Bài giảng môn học Kế toán tài chính 1: Chương 5 - Nguyễn Thị Mộng Điệp

Trường Đại học Mở TP.HCM – Khoa Kế toán Kiểm toán<br /> <br /> Chương 5<br /> <br /> Nội dung<br /> <br /> Khái niệm và nguyên tắc cơ<br /> bản<br /> <br /> Ứng dụng trên hệ thống tài<br /> khoản kế toán<br /> <br /> Kế toán Nợ phải trả<br /> <br /> Trình bày thông tin<br /> <br /> Mục tiêu<br /> Sau khi học xong chương này, người học có thể:<br />  Giải thích được những yêu cầu cơ bản của chuẩn<br /> mực kế toán liên quan đến nợ phải trả bao gồm về<br /> việc ghi nhận, đánh giá và trình bày trên báo cáo tài<br /> chính.<br />  Nhận diện và vận dụng các tài khoản kế toán thích<br /> hợp trong xử lý các giao dịch liên quan đến nợ phải<br /> trả.<br /> <br /> Khái niệm và nguyên tắc cơ bản<br /> Các văn bản<br /> và quy định<br /> liên quan<br /> <br /> Định nghĩa<br /> và điều kiện<br /> ghi nhận<br /> <br /> Phân loại<br /> <br /> Đánh giá<br /> <br /> Ghi nhận<br /> <br /> 4<br /> <br /> Các văn bản và quy định liên quan<br /> <br /> Tóm tắt định nghĩa và điều kiện ghi nhận<br /> <br /> ☼ VAS 01 - Chuẩn mực chung<br /> <br /> Quá khứ<br /> <br /> Hiện tại<br /> <br /> Tương lai<br /> <br /> ☼ VAS 21- Trình bày BCTC<br /> ☼ VAS 18- Các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng<br /> ☼ Thông tư 200/2014/TT-BTC: Hướng dẫn chế độ kế<br /> <br /> Sự kiện và giao<br /> dịch đã qua<br /> <br /> Nghĩa vụ<br /> hiện tại<br /> <br /> Phải thanh toán<br /> bằng nguồn lực<br /> <br /> toán doanh nghiệp<br /> o<br /> <br /> Thông tư 53/2016/TT-BTC: thông tư sửa đổi, bổ sung một số<br /> điều của thông tư số 200/2014/TT-BTC<br /> <br /> Số tiền xác định<br /> đáng tin cậy<br /> <br /> 5<br /> <br /> Định nghĩa và điều kiện ghi nhận<br /> Nợ phải trả: Là nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp<br /> phát sinh từ các giao dịch và sự kiện đã qua mà<br /> doanh nghiệp phải thanh toán từ các nguồn lực của<br /> mình<br /> Nợ phải trả được ghi nhận trong Bảng cân đối kế toán<br /> khi có đủ điều kiện:<br /> • Chắc chắn là doanh nghiệp sẽ phải dùng một<br /> lượng tiền chi ra để trang trải cho những nghĩa vụ<br /> hiện tại mà doanh nghiệp phải thanh toán, và<br /> • Khoản nợ phải trả đó phải xác định được một<br /> cách đáng tin cậy.<br /> <br /> Định nghĩa và điều kiện ghi nhận<br /> <br /> Sự kiện đã qua<br /> <br /> Để ghi nhận nợ phải trả thì phải có sự kiện trong<br /> quá khứ. Điều này nhằm ngăn chặn ghi nhận các<br /> khoản phải trả chưa phải là nghĩa vụ hiện tại.<br /> <br /> Thí dụ 1<br /> <br /> Thí dụ 2<br /> <br /> Sự kiện nào được gọi là sự kiện đã qua mà tạo ra<br /> nghĩa vụ hiện tại trong các tình huống sau:<br /> <br /> Sử dụng dữ liệu của ví dụ 1, hãy xác định nghĩa<br /> <br /> Tình huống 1: Ngày 25/12/20x0, công ty An Thịnh<br /> mua một lô hàng là ghế văn phòng từ công ty Hòa<br /> Phát.Công ty Hòa Phát cho An Thịnh trả chậm trong 30<br /> ngày.<br /> Tình huống 2: Công ty ABC bán hàng có điều khoản<br /> bảo hành trong thời gian 1 năm kể từ ngày bán. Tại<br /> ngày 31/12/20x1, ABC ước tính số tiền bảo hành phải<br /> chi trả trong năm sau bao gồm:120 triệu đồng để thực<br /> hiện bảo hành cho sản phẩm bán năm nay (năm 20x1)<br /> và 60 triệu đồng để thực hiện bảo hành cho sản phẩm<br /> bán năm sau (20x2).<br /> <br /> vụ hiện tại của từng tình huống là nghĩa vụ pháp<br /> <br /> Định nghĩa và điều kiện ghi nhận<br /> <br /> Nghĩa vụ hiện tại<br /> <br /> Là trách nhiệm của doanh nghiệp phải bỏ nguồn<br /> lực của mình để thanh toán.<br />  Nghĩa vụ pháp lý<br /> (legal obligation) là<br /> nghĩa vụ phát sinh<br /> từ một hợp đồng<br /> hoặc một văn bản<br /> pháp luật hiện hành.<br /> <br />  Nghĩa vụ liên đới (constructive<br /> obligation) là nghĩa vụ phát sinh<br /> từ các hoạt động của một doanh<br /> nghiệp khi thông qua các chính<br /> sách do họ đã ban hành hoặc hồ<br /> sơ, tài liệu hiện tại có liên quan<br /> chứng minh cho các đối tác khác<br /> biết rằng doanh nghiệp sẽ chấp<br /> nhận và thực hiện những nghĩa<br /> vụ cụ thể.<br /> <br /> lý hay nghĩa vụ liên đới?<br /> <br /> Định nghĩa và điều kiện ghi nhận<br /> <br /> Phải thanh toán<br /> <br /> Doanh nghiệp bắt buộc phải thực hiện nghĩa vụ đã<br /> cam kết, doanh nghiệp không thể không thực hiện<br /> thanh toán cho nghĩa vụ đã được xác định<br /> <br /> Định nghĩa và điều kiện ghi nhận<br /> <br /> Số tiền đáng tin cậy<br /> <br /> Tính đáng tin cậy của số tiền nợ phải trả:<br />  Thể hiện cụ thể ở một tài liệu kế toán nào đó,<br />  Do doanh nghiệp ước tính mà số tiền ước tính<br /> <br /> Thí dụ 4: Bảo hành sản phẩm<br /> Sự kiện đã qua<br /> <br /> Hàng đã bán<br /> kèm bảo hành<br /> <br /> Nghĩa vụ hiện tại<br /> <br /> Phải thanh toán<br /> <br /> Thời điểm<br /> lập báo cáo<br /> <br /> Phải thực hiện bảo<br /> hành trong thời<br /> hạn bảo hành<br /> <br /> được có thể được giải thích một cách hợp lý.<br /> Số tiền đáng<br /> tin cậy<br /> <br /> Thí dụ 3: Mua hàng chưa trả tiền<br /> Sự kiện đã qua<br /> <br /> Nghĩa vụ hiện<br /> tại<br /> <br /> Số tiền ước<br /> tính dựa vào<br /> kinh nghiệm<br /> bán hàng<br /> <br /> Bài tập thực hành 1<br /> <br /> Phải thanh toán<br /> <br /> Dùng định nghĩa và điều kiện ghi nhận để phân<br /> tích nghiệp vụ “Kế toán tự tính lãi vay phải trả theo<br /> <br /> Nhận hàng<br /> hóa, dịch vụ<br /> <br /> Số tiền đáng<br /> tin cậy<br /> <br /> Thời điểm<br /> lập báo cáo<br /> <br /> Số tiền xác định<br /> trên hóa đơn<br /> <br /> Phải trả khi đến<br /> hạn thanh toán<br /> <br /> hợp đồng vay” có làm phát sinh một khoản nợ phải<br /> trả hay không?<br /> <br /> Bị kiện nếu<br /> không thanh<br /> toán, bị phạt<br /> nếu trả trễ<br /> <br /> Phân loại<br /> Phân loại theo thời gian hoặc chu kỳ kinh<br /> doanh<br />  Nợ ngắn hạn là các khoản nợ phải thanh toán<br /> trong một chu kỳ hoạt động kinh doanh của<br /> doanh nghiệp hoặc trong vòng 12 tháng, kể từ<br /> ngày báo cáo<br />  Nợ dài hạn là các khoản nợ không thỏa mãn<br /> điều kiện là nợ ngắn hạn.<br /> <br /> Ghi nhận nợ phải trả<br /> Nợ phải trả sẽ được ghi nhận khi thỏa mãn định<br /> nghĩa và điều kiện ghi nhận của nợ phải trả.<br /> <br /> Đánh giá nợ phải trả<br />  Nợ phải trả được ghi nhận theo giá gốc.<br />  Nợ phải trả bằng ngoại tệ sẽ được đánh giá theo<br /> tỷ giá ngày giao dịch. Cuối kỳ kế toán, doanh<br /> nghiệp phải quy đổi số tiền của các khoản nợ<br /> phải trả có gốc ngoại tệ ra "đồng Việt Nam” theo<br /> tỷ giá giao dịch tại ngày lập Báo cáo tài chính.<br />  Nợ phải trả dài hạn có thể được đánh giá bằng<br /> phương pháp chiết khấu dòng tiền để quy về giá<br /> trị hiện tại.<br /> <br /> Thí dụ 5:<br />  Căn cứ vào<br /> chứng từ bên,<br /> hãy cho biết<br /> nợ phải trả<br /> được ghi nhận<br /> tại công ty<br /> nào, số tiền là<br /> bao nhiêu?<br /> <br />