Cũng theo O’Mara et al., (2008) n ếu năng suất gia súc tăng lên thông qua dinh d ưỡng tốt hơn, năng lượng cần cho duy trì tính theo % của tổng nhu cầu năng lượng sẽ giảm đi, và CH4 đi cùng với nhu cầu duy trì giảm, vì vậy CH4/ kg sữa hoặc thịt cũng giảm.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Những tiến bộ mới trong chuồng trại và quản lý chất thải trong chăn nuôi part 3
- Rowlinson, M Steele and A Nefzaoui,17-20 May, 2008, Hammamet, Tunisia C ambridge
Univesity press, May , 2008.
Soussana, J-F. 2008. The role of the carbon cycle for the greenhouse gas balance of grasslands and of
livestock production systems Pp:12-15. In Proceedings of International Conference on Livestock
and Global climate Change, 2008, Editors: P Rowlinson, M Steele and A Nefzaoui,17-20 May,
2008, Hammamet, Tunisia Cambridge Univesity press, May , 2008.
Steinfeld, H and Hoffmann, I. 2008. Livestock, greenhouse gases and global climate change. Pp: 8-9. In
Proceedings of International Conference on Livestock and Global climate Change, 2008, Editors: P
Rowlinson, M Steele and A Nefzaoui,17-20 May, 2008, Hammamet, Tunisia C ambridge
Univesity press, May , 2008.
Steinfeld H, Gerber P , Wassenaar T, Castel V , Rosales M, de Haan C. 2006. Livestock’s Long Shadow:
Environmental Issues and Options. Rome, Italy: Food and Agriculture Organization of the United
Nations.
Thomassen MA, van Calker KJ, Smits MCJ, Iepema GL, de Boer IJM 2008. Life cycle assessment of
conventional and organic milk production in the Netherlands. Agricultural Systems 96, 95-107.
Thorne PS. 2007. Environmental health impacts of concentrated animal feeding operations:
anticipating hazards –searching for solutions. Environ Health Perspect 115:296-297.
U.S. EP A. 1998. Inventory of U.S. Greenhouse Gas Emissions and Sinks: 1990-1996.
Washington, DC:U.S. Environmental Protection Agency.
U.S. EP A. 2007a. Inventory of U.S. Greenhouse Gas Emissions and Sinks: 1990-2005.
Washington, DC:U.S. Environmental Protection Agency.
Wall, E., Bell, M. J. and Simm.G. 2008. Developing breedings schemes to assist mitigation. Pp:44-47. In
Proceedings of International Conference on Livestock and Global climate Change, 2008, Editors: P
Rowlinson, M Steele and A Nefzaoui,17-20 May, 2008, Hammamet, Tunisia C ambridge
Univesity press, May , 2008
Watson, R. 2008. Climate Change: An environmental, development and security issue. Pp: 6-7. In
Proceedings of International Conference on Livestock and Global climate Change, 2008, Editors: P
Rowlinson, M Steele and A Nefzaoui,17-20 May, 2008, Hammamet, Tunisia C ambridge
Univesity press, May , 2008.
Phần 2: Chiến lược chăn nuôi nhằm giảm thiểu ảnh hưởng của
biến đổi khí hậu, môi tr ường và thích ứng
Vũ Chí Cương
1. M ở đầu
Cải tiến năng suất vật nuôi là cách có hi ệu qu ả nhất để tăng sản xuất thực ph ẩm
đáp ứng nhu cầu của thế giới mà không t ăng sử dụng đất và tăng khí th ải nhà kính
(Jean-Yves et al., 2008). Hầu hết khí thải nhà kính - GHG liên quan đến sản xuất
thức ăn gia súc và tiêu hóa th ức ăn ở gia súc (Jean-Yves et al., 2008). Hơn thế n ữa số
lượng phân và h ệ quả là GHG từ phân cũng liên quan đến số lượng thức ăn sử dụng
(Jean-Yves et al., 2008).
Hiệu qu ả chuyển hóa th ức ăn thành s ản ph ẩm động vật phụ thuộc vào t ỷ lệ ph ần
nhu c ầu dinh d ưỡng cho duy trì và nhu c ầu cho s ản xuất. Khi tốc độ sinh trưởng,
- năng suất sữa, trứng thấp thì t ỷ lệ ph ần nhu cầu dinh d ưỡng cho duy trì cao, k ết quả
là cần nhi ều thức ăn cho 1 kg s ản ph ẩm động vật và nhi ều khí thải nhà kính h ơn
(Jean-Yves et al., 2008). Đối với gia súc cho th ịt hiệu qu ả này còn phụ thuộc vào
thành ph ần của thịt. Nhu cầu năng lượng để tạo mỡ cao h ơn nhu c ầu năng lượng để
tạo ra các mô n ạc. Ch ăn nuôi l ợn ở Pháp đã cho th ấy GHG ở các trang trại có thể
giảm rất nhiều nếu các th ực hành ch ăn nuôi đượ c cải thiện (Jean-Yves et al., 2008).
Nh ư vậy tất cả các th ực hành ch ăn nuôi: di truyền giống, dinh d ưỡng, sinh s ản,
thú y làm tăng hiệu qu ả sử dụng thức ăn là nh ững giải pháp h ưũ hiệu tiềm n ăng để
giảm GHG/đơn vị sản ph ẩm động vật (Jean-Yves et al., 2008). Tuy nhiên, hiệu qu ả
thức ăn tốt nhất không ph ải luôn luôn đi kèm với n ăng suất cao nh ất hay hiệu qu ả
kinh tế cao nh ất (Jean-Yves et al., 2008).
Ngoài ra vì tiềm n ăng giữ các bon c ủa đất được ước tính là r ất lớn, tương đương
với việc giữ lại tới 4 % khí nhà kính c ủa trái đất (Lal, 2004), nên qu ản lý tốt đồng cỏ
cũng là một chi ến lược quan tr ọng. Phân và ch ất thải chăn nuôi, m ột nguồn ô nhi ễm
lớn cho môi tr ường cũng cần được tính đến cho b ất cứ một chiến lược nào.
Nh ư vậy, có nhiều chiến lược để giảm lượng khí nhà kính và ch ất thải nh ư ni tơ
(N) và ph ốt pho (P) trong ch ăn nuôi. Các chi ến lược này bao gồm:
- Giữ các bon trên đồ ng cỏ ch ăn thả qu ảng canh
- Giảm thiểu khí nhà kính và ô nhi ễm đất, nước, không khí từ các h ệ th ống ch ăn
nuôi gia súc nhai l ại, đặc bi ệt là bò sữa, gia súc d ạ d ầy đơn, gia cầm thông qua dinh
dưỡng, di truyền giống...
- Giảm thiểu khí methan, CO2 và N2O, ô nhi ễm ô nhi ễm đất, nước, không khí từ
chất thải gia súc thông qua tái ph ục hồi năng lượng và cải tiến qu ản lý ch ất thải gia
súc.
Dưới đây là thảo luận về các chi ến lược chính hi ện đang được nghiên c ứu và áp
dụng trên thế giới.
2. Chiến lược giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu và thay đổi môi
trường
2.1. Qu ản lý tốt đồng cỏ
V ai trò của chu trình cac bon trong cân b ằng khí thải nhà kính của đồng cỏ và
- các hệ thống chăn nuôi
Đồ ng cỏ tự nhiên và đồng cỏ đóng vai trò quan tr ọng trong đời sống của hơn 800
triệu ng ười gồm rất nhiều hộ nông dân nghèo, (Reynolds et al. 2005). Ch ăn nuôi
thế giới, đống góp trực tiếp ho ặc gián tiếp 18% khí nhà kính toàn c ầu tính theo
đương lượng CO2 (F AO, 2006).
Kết qu ả phân tích 115 nghiên c ứu trên đồng cỏ và đồng cỏ tự nhiên toàn th ế giới
(Conant et al. 2001), cho th ấy mức Cac bon c ủa đất đã tăng lên khi qu ản lý đồng cỏ
tốt hơn (bốn phân, qu ản lý ch ăn thả, luân chuy ển giữa trồng trọt và đồng cỏ tự nhiên)
ở 74% các nghiên c ứu đư a vào phân tích. T ăng giữ các bon c ủa đất đồng cỏ đòi hỏi
ph ải quản lý đồng cỏ tốt hơn, đưa các cây họ đậu vào đồng cỏ, kiểm soát các loài th ực
vật không mong mu ốn trên đồng cỏ. (Soussana et al., 2007). Tuy nhiên vi ệc bón phân
Nitơ làm tăng đáng kể bốc thóat N2 t ừ đất (Soussana et al., 2007) .
Cân bằng các bon c ủa đấ t đồ ng cỏ được quản lý
Bản ch ất, tần số và cường độ của các xáo tr ộn đóng vai trò ch ủ yếu trong cân
bằng C của đất đồng cỏ (Soussana. 2008). Trong h ệ thống đồng cỏ dùng để cắt,
phần lớn các sản ph ẩm chủ yếu của đồng cỏ nằm trong cỏ khô hay cỏ ủ chua
(Soussana. 2008). Ph ần lớn các bon trong các s ản ph ẩm này sẽ nằm ở trong phân và
ch ất thải lỏng. Trong khi đó trong h ệ thống chăn thả thâm canh trên 60% ch ất khô
sản xuất trên đồng cỏ đượ c gia súc nhai l ại ăn vào (Lemaire and Chapman, 1996).
Phần lớn cacbon ăn vào được tiêu hóa và sau đó thải qua hô h ấp sau khi ăn.
Chỉ một phần nh ỏ các bon ăn vào được tích lũy trong cơ thể gia súc ăn cỏ hay trong
sữa, 5 % cac bon gia súc ăn vào n ữa m ất d ưới d ạng methan trong quá trình lên men
ở dạ cỏ (O’Mara, 2008). Cacbon không tiêu hóa (20-40% l ượng thức ăn ăn vào)
quay lại đồng cỏ dưới dạng ch ất thải gia súc (Soussana et al., 2007). Trong h ệ
thống chăn nuôi thâm canh, t ỷ lệ tiêu hóa c ủa cỏ được tối đa hóa nh ờ ứng dụng các
thực hành ch ăn nuôi nh ư chăn th ả luân phiên, và s ử d ụng các lo ại có có kh ả n ăng
tiêu hóa cao (Soussana et al., 2007). Nh ư vậy, yếu tố đầu tiên làm thay đổi dòng
cac bon quay tr ở lại đất qua ch ất thải là áp lực chăn thả.
Rất nhiều nghiên c ứu đã khẳng định rằng đồ ng cỏ tự nhiên và bãi ch ăn th ả là bể
ch ứa cac bon c ủa hành tinh (Follett, 2001), (Ciais et al., 2005). Đối với đồng cỏ thu
cắt, thay đổi cac bon c ủa đất theo thời gian sau khi thay đổ i sử dụng đất hay quản lý
- đất đồng cỏ có quan h ệ phi tuyến tính. Chuyển trồng cây nông nghiệp sang đồng cỏ
sau 20 n ăm đã d ự trữ được 18 % cac bon ở vùng ôn đới ẩm và 7 % ở vùng ôn đới
khô (Conant et al., 2001). Đất đồng cỏ đã bị thái hóa sau 20 n ăm có lượng cac bon 5
% it hơn đất đồng cỏ tự nhiên ở các vùng nhi ệt đới và 3 % ít hơn đồng cỏ tự nhiên
vùng ôn đới (IPCC, 2004).
Kết quả của làm đất theo định k ỳ, gieo mới cỏ, sử dụng đồng cỏ một thời gian
giữa hai lần trồng trọt và sử d ụng đồng cỏ lâu n ăm làm tăng khả năng giữ các bon
của đất (Soussana et al., 2007). Các bon gi ữ trong đất một ph ần bị giải phóng khi
cày bừa, làm đất. Dự trữ các bon c ủa đất tăng lên khi lớp ph ủ thực bì trên m ặt đất
được để lâu h ơn ngh ĩa là ít cày bừa hơn (Soussana et al., 2004a).
Cân bằng khí thải nhà kính của đồ ng cỏ được quản lý
Khi đánh giá ảnh h ưởng của sử d ụng đất và thay đổi sử d ụng đất đến các khí
thải nhà kính, c ần ph ải xem xét ảnh h ưởng của chúng đến tất cả các khí nhà kính
(Robertson et al., 2000). B ốc thoát N2O và CH4 th ường được biểu hi ện bằng thuật
ngữ đương lượng CO2. N2O gây hiệu ứng nhà kính r ất lớn. Trong 100 năm, một
đơn vị N2O có gây hiệu ứng nhà kính tương đương với 350 đơn vị CO2, và một đơn
vị CH4 gây hiệu ứng nhà kính t ương đương với 21 đơn vị CO2 (Soussana et al.,
2007).
Bốc tháot khí N2O t ừ các quá trình sinh h ọc trong đất trước h ết là do quá trình
nitrit hóa và kh ử nitrit (Soussana et al., 2007). N2O là s ản ph ẩm ph ụ của quá trình
nitrat hóa và c ũng là sản ph ẩm trung gian c ủa quá trình kh ử nitrat (Soussana et al.,
2007). Nitrit hóa là quá trình ô xy hóa hi ếu khí của vi sinh vật để biến amonia
thành nitrat, còn quá trình kh ử nitrit là quá trình kh ử yếm khí của vi sinh v ật để
biến nitrat thành nitrit r ồi thành nitric oxit và bi ến N2O thành N2 (Soussana et al.,
2007)..
Các yếu tố điều hòa ch ủ yếu của môi trường cho các quá trình này là nhi ệt độ,
pH, độ ẩm đất – l ượng oxy sẵn có trong đất và lượng cac bon có trong đất
(Soussana et al., 2007). Ở hầu hết các lo ại đất nông nghi ệp, bón phân nit ơ, hoặc
phân và ch ất thải gia suc có ch ứa N s ẽ kích thích bốc tháot N2O (Soussana et al.,
2007). Trong đất methane được hình thành trong điều kiện yếm khí vào giai đoạn
kết thúc c ủa của chu ỗi ph ản ứng khử khi tất cả các ion nh ận khác nh ư nitrat và
- sulfat đã bị dùng h ết (Soussana et al., 2007). Đất đồ ng cỏ tiêu nước tự động, bốc
thoát CH4 h ầu nh ư bằng không (Soussana et al., 2007). Ỏ đất đồng cỏ ẩm và ngập
nước do điều kiện yếm khí nên có methan được hình thành và b ốc tháot ra
(Hendricks et al., 2007). Ng ược lại, đất đồng cỏ hi ếu khí methan b ị oxy hóa mạnh
hơn (6 và 3 kg CH4 /ha/n ăm) ở đất trồng trọt nhưng kém hơn đất không trồng trọt
(Boeckx and Van Cleemput, 2001).
Trong điều kiện ch ăn thả số lượng methan t ạo ra phụ thuợc vào số lượng gia súc
trên một đơn vị diện tích (Soussana et al., 2007). L ượng CH4 th ải ra/đơn vị khối
lượng thay đổ i tùy thuộc vào lo ại gia súc ch ăn th ả. Lượng này là: 0,33 và 0,45
gCH4 /kg khối lượng với bò cái t ơ và bò đực và đến 0,68-0,97 g CH4 kg/kg kh ối
lượng ở bò s ữa (Pinares- Patino et al., 2007, Soussana et al., 2007).
Tóm lại: khả năng giữ cac bon c ủa đất đóng vai trò rất quan tr ọng trong biến đổ i
khí hậu nh ưng thường b ị lờ đi khi tính toán đến các khí th ải nhà kính (Soussana et
al., 2007). Các h ệ thống chăn nuôi có th ể đượ c xếp hạng khác nhau tùy theo cách
tiếp cận và các tiêu chí s ủ dụng khí thải nhà kính cho cho m ột đơn vị diện tích đất,
hay trên một đơn vị sản ph ẩm chăn nuôi (Soussana et al., 2007).
Tiềm năng giữ các bon t ạm th ời của đồng cỏ chăn th ả có th ể sử d ụng để giảm nh ẹ
bốc tháot khí nhà kính t ừ chăn nuôi (Soussana et al., 2007). Vi ệc này đòi hỏi phải
tránh các thay đổi sử dụng đất làm giảm kho d ự trữ các bon c ủa hệ sinh thái đất như
phá r ừng, cày lật và để phơi đất quá lâu, và c ần ph ải qu ản lý đồng cỏ rất cẩn th ận để
bảo vệ và ph ục hồi đất và hàm l ượng chất hữu cơ của đất (Soussana et al., 2007).
Kết hợp với các bi ện pháp gi ảm nh ẹ khác như giảm sử dụng phân nit ơ, giảm sử
dụng nhiên li ệu hóa th ạch và các th ức ăn giầu ni tơ cho gia súc t ại trang trại, chúng ta
có thể giảm đượ c hi ệu ứng nhà kính cho m ột đơn vị diện tích đất (Soussana et al.,
2007).
2.2. Chiến lược v ề dinh dưỡng và quản lý đàn gia súc
2.2.1. Gi ảm thiểu CH4 từ chăn nuôi gia súc nhai lại thông qua nâng cao s ức
khỏe, khả năng sinh sản và quản lý
Chăn nuôi đóng góp kho ảng 16% tổng khí methan c ủa hành tinh, đứng sau
nhiên li ệu hóa th ạch và đất ngập nước (Johnson & Johnson, 1995), và kho ảng 74%
khí methan t ừ chăn nuôi là do ch ăn nuôi gia súc nhai l ại gây ra (Tamminga et al.,
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
