TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KHOA HỌC – BỘ MÔN SINH HỌC
CHƯƠNG 8
MÁU, HỆ TUẦN HOÀN VÀ ĐÁP ỨNG MIỄN NHIỄM Ở ĐỘNG VẬT HỮU NHỦ
GIẢNG VIÊN: NGÔ THANH PHONG
1
NỘI DUNG GIÁO TRÌNH
I. MÁU
II. HỆ TUẦN HOÀN
III. CÁC CƠ CHẾ MIỄN NHIỄM
2
IV. HỘI CHỨNG AIDS
I. MÁU
3
4
1. CÁC THÀNH PHẦN CỦA MÁU
1. CÁC THÀNH PHẦN CỦA MÁU
MÁU (MÔ LIÊN KẾT-MÔ MẠCH)
YẾU TỐ HỮU HÌNH (CÁC TẾ BÀO) 40-50%
CHẤT DỊCH CƠ BẢN (HUYẾT TƯƠNG) 50-60%
HỒNG CẦU (95,1%)
BẠCH CẦU (0,1%) TIỂU CẦU (4,8%)
- NƯỚC (92%) - CÁC CHẤT HÒA TAN + Ion vô cơ và muối + Protein huyết tương + Chất hữu cơ – chất dd + Chất thải có N + Các sản phẩm đặc biệt + Khí hòa tan
5
6
1. CÁC THÀNH PHẦN CỦA MÁU (tt)
1. CÁC THÀNH PHẦN CỦA MÁU (tt)
BẠCH CẦU:
- NHIỀU LOẠI KHÁC NHAU (NHUỘM MÀU)
- BẢO VỆ CƠ THỂ, ĐÁP ỨNG MIỄN NHIỄM
- SỐ LƯỢNG:
- NHÂN TO, HÌNH DẠNG KHÔNG ỔN ĐỊNH
+ 7.000-10.000/mm3: Bình thường + 12.000 – 13.000/mm3: Nhiễm trùng máu + 15.000/mm3 trở lên: Bạch cầu ác tính
7
1. CÁC THÀNH PHẦN CỦA MÁU (tt)
HỒNG CẦU:
- TÍCH TỤ NHIỀU HEMOGLOBIN
- VẬN CHUYỂN O2 VÀ CO2
- 5 TRIỆU/mm3; ĐỜI SỐNG 120 NGÀY
- BỊ PHÁ HỦY Ở GAN VÀ TỤY (2 triệu HC/giây)
8
- HÌNH ĐĨA, LÕM 2 MẶT
1. CÁC THÀNH PHẦN CỦA MÁU (tt)
1 Hb GỒM CÓ: 1 GLOBIN VÀ 4 NHÓM HEM
Hemocyamin nhân Sulfate Cu
9
10
1. CÁC THÀNH PHẦN CỦA MÁU (tt)
1. CÁC THÀNH PHẦN CỦA MÁU (tt)
TIỂU CẦU:
- LÀ TẤM MÁU DO TẾ BÀO CÓ NHÂN KHỔNG
LỒ MEGAKARYOCYTE THẮT EO
- KHÔNG MÀU, KHÔNG NHÂN, NHIỀU HẠT
- CÓ VAI TRÒ TRONG ĐÔNG MÁU (Ngưng kết
và phóng thích serotonin gây co mạch)
- 250.000/mm3
11
12
1. CÁC THÀNH PHẦN CỦA MÁU (tt)
13
2. SỰ ĐÔNG MÁU
2. SỰ ĐÔNG MÁU
Prothrombin thromboplastin, Ca++ Thrombin
Fibrinogen Fibrin
Có 13 yếu tố tham gia vào quá trình đông máu
14
II. HỆ TUẦN HOÀN
15
16
1. CON ĐƯỜNG TUẦN HOÀN
1. CON ĐƯỜNG TUẦN HOÀN
TĨNH MẠCH CỬA
TÂM NHỈ PHẢI
TÂM THẤT PHẢI
ĐỘNG MẠCH PHỔI
TĨNH MẠCH PHỔI
TÂM NHỈ TRÁI
TIỂU TĨNH MẠCH
TIỂU ĐỘNG MẠCH
TÂM THẤT TRÁI
ĐỘNG MẠCH CHỦ
17
1. CON ĐƯỜNG TUẦN HOÀN (tt)
CHÚ Ý:
- ĐỘNG MẠCH – TĨNH MẠCH
- MÁU ĐỎ TƯƠI – MÁU ĐỎ THẨM
- TRAO ĐỔI KHÍ Ở PHỔI - Ở MÔ
- SỰ VẬN CHUYỂN O2 VÀ CO2
18
- BUỒNG MAO MẠCH
19
1. CON ĐƯỜNG TUẦN HOÀN (tt)
20
1. CON ĐƯỜNG TUẦN HOÀN (tt)
2. SỰ BƠM MÁU
HOẠT ĐỘNG CỦA TIM:
21
- NHỊP NHÀNG, 1 CHU KỲ TIM GỒM CÓ TÂM TRƯƠNG (GIÃN) VÀ TÂM THU (CO) - DIỄN BIẾN MỘT CHU KỲ TIM - TÍNH TỰ ĐỘNG CỦA TIM - TIẾNG TIM VÀ ĐIỆN TIM
2. SỰ BƠM MÁU (tt)
HUYẾT ÁP:
- KHI TIM CO BÓP TỐNG MÁU VÀO ĐỘNG MẠCH ÁP SUẤT TÁC ĐỘNG LÊN THÀNH MẠCH HUYẾT ÁP
- THÀNH ĐỘNG MẠCH CO DUY TRÌ HUYẾT ÁP
- TÂM THU HA TỐI ĐA (120mmHg)
- TÂM TRƯƠNG HA TỐI THIỂU (80mmHg)
22
2. SỰ BƠM MÁU (tt)
TỐC ĐỘ DÒNG MÁU:
- NGUYÊN NHÂN: DO CHÊNH LỆCH BỀ MẶT
- CHẬM DẦN: ĐM TIỂU ĐM MAO MẠCH
CẮT NGANG VÀ HUYẾT ÁP
CHỨC NĂNG CỦA MAO MẠCH:
- MAO MẠCH CÓ ĐƯỜNG KÍNH NHỎ, PHÂN
NHÁNH NHIẾU, THÀNH MAO MẠCH
MỎNG ĐẢM BẢO TRAO ĐỔI CHẤT
23
3. HỆ BẠCH HUYẾT
-Tập trung ở những vùng cửa ngõ, dễ bị nhiễm khuẩn
- Bao gồm đại thực bào, Lympho bào…
- Chức năng: bảo vệ cơ thể
24
III. CƠ CHẾ MIỄN NHIỄM
25
III. CƠ CHẾ MIỄN NHIỄM
CƠ THỂ
VI KHUẨN VIRUS TẾ BÀO GHÉP ĐỘC TỐ HẠT PHẤN
KHÁNG THỂ (Antibody)
26
KHÁNG NGUYÊN (Antigen)
III. CƠ CHẾ MIỄN NHIỄM (tt)
- LYMPHO BÀO B
MIỄN NHIỄM ĐÁP ỨNG QUA THỂ DỊCH: - THỂ DỊCH: MÁU, BẠCH HUYẾT, DỊCH MÔ
MIỄM NHIỄM ĐÁP ỨNG QUA TẾ BÀO TRUNG GIAN:
- ĐÁP ỨNG BẰNG LYMPHO BÀO T TẾ BÀO
MANG KHÁNG NGUYÊN
- ĐẠI THỰC BÀO TÓM LẤY VÀ TIÊU DIỆT TẾ
BÀO CÓ KHÁNG NGUYÊN
27
28
III. CƠ CHẾ MIỄN NHIỄM (tt)
29
III. CƠ CHẾ MIỄN NHIỄM (tt)
IV. HỘI CHỨNG AIDS
30
1. CÁC THÀNH PHẦN CỦA MÁU
SIÊU KHUẨN HIV
TẤN CÔNG LYMPHO BÀO T
TIÊU HỦY ĐÁP ỨNG MIỄN NHIỄM
31
