NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM
TRƢỜNG BỒI DƢỠNG CÁN BỘ NGÂN HÀNG
www.truongnganhang.edu.vn
QUẢN LÝ NGOẠI HỐI Quản lý giao dịch vốn Nguyễn Thị Hải An
Bản quyền: Trƣờng Bồi dƣỡng cán bộ Ngân hàng
Quản lý các giao dịch vốn
Nội dung chính
1.
Mục đích của buổi trình bày
2.
Tổng quan về giao dịch vốn
3. Thực trạng chính sách quản lý giao dịch vốn ở Việt Nam
4.
Một số quy định về quản lý dòng vốn trong hoạt động
5. Mối quan hệ công việc giữa các Vụ cục
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 2
1. MỤC ĐÍCH CỦA BUỔI TRÌNH BÀY
Khái quát hóa mục tiêu/biện pháp quản lý: (quản lý cái
gì, vì sao phải quản lý, quản lý như thế nào)
Không đi sâu vào quá chi tiết các quy định cụ thể
Xác định mối liên quan/tương tác giữa quản lý giao dịch vốn và các chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị khác trong NHNN (vụ cục, chi nhánh)
Xây dựng tư duy tìm hiểu vấn đề và phạm vi, thẩm quyền
trong quá trình xử lý công việc
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 3
2. TỔNG QUAN VỀ GIAO DỊCH VỐN
Khái niệm, đặc điểm
Tự do hóa giao dịch vốn và Tác động đến nền kinh tế
Biện pháp giám sát dòng vốn - Đánh giá mức độ tự do
hóa giao dịch vốn
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 4
Quản lý các giao dịch vốn
Tổng quan về giao dịch vốn
Khái niệm và đặc điểm của giao dịch vốn:
Giao dịch chuyển vốn (tiền và tài sản mang tính chất đầu tư)
Trong giao dịch kinh tế gốc: vay/cho vay, đầu tư trực tiếp/gián tiếp và các giao dịch khác
Người cư trú
Người không cư trú (NKCT)
(NCT)
Dòng chuyển tiền 2 chiều (vào-ra sau khi kết thúc việc sử dụng vốn)
Dòng chuyển tiền 1 chiều với quy mô lớn
Tác động kép/lớn đến nền kinh tế
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 5
Giao dịch vốn ???
1. Giao dịch rút vốn khoản vay nước ngoài
2. Giao dịch Thanh toán cổ tức từ hoạt động đầu tư trực tiếp cho
nhà đầu tư nước ngoài
3. Công ty Việt Nam (bên đi vay) chuyển tiền thanh toán toàn bộ
khoản vay vào tài khoản VNĐ của Bên cho vay nước ngoài mở tại Việt Nam
4. Xin giấy chứng nhận đủ điều kiện góp vốn mua cổ phần của
nhà đầu tư nước ngoài
5. Giao dịch xin cấp giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài
6. Giao dịch ký hợp đồng vay nước ngoài
7. Thu tiền từ hoạt động phát hành trái phiếu quốc tế
8. Giao dịch chuyển tiền góp vốn mở công ty mới
9. Giao dịch người Việt Nam kinh doanh forex trên mạng
www.truongnganhang.edu.vn
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng 6
Quản lý các giao dịch vốn
Tổng quan về giao dịch vốn
Tự do hóa GDV:
Gỡ bỏ hạn chế giao dịch thanh toán chuyển tiền trong giao dịch vốn
Chuyển đổi không hạn chế đồng nội tệ trong các giao dịch tài chính quốc tế
Không loại bỏ các biện pháp hạn chế tạm thời trong hoàn cảnh đặc biệt => đảm bảo ổn định hệ thống và an ninh tài chính quốc gia.
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 7
Quản lý các giao dịch vốn
Tổng quan về giao dịch vốn
Tác động của tự do hóa giao dịch vốn:
Thách thức
Cơ hội Đa dạng hóa kênh huy động vốn giảm chi phí tài chính,
Rủi ro vĩ mô: tỷ giá, lạm phát, bong bóng giá tài sản, đảo chiều dòng vốn
Đa dạng hóa danh mục đầu tƣ,
Tạo môi trƣờng cạnh tranh lành mạnh
Tăng cƣờng nghiên cứu theo kịp sự phát triển đa dạng của tài chính quốc tế, đối mới nâng cao sức cạnh tranh
Nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống tài chính ngân hàng trong nƣớc
Nâng cao hiểu biết pháp luật, tập quán kinh doanh các nƣớc đối tác
Phân bổ vốn toàn cầu hiệu quả
Tái cơ cấu hệ thống tài chính ngân hàng trong nƣớc, tái cơ cấu nền kinh tế
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 8
Quản lý các giao dịch vốn
Tổng quan về giao dịch vốn
Quan điểm tự do hóa thận trọng của IMF và các nƣớc
Quan điểm thận trọng Sau 2010
Khủng hoảng toàn cầu 2008
Châu Á 1997- 1998
Brazil 1999
Trước 1995 Khuyến khích tự do hóa
2001 Argentina
1994- 1995 Mexico
1998- 1999 Nga
2010 Nợ công Châu Âu
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 9
Quản lý các giao dịch vốn
Tổng quan về giao dịch vốn
Đánh giá mức độ tự do hóa
Hạn chế dòng vốn:
bằng các biện pháp hành chính
Kiểm soát dòng vốn:
Biện pháp hành chính + giám sát thận trọng
Tự do hóa dòng vốn:
Các biện pháp giám sát thận trọng
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 10
Quản lý các giao dịch vốn
Tổng quan về giao dịch vốn
Biện pháp giám sát Giao dịch vốn
Nhóm biện pháp kiểm soát
Nhóm biện pháp giám sát an toàn thận trọng vĩ mô và vi mô
Trực tiếp hạn chế dòng luân chuyển vốn
Hạn chế các rủi ro cho hệ thống liên quan đến luân chuyển vốn
Không mang tính hành chính:
Các biện pháp mang tính hành chính như:
Điều kiện thực hiện giao dịch,
Cấp hạn mức cho từng giao dịch,
Đăng ký giao dịch,
Cấp phép,
Yêu cầu báo cáo trước/sau giao dịch,
Cấm giao dịch,
Kết hối,
Giám sát thông qua tài khoản chuyên dùng,
Chỉ tiêu an toàn,
Giới hạn thời gian chuyển tiền đầu tư về nước
Biện pháp kinh tế (thuế, giới hạn trạng thái, dự trữ bắt buộc,…)
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 11
3. THỰC TRẠNG CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ GIAO DỊCH VỐN
CỦA VIỆT NAM
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 12
Quản lý các giao dịch vốn
Chính sách quản lý giao dịch vốn của Việt Nam
Tự do hóa theo lộ trình, phụ thuộc điều kiện – vì sao???
BỘ BA BẤT KHẢ THI
Chính sách tiền tệ độc lập
Chính sách tỷ giá Cố định
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 13
Mở cửa dòng vốn quốc tế
Quản lý các giao dịch vốn
Chính sách quản lý giao dịch vốn của Việt Nam
Tự do hóa theo lộ trình, phụ thuộc vào một số điều kiện:
năng lực quản lý
hệ thống thông tin
chính sách kinh tế vĩ mô
hệ thống ngân hàng và thị trường tài chính
giám sát dòng vốn kịp thời
chính sách tỷ giá linh hoạt tạo bước đệm cho cú sốc
Khả năng ứng phó với các dòng vốn lớn và biến động dòng vốn
Năng lực điều hành vĩ mô của các cơ quan quản lý nhà nước
chính sách tiền tệ và tài khóa hiệu quả
dự báo chính xác dòng vốn
khả năng quản lý rủi ro liên quan đến các dòng vốn quốc tế
Năng lực quản trị của các doanh nghiệp
quy mô dự trữ đủ lớn để phòng vệ trước các biến động dòng vốn
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 14
Quản lý các giao dịch vốn
Chính sách quản lý giao dịch vốn của Việt Nam
Thứ tự ƣu tiên tự do hóa:
• Vốn vào trước • Vốn ra sau
Theo chiều dòng vốn
Theo thời hạn
• Trung dài hạn trước • Ngắn hạn sau
• Dòng vốn ổn định
trước (đầu tư trực tiếp) • Dòng vốn vay/vốn gián
Theo tính chất ổn định
tiếp sau
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 15
4. MỘT SỐ QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ DÒNG VỐN TRONG
GIAO DỊCH
vay nước ngoài
cho vay ra nước ngoài, bảo lãnh cho người không cư trú
đầu tư trực tiếp nước ngoài vào và ra khỏi Việt Nam
đầu tư gián tiếp nước ngoài vào và ra khỏi Việt Nam
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 16
Khung pháp lý QLNH và Giao dịch vốn
Cơ sở pháp lý
Pháp luật về NH và QLNH
Pháp luật có liên quan
Luật NHNN, Luật các TCTD
Pháp lệnh ngoại hối 2005 và 2013
Bộ luật Dân sự, Luật đầu tƣ, Luật DN, Luật Dầu khí,….
Luật Chứng khoán, Luật quản lý nợ công, Luật quản lý và sử dụng vốn nhà nƣớc,…
Nghị định 70, 135, 219, 50, 24
Các Thông tƣ hƣớng dẫn
Các Nghị định và Thông tƣ hƣớng dẫn
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 17
4.1. CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ VAY, TRẢ NỢ NƢỚC NGOÀI
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 18
KHUNG CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ
VAY, TRẢ NƯỚC NGOÀI TỰ VAY, TỰ TRẢ
KHUNG PHÁP LÝ
LUẬT QUẢN LÝ NỢ CÔNG
PHÁP LỆNH NGOẠI HỐI
219/2013/ND-CP 153/2020/NĐ-CP 94/2018/NĐ-CP
12/2014/TT-NHNN 03/2016/TT-NHNN 17/2013/TT-NHNN
Phát hành TPQT
Chỉ tiêu an toàn nợ nước ngoài của quốc gia
QLNH đối với vay nước ngoài
Nguyên tắc quản lý theo quy định của NHNN
Điều kiện vay nước ngoài tự vay, tự trả
Vay nước ngoài tự vay, tự trả nói chung
Hạn mức vay nước ngoài
QLNH đối với việc phát hành TPQT
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 19
QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ NGOẠI HỐI ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG VAY, TRẢ NỢ NƯỚC NGOÀI
• Phạm vi quản lý
– Đối với các khoản vay nước ngoài có bảo lãnh Chính phủ: Chỉ thực hiện xác nhận đăng ký khoản vay nước ngoài, giám sát thông qua tài khoản vay trả nợ nước ngoài tại ngân hàng, mở tài khoản ngoại tệ ở nước ngoài thực hiện khoản vay
– Đối với các khoản vay nước ngoài không đƣợc Chính phủ bảo lãnh: quy định điều kiện, xây dựng và giám sát hạn mức, xác nhận đăng ký/đăng ký thay đổi, tài khoản, báo cáo
– Phát hành trái phiếu quốc tế: xác nhận hạn mức, xác nhận đăng ký khoản phát hành
• Đối tƣợng áp dụng:
– Các Bên đi vay
– Các tổ chức và cá nhân liên quan đến hoạt động vay, trả nợ nước ngoài
– Không điều chỉnh đối với hoạt động người không cư trú mua chứng khoán nợ do
người cư trú phát hành trên lãnh thổ Việt Nam
2 20 0
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CẦN QUAN TÂM TRONG QUẢN LÝ VAY, TRẢ NỢ NƯỚC NGOÀI TỰ VAY, TỰ TRẢ GIAI ĐOẠN MỚI 03
MỤC TIÊU QUẢN LÝ
Hỗ trợ tăng trƣởng kinh tế, thúc đẩy sản xuất kinh doanh
Đảm bảo khả năng tiếp cận nguồn vốn nƣớc ngoài nhƣng tránh vay nợ quá mức
Ổn định tiền tệ quốc gia
Mục tiêu quản lý vay nƣớc ngoài tự vay, tự trả
Hạn chế tác động tiêu cực của dòng vốn vay lên tỷ giá, lạm phát
Giám sát chặt chẽ khả năng thanh khoản của nền kinh tế và hệ thống tài chính
Đảm bảo an toàn thận trọng vĩ mô trong hệ thống tài chính
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 21
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CẦN QUAN TÂM TRONG QUẢN LÝ VAY, TRẢ NỢ NƯỚC NGOÀI TỰ VAY, TỰ TRẢ GIAI ĐOẠN MỚI
Bài học từ các cuộc khủng hoảng thanh khoản ngoại tệ phát sinh từ vay nợ nước ngoài
BÊN ĐI VAY
BÊN CHO VAY
CHÍNH PHỦ
DOANH NGHIỆP NGÂN HÀNG
Latin America 1980s
Australia 1890s Thailand 1990s
Indonesia 1990s Korea 1990s
NGÂN HÀNG
THỊ
TRƢỜNG
UK 1790s
France 1720s Netherland 1760s
TRÁI
UK 1720s Latin America 1820s Argentina 1890s Mexico 1990s
PHIẾU
Nguồn: https://www.bis.org/publ/plcy08a.pdf
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 22
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CẦN QUAN TÂM TRONG QUẢN LÝ VAY, TRẢ NỢ NƯỚC NGOÀI TỰ VAY, TỰ TRẢ GIAI ĐOẠN MỚI
03
Rủi ro từ vay nợ quá mức
Giải ngân nhiều: Cung USD tăng Sức ép lên giá VNĐ
Tăng lãi suất vay nước ngoài Thiệt hại chung cả nền kinh tế
Bất ổn thị trƣờng Ngoại hối
Tăng Risk Premium
BẤT ỔN KINH TẾ VĨ MÔ
VAY NỢ NƯỚC NGOÀI QUÁ NHIỀU
Trả nợ nhiều, cầu USD tăng Sức ép mất giá VNĐ
Bên cho vay Ở nước ngoài
Giảm thu Ngân sách
Sức ép thanh khoả n
Khủng hoảng Thanh khoản Ngoại tệ
Lãi tính vào Chi phí, giảm thu Nhập chịu thuế
Nguồn: https://www.bis.org/publ/plcy08a.pdf
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 23
KHUNG CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ
VAY, TRẢ NƯỚC NGOÀI TỰ VAY, TỰ TRẢ
Vay trung dài hạn: mức rút vốn ròng tối đa
Sử dụng tài khoản chuyên dùng
Đăng khoản vay trung, dài hạn nƣớc ngoài
Hạn mức và giám sát hạn mức
Vay ngắn hạn: tốc độ tăng dƣ nợ tối đa
CÔNG CỤ QUẢN LÝ
MỤC TIÊU - An toàn, bền vững nợ - Hỗ trợ DN huy động vốn
- Dự báo nhu cầu - Chế độ báo cáo, thống kê
CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ
Chế tài xử lý vi phạm
Điều kiện vay nƣớc ngoài tự vay, tự trả
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 24
KHOẢN VAY NƯỚC NGOÀI CÓ BẢO LÃNH CHÍNH PHỦ: TT 22/2013/TT-NHNN
Điều kiện vay:
• Bộ Tài chính bảo lãnh
Đăng ký, đăng ký thay đổi khoản vay nƣớc ngoài:
• Theo Thông tư 22/2013/TT-NHNN
Quyền, trách nhiệm của TCTD:
• Hướng dẫn DN thực hiện qua tài khoản
• Kiểm tra, lưu giữ chứng từ giao dịch chuyển tiền liên
quan đến thực hiện khoản vay (rút vốn, trả nợ gốc và lãi, phí)
Báo cáo: Theo quy định của Bộ Tài chính (sao gửi NHNN)
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 25
PHÁT HÀNH TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ KHÔNG ĐƯỢC CHÍNH PHỦ BẢO LÃNH
Điều kiện phát hành:
• Nghị định 153/2020/NĐ-CP
Đăng ký, đăng ký thay đổi khoản vay/khoản phát hành
TPQT (Thông tƣ 17/2013/TT-NHNN):
• Thủ tục xác nhận hạn mức phát hành
• Thủ tục xác nhận đăng ký khoản phát hành (2 bước)
Quyền, trách nhiệm của TCTD:
• Kiểm tra, lưu giữ chứng từ giao dịch chuyển tiền liên
quan đến thực hiện khoản vay
• Báo cáo: theo quy định tại Thông tư 17
2 26 6
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn
4.2. CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ CHO VAY RA NƢỚC NGOÀI,
BẢO LÃNH CHO NGƢỜI KHÔNG CƢ TRÚ
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 27
KHUNG PHÁP LÝ VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY, THU HỒI NỢ NƢỚC NGOÀI
• 37/2013/TT-NHNN
TCKT cho vay TCKT+TCTD bảo lãnh ngƣời không cƣ trú
• 45/2011/TT-NHNN • 13/2016/TT-NHNN
TCTD cho vay
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 28
QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ NGOẠI HỐI ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CHO VAY, THU HỒI NỢ NƯỚC NGOÀI
• Phạm vi quản lý
– Đối TCTD: NHNN xác nhận đăng ký (không phân biệt
thời hạn vay) trên cơ sở các căn cứ tại Thông tư 13/2016/TT-NHNN
– Đối với TCKT: phải được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận và được NHNN xác nhận đăng ký theo TT 37/2013/TT-NHNN. VÌ SAO????
• Đối tƣợng áp dụng:
– Các Bên đi vay
– Không điều chỉnh đối với hoạt động xuất khẩu hàng
hóa dịch vụ trả chậm (thu tiền chậm)
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 29
4.3. CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ NGOẠI HỐI ĐỐI VỚI HOẠT
ĐỘNG ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP NƢỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 30
Đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào Việt Nam
Cơ sở pháp lý:
• Pháp lệnh ngoại hối; Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung
một số điều của Pháp lệnh ngoại hối;
• Luật Đầu tƣ và các Nghị định hƣớng dẫn;
• Nghị định 70/2014/NĐ-CP;
• Thông tƣ số 06/2019/TT-NHNN ngày 26/6/2019 hƣớng dẫn về quản lý ngoại hối đối với hoạt động đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào Việt Nam
31 31
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 31
Đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào Việt Nam
Phạm vi điều chỉnh • Góp vốn đầu tư; • Mở và sử dụng tài khoản vốn đầu tư trực tiếp bằng ngoại
tệ và bằng đồng Việt Nam;
• Chuyển tiền thực hiện hoạt động chuẩn bị đầu tư; • Chuyển vốn, lợi nhuận và nguồn thu hợp pháp ra nước
ngoài;
• Chuyển nhượng vốn đầu tư, chuyển nhượng dự án đầu tư • DN FDI là công ty đại chúng có cổ phiếu niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán thực hiện theo quy định về quản lý ngoại hối đối với hoạt động đầu tƣ gián tiếp nƣớc ngoài vào Việt Nam
https://taichinhdoanhnghiep.net.vn/kien-nghi-5-truong-hop- doanh-nghiep-fdi-chua-duoc-len-san-d12091.html
32 32
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 32
Đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào Việt Nam
Đối tƣợng áp dụng: 1. Doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Thông tư 19 (DN có nhà đầu tư nước ngoài >51% vốn điều lệ, có GCNĐKĐT).
2. Nhà đầu tư nước ngoài, nhà đầu tư Việt Nam trong doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
3. Nhà đầu tư nước ngoài tham gia hợp đồng hợp tác kinh doanh (sau đây gọi là hợp đồng BCC).
4. Nhà đầu tư nước ngoài tham gia hợp đồng đầu tư theo hình thức đối tác công tư (sau đây gọi là PPP).
5. Các tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam.
33 33
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 33
Đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào Việt Nam
Thực hiện đầu tƣ trực tiếp dƣới hình thức góp
vốn, mua cổ phần:
• Trường hợp doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đầu tư, doanh nghiệp này phải thực hiện mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp;
• Các trường hợp khác thực hiện theo quy định tại Thông tư 05/2014/TT-NHNN của NHNN hướng dẫn việc mở và sử dụng tài khoản vốn đầu tư gián tiếp để thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài tại Việt Nam.
34 34
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 34
KHUNG CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ
ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM
Vai trò của NHTM
Các trƣờng hợp buộc phải qua DICA
Sử dụng tài khoản chuyên dùng DICA
Giám sát hoạt động thu chi tài khoản
Nội dung thu chi tài khoản DICA
CÔNG CỤ QUẢN LÝ
MỤC TIÊU - Giám sát dòng vốn
- Chế độ báo cáo, thống kê
CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ
Chế tài xử lý vi phạm
Sử dụng ngoại hối trên lãnh thổ
VỐN MỎNG
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 35
4.4. CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ NGOẠI HỐI ĐỐI VỚI HOẠT
ĐỘNG ĐẦU TƢ GIÁN TIẾP NƢỚC NGOÀI VÀO VIỆT NAM
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 36
Đầu tƣ gián tiếp nƣớc ngoài tại Việt Nam
Cơ sở pháp lý:
•Pháp lệnh ngoại hối; Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều Pháp lệnh ngoại hối;
•Luật Chứng khoán; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán;
•Luật Đầu tư;
•Thông tư số 05/2014/TT-NHNN ngày 12/3/2014 hướng dẫn việc mở và sử dụng tài khoản vốn ĐTGTNN vào Việt Nam để thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài vào Việt Nam
37 37
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn
Đầu tƣ gián tiếp nƣớc ngoài vào Việt Nam
Hình thức đầu tƣ gián tiếp nƣớc ngoài tại Việt Nam:
hoạt động của ngƣời không cƣ trú
• Góp vốn, mua cổ phần trong DNVN chưa niêm yết. • Mua bán chứng khoán trên TTCK Việt Nam; • Mua bán các giấy tờ có giá khác bằng đồng Việt Nam do
người cư trú là tổ chức được phép phát hành
• Ủy thác bằng đồng Việt Nam thông qua tổ chức được phép thực hiện nghiệp vụ ủy thác đầu tư (CtyCK, QLQ, TCTD). • Góp vốn, chuyển nhượng vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài (không trực tiếp tham gia quản lý) trong các quỹ đầu tư chứng khoán và công ty quản lý quỹ.
• Các hình thức đầu tư gián tiếp khác theo quy định của pháp
luật.
38 38
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn
Đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào Việt Nam
Phạm vi điều chỉnh - Mở và sử dụng tài khoản vốn đầu tư gián tiếp để thực hiện các giao dịch liên quan đến hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài tại Việt Nam
Đối tƣợng điều chỉnh - Nhà đầu tư nước ngoài là người không cư trú thực
hiện hoạt động đầu tư gián tiếp tại Việt Nam
Lƣu ý: Ngƣời nƣớc ngoài là ngƣời cƣ trú
39 39
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 39
Đầu tƣ gián tiếp nƣớc ngoài vào Việt Nam
Nguyên tắc chung
GIÁM SÁT
• Mọi hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài tại Việt Nam
phải được thực hiện bằng đồng Việt Nam.
• Các giao dịch liên quan đến hoạt động đầu tư gián tiếp phải thực hiện thông qua 01 (một) tài khoản vốn đầu tư gián tiếp mở tại 01 ngân hàng được phép.
•
Số dư trên tài khoản vốn đầu tư gián tiếp của nhà đầu tư nước ngoài không được chuyển sang tiền gửi có kỳ hạn và tiền gửi tiết kiệm.
•
Vai trò của NHTM
• Dòng vốn nóng???
40 40
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn
4.5. CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ NGOẠI HỐI ĐỐI VỚI HOẠT
ĐỘNG ĐẦU TƢ TRỰC TIẾP RA NƢỚC NGOÀI
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 41
Đầu tƣ trực tiếp ra nƣớc ngoài
Cơ sở pháp lý: • Pháp lệnh ngoại hối 2005; Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một
số điều của Pháp lệnh ngoại hối ngày 18/3/2013;
định
31/2021/NĐ-CP; Nghị
định
số
• Luật Đầu tư 2020 • Nghị số 124/2017/NĐ-CP
tư
• Thông
số 12/2016/TT-NHNN ngày 29/6/2016 hướng dẫn về quản lý ngoại hối đối với hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài
• Thông
tư số 31/2018/TT-NHNN ngày 18/12/2018 hướng dẫn về quản lý ngoại hối đối với đầu tư ra nước ngoài trong hoạt động dầu khí
42
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 42
Đầu tƣ trực tiếp ra nƣớc ngoài
Phạm vi điều chỉnh
- Mở, sử dụng tài khoản vốn đầu tư bằng ngoại tệ,
bằng đồng Việt Nam;
- Đăng ký, đăng ký thay đổi giao dịch ngoại hối liên
quan đến hoạt động đầu tư ra nước ngoài;
- Việc chuyển ngoại tệ ra nước ngoài trước khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài của nhà đầu tư;
- Chuyển lợi nhuận, thu nhập hợp pháp và vốn đầu tư ở
nước ngoài về Việt Nam
43
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 43
KHUNG CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ
ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP RA NƯỚC NGOÀI
5% tổng VĐT, <300.000USD
Sử dụng tài khoản chuyên dùng
Đăng ký tài khoản và tiến độ chuyển vốn
Hạn mức chuyển tiền trƣớc đầu tƣ
Tài khoản trƣớc đầu tƣ
CÔNG CỤ QUẢN LÝ
- Chế độ báo cáo, thống kê
CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ
MỤC TIÊU - Giám sát chặt chẽ dòng vốn ra - Hỗ trợ DN đầu tƣ ở nn
Chế tài xử lý vi phạm
Giám sát chuyển tiền vào/ra
Hoạt động cho vay ra nƣớc ngoài và đầu tƣ trực tiếp ra nƣớc ngoài
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 44
4.6. CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ NGOẠI HỐI ĐỐI VỚI HOẠT
ĐỘNG ĐẦU TƢ GIÁN TIẾP RA NƢỚC NGOÀI
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 45
Đầu tƣ gián tiếp ra nƣớc ngoài
Cơ sở pháp lý: • Luật Đầu tư;
• Pháp lệnh ngoại hối; Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung Pháp lệnh ngoại hối.
• Nghị định số 135/2015/NĐ-CP ngày 31/12/2015 quy định về đầu tư gián tiếp ra NN;
• Thông tư số 10/2016/TT-NHNN ngày 29/6/2016 hướng dẫn một số nội dung quy định tại NĐ số 135/2015/TT-NHNN về đầu tư gián tiếp ra nước ngoài
46 46
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn
Đầu tƣ gián tiếp ra nƣớc ngoài
PHƢƠNG THỨC QUẢN LÝ - Giới hạn phương thức đầu tư - Giới hạn đối tượng được đầu tư gián tiếp ra nước
ngoài
- Giới hạn công cụ đầu tư - Hạn mức đầu tư hàng năm - Giới hạn nguồn vốn đầu tư gián tiếp ra nước ngoài - Quy định về điều kiện được đầu tư gián tiếp ra
nước ngoài
- Các tỷ lệ an toàn khi đầu gián tiếp ra nước ngoài - Mở tài khoản/báo cáo/giám sát của NHTM
47 47
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn
PHƢƠNG THỨC VÀ ĐỐI TƢỢNG ĐẦU TƢ
Tự doanh
Ủy thác đầu tư
Cổ phiếu thưởng
Công ty chứng khoán,
Công ty quản lý quỹ
Cá nhân người lao động tại các DN FDI
Ngân hàng Thương mại
công ty quản lý quỹ, Ủy thác đầu tư
Quỹ đầu tư chứng khoán;
Hợp đồng ủy thác đầu tư
Doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm; NHTM; Công ty tài chính tổng hợp; Tổng công ty đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 48
Đầu tƣ gián tiếp ra nƣớc ngoài
Hình thức đầu tƣ: • •
Trực tiếp mua, bán chứng khoán, các giấy tờ có giá khác ở nước ngoài. Đầu tư thông qua việc mua, bán chứng chỉ quỹ đầu tư chứng khoán ở nước ngoài, ủy thác đầu tư cho các định chế tài chính trung gian khác ở nước ngoài.
Nguồn vốn đầu tƣ: • Nguồn ngoại tệ tự có; • Nguồn ngoại tệ tự cân đối (Ngân hàng thương mại, Công ty tài chính); • Nhà đầu tư không được sử dụng vốn vay để UT đầu tư và tự doanh đầu tư ra NN.
Công cụ đầu tƣ: do NHNN quy định trong từng thời kỳ • • •
Cổ phiếu được niêm yết trên thị trường chứng khoán ở nước ngoài; Chứng chỉ quỹ đầu tư chứng khoán; Trái phiếu, tín phiếu, kỳ phiếu của Chính phủ và của các tổ chức phát hành được xếp hạng tín nhiệm bởi các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế: Standard & Poor's, Moody's Investors Service và Fitch Ratings.
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 49
Đầu tƣ gián tiếp ra nƣớc ngoài
TỔNG HẠN MỨC ĐẦU TƢ = HẠN MỨC TỰ DOANH + HẠN MỨC ỦY THÁC
Tổng hạn mức đầu tư
Hạn mức ủy thác
Hạn mức tự doanh
Tổng số ngoại tệ trong nền kinh tế được dùng để đầu tư gián tiếp ra nước ngoài trong 1 năm
tổng số ngoại tệ tối đa hàng năm mà các tổ chức tự doanh được sử dụng để đầu tư gián tiếp ra nước ngoài
tổng số ngoại tệ tối đa hàng năm mà các tổ chức tự doanh được sử dụng để đầu tư gián tiếp ra nước ngoài
NHNN xác định và xác nhận đăng ký hạn mức ủy thác
Thủ tướng Chính phủ phê duyệt hàng năm
NHNN xác định và xác nhận đăng ký hạn mức tự doanh cho từng tổ chức tự doanh
Tỷ lệ đầu tƣ an toàn: Là tỷ lệ tối đa đƣợc phép đầu tƣ gián tiếp ra nƣớc ngoài, đƣợc tính bằng tỷ lệ % trên quy mô vốn
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 50
5. MỐI QUAN HỆ CÔNG VIỆC GIỮA CÁC VỤ CỤC
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 51
Quản lý các giao dịch vốn
MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC VỤ CỤC
DBTK
CQ TTGS
- BOP - Thống kê tiền tệ
- Giám sát an toàn hệ thống TCTD - Xử lý vi phạm HC
- HTQT về tự do hóa
dòng vốn
HTQT
THANH TOÁN
- Cam kết quốc tế
- Đầu tư quốc tế - Fintech
- Giám sát an toàn
CSTT
vĩ mô
ODTT
- Cảnh báo sớm
- Bộ ba bất khả thi - Cung cầu ngoại tệ và vốn khả dụng
- Phối hợp
- Các vấn đề pháp lý giao dịch cụ thể
Chi nhánh NHNN
PHÁP CHẾ
quản lý ngoại hối đ/v GDV
- Khung pháp lý
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 52
Quản lý các giao dịch vốn
Tóm lại
1. Phân biệt đƣợc giao dịch vốn và các giao dịch khác
2. Điều kiện để tự do hóa dòng vốn
3. Thứ tự tự do hóa dòng vốn
4. Thực trạng quản lý dòng vốn: Dòng vốn ra đƣợc quản lý
chặt so với dòng vốn vào
5. Tƣ duy phân tích sự việc => tìm văn bản pháp lý có liên
quan => Mối quan hệ công việc giữa các Vụ cục
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 53
Bản quyền: Trường Bồi dưỡng cán bộ Ngân hàng www.truongnganhang.edu.vn 54
