baïc löu thoâng theo tyû giaù ñöôïc nhaø nöôùc quy
ñònh nhaèm khaéc phuïc nhöõng roái loaïn cuûa cheá ñoä baûn vò song song.
Quy luaät Ghresham “ñoàng tieàn xaáu ñuoåi ñoàng tieàn toát ra khoûi löu thoâng”
Keát quaû tieàn vaøng daàn daàn bò loaïi khoûi hoaøn toaøn trong löu thoâng.
MUÏC 3.2.1.
cheá ñoä löu thoâng tieàn kim loaïi
Giaû ñònh:
1 kg vaøng ñuùc ñöôïc 3.100 FRF, vôùi 155 ñoàng vaøng,
- 1 ñoàng vaøng = 3.100/155 = 20 FRF,
- Tieâu chuaån giaù caû cuûa 1FRF = 1.000/3.100 = 0,32g vaøng.
1Kg baïc ñuùc ñöôïc 200 FRF, vôùi nhieàu loaïi tieàn 0,5 FRF - 5 FRF 1Kg baïc ñuùc ñöôïc 200 FRF, vôùi nhieàu loaïi tieàn 0,5 FRF - 5 FRF
=
- Tieâu chuaån giaù caû 1FRF = 1.000/200 = 5g baïc
1 15,5
Vaäy Tyû leä phaùp ñònh vaøng aên baïc cuûa FRF seõ laø: 200 3.100
- Ôû Phaùp, quy ñònh: 1 vaøng aên 15,5 baïc
- Ôû Hoa Kyø (naêm 1792) quy ñònh: 1 vaøng aên 15 baïc.
MUÏC 3.2.1.
cheá ñoä löu thoâng tieàn kim loaïi
3- Cheá ñoä baûn vò vaøng (Gold Standard):
Nhaø nöôùc söû duïng moät troïng löôïng vaøng nhaát ñònh quy ñònh laøm
tieâu chuaån giaù caû (ño löôøng).
Tieâu chuaån Cheá ñoä baûn vò vaøng ôû caùc nöôùc
- Anh naêm 1816, quy ñònh Baûng Anh (GBP) = 7,3224 g vaøng - Anh naêm 1816, quy ñònh Baûng Anh (GBP) = 7,3224 g vaøng
- Ñöùc 1872, quy ñònh : 1 Mark Ñöùc (DM) = 0,3600 g vaøng
- Hoa Kyø 1873, quy ñònh : 1 Dollar Myõ (USD) = 1,5042 g vaøng
- Phaùp 1876, quy ñònh : 1 France Phaùp (FRF) = 0,3206 g vaøng
- Haø Lan 1875,
- Nhaät 1897,...
MUÏC 3.2.1.
cheá ñoä löu thoâng tieàn kim loaïi
Ñaëc ñieåm cuûa cheá ñoä baûn vò vaøng:
- Vaøng ñöôïc ñuùc töï do theo tieâu chuaån cuûa nhaø nöôùc
- Vaøng ñöôïc thanh toaùn khoâng haïn cheá;
- Tieàn giaáy ñöôïc töï do ñoåi laáy tieàn vaøng theo giaù trò danh nghóa
- Vaøng ñöôïc töï do luaân chuyeån giöõa caùc nöôùc.
MUÏC 3.2.2
cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy
1- Nguyeân nhaân ra ñôøi:
Baét ñaàu töø Trung Quoác vaøo theá kyû thöù 7, taïi Baéc Myõ vaøo theá kyû thöù
17 vaø taïi Chaâu Aâu vaøo theá kyû thöù 18ø. Xuaát phaùt töø
- Nhu caàu boä maùy taäp quyeàn nhaø nöôùc - Nhu caàu boä maùy taäp quyeàn nhaø nöôùc
- Nhu caàu cuûa neàn saûn xuaát coâng nghieäp.
- Söï phaùt trieån cuûa heä thoáng ngaân haøng caùc coâng cuï LTTD
Nhö vaäy, Tieàn giaáy xuaát hieän laø moät keát quaû taát yeáu do quaù trình
LTHH vaø LTTT quyeát ñònh döôùi taùc ñoäng cuûa heä thoáng ngaân haøng.
MUÏC 3.2.2
cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy
2- Baûn chaát cuûa tieàn giaáy:
- Tieàn giaáy khoâng coù giaù trò, neáu bò laïm duïng seõ daãn ñeán laïm phaùt.
- Tieàn giaáy chæ thöïc hieän chöùc naêng phöông tieän löu thoâng,
- Tieàn giaáy chæ laø ñaïi bieåu daáu hieäu cuûa tieàn vaøng, tieàn baïc,
- Tieàn giaáy khoâng ñaïi bieåu cho giaù trò haøng hoaù. Tieàn giaáy khoâng ñaïi bieåu cho giaù trò haøng hoaù.
- Tieàn giaáy chæ coù giaù trò danh nghóa, khoâng coù giaù trò baûn thaân
Noùi chung, Tieàn giaáy laø khaùi nieäm roäng duøng ñeå chæ caùc phöông
tieän Löu thoâng vaø thanh toaùn thay vaøng, bao haøm caû tieàn ngaân
haøng vaø caû caùc phöông tieän thanh toaùn khaùc nhö ngaân phieáu,
theû thanh toaùn, tieàn ñieän töû.
MUÏC 3.2.2
cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy
3- Giaù trò cuûa tieàn giaáy
- Giaù trò danh nghóa (meänh giaù cuûa tieàn giaáy), khoâng thay ñoåi;
- Giaù trò ñaïi dieän thöïc teá, laø töông quan giöõa giaù trò danh nghóa
vaø giaù trò soá löôïng tieàn vaøng caàn thieát cho löu thoâng ñaïi dieän vaø giaù trò soá löôïng tieàn vaøng caàn thieát cho löu thoâng ñaïi dieän
Hay söùc mua thöïc teá cuûa tieàn giaáy;
- Giaù trò cuûa toång soá tieàn giaáy ñaõ phaùt haønh, laø giaù trò ñaïi dieän
cho toång soá tieàn vaøng caàn thieát cho löu thoâng
Giaù
nh
=
Giaù trò ñaïi vò ñôn 1
dieän cuûa tieàn giaáy
trò cuûa toång soá tieàn giaáy ñaõ phaùt haø Soá löôïng tieàn giaáy trong löu thoâng
- Giaù trò cuûa 1 ñôn vò tieàn giaáy, do soá löôïng tieàn giaáy phaùt haønh
MUÏC 3.2.2
cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy
4- Quy luaät cuûa löu thoâng tieàn giaáy,
Theo K.Marx
“Vieäc phaùt haønh tieàn giaáy phaûi caân ñoái vôùi soá löôïng vaøng hay baïc
ñöôïc tieàn giaáy ñaïi dieän maø ñaùng leõ phaûi ñöôïc löu thoâng thöïc söï”. ñöôïc tieàn giaáy ñaïi dieän maø ñaùng leõ phaûi ñöôïc löu thoâng thöïc söï”.
Tieàn giaáy coù theå maát giaù coù theå do:
- Söï thieáu tin töôûng cuûa coâng chuùng vaøo cheá ñoä chính trò;
- Caùn caân thanh toaùn bò boäi chi lôùn vaø thöôøng xuyeân;
- Yeáu toá taâm lyù laøm taêng toác ñoä löu thoâng tieàn teä.
MUÏC 3.2.2
cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy Chuyeån ñoåi ñöôïc
1- Cheá ñoä baûn vò Baûng anh (hay cheá ñoä vaøng thoûi hay hoái ñoaùi vaøng)
- Anh (1924) quy ñònh: 1.700 baûng ñoåi ñöôïc 400 Ounce (12,44 kg vaøng),
- Phaùp (1928) quy ñònh: 215.000 FRF ñoåi ñöôïc 450 Ounce vaøng.
- Ôû caùc nöôùc vaøng döï tröõ keùm: thöïc hieän cheá ñoä baûn vò hoái ñoaùi qua - Ôû caùc nöôùc vaøng döï tröõ keùm: thöïc hieän cheá ñoä baûn vò hoái ñoaùi qua
Caùc ñoàng tieàn quoác teá maïnh,
Keát quaû,
Caùc ñoàng tieàn maïnh trôû thaønh tieàn döï tröõ vaø thanh toaùn quoác teá
nhöng laïm phaùt ñaõ daãn ñeán heä thoáng naøy bò suïp ñoå daây chuyeàn
MUÏC 3.2.2
cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy Chuyeån ñoåi ñöôïc
2- Cheá ñoä tyû giaù coá ñònh:
Döïa treân cô sôû 3 khu vöïc tieàn teä lôùn treân theá giôùi laø Baûng Anh,
Dollar Myõ vaø France Phaùp.
Ñaëc ñieåm: Ñaëc ñieåm:
- Duy trì tyû giaù oån ñònh,
- Thöïc hieän cheá ñoä ngoaïi hoái töï do trong cuøng khu vöïc
- Quaûn cheá ngoaïi hoái vôùi caùc nöôùc ngoaøi khu vöïc,
- Phöông tieän thanh toaùn laø ñoàng tieàn cuûa nöôùc chuû choát.
MUÏC 3.2.2
cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy Chuyeån ñoåi ñöôïc
3- Cheá doä baûn vò USD:
Ra ñôøi cuøng vôùi Hieäp öôùc Bretton Woods thaùng 7/1944, sau khi caùc
nöôùc Anh, Phaùp, Ñöùc ñeàu bò kieät queä cuûa caùc nöôùc sau CTTG laàn II.
- Ñoàng USD ñaõ ñöôïc choïn laøm baûn vò cho cheá ñoä tieàn teä quoác teá Ñoàng USD ñaõ ñöôïc choïn laøm baûn vò cho cheá ñoä tieàn teä quoác teá
môùi vôùi cheá ñoä tyû giaù coá ñònh,
- Ngaøy 2/2/1973 chính phuû Myõ phaûi tuyeân boá ngöøng chuyeån ñoåi
USD ra vaøng, sau moät thôøi gian daøi bò maát uy tín;
MUÏC 3.2.2
cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy Chuyeån ñoåi ñöôïc
4- Caùc cheá ñoä löu thoâng söû duïng caùc ñôn vò tieàn teä ghi soá khaùc,
- Quyeàn ruùt voán ñaëc bieät (Special Drawing Right – SDR) do IMF
phaùt haønh;
- Ñôn vò tieàn teä Chaâu Aâu (European Currency Unit – ECU) do Quyõ
tieàn teä Chaâu Aâu phaùt haønh EMF, ñeán naêm 1999 ñöôïc thay baèng
ñoàng Euro;
- Ñoàng Rup chuyeån nhöôïng töø naêm 1963, thöïc hieän giöõa caùc nöôùc
hoäi vieân khoái SEV (COMMECON).
MUÏC 3.2.2
cheá ñoä löu thoâng tieàn giaáy Khoâng Chuyeån ñoåi ñöôïc
Ñaëc ñieåm:
1- Tieàn do NHTW caùc nöôùc phaùt haønh, thanh toaùn hôïp phaùp,
phaùt haønh khoâng haïn cheá;
2- Vaøng vaãn ñöôïc söû duïng vôùi tö caùch laø thöôùc ño giaù trò, 2- Vaøng vaãn ñöôïc söû duïng vôùi tö caùch laø thöôùc ño giaù trò,
tích luõy vaø tieàn teä theá giôùi;
3- Laáy döï tröõ vaøng vaø ngoaïi teä ñeå ñaûm baûo giaùn tieáp cho löu
thoâng tieàn trong nöôùc;
4- Moãi nöôùc ñeàu thöïc thi chính saùch tieàn teä ñeå kieàm cheá laïm
phaùt vaø phaùt trieån.
cheá ñoä
MUÏC 3.3.
löu thoâng tieàn teä taïi vieät nam
3.3.1. Lòch söû löu thoâng tieàn teä ôû Vieät Nam
3.3.2. Heä thoáng toå chöùc löu thoâng tieàn teä ôû Vieät Nam
Lòch söû
MUÏC 3.3.1
löu thoâng tieàn teä taïi vieät nam
1- Thôøi kyø phong kieán:
- Thôøi kyø bò ñoâ hoä löu haønh tieàn ñuùc baèng ñoàng,
- Theá kyû thöù 6, Lyù Nam Ñeá ñuùc ñoàng tieàn “Thieân Ñöùc Thoâng Baûo”,
- Moãi trieàu ñaïi ñeàu cho ñuùc ñoàng tieàn rieâng baèng ñoàng.
- Naêm 1400 – 1407, Hoà Quyù Ly phaùt haønh tieàn giaáy cöôõng böùc;
Lòch söû
MUÏC 3.3.1
löu thoâng tieàn teä taïi vieät nam
2- Thôøi kyø thuoäc ñòa nöûa phong kieán:
- Theá kyû 18 löu haønh tieàn ñoàng vaø tieàn keõm.
- Naêm 1862 Phaùp cho löu haønh caû ñoàng Mehico vaø ñoàng 5 France
theo tyû leä: 1 Mehico = 27g baïc = 5 quan ñoàng VN = 5,35 FRF.
- Naêm 1875 Phaùp cho phaùt haønh ñoàng baïc vaø tieàn giaáy ngaân haøng
Ñoâng Döông
- Ngaøy 31/5/1930 Phaùp quy ñònh laïi tyû giaù theo tyû leä:
1 ñoàng Ñoâng Döông = 10 FRF = 0,0655 g vaøng;
Lòch söû
MUÏC 3.3.1
löu thoâng tieàn teä taïi vieät nam
3- Thôøi kyø CMDTDC vaø ñaáu tranh thoáng nhaát ñaát nöôùc:
- Thaùng 1/1946 phaùt haønh tieàn taøi chính töø nam trung boä trôû vaøo,
- Thaùng 10/1946 phaùt haønh tieàn taøi chính töø Baéc trung boä trôû ra, - Thaùng 10/1946 phaùt haønh tieàn taøi chính töø Baéc trung boä trôû ra,
- Thaùng 11/1946 phaùt haønh tieàn taøi chính trong phaïm vi caû nöôùc,
- Thaùng 5/1951 phaùt haønh tieàn NHQGVN vaø thu ñoåi tieàn tyû leä 1/10.
- Caûi caùch tieàn teä vaøo thaùng 2/1959, 9/1975, 5/1978, 9/1985
Heä thoáng cheá ñoä
MUÏC 3.3.2
löu thoâng tieàn teä taïi vieät nam
1- Ñôn vò tieàn teä, laø “ñoàng”;
2- Teân goïi “ñoàng NHNNVN”, kyù hieäu quoác gia laø “ñ”, quoác teá “VND”;
3- Tieâu chuaån ño löôøng, nhö caùc ñoàng tieàn tröôùc ñaây;
4- NHNNVN ñoäc quyeàn phaùt haønh, löu haønh thoáng nhaát
5- Phaùt haønh tieàn, qua cô cheá tín duïng cho caùc NHTM vay
6- Kyõ thuaät phaùt haønh, ñaûm baûo tính taäp trung thoáng nhaát
7- Caùc Phöông tieän löu thoâng vaø phöông tieän thanh toaùn
Heä thoáng cheá ñoä
MUÏC 3.3.2
löu thoâng tieàn teä taïi vieät nam
Cô caáu löu thoâng tieàn teä taïi Vieät Nam, hieän nay goàm:
1- Tieàn ñang löu haønh;
2- Quyõ nghieäp vuï ngaân haøng giao dòch vôùi khaùch haøng; 2- Quyõ nghieäp vuï ngaân haøng giao dòch vôùi khaùch haøng;
3- Quyõ ñieàu hoaø tieàn maët ôû NHTW;
4- Quyõ döï tröõ phaùt haønh taïi kho NHTW;
5- Tieàn raùch naùt.
MUÏC 4.
Caùc hoïc thuyeát tieàn teä
4.1. Caùc tröôøng phaùi Tieàn teä coå ñieån
4.2. Caùc tröôøng phaùi Tieàn teä taân coå ñieån
4.3. Caùc tröôøng phaùi Tieàn teä hieän ñaïi
MUÏC 4.1.
Caùc tröôøng phaùi Tieàn teä coå ñieån
4.1.1. Veà nguoàn goác cuûa tieàn teä
4.1.2. Veà baûn chaát vaø chöùc naêng cuûa tieàn teä 4.1.2. Veà baûn chaát vaø chöùc naêng cuûa tieàn teä
MUÏC 4.1.1
Caùc tröôøng phaùi veà nguoàn goác Tieàn teä
1- Tröôøng phaùi duy vaät
(Adam Smith vaø David Ricardo),
Cho raèng tieàn teä ra ñôøi laø keát quaû taát yeáu cuûa quaù trình trao ñoåi HH,
“Ngoaøi soá SP ñaëc bieät do mình laøm ra coøn coù moät loaïi saûn phaåm “Ngoaøi soá SP ñaëc bieät do mình laøm ra coøn coù moät loaïi saûn phaåm
khaùc, ñeå ñeán khi caàn coù theå duøng SP aáy trao ñoåi laáy saûn phaåm
cuûa ngöôøi khaùc. Ai cuõng caàn thöù saûn phaåm aáy”.
Haïn cheá:
- Nguoàn goác thöïc söï cuûa tieàn laø söï maâu thuaãn cuûa haøng hoaù ôû
hình thaùi giaù trò giaûn ñôn;
MUÏC 4.1.1
Caùc tröôøng phaùi veà nguoàn goác Tieàn teä
2- Tröôøng phaùi duy taâm
(W.Gherlop vaø C.Smondest),
cho raèng tieàn teä ra ñôøi nhö moät söï kieän coù tính chaát taâm lyù
“Xuaát phaùt töø loøng ham muoán hieåu bieát vaø nhu caàu laøm ñeïp
cuûa con ngöôøi”,
hay “Söï caàn duøng tieàn laøm phöông tieän löu thoâng vaø xaùc ñònh
ñaúng caáp xaõ hoäi luoân thuoäc veà baûn chaát cuûa con ngöôøi”;
Haïn cheá:
Tieàn xuaát phaùt töø nhu caàu trao ñoåi vaø löu thoâng haøng hoaù
MUÏC 4.1.1
Caùc tröôøng phaùi veà nguoàn goác Tieàn teä
3- Söï phaùt trieån cuûa caùc nhaø trieát hoïc vaø kinh teá hoïc
(Davanditi, J.Montarini vaø Jean Locke):
Töø luaän ñeà cuûa Jean Bodin, cho raèng giaù caû haøng hoaù chæ ñôn giaûn
laø söï phaûn chieáu khoái löôïng kim loaïi quyù hieän coù laø söï phaûn chieáu khoái löôïng kim loaïi quyù hieän coù
“Tình traïng giaù cao, chuû yeáu laø do söï dö daät vaøng vaø baïc”,
Ñöa ra phöông aùn tuyeán tính tröïc tieáp cuûa lyù thuyeát soá löôïng tieàn teä
“Vôùi nhöõng ñieàu kieän khaùc nhö nhau, khi taêng soá löôïng tieàn teä vaø
giaûm soá löôïng haøng hoaù thì giaù trò ñôn vò tieàn teä seõ giaûm xuoáng”.
David Hume ñöa ra coâng thöùc veà moái töông quan giöõa giaù caû vaø tteä
“Soá löôïng tteä thay ñoåi dieãn ra thuaän chieàu vôùi söï thay ñoåi cuûa giaù caû”.
MUÏC 4.1.2
Caùc tröôøng phaùi veà baûn chaát vaø chöùc naêng Tieàn teä
1- Tröôøng phaùi tieàn teä kim loaïi
(Thomas Moon vaø Antoure Monterevatchienne)
cho raèng “vaøng baïc laø cuûa caûi chính toâng”
hay tieàn teä laø kim loaïi quyù. hay tieàn teä laø kim loaïi quyù.
Haïn cheá:
Vaøng baïc chæ trôû thaønh tieàn teä khi trôû thaønh vaät ngang giaù
chung trong ñieàu kieän lòch söû nhaát ñònh;
MUÏC 4.1.2
Caùc tröôøng phaùi veà baûn chaát vaø chöùc naêng Tieàn teä
2- Tröôøng phaùi tieàn teä duy danh
(Harold Barger vaø George Berkeley vaø James Stuart),
Cho raèng tieàn teä chæ laø nhöõng ñôn vò tính toaùn tröøu töôïng
baûn thaân tieàn teä khoâng coù giaù trò noäi taïi. baûn thaân tieàn teä khoâng coù giaù trò noäi taïi.
Haïn cheá:
- Tieàn teä khi laøm chöùc naêng tích luõy phaûi laø tieàn thöïc
- Caùc ñôn vò tính toaùn ban ñaàu hình thaønh töø giaù trò noäi taïi cuûa tieàn
MUÏC 4.2.
Caùc tröôøng phaùi Tieàn teä taân coå ñieån
1- Phöông aùn giao dòch veà soá löôïng tieàn teä (Irving Fisher)
2- Tröôøng phaùi Cambridge (A.Marshall, A.C.Pigou, D.Robertson),
3- Hoïc thuyeát tieàn teä (John Maynard Keynes) 3- Hoïc thuyeát tieàn teä (John Maynard Keynes)
Phöông aùn giao dòch soá löôïng tieàn teä
MUÏC 4.2.1
(Irving fisher)
· = · M V P Q '
· +
= · '
Qua phöông trình:
M V M V
P Q
·
= =
= =
= =
V V
M M
P P
P T V V
P T M M
M V T T
· · ·
Ruùt ra keát luaän: - Möùc giaù thay ñoåi tyû leä thuaän vôùi soá löôïng tieàn teä trong löu thoâng; - Möùc giaù thay ñoåi tyû leä nghòch vôùi KL HH baùn ra thöïc hieän baèng tieàn - Möùc giaù thay ñoåi tyû leä thuaän vôùi toác ñoä löu thoâng tieàn teä; - P.Q khoâng quyeát ñònh ñeán M.V, giaù caû caù bieät khoâng aûnh höôûng P,
hay giaù trò tieàn teä vaø giaù trò haøng hoaù khoâng quyeát ñònh ñeán P.
MUÏC 4.2.2
Phöông aùn soá dö tieàn maët (tröôøng phaùi cambridge)
(A.Marshall, A.C.Pigou, D.Robertson),
Phaân chia thu nhaäp thaønh tieàn vaø caùc hình thöùc toàn taïi khaùc.
cho raèng coù hai yeáu toá aûnh höôûng ñeán nhu caàu tieàn maët ñoù laø: - Söï deã daøng ñaït ñeán tieàn teä, phöông tieän mua saém chung - Caùc nhu caàu döï tröõ tieàn teä ñeå baûo hieåm döï phoøng,
Vieäc löïa choïn tuyø vaøo “tieàn maët döï tröõ hay chi phí ñeå taïo ra lôïi nhuaän”.
Soá dö caàu tieàn maët ñöôïc bieåu thò qua coâng thöùc: = · ·
· ·
M =
M K R P = 0,15 100 1,2 18
Hoïc thuyeát öa thích tieàn maët
MUÏC 4.2.3
(john maynard keynes)
- +
=
]
⇒
f i y ( , )
Md P
Cho raèng coù 3 yeáu toá aûnh höôûng ñeán caàu tieàn teä laø - Ñoäng cô giao dòch (möùc thu nhaäp), - Ñoäng cô döï phoøng, - Ñoäng cô ñaàu cô (tuyø vaøo söï khaùc nhau giöõa laõi suaát vaø lôïi voán).
= · (
=
- Keynes ñöa ra phöông trình caàu tieàn teä: Keynes ñöa ra phöông trình caàu tieàn teä: [ M K E S I )
P
E S R = '
P
- Giaù tö lieäu tieâu duøng:
- Giaù tö lieäu saûn xuaát:
=
(
)'
+ P P
I C - + E S I + R C
- Möùc giaù chung:
.
Hoïc thuyeát öa thích tieàn maët
MUÏC 4.2.3
(john maynard keynes)
Keynes Keát luaän,
Möùc giaù chung vaø toång thu nhaäp tieàn teä phuï thuoäc vaøo 4 yeáu toá:
1- Laõi suaát tieát kieäm;
2- Soá löôïng tieàn göûi tieát kieäm;
3- Thoùi quen söû duïng thu nhaäp tieàn teä cuûa daân chuùng;
4- Giaù caû ñaàu tö (laõi suaát cho vay ñaàu tö).
Keynes cho raèng
Laïm phaùt caøng lôùn toång caàu seõ caøng taêng, saûn xuaát phaùt trieån
laøm thaát nghieäp giaûm. Môû roäng chính saùch tieàn teä laø ñieàu kieän
ñeå taêng tröôûng kinh teá.
MUÏC 4.3.
Caùc tröôøng phaùi Tieàn teä hieän ñaïi
1- Hoïc thuyeát xem laïi lyù thuyeát soá löôïng tieàn teä
(Milton Friedman)
2- Hoïc thuyeát tieàn teä kim loaïi hieän ñaïi 2- Hoïc thuyeát tieàn teä kim loaïi hieän ñaïi
(Jacques Ruep),
3- Hoïc thuyeát tieàn teä duy danh hieän ñaïi
(G.Knapp, P.A.Samuelson),
Hoïc thuyeát thaét chaët tieàn teä
MUÏC 4.3.1
(milton friedman)
Treân cô sôû keá thöøa quan ñieåm cuûa I.Fisher vaø A.C.Pigou
cho raèng tieàn teä laø nhöõng “ñôn vò” maø moïi ngöôøi thöøa nhaän
ñeå chi traû coâng nôï theo giaù trò danh nghóa ñònh tröôùc.
Do ñoù: Tieàn teä bao goàm caû tieàn maët vaø tieàn göûi ngaén vaø daøi haïn
Nhu caàu tieàn teä phuï thuoäc vaøo 4 yeáu toá: Nhu caàu tieàn teä phuï thuoäc vaøo 4 yeáu toá:
1- Möùc giaù caû haøng hoaù dòch vuï (thuaän chieàu);
2- Möùc thu nhaäp thöïc teá vaø saûn löôïng trong neàn kinh teá
(thuaän chieàu vaø maïnh nhaát);
3- Laõi suaát thöïc teá (ngöôïc chieàu nhöng khoâng lôùn nhö Keynes);
4- Chæ soá giaù.
GDP – Gross domestic Product
Toång saûn phaåm quoác noäi
GNP _ Gross National product
Toång saûn phaåm quoác gia
Hay thu nhaäp cuoái cuøng cuûa taát caû caùc SP ñaõ hoøan thaønh cuûa neàn KT tính trong 1 naêm
GNP = GDP + Cheânh leäch thu vaø chi töø caùc nhaân toá saûn GNP = GDP + Cheânh leäch thu vaø chi töø caùc nhaân toá saûn xuaát nhu lao ñoäng, taøi nguyeân, tieàn voán, coâng ngheä,….
Hoïc thuyeát thaét chaët tieàn teä
MUÏC 4.3.1
(milton friedman)
Trong taùc phaåm “Khuoân khoå lyù thuyeát cuûa söï phaân tích veà tieàn teä”
naêm 1959, M.Friedman cho raèng:
“Giaû ñònh soá löôïng tieàn teä töông öùng vôùi soá löôïng lôùn hôn soá maø hoï
mong muoán tính theo thôøi giaù, con ngöôøi seõ coá traùnh bò thöøa tieàn mong muoán tính theo thôøi giaù, con ngöôøi seõ coá traùnh bò thöøa tieàn
maët. Khi ñoù, neáu giaù caû vaø thu nhaäp thay ñoåi, söï tính toaùn chi ra
nhieàu hôn seõ laøm taêng khoái löôïng chi vaø thu nhaäp bieåu thò baèng
nhöõng ñôn vò danh nghóa seõ ñöa ñeán söï phuï thuoäc nhieàu hôn vaøo
giaù caû vaø coù theå coøn ñöa ñeán caû söï taêng thu nhaäp”.
Hoïc thuyeát thaét chaët tieàn teä
MUÏC 4.3.1
(milton friedman)
n
= ·
Md
a P Y
B
= ·
=
⇒
a Y
Log
+ · a b
y
log
log
Md P
Md P
= =
Soá löôïng tieàn caàn thieát: ·
· · · · Coâng thöùc toång quaùt: M K P Y Coâng thöùc toång quaùt: M K P Y
Trong ñoù: - K: töông quan cuûa thu nhaäp tieàn teä trong thu nhaäp; - P: Chæ soá giaù caû; - Y: laø thu nhaäp tính theo giaù coá ñònh.
Hoïc thuyeát thaét chaët tieàn teä
MUÏC 4.3.1
(milton friedman)
M.Friedman cho raèng:
“Cöù 1% taêng leân trong thu nhaäp laâu daøi seõ coù kyø voïng taêng nhu caàu
tieàn teä leân 1,8%. Khi cung tieàn teä taêng seõ laøm cho laõi suaát thöïc teá
giaûm xuoáng hay laõi suaát danh nghóa taêng leân”.
“Söï bieán ñoäng coù tính chaát chu kyø cuûa thu nhaäp tính baèng tieàn gioáng “Söï bieán ñoäng coù tính chaát chu kyø cuûa thu nhaäp tính baèng tieàn gioáng
nhö söï bieán ñoäng daøi haïn coù theå phuï thuoäc vaøo söï vaän ñoäng cuûa döï
tröõ tieàn teä vaø toác ñoä quay voøng tieàn”.
Keát luaän:
Neáu coù söï thay ñoåi trong cung caáp tieàn seõ laøm giaù caû thay ñoåi ôû
nhöõng möùc ñoä khaùc nhau. vì vaäy caàn kieåm soaùt chaët cheõ khoái Löôïng
tieàn phaùt haønh, keát hôïp vôùi chính saùch thueá hôïp lyù ñeå kieåm soaùt laïm
Phaùt nhaèm thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá;
Hoïc thuyeát tieàn teä kim loaïi hieän ñaïi
MUÏC 4.3.2
(jacques ruep)
Vôùi “ Lyù thuyeát tieàn teä thöïc chaát”
Cho raèng caùc loaïi tieàn daáu hieäu khoâng ñoåi ñöôïc ra vaøng laø
Bieåu hieän khoâng bình thöôøng, caàn quay laïi cheá ñoä baûn vò vaøng
Vaø Tieàn giaáy ñöôïc töï do chuyeån ñoåi ra vaøng.
Chuû tröông Chuû tröông
- Caàn quy ñònh moät soá löôïng vaøng nhaát ñònh laøm ñôn vò tieàn teä - Tieàn daáu hieäu do ngaân haøng phaùt haønh ra phaûi ñöôïc töï do
Chuyeån ñoåi ra vaøng theo giaù quy ñònh, - Thöïc hieän cô cheá phaùt haønh tieàn ngaân haøng coù ñaûm baûo baèng
Vaøng vaø baèng thöông phieáu.
Söï phuïc hoài baûn vò vaøng seõ laøm hoài sinh cuûa loøng tin, taïo ra söï oån
ñònh taøi chính, laøm khueách tröông kinh teá vaø söï tieán boä cuûa xaõ hoäi;
MUÏC 4.3.3
Hoïc thuyeát tieàn teä duy danh hieän ñaïi (GeOrge Knapp – Paul A. Samuelson)
vôùi “Hoïc thuyeát tieàn teä quoác ñònh”,
Cho raèng tieàn teä laø saûn phaåm cuûa traät töï phaùp luaät laø vaät saùng taïo
cuûa nhaø nöôùc, do nhaø nöôùc buoäc moïi ngöôøi phaûi söû duïng trong löu
thoâng, thanh toaùn neân noù ñaõ thoaùt ly vôùi kim loaïi tieàn teä, taïo ra heä
thoáng chi traû theo quy öôùc vaø hình thaùi cao caáp nhaát laø tieàn giaáy.
Theo G.Knapp Theo G.Knapp
“Thöïc chaát cuûa tieàn teä khoâng phaûi laø ôû choã noù laø quy öôùc baèng
vaät chaát, maø laø quy öôùc treân tieâu chuaån luaät phaùp, Nhaø nöôùc coù
khaû naêng ñieàu hoaø söï söû duïng chuùng”.
Theo P.A.Samuelson
“Thôøi ñaïi tieàn giaáy ñaõ thay theá thôøi ñaïi tieàn Haøng hoaù, tieàn giaáy
laøm boäc loä thöïc chaát cuûa tieàn teä baûn chaát noäi taïi cuûa noù. Tieàn
teä laø söï quy öôùc cuûa xaõ hoäi nhaân taïo”.
CEMINA KHOA HOÏC
1/ Ñaùnh giaù ñaày ñuû veà nguoàn goác, quaù trình phaùt trieån, baûn
chaát, chöùc naêng vaø vai troø cuûa tieàn teä. Lieân heä vôùi thöïc tieãn
2/ Kieåm chöùng thöïc tieãn cuûa caùc hoïc thuyeát tieàn teä ñeå ñaùnh 2/ Kieåm chöùng thöïc tieãn cuûa caùc hoïc thuyeát tieàn teä ñeå ñaùnh
giaù tình hình tieàn teä taïi Vieät Nam hieän nay. Trình baøy Quan
ñieåm rieâng veà ñoåi môùi chính saùch tieàn teä
3/ Baøn veà cheá ñoä tieàn teä vaø tìm kieám moät cheá ñoä baûn vò hôïp
lyù cho ñoàng tieàn Vieät Nam veà laâu daøi.
CHÖÔNG 6
CUNG CAÀU tieàn teä VAØ CAÙC CHÍNH SAÙCH CUÛA NGAÂN HAØNG TRUNG ÖÔNG
1. MÖÙC CAÀU TIEÀN TEÄ (MONETARY DEMAND).
2. MÖÙC CUNG TIEÀN TEÄ (MONETARY SUPPLY)
3. NGAÂN HAØNG TRUNG ÖÔNG (NHTW)
4. CAÙC CHÍNH SAÙCH CUÛA NHTW
MUÏC 1
MÖÙC CAÀU tieàn teä (MONETARY DEMAND)
1.1. Khaùi nieäm veà möùc caàu tieàn teä.
1.2. Caáu thaønh cuûa möùc caàu tieàn teä:
1.3. Caùc hoïc thuyeát xaùc ñònh möùc caàu tieàn teä 1.3. Caùc hoïc thuyeát xaùc ñònh möùc caàu tieàn teä
MUÏC 1.1.
Khaùi nieäm MÖÙC CAÀU tieàn teä
Caàu tieàn teä laø toång khoái tieàn teä maø caùc toå chöùc vaø caù nhaân
caàn coù ñeå thoaû maõn caùc nhu caàu. Nhu caàu tieàn teä coù taùc
ñoäng giaùn tieáp ñeán möùc cung tieàn teä thoâng qua söï bieán ñoäng giaùn tieáp ñeán möùc cung tieàn teä thoâng qua söï bieán
ñoäng veà laõi suaát, giaù caû treân thò tröôøng,...
MUÏC 1.2.
Caáu thaønh MÖÙC CAÀU tieàn teä
Möùc caàu tieàn teä caáu thaønh bôûi ba nhu caàu:
1- Nhu caàu veà tieàn teä ñeå phuïc vuï cho ñaàu tö,
phuï thuoäc tyû leä thuaän vôùi laõi suaát tín duïng ngaân haøng vaø nguoàn
tích luõy töø vieäc taêng möùc lôïi nhuaän;
2- Nhu caàu veà tieàn daønh cho tieâu duøng, 2- Nhu caàu veà tieàn daønh cho tieâu duøng,
phuï thuoäc tyû leä thuaän vôùi möùc thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi, giaù
trò vaø toác ñoä phaùt trieån cuûa caùc hoaït ñoäng giao dòch vaø laõi suaát;
3- Nhu caàu tieàn döï phoøng,
phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá, taâm lyù, quy moâ, tính chaát kinh doanh,
söï phaùt trieån cuûa heä thoáng thò tröôøng taøi chính,
MUÏC 1.3
CAÙC HOÏC THUYEÁT XAÙC ÑÒNHä MÖÙC CAÀU TIEÀN TEÄ
1.3.1. Quy luaät löu thoâng tieàn teä cuûa K.Marx
1.3.2. Hoïc thuyeát soá löôïng tieàn teä
cuûa IRVING FISHER (1867-1947) cuûa IRVING FISHER (1867-1947)
1.3.3. Hoïc thuyeát soá löôïng tieàn teä
cuûa John Maynard Keynes (1884-1946)
1.3.4. Hoïc thuyeát soá löôïng tieàn teä
cuûa Milton – Friedman (tröôøng phaùi Chicago)
MUÏC 1.3.1
QUY LUAÄT LÖU THOÂNG TIEÀN TEÄ CUÛA Karl marx
Theo Marx “Soá löôïng tieàn caàn thieát cho löu thoâng tyû leä thuaän vôùi
soá löôïng haøng hoaù ñang löu thoâng, möùc giaù caû vaø tyû leä nghòch
vôùi toác ñoä löu thoâng tieàn teä trong moät thôøi gian nhaát ñònh”. vôùi toác ñoä löu thoâng tieàn teä trong moät thôøi gian nhaát ñònh”.
Khoái löôïng tieàn caàn thieát Soá löôïng (Q) Giaù caû HH ñang löu thoâng (P)
=
Toác ñoä löu thoâng tieàn teä (V)
cho löu thoâng (K ) C
·
Ñieàu kieän ñeå neàn kinh teá phaùt trieån oån ñònh KT = KC.
- Neáu KT > KC : daãn ñeán thöøa tieàn, neàn kinh teá seõ bò laïm phaùt.
- Neáu KT < KC : daãn ñeán thieáu tieàn, neàn kinh teá seõ bò thieåu phaùt.
MUÏC 1.3.2
HOÏC THUYEÁT SÖÙC MUA TIEÀN TEÄ CUÛA Irving fisher
= ·
xuaát phaùt töø phöông trình “söùc mua tieàn teä”
⇒ =
P Q M
· = P Q K P Q
M V
1 V
· · · ·
Theo Fisher: K = 1/V laø thôøi gian trung bình maø coâng chuùng naém giöõ
Tieàn maët, V gaàn nhö khoâng thay ñoåi neáu xeùt trong thôøi gian ngaén. Tieàn maët, V gaàn nhö khoâng thay ñoåi neáu xeùt trong thôøi gian ngaén.
Cho raèng “Söùc mua cuûa tieàn teä ñöôïc ño baèng P, neáu P taêng, söùc
Mua cuûa tieàn giaûm, tieàn maát giaù vaø ngöôïc laïi. Soá löôïng thu nhaäp
Danh nghóa P.Q ñöôïc quyeát ñònh bôûi soá löôïng tieàn teä, khi M taêng,
M.V taêng, P.Q seõ taêng vôùi tyû leä töông öùng”. - Möùc giaù caû HH bieán ñoäng tuøy vaøo soá löôïng tieàn teä trong löu thoâng. - Caàu tieàn teä laø moät haøm soá ñöôïc xaùc ñònh bôûi Möùc thu nhaäp danh nghóa vaø thoùi quen tieán haønh caùc giao dòch cuûa daân chuùng.
- Nguoàn cung öùng vaøo löu thoâng taêng, giaûm do chính saùch NHTW;
MUÏC 1.3.2
HOÏC THUYEÁT SÖÙC MUA TIEÀN TEÄ CUÛA ñaïi hoïc cambridge
Cho raèng “Thu nhaäp danh nghóa P.Q khoâng bao goàm moïi giao
dòch maø chæ bao goàm caùc giao dòch phaùt sinh thu nhaäp sau
· =
=
⇒
M V Y GNP V=
GNP M
Cuøng (ñaõ hoaøn taát). Töø ñoù ñöa ra phöông trình:
Keát luaän,
V thay ñoåi nhöng raát chaäm theo thôøi gian do keát quaû cuûa caùc
ñoåi môùi taøi chính vaø söï môû roäng giao dòch qua caùc ngaân haøng.
MUÏC 1.3.3
HOÏC THUYEÁT SÖÙC MUA TIEÀN TEÄ CUÛA John maynard keynes
Cho raèng “Caàu tieàn teä chòu taùc ñoäng bôûi 3 nhu caàu: giao dòch, baûo
hieåm vaø ñaàu cô. Ba nhu caàu naøy tuøy thuoäc vaøo möùc GDP/ngöôøi vaø
laõi suaát. Maø laõi suaát laïi tyû leä nghòch vôùi löôïng tieàn ñöa vaøo löu thoâng
vaø chòu aûnh höôûng töø söï öa thích tieàn maët vaø caùc ñoäng cô, trong ñoù
thò tröôøng taøi chính chòu aûnh höôûng maïnh nhaát töø ñoäng cô ñaàu cô. thò tröôøng taøi chính chòu aûnh höôûng maïnh nhaát töø ñoäng cô ñaàu cô.
Vì vaäy ñeå giaûm laõi suaát vaø kích thích ñaàu tö, nhaø nöôùc neân phaùt
+
=
+
M
= M M
)
)
1
2
L r ( 1 1
L r ( 2 2
haønh theâm tieàn vaøo löu thoâng. Töø ñoù ñöa ra phöông trình
Keát luaän söï öa thích tieàn maët laø haøm soá cuûa laõi suaát, nhaø nöôùc coù theå duøng chính saùch ñieàu chænh laõi suaát nhö moät coâng cuï vó moâ ñeå taùc ñoäng ñeán möùc caàu tieàn teä qua ñoù taùc ñoäng vaøo neàn kinh teá.
MUÏC 1.3.4
HOÏC THUYEÁT SÖÙC MUA TIEÀN TEÄ CUÛA milton friedman
Cho raèng “Nhu caàu veà tieàn teä laø haøm soá vôùi nhieàu bieán soá, bao goàm:
- Möùc giaù caû haøng hoaù dòch vuï;
- Möùc thu nhaäp thöïc teá vaø saûn löôïng trong neàn kinh teá;
- Laõi suaát thöïc teá;
- Chæ soá giaù caû (chæ soá laïm phaùt); - Chæ soá giaù caû (chæ soá laïm phaùt);
- Cô caáu taøi saûn;
- Söï öa thích caù nhaân.
Nhu caàu veà tieàn (Md)= Haøm soá (thu nhaäp vaø laõi suaát danh nghóa)
“Möùc cung tieàn phuï thuoäc nhieàu vaøo quyeát ñònh chuû quan neân khoâng
oån ñònh. Neáu taêng cung tieàn oån ñònh (töø 3-4%/naêm) seõ laøm cho GNP
taêng leân oån ñònh. Ñieàu naøy cho pheùp haïn cheá nhöõng bieán ñoäng giaù
caû vaø ñaït ñöôïc toác ñoä taêng tröôûng muïc tieâu”.
MUÏC 2
MÖÙC CUNG TIEÀN TEÄ (Monetary supply)
2.1. Khaùi nieäm veà möùc cung tieàn teä
2.2. Caáu thaønh cuûa möùc cung tieàn teä:
2.3. Caùc chuû theå cung öùng tieàn cho neàn kinh teá 2.3. Caùc chuû theå cung öùng tieàn cho neàn kinh teá
MUÏC 2.1
Khaùi nieäm veà möùc cung tieàn (Monetary supply)
Cung tieàn teä laø toaøn boä khoái tieàn teä ñaõ ñöôïc cung caáp cho
neàn kinh teá trong moät thôøi kyø xaùc ñònh, nhaèm ñaûm baûo caùc
nhu caàu cho saûn xuaát, löu thoâng haøng hoaù cuõng nhö caùc nhu nhu caàu cho saûn xuaát, löu thoâng haøng hoaù cuõng nhö caùc nhu
caàu chi tieâu trao ñoåi khaùc cuûa neàn kinh teá xaõ hoäi.
MUÏC 2.2.
Caáu thaønh cuûa khoái tieàn cung öùng (Monetary supply block)
Khoái tieàn teä cung öùng trong neàn kinh teá, bao goàm:
1- Khoái tieàn (M1)
2- Khoái tieàn (M2) 2- Khoái tieàn (M2)
3- Khoái tieàn (M3)
MUÏC 2.2.2
Caáu thaønh cuûa khoái tieàn m1
Laøm phöông tieän löu thoâng thanh toaùn trong neàn KT, cho pheùp ñaùp
öùng ngay caùc nhu caàu thanh toaùn cuûa caù nhaân vaø caùc TCKT, goàm
1- Tieàn maët phaùp ñònh ñang löu haønh
(Hay cô soá tieàn teä hay tieàn cô baûn – Monetary Base) (Hay cô soá tieàn teä hay tieàn cô baûn – Monetary Base)
Coù aûnh höôûng tröïc tieáp leân löôïng HHDV trong neàn kinh teá, goàm - Trong tay daân cö, - Trong Quyõ caùc ñôn vò TCKT, ngaân haøng
2- Tieàn göûi khoâng kyø haïn
- Tieàn göûi hoaït kyø taïi caùc ngaân haøng
- Hay tieàn göûi giao dòch.
MUÏC 2.2.2
Caáu thaønh cuûa khoái tieàn M2 (Monetary supply block)
1- Khoái tieàn cô baûn M1
2- Caùc khoaûn chuaån teä (tieàn taøi saûn)
Coù möùc ñoä giaûi toaû thaønh tieàn maët trong thôøi gian raát ngaén, nhö Coù möùc ñoä giaûi toaû thaønh tieàn maët trong thôøi gian raát ngaén, nhö - Tieàn göûi tieát kieäm, - Tieàn göûi coù kyø haïn (loaïi coù soá dö nhoû vaø lôùn), - Taøi khoaûn tieàn göûi ôû thò tröôøng tieàn teä ngaén haïn (coù theå vieát seùc)
MUÏC 2.2.3
Caáu thaønh cuûa khoái tieàn M3 (Monetary supply block)
1- Khoái tieàn M2
2- Tieàn taøi saûn khaùc,
cuõng laø caùc ñoái töôïng cuûa chính saùch tieàn teä quoác gia, goàm
+ Caùc chöùng töø nôï ngaén haïn, trung haïn ñöôïc mua baùn treân thò + Caùc chöùng töø nôï ngaén haïn, trung haïn ñöôïc mua baùn treân thò
Tröôøng tieàn teä nhö: - Caùc traùi phieáu tieát kieäm, tín phieáu kho baïc ngaén haïn, - Caùc hoái phieáu, kyø phieáu ngaén haïn, - Caùc hôïp ñoàng mua laïi qua ñeâm, tieàn göûi Euro dollar coù kyø haïn,.. + Caùc loaïi taøi saûn nôï khaùc ñaõ ñöôïc ngaân haøng chaáp nhaän nhö
Hoái phieáu, thöông phieáu, traùi phieáu,.. coù theå söû duïng sau moät thôøi
Gian ngaén.
MUÏC 2.3
Caùc chuû theå cung öùng tieàn Cho neàn kinh teá
Coù ba chuû theå cung öùng tieàn cho neàn kinh teá
1- Ngaân haøng trung öông; 1- Ngaân haøng trung öông;
2- Caùc ñònh cheá ngaân haøng trung gian;
3- Caùc chuû theå khaùc.
MUÏC 3
Ngaân haøng trung öông (Central bank)
3.1. Quaù trình ra ñôøi vaø baûn chaát cuûa NHTW
3.2. Chöùc naêng cuûa NHTW
3.3. Heä thoáng toå chöùc vaø cô cheá quaûn trò, ñieàu haønh hoaït ñoäng
cuûa NHTW
MUÏC 3.1
QUAÙ TRÌNH RA ÑÔØI VAØ BAÛN CHAÁT CUÛA NGAÂN HAØNG TRUNG ÖÔNG
3.1.1. Khaùi quaùt veà quaù trình ra ñôøi cuûa NHTW
3.1.2. Baûn chaát cuûa NHTW vaø vò trí ñaëc thuø cuûa NHTW 3.1.2. Baûn chaát cuûa NHTW vaø vò trí ñaëc thuø cuûa NHTW
3.1.3. NHTW Vieät Nam
MUÏC 3.1.
Quaù trình ra ñôøi vaø phaùt trieån Cuûa ngaân haøng trung öông
Xuaát phaùt töø vai troø ñoäc quyeàn phaùt haønh tieàn teä,
Traõi qua 2 giai ñoaïn:
1- Töø NHTM thaønh ngaân haøng phaùt haønh ñoäc quyeàn (TK 18- 19)
- Moät soá NHTM ñöôïc cho pheùp ñoäc quyeàn phaùt haønh - Moät soá NHTM ñöôïc cho pheùp ñoäc quyeàn phaùt haønh
- Caùc TCTD khaùc chæ ñöôïc nhaän tieàn göûi vaø tieáp voán cho vay;
2- Töø ngaân haøng phaùt haønh ñoäc quyeàn thaønh NHTW (1900 – 1930),
- Nhaø nöôùc quoác höõu hoaù caùc ngaân haøng phaùt haønh thaønh NHTW
- Nhaø nöôùc ñoäc quyeàn phaùt haønh tieàn vaø quaûn lyù TT-TD-NH.
MUÏC 3.2.
Baûn chaát vaø vò trí ñaëc thuø Cuûa ngaân haøng trung öông
1- Baûn chaát - NHTW laø ngaân haøng phaùt haønh coâng quaûn, - NHTW laø nôi taäp trung quyeàn löïc, chi phoái neàn kinh teá - NHTW coù nhieàu teân goïi khaùc nhau nhö: ngaân haøng nhaø nöôùc, Ngaân haøng quoác gia, ngaân haøng döï tröõ, Vieän phaùt haønh,.. Ngaân haøng quoác gia, ngaân haøng döï tröõ, Vieän phaùt haønh,.. - NHTW ñoùng vai troø to lôùn trong heä thoáng tín duïng vaø ngaân haøng. - NHTW laø moät ñònh cheá hoãn hôïp giöõa hai tính chaát DN vaø QLHC. 2- Nhieäm vuï cuûa NHTW laø Cung öùng, ñieàu hoaø löu thoâng tieàn teä vaø
Quaûn lyù heä thoáng ngaân haøng,
3- Muïc tieâu cuûa NHTW: laø nhaèm ñaûm baûo oån ñònh löu thoâng tieàn teä,
taïo ñieàu kieän thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá, taêng vieäc laøm vaø kieåm
soaùt laïm phaùt, thoâng qua coâng cuï chính saùch tieàn teä.
MUÏC 3.2
CHÖÙC NAÊNG CUÛA NGAÂN HAØNG TRUNG ÖÔNG
3.2.1. Ñoäc quyeàn phaùt haønh giaáy baïc ngaân haøng vaø ñieàu
tieát khoái löôïng tieàn cung öùng
3.2.2. NHTW laø ngaân haøng cuûa caùc ngaân haøng, theå hieän
treân caùc khiaù caïnh. treân caùc khiaù caïnh.
3.2.3. NHTW laø ngaân haøng cuûa nhaø nöôùc
MUÏC 3.2.1
NHTW ñoäc quyeàn phaùt haønh tieàn Vaø ñieàu hoaø löu thoâng tieàn teä
1- NHTW laø cô quan duy nhaát phaùt haønh tieàn
Vieäc phaùt haønh tieàn coù theå thöïc hieän ñaûm baûo theo 2 caùch:
- Ñaûm baûo baèng vaøng (tröõ kim), ôû Myõ Ñaïo luaät 1913 quy ñònh tyû
Leä tröõ kim ñaûm baûo baèng 40%. ÔÛ Anh Ñaïo luaät 1844 quy ñònh phaùt Leä tröõ kim ñaûm baûo baèng 40%. ÔÛ Anh Ñaïo luaät 1844 quy ñònh phaùt
haønh quaù 14 trieäu baûng phaûi ñaûm baûo 100% vaøng,..;
- Ñaûm baûo baèng tín duïng haøng hoaù, tieàn ñöôïc phaùt haønh vaøo
Löu thoâng qua heä thoáng tín duïng ngaén haïn, gaén lieàn vôùi söï vaän
Ñoäng cuûa HH theo nguyeân taéc coù thôøi haïn vaø ñöôïc hoaøn traû;
2- NHTW coù theå phaùt haønh tieàn cho NSNN vay vaø ñieàu tieát LTTT,
ñaûm baûo cung öùng tieàn phuø hôïp vôùi nhu caàu cuûa neàn kinh teá,
khoâng gaây laïm phaùt vaø oån ñònh söùc mua cuûa ñoàng tieàn.
MUÏC 3.2.1
NHTW ñoäc quyeàn phaùt haønh tieàn Vaø ñieàu hoaø löu thoâng tieàn teä
NHTW laø trung taâm tieàn teä cuûa neàn kinh teá,
thoâng qua ñieàu hoaø LTTT baèng caùch:
1- Taêng tín duïng ñeå taêng tröôûng kinh teá,
2- Taïm öùng cho ngaân saùch ñeå taêng döï tröõ ngoaïi teä, vaøng. 2- Taïm öùng cho ngaân saùch ñeå taêng döï tröõ ngoaïi teä, vaøng.
3- Kieåm soaùt quaù trình taïo tieàn cuûa caùc NHTM, döïa vaøo
- Toác ñoä taêng tröôûng kinh teá,
- Tyû leä laïm phaùt,
- Tình traïng caùn caân thanh toaùn quoác teá vaø boäi chi NSNN,
- Chính saùch phaùt trieån KTXH trong töøng giai ñoaïn.
MUÏC 3.2.2
NHTW laø ngaân haøng cuûa caùc ngaân haøng
1- Môû taøi khoaûn, nhaän tieàn göûi vaø baûo quaûn TT cho caùc NHTM, TCTD,
2- Trung taâm tín duïng cho neàn kinh teá, caáp tín duïng, cung öùng phöông
tieän thanh toaùn, laø ngöôøi chuû nôï vaø laø ngöôøi cho vay cuoái cuøng
3- Trung taâm thanh toaùn cho neàn kinh teá, buø tröø, cho vay buø ñaép voán 3- Trung taâm thanh toaùn cho neàn kinh teá, buø tröø, cho vay buø ñaép voán
trong thanh toaùn lieân ngaân haøng,
4- Thöïc hieän quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi heä thoáng ngaân haøng, nhö caáp
giaáy pheùp hoaït ñoäng, kieåm soaùt tín duïng, aán ñònh khung laõi suaát, aán
ñònh tyû leä an toaøn, thanh tra vaø kieåm soaùt, ban haønh caùc vaên baûn
phaùp quy, cung caáp tín duïng vaø taïm öùng cho ngaân saùch khi caàn
thieát, thay maët chính phuû laøm ñaïi dieän taïi caùc toå chöùc TCTT quoác teá.
MUÏC 3.2.3
NHTW laø ngaân haøng cuûa nhaø nöôùc
1- Thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc;
2- Thay maët nhaø nöôùc tham gia xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån
KTXH, soaïn thaûo CSTT,
3- Quaûn lyù caùc hoaït ñoäng TT-TD-NH vaø thanh toaùn ñoái noäi, ñoái 3- Quaûn lyù caùc hoaït ñoäng TT-TD-NH vaø thanh toaùn ñoái noäi, ñoái
Ngoaïi phuø hôïp vôùi chính saùch quaûn lyù nôï cuûa Taøi chính coâng;
4- Nhaän tieàn göûi cuûa KBNN, toå chöùc thanh toaùn giöõa kho baïc vôùi
Caùc NHTM, laøm ñaïi lyù phaùt haønh traùi phieáu nhaø nöôùc, quaûn lyù döï
tröõ quoác gia vaø cho chính phuû vay ñeå caân baèng thu chi.
MUÏC3.3
Heä thoáng toå chöùc, quaûn trò, ñieàu haønh Cuûa NGAÂN HAØNG TRUNG ÖÔNG
1- Moâ hình toå chöùc NHTW - NHTW ñoäc laäp vôùi chính phuû, - NHTW tröïc thuoäc chính phuû, 2- Heä thoáng toå chöùc cuûa NHTWVN, 2- Heä thoáng toå chöùc cuûa NHTWVN,
- Moâ hình hai caáp: taïi Thuû Ñoâ, Caùc tænh thaønh phoá hoaëc khu vöïc.
- Truï sôû chính ñöôïc boá trí theo töøng khoái chuyeân moân,
- Caùc chi nhaùnh ñöôïc boá trí theo töøng phoøng, ban;
3- Cô cheá quaûn trò vaø ñieàu haønh, Boä maùy laõnh ñaïo goàm - Hoäi ñoàng quaûn trò NHTW - Thoáng ñoác, caùc Phoù thoáng ñoác, - Chaùnh thanh tra vaø Toång kieåm soaùt, - Caùc Vuï, caùc Cuïc,…
MUÏC 4
CAÙC CHÍNH SAÙCH CUÛA NGAÂN HAØNG TRUNG ÖÔNG
4.1. Chính saùch tieàn teä
4.2. Chính saùch tín duïng
4.3. Chính saùch ngoaïi hoái 4.3. Chính saùch ngoaïi hoái
4.4. Caùc coâng cuï ñeå thöïc thi chính saùch tieàn teä
MUÏC 4.1
CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ CUÛA NGAÂN HAØNG TRUNG ÖÔNG
4.1.1. Khaùi quaùt veà chính saùch tieàn teä
4.1.2. Muïc tieâu cuûa Chính saùch tieàn teä quoác gia
4.1.3. Noäi dung cuûa chính saùch tieàn teä
MUÏC 4.1.1
Khaùi quaùt CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ CUÛA NGAÂN HAØNG TRUNG ÖÔNG
1- Khaùi nieäm
Chính saùch tieàn teä laø heä thoáng caùc quan ñieåm, caùc chuû tröông
vaø bieän phaùp cuûa nhaø nöôùc nhaèm taùc ñoäng vaø ñieàu chænh caùc vaø bieän phaùp cuûa nhaø nöôùc nhaèm taùc ñoäng vaø ñieàu chænh caùc
hoaït ñoäng tieàn teä – tín duïng - ngaân haøng vaø ngoaïi hoái, nhaèm
Taïo ra söï oån ñònh cuûa löu thoâng tieàn teä ñeå thuùc ñaåy söï phaùt trieån
Cuûa neàn kinh teá quoác daân.
MUÏC 4.1.1
Khaùi quaùt CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ CUÛA NGAÂN HAØNG TRUNG ÖÔNG
2- Caùc ñaëc tröng cuûa chính saùch tieàn teä - CSTT phaûn aùnh quan ñieåm vaø chuû tröông cuûa Nhaø nöôùc trong vieäc Thöïc hieän chieán löôïc vaø saùch löôïc veà phaùt trieån KTXH; - CSTT xaùc ñònh roõ muïc tieâu, nguyeân taéc, traùch nhieäm, quyeàn haïn cuûa boä maùy ñieàu haønh trong vieäc söû duïng caùc coâng cuï ñeå kieåm cuûa boä maùy ñieàu haønh trong vieäc söû duïng caùc coâng cuï ñeå kieåm
soaùt laïm phaùt, oån ñònh tieàn teä vaø thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá - CSTT laø moät heä thoáng ñoàng boä taùc ñoäng vaø ñieàu chænh leân taát caû caùc maët hoaït ñoäng tieàn teä – tín duïng ngaân haøng vaø ngoaïi hoái trong
moät ñònh höôùng vaø muïc tieâu thoáng nhaát; - CSTT laø moät boä phaän hôïp thaønh cuûa chính saùch kinh teá coù quan heä khaêng khít vôùi chính saùch taøi chính quoác gia; - CSTT laø loaïi chính saùch oån ñònh vaø phaùt trieån nhöng cuõng coù tính uyeån chuyeån, nhaïy caûm nhaèm ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñaët ra.
MUÏC 4.1.1
Khaùi quaùt CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ CUÛA NGAÂN HAØNG TRUNG ÖÔNG
3- Caùc loaïi chính saùch tieàn teä - Chính saùch môû roäng tieàn teä (Easy Monetary Policy),
aùp duïng trong ñieàu kieän neàn kinh teá bò suy thoaùi, thaát nghieäp gia
Taêng nhaèm taïo theâm coâng aên vieäc laøm, thuùc ñaåy môû roäng ñaàu tö Taêng nhaèm taïo theâm coâng aên vieäc laøm, thuùc ñaåy môû roäng ñaàu tö
Vaø saûn xuaát kinh doanh, choáng suy thoaùi (Recession); - Chính saùch thaét chaët tieàn teä (Tight Monetary Policy):
aùp duïng khi neàn kinh teá phaùt trieån thaùi quaù, laïm phaùt gia taêng,
Nhaèm choáng laïm phaùt (anti Inflation).
MUÏC 4.1.2
Muïc tieâu cuûa CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ Quoác gia
1- Muïc tieâu toång quaùt - Oån ñònh tieàn teä, oån ñònh giaù caû, oån ñònh tyû giaù hoái ñoaùi, nhaèm laøm
taêng tieát kieäm, taêng ñaàu tö vaø thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá; - Oån ñònh vaø thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá, gia taêng saûn löôïng, nhaèm - Oån ñònh vaø thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá, gia taêng saûn löôïng, nhaèm
khuyeán khích môû roäng caùc nguoàn voán ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc;
- Taïo coâng aên vieäc laøm, oån ñònh traät töï xaõ hoäi; - Kieåm soaùt laïm phaùt, duy trì tyû leä laïm phaùt ôû möùc ñoä vöøa phaûi nhaèm
Taïo ra nhöõng taùc duïng tích cöïc.
MUÏC 4.1.2
Muïc tieâu cuûa CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ Quoác gia
2- Muïc tieâu hoaït ñoäng, nhaèm kieåm soaùt
- Cô soá tieàn teä bao goàm toång döï tröõ vaø tieàn ngoaøi ngaân haøng
- Toång döï tröõ tieàn teä
- Laõi suaát tieàn teä ngaén haïn - Laõi suaát tieàn teä ngaén haïn
3- Muïc tieâu trung gian, nhaèm kieåm soaùt
- Caùc khoái tieàn teä M1, M2, M3
- Laõi suaát daøi haïn
- Toång caùc khoaûn nôï phi taøi chính
4- Muïc tieâu cuoái cuøng, nhaèm kieåm soaùt
- Tyû leä laïm phaùt
- Tyû leä thaát nghieäp
- Tyû leä taêng tröôûng GDP
MUÏC 4.1.3
Noäi dung cuûa CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ Quoác gia
1- Duy trì söï caân ñoái giöõa toång cung vaø toång caàu tieàn teä,
Ñaûm baûo löôïng tieàn cung öùng taêng theâm phaûi < möùc taêng tröôûng,
Tyû leä tröôït giaù döï kieán vaø toác ñoä LTTT, Tyû leä khoái löôïng vaøng, ngoaïi teä
,.. laøm phöông tieän thanh toaùn vaø trao ñoåi HHDV.
2- Cung öùng vaø ñieàu hoaø khoái tieàn theo caùc nhu caàu ñoái öùng,
treân cô sôû quan saùt caùc tín hieäu cuûa thò tröôøng, nhö
- Chæ soá giaù caû cuûa haøng hoaù thieát yeáu, giaù vaøng, tyû giaù hoái ñoaùi.
- Qua caùc keânh taïo tieàn, Keânh NSNN, Keânh tín duïng, Keânh thò tröôøng
môû, Keânh thò tröôøng vaøng vaø ngoaïi teä,
MUÏC 4.2
Noäi dung cuûa CHÍNH SAÙCH Tín duïngÄ Quoác gia
1- Môû roäng tín duïng, treân nguyeân taéc
- Cho caùc ngaønh SXKD coù HQKT cao, caùc TPKT giaøu tieàm naêng; - Döïa vaøo khai thaùc caùc nguoàn tieàn trong xaõ hoäi,
- Chæ phaùt haønh tieàn khi caàn thieát, thoâng qua quaù trình taùi caáp voán;
2- Kieåm soaùt khoái löôïng tín duïng cung öùng 2- Kieåm soaùt khoái löôïng tín duïng cung öùng
- Ñaûm baûo khoái löôïng tín duïng cung öùng phuø hôïp vôùi taêng tröôûng KT; - Ñoái vôùi tín duïng nhaø nöôùc neân taêng vay töø daân hôn vay qua NHTW.
3- Aùp duïng cô cheá laõi suaát thích hôïp, taïo ñoøn baåy vaø ñieàu kieän ñeå
caùc NHTM caïnh tranh laønh maïnh, naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng
4- Thöïc hieän caùc bieän phaùp hoã trôï, naâng daàn tyû troïng caùc khoaûn tín
duïng trung vaø daøi haïn;
MUÏC 4.3
Noäi dung cuûa CHÍNH SAÙCH ngoaïi hoái Quoác gia
1- Veà chính saùch hoái ñoaùi, chæ löu haønh tieàn noäi teä, haïn cheá döï tröõ
ngoaïi teä, taêng khaû naêng chuyeån ñoåi cuûa ñoàng noäi teä;
2- Veà döï tröõ ngoaïi hoái, taäp trung, naém chaët caùc nguoàn ngoaïi hoái,
chuû ñoäng mua caùc nguoàn ngoaïi hoái ñeå laøm döï tröõ;
3- Veà tyû giaù hoái ñoaùi, duy trì theo höôùng khuyeán khích xuaát khaåu,
Haïn cheá nhaäp khaåu, thu huùt ngoaïi teä, taêng döï tröõ haïn cheá laïm phaùt;
4- Veà caùc ñoái saùch, aùp duïng cheá ñoä tyû giaù linh hoaït theo höôùng:
thaû noåi hoaøn toaøn, aán ñònh tyû giaù, hoaëc thaû noåi coù can thieäp;
5- Veà thò tröôøng hoái ñoaùi, tham gia mua baùn ñeå ñieàu tieát thò tröôøng
theo nhöõng muïc tieâu nhaát ñònh ñeå thuùc ñaåy kinh teá phaùt trieån.
MUÏC 4.4
Vaán ñeà dollar hoaù (Dollarization)
Dollar hoaù Laø tình traïng ngoaïi teä ñöôïc söû duïng roäng raõi trong neàn KT
Thay cho ñoàng baûn teä trong toaøn boä hoaëc moät soá chöùc naêng cuûa TT.
Tuyø yeáu toá phaùp lyù coù 3 loaïi: - Dollar hoaù khoâng chính thöùc (hôïp ñoàng ngoaïi teä), - Dollar hoaù baùn chính thöùc (löu haønh song song), Dollar hoaù baùn chính thöùc (löu haønh song song), - Dollar hoaù chính thöùc (söû duïng chính thöùc).
Theo IMF, Möùc ñoä dollar hoaù theå hieän qua so saùnh giöõa tyû leä tieàn göûi
baèng ngoaïi teä (FCD) so vôùi toång khoái tieàn M2. Coù 3 tröôøng hôïp:
- Tình traïng dollar hoaù cao: khi FCD/M2 > 30%;
- Tình traïng dollar hoaù vöøa: khi FCD/M2 töø 15% - 30%;
- Tình traïng dollar hoaù thaáp: khi FCD/M2 < 15%;
MUÏC 4.4
Caùc coâng cuï thöïc thiù Chính saùch tieàn teä
1- Döï tröõ baét buoäc (Statutory Reserves)
Nhaèm haïn cheá khaû naêng taïo tieàn cuûa caùc NHTM thoâng qua
buùt teä (thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët). Bao goàm
- Tieàn maët döï tröõ taïi quyõ, - Tieàn maët döï tröõ taïi quyõ,
- Tieàn göûi döï tröõ baét buoäc taïi NHTW,
- Tieàn göûi döï tröõ baèng coâng khoá phieáu.
=
Töø phöông trình:
⇒
So tien gui Mo rong
So Tien gui ban dau
1 Tyû leä DT baét buoäc
·
MUÏC 4.4
Caùc coâng cuï thöïc thiù Chính saùch tieàn teä
1- Döï tröõ baét buoäc (Statutory Reserves)
Teân ngaân Soá tieàn göûi Soá tieàn coù theå cho
haøng nhaän ñöôïc Soá tieàn döï tröõ baét buoäc vay ra toái ña
A B C … 1.000 900 810 …… 100 90 81 ….. 900 810 729 …….
coäng 10.000 1.000 9.000
MUÏC 4.4
Caùc coâng cuï thöïc thiù Chính saùch tieàn teä
2- Laõi suaát (Interest rate),
Ñieàu chænh giaùn tieáp cung vaø caàu tín duïng, treân nguyeân taéc:
- LS danh nghóa max = LS thöïc + Tyû leä laïm phaùt döï kieán,
- Laõi suaát huy ñoäng > Tyû leä laïm phaùt.
- LS Cho vay bình quaân > LS Huy ñoäng bình quaân,
Ñoàng thôøi phaûi buø ñaép ñöôïc chi phí, thueá, phoøng ngöøa ruûi ro vaø
tieàn laõi cho ngaân haøng..
- Laõi suaát daøi haïn > Laõi suaát ngaén haïn.
+ NHTW coù theå thöïc hieän chính saùch laõi suaát nhö: - aán ñònh Laõi suaát, - Thaû noåi laõi suaát;
MUÏC 4.4
Caùc coâng cuï thöïc thiù Chính saùch tieàn teä
1- Thò tröôøng môû (Open market), mua, baùn traùi phieáu
2- Tyû giaù hoái ñoaùi (Exchange rate), thay ñoåi laõi suaát, can thieäp
Ngoaïi hoái, naâng giaù hoaëc phaù giaù ñoàng tieàn trong nöôùc;
3- Aán ñònh Haïn möùc tín duïng (Line of credit), phaân boá giôùi haïn
Cho töøng NHTM treân cô sôû dö nôï tín duïng vaø voán töï coù;
4- Taùi chieát khaáu (Rediscount),
- Ñoái vôùi tieâu chuaån ñònh löôïng, xem laïi soá dö HMTD,
- Ñoái vôùi tieâu chuaån ñònh tính, xem xeùt laïi chaát löôïng caùc hoà sô
5- Thanh tra vaø kieåm soaùt, caùc maët hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng;
6 Can thieäp thò tröôøng vaøng vaø ngoaïi teä, mua baùn
CHÖÔNG 7
LAÏM PHAÙT TIEÀN TEÄ
1. KHAÙI QUAÙT VEÀ LAÏM PHAÙT
2. CAÙCH TÍNH LAÏM PHAÙT
3. NGUYEÂN NHAÂN VAØ TAÙC ÑOÄNG CUÛA LAÏM PHAÙT 3. NGUYEÂN NHAÂN VAØ TAÙC ÑOÄNG CUÛA LAÏM PHAÙT
4. NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP KIEÀM CHEÁ LAÏM PHAÙT
MUÏC 1
KHAÙI QUAÙT VEÀ LAÏM PHAÙT
1.1. Caùc luaän ñieåm khaùc nhau veà laïm phaùt
1.2. Caùc ñaëc tröng cô baûn cuûa laïm phaùt
1.3. Phaân loaïi laïm phaùt 1.3. Phaân loaïi laïm phaùt
MUÏC 1.1
Caùc luaän ñieåm khaùc nhau VEÀ LAÏM PHAÙT
1- Laïm phaùt do löu haønh tieàn vöôït quaù tyû leä döï tröõ vaøng, laøm ñaûm
Baûo toái thieåu taïi ngaân haøng phaùt haønh (40%).
2- Laïm phaùt do tieàn taêng theâm cao vaø nhanh hôn so vôùi saûn xuaát,
Theo M.Friedman “Laïm phaùt bao giôø vaø ôû ñaâu cuõng laø hieän töôïng TT”,
Theo J.M.Keynes cuõng ñoàng yù vôùi quan ñieåm treân, Theo J.M.Keynes cuõng ñoàng yù vôùi quan ñieåm treân,
Theo I.Fisher “Laïm phaùt khi coù söï maát caân ñoái tieàn haøng, do toång khoái
löôïng tieàn löu haønh taêng trong khi toång löôïng HHDV ñöôïc trao ñoåi vaãn
giöõ nguyeân, toác ñoä löu thoâng taêng khieán giaù taêng nhanh“.
3- Laïm phaùt gaén vôùi taêng giaù haøng tieâu duøng (CPI)
Theo J.P.Luthebing, L.V.Chandeler, D.C.Cliner “Laïm phaùt laø söï taêng giaù
cuûa taát caû caùc loaïi HH (caû HHSLÑ), töùc giaù caû vaø chi phí ñeàu taêng“.
MUÏC 1.1
Caùc luaän ñieåm khaùc nhau VEÀ LAÏM PHAÙT
Noùi chung,
Laïm phaùt laø hieän töôïng tieàn trong löu thoâng vöôït quaù nhu caàu
caàn thieát, laøm cho tieàn bò maát giaù, khieán giaù caû cuûa haàu heát
caùc loaïi haøng hoaù, dòch vuï taêng leân ñoàng loaït, khieán thu nhaäp
quoác daân bò phaân phoái laïi, gaây thieät haïi ñeán toaøn boä ñôøi soáng
KTXH
MUÏC 1.2
Caùc ñaëc tröng cô baûn cuûa LAÏM PHAÙT
1- Söï thöøa tieàn do cung caáp tieàn teä quaù möùc;
2- Söï taêng giaù caû ñoàng boä vaø lieân tuïc keùo theo söï
maát giaù cuûa tieàn giaáy;
3- Söï phaân phoái laïi qua giaù caû;
4- Söï baát oån veà kinh teá – xaõ hoäi.
Phaân loaïi laïm phaùt
MUÏC 1.3
1- Theo tyû leä taêng giaù: coù 3 möùc ñoä
- Laïm phaùt vöøa phaûi (Reasonable inflation), Ip < 10%
- Laïm phaùt cao (High inflation), Ip töø 10% - 100%
- Sieâu laïm phaùt (Hyper inflation), Ip > 100%: - Sieâu laïm phaùt (Hyper inflation), Ip > 100%:
2- Theo tyû leä taêng tieàn: coù hai loaïi
- Laïm phaùt laønh maïnh, Chæ soá giaù caû < chæ soá taêng tieàn,
- Laïm phaùt tieâu cöïc, Chæ soá giaù caû > chæ soá taêng tieàn,
Caùch tính laïm phaùt
MUÏC 2
1- Caùch tính chæ soá giaù caû.
1- Chæ soá CPI (Consumtion price index) gaén vôùi caùc nhoùm HH chính
trong roå HH: thöïc phaåm, quaàn aùo, nhaø cöûa, chaát ñoát, vaän taûi, y teá.
Haïn cheá CPI khoâng phaûn aùnh ñöôïc nhöõng thay ñoåi töø chaát löôïng HH;
2- Chæ soá giaù caû saûn xuaát, duøng trong baùn buoân, tính trong laàn ñaàu 2- Chæ soá giaù caû saûn xuaát, duøng trong baùn buoân, tính trong laàn ñaàu
tieân vaø phaûi chi tieát cho taát caû saûn phaåm;
3- Chæ soá giaûm laïm phaùt GNP, laø tyû leä giöõa GNP danh nghóa so vôùi
GNP thöïc teá, phaûn aùnh söï thay ñoåi cuûa toaøn boä HHDV;
4- Chæ soá Laïm phaùt cô baûn, laø chæ soá CPI goàm caùc yeáu toá coù tính
oån ñònh cao.
CPI
Chæ soá giaù
CPI cô baûn
Thôøi gian
Caùch tính laïm phaùt
MUÏC 2
2- Ñaëc tröng cuûa chæ soá laïm phaùt cô baûn
- Bieåu hieän xu höôùng laïm phaùt daøi haïn, coù theå chòu taùc ñoäng tröïc tieáp
bôûi caùc chính saùch kinh teá, ñaëc bieät laø CSTT (xuaát phaùt töø caùc nhaân
toá chuû quan do ñöôøng caàu). toá chuû quan do ñöôøng caàu).
- Phaûn aùnh xu höôùng hieän taïi vaø töông lai cuûa chæ soá laïm phaùt CPI,
giuùp caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch coù cô sôû ñeå xaây döïng chính
saùch kinh teá, tieàn teä.
3- Caùch tính laïm phaùt cô baûn
- Phöông phaùp loaïi tröø
Loaïi tröø giaù caû moät soá nhoùm HHDV khoûi roå CPI coù söï bieán ñoäng nhaát
thôøi trong ngaén haïn, aûnh höôûng bôûi caùc nhaân toá khaùch quan nhaïy
caûm do nhöõng roái loaïn töø cung gaây ra cuù soác, nhö: Nhöõng thay ñoåi
- Chính saùch thueá, tyû giaù, laõi suaát,
- Thôøi vuï, löông thöïc, thöïc phaåm, naêng löôïng,...
Thöïc teá moãi nöôùc ñeàu coù nhöõng caùch xaùc ñònh khaùc nhau:
- Canada loaïi tröø löông thöïc, thöïc phaåm, naêng löôïng vaø thueá giaùn thu,
- Myõ loaïi tröø löông thöïc, thöïc phaåm, naêng löôïng,
- Thaùi Lan loaïi tröø naêng löôïng vaø thöïc phaåm töôi soáng,
- Anh vaø New Zealand loaïi tröø caùc khoaûn phí traû laõi,
- Peru loaïi tröø 9 nhoùm haøng deã bieán ñoäng nhö löông thöïc, thöïc phaåm,
traùi caây, rau quaû, vaän chuyeån ñoâ thò,.. chieám khoaûng 21%;
3- Caùch tính laïm phaùt cô baûn
-Phöông phaùp thoáng keâ
Loaïi boû taùc ñoäng cuûa nhöõng thay ñoåi thaùi quaù giaù caû cuûa caùc maët
haøng coù bieán ñoäng maïnh laøm aûnh höôûng ñeán ñeán tyû leä laïm phaùt
chung, döïa treân cô sôû xeáp haïng nhöõng thay ñoåi cuûa caùc nhoùm
haøng rieâng bieät töø cao ñeán thaáp,
Thöïc teá, Chile söû duïng phöông phaùp thoáng keâ vaø chæ xaùc ñònh tröø
chieàu giaûm cao nhaát laø 20% vaø chieàu taêng cao nhaát laø 8%. chieàu giaûm cao nhaát laø 20% vaø chieàu taêng cao nhaát laø 8%.
Moät soá phöông phaùp ñöôïc aùp duïng nhö:
=
x
d
·∑ x
i
i
- Phöông phaùp bình quaân coù ñieàu chænh (Trimmed mean):
)
f
m
1
=
+
h
x
x
0
- -
f (
) +
)
(
m f
f
f
m
m
m
+ m
1
1
- - - Phöông phaùp trung vò coù quyeàn soá (Weighted median) : ( f -
3- Phöông phaùp kinh teá löôïng
- Xaùc ñònh moái quan heä giöõa laïm phaùt vaø caùc bieán KT lieân quan,
- Sau ñoù duøng moâ hình hoài quy töông quan.
Thöïc tieãn caùc nöôùc aùp duïng laïm phaùt cô baûn
- Xaây döïng CSTT treân cô sôû ñieàu chænh laïm phaùt cô baûn - Xaây döïng CSTT treân cô sôû ñieàu chænh laïm phaùt cô baûn
nhö FED, Nhaät baûn, Singapore.
- Xaây döïng CSTT laáy laïm phaùt cô baûn laøm muïc tieâu hoaït ñoäng
nhö: Canada, Seùc, Phaàn Lan, Thaùi Lan, Nam Phi, Haøn Quoác,..
MUÏC 3
NGUYEÂN NHAÂN VAØ TAÙC ÑOÄNG CUÛA LAÏM PHAÙT
3.1. Nguyeân nhaân daãn ñeán laïm phaùt
3.2. Taùc ñoäng cuûa laïm phaùt
Nguyeân nhaân laïm phaùt
MUÏC 3.1
1- Laïm phaùt nhu caàu hay caàu keùo
(Demand Pull Inflation),
- Theo B.Hanxen “Laïm phaùt laø do nhu caàu quaù möùc, roäng khaép - Theo B.Hanxen “Laïm phaùt laø do nhu caàu quaù möùc, roäng khaép
ñoái vôùi nhieàu maët haøng treân thò tröôøng“.
- Theo Herbert Goeths “Laïm phaùt laø moät daõy caùc tình huoáng toàn
taïi söï dö thöøa caàu”;
Nguyeân nhaân laïm phaùt
MUÏC 3.1
2- Laïm phaùt chi phí – chi phí ñaåy
(Cost Push Inflation),
Theo Jacques Marshall “Laïm phaùt do saûn xuaát khoâng taêng hoaëc
taêng ít so vôùi söï gia taêng cuûa chi phí (maø tröôùc heát laø löông)“; taêng ít so vôùi söï gia taêng cuûa chi phí (maø tröôùc heát laø löông)“;
3- Laïm phaùt taøi chính, laïm phaùt tín duïng,
Cho raèng laïm phaùt do boäi chi ngaân saùch (thueá, ñaàu tö,..), hoaëc
söï taêng tröôûng quaù möùc veà tín duïng laøm boäc phaùt tieàn maët;
Nguyeân nhaân laïm phaùt
MUÏC 3.1
4- Laïm phaùt do söï thieáu huït möùc cung
Khieán neàn KTQD bò maát caân ñoái, taêng tröôûng chaäm, saûn xuaát suùt
keùm, laøm NSNN bò thaâm huït, heä thoáng taøi chính roái loaïn.
- Do khaùch quan nhö haäu quaû chieán tranh, thieân tai, bieán ñoäng thò - Do khaùch quan nhö haäu quaû chieán tranh, thieân tai, bieán ñoäng thò
tröôøng nguyeân lieäu.
- Do chuû quan nhö cheá ñoä thueá khoaù khoâng hôïp lyù, chính saùch
quaûn lyù kinh teá cuûa chính phuû khoâng phuø hôïp,... ;
5- Laïm phaùt do heä thoáng chính trò bò khuûng hoaûng,
Laïm phaùt do nhöõng taùc ñoäng caû töø beân trong vaø beân ngoaøi laøm
giaûm loøng tin cuûa coâng chuùng, laøm giaûm uy tín, söùc mua cuûa
ñoàng tieàn;
Nguyeân nhaân laïm phaùt
MUÏC 3.1
6- Laïm phaùt do nhaø nöôùc chuû ñoäng söû duïng laïm phaùt,
Laïm phaùt ñöôïc duøng laøm coâng cuï ñeå thöïc thi chính saùch kinh teá
Theo J.M.Keynes “Khi neàn kinh teá chöa ñaït ñeán möùc toaøn duïng,
neáu nhaø nöôùc maïnh daïn phaùt haønh theâm tieàn ñeå gia taêng ñaàu tö
thì laïm phaùt seõ coù taùc ñoäng choáng khuûng hoaûng kinh teá, giaûm
thieåu thaát nghieäp“.
Tuy nhieân “Khi neàn kinh teá ñaõ ñaït möùc toaøn duïng, neáu nhaø nöôùc
vaãn tieáp tuïc phaùt haønh theâm tieàn ñöa vaøo löu thoâng, khoái HHDV
taêng thaáp hôn toác ñoä taêng cuûa khoái cung tieàn, khi ñoù laïm phaùt seõ
khoâng coù taùc duïng thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá nöõa“;
Taùc ñoäng cuûa laïm phaùt
MUÏC 3.2
Nhöõng Bieåu hieän cuûa laïm phaùt,
- Khi taêng tieàn giaù vaøng seõ taêng, keùo theo taêng giaù caùc HH khaùc
nhöng taêng khoâng ñeàu, baét ñaàu töø haøng tieâu duøng thieát yeáu taêng
nhanh nhaát, roài ñeán nhöõng VT, NLSX quan troïng.
- Khi laïm phaùt taêng tyû giaù taêng cuõng laøm taêng xuaát khaåu. - Khi laïm phaùt taêng tyû giaù taêng cuõng laøm taêng xuaát khaåu. - Neáu giaù tieáp tuïc taêng, ñôøi soáng seõ khoù khaên hôn buoäc ngöôøi
lao ñoäng phaûi thay ñoåi cô caáu tieâu duøng. - Haøng hoaù eá aåm, saûn xuaát bò ñình ñoán, thaát nghieäp taêng, heä
thoáng taøi chính vaø kinh teá bò khuûng hoaûng toaøn dieän.
Taùc ñoäng cuûa laïm phaùt
MUÏC 3.2
Nhöõng haäu quaû cuûa laïm phaùt
1- Thu nhaäp vaø cuûa caûi bò phaân phoái laïi, phaân hoaù giaøu ngheøo taêng
2- Phaùt trieån kinh teá suït giaûm vaø thaát nghieäp gia taêng,
3- Caùc taùc ñoäng khaùc - Saûn xuaát, bò ñình treä, maát caân ñoái giöõa caùc ngaønh, - Saûn xuaát, bò ñình treä, maát caân ñoái giöõa caùc ngaønh,
- Löu thoâng, ñaàu cô tích tröõ taêng, cung caàu maát caân ñoái;
- Söùc mua cuûa ñoàng tieàn giaûm, toác ñoä LTTT taêng nhanh, tieàn göûi suït
giaûm, caùc ngaân haøng maát KNTT vaø thua loã bò phaù saûn, heä thoáng tieàn
teä roái loaïn khoâng kieåm soaùt noåi;
- Böôùc ñaàu thu NSNN taêng qua cô cheá phaùt haønh, nhöng khi coù
nhieàu coâng ty bò phaù saûn, NSNN bò suït giaûm maïnh, traät töï an toaøn xaõ
hoäi bò phaù hoaïi naëng neà.
MUÏC 4.
NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP KIEÀM CHEÁ LAÏM PHAÙT
4.1. Nhöõng bieän phaùp cô baûn chieán löôïc
4.2. Nhöõng bieän phaùp caáp baùch tröôùc maét
4.3. Caùc phöông thöùc choáng laïm phaùt ôû caùc nöôùc phaùt trieån 4.3. Caùc phöông thöùc choáng laïm phaùt ôû caùc nöôùc phaùt trieån
Caùc bieän phaùp cô baûn chieán löôïc
MUÏC 4.1.
1- Xaây döïng vaø thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån KTXH ñuùng ñaén;
2- Ñieàu chænh cô caáu kinh teá, phaùt trieån caùc ngaønh xuaát khaåu
muõi nhoïn;
3- Naâng cao hieäu löïc cuûa boä maùy quaûn lyù nhaø nöôùc; 3- Naâng cao hieäu löïc cuûa boä maùy quaûn lyù nhaø nöôùc;
4- Soaùt xeùt thöôøng xuyeân chính saùch thu chi cuûa nhaø nöôùc, thöïc
hieän chieán löôïc thò tröôøng caïnh tranh hoaøn toaøn.
Caùc bieän phaùp caáp baùch
MUÏC 4.2.
1- Bieän phaùp veà tieàn teä – tín duïng
- Quaûn lyù chaët cheõ vieäc cung öùng tieàn, thöïc hieän chính saùch ñoùng
baêng tieàn teä;
- Baùn traùi phieáu qua thò tröôøng môû, aán ñònh haïn möùc tín duïng;
- Taêng tyû leä döï tröõ baét buoäc, xieát chaët tín duïng ñeå haïn cheá khaû
naêng taïo tieàn;
- Naâng cao laõi suaát tín duïng ñeå thu huùt bôùt tieàn maët töø löu thoâng;
Caûi caùch tieàn teä phaùt haønh tieàn môùi, thu ñoåi tieàn cuõ.
Caùc bieän phaùp caáp baùch
MUÏC 4.2.
2- Bieän phaùp taøi chính
- Giaûm daàn boäi chi, quaûn lyù chaët chi tieâu thöôøng xuyeân; - Boài döôõng môû roäng caùc khoaûn thu, choáng thaát thu thueá,
- Vay nôï trong vaø nöôùc ngoaøi, phaùt haønh traùi phieáu, tín phieáu;
- Ngaên chaän kieàm cheá söï leo thang cuûa giaù caû; - Ngaên chaän kieàm cheá söï leo thang cuûa giaù caû;
- Ñoùng baêng löông vaø ñoùng baêng giaù;
- Thöïc hieän töï do maäu dòch, nôùi loûng haøng raøo thueá quan ñaåy
maïnh xuaát khaåu;
- Baùn vaøng vaø ngoaïi teä ñeå oån ñònh giaù;
- Quaûn lyù thò tröôøng toát, choáng ñaàu cô, buoân laäu, ñoäc quyeàn,
tranh mua tranh baùn.
MUÏC 4.3.
bieän phaùp kieàm cheá laïm phaùt Ôû caùc nöôùc
Hieän coù hai tröôøng phaùi
1- Haïn cheá tieàn teä (Tight Monetary Policy)
Theo M.Friedman, caàn thöïc hieän kieåm soaùt chaët cheõ löôïng
tieàn cung öùng ; tieàn cung öùng ;
2- Nôùi loûng tieàn teä (Easy Monetary Policy)
Theo J.M.Keynes, caàn Laáy laïm phaùt trò laïm phaùt
CHÖÔNG 8
ùtÍN DUÏNG VAØ LAÕI SUAÁT TÍN DUÏNG
1. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ TÍN DUÏNG
2. CHÍNH SAÙCH TÍN DUÏNG
3. LAÕI SUAÁT TÍN DUÏNG
MUÏC 1
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ TÍN DUÏNG
1.1. Cô sôû ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa tín duïng
1.2. Khaùi nieäm vaø baûn chaát cuûa tín duïng
1.3. Chöùc naêng cuûa tín duïng 1.3. Chöùc naêng cuûa tín duïng
1.4. Vai troø cuûa tín duïng
MUÏC 1.1
CÔ SÔÛ RA ÑÔØI VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA TÍN DUÏNG
1- Töø nhöõng maâu thuaãn noäi taïi trong söï PCLÑXH vaø söï PHXH, ñoøi
hoûi caàn coù söï ñieàu hoaø voán ñaõ phaùt sinh ra tín duïng vôùi hình
thöùc ñaàu tieân laø cho vay naëng laõi.
2- Söï khoâng ñoàng nhaát giöõa Thôøi gian – Haøng hoaù – Voán tieàn teä 2- Söï khoâng ñoàng nhaát giöõa Thôøi gian – Haøng hoaù – Voán tieàn teä
trong quaù trình toå chöùc saûn xuaát vaø chu chuyeån voán.
3- Söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa caùc toå chöùc ÑCTCTG, caùc doanh
nghieäp vaø söï gia taêng thu nhaäp cuûa coâng chuùng.
MUÏC 1.2
KHAÙI NIEÄM VAØ BAÛN CHAÁT CUÛA TÍN DUÏNG
1.2.1. Khaùi nieäm tín duïng
1.2.2. Ñaëc ñieåm tín duïng
1.2.3. Baûn chaát tín duïng 1.2.3. Baûn chaát tín duïng
MUÏC 1.2
KHAÙI NIEÄM VAØ BAÛN CHAÁT CUÛA TÍN DUÏNG
1- Khaùi nieäm tín duïng
Tín duïng laø moät phaïm truø cuûa KTHH, phaûn aùnh söï vaän ñoäng
ñôn phöông cuûa giaù trò töø ngöôøi cho vay sang ngöôøi ñi vay vaø
höùa heïn seõ quay veà vôùi ngöôøi cho vay bao goàm caû voán vaø laõi höùa heïn seõ quay veà vôùi ngöôøi cho vay bao goàm caû voán vaø laõi
trong moät haïn kyø xaùc ñònh naøo ñoù.
Thöïc chaát, tín duïng laø quan heä vay möôïn, söû duïng voán laãn
nhau giöõa ngöôøi ñi vay vaø ngöôøi cho vay treân nguyeân taéc
hoaøn traû.
MUÏC 1.2
KHAÙI NIEÄM VAØ BAÛN CHAÁT CUÛA TÍN DUÏNG
2- Ñaëc ñieåm cuûa tín duïng
- Chuyeån giao quyeàn söû duïng nhöng khoâng laøm thay ñoåi quyeàn
sôû höõu;
- Chuyeån giao treân cô sôû coù thôøi haïn vaø phaûi ñöôïc hoaøn traû;
- Giaù trò cho vay coù theå laø tieàn hoaëc vaät chaát; - Giaù trò cho vay coù theå laø tieàn hoaëc vaät chaát;
- Giaù trò tín duïng khoâng nhöõng ñöôïc baûo toàn maø coøn ñöôïc
naâng cao nhôø lôïi töùc tín duïng;
- Söï vay möôïn uy tín cuûa ngöôøi khaùc döôùi hình thöùc baûo laõnh.
MUÏC 1.2
KHAÙI NIEÄM VAØ BAÛN CHAÁT CUÛA TÍN DUÏNG
3- Baûn chaát tín duïng
Tín duïng laø heä thoáng quan heä kinh teá giöõa ngöôøi ñi vay vaø ngöôøi
cho vay, nhaèm phuïc vuï cho caùc nhu caàu trong neàn KTXH. Cuï theå
laø caùc moái quan heä kinh teá phaùt sinh
- Trong quaù trình söû duïng voán ñeå taùi saûn xuaát vaø hoaøn traû voán;
- Trong hoaït ñoäng cung vaø caàu quyõ cho vay.
MUÏC 1.3
CHÖÙC NAÊNG CUÛA TÍN DUÏNG
1.3.1. Taäp trung vaø phaân phoái laïi voán tieàn teä theo nguyeân taéc
coù hoaøn traû
1.3.2. Tieát kieäm tieàn maët vaø chi phí löu thoâng cho xaõ hoäi 1.3.2. Tieát kieäm tieàn maët vaø chi phí löu thoâng cho xaõ hoäi
1.3.3. Phaûn aùnh vaø kieåm soaùt caùc quaù trình cuûa hoaït ñoäng
kinh teá.
MUÏC 1.4
VAI TROØ CUÛA TÍN DUÏNG
1- Thuùc ñaåy saûn xuaát kinh doanh phaùt trieån,
2- Goùp phaàn oån ñònh tieàn teä, oån ñònh giaù caû vaø kieàm cheá,
kieåm soaùt laïm phaùt,
3- Goùp phaàn oån ñònh ñôøi soáng, taïo coâng aên vieäc laøm vaø oån 3- Goùp phaàn oån ñònh ñôøi soáng, taïo coâng aên vieäc laøm vaø oån
ñònh traät töï xaõ hoäi,
4- Phöông tieän keát noái neàn kinh teá quoác gia vôùi coäng ñoàng
kinh teá theá giôùi,
MUÏC 2
CAÙC HÌNH THÖÙC HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TÍN DUÏNG
2.1. Phaân loaïi tín duïng
2.2. Caùc hình thöùc tín duïng
2.2.1. Tín duïng thöông maïi (tín duïng haøng hoaù)
2.2.2. Tín duïng ngaân haøng
2.2.3. Tín duïng nhaø nöôùc
2.2.4. Tín duïng thueâ mua (leasing)
2.2.5. Tín duïng tieâu duøng
2.2.6. Tín duïng quoác teá
PHAÂN LOAÏI tín duïng
MUÏC 2.1
- Caên cöù vaøo thôøi haïn tín duïng: Cho vay ngaén haïn, trung haïn vaø daøi haïn; - Caên cöù vaøo tính chaát luaân chuyeån cuûa voán: Cho vay voán coá ñònh vaø voán löu ñoäng; - Caên cöù vaøo muïc ñích söû duïng voán: Cho vay SXKD vaø tieâu duøng; Cho vay SXKD vaø tieâu duøng; - Caên cöù vaøo phöông phaùp caáp tieàn vay vaø thu nôï: Cho vay luaân chuyeån vaø töøng laàn; - Caên cöù vaøo mqh giöõa caùc chuû theå tham gia tín duïng: Cho vay tröïc tieáp, cho vay giaùn tieáp (chieát khaáu); - Caên cöù vaøo tính chaát ñaûm baûo tín duïng: Cho vay baèng tín chaáp coù vaø khoâng coù ñaûm baûo tröïc tieáp; - Caên cöù vaøo chuû theå tham gia vaøo quan heä tín duïng: Tín duïng thöông maïi, tín duïng ngaân haøng, tín duïng nhaø nöôùc.
MUÏC 2.2.
CAÙC HÌNH THÖÙC HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TÍN DUÏNG
2.2.1. Tín duïng thöông maïi (tín duïng haøng hoaù)
2.2.2. Tín duïng ngaân haøng
2.2.3. Tín duïng nhaø nöôùc
2.2.4. Tín duïng thueâ mua (leasing)
2.2.5. Tín duïng tieâu duøng
2.2.6. Tín duïng quoác teá
Tín duïng thöông maïi
MUÏC 2.2.1
Laø quan heä tín duïng khoâng chuyeân nghieäp giöõa caùc nhaø SXKD, döôùi
hình thöùc mua baùn chòu haøng hoaù nhö cho vay chieát khaáu, nhaèm giuùp
cho quaù trình sxkd ñöôïc lieân tuïc.
Ñaëc ñieåm - Chuû theå laø nhöõng Doanh nghieäp tröïc tieáp SXKD, - Ñoái töôïng laø haøng hoaù, - Cô sôû phaùp lyù, laø giaáy nôï (kyø phieáu thöông maïi hay thöông phieáu. - Cô sôû phaùp lyù, laø giaáy nôï (kyø phieáu thöông maïi hay thöông phieáu. Caùc Tính chaát cuûa Thöông phieáu - Tính tröøu töôïng khoâng phaûn aùnh noäi dung quan heä thöông maïi: - Tính baét buoäc khoâng ñöôïc trì hoaõn traû tieàn - Tính löu thoâng cao, cho pheùp kyù haäu. - Haïn cheá veà quy moâ tín duïng, thôøi gian, phöông höôùng vaø phaïm vi; - Leänh phieáu (Promissory Note) do ngöôøi mua chòu laäp - Hoái phieáu (Bill of Exchange) do ngöôøi baùn chòu laäp.
Tín duïng ngaân haøng
MUÏC 2.2.2
Laø quan heä tín duïng chuyeân nghieäp giöõa caùc NHTM vaø caùc DN, TCKT
vaø caù nhaân, vôùi nhieàu hoaït ñoäng ña daïng, phong phuù, theå hieän treân
hai hoaït ñoäng chính laø Huy ñoäng voán vaø Cho vay.
Ñaëc ñieåm:
- Ñoái töôïng cho vay, laø voán tieàn teä,
- Noäi dung cho vay, mang caû tính chaát sx vaø tieâu duøng,
- Hình thöùc cho vay, döôùi hình thaùi tieàn teä vaø buùt teä, - Hình thöùc cho vay, döôùi hình thaùi tieàn teä vaø buùt teä,
- Quaù trình vaän ñoäng voán, coù theå khaùc vôùi quy moâ sx vaø LTHH.
- Moái quan heä, gaén lieàn vôùi Tín duïng thöông maïi;
Caùc coâng cuï söû duïng ñeå huy ñoäng nguoàn voán tieàn teä
Kyø phieáu ngaân haøng - Chöùng chæ tieàn göûi - Soå tieát kieäm.
Caùc coâng cuï söû duïng trong cho vay
Kheá öôùc Cho vay (Loan) - Chieát khaáu thöông phieáu vaø chöùng töø coù
giaù (Discount) - Baûo laõnh (Guarantee) - Cho thueâ taøi chính (Leasing).
Tín duïng nhaø nöôùc
MUÏC 2.2.3
Laø quan heä tín duïng giöõa nhaø nöôùc vôùi caùc TCKT vaø caù nhaân trong
vaø ngoaøi nöôùc, döôùi hình thöùc phaùt haønh caùc giaáy tôø coù giaù hoaëc
ñi vay thoâng qua caùc Hieäp ñònh, Hieäp öôùc quoác teá.
Caùc coâng cuï tín duïng nhaø nöôùc - Traùi phieáu chính phuû (Bond) ngaén, trung vaø daøi haïn - Traùi phieáu ñaàu tö Coupon, Discount, traû laõi cuoái kyø. - Coâng traùi - Tín phieáu kho baïc; - Coâng traùi - Tín phieáu kho baïc; Ñaëc ñieåm
- Gaén lieàn vôùi hoaït ñoäng cuûa NSNN,
- Hình thöùc ña daïng, phaïm vi huy ñoäng voán roäng,
- Coù tính töï nguyeän, tính cöôõng cheá vaø tính chính trò xaõ hoäi,
- Keát hôïp giöõa nguyeân taéc tín duïng vaø caùc chính saùch TC -TT,
- Coâng cuï taøi chính ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu phaùt trieån KTXH.
- Phaùt trieån maïnh neáu thò tröôøng taøi chính hoaït ñoäng höõu hieäu.
Tín duïng thueâ mua
MUÏC 2.2.4
Laø hình thöùc cho thueâ taøi chính nhaèm taøi trôï voán trung vaø daøi haïn
cho caùc hoaït ñoäng SXKD.
Ñaëc ñieåm
- Taøi saûn cho thueâ laø ñoäng saûn hay baát ñoäng saûn chuyeân duøng
- Ngöôøi thueâ khoâng caàn coù voán töï coù tham gia. - Ngöôøi thueâ khoâng caàn coù voán töï coù tham gia.
- Khi keát thuùc hôïp ñoàng ngöôøi thueâ coù theå mua laïi, thueâ laïi, theo
giaù thoaû thuaän ban ñaàu.
Nguyeân taéc
- Ngöôøi ñi thueâ vaø ngöôøi cung caáp ñeàu laø caùc doanh nghieäp,
- Ngöôøi cho thueâ laø caùc coâng ty cho thueâ taøi chính, ngaân haøng.
Tín duïng tieâu duøng
MUÏC 2.2.5
Tín duïng tieâu duøng laø quan heä tín duïng baùn chuyeân nghieäp
giöõa caùc NHTM vôùi caùc taàng lôùp daân cö trong xaõ hoäi
Muïc ñích
- Ñaùp öùng nhu caàu sinh hoaït tieâu duøng,
- Hoã trôï caûi thieän ñôøi soáng,
- Kích thích tieâu duøng,
- Taêng NSLÑ.
Caùc loaïi Tín duïng tieâu duøng - Tín duïng baèng tieàn, - Tín duïng baèng haøng hoaù mua baùn traû goùp.
Tín duïng quoác teá
MUÏC 2.2.6
Laø quan heä tín duïng giöõa caùc chính phuû, giöõa caùc toå chöùc taøi
chính tieàn teä quoác teá, ñöôïc thöïc hieän baèng nhieàu phöông thöùc
khaùc nhau nhaèm thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi trong nöôùc.
MUÏC 3
LAÕI SUAÁT TÍN DUÏNG
3.1. Khaùi quaùt veà Laõi suaát tín duïng
3.2. Vai troø cuûa laõi suaát tín duïng
3.3. Caùc nhaân toá quyeát ñònh laõi suaát thò tröôøng 3.3. Caùc nhaân toá quyeát ñònh laõi suaát thò tröôøng
MUÏC 3.1.
KHAÙI QUAÙT VEÀ LAÕI SUAÁT TÍN DUÏNG
3.1.1. Khaùi nieäm laõi suaát tín duïng (Interes trate)
3.1.2. Nguyeân taéc hình thaønh laõi suaát tín duïng
3.1.3. Phaân loaïi laõi suaát tín duïng
3.1.4. Caùc yeáu toá caáu thaønh laõi suaát tín duïng thò tröôøng.
MUÏC 3.1.1
KHAÙI nieäm VEÀ LAÕI SUAÁT TÍN DUÏNG
Lôïi töùc tín duïng laø phaàn giaù trò taêng theâm maø ngöôøi ñi vay phaûi traû
cho ngöôøi cho vay sau khi ñaõ söû duïng soá tieàn trong moät thôøi gian
nhaát ñònh, theo coâng thöùc T – T’.
Laõi suaát tín duïng laø tyû leä phaàn traêm giöõa toång soá lôïi töùc tín duïng thu Laõi suaát tín duïng laø tyû leä phaàn traêm giöõa toång soá lôïi töùc tín duïng thu
ñöôïc trong moät thôøi gian so vôùi toång soá voán ñaõ boû ra ñeå cho vay;
Baûn chaát cuûa laõi suaát tín duïng
- Laø giaù caû cuûa tín duïng. Theo Marshall “Laõi suaát laø giaù phaûi traû cho
vieäc söû duïng voán treân moät thò tröôøng baát kyø”.
- Laø loaïi giaù cô baûn cuûa TTTC coù aûnh höôûng ñeán caùc HÑKTTC;
- Hình thaønh töø chi phí cô hoäi cuûa tieàn teä.
MUÏC 3.1.1
KHAÙI nieäm VEÀ LAÕI SUAÁT TÍN DUÏNG
Laõi suaát tín duïng bieán ñoäng do
- Cung caàu veà voán tín duïng,
- Chính saùch tieàn teä cuûa chính phuû,
- Tình hình laïm phaùt. - Tình hình laïm phaùt.
- 0 < laõi suaát tín duïng < Tyû suaát lôïi nhuaän bình quaân;
- LS thöïc = LS danh nghóa – Tyû leä laïm phaùt.
MUÏC 3.1.2
Nguyeân taéc hình thaønh Laõi suaát TÍN DUÏNG
- Söï khaùc nhau veà kyø haïn thanh toaùn cuûa caùc coâng cuï nôï - Hieän giaù khoaûn vay vaø laõi suaát ñaùo haïn - Quan heä giöõa laõi suaát vaø giaù traùi phieáu vaø lôïi töùc cuûa traùi phieáu, - Quan heä giöõa LS ñaùo haïn, LS hieän haønh vaø coupon cuûa traùi phieáu.
1- Neáu giaù hieän haønh = giaù danh nghiaõ 1- Neáu giaù hieän haønh = giaù danh nghiaõ
LS ñaùo haïn = LS hieän haønh = LS coupon.
2- Neáu giaù hieän haønh < Giaù danh nghóa
LS ñaùo haïn > LS hieän haønh > LS coupon - Laõi
3- Neáu giaù hieän haønh > Giaù danh nghóa
=
=
=
12,5%
LS ñaùo haïn < LS hieän haønh < LS coupon – Loã
Giaù traùi phieáu treân thò tröôøng
(Current yield)
4- Tyû suaát lôïi töùc = Laõi suaát hieän haønh + Möùc lôøi, (loã) cuûa voán. Laõi suaát hieän haønh Lôïi töùc thanh toaùn haøng naêm 100 800
MUÏC 3.1.3
Phaân loaïi Laõi suaát TÍN DUÏNG
- Laõi suaát cô baûn (Base interest), do NHTW quyeát ñònh
- Laõi suaát taùi chieát khaáu (Rediscount), qua thò tröôøng môû
- Laõi suaát huy ñoäng (Deposit), tieàn göûi tieát kieäm, kyø phieáu, traùi phieáu,
- Laõi suaát cho vay (Loans), ngaén, trung vaø daøi haïn;
- Laõi suaát chieát khaáu (Discount) thöông phieáu vaø GTCG ôû caùc NHTM;
- Laõi suaát lieân ngaân haøng (IBOR – Interbank Offered Rate),
- Laõi suaát cheá taøi, laõi suaát öu ñaõi, laõi suaát phaït;
- Laõi suaát danh nghóa (Nominal)= Laõi suaát thöïc + Tyû leä laïm phaùt;
- Laõi suaát ñieàu haønh, Laõi suaát coá ñònh, laõi suaát thaû noåi.
- Laõi suaát xaùc ñònh, Laõi suaát ñôn, laõi suaát keùp, laõi suaát hoaøn voán.
MUÏC 3.1.4
Caùc yeáu toá caáu thaønh Laõi suaát TÍN DUÏNG thò tröôøng
1- Chi phí voán khoâng coù ruûi ro;
2- Laïm phaùt kyø voïng;
3- Möùc ñoä ruûi ro trong ñaàu tö;
4- Tính thanh khoaûn;
5- Hieän giaù.
MUÏC 3.2.
VAI TROØ CUÛA LAÕI SUAÁT TÍN DUÏNG
1- Kích thích huy ñoäng voán;
2- Ñieàu tieát neàn kinh teá vó moâ;
3- Thöôùc ño cuûa neàn kinh teá;
4- Naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa doanh nghieäp.
MUÏC 3.3.
CAÙC NHAÂN TOÁ QUYEÁT ÑÒNH LAÕI SUAÁT TÍN DUÏNG THÒ TRÖÔØNG
3.3.1. Cung caàu voán cho vay
3.3.2. Ruûi ro tín duïng
3.3.3. Soá löôïng vaø kyø haïn voán cho vay 3.3.3. Soá löôïng vaø kyø haïn voán cho vay
MUÏC 3.3.1
Cung caàu voán cho vay
1- Caùc nhaân toá laøm thay ñoåi ñöôøng caàu traùi phieáu vaø quyõ cho vay
- Thu nhaäp caøng taêng, ñieåm caân baèng dòch chuyeån sang phaûi
(taêng). Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu taêng, laõi suaát giaûm;
- Lôïi töùc vaø laïm phaùt kyø voïng caøng taêng, ñieåm caân baèng dòch
chuyeån sang traùi (giaûm). Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu giaûm, LS taêng; chuyeån sang traùi (giaûm). Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu giaûm, LS taêng;
- Ruûi ro caøng taêng, ñieåm caân baèng dòch chuyeån sang traùi (giaûm ).
Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu giaûm, laõi suaát taêng;
- Tính thanh khoaûn caøng taêng, ñieåm caân baèng dòch chuyeån sang
phaûi (taêng). Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu taêng, laõi suaát giaûm;
- Chi phí thoâng tin caøng roõ raøng, ñieåm caân baèng dòch chuyeån sang
phaûi (taêng). Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu taêng, laõi suaát giaûm.
MUÏC 3.3.1
Cung caàu voán cho vay
2- Caùc nhaân toá laøm thay ñoåi ñöôøng cung traùi phieáu vaø quyõ cho vay,
- Lôïi nhuaän kyø voïng cuûa voán ñaàu tö caøng taêng, ñieåm caân baèng dòch
chuyeån sang phaûi (taêng). Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu giaûm, LS taêng;
- Chính saùch thueá caøng taêng, ñieåm caân baèng dòch chuyeån sang traùi
(giaûm). Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu taêng, laõi suaát giaûm; (giaûm). Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu taêng, laõi suaát giaûm;
- Laïm phaùt kyø voïng caøng taêng, ñieåm caân baèng dòch chuyeån sang
phaûi (giaûm). Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu giaûm, laõi suaát taêng;
- Vay nôï cuûa chính phuû caøng taêng, ñieåm caân baèng dòch chuyeån
sang phaûi (giaûm). Ngöôïc laïi, giaù caû traùi phieáu giaûm, laõi suaát taêng.
MUÏC 3.3.2
Ruûi ro tín duïng
Ruûi ro tín duïng laø phaàn buø ñaép ruûi ro (The risk premium), do cheânh
leäch giöõa laõi suaát cuûa traùi phieáu coù ñoä ruûi ro cao vôùi traùi phieáu
khoâng coù ñoä ruûi ro.
Laõi suaát cao khi caùc ruûi ro taêng cao do
1- Ruûi ro vôõ nôï, möùc ñoä xeáp haïng tín nhieäm caøng cao, chi phí ruûi
ro caøng thaáp; ro caøng thaáp;
2- Tính loûng, khaû naêng chuyeån ñoåi ra tieàn caøng cao, chi phí ruûi ro
caøng thaáp;
3- Chi phí thoâng tin, danh tieáng cuûa chuû theå ñi vay caøng cao chi
phí ruûi ro caøng thaáp;
4- Thueá, tieàn lôøi sau thueá caøng cao chi phí ruûi ro caøng thaáp.
MUÏC 3.3.3
Soá löôïng vaø kyø haïn voán cho vay
Laø möùc ñoä thay ñoåi laõi suaát cuûa nhöõng traùi phieáu coù lieân quan
nhöng khaùc nhau veà thôøi gian ñaùo haïn, phaûn aùnh söï kyø voïng cuûa
thò tröôøng veà laõi suaát vaø ñieàu kieän chính saùch tieàn teä.
Tuyø vaøo ñoä doác cuûa ñöôøng cong laõi suaát,
- Neáu ñoä doác höôùng leân thì LS daøi haïn > LS ngaén haïn,
- Neáu ñoä doác höôùng xuoáng thì LS daøi haïn < LS ngaén haïn,
- Neáu ñoä doác = 1 thì LS daøi haïn = LS ngaén haïn.
MUÏC 3.3.3
Caùc lyù thuyeát veà söï quyeát ñònh cuûa laõi suaát
1- Lyù thuyeát thò tröôøng bò phaân khuùc, cho raèng taát caû kyø haïn khoâng
coù söï thay theá hoaøn haûo, LS kyø haïn bò quyeát ñònh bôûi haønh vi cung
caàu trong moãi thò tröôøng rieâng bieät, tuyø theo töøng chöùng khoaùn;
2- Lyù thuyeát kyø voïng, cho raèng baát cöù kyø ñaùo haïn cuûa coâng cuï taøi
chính naøo cuõng ñeàu laø nhöõng thay theá hoaøn haûo ôû cuøng möùc ñoä chính naøo cuõng ñeàu laø nhöõng thay theá hoaøn haûo ôû cuøng möùc ñoä
ruûi ro. Do ñoù LS daøi haïn seõ baèng trung bình LS ngaén haïn coù kyø ñaàu
tö gioáng nhau, ñoä doác cuûa ñöôøng cong LS tuøy vaøo döï ñoaùn ñöôøng
ñi cuûa LS ngaén haïn trong töông lai;
3- Lyù thuyeát löïa choïn kyø haïn, cho raèng taát caû kyø haïn chæ coù söï
thay theá ôû möùc ñoä töông ñoái. Caùc nhaø ñaàu tö quan taâm caû LS kyø
voïng vaø kyø ñaùo haïn, ñaëc bieät öa thích kyø haïn ngaén hôn. Do ñoù
ñoái vôùi caùc kyø haïn daøi LS phaûi coù theâm phaàn buø ñaép ruûi ro.
Chöông 9
Heä thoáng caùc ñònh cheá Trung gian taøi chính
1. KHAÙI QUAÙT VEÀ CAÙC ÑÒNH CHEÁ TRUNG GIAN TAØI CHÍNH
2. NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI.
3. BAÛO HIEÅM THÖÔNG MAÏI 3. BAÛO HIEÅM THÖÔNG MAÏI
4. CAÙC TOÅ CHÖÙC TÍN DUÏNG KHAÙC TRONG NEÀN KINH TEÁ
MUÏC 1
KHAÙI QUAÙT VEÀ CAÙC ñònh cheá Trung gian taøi chính
1.1. Khaùi nieäm, ñaëc ñieåm, phaân loaïi
1.2. Vai troø cuûa caùc ñònh cheá trung gian taøi chính
1.3. Ñaëc ñieåm cô baûn cuûa moät soá ñònh cheá trung gian taøi chính 1.3. Ñaëc ñieåm cô baûn cuûa moät soá ñònh cheá trung gian taøi chính
MUÏC 1.1
KHAÙI NIEÄM - ÑAËC ÑIEÅM - PHAÂN LOÏAI CAÙC ÑÒNH CHEÁ Trung gian taøi chính
Khaùi nieäm
ÑCTCTG laø caùc toå chöùc thöïc hieän huy ñoäng nguoàn tieàn cuûa
nhöõng ngöôøi tieát kieäm cuoái cuøng vaø sau ñoù cung caáp cho
nhöõng ngöôøi caàn voán cuoái cuøng. nhöõng ngöôøi caàn voán cuoái cuøng.
Moãi chuû theå trong neàn kinh teá ñeàu coù theå vöøa ñoùng vai troø laø
ngöôøi thöøa voán vaø caàn voán nhö doanh nghieäp, nhaø nöôùc, hoä
gia ñình.
MUÏC 1.1
KHAÙI NIEÄM - ÑAËC ÑIEÅM - PHAÂN LOÏAI CAÙC ÑÒNH CHEÁ Trung gian taøi chính
ÑCTCTG laø caùc toå chöùc kinh doanh tieàn teä vaø caùc GTCG nhaèm muïc
ñích sinh lôïi. Tieán trình taïo ñaàu ra cuûa caùc ÑCTCTG goàm 2 giai ñoaïn:
1- Huy ñoäng nguoàn tieàn tieát kieäm cuoái cuøng, baèng vieäc phaùt haønh
caùc loaïi TSTC cuûa rieâng mình nhö: traùi phieáu, kyø phieáu, chöùng chæ tieàn caùc loaïi TSTC cuûa rieâng mình nhö: traùi phieáu, kyø phieáu, chöùng chæ tieàn
göûi, taøi khoaûn thanh toaùn.,..
2- Mua laïi caùc TSTC, do nhöõng ñôn vò caàn voán cuoái cuøng phaùt haønh
nhö: thöông phieáu, traùi phieáu, Hôïp ñoàng vay nôï, Hôïp ñoàng baûo hieåm.
Caùc ÑCTCTG ñaûm nhaän caùc hoaït ñoäng trung gian nhö
- Ruûi ro Meänh giaù, ruûi ro ngaàm ñònh,
- Ruûi ro kyø haïn, ruûi ro thoâng tin.
MUÏC 1.1
KHAÙI NIEÄM - ÑAËC ÑIEÅM - PHAÂN LOÏAI CAÙC ÑÒNH CHEÁ Trung gian taøi chính
1- Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm,
- Hieäp hoäi cho vay vaø tieát kieäm: ngaân haøng tieát kieäm hoã töông.
- Caùc ñònh cheá tieát kieäm theo hôïp ñoàng: coâng ty baûo hieåm nhaân
thoï, coâng ty baûo hieåm tai naïn
- Caùc ñònh cheá hoaït ñoäng tín duïng: NHTM, quyõ tieát kieäm, Quyõ tín
duïïng, Coâng ty baûo hieåm, Coâng ty taøi chính, Quyõ hoã töông;
2- Caên cöù vaøo möùc ñoä thöïc hieän chöùc naêng trung gian,
- Caùc ñònh cheá nhaän tieàn göûi: NHTM, Hieäp hoäi tín duïng, Quyõ höu trí.
- Caùc ñònh cheá trung gian ñaàu tö: Quyõ ñaàu tö/hoã töông, Quyõ hoã
töông thò tröôøng tieàn teä, coâng ty taøi chính.
MUÏC 1.2
VAI TROØ CUÛA CAÙC ÑÒNH CHEÁ Trung gian taøi chính
1.2.1. Chu chuyeån caùc nguoàn voán, chuyeån ñoåi thôøi gian ñaùo haïn
cuûa caùc taøi saûn taøi chính.
1.2.2. Khaéc phuïc tình traïng thoâng tin baát caân xöùng treân thi tröôøng
taøi chính, taøi chính,
1.2.3. Giaûm chi phí giao dòch xaõ hoäi, chi phí hôïp ñoàng vaø chi phí
xöû lyù thoâng tin.
1.2.4. Naâng cao hieäu quaû kinh teá vaø tieâu chuaån cuoäc soáng xaõ hoäi,
taïo laäp caùc cô cheá cho vieäc thanh toaùn.
MUÏC 1.2.1
Chu chuyeån caùc nguoàn voánÁ Chuyeån ñoåi thôøi gian ñaùo haïn caùc tstc
- Töø Keânh huy ñoäng voán ñaàu tö ôû trong nöôùc, nhö nguoàn tieát kieäm
TCDN, caùc TCXH vaø Hoä gia ñình, qua phaùt haønh: traùi phieáu, chöùng
chæ tieàn göûi, hôïp ñoàng baûo hieåm vôùi nhieàu kyø haïn;
- Töø Keânh huy ñoäng voán treân thò tröôøng voán trong nöôùc, qua phaùt - Töø Keânh huy ñoäng voán treân thò tröôøng voán trong nöôùc, qua phaùt
haønh chöùng khoaùn treân TTCK.
- Töø Keânh huy ñoäng voán töø nöôùc ngoaøi, qua nguoàn voán hoã trôï phaùt
trieån chính thöùc (ODA), nguoàn voán treân thò tröôøng voán quoác teá;
- Cung caáp caùc dòch vuï taøi chính: trao ñoåi ngoaïi teä, quaûn lyù ruûi ro,
baûo hieåm, Swaps, caùc coâng cuï phaùi sinh, tö vaán, nghieân cöùu.
Toång taøi saûn
Tieàn $
CV Ngaén haïn
CV trung vaø daøi haïn
Thôøi gian
MUÏC 1.2.2
Ña daïng hoùa danh muïc ñaàu tö treân thò tröôøng taøi chính
1- Khaéc phuïc Ruûi ro thoâng tin baát caân xöùng, xaûy ra do söï löïa
choïn ñoái nghòch tröôùc khi giao dòch voán, Khi DN gaëp nhieàu khoù
khaên thöôøng ñöa ra möùc laõi suaát huy ñoäng voán raát cao, trong khi
nhaø ñaàu tö cung öùng voán laïi muoán bieát thaät roõ lòch söû, ñaëc ñieåm
hoaït ñoäng cuûa DN neân khoâng saún loøng cung caáp voán;
2- Ngaên chaän Ruûi ro ñaïo ñöùc, xaûy ra sau khi thöïc hieän giao dòch
voán, lôïi duïng nhöõng hôïp ñoàng vay nôï coù laõi suaát coá ñònh, DN söû
duïng voán ñaàu tö vaøo caùc döï aùn coù möùc sinh lôïi raát cao nhöng
nhieàu ruûi ro tieàm naêng, neáu ngöôøi cho vay khoâng coù khaû naêng ñeå
giaùm saùt seõ khoâng saún loøng cung caáp voán cho ngöôøi ñi vay.
MUÏC 1.2.3
Giaûm chi phí giao dòch, hôïp ñoàng vaø xöû lyù thoâng tin treân tttc
Tieát kieäm caùc chi phí lieân quan ñeán tieàn vaø thôøi gian ñeå thöïc hieän
giao dòch taøi chính, trong ñoù quan troïng nhaát laø chi phí nghieân cöùu,
- Xaùc ñònh ñöôïc ngöôøi caàn voán ñaùng tin caäy vaø thieát laäp hôïp ñoàng
vay chaët cheõ. vay chaët cheõ.
- Taïo ra öu theá kinh teá, nhôø bieát söû duïng voán taäp trung caùc quyõ tieàn
teä coù quy moâ nhoû vaø ña daïng hoaù nghieäp vuï,
- Tính chuyeân nghieäp cao, thoâng qua ñoäi nguõ nhaân löïc coù chuyeân
moân cao taïo ra lôïi ích cao cho ngöôøi tieát kieäm vaø caû ñi vay.
MUÏC 1.2.4
Naâng cao hieäu quaû kinh teá taïo laäp cô cheá cho thanh toùan
- Ñoái vôùi ngöôøi tieát kieäm, khaéc phuïc nhöõng khoù khaên khi ñaàu tö tröïc
tieáp nhö: thieáu kinh nghieäm, thieáu thoâng tin, khoù tieáp caän thò tröôøng,
thieáu coâng cuï taøi chính coù quy moâ nhoû vaø chi phí giao dòch toán
keùm, taïo ra kinh teá quy moâ vaø ña daïng hoaù caùc saûn phaåm taøi keùm, taïo ra kinh teá quy moâ vaø ña daïng hoaù caùc saûn phaåm taøi
chính do ñoù phaân hoaù ñöôïc ruûi ro;
- Ñoái vôùi ngöôøi vay voán, laøm giaûm chi phí giao dòch, chuyeån hoaù
nguoàn voán tieát kieäm ngaén haïn ñeå ñaùp öùng nhu caàu vay voán daøi
haïn,, ña daïng hoaù caùc saûn phaåm taøi chính, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi
cho caùc DNVVN tieâp caän vay voán..
MUÏC 1.3
ÑAËC ÑIEÅM CÔ BAÛNØ CUÛA MOÄT SOÁ Á ÑÒNH CHEÁ Trung gian taøi chính
1.3.1. Caùc ñònh cheá ngaân haøng
1.3.2. Caùc ñònh cheá phi ngaân haøng
MUÏC 1.3.1
ÑAËC ÑIEÅM CÔ BAÛN CUÛA CAÙC ÑÒNH CHEÁ NGAÂN HAØNG
Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng ngaân haøng vaø caùc dòch vuïï taøi chính coù
lieân quan, Caùc NHTG
- Huy ñoäng chuû yeáu nguoàn voán töø tieàn göûi thanh toaùn, khoâng kyø
haïn, coù kyø haïn vaø tieát kieäm, qua thò tröôøng lieân ngaân haøng, phaùt
haønh caùc chöùng töø coù giaù nhö: giaáy chöùng nhaän tieàn göûi, chöùng
thö tieát kieäm, traùi phieáu tieát kieäm,..
- Cho vay toå chöùc vaø caù nhaân döôùi caùc hình thöùc cho vay, chieát
khaáu thöông phieáu vaø giaáy tôø coù giaù khaùc, baûo laõnh cho thueâ taøi
chính, cung caáp dòch vuï taøi chính caùc hoaït ñoäng ñaàu tö.
MUÏC 1.3.2
ÑAËC ÑIEÅM CÔ BAÛN CUÛA CAÙC ÑÒNH CHEÁ PHI NGAÂN HAØNG
Laø caùc TCTD nhöng khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhöõng tieâu chuaån phaùp
lyù cuûa ngaân haøng,
1- Quyõ tín duïng,
2- Quyõ ñaàu tö, 2- Quyõ ñaàu tö,
3- Coâng ty taøi chính,
4- Caùc coâng ty baûo hieåm,
MUÏC 1.3.2
ÑAËC ÑIEÅM CÔ BAÛN CUÛA Quyõ tín duïng
Quyõ tín duïng laø hình thöùc tín duïng hôïp taùc
- Nguyeân taéc, töï nguyeän, töï chuû, töï chòu traùch nhieäm,
- Muïc tieâu chuû yeáu, laø töông trôï giöõa caùc thaønh vieân ñeå giuùp nhau
thöïc hieän coù hieäu quaû caùc hoaït ñoäng SXKD,...
- Cô cheá hoaït ñoäng, huy ñoäng voán, tín duïng, dòch vuï thanh toaùn
vaø ngaân quyõ, uyû thaùc, laøm ñaïi lyù,..
MUÏC 1.3.2
ÑAËC ÑIEÅM CÔ BAÛN CUÛA Quyõ ñaàu tö
Laø caùc coâng ty hoaëc hôïp ñoàng (quyõ tín thaùc ñaàu tö), döôùi söï quaûn
lyù cuûa coâng ty quaûn lyù quyõ hay ngaân haøng giaùm saùt, duøng nguoàn
huy ñoäng töø caùc nhaø ñaàu tö nhoû ñeå ñaàu tö vaøo coå phieáu, traùi
phieáu, tieàn teä hay taøi saûn khaùc. Quyõ ñaàu tö coù hai loaïi:
1- Quyõ ñaàu tö daïng ñoùng, taïo voán moät laàn baèng phaùt haønh coå
phieáu thöôøng, öu ñaõi, traùi phieáu. Caùc chöùng chæ quyõ ñöôïc nieâm yeát phieáu thöôøng, öu ñaõi, traùi phieáu. Caùc chöùng chæ quyõ ñöôïc nieâm yeát
treân TTCK. Voán thu hoài qua thò tröôøng thöù caáp. Voán coù theå ñaàu tö
vaøo caùc döï aùn lôùn, chöùng khoaùn coù thanh khoaûn thaáp;
2- Quyõ ñaàu tö daïng môû, taïo voán nhieàu laàn baèng phaùt haønh coå
phieáu thöôøng. Caùc giao dòch mua baùn chöùng chæ quyõ thöïc hieän
tröïc tieáp vôùi coâng ty quaûn lyù quyõ. Caùc chöùng chæ quyõ khoâng ñöôïc
nieâm yeát treân TTCK. Linh hoaït trong löïa choïn DAÑT nhöng do phaûi
duy trì KNTK cao neân khoù ñaàu tö vaøo döï aùn lôùn hoaëc coù ruûi ro cao;
MUÏC 1.3.2
ÑAËC ÑIEÅM CÔ BAÛN CUÛA Coâng ty taøi chính
Laø caùc coâng ty phuï thuoäc hoaëc coâng ty coå phaàn, ñaëc ñieåm - Khoâng nhaän tieàn göûi thöôøng xuyeân, khoâng kyø haïn, khoâng thöïc hieän caùc nghieäp vuï trung gian thanh toaùn, chæ ñöôïc huy ñoäng voán töø
nhaän tieàn göûi kyø haïn treân 1 naêm, phaùt haønh kyø phieáu traùi phieáu,
chöùng chæ tieàn göûi vaø giaáy tôø coù giaù khaùc. chöùng chæ tieàn göûi vaø giaáy tôø coù giaù khaùc. - Cho vay ngaén, trung vaø daøi haïn, cho vay tieâu duøng ñeå mua traû goùp, chieát khaáu, taùi chieát khaáu, caàm coá thöông phieáu, GTCG, - Goùp voán mua coå phaàn caùc doanh nghieäp vaø caùc TCTD, ñaàu tö cho caùc döï aùn theo hôïp ñoàng, - Tham gia thò tröôøng tieàn teä, thöïc hieän dòch vuïï kieàu hoái, kinh doanh vaøng, ñaïi lyù phaùt haønh traùi phieáu, coå phieáu cho doanh nghieäp, - Nhaän uûy thaùc, ñaïi lyù quaûn lyù taøi saûn, voán ñaàu tö, cung öùng dòch vuïï tö vaán, hoaït ñoäng ngoaïi hoái, bao thanh toaùn.
MUÏC 1.3.2
ÑAËC ÑIEÅM CÔ BAÛN CUÛA Coâng ty baûo hieåm
Laø caùc TCKT thöïc hieän dòch vuïï taøi chính phoøng ngöøa ruûi ro chuyeân
nghieäp, hieän ñaïi, khaéc phuïc vieäc phoøng ngöøa ruûi ro baèng caùc quyõ
döï tröõ phaân taùn, hieäu quaû thaáp tröôùc ñaây.
- Noäi dung hoïat ñoäng, Baûo veä taøi chính, boài thöôøng nhöõng thieät haïi
khi xaûy ra toån thaát cho khaùch haøng coù hôïp ñoàng veà nhöõng ruûi ro khi xaûy ra toån thaát cho khaùch haøng coù hôïp ñoàng veà nhöõng ruûi ro
thuoäc traùch nhieäm,
- Nguyeân taéc hoïat ñoäng, döïa treân soá ñoâng, ñoaøn keát, cuøng nhau
chia seû ruûi ro, baèng caùch söû duïng nguoàn leä phí huy ñoäng ñaàu tö
vaøo caùc taøi saûn nhö traùi phieáu, coå phieáu, tín duïng ít ruûi ro.
- YÙ nghóa, Laø laù chaén veà kinh teá, baûo veä cho moïi toå chöùc, caù nhaân,
huy ñoäng voán ñeå ñaàu tö phaùt trieån.
NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
MUÏC 2
2.1. Khaùi quaùt veà NHTM (Comercial Bank)
2.2. Caùc nghieäp vuï chuû yeáu cuûa NHTM
2.3. Quaûn lyù nguoàn voán vaø söû duïng voán cuûa NHTM
MUÏC 2.1
KHAÙI QUAÙT VEÀ NHTM (COMMERCIAL BANK)
2.1.1. Khaùi nieäm NHTM
2.1.2. Quaù trình ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa NHTM
2.1.3. Chöùc naêng cuûa NHTM 2.1.3. Chöùc naêng cuûa NHTM
2.1.4. Phaân loaïi NHTM
KHAÙI nieäm VEÀ NHTM
MUÏC 2.1.1
ÔÛ Phaùp “NHTM laø DN thöôøng xuyeân nhaän tieàn baïc cuûa coâng chuùng
döôùi hình thöùc kyù thaùc hay caùc hình thöùc khaùc vaø söû duïng laøm taøi
nguyeân ñeå thöïc hieän caùc ngvuï chieát khaáu, tín duïng vaø taøi chính”.
- ôû Myõ “NHTM laø coâng ty kinh doanh chuyeân cung caáp dòch vuïï taøi
chính vaø hoaït ñoäng trong ngaønh coâng nghieäp dòch vuïï taøi chính”. chính vaø hoaït ñoäng trong ngaønh coâng nghieäp dòch vuïï taøi chính”.
- ÔÛ Aán Ñoä “NHTM laø cô sôû nhaän caùc khoaûn kyù thaùc ñeå cho vay hay
taøi trôï caùc khoaûn ñaàu tö”.
- Theo Luaät Caùc TCTD Vieät Nam 12/12/1997 “NHTM laø TCTD thöïc hieän
toaøn boä HÑNH vaø caùc HÑKD khaùc coù lieân quan ñeán tieàn teä vaø dòch
vuïï NH vôùi noäi dung chuû yeáu vaø thöôøng xuyeân laø nhaän tieàn göûi, vaø söû
duïng ñeå caáp tín duïng, cung caáp caùc dòch vuï thanh toaùn”.
MUÏC 2.1.1
QUAÙ TRÌNH RA ÑÔØI VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
- Giai ñoaïn ñaàu, laøm trung gian tín duïng vaø trung gian thanh toaùn.
- Naêm 3.000 TCN, ôû Chaldeùe, Irak xuaát hieän cho vay naëng laõi.
- Theá kyû thöù 4 TCN ôû Chaâu Aâu xuaát hieän caùc toå chöùc phaùt haønh hoái
phieáu trong thanh toaùn. Ôû YÙ ngöôøi haønh ngheà ngoài treân nhöõng chieác
gheá daøi goïi laø “banco” (Banque), huy ñoäng vaø cho vay ngaén haïn
- Theá kyû thöù 16, coù quy moâ lôùn hôn vaø ñöôïc toå chöùc coù heä thoáng,
chính phuû baét ñaàu coù söï can thieäp vaøo vieäc quy ñònh laõi suaát
- Hình thaønh moät soá hieäp hoäi tín duïng lieân keát giöõa giôùi coâng nghieäp
vaø thöông nghieäp laø tieàn thaân cuûa caùc NHTMCP.
- Huy ñoäng voán daøi haïn hôn vaø thöïc hieän nghieäp vuï tín duïïng trung vaø
daøi haïn vaø ñaàu tö taøi chính treân Thò tröôøng taøi chính;
MUÏC 2.1.2
CAÙC CHÖÙC NAÊNG CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
1- Chöùc naêng trung gian tín duïng, laøm caàu noái, ñoùng vai troø vöøa laø
ngöôøi ñi vay vöøa laø ngöôøi cho vay, qua ñoù kích thích SX phaùt trieån,
naâng cao hieäu quaû chuyeån giao voán, cuûng coá moái quan heä cung
caàu voán tín duïng caû veà thôøi gian vaø khoái löôïng;
2- Chöùc naêng trung gian thanh toaùn, môû taøi khoaûn tieàn göûi giao 2- Chöùc naêng trung gian thanh toaùn, môû taøi khoaûn tieàn göûi giao
dòch, quaûn lyù vaø cung caáp caùc phöông tieän thanh toaùn, toå chöùc
vaø kieåm soaùt quy trình thanh toaùn giöõa caùc khaùch haøng.
3- Chöùc naêng cung caáp dòch vuï taøi chính NH, laøm tö vaán taøi chính,
ñaàu tö, giöõ hoä giaáy tôø, chöùng khoaùn, laøm ñaïi lyù phaùt haønh coå
phieáu, traùi khoaùn cho khaùch haøng ñeå ñöôïc nhaän tieàn hoa hoàng
nhö caùc doanh nghieäp dòch vuï khaùc.
MUÏC 2.1.3
PHAÂN LOÏAI CAÙC NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
1- Caên cöù vaøo phaïm vi hoaït ñoäng vaø tính chaát kinh teá, - Ngaân haøng chuyeân doanh - Ngaân haøng hoãn hôïp;
2- Caên cöù vaøo tính chaát sôû höõu, 2- Caên cöù vaøo tính chaát sôû höõu, - Ngaân haøng quoác doanh, - Ngaân haøng coå phaàn, - Ngaân haøng lieân doanh, - Ngaân haøng nöôùc ngoaøi.
MUÏC 2.2
CAÙC NGHIEÄP VUÏ CHUÛ YEÁU CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
2.2.1. Nghieäp vuï huy ñoäng voán
2.2.2. Nghieäp vuï caáp tín duïng
2.2.3. Nghieäp vuï thanh toaùn qua ngaân haøng
2.2.4. Nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá 2.2.4. Nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá
2.2.5. Nghieäp vuï kinh doanh ngoaïi teä cuûa NHTM
2.2.6. Nghieäp vuï ñaàu tö
2.2.7. Nghieäp vuï trung gian – kinh doanh dòch vuï ngaân haøng
MUÏC 2.2.1
NGHIEÄP VUÏ huy ñoäng voán CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
- Huy ñoäng voán tieàn göûi giao dòch, tieát kieäm,
- Huy ñoäng caùc nguoàn voán trung vaø daøi haïn;
- Caùc coâng cuï huy ñoäng voán: - Caùc coâng cuï huy ñoäng voán:
- Môû taøi khoaûn, môû soå tieát kieäm,
- Phaùt haønh giaáy tôø coù giaù, phaùt haønh coå phieáu treân thò
tröôøng voán, thò tröôøng tieàn teä;
MUÏC 2.2.2
NGHIEÄP VUÏ caáp tín duïng CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
1- Hoaït ñoäng cho vay,
- Tín duïng theá chaáp baèng taøi saûn, cho vay tín chaáp,
- Cho vay öùng tröôùc vaøo taøi khoaûn coù theå duøng theû tín duïng
hoaëc caùc coâng cuï thanh toaùn khaùc (seùc), hoaëc caùc coâng cuï thanh toaùn khaùc (seùc),
- Tín duïng thueâ mua vaø tín duïng ñaàu tö,
- Tín duïng tieâu duøng;
2- Hoaït ñoäng chieát khaáu chöùng töø coù giaù;
3- Hoaït ñoäng baûo laõnh .
MUÏC 2.2.3
NGHIEÄP VUÏ thanh toùan CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
1- Thanh toaùn giöõa caùc khaùch haøng;
2- Thanh toaùn giöõa caùc ngaân haøng.
MUÏC 2.2.4
NGHIEÄP VUÏ thanh toan quoác teá CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
1- Söû duïng hoái phieáu trong thanh toaùn quoác teá;
2- Phöông thöùc chuyeån tieàn;
3- Phöông thöùc nhôø thu; 3- Phöông thöùc nhôø thu;
4- Phöông thöùc tín duïng chöùng töø.
MUÏC 2.2.5
NGHIEÄP VUÏ kinh doanh ngoïai teä CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
1- Kinh doanh ngoaïi teä treân thò tröôøng quoác teá;
2- Kinh doanh ngoaïi teä vôùi khaùch haøng noäi ñòa.
MUÏC 2.2.5
NGHIEÄP VUÏ ñaàu tö CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
Ngaân haøng söû duïng nguoàn voán töï coù ñeå thöïc hieän nghieäp vuï nhö
1- Ñaàu tö chöùng khoaùn, mua traùi khoaùn xí nghieäp, mua coâng traùi
nhaø nöôùc, mua coå phieáu coâng ty,
2- Huøn voán, lieân doanh tröïc tieáp goùp voán vôùi caùc doanh nghieäp
ñeå thaønh laäp coâng ty, xí nghieäp môùi.
MUÏC 2.2.7
NGHIEÄP VUÏ trung gian dòch vuï CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
- Chuyeån tieàn cho khaùch haøng;
- Thu hoä, caùc khoaûn kyø phieáu ñeán haïn, chöùng khoaùn, HH ñaõ baùn,..
- Uyû thaùc, quaûn lyù taøi saûn hoä, chuyeån gia taøi hoä, baûo quaûn chöùng
khoaùn vaät coù giaù, thanh lyù taøi saûn xí nghieäp phaù saûn;
- Mua baùn hoä, phaùt haønh coå phieáu, traùi khoaùn coâng ty, traùi khoaùn
nhaø nöôùc, mua baùn ngoaïi teä, kim khí quyù ñaù quyù;
- Kinh doanh vaøng, baïc, ngoaïi teä, ñaù quyù; - Tö vaán veà taøi chính, cung caáp thoâng tin, höôùng daãn chính saùch taøi
chính tieàn teä, thöông maïi. - Laäp döï aùn ñaàu tö tín duïng, uyû thaùc ñaàu tö cho khaùch haøng
MUÏC 2.3
QUAÛN LYÙ VOÁN VAØ NGUOÀN VOÁN CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
2.3.1. Quaûn lyù nguoàn voán kinh doanh
2.3.2. Quaûn lyù voán kinh doanh
2.3.3. Quaûn lyù thu nhaäp, chi phí vaø phaân phoái lôïi nhuaän NHTM 2.3.3. Quaûn lyù thu nhaäp, chi phí vaø phaân phoái lôïi nhuaän NHTM
MUÏC 3.2
CÔ Caáu TAØI CHÍNH Cuûa Ngaân haøng thöông maïi
Taøi saûn Nguoàn voán
1.Caùc khoaûn voán baèng tieàn 1.Caùc khoaûn voán baèng tieàn 1.Nguoàn voán cuûa ngaân haøng 1.Nguoàn voán cuûa ngaân haøng
2.Voán tín duïng (voán ñieàu leä, caùc quyõ vaø lôïi
3.Voán taøi saûn phuïc vuï kinh nhuaän chöa phaân phoái)
doanh 2.Nguoàn voán tín duïng (caùc
4.Voán ñaàu tö taøi chính loaïi tieàn göûi, voán vay, phaùt
haønh chöùng khoaùn)
MUÏC 3.2
CÔ Caáu nguoàn voán kinh doanh Cuûa ngaân haøng thöông maïi
1- Cô caáu nguoàn voán kinh doanh
+ Voán töï coù vaø caùc quyõ ngaân haøng, goàm VÑL, caùc quyõ vaø LN
chöa phaân phoái (döï tröõ BS VÑL, quyõ döï tröõ ñaëc bieät, quyõ phaùt trieån
kyõ thuaät nghieäp vuï, lôïi nhuaän khoâng chia, quyõ söï nghieäp);
+ Nguoàn voán huy ñoäng, töø tieàn göûi cuûa khaùch haøng, tieát kieäm bao
goàm coù kyø haïn vaø khoâng kyø haïn: muïc ñích; goàm coù kyø haïn vaø khoâng kyø haïn: muïc ñích;
+ Nguoàn voán ñi vay, phaùt haønh kyø phieáu, traùi phieáu, chöùng chæ tieàn
göûi, vay töø NHNN, Vay töø caùc NHTM vaø caùc TCTD qua thò tröôøng
tieàn teä ngaén haïn, vay NHNNg;
+ Nguoàn voán tieáp nhaän, ñöôïc uyû thaùc töø caùc TCKT trong vaø ngoaøi
nöôùc, töø NSNN ñeå cho vay trung vaø daøi haïn theo keá hoaïch;
+ Caùc nguoàn khaùc, phaùt sinh trong quaù trình hoaït ñoäng nhö laøm
ñaïi lyù, dòch vuï thanh toaùn, baùn chöùng phieáu coù giaù,
MUÏC 3.2
Quaûn lyù nguoàn voán kinh doanh Cuûa ngaân haøng thöông maïi
1- Quaûn lyù voán töï coù,
- Xaùc ñònh tyû leä an toaøn toái thieåu,
- Heä soá ruûi ro,
- Trích laäp döï phoøng,...
2- Quaûn lyù taøi saûn nôï,
- Quaûn lyù chi phí,
- Quaûn lyù laõi suaát,
- Quaûn lyù cô caáu, quy moâ.
MUÏC 3.2
CÔ Caáu voán kinh doanh Cuûa ngaân haøng thöông maïi
1- Voán baèng tieàn, goàm
- Tieàn maët taïi quyõ, ñaùp öùng nhu caàu thanh toaùn töùc thôøi trong ngaøy;
- Tieàn göûi taïi NHNN, goàm döï tröõ baét buoäc treân nguoàn voán huy ñoäng
nhaèm ñaûm baûo hoaøn traû tieàn göûi cho khaùch haøng, vaø phaàn duøng ñeå
giao hoaùn seùc vaø thanh toaùn nôï vôùi caùc TCTD vaø caùc NHTM khaùc;
- Tieàn göûi taïi caùc NHTM vaø caùc TCTD khaùc, ñeå ñaùp öùng nhu caàu - Tieàn göûi taïi caùc NHTM vaø caùc TCTD khaùc, ñeå ñaùp öùng nhu caàu
thanh toaùn, chuyeån tieàn khaùc ñòa phöông,
2- Voán ñaàu tö taøi chính, vaøo caùc chöùng phieáu coù giaù nhö tín phieáu
kho baïc coù theå baùn ra ngay, chuû yeáu töø nguoàn voán töï coù;
3- Voán taøi saûn phuïc vuï kinh doanh ngaân haøng;
4- Voán tín duïng chieát khaáu thöông phieáu, cho vay öùng tröôùc, cho
vay vöôït chi, vay caàm coá, cho vay theá chaáp taøi saûn, tín duïng chöõ
kyù, tín duïng uyû thaùc thanh toaùn, tín duïng thueâ mua, tieâu duøng,..
MUÏC 3.2
Quaûn lyù voán kinh doanh Cuûa ngaân haøng thöông maïi
1- Ruûi ro tín duïng,
2- Ruûi ro thanh toaùn,
3- Ruûi ro thò tröôøng,
4- Ruûi ro laõi suaát,
5- Ruûi ro thu nhaäp,
6- Ruûi ro phaù saûn,.
MUÏC 3.2
Quaûn lyù keát quaû kinh doanh Cuûa ngaân haøng thöông maïi
1- Thu nhaäp: töø laõi, ngoaøi laõi;
2- Chi phí: traû laõi, ngoaøi laõi, döï phoøng toån thaá truûi ro tín duïng;
3- Lôïi nhuaän: cheânh leäch giöõa thu nhaäp vaø chi phí;
4- Ñaùnh giaù hieäu quaû: qua tyû leä hieäu suaát söû duïng voán = laõi/
toång taøi saûn ; tyû leä taøi saûn sinh lôïi treân toång taøi saûn; Chæ soá sinh
lôïi ROA, ROE,..
MUÏC 3
BAÛO HIEÅM THÖÔNG MAÏI (COMMERCIAL INSURANCE)
3.1. Khaùi quaùt veà Baûo hieåm
3.2. Cô cheá phaân phoái taøi chính trong doanh nghieäp baûo hieåm
3.3. Quaûn lyù doanh thu – chi phí cuûa doanh nghieäp baûo hieåm
MUÏC 3.1
KHAÙI QUAÙT VEÀ BAÛO HIEÅM THÖÔNG MAÏI (COMMERCIAL INSURANCE)
3.1.1. Baûn chaát cuûa baûo hieåm
3.1.2. Vai troø cuûa baûo hieåm
3.1.3. Phaân loaïi baûo hieåm thöông maïi
3.1.4. Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa baûo hieåm thöông maïi
MUÏC 3.2
Baûn chaát cuûa DOANH NGHIEÄP BAÛO HIEÅM
1- Veà maët phaùp lyù, baûo hieåm laø moät cam keát ñaûm baûo coù ñieàu
kieän cuûa doanh nghieäp baûo hieåm ñoái vôùi ngöôøi tham gia baûo
hieåm, thöïc hieän qua cô cheá phaân taùn ruûi ro toån thaát treân nguyeân
taéc töông hoã; taéc töông hoã;
2- Veà maët taøi chính, baûo hieåm thöông maïi laø caùc quan heä kinh teá
xaûy ra trong quaù trình huy ñoäng nguoàn löïc taøi chính xaõ hoäi döôùi
hình thöùc phí baûo hieåm cuûa töøng caù nhaân, toå chöùc tham gia baûo
hieåm, taïo laäp neân quyõ döï phoøng ñeå boài thöôøng toån thaát cho
ngöôøi tham gia.
MUÏC 3.2
Vai troø cuûa DOANH NGHIEÄP BAÛO HIEÅM
1- Coâng cuï kinh teá mang ñeán söï an toaøn, oån ñònh cho
nhöõng ngöôøi tham gia;
2- Goùp phaàn tích trong vieäc haïn cheá khaû naêng xaûy ra ruûi 2- Goùp phaàn tích trong vieäc haïn cheá khaû naêng xaûy ra ruûi
ro, toån thaát;
3- Cung öùng voán hoã trôï cho phaùt trieån KTXH;
MUÏC 3.2
Phaân loïai caùc DOANH NGHIEÄP BAÛO HIEÅM
1- Caên cöù vaøo tình hình phaùp lyù:
- Baûo hieåm baét buoäc,
- Baûo hieåm töï nguyeän;
2- Caên cöù vaøo phöông tieän kyõ thuaät baûo hieåm: 2- Caên cöù vaøo phöông tieän kyõ thuaät baûo hieåm:
- Baûo hieåm nhaân thoï,
- Baûo hieåm phi nhaân thoï;
3- Caên cöù vaøo ñoái töôïng baûo hieåm:
- Baûo hieåm taøi saûn,
- Baûo hieåm con ngöôøi traùch nhieäm daân söï.
MUÏC 3.2
Nguyeân taéc hoïat ñoäng TRONG DOANH NGHIEÄP BAÛO HIEÅM
1- Nguyeân taéc laáy soá ñoâng buø soá ít;
2- Nguyeân taéc phí baûo hieåm ñöôïc xaây döïng gaén lieàn
vôùi giaù caû cuûa ruûi ro;
3- Nguyeân taéc löïa choïn ruûi ro kinh doanh.
MUÏC 3.2
CÔ CHEÁ PHAÂN PHOÁI TAØI CHÍNH TRONG DOANH NGHIEÄP BAÛO HIEÅM
3.2.1. Phaân phoái taøi chính theo kyõ thuaät phaân chia:
thôøi haïn döôùi 1 naêm.
3.2.2. Phaân phoái taøi chính theo kyõ thuaät toàn tích:
coù thôøi haïn töø 10 – 20 naêm coù thôøi haïn töø 10 – 20 naêm
3.2.3. Phaân phoái taøi chính theo kyõ thuaät taùi baûo hieåm
MUÏC 3.3
QUAÛN LYÙ DOANH THU VAØ CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIEÄP BAÛO HIEÅM
3.3.1. Doanh thu baûo hieåm,
3.3.2. Chi phí hoaït ñoäng baûo hieåm,
MUÏC 4
CAÙC TOÅ CHÖÙC TÍN DUÏNG KHAÙC TRONG NEÀN KINH TEÁ
4.1. Ngaân haøng ñaàu tö vaø phaùt trieån
(Bank for investment and development)
4.2. Coâng ty taøi chính
(Financial Company)
4.3. Hôïp taùc xaõ tín duïng
4.4. Caùc toå chöùc tín duïng khaùc
MUÏC 4.1
NGAÂN HAØNG ÑAÀU TÖ VAØ PHAÙT TRIEÅN (BANK FOR INVESTEMENT AND DEVELOPMENT
1- Huy ñoäng voán: VÑL, Voán HÑ, Voán tieáp nhaän cuûa NSNN,
2- Cho vay ngaén, trung vaø daøi haïn phuïc vuï muïc tieâu phaùt trieån kinh
teá; Caáp voán ñaàu tö cuûa nhaø nöôùc, voán cuûa DN cho ñaàu tö.
3- Chieát khaáu thöông phieáu vaø chöùng töø coù giaù
- Baûo laõnh caùc khoaûn vay voán trong vaø ngoaøi nöôùc; - Baûo laõnh caùc khoaûn vay voán trong vaø ngoaøi nöôùc;
- Toå chöùc kinh doanh ngoaïi hoái, thanh toaùn quoác teá, lieân doanh.
4- Hoaït ñoäng kinh doanh vaø dòch vuï
- Huøn voán mua coå phaàn vôùi caùc doanh nghieäp; - Töï doanh vaø lieân doanh vôùi caùc toå chöùc trong vaø ngoaøi nöôùc, - Laøm dòch vuï thueâ mua ñoäng saûn vaø baát ñoäng saûn; - Laøm ñaïi lyù mua baùn coå phieáu, traùi phieáu ñoái vôùi caùc DN;
- Laøm dòch vuï caàm coá baát ñoäng saûn vaø ñoäng saûn, laøm tö vaán veà taøi
chính, tieàn teä, xaây döïng cô baûn.
MUÏC 4.2
COÂNG TY TAØI CHÍNH (FINANCIAL COMPANY)
Chuû yeáu cho vay ngaén vaø trung haïn phuïc vuï caùc hoaït ñoäng
mua baùn HHDV ñoái vôùi caùc DN, nguoàn voán ban ñaàu do coå ñoâng
ñoùng goùp hoaëc ñöôïc caáp, - Khoâng thöïc hieän caùc dòch vuï thanh toaùn vaø tieàn maët, khoâng
huy ñoäng tieàn göûi tieát kieäm cuûa daân vaø khoâng söû duïng voán vay huy ñoäng tieàn göûi tieát kieäm cuûa daân vaø khoâng söû duïng voán vay
cuûa daân laøm phöông tieän thanh toaùn, - Hoaït ñoäng baèng nguoàn voán töï coù hoaëc phaùt haønh tín phieáu,
traùi phieáu.
- Thöïc hieän dòch vuï nhaän caàm coá haøng hoaù, vaät tö, ngoaïi teä,
giaáy tôø coù giaù, laøm tö vaán taøi chính cho caùc DN trong kyù keát
hôïp ñoàng hoaëc thaønh laäp caùc coâng ty lieân doanh.
MUÏC 4.3
HÔÏP TAÙC XAÕ TÍN DUÏNG (CREDIT COOPERATIVE)
Thuoäc sôû höõu taäp theå ñöôïc toå chöùc taïi phöôøng, xaõ treân cô sôû goùp
voán töï nguyeän töø caùc xaõ vieân.
- Huy ñoäng voán trong daân, TCKTXH vaø cho vay theo laõi suaát thoaû
thuaän nhöng khoâng ñöôïc huy ñoäng tieàn göûi tieát kieäm, voán huy thuaän nhöng khoâng ñöôïc huy ñoäng tieàn göûi tieát kieäm, voán huy
ñoäng khoâng ñöôïc vöôït quaù 10 laàn voán töï coù.
- Duøng tieàn huy ñoäng ñeå cho vay chieát khaáu, khoâng ñöôïc duøng
ñeå huøn voán, lieân keát, lieân doanh mua coå phaàn. Ngoaøi cho vay,
- Thöïc hieän dòch vuï nhaän göûi vaøng baïc, ñaù quyù, thanh toaùn hoä,
mua baùn chuyeån nhöôïng chöùng khoaùn.
MUÏC 4.4
CAÙC TOÅ CHÖÙC TÍN DUÏNG KHAÙC TRONG NEÀN KINH TEÁ
1- Quyõ höu trí, hoaït ñoäng theo nguyeân taéc duøng tieàn huy ñoäng
töøng phaàn trong thôøi gian lao ñoäng ñeå traû töøng phaàn khi hoï veà
höu hay maát söùc;
2- Hieäu caàm ñoà, cho vay ngaén haïn treân cô sôû caàm coá vôùi laõi
suaát vaø thôøi haïn thoûa thuaän, trong ñoù möùc cho vay toái ña khoâng suaát vaø thôøi haïn thoûa thuaän, trong ñoù möùc cho vay toái ña khoâng
quaù 70% giaù trò moùn ñoà caàm coá, ñeán haïn neáu ngöôøi caàm coá
khoâng coù tieàn hieäu caàm ñoà coù theå baùn taøi saûn ñeå thu nôï;
3- Quyõ ñaàu tö: söï tham gia cuûa coâng ty quaûn lyù quyõ, ngaân haøng
giaùm saùt vaø ngöôøi ñaàu tö. Quyõ ñöôïc duøng nguoàn voán phaùt haønh
chöùng chæ ñaàu tö ñeå ñaàu tö vaøo chöùng khoaùn kieám lôøi theo quy
ñònh cuûa phaùp luaät.
Taøi chính vaø tieàn teä quoác teá
ÏCHÖÔNG 10
1. KHAÙI QUAÙT VEÀ TAØI CHÍNH VAØ TIEÀN TEÄ QUOÁC TEÁ
2. CAÙC COÂNG CUÏ TAØI CHÍNH QUOÁC TEÁ
3. CAÙN CAÂN THANH TOAÙN QUOÁC TEÁ (BALANCE OF PAYMENT)
4. THANH TOAÙN QUOÁC TEá 4. THANH TOAÙN QUOÁC TEá
5. TÍN DUÏNG QUOÁC TEÁ
6. THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH QUOÁC TEÁ
MUÏC 1
Khaùi quaùt veà taøi chính Vaø tieàn teä quoác TEÁ
1.1. Cô sôû hình thaønh vaø phaùt trieån taøi chính vaø tieàn teä quoác teá
1.2. Vai troø cuûa heä thoáng taøi chính vaø tieàn teä quoác teá
1.3. Caùc yeáu toá caáu thaønh cuûa hoaït ñoäng taøi chính quoác teá 1.3. Caùc yeáu toá caáu thaønh cuûa hoaït ñoäng taøi chính quoác teá
MUÏC 1.1
Khaùi nieäm veà Taøi chính vaø tieàn teä quoác TEÁ
Taøi chính quoác teá laø toång theå caùc quan heä kinh teá döôùi hình thöùc
giaù trò gaén lieàn vôùi söï chuyeån dòch caùc nguoàn löïc taøi chính giöõa
caùc quoác gia vôùi nhau. Söï hình thaønh vaø phaùt trieån taøi chính quoác
teá döïa treân cô sôû söï phaùt trieån caùc moái quan heä kinh teá quoác teá coù
aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán caùn caân thanh toaùn quoác teá.
MUÏC 1.1
Cô sôû hình thaønh vaø phaùt trieån Taøi chính vaø tieàn teä quoác TEÁ
- Töø söï phaân coâng lao ñoäng hôïp taùc quoác teá vaø chính saùch kinh teá
ñoái ngoaïi ñoøi hoûi: - Cheá ñoä quaûn lyù ngoaïi thöông, ngoaïi hoái: quy ñònh veà ñoái töôïng,
phaïm vi quaûn lyù caùc ngoaïi teä, caùc phöông tieän thanh toaùn, phieáu
ghi nôï taøi khoaûn, xuaát nhaäp khaåu ngoaïi hoái, quy ñònh môû vaø söû
duïng taøi khoaûn, dòch vuï kieàu hoái, mua baùn, chuyeån lôïi nhuaän ra
nöôùc ngoaøi,..
- Söï phaùt trieån cuûa caùc hoaït ñoäng ñaàu tö quoác teá: döôùi caùc hình
thöùc nhö (FDI); ñaàu tö giaùn tieáp qua thò tröôøng chöùng khoaùn; cho
vay, vieän trôï phaùt trieån chính thöùc (ODA – Official Development
Assistance),...
MUÏC 1.2
Vai troø cuûa heä thoáng Taøi chính vaø tieàn teä quoác TEÁ
1- Taïo ñieàu kieän cho söï môû roäng vaø taêng cöôøng hôn nöõa caùc quan
heä trao ñoåi, hôïp taùc quoác teá nhaèm thuùc ñaåy kinh teá caùc nöôùc phaùt
trieån phuø hôïp vôùi boái caûnh toaøn caàu hoaù.
2- Môû ra nhieàu cô hoäi cho caùc quoác gia phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi
nhö: khai thaùc voán, trao ñoåi kyõ thuaät coâng ngheä vaø môû roäng thò
tröôøng tieâu thuï saûn phaåm
3- Naâng cao hieäu quaû söû duïng caùc nguoàn löïc taøi chính trong nöôùc.
MUÏC 1.3
Caùc yeáu toá caáu thaønh cuûa hoïat ñoäng Taøi chính vaø tieàn teä quoác TEÁ
1- Caùc ñònh cheá taøi chính trong nöôùc vaø quoác teá.
2- Caùc coâng cuï taøi chính quoác teá bao goàm: ngoaïi teä, vaøng baïc,
seùc, hoái phieáu, theû tín duïïng, traùi phieáu, coå phieáu,.. seùc, hoái phieáu, theû tín duïïng, traùi phieáu, coå phieáu,..
3- Thò tröôøng taøi chính quoác teá, nôi chuyeån dòch caùc coâng cuï taøi
chính quoác teá thoâng qua caùc ñònh cheá taøi chính quoác teá.
MUÏC 2
CAÙC coâng cuï Taøi chính quoác TEÁ
2.1. Tyû giaù hoái ñoaùi (Exchange rate)
2.2. Heä thoáng cheá ñoä tyû giaù hoái ñoaùi
2.3. Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi
2.4. Caùc chính saùch ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi 2.4. Caùc chính saùch ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi
MUÏC 2.1
Tyû giaù hoái ñoùaiá (exchange rate)
2.1.1. Khaùi nieäm Ngoaïi teä, ngoaïi hoái, tyû giaù hoái ñoaùi:
2.1.2. Phaân loaïi tyû giaù hoái ñoaùi: nhieàu loaïi
2.1.3. Caùc phöông phaùp nieâm yeát tyû giaù hoái ñoaùi 2.1.3. Caùc phöông phaùp nieâm yeát tyû giaù hoái ñoaùi
2.1.4. Vai troø cuûa tyû giaù hoái ñoaùi
MUÏC 2.1.1
Khaùi nieäm veà ngoïai teä, ngoïai hoáiù Tyû giaù hoái ñoùai
Khaùi nieäm ngoaïi teä:
laø ñoàng tieàn do moät nöôùc phaùt haønh nhöng laïi ñöôïc löu haønh treân
thò tröôøng cuûa moät quoác gia khaùc.
Moät ngoaïi teä ñöôïc xem laø maïnh khi coù caùc tieâu chuaån (OECD-
Organisation For Economic Coperation and Development),
- Khaû naêng chaáp nhaän cuûa quoác teá;
- Nhu caàu thöông maïi cuûa quoác gia phaùt haønh;
- Tieàm naêng cung öùng haøng hoaù treân thò tröôøng theá giôùi;
MUÏC 2.1.1
Khaùi nieäm veà ngoïai teä, ngoïai hoáiù Tyû giaù hoái ñoùai
+ Khaùi nieäm ngoaïi hoái: coù nhieàu quan ñieåm,
- Ñoái vôùi nhaø kinh doanh, ngoaïi hoái laø nhöõng phöông tieän thanh
toaùn theå hieän döôùi daïng ngoaïi teä nhö: tieàn maët, hoái phieáu, seùc,.. ;
- Ñoái vôùi coâng taùc hoaïch ñònh chính saùch quaûn lyù, ngoaïi hoái laø
toaøn boä caùc loaïi tieàn nöôùc ngoaøi, caùc phöông tieän chi traû coù giaù toaøn boä caùc loaïi tieàn nöôùc ngoaøi, caùc phöông tieän chi traû coù giaù
trò baèng tieàn nöôùc ngoaøi, caùc chöùng khoaùn coù giaù trò: khaû naêng
mang laïi ngoaïi teä,.. ;
- Ñoái vôùi coâng taùc nghieân cöùu, ngoaïi hoái bao haøm caùc coâng cuï
taøi chính quoác teá toàn taïi döôùi caùc hình thöùc nhö: ngoaïi teä tieàn
maët, caùc ñoàng tieàn taäp theå (SDR, ECU,..), caùc coâng cuï tín duïng
coù ghi baèng ngoaïi teä duøng ñeå thanh toaùn quoác teá
MUÏC 2.1.1
Khaùi nieäm veà ngoïai teä, ngoïai hoáiù Tyû giaù hoái ñoùai
+ Khaùi nieäm tyû giaù hoái ñoaùi:
laø giaù chuyeån ñoåi cuûa moät ñoàng tieàn nöôùc naøy so vôùi ñoàng tieàn
nöôùc khaùc, hay laø giaù caû mua baùn cuûa moät ñoàng tieàn trong
quan heä so saùnh vôùi caùc ñoàng tieàn khaùc, hay giaù caû cuûa moät quan heä so saùnh vôùi caùc ñoàng tieàn khaùc, hay giaù caû cuûa moät
ñôn vò tieàn teä nöôùc naøy theå hieän baèng bao nhieâu tieàn teä nöôùc
khaùc.
MUÏC 2.1.1
Khaùi nieäm veà ngoïai teä, ngoïai hoáiù Tyû giaù hoái ñoùai
Cô sôû hình thaønh tyû giaù
1- Treân cô sôû “ñoàng giaù vaøng” (Gold parity) laø töông quan haøm
löôïng vaøng giöõa hai ñoàng tieàn, tyû giaù hoái ñoaùi bieán ñoäng xoay
quanh ñoàng giaù vaøng (tröôùc ñaây). quanh ñoàng giaù vaøng (tröôùc ñaây).
Ví duï: 1 GBP = 2,13281 g vaøng, 1 USD = 0,73666 g vaøng.
Tyû giaù cuûa GBP/USD = 2,8950, hay giaù caû 1 GBP = 2,8946 – 2,8962.
2- Treân cô sôû söùc mua vaø quan heä cung caàu veà ngoaïi hoái.
Coù hai phöông phaùp bieåu thò tyû giaù hoái ñoaùi:
-Yeát giaù tröïc tieáp: laáy ngoaïi teä ñeå so saùnh vôùi tieàn trong nöôùc,
-Yeát giaù giaùn tieáp: laáy ñoàng tieàn trong nöôùc ñeå so saùnh vôùi ngoaïi teä,
MUÏC 2.1.2
Phaân loïai ngoïai teä, ngoïai hoáiù Tyû giaù hoái ñoùai
Caên cöù nghieäp vuï kinh doanh ngoaïi hoái: Tyû giaù mua vaøo, tyû giaù baùn ra (tyû giaù tieàn maët, tyû giaù chuyeån khoaûn) Tyû giaù ñieän hoái, thö hoái, giao ngay: kyø haïn, tính cheùo,..; Caên cöù vaøo phöông tieän thanh toaùn quoác teá: Tyû giaù tieàn maët (seùc, theû tín duïng, tieàn maët) vaø tyû giaù chuyeån khoaûn (thanh toaùn qua ngaân haøng); (thanh toaùn qua ngaân haøng); Caên cöù vaøo thôøi ñieåm mua, baùn ngoaïi teä: Tyû giaù môû cöûa vaø tyû giaù ñoùng cöûa; tyû giaù giao ngay (spot- sau 2 ngaøy) vaø tyû giaù kyø haïn (forwards- töø 3 ngaøy trôû leân); Caên cöù vaøo cheá ñoä quaûn lyù tyû giaù: Tyû giaù coá ñònh do NHTW coâng boá (hay Tyû giaù chính thöùc - Official rate) vaø tyû giaù thaû noåi theo cung caàu thò tröôøng; Caên cöù vaøo moái quan heä giöõa tyû giaù vaø tyû leä laïm phaùt: Tyû giaù danh nghóa xaùc ñònh theo thò tröôøng (tyû giaù môû cöûa, tyû giaù ñoùng cöûa) vaø tyû giaù thöïc xaùc ñònh theo söùc mua
MUÏC 2.1.3
Caùc phöông phaùp nieâm yeát Tyû giaù hoái ñoùai
Döïa treân hai ñoàng tieàn, moät laø ñoàng tieàn yeát giaù laø ñôn vò coá ñònh vaø
moät ñoàng tieàn ñònh giaù laø löôïng tieàn teä bieán ñoåi. Coù 2 phöông phaùp:
1- Phöông phaùp tröïc tieáp:
Yeát giaù ñoàng ngoaïi teä baèng khoái löôïng ñoàng noäi teä, töùc giaù caû cuûa
moät ñôn vò ngoaïi teä ñöôïc bieåu hieän tröïc tieáp ra beân ngoaøi. moät ñôn vò ngoaïi teä ñöôïc bieåu hieän tröïc tieáp ra beân ngoaøi.
Ví duï: Taïi Vieät Nam: 1 USD = 16.200 VND
2- Phöông phaùp giaùn tieáp:
Yeát giaù ñoàng noäi teä baèng khoái löôïng ñoàng ngoaïi teä, ñeå giaù caû cuûa
moät ñôn vò ngoaïi teä ñöôïc bieåu hieän tröïc tieáp, phaûi chuyeån ñoåi.
Ví duï: 1 VND = 0,0000641 USD, 1 USD = 1/0,0000641 VND = 15600 VNÑ
Haàu heát caùc thò tröôøng ñeàu duøng USD vaø GBP laøm ñoàng tieàn yeát giaù
trong caùc giao dòch ngoaïi teä, do taàm quan troïng cuûa noù (ñoàng SDR).
MUÏC 2.1.4
Vai troø cuûa ù Tyû giaù hoái ñoùai
Tyû giaù coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán
- Ñoái vôùi hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá;
- Ñoái vôùi traïng thaùi caùn caân thanh toaùn;
- Ñoái vôùi toác ñoä taêng tröôûng kinh teá, vieäc laøm;
- Ñoái vôùi laïm phaùt.
MUÏC 2.2
Heä thoáng cheá ñoä ù Tyû giaù hoái ñoùai
2.2.1. Heä thoáng cheá ñoä coá ñònh
- Cheá ñoä baûn vò vaøng (1870-1914): giao ñoäng quanh ñieåm vaøng ;
- Cheá ñoä tyû giaù Bretton Woods (7/1944): tyû giaù ngoaïi hoái vaøng hay
baûn vò vaøng – ngoaïi teä, söû duïng ñoàng USD laøm ñoàng tieàn döï tröõ vaø
thanh toaùn quoác teá. thanh toaùn quoác teá.
2.2.2. Heä thoáng cheá ñoä thaû noåi:
- Cheá ñoä tyû giaù thaû noåi hoaøn toaøn: cung caàu thò tröôøng quyeát ñònh;
- Cheá ñoä tyû giaù thaû noåi coù quaûn lyù (1972): gaén ñoàng noäi teä vaøo moät
ñoàng ngoaïi teä, thoâng qua quyõ döï tröõ ngoaïi teä doài daøo.
- Cheá ñoä tyû giaù giôùi haïn bieân ñoä giao dòch (linh hoaït): gaén ñoàng noäi
teä vaøo ñoàng döï tröõ, aán ñònh cheá ñoä tyû giaù giao dòch thò tröôøng baèng
tyû giaù chính thöùc coäng, tröø theâm moät bieân ñoä x%,
MUÏC 2.3
Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeánù Tyû giaù hoái ñoùai
1- Tình traïng caùn caân TTQT, neáu huït tyû giaù seõ taêng vaø ngöôïc laïi;
2- Tình hình LTTT trong nöôùc, neáu khoâng oån ñònh, laïm phaùt taêng, tyû
giaù seõ taêng vaø ngöôïc laïi. Tình hình ngoaøi nöôùc ngöôïc laïi töông töï;
3- Laõi suaát, khi laõi suaát ñoàng tieàn trong nöôùc cao hôn laõi suaát ngoaïi 3- Laõi suaát, khi laõi suaát ñoàng tieàn trong nöôùc cao hôn laõi suaát ngoaïi
teä hay laõi suaát thò tröôøng quoác teá doøng voán quoác teá chaûy vaøo
trong nöôùc. Nhu caàu chuyeån hoaù ngoaïi teä taêng seõ laøm taêng giaù
noäi teä, xuaát khaåu vaø caùn caân thanh toaùn quoác teá seõ bò aûnh höôûng;
4- Caùc yeáu toá khaùc: Chính saùch kinh teá, Chính trò, Taâm lyù…
MUÏC 2.4
Caùc chính saùch ñieàu chænh Tyû giaù hoái ñoùai
1- Phoái hôïp chaët cheõ giöõa CSTT vaø chính saùch taøi chính
- Ñoái vôùi chính saùch TGHÑ coá ñònh, Neáu CSTT keùm, möùc cung tieàn teä
taêng seõ laøm giaûm laõi suaát thò tröôøng, döï tröõ ngoaïi teä seõ bò hao huït.
Ngöôïc laïi söï môû roäng chính saùch taøi chính seõ laøm taêng LS thò tröôøng;
- Ñoái vôùi chính saùch TGHÑ linh hoaït, Neáu CSTT môû roäng, seõ laøm LS - Ñoái vôùi chính saùch TGHÑ linh hoaït, Neáu CSTT môû roäng, seõ laøm LS
giaûm, ngoaïi teä seõ bò chuyeån ra nöôùc ngoaøi, nhöng XK phaùt trieån, LS seõ
caân baèng, ñoàng tieàn seõ giaûm söùc maát giaù. Neáu chính saùch taøi chính
môû roäng, LS seõ taêng, voán ngoaïi teä thu huùt nhieàu, ñoàng noäi teä leân giaù,
NK taêng, XK giaûm, LS trôû laïi ban ñaàu;
2- Caùc bieän phaùp khaùc, aùp duïng - Cheá ñoä tyû giaù giôùi haïn bieân ñoä giao dòch, phaù giaù ñoàng tieàn, - Haïn cheá XK ñeå caân baèng thöông maïi quoác teá traùnh söùc eùp, - Taêng khaû naêng nhaäp khaåu vaø kieàm cheá laïm phaùt.
MUÏC 3
CAÙn caân thanh toùan quoác teá (Balance of payment)
3.1. Khaùi quaùt veà caùn caân thanh toaùn quoác teá
3.2. Quaûn lyù nôï nöôùc ngoaøi
3.3. Quaûn lyù khuûng hoaûng caùn caân thanh toaùn quoác teá. 3.3. Quaûn lyù khuûng hoaûng caùn caân thanh toaùn quoác teá.
MUÏC 3.1
Khaùi quaùt veà caùn caân Thanh toùan quoác teá
3.1.1. Khaùi nieäm caùn caân thanh toaùn quoác teá
3.1.2. Caùc khoaûn muïc chính cuûa caùn caân thanh toaùn quoác teá
3.1.3. Caáu truùc caùn caân thanh toaùn quoác teá 3.1.3. Caáu truùc caùn caân thanh toaùn quoác teá
MUÏC 3.1.1
Khaùi nieäm veà caùn caân Thanh toùan quoác teá
CCTTQT laø baûng caân ñoái thu chi baèng tieàn cuûa trong nöôùc ñoái vôùi
caùc nöôùc khaùc trong moät thôøi gian nhaát ñònh, phaûn aùnh tình traïng
taøi chính ñoái ngoaïi cuûa moät nöôùc trong quan heä vôùi caùc nöôùc
khaùc. Coù nhieàu loaïi: khaùc. Coù nhieàu loaïi:
- Caùn caân thanh toaùn nhieàu kyø (khoâng chuù yù ñeán caùc khoûan thu)
- Caùn caân thanh toaùn thôøi ñieåm (aûnh höôûng lôùn ñeán döï tröõ vaø cung
caàu ngoaïi hoái),
- Caùn caân thanh toùan song phöông, ña phöông, khu vöïc.
MUÏC 3.1
Caùc khoûan muïc chính cuûa caùn caân Thanh toùan quoác teá
- Caùn caân ngoaïi thöông: goàm caùc khoaûn muïc veà giaù trò xuaát nhaäp khaåu trong naêm (tình theo giaù FOB), - Caùn caân dòch vuï: goàm thu chi veà du lòch, vaän taûi, böu chính vieãn thoâng, taøi chính ngaân haøng baûo hieåm, giaùo duïc y teá, chuyeån giao
kyõ thuaät coâng ngheä, xuaát khaåu lao ñoäng, ngoaïi giao chính trò,..; kyõ thuaät coâng ngheä, xuaát khaåu lao ñoäng, ngoaïi giao chính trò,..;
- Caùn caân chuyeån tieàn khoâng hoaøn traû: goàm vieän trôï khoâng hoaøn
laïi, chuyeån tieàn kieàu hoái, caùc khoaûn bieáu taëng, chuyeån lôïi nhuaän
vaø thu nhaäp lieân quan ñeán voán vaø lao ñoäng;
- Caùn caân vaõng lai: bao goàm caùn caân ngoaïi thöông, dòch vuï,
chuyeån tieàn ñôn phöông,
- Caùn caân nguoàn voán: phaûn aùnh söï dòch chuyeån caùc nguoàn voán
ñaàu tö tröïc tieáp, ñaàu tö giaùn tieáp (Portfolio investment), tín duïng
ngaén vaø daøi haïn, döï tröõ vaøng vaø ngoaïi teä taïi NHTW
MUÏC 3.1
Nguyeân taéc caân baèng cuûa caùn caân Thanh toùan quoác teá
1- Soá dö taùc nghieäp veà tieàn teä, thöông maïi, dòch vuïï, chuyeån tieàn
ñôn phöông (coøn goïi soá dö vaõng lai);
2- Soá dö cô baûn, goàm soá dö caùc taùc nghieäp veà tieàn teä vaø luaân
chuyeån voán daøi haïn, coù aûnh höôûng ñeán neàn kinh teá vaø tình hình chuyeån voán daøi haïn, coù aûnh höôûng ñeán neàn kinh teá vaø tình hình
ñaàu tö;
3- Soá dö chung, goàm soá dö cô baûn vaø luaân chuyeån voán ngaén haïn
naèm ngoaøi khu vöïc ngaân haøng, cho thaáy söï caân baèng taøi chính
trong ngaén haïn, giuùp nhaø nöôùc kieåm soaùt tình hình tieàn teä ôû khu
vöïc ngaân haøng vaø khu vöïc nhaø nöôùc.
MUÏC 3.1.3
Caáu truùc cuûa caùn caân Thanh toùan quoác teá
1- Nghieäp vuï thöôøng xuyeân: caùc khoaûn thu chi do
- Caùc hoaït ñoäng mang tính chaát thöôøng xuyeân (taøi saûn vaõng lai)
XNK HH höõu hình treân BCÑ thöông maïi quoác teá (caùn caân thöông maïi).
Dòch vuï (voâ hình) nhö vaän taûi, baûo hieåm, böu ñieän, NH, du lòch,..
- Chuyeån nhöôïng moät chieàu: khoâng coù söï buø ñaép ngöôïc chieàu nhö - Chuyeån nhöôïng moät chieàu: khoâng coù söï buø ñaép ngöôïc chieàu nhö
vieän trôï khoâng hoaøn laïi, vieän trôï nhaân ñaïo, chuyeån ngaân cuûa Vkieàu.
2- Nghieäp vuï veà voán vaø döï tröõ: trao ñoåi ñoái ngoaïi coù lieân quan ñeán söï
vaän ñoäng cuûa voán ngaén haïn, trung vaø daøi haïn, goàm:
- Voán ñaàu tö, tín duïng trung vaø daøi haïn, goàm tröïc tieáp vaø giaùn tieáp;
- Voán ngaén haïn: goàm caùc khoaûn vay vaø cho vay;
- Voán Döï tröõ: ngoaïi hoái vaø caùc khoaûn tín duïng ngaén haïn ñeå ñieàu
chænh söï thaêng baèng cuûa caùn caân thanh toaùn quoác teá.
MUÏC 3.1.3
Caáu truùc cuûa caùn caân Thanh toùan quoác teá
3- Caùc phöông phaùp thaêng baèng:
+ Thôøi kyø cheá ñoä baûn vò vaøng, ñieàu chænh töï phaùt qua XNK vaøng.
+ Hieän nay, vieäc ñieàu chænh coù chuû yù qua:
- Thay ñoåi laõi suaát chieát khaáu, - Thay ñoåi laõi suaát chieát khaáu,
- Söû duïng tín duïng giöõa ngaân haøng caùc nöôùc,
- Phaù hoaëc naâng giaù ñoàng tieàn trong nöôùc,
- Taêng cöôøng cheá ñoä quaûn lyù ngoaïi hoái.
MUÏC 3.2
Quaûn lyù nôï nöôùc ngoøai vaø caùn caân Thanh toùan quoác teá
3.2.1. Nôï nöôùc ngoaøi vaø caùn caân thanh toaùn quoác teá
3.2.2. Caùc luoàng voán nöôùc ngoaøi
3.2.3. Chính saùch quaûn lyù caùc nguoàn voán nöôùc ngoaøi 3.2.3. Chính saùch quaûn lyù caùc nguoàn voán nöôùc ngoaøi
MUÏC 3.2.1
nôï nöôùc ngoøai vaø caùn caân Thanh toùan quoác teá
+
+
=
)MX
+ ( GC
Ip
Ig
Y
(
)
)
-
++ C
Y
= ) )
( (
Tg ( ( + +
Sp ) ) = =
GDP = Tieâu duøng + ñaàu tö + cheânh leäch xuaát nhaäp khaåu ( + GDP = Thu nhaäp chính phuû + tieâu duøng tö nhaân + tieát kieäm tö nhaân
Sg Sg
Ip Ip
Sp Sp
( ( -⇒ -⇒ Ig Ig
)XM )XM
- - - -
Trong ñoù Sg = Tg – G : tieát kieäm cuûa chính phuû.
Khi caàu ñaàu tö töø chính phuû vaø tö nhaân taêng (Ig, Ip) quaù möùc so vôùi
tieát kieäm trong nöôùc (Sg, Sp), thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (M-X)
phaûi gia taêng ñeå buø ñaép. Keát quaû laøm taêng thaëng dö cuûa caùn caân
nguoàn voán vaø taêng döï tröõ ngoaïi teä, taêng möùc traû nôï trong töông lai.
Neáu ruûi ro tyû giaù xaûy ra gaùnh naëng nôï nöôùc ngoaøi traàm troïng hôn.
MUÏC 3.2.2
Caùc luoàng voán nôï nöôùc ngoøai vaø Caùn caân Thanh toùan quoác teá
+ Phaân loaïi:
- Caên cöù vaøo thôøi gian: ñaàu tö ngaén haïn, trung vaø daøi haïn;
- Caên cöù vaøo chuû theå tieáp nhaän: ñaàu tö tröïc tieáp (FDI), giaùn tieáp (FII),
tín duïng xuaát khaåu; ñoái vôùi chính phuû laø caùc khoaûn nôï töø NHTMNNg,
taøi trôï phaùt trieån chính thöùc ODA, phaùt haønh traùi phieáu. taøi trôï phaùt trieån chính thöùc ODA, phaùt haønh traùi phieáu.
+ Ñaëc ñieåm:
- Voán ODA: CP söû duïng voán thaáp, ñieàu kieän khaét khe;
- Voán FDI: möu caàu lôïi nhuaän toái ña, khoù kieåm soaùt giaù caû, chaát
löôïng yeáu toá ñaàu vaøo, khaû naêng di chuyeån voán raát cao; - Huy ñoäng qua thò tröôøng voán: + Phaùt haønh treân thò tröôøng trong nöôùc, deã bò ñaàu cô taïo giaù aûo.
+ Phaùt haønh treân thò tröôøng nöôùc ngoaøi yeâu caàu cao veà tín nhieäm vaø
traùch nhieäm traû nôï, qua thueâ taøi chính, tín duïng XK, ngaân haøng.
MUÏC 3.2.3
Chính saùch Quaûn lyù nôï nöôùc ngoøai Vaø caùn caân Thanh toùan quoác teá
1- Löïa choïn hình thöùc vaø quy moâ huy ñoäng voán thích hôïp;
2- Phaân boå vaø söû duïng coù hieäu quaû caùc nguoàn voán huy ñoäng ñöôïc;
3- Boá trí caùc nguoàn voán ñeå traû nôï; 3- Boá trí caùc nguoàn voán ñeå traû nôï;
4- Quaûn lyù caùc ruûi ro phaùt sinh töø bieán ñoäng trong vaø ngoaøi nöôùc;
5- Aùp duïng caùc coâng cuï phoøng choáng ruûi ro;
6- Theo doõi chaët cheõ söï vaän ñoäng caùc luoàng voán vaø caùc nghóa vuï
thanh toaùn coù lieân quan;
- Xaùc laäp tyû leä töông quan giöõa nôï vôùi toác ñoä taêng tröôûng GDP vaø LS vay
=
leä
Tyû
so nôï
GDP
vôùi
suaát
thöïc
Tyû leä Nôï so vôùi GDP cuûa naêm t+1 = naêm t = naêm ..
Boäi chi ngaân saùch tröôûng - GDP Laõi taêng - Khaû naêng vay nôï taêng leân: gia giaûm theo thaâm huït thöông maïi (Mt-Xt)
=
1-t
suaát bq
)
·
naêm NÔÏ Tyû
-t leä
naêm NÔÏ so nôï
Laõi suaát
Laõi
=
+
+
vôùi
GDP
+ naêm NÔÏ 1)-(t (Mt - Xt) ( ( ) I S TG GDP GDP
bình quaân
GDP Nôï
- - ·
haáp thuï
naêng
nöôùc ngoaøi
Toång nôï
=
voán
vay
nöôùc ngoaøi
Neáu ñaàu tö > tieát kieäm vaø chi tieâu duøng > thu NS, boäi chi taêng, nôï taêng. Neáu ñaàu tö > tieát kieäm vaø chi tieâu duøng > thu NS, boäi chi taêng, nôï taêng. - Khaû naêng haáp thuï voán vay vaø khaû naêng hoaøn traû nôï nöôùc ngoaøi: Khaû Neáu > 50% : Nôï baùo ñoäng
Tyû
leä
traû nôï
=
GDP Toång möùc traû nôï xuaâtkhaåu haøng
naêm
KIm
ngaïch
Khaû
naêng
hoaøn
traû
=
Baùo ñoäng khi > 20%
vay nôï
nöôùc ngoaøi
Toång
Toång möùc nôï nöôùc ngoaøi kim ngaïch xuaát khaå u haøng
naêm
KNTN > 150%
MUÏC 3.3
Quaûn lyù nôï nöôùc ngoøai Vaø caùn caân Thanh toùan quoác teá
1- Moâ hình khuûng hoaûng theá heä thöù nhaát:
- Giaû thuyeát NHTW thöïc hieän chính saùch tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh.
- Khuûng hoaûng xaûy ra do söï khoâng thoáng nhaát giöõa tyû giaù hoái
ñoaùi vaø chính saùch tieàn teä. Khi soá dö tín duïng taêng, cung tieàn teä ñoaùi vaø chính saùch tieàn teä. Khi soá dö tín duïng taêng, cung tieàn teä
daàn daàn cuõng taêng theo, ñeå bôùt aùp löïc giaûm giaù ñoàng noäi teä vaø
giöõ tyû giaù coá ñònh NHTW phaûi baùn döï tröõ ngoaïi teä cho ñeán khi caïn
kieät, buoäc phaûi thaû noåi ñoàng noäi teä vaø khi ñoù khuûng hoaûng seõ xaûy
ra;
MUÏC 3.3
Quaûn lyù nôï nöôùc ngoøai Vaø caùn caân Thanh toùan quoác teá
2- Moâ hình khuûng hoaûng theá heä thöù hai:
- Giaû thuyeát NHTW thöïc hieän chính saùch tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh,
Chính saùch tieàn teä linh hoaït, chuù troïng ñeán tyû leä thaát nghieäp.
- Khuûng hoaûng xaûy ra do cung tieàn teä giaûm ñeå giaûm thaát nghieäp,
chính phuû phaûi giaûm laõi suaát, caùc nhaø ñaàu cô baét ñaàu taán coâng
(naêm 1992 ôû Chaâu AÂu);
MUÏC 3.3
Quaûn lyù nôï nöôùc ngoøai Vaø caùn caân Thanh toùan quoác teá
3- Moâ hình khuûng hoaûng theá heä thöù ba:
- Giaû thuyeát CSTD khoâng quan troïng, do chính phuû söû duïng chính
saùch taøi khoaù ñeå kieåm soaùt cung tieàn teä vaø tyû leä laïm phaùt, thaát
nghieäp ñeàu ôû möùc thaáp. nghieäp ñeàu ôû möùc thaáp.
- Khuûng hoaûng xaûy ra do hieän töôïng bong boùng cuûa thò tröôøng taøi
saûn, qua baûo laõnh ngaàm cuûa chính phuû. Caùc NHTM vay voán nöôùc
ngoaøi vôùi laõi suaát thaáp vaø cho caùc nhaø ñaàu tö vay laïi vôùi laõi suaát
cao. Cung vöôït caàu laøm giaù caû giaûm, daãn ñeán thua loã maát khaû
naêng traû nôï. Caùc NH tranh baùn ñoàng noäi teä ñeå traû nôï vay, keùo
theo söï giaûm giaù cuûa thò tröôøng taøi saûn vaø chöùng khoaùn.
MUÏC 4
Thanh toùan quoác teá (international payment)
4.1. Khaùi quaùt veà thanh toaùn quoác teá
4.2. Caùc ñieàu kieän thanh toaùn quoác teá
4.3. Caùc phöông tieän thanh toaùn quoác teá
4.4. Phöông thöùc thanh toaùn quoác teá 4.4. Phöông thöùc thanh toaùn quoác teá
MUÏC 4.1
Khaùi quaùt veà Thanh toùan quoác teá (international payment)
4.1.1. Khaùi nieäm thanh toaùn quoác teá
4.1.2. Vai troø cuûa thanh toaùn quoác teá
4.1.3. Cô sôû toå chöùc thanh toaùn quoác teá vaø thöông maïi quoác teá 4.1.3. Cô sôû toå chöùc thanh toaùn quoác teá vaø thöông maïi quoác teá
MUÏC 4.1.1
Khaùi nieäm veà Thanh toùan quoác teá (international payment)
Thanh toaùn quoác teá laø quaù trình thöïc hieän caùc nghóa vuï chi traû vaø
quyeàn thuï höôûng veà tieàn teä phaùt sinh treân cô sôû caùc quan heä trao
ñoåi quoác teá (quan heä thöông maïi quoác teá) giöõa caùc chuû theå ôû caùc
quoác gia khaùc nhau.
MUÏC 4.1.2
Vai troø cuûa Thanh toùan quoác teá (international payment)
1- Khaâu cuoái cuøng keát thuùc quaù trình löu thoâng haøng hoaù trong
thöông maïi quoác teá;
2- Goùp phaàn thöïc hieän toát chính saùch quaûn lyù ngoaïi hoái, ngoaïi
thöông, taêng uy tín quoác gia; thöông, taêng uy tín quoác gia;
3- Naâng cao uy tín cho heä thoáng ngaân haøng laøm trung gian thanh
toaùn treân tröôøng quoác teá.
MUÏC 4.1.3
Cô sôû toå chöùc Thanh toùan quoác teá Vaø thöông maïi quoác teá
1- Heä thoáng vaên baûn phaùp lyù ñieàu chænh hoaït ñoäng TTQT. - Quy taéc vaø thöïc haønh thoáng nhaát veà tín duïïng chöùng töø UCP – Uniform Customs and practice for Documentary Credit) 700, - Quy taéc vaø thöïc haønh thoáng nhaát veà nhôø thu (Uniform Rules for Collection – URC) baûn URC No.522 1995 Revision; - Caùc nguoàn luaät ñieàu chænh hoái phieáu, Coâng öôùc Geneve 1930 – Luaät thoáng nhaát veà hoái phieáu (Uniform Law for bill of exchange – – Luaät thoáng nhaát veà hoái phieáu (Uniform Law for bill of exchange – ULB). Luaät hoái phieáu cuûa Anh naêm 1882 (Bill of exchange Act 1882 ULB). Luaät hoái phieáu cuûa Anh naêm 1882 (Bill of exchange Act 1882 – BEA) vaø Luaät thöông maïi thoáng nhaát cuûa Myõ naêm 1962 (UCC 1962). Coâng öôùc cuûa LHQ naêm 1980 veà hoái phieáu vaø leänh phieáu quoác teá (Interational Bill of exchange and international Promissory Note – UN convention 1980). - Caùc nguoàn luaät ñieàu chænh seùc, nhöõng quy ñònh lieân quan ñeán vieäc löu thoâng seùc trong Coâng öôùc Geneve 1931 (Geneve conventions for Check 1931) Heä thoáng Luaät veà seùc cuûa Anh – Myõ; - Quy taéc thoáng nhaát veà hoaøn traû lieân haøng theo TD chöùng töø (The uniform Rules for Bank – to bank Reimbursement under Documetary credit, JCC Pub.No.525,1995 – URR 525).
MUÏC 4.2
Caùc ñieàu kieän toå chöùc Thanh toùan (Incoterm)
Phaân ñònh traùch nhieäm cuûa nhaø XK vaø NK trong quaù trình vaän chuyeån
vaø giao nhaän HH, quyeát ñònh traùch nhieäm ñoùng phí baûo hieåm HH vaø
cöôùc phí vaän taûi, coù aûnh höôûng ñeán xaùc ñònh giaù mua vaø giaù baùn;
Tröôùc CTTG thöù 1, thöïc hieän cô cheá thanh toaùn quoác teá töï do, khoâng
raøng buoäc. Töø sau 1929 – 1933: vieäc chi traû bò kieåm soaùt chaët cheõ, do
nhaø nöôùc quaûn lyù. Coù hai loaïi:
1- Hieäp ñònh thanh toaùn thoâng thöôøng (khoâng buø tröø – no clearing),
Chi traû ñöôïc tieán haønh töï do baèng vieäc trích chuyeån taøi khoaûn cuûa
ngaân haøng maø khoâng chòu raøng buoäc bôûi haïn möùc soá löôïng naøo;
2- Hieäp ñònh thanh toaùn buø tröø (clearing),
Cho pheùp buø tröø coâng nôï khoâng caàn söû duïng vaøng hay ngoaïi teä ñeå
traû tröïc tieáp cho nhau, hoaëc neáu coù chæ söû duïng haïn möùc dö nôï goïi
laø “haïn ngaïch tín duïng kyõ thuaät” khoâng traû laõi hoaëc traû laõi thaáp.
MUÏC 4.2
Caùc ñieàu kieän toå chöùc Thanh toùan (Incoterm)
1- Ñieàu kieän veà tieàn teä thanh toùan, laø ñoàng tieàn baát kyø ñöôïc duøng
ñeå ghi vaø xaùc ñònh giaù caû cuûa HH, Toång giaù trò HH XNK. Nhaèm traùnh
nhöõng bieán ñoäng tyû giaù coù ba caùch ñaûm baûo hoái ñoaùi: ñaûm baûo
baèng vaøng, baèng ngoaïi hoái vaø ñaûm baûo theo “roå” tieàn teä;
2- Ñieàu kieän veà ñòa ñieåm thanh toaùn, thöôøng taïi NH trong nöôùc;
3- Ñieàu kieän veà thôøi gian thanh toaùn, aûnh höôûng ñeán vieäc luaân
chuyeån voán vaø lôïi töùc;
4- Ñieàu kieän veà phöông thöùc thanh toaùn, coù theå löïa choïn 1 trong 3 - Traû tieàn tröôùc (moät phaàn hoaëc toaøn boä), - Traû tieàn ngay (khi nhaän ñieän baùo, khi HH nhaän taïi caûng ñeán), - Traû tieàn sau (tín duïng thöông maïi).
MUÏC 4.3
Caùc phöông tieän Thanh toùan Vaø thöông maïi quoác teá
1- Hoái phieáu (Bill of Exchange; Draft), ñöôïc kyù haäu vaø ñaûm baûo
chi traû cuûa NH, Hoái phieáu coù kyø haïn vaø Hoái phieáu traû ngay;
2- Chi phieáu –Seùc (Cheque – check), seùc ñích danh, seùc theo
leänh vaø seùc du lòch. thôøi gian hieäu löïc 8 ngaøy trong nöôùc, 20 ngaøy
trong cuøng chaâu luïc vaø 70 ngaøy giöõa hai nöôùc khaùc chaâu luïc; trong cuøng chaâu luïc vaø 70 ngaøy giöõa hai nöôùc khaùc chaâu luïc;
3- Giaáy chuyeån tieàn (Transfer), - Chuyeån ngaân baèng thö – Thö hoái (M/T- Mail transfer) vaø - Chuyeån ngaân baèng ñieän – ñieän hoái (T/T- Telegraph transfer).
4- Theû thanh toaùn, Theû tín duïng (credit card – L/C) xuaát hieän ñaàu
tieân ôû Myõ naêm 1914. Visa, Master Card, American Express, JCB;
5- Thö baûo ñaûm – Giaáy BÑ cuûa NH (Letter of Guarantee-L/g –
B/g), do ngaân haøng nhaäp khaåu laäp cam keát,
MUÏC 4.3
Caùc phöông thöùc Thanh toùan Vaø thöông maïi quoác teá
1- Phöông thöùc chuyeån tieàn (Remittance)
(1)
Ngöôøi thuï höôûng (xuaát khaåu) Ngöôøi chuyeån tieàn (nhaäp khaåu)
(2) (4)
(3)
NH chuyeån tieàn NH traû tieàn
Boä chöùng töø thöông maïi vaø taøi chính keøm theo
1- Hoùa ñôn vaän taûi (Bill of transport – Billof Lading);
2- Hoaù ñôn thöông maïi (Commercial invoices);
3- Phieáu ñoùng goùi ((Packing List);
4- Baûng keâ chi tieát (Specification);
5- Giaáy chöùng nhaän xuaát xöù (Certificate of Origin); 5- Giaáy chöùng nhaän xuaát xöù (Certificate of Origin);
6- Giaáy chöùng nhaän baûo hieåm (Certificate of insurance);
7- Giaáy chöùng nhaän chaát löôïng (Certificate of Quality);
8- Giaáy chöùng nhaän soá löôïng (Certificate of Quantity);
9- Giaáy chöùng nhaän troïng löôïng (Certificate of Weight);
10- Giaáy chöùng nhaän kieåm dòch ñoäng vaät (Veterinary Certificate);
11- Giaáy chöùng nhaän kieåm dòch thöïc vaät (Phytosanitary Certificate).
2- Phöông thöùc thanh toaùn nhôø thu (Collection of Payment)
(1) IMPORTER EXPOTER
(5a) (5b) (7) (2)
(4)
(6)
(3) NH Thu tieàn NH Uûy thaùc
1- Nhôø thu keøm chöùng töø (Document collection), coù hai loaïi
- Nhôø thu traû tieàn ñoái chöùng töø (Document Against Payment –
D/P) phaûi söû duïng hoái phieáu traû ngay (Draft at sight);
- Nhôø thu chaáp nhaän traû tieàn ñoái chöùng töø (Document Against
Acceptance – D/A), söû duïng hoái phieáu coù kyø haïn (Usance Acceptance – D/A), söû duïng hoái phieáu coù kyø haïn (Usance
Draft) hay traû theo chaáp nhaän;
2- Nhôø thu trôn (Clean collection),
aùp duïng trong ñieàu kieän tín nhieäm nhau cao, hai beân seõ töï giaûi
quyeát moïi tranh chaáp khi xaûy ra.
3- Phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø
(Document Credit – D/C) – (duøng L/C – Letter credit)
IMPORTER EXPOTER
Hôïp ñoàng thöông maïi (4)
(1) (1) (9) (9) (5) (5) (8) (8) (3) (3)
(7)
(6) NH môû L/C NH thoâng baùo L/C
(2)
4- Caùc phöông thöùc thanh toaùn quoác teá khaùc
- Phöông thöùc giao chöùng töø traû tieàn ngay, coù hai loïai
+ (CAD – Cash again documents),
+ (COD - Cash on delivery); + (COD - Cash on delivery);
- Phöông thöùc ghi soá – buø tröø (Open Account), hay môû taøi khoaûn,;
- Phöông thöùc Chuyeån tieàn cho ngöôøi baùn: coù hai loaïi
+ Chaáp nhaän hoái phieáu do ngöôøi baùn kyù phaùt vaø
+ Laäp kyø phieáu (nhaän nôï) chuyeån cho ngöôøi baùn.
MUÏC 5
Tín duïng quoác teá (international credit)
5.1. Khaùi quaùt tín duïng quoác teá
5.2. Nguyeân taéc vaø ñieàu kieän trong tín duïng quoác teá.
5.3. Caùc hình thöùc tín duïng quoác teá
5.4. Caùc ñònh cheá taøi chính quoác teá
MUÏC 5.1.1
Khaùi nieäm veà Tín duïng quoác teá (international credit)
Tín duïng quoác teá laø quan heä vay möôïn, söû duïng voán laãn nhau giöõa
caùc nöôùc ñöôïc thöïc hieän thoâng qua chính phuû, hoaëc caùc toå chöùc
khaùc, khoâng phaân bieät ñoái töôïng, khoái löôïng, thôøi haïn vaø laõi suaát.
Tín duïng quoác teá laø hình thöùc xuaát hieän töø theá kyû 15, ngaøy nay noù Tín duïng quoác teá laø hình thöùc xuaát hieän töø theá kyû 15, ngaøy nay noù
phaùt trieån raát maïnh do laø coâng cuï ñeå phaùt trieån kinh teá vaø thöïc
hieän caùc lôïi ích chính trò quaân söï.
MUÏC 5.1.2
Cô sôû ra ñôøi cuûa Tín duïng quoác teá (international credit)
Tín duïng quoác teá ra ñôøi treân cô sôû ngoaïi thöông vaø thanh toaùn
quoác teá nhaèm
- Phaùt trieån quan heä chính trò, ngoaïi giao giöõa caùc nöôùc. - Thuùc ñaåy quaù trình phaân coâng vaø hôïp taùc lao ñoäng treân phaïm vi - Thuùc ñaåy quaù trình phaân coâng vaø hôïp taùc lao ñoäng treân phaïm vi
quoác teá, - Thuùc ñaåy söï lieân keát giöõa caùc nöôùc trong khu vöïc, môû roäng quan
heä hôïp taùc giöõa caùc nöôùc - Haïn cheá laøm taêng theâm maâu thuaãn vaø baát ñoàng giöõa nöôùc giaøu
vaø ngheøo.
MUÏC 5.2
Nguyeân taéc vaø ñieàu kieän Tín duïng quoác teá
Nguyeân taéc tín duïng quoác teá
1- Quaûn lyù taäp trung thoáng nhaát ñaûm baûo töï chuû.
2- Traû nôï ñuùng haïn theo cam keát nghóa vuï;
3- Ñaûm baûo baèng caùc hình thöùc; 3- Ñaûm baûo baèng caùc hình thöùc;
- Baèng hieäp ñònh vay vaø traû nôï cuûa chính phuû;
- Baèng baûo laõnh cuûa ngaân haøng;
- Baèng tín chaáp.
MUÏC 5.2
Nguyeân taéc vaø ñieàu kieän á Tín duïng quoác teá
Ñieàu kieän tín duïng quoác teá
1- Phaûi hoaø nhaäp vôùi coäng ñoàng quoác teá, laø thaønh vieân cuûa caùc toå
chöùc quoác teá, khoâng bò bao vaây, trung toûa vôùi caùc nghò quyeát cuûa
Hoäi ñoàng baûo an Lieân hieäp quoác; Hoäi ñoàng baûo an Lieân hieäp quoác;
2- Caùc hoà sô vay phaûi khaû thi vaø ñöôïc thaåm ñònh nghieâm tuùc;
3- Ñaûm baûo thöïc hieän muïc tieâu maø döï aùn ñaõ ñaët ra nhö: haï taàng
cô sôû, taêng tröôûng kinh teá, coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng;
4- Chaáp haønh nghieâm chænh caùc quy ñònh trong quy cheá vay vaø traû
nôï cuõng nhö caùc ñieàu khoaûn ñaõ cam keát.
MUÏC 5.3
Caùc hình thöùc á Tín duïng quoác teá
1- Caên cöù vaøo chuû theå:
- Tín duïng thöông maïi,
- Tín duïng ngaân haøng,
- Tín duïng nhaø nöôùc;
2- Caên cöù vaøo tính ñaûm baûo: 2- Caên cöù vaøo tính ñaûm baûo:
- Tín duïïng ñaûm baûo vaø
- Tín duïng khoâng ñaûm baûo;
3- Caên cöù vaøo muïc ñích söû duïng:
- Tín duïïng saûn xuaát vaø
- Tín duïng phi saûn xuaát;
4- Caên cöù vaøo thôøi haïn:
- Tín duïng ngaén,
- Tín duïng trung vaø daøi haïn.
MUÏC 5.4
Caùc ñònh cheá taøi chính Tín duïng quoác teá
5.4.1. Quyõ tieàn teä quoác teá
(IMF – International Moneytary Fund)
5.4.2. Nhoùm ngaân haøng theá giôùi
(World Bank group) (World Bank group)
5.4.3. Ngaân haøng phaùt trieån chaâu aù
(ADB – Asia Development Bank)
5.4.4. Caùc caâu laïc boä xöû lyù nôï
MUÏC 5.4
Nguyeân taéc hoïat ñoäng cuûa Caùc ñònh cheá taøi chính
1- Ñaåy maïnh töï do hoaù thöông maïi vaø di chuyeån voán.
2- Duy trì söï oån ñònh tieàn teä vaø kinh teá caû ñoái noäi laãn ñoái ngoaïi.
3- Caùc thaønh vieân phaûi coù chính saùch quan taâm ñeán lôïi ích
cuûa nhau cuûa nhau
4- Cung caáp tín duïng vôùi nhöõng öu ñaõi caàn thieát vaø thích hôïp
(toå chöùc phaùt trieån)
MUÏC 5.4.1
Quyõ tieàn teä quoác teá (IMF – International moneytary fund)
Thaønh laäp theo hieäp öôùc taøi chính tieàn Bretton Woods vaøo thaùng
7/1944, hieän coù treân 180 nöôùc hoäi vieân,
Vai troø vaø chöùc naêng cuûa IMF laø:
1- Xuùc tieán hôïp taùc vaø cung caáp cô cheá tö vaán hôïp taùc veà vaán
ñeà tieàn teä quoác teá;
2- Môû roäng phaùt trieån TMQT, duy trì cao veà lao ñoäng vaø thu nhaäp;
3- OÅn ñònh tyû giaù, duy trì tyû giaù traät töï, ngaên ngöøa söï giaûm giaù cuûa
ñoàng tieàn;
4- Thaønh laäp heä thoáng thanh toaùn ña phöông, loaïi tröø giôùi haïn trao
ñoåi ngoaïi teä.
MUÏC 5.4.1
Caùc theå thöùc cuûa Quyõ tieàn teä quoác teá (IMF – International moneytary fund)
1- Theå thöùc taøi trôï ñoái phoù vôùi nhöõng baát ngôø vaø buø ñaép (CCFF-
Compesatory and contingency Financing Facility) caùn caân thanh
toaùn vaø suy giaûm xuaát khaåu (naêm 1963);
2- Theå thöùc cho vay döï tröõ HH (BSF- Buffer Stock Facility – 1969);
3- Theå thöùc taøi trôï môû roäng (EFF- Extended Financing Facility – 1974): 3- Theå thöùc taøi trôï môû roäng (EFF- Extended Financing Facility – 1974):
maát caân ñoái cô caáu saûn xuaát vaø thöông maïi trong ngaén haïn;
4- Theå thöùc ñieàu chænh caáu truùc (SAF – Structure Adjusted Facility –
1986) sau ñoù tieán ñeán laø ESAF, töø phaùt haønh ñoàng tieàn ghi soå SDR
(Special draeing Rights – quyeàn ruùt voán ñaëc bieät), chuû yeáu cho caùc
quoác gia nhaän taøi trôï töø IDA vaø WB;
5- Theå thöùc taøi trôï chuyeån ñoåi heä thoáng (System Transform Facility –
1993) cho Ñoâng Aâu.
MUÏC 5.4.2
Nhoùm ngaân haøng theá giôùiá (wb – world bank)
Thaønh laäp theo hieäp öôùc taøi chính Bretton woods vôùi teân goïi ban
ñaàu laø “Ngaân haøng taùi thieát vaø phaùt trieån” (IBRD), nhaèm kích thích
caùc doøng tö baûn chaûy vaøo caùc nöôùc ñang phaùt trieån; goàm:
1- Hieäp hoäi phaùt trieån quoác teá (IDA - 1960): giuùp caùc nöôùc ngheøo
nhaát theá giôùi qua caáp tín duïng daøi haïn vôùi laõi suaát thaáp; nhaát theá giôùi qua caáp tín duïng daøi haïn vôùi laõi suaát thaáp;
2- Coâng ty taøi chính quoác teá (IFC – 1956): xuùc tieán phaùt trieån doanh
nghieäp tö nhaân;
3- Cô quan baûo laõnh ñaàu tö ña phöông (MIGA – 1988): thu huùt FDI;
4- Trung taâm giaûi quyeát tranh chaáp veà ñaàu tö quoác teá (ICSID–1966):
giaûi quyeát caùc tranh chaáp, phaùn quyeát giöõa caùc nöôùc vaø kieàu
daân cuûa nhöõng nöôùc khoâng thuoäc hieäp öôùc.
MUÏC 5.4.3
ngaân haøng phaùt trieån chaâu aù (adb – asia development bank)
Thaønh laäp naêm 1965, baét ñaàu hoaït ñoäng vaøo 12/1996, laø ngaân
haøng quoác teá khu vöïc,
- Hieän coù 62 thaønh vieân, vôùi 36 thaønh vieân trong khu vöïc,
- Vieät Nam laø moät trong nhöõng thaønh vieân saùng laäp. - Vieät Nam laø moät trong nhöõng thaønh vieân saùng laäp.
- Chæ cho vay nhöõng döï aùn ñöôïc chính phuû thoâng qua, öu tieân cho
caùc nöôùc keùm phaùt trieån,
- Cho vay treân cô sôû söû duïng voán cuûa caùc nöôùc OECD ñeå baûo laõnh
vay voán treân thò tröôøng quoác teá.
MUÏC 5.4.4
Caùc caâu laïc boä xöû lyù nôï theá giôùiá (woc – world owned club)
1- Caâu laïc boä Paris (Paris Club): phaùt sinh töø nhöõng nhaø taøi trôï tín
duïng lôùn nhaát, thaønh laäp vaøo thaùng 5/1956 nhaèm taùi caáu truùc nôï
nöôùc ngoaøi cuûa caùc nöôùc khoâng coù khaû naêng traû nôï. Paris Club xaây
döïng caùc quy ñònh vaø thuû tuïc toång quaùt ñeå ñieàu haønh nhöõng cuoäc döïng caùc quy ñònh vaø thuû tuïc toång quaùt ñeå ñieàu haønh nhöõng cuoäc
thöông löôïng (phaûi coù thoûa thuaän ñieàu chænh coù ñieàu kieän vôùi IMF).
2- Caâu laïc boä London (London Club): gioáng nhö Caâu laïc boä Paris
nhöng ñöôïc toå chöùc daønh cho caùc NHTM, ñeå ñaït ñöôïc thoûa thuaän
ñoøi hoûi phaûi coù söï nhaát trí töø 90-95% chuû nôï, vôùi phöông aùn caû goùi
ñeà ra vaø phaûi coù thoûa thuaän ñieàu chænh coù ñieàu kieän vôùi IMF.