Bài giảng Tài chính công - TS. Phan Hữu Nghị

Tài chính công Cao h c – Kỳ hè 2010 – K17-18

ọ

ữ

ị

TS. Phan H u Ngh Khoa Ngân hàng – Tài chính nghiph@neu.edu.vn

H C ?? Đ C ??

Ọ

Ọ

Ti uể H CỌ Trung H CỌ Đ i ạ H CỌ CaO H CỌ

Bài đ c ph l c 1

ụ ụ

ọ

Ọ

Ộ

Ờ

Ọ

Đ C M T NGÀY? hay H C M T GI ? ĐI H C? hay T Đ C?

Ộ Ự Ọ

Ọ

ế

ệ

t Nam lãng phí 1 t ả

ề

t Nam không nên ng i m t ch

Bài đ cọ ng kinh t - Tham nhũng và tăng tr ưở $/năm??? - Vi ỷ - Đánh giá kh năng qu n lý qu c gia. ả - L i bàn v ch t l ạ ấ ượ - Đ u t ầ ư - Vi ệ

ố ng tăng tr ng và đ u t ầ ư ưở lãng phí nguy hi m h n tham nhũng ơ ể ộ ồ

ỗ

Bài 1- Câu h i ỏ

 1./ Thu -Phí – L phí s khác bi

ệ ệ ơ ả

 2./ Các mô hình l a ch n công có th áp d ng trong

ố ả ế ấ

t c b n? ch c ủ ớ ổ ứ nh th nào? ư ế ế ụ ể

ự B n ch t m i quan h gi a chính ph v i t ệ ữ cá nhân trong vòng tu n hoàn kinh t ầ ọ ự ế ầ

c ph n hoá DNNN th nào? ổ  3./ Chính sách tài khoá và ti n t ph n ánh trong ề ệ ả

ệ t nam đ t hi u qu Pareto (hi u qu ả ả ệ

t ầ  4./ Kinh t ố ư vòng tu n hoàn kinh t ? ế Vi ạ ế ệ i u) có đ t công b ng xã h i không? ằ ạ ộ

ủ

Nguyên nhân c a th t b i chính sách ấ ạ công và hi u qu Pareto

ệ

ả

 5./ Đ c quy n không đ t đ ề

ộ ạ ượ

c hi u qu Pareto? ả m c r t

ế ấ

ắ ng di n chính sách ươ ỉ ố ạ ệ

ệ 6./ Năm 2006-2007 Hà tây cũ x p ế ở ứ ấ th p ch s PCI (x p trên Đ cNông và Lai Châu)? T i sao? (trên ph công)

i dân tr ườ

ự ị

c chính sách  7./ Ph n ng c a ng ướ ủ ả ứ c b ô tô tai Sàigòn và t m th i phí tr tăng l ướ ờ ạ ạ ệ i Hà n i, d đoán c a anh, ch ? ch a tăng t ủ ộ ạ ư i Đà n ng và Hà 8./ So sánh quy ho ch đô th t ị ạ ẵ ạ i 2 t nh này? N i? Bình lu n khung giá đ t t ấ ạ ậ ộ ỉ

Bài t pậ

 ChÝnh phñ bué c c ¸c h·ng hµng kh«ng ph¶i bay nh÷ng tuyÕn bay mµ h·ng thÊy kh«ng c ã l·i. Gi¶ s ö h·ng hµng kh«ng c ho r»ng c hi phÝ x· hé i biªn c ña viÖc më c ¸c tuyÕn bay ®ã lín h¬n mø c g i¸ mµ kh¸c h hµng muè n tr¶. H·y dïng ®å thÞ minh ho ¹ c hÝnh phñ c ã thÓ c an thiÖp vµo thÞ tr­ ê ng nµy nh­ thÕ nµo ®Ó thuyÕt phô c ®­îc c ¸c h·ng hµng kh«ng më c ¸c tuyÕn bay nµy. Cho biÕt tæ n thÊt phó c lîi c ña s ù c an thiÖp nµy? Ai ®­îc lîi vµ ai c hÞu thiÖt tõ quyÕt ®Þnh c ña c hÝnh phñ?

 NÕu tro ng tr­ê ng hîp nhµ n­íc trî c Êp (hay trî g i¸ ®è i víi s ¶n phÈm n«ng ng hiÖp )®­îc b¸n tro ng n­íc vµ b¸n ra n­íc ng o µi c ña c ¸c hé s ¶n xuÊt n«ng ng hiÖp. Hay ph©n tÝc h phó c lîi tro ng tr­ê ng hîp nµy.

t Nam

Bài t p: Giá đi n sinh ho t Vi ệ

ậ

ạ

ệ

Giá VND B cậ Đ nh m c b c ậ ứ ị

1 2 3 4 5 6 0-50 50-100 100-150 150-200 200-300 Trên 300 600 1004 1214 1594 1722 1844

Câu h i ???? ỏ

 1./ Phân tích m c đích (B n ch t) c a bi u giá trên  2./ Ch ra h n ch c a bi u giá và đ xu t gi

ụ ấ

i pháp ả ể ế ủ ủ ề ể ấ ả ỉ

theo lý thuy t đ nh giá hai ph n

 3./ So sánh v i các n

ầ c trên th gi i?(n u có thông ế ớ ướ ế ạ ế ị ớ

tin)

ệ ớ

ng bán phá giá ệ ượ ủ

 4./ Liên h v i các ngành khác.  5./ C s phân tích c a hi n t ợ

i đa l i nhu n ?? ậ ơ ở ố nh m t ằ

Câu h i ??/ ỏ

ạ ễ ủ ươ

Liên h v i m t s ch ố ẻ ụ 1./ T i sao ch ệ ớ

ộ ứ ế

ủ ươ 2./ M t trong nh ng c s đ t ra m c thu TTĐB là ơ ở ặ ự

3./ Tình hu ng: C s nào nói r ng: Công ty (T p

ng trình tiêm ch ng tr em mi n phí? ng trình m c tiêu qu c gia? ộ ố ữ MEC c a ngo i ng tiêu c c? ạ ứ ằ ẩ ố ế ế ơ ở ấ ệ ậ

ậ ỷ ả ự t c a môi ệ ố ủ

ườ

ể ế ầ

đoàn) ch bi n, xu t nh p kh u thu s n th c hi n các công đo n t A-Z là bi u hi n t ể ạ ừ ng và xã h i? tr ộ ọ ấ ạ 4./ Yêu c u h c viên: Tìm hi u thu Pigou - Hi p c l n, n ế c ệ ướ c ướ ướ ớ ụ

Kyoto th t b i khi thuy t ph c các n phát tri n?ể

Thu phí t

i Vi

t Nam?

ạ

ệ

ng, Tình hu ng: Sài gòn th ố ắ

ộ ầ

ng ti n ề ấ ố ươ

ng xuyên x y ra t c đ ườ ả ườ chi phí xã h i m t đi m t năm g n 2t $. Chính ỷ ộ quy n thành ph quy t đ nh thu phí ph ệ ế ị giao thông. ố ị ệ ệ

ủ

ể ờ

ủ ế

- Thu c đ nh 2tri u/xe máy/năm và 6 tri u/ôtô/năm - Thu phí khi xe ra – vào c a ngõ thành ph . ố cao đi m, ngày cao đi m - Thu phí vào gi ể Bình lu n c a anh, ch d a trên lý thuy t thu phí đ i ố ị ự ậ phí? v i HHCC? Liên h r ng v i thu phí khác và l ớ ệ ộ ệ ớ

Bài t pậ

§­ê ng c Çu vÒ l­u l­îng g iao th«ng trªn tuyÕn ®­ê ng tro ng nh ngữ

ng µy b×nh th­ê ng lµ Qt= 40.000 –2p, ng µy c ao ®iÓm lµ Qd=100.000 –2p. Víi Q lµ s è l­ît ®i l¹i vµ p lµ mø c phÝ ®­ê ng tÝnh b»ng VND. Co n ®­¬ng nµy s Ï t¾c ng hÏn khi c ã qu¸ 50.000 l­ît qua l¹i. Khi c ã t¾c ng hÏn th× c hi phÝ biªn c ña viÖc s ö dô ng c o n ®­ê ng b¾t ®Çu t¨ng the o hµm s è MC=2Q.(Q lµ s è l­ît xe v­ît qu¸ g iíi h¹n g ©y t¾c ng hÏn).

 Ng µy th­ê ng c ã c ©n thu p hÝ kh«ng ?  Ng µy c ao ®iÓm c ã c Çn thu? Mø c thu lµ b ao nhiª u?  NÕu kh«ng thu p hÝ th× tæ n thÊt p hó c lîi tro ng ng µy c ao ®iÓm lµ

b ao nhiª u?

 Chi p hÝ v Ën hµnh c ho v iÖc thu p hÝ tÝnh trung b ×nh lµ

16.000®ång /l­ît. VËy c ã nª n thu p hÝ kh«ng

Câu h i?/ỏ

1./ H s Gini = 0 xã h i đó s không có ng i s ng ẽ ườ ố

ộ i m c nghèo đói. d ệ ố ướ ứ

ọ ạ ể ệ

ấ công b ng theo chi u d c.

ứ ằ ộ ủ

i 2 t nh c a i m c nghèo 2./ Chính sách l y đi m thi vào cao h c hi n nay t o ọ ủ ỉ ạ ướ ỉ ứ ư ố

ề 3./ M c đ nghiêm tr ng c a nghèo đói t ọ Vietnam nh nhau khi ch tiêu s ng d đói b ng nhau?

ủ ủ ấ

ự ự ế ọ ộ

ữ ế ả

ằ 4./ Ch ươ ả ứ i xã h i th nào? ng ng trình chi tiêu c a Chính ph là t m g ươ ph n chi u s l a ch n c a xã h i và Chính ph ? ủ ủ M c chi tiêu công gi a các ngành ph n chi u phúc l ợ ế ộ

ắ ự

ầ ư

ự

ọ

Các quy t c l a ch n d án đ u t công c ngộ

ự

ể

ự

D án có th chia nhỏ

D án không th ể chia nhỏ

ậ

Quy mô NSNN c ố đ nhị

ế

Phân ngân sách cho các d án đ n khi ự MB b ng nhau ằ

Chon t p h p các d ợ ự i i t ng l án mang l ợ ạ ổ ích ròng là l n nh t ấ ớ

ự

Quy mô NSNN không c đ nh

t c các d ự i ích ròng

ố ị

ấ ả ợ

M r ng các d án ở ộ đ n khi MB = 1 hay ế i ích ròng biên = 0 l ợ

Chon t án có l ngươ d

TS. Phan H u Ngh ị

ữ

Bài 3 Ngân sách nhà n

cướ

ữ

TS. Phan H u Ngh ị Khoa NHTC

Th c tr ng thu chi NSNN

ự

ạ

ổ ổ

ng?

ươ

 T ng thu?  T ng chi?  Cân đ i NSNN. ố  Vay n c a chính ph . ủ ợ ủ  Phát hành ti n? Không có? ề  Th c tr ng thu-chi NSNN c p đ a ph ị ấ ng?  Th c tr ng chi NS c p trung ươ

ự ự

ạ ạ

ấ

Câu h i??? ỏ

ộ

ị

ng đ n phát tri n kinh t

và TNBQ đ u

 Phân tích tác đ ng c a thu-chi NSNN đ a ủ ầ ể

ế

ế

ph ng

ề

ị ổ ị

 Mi n núi bao gi theo k p mi n xuôi? ờ đu i k p thành th ?  Mi n xuôi bao gi ị ờ  H i phòng s b t k p Hà n i? Và Hà n i s ộ ẽ ộ b t k p TP HCM v kinh t ?

ươ i?ườ ề ề ả ắ ị

ẽ ắ ị ề

ế

Medium-Term Expenditure Framework (MTEF) – Ngân sách truy n th ng?

ố

ề

 MTEF và Ngân sách truy n th ng có nh ng đi m

ữ ể ố

khác nhau?? S c n thi ự ầ

ề t c a MTEF?? ế ủ ả ợ ể

ươ

 Vay n có th coi là kho n thu tr  Chi NSNN là t m g ấ i phát tri n kinh t ể ố

ng l ng ph n chi u s l a ch n ả xã h i c a m t qu c ướ ế ộ ủ c thu ? ế ự ự ộ ọ ố ế

 Đ u th u trái phi u chính ph và các v n đ liên ng, công c …)?? N công

ủ ầ ấ đ ườ gia? ấ

ế ị ườ ề ợ ụ

quan (Lãi su t, th tr c a m t qu c gia? ủ ấ ố ộ

Bài 3 – H th ng thu

ệ ố

ế

ị

Phan H u Ngh ữ Khoa Ngân hàng Tài chính

Yêu c u ki n th c v thu

ứ ề

ế

ầ

ế

ộ

ế

ế

ề

ắ

ế

ủ

ộ

 Vai trò thuế ng n p thu - ch u thu  Đ i t ế ị ố ượ  Căn c tính và thu su t ấ ế ứ  Nguyên t c đánh thu và quy n đánh thu  Tác đ ng c a thu ế  Tính ch t chung c a m t h th ng thu ủ ấ

ộ ệ ố

ế

Câu h i??? ỏ Thu su t- S phân bi

t đ i x ?

ự

ế

ấ

ệ ố ử

Thu nh p ch u thu

Thu nh p ch u thu

ậ

ị

ế

ậ

ị

ế

B c ậ thuế

Thu ế su t %ấ

B c ậ thuế

Thu ế su t %ấ

1 2 3 4 5

0 10 20 30 40

0-5 tri uệ 5-15 tri uệ 15-25 tri uệ 25-40 tri uệ >40 tri uệ

1 2 3 4 5

0 10 20 30 40

0-8 tri uệ 8-20 tri uệ 20-50 tri uệ 50-80 tri uệ >80 tri uệ

Tình hu ngố

ế

 Lãi 500 tri u?ệ  Lãi 2.5 t VND? ỷ VND?  Lãi 10 t ỷ  …….  N p thu TNCN hay TNDN???? ộ  Ti n s ch là gì? ạ ề

ị ườ

ng BĐS b ng công c Qu n lý th tr ụ ằ thu ? Cách nào? VAT B t đ ng s n?? ấ ộ

ả ế

ả

Chuyên đ 1: T ng quan v thu qu c t

ố ế

ổ

ề

ế

ề

ệ

đ i v i m i n

c

ụ

ỗ ướ

 Các khái ni m c b n ơ ả  M c tiêu thu qu c t ố ế ố ớ ế  Các nguyên t c thu qu c t ố ế ế ắ

Các khái ni m c b n ệ

ơ ả

ố ế

 Thu qu c t ế Kh¸i niÖm vÒ "thuÕ quèc tÕ" hay nãi mét c¸ch chÝnh x¸c h¬n "luËt thuÕ cã tÝnh chÊt quèc tÕ" ®­îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh c¸c khÝ a c¹nh què c tÕ cña luËt thuÕ cña c¸c què c gia. Nhin chung, luËt thuÕ cña mçi quèc gia ®Òu ®­îc x©y dùng trªn c¬ së ®Æc quyÒn cña quèc gia ®ã vµ phÇn lín kh«ng mang ý nghÜa quèc tÕ.

Theo tõ ®iÓn thuËt ng÷ thuÕ quèc tÕ, kh¸i niÖm thuÕ quèc tÕ ®­îc ®Þnh nghÜa nh­ sau: "VÒ mÆt truyÒn thèng, thuÕ quèc tÕ lµ kh¸i niÖm ®Ó chØ c¸c c¸c qui ®Þnh cña hiÖp ®Þnh thuÕ nh»m gi¶m bít viÖc ®¸nh thuÕ trïng quèc tÕ. Trong mét ph¹m vi r«ng h¬n, thuÕ quèc tÕ bao gåm c¸c qui ®Þnh luËt ph¸p cña néi luËt xö lÝ ®èi víi thu nhËp cã nguån n­íc ngoµi cña ®èi t­îng c­ tró (thu nhËp toµn cÇu) vµ thu nhËp cã nguån trong n­íc cña ®èi t­îng kh«ng c­ tró

Các khái ni m c b n ệ

ơ ả

ch c (Doanh nghi p) ớ ổ ệ

 N i c trú đ i v i cá nhân ơ ư  C s th ơ ở ườ - Thành l p ậ ở

ố ớ ng trú v i t đâu? -Tr s đi u hành? – N i ra quy t ứ ụ ở ề ế ơ

ậ ế đ nhị ồ

ậ ị

c ướ ế

c.

 Ngu n thu nh p: Nguyên t c đánh thu theo ngu n ắ ồ phát sinh thu nh p: Đ a đi m phát sinh ho t đ ng ạ ộ ể ng m i và có thu nh p – N c ti p nh n đ th ượ ậ ậ ạ ươ quy n đánh thu tr ề ấ ứ

ra n c ế ướ  N i xu t x ; Qu c gia vùng lãnh th đ u t ố ổ ầ ư ướ

ơ ngoài.  Đi m đ n ể ế

đ i v i m i

ế

ố ế ố ớ

ỗ

M c tiêu thu qu c t n

ụ cướ

Yêu c u: Đ đ t đ

ể ạ ượ

c m c tiêu c n có s ph i h p gi a các ự

ố ợ

ụ

ữ

ầ

ầ ố

ố

ữ

ằ ả

ề ộ ị

ng đ i v i v i thu n i đ a t

qu c gia. ự các giao d ch: Đ m b o ngu n thu n i đ a- H n ch sinh t ế ư nh h ưở ả ả ả

ữ

c (Hi p

c

ế

ả

ế

ạ

ấ

- Trung l p đ i v i xu t kh u nh p kh u v n: Tránh gay thi

ậ

ấ

ẩ

t h i ệ ạ ố c ngoài và doanh nghi p ệ

ẩ ra n ướ

 Có s phân chia công b ng gi a các qu c giá v ngu n phát ồ ạ ồ ả ị . cam k t qu c t ố ế ộ ị ừ ố ớ ớ ế i n p thu :  Đ m b o công b ng gi a nh ng ng ế ườ ộ ữ ằ trong n - Tăng kh năng c nh tranh c a kinh t ủ ệ ướ ướ ạ Kyoto). H n ch xu t kh u v n và công ăn vi c làm: Chính ệ ố ẩ sách làm nghèo hàng xóm ậ ố ớ cho Cty Đa qu c gia khi đ u t ầ ư ố trong n

c.ướ

ế

ố ế

ộ

ế

ằ

- tác ng v n và ố

Các nguyên t c thu qu c t ắ đ ng d n cân b ng th tr ị ườ TT hàng hóa

 Nguyên t c ngu n: Tránh các tranh ch p và khó

ắ ấ ồ

ả ệ

 Nguyên t c c trú: xung đ t luon x y ra: Có th ể

khăn trong vi c qu n lý ngu n thu nh p phát sinh – Nguyên t c chung đánh thu : Dòng ti n? ồ ế ậ ề

ả ộ

ư ố ị ế ợ ư

c B??? ệ ạ ướ i n ạ ướ

ộ ố thu đ theo đu i các l i ích và m c đích khác. ắ ắ đánh theo qu c t ch.  Nguyên t c k t h p ngu n và và c trú. ồ ắ Ví d : S ng t c A làm vi c t ụ ố M t s vùng lãnh th không thu thu , không thu đ ủ ổ ợ i n ế ụ ế ể ổ

ế

ệ

Chuyên đ 2: ề Đánh trùng thu và bi n pháp tránh đánh trùng thuế

-- Nguyên nhân trùng thuế -- Tác h i trùng thu ế ạ -- Các bi n pháp tránh đánh trùng thu ệ

ế

Khái ni mệ

 иnh thuÕ trïng què c tÕ[1]1 lµ hiÖn t­îng hai hoÆ c nhiÒu què c gia (vïng l·nh thæ ) cïng ¸p dông c¸c lo¹i thuÕ t­¬ng tù trªn cïng m é t kho¶n thu nhËp chÞu thuÕ hoÆ c tµi s ¶n chÞu thuÕ cña cïng m é t ®è i t­îng né p thuÕ trong cïng m é t thê i kỳ tÝ nh thuÕ. [1] ViÖc dïng thuËt ngữ "®¸nh thuÕ trïng quèc tÕ " ë ®©y ®Ó ph©n biÖt víi ®¸nh thuÕ trïng x¶y ra trong khi thiÕt kÕ luËt thuÕ thu nhËp t¹i mèi n­íc trong quan hÖ giữa lîi nhuËn, cæ tøc vµ thu nhËp cña cæ ®«ng mµ kh«ng thuéc ph¹m vÞ cña bµi nµy.

Nguyên nhân trùng thuế

ề

ư hay t

ổ

 C trú trùng: Hai qu c gia đ u coi công dân ố ố ượ

ng đánh thu . ế

ứ ồ

ộ ộ

ậ

ch c đó là đ i t  Trùng ngu n (Xung đ t n i lu t)  C nh tranh ngu n và n i c trú: M t n

c coi

ộ ướ

ạ

i nhu n (thu trùng v kinh t ):

là ngu n m t n ồ ỉ

ề

ơ ư c coi là c trú ư ậ

ế

ề

ế

 Đi u ch nh l ị

ồ ộ ướ ợ ề ề

ỉ

quy đ nh v đi u ch nh chi phí phát sinh nghĩa v thu . ế ụ

Tác h i c a trùng thu

ạ ủ

ế

 Đ i v i n - Mçi c«ng ti ®a quèc gia ngµy nay cã thÓ triÓn khai ho¹t ®éng ë nhiÒu n­íc h¬n mäi thêi k× tr­íc ®ã. (ThÝ dô: Google, Apple). - Sè l­îng c¸c c«ng ti ®a quècgia cã doanh thu hµng năm h¬n 200 tØ USD (nghÜa lµ b»ng víi GDP cña c¶ New Dealand vµ Papur New Guinea c«ng l¹i) cã xu h­íng ngµy cµng tăng.

- 100 c¸c c«ng ti ®a quèc gia hµng ®Çu hiÖn nay ®ang së hưu

36% tµi s¶n cña thÕ giíi.

-Hơn mét nöa trong tæng sè giao dÞch mua b¸n toµn cÇu hiÖn

nay lµ giao dÞch mua b¸n trong néi bé c¸c c«ng ti ®a quèc gia.

 Đ i v i n

(n c đ u t c phát tri n) ố ớ ướ ầ ư ướ ể

: Đang phát tri n ố ớ ướ c ti p nh n đ u t ậ ầ ư ế ể

ệ

Các bi n pháp tránh đánh trùng thuế

ế ươ

ứ ơ

ươ ươ ươ ươ ệ ơ ị

ng th c tránh đánh thu trùng ng: ứ ng: h n 2000 hi p đ nh ứ ế

ế

ế

 Các ph ng th c đ n ph - Ph ng th c song ph - Ph  Các bi n pháp tránh đánh trùng thu ệ - Mi n thu ễ - Kh u tr thu ấ ừ - Tr chi phí (Coi thu nh môt kho n phí) ế ừ - Khoán thuế

ư ả

Chuyên đ 3: Hi p đ nh thu

ệ

ề

ị

ế

 Khái ni m: Là văn b n ký k t gi a các qu c gia

ệ ữ ế ố

ụ ỗ ị

ch c, cá nhân. (Đ i t ằ ế ự ố ượ ủ ứ ổ

ả nh m phân đ nh quy n và nghĩa v m i bên đ i v i ố ớ ề thu tr c thu c a các t ng thu )ế

ế

 Khái quát chung v Hi p đ nh thu ị - B n ch t c a hi p đ nh thu + Quan h hi p đ nh v i n i lu t: Tùy t ng qu c gia

ả ệ

ề ệ ị ớ ộ ế ậ ừ ố

ấ ủ ệ ệ c quy đ nh trong n i lu t hay hi n pháp. Giá ậ ượ ế ộ ị ị

ơ

ụ ậ ạ

thu c vào nhà n mà đ tr pháp lý cao h n lu t. ậ ị + Ph m vi áp d ng: T t c các lo i thu nh p và tùy ấ ả c 1 c p hay 2 c p ấ ạ ộ ướ ấ

Khái quát chung v Hi p đ nh thu

ề ệ

ị

ế

ị ệ

i tr n l u thu ( Ví d chuy n l ế ể ợ i nhuaajj v ề

n ụ c hoàn thu không khai?)

+ Không phân bi ng ữ ẳ ố ượ

- Các m c tiêu c a hi p đ nh: ủ ụ + Tránh đánh trùng + Ch ng l ạ ố ậ ố ế ướ t đ i x : Bình đ ng gi a đ i t ệ ố ử ư ế

c trú và không c trú: Thu nhà th u?? ư ế ầ

ệ ị

i hi p đ nh i quy t tranh ch p: là Hi p đ nh ấ ệ ệ ả ị

+ Có c ch gi ế ả ơ - M u hi p đ nh và di n gi ễ ị ẫ i thích hi p đ nh. - Gi ệ ả ị

N i dung c b n c a hi p đ nh thu

ơ ả

ủ

ộ

ệ

ị

ế















Nh×n chung, mét hiÖp ®Þnh thuÕ dï d­îc kÝ kÕt trªn c¬ së MÉu OECD. MÉu UN hay MÉu riªng cña c¸c quèc gia ®µm ph¸n bao giê còng bao gåm 7 Ch­¬ng víi kho¶ng 28-30 ĐiÒu (Xem chi tiÕt Phô lôc 1) ®­îc kÕt cÊu víi c¸c phÇn nh­ sau: PhÇn c¸c ®Þnh nghÜa c¬ b¶n cña HiÖp ®Þnh gåm 2 ch­¬ng ®Çu víi 5 ĐiÒu PhÇn ph©n chia quyÒn ®¸nh thuÕ ®èi víi mét sè loai thu nhËp c¬ b¶n gåm 16-17 ĐiÒu cña Ch­¬ng III. Tr­êng hîp cac sn­íc kÝ kÕt c¶ thuÕ ®èi víi tµi s¶n thi sÏ cã thªm mét ĐiÒu cña Ch­¬ng IV. PhÇn qui ®Þnh c¸c biÖn ph¸p tr¸nh ®¸nh thuÕ hai lÇn gåm 1 ĐiÒu cña Ch­¬ng V. PhÇn mét sè c¸c qui ®Þnh ®Æc biÖt gåm 3 ĐiÒu cña Ch­¬ng VI. PhÇn nµy gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ kh«ng ph©n biÖt ®èi xö, trao ®æi th«ng tin vµ thñ tôc tho¶ thuËn song ph­¬ng. PhÇn HiÖu lùc vµ kÕt thóc hiÖp ®Þnh gåm 2 Điªu cña Ch­¬ng VII. Đi u 23: Các bi n pháp tránh đánh trùng thu

ề

ệ

ế

BI N PHÁP TRÁNH ĐÁNH THU HAI L N

Ầ

Ế

Ệ

ầ

ế ế

ầ

 Mi n thu toàn bô (toàn ph n)  Mi n thu lũy ti n ế  Kh u tr toàn b (toàn ph n) ộ ừ  Kh u tr ph thông ổ ừ

ễ ễ ấ ấ

Mi n thu toàn b (toàn ph n)

ộ

ế

ễ

ầ

Coi nh không có thu nh p tính thu t

ư

ậ

c i cty

i n ế ạ ướ ạ

ị

ậ

ngoài khi xác đ nh thu nh p tính thuê t m . ẹ ụ

ỷ

c ngoài TNTT là 100 t

Ví d : Cty m TNTThue: 450 t ẹ - Chi nhánh n ướ - Nghĩa v thu Cty là 450 t ế

ụ

ỷ

ỷ x thu su t ấ ế

Mi n thu lũy ti n ế

ế

ễ

ỷ

c ngoài TNTT là 100 t

ẹ

ơ

ướ ố i 500ty là 25%, 500-1000ty là

ướ

Cty m TNTThue: 450 t ẹ - Chi nhánh n ỷ - Thu su t qu c gia n i Cty m có tr s ế ụ ở ấ chính là: d 28%

- Thu c a Cty m = 450 x 28%=126 ẹ

ế ủ

Kh u tr toàn b (toàn ph n)

ừ

ộ

ấ

ầ

ỷ

c ngoài TNTT là 100 t ỷ ướ

ố ấ ủ

c có CTy ấ ủ ướ

Cty m TNTThue: 450 t ẹ - Chi nhánh n - Thu su t c a qu c gia có chi nhánh c a CTy m ẹ ủ ế s là 20% hay 30%. Thu su t c a n ả ử ẹ ố ư ế

gi ế m đóng tr s chính là 25% ụ ở - S thu ph i n p nh sau: ả ộ + TH1: (450+100)x25% - 100x20% =117,5 + TH2: (450+100)x25% - 100x30% =107,5

Kh u tr ph thông

ừ

ổ

ấ

ỷ

c ngoài TNTT là 100 t ỷ ướ

ố ấ ủ

c có CTy ấ ủ ướ

Cty m TNTThue: 450 t ẹ - Chi nhánh n - Thu su t c a qu c gia có chi nhánh c a CTy m ẹ ủ ế s là 20% hay 30%. Thu su t c a n ả ử ẹ ố ư ế

gi ế m đóng tr s chính là 25% ụ ở - S thu ph i n p nh sau: ả ộ + TH1: (450+100)x25% - 100x20% =117,5 + TH2: (450+100)x25% - 100x25% =112,5

Chuyên đ 4: Chuy n giá qu c t

ố ế

ể

ề

đ i v i hàng

ể

ệ

ự

ệ th c hi n chính sách giá

ị

ữ

1. Khái ni mệ  Chuy n giá đ ả ị ườ

ể i thi u hóa s thu ph i n p ố

ả ộ c a các

ố ớ ậ ủ

ố

ế

c hi u là vi c ể c chuy n d ch gi a các thành viên trong t p đoàn ị ượ nh m t ể ằ ầ

ạ

ố

ượ hóa, d ch v và tài s n đ ụ không theo giá th tr ng công ty đa qu c gia trên ph m vi toàn c u. Ví dụ:

ả

ẫ

ấ

ệ

ậ

 Doanh nghi p A s n xu t chip bán d n ấ ệ Công su t 10tr chip/ năm Giá thành 1 chíp 42,5$ Chi phí v n hành, qu n lý doanh nghi p 15tr $/năm ả Doanh nghi p xu t kh u, bán cho doanh nghi p liên k t trong cùng t p đoàn v i giá 44$/sp ệ

ế

ậ

ấ

ẩ

ớ

ệ

c đ a ra không hoàn toàn chu n

ư

ng chuy n giá đ ể ụ ể

ừ

ỉ đâu trong m t chu i các giao d ch liên k t và đ

c th c hi n t

ượ ng h p c th , ta m i có th ch ra hi n t ệ ượ ớ ự

ể ế

ợ ỗ

ượ

ở

ị

ẩ ng chuy n giá ể i khâu ệ ạ

  Có th nói, hi n t ệ ượ ể m c, trong t ng tr ườ ự năm ộ nào

ng

ể

ị

ượ

2. Nguyên t c xác đ nh giá chuy n nh Giao d ch đ c l p

ắ ộ ậ

ị

NGUYÊN NHÂN HÌNH THÀNH CHUY N GIÁ

Ể

ậ ầ ự ố

 Đ : Khác nhau v thu su t và c u trúc thu su t

ặ

ề ế ế ấ ấ

 C n: S hình thành các công ty (t p đoàn) đa qu c gia (Mutinationals ho c Multi Nations Company - MNC) ủ ữ ự ư

ấ i gi a các qu c gia trên th gi ế ớ

 S u đãi v thu su t khác nhau gi a các n ấ  Do h n ch c a ki m soát vi c chuy n l ể

ế

c ướ i nhu n ra ậ ố ề ế ủ ữ ể ợ ệ

ạ c ngoài n ướ

 Thông qua hình th c chuy n giá đ thôn tính và chi ph i toàn b doanh nghi p khi tham gia liên doanh ệ

ứ ể ể

ố ộ

CÁC PH

NG TH C CHUY N GIÁ

ƯƠ

Ứ

Ể

 Khâu đ u tầ ư

 Khâu s n xu t ấ

ả

 Khâu th

ươ

ng m i ạ

Ví dụ: M t cty MNC có hai cty con là: A, B ộ đ t t i 2 n

c khác nhau

ặ ạ

ướ

ườ

ng h p 1: ợ

ấ

ế

ấ

i công ty con B: 40%. Chi phí s n xu t

ấ

- Tr Cty con A s n xu t và bán cho cty con B 100 sp, ả 16USD/sp. Cty con B bán ra th tr ng 22USD/sp. Thu ế ị ườ c c a công ty i n su t thu thu nh p doanh nghi p t ệ ạ ướ ủ ậ con A: 25%, t ả ạ c a công ty con A: 10USD/sp

ủ

ườ

ng h p 2: ợ

ớ

ể

- Tr ng cao Cty A bán cho cty B v i giá chuy n nh ượ h n là 20USD/sp, các đi u ki n khác không đ i ổ ề

ơ

ệ

Cty A

CTy B

Toàn MNC

TH1

TH2

TH1

TH2

TH1

TH2

Doanh thu

1600

2000

2200

2200

3600

4200

Chi phí

1000

1000

1600

2000

2600

3000

L i nhu n tr

c thu

600

1000

600

200

1200

1200

ậ

ợ

ướ

ế

150

250

240

80

390

330

ế

ậ

Thu thu nh p ph i ả n p (A: 25%, B: 40%)

ộ

450

750

360

120

810

870

L i nhu n sau thu ậ

ợ

ế

THIÊN Đ

NG THU

ƯỜ

Ế

 Thiên đ

ườ

ng thu là gì? ế

ơ

ố

ấ

ế

ể

ớ

Qu c gia có thu su t th p h n đáng k so v i các ấ c khác ho c không đánh thu đ i v i các công ty, cá

ế ố ớ

ặ c ngoài

ướ

ầ

ả

ư

ừ

ế

ệ

ầ

ắ

n ướ nhân n  Ví d : ụ Liechtenstein là trung tâm tài chính toàn c u, s dân kho ng ố 35.000 ng kh p n i i nh ng có g n 74.000 doanh nghi p đ n t ườ ơ i trên th gi ế ớ

 Chuy n giá thông qua “thiên đ

ể

ườ

ng thu ” ế

CHUY N GIÁ QU C T T I VI T NAM

Ố Ế Ạ Ệ

Ể

ặ ằ

ế ẫ

ề

ả

ạ

ự

ụ

ể

 Nguyên nhân - M t b ng chung v thu v n còn cao - Công tác qu n lý kém

 Th c tr ng - Ví d : chuy n giá trong ngành ô tô

BI N PHÁP CH NG CHUY N GIÁ Ố

Ệ

Ể

ị

ặ

ắ

(5 ph ả

ng pháp) ế ế

ư

ấ ợ ế ủ

ứ ớ ơ

ợ

ứ ng h p tác v i c quan thu c a các ườ c khác

n

 Đ nh giá chuy n giao ươ ể  Th t ch t công tác qu n lý thu  Nghiên c u và đ a ra m c thu su t h p lý  Tăng c ướ

PH

NG PHÁP XÁC Đ NH GIÁ CHUY N GIAO

ƯƠ

Ể

Ị

ị

- Ph - Ph

pháp giá bán l

á

i ạ (dùng giá bán ra để xác đ nh gi

ị

- Ph

ng pháp so sánh giá giao d ch đ c l p ộ ậ ươ ng ươ mua vào) ươ

giá v n c ng lãi: d a vào giá v n (giá ự

ố

ộ ể

ủ

ẩ

ả

ị

ng pháp ố thành) c a s n ph m đ xác đ nh giá bán c a s n ph m ẩ ả ủ đó cho bên liên k tế

- Ph - Ph

ng pháp so sánh l ng pháp tách l

ươ ươ

i nhu n ậ ợ ậ i nhu n

ợ

ng pháp so sánh giá giao d ch

ị

Ph ươ đ c l p ộ ậ

 Cty m A có công ty con B t

t Nam SX d c. ệ ượ

ẹ Có công ty d c C đ c l p v i A, B ộ ậ i Vi ạ ớ

c li u v i giá ấ ượ ệ ớ

ượ  Công ty A bán cho cty B 1 t n d 1.200$, thanh toán sau 6 tháng

c li u v i giá 2.100$, ấ

ớ t lãi su t tín d ng ượ ệ ế ụ ấ

ươ

 Cty A bán cho cty C 2 t n d yêu c u thanh toán ngay, bi ầ ng m i là 12%/năm th ạ ư ậ

c ả ả ấ ượ

  Nh v y, s ti n cty C ph i tr cho 1 t n d li u sau 6 tháng n a là ( 2100/2)*1.06=1.113$ ệ <1200$

ố ề ữ

ng

ươ

i ạ (dùng giá

á mua vào)

Ph bán ra để xác đ nh gi

pháp giá bán l ị

- Giá mua vào đ

c xác đ nh trên c s giá bán ra

ộ ậ ừ

ở ở ị i nhu n g p, tr ộ ậ ừ ợ c tính trong giá mua vào (n u ượ

ế ư ể ả ả

ể

ượ trong các giao d ch đ c l p tr đi l ị các chi phí khác đ ế có nh : thu NK, phí h i quan, chi phí b o hi m, v n chuy n ... ) ậ - Ph ươ ườ

ng pháp này áp d ng trong tr ươ

c khi đ c ẩ ẩ ả

ng h p không ụ ợ ng đ có giao d ch mua t ng không ng do th tr ươ ị ị ườ có s n ph m cùng lo i, s n ph m tr ả ạ ượ ướ ế ế bán ra không qua khâu gia công, ch bi n

Ph

ng

pháp giá bán l

ươ

iạ - Ví dụ

 Giá mua vào (Pm)=Giá bán ra cho đ n v đ c l p (tr chi phí

ị ộ ậ

ừ

ơ

ị ộ ậ

ừ

ơ

xT l

-Giá bán ra cho đ n v đ c l p (tr chi phí lãi g p bình quân ngành

khác n u có) (Pb đl) khác n u có) ỷ ệ

ế ế

ộ

 T l

ỷ ệ

ộ

ố c ngoài F liên doanh VN

lãi g p=Doanh thu thu n – Giá v n hàng bán ầ ụ

ướ

ầ

u v i thu nh p kh u 100.000$.

x100%Doanh thu thu nVí d : Cty n hình thành công ty A  A nh p kh u 20.000 chai r ẩ

ậ

ế

ượ

ậ

ớ u v i doanh thu 300.000$. Gi

ẩ s t

l

lãi

ớ

ả ử ỷ ệ

ộ

ố

u là 180.000/20.000 = 9$/chai

A tiêu th h t r ụ ế ượ g p ngành là 10%  Doanh thu thu n= 300.000 – 100.000 = 200.000$ ầ Giá v n hàng bán = 200.000 – 200.000*10% = 180.000$ Giá mua 1 chai r  giá tính thu 9$/c

ượ ế

Ph

ng pháp

giá v n c ng lãi

ươ

ố

ộ

 Giá bán ra c a s n ph m cho biên liên k t xác đ nh trên c ơ

ế

ẩ

ẩ

ộ

ợ

 Ph

c áp d ng khi giao d ch liên k t thu c

ả s l y giá v n c a s n ph m c ng l ủ ở ấ ươ

ả ượ

ị ộ i nhu n g p ậ ị

ế ặ

ủ ố ng pháp này đ ấ ả ầ

ộ ụ khâu s n xu t khép kín đ bán cho bên liên k t ho c cung ứ

ế ế

ể ng đ u vào và bao tiêu đ u ra cho bên liên k t. ầ  Thu nh p n đ nh=T ng giá thành toàn b s n ph mxT l

ộ ả

ỷ ệ

ẩ

ị

ổ thu nh p ròng bình quân ngành s n xu t ấ

ậ ấ ậ

ả

 T ng giá thành toàn b s n ph m giao trong kỳ=Giá v n

ộ ả

ẩ

ố

ổ

hàng giao trong kỳ+Chi phí giao hàng trong kỳ+Chi phí qu n ả lý chung trong kỳ

Ph

ng pháp

giá v n c ng lãi

ươ

ố

ộ

- Ví dụ

i Vi

t Nam là liên doanh gi a cty B

c

ạ

ệ

ữ

ệ

ấ

ộ

ả

ả

n  Doanh nghi p A t ở ướ ngoài và 1 cty c a VN. A s n xu t và giao toàn b cho B. ả ủ s năm N, A s n xu t đ Gi c 10.000 s n ph m giao cho ấ ượ ả ử B v i giá n đ nh là 10$/sp. S sách k toán c a A nh sau: ổ ớ

ẩ ủ

ư

ế

ấ

ị

ố

ộ

l

thu nh p ròng bình quân ngành là

 Giá v n hàng bán: 80.000$  Chi phí giao hàng: 6.000$  Chi phí qu n lý chung: 12.000$ ả   T ng giá thành toàn b : 98.000$ c t  Gi ượ ỷ ệ

ổ s tính đ ả ử

ậ

10%

 Thu nh p tính thu ế ậ

  Thu nh p n đ nh = 98.000 * 10% ị ị

ậ ấ m c dù giá n đ nh là 10$ ấ

ặ

Ph

ng pháp so sánh l

i nhu n

ươ

ợ

ậ

 D a vào t

ự

ơ ở

i c a s n ph m trong ẩ ờ ủ c ch n đ so sánh ượ ể i c a s n ờ ủ ấ

ẩ

ng đ

ng

ả ọ su t sinh l ế ị

ị ệ

ươ

ề

ị

su t sinh l ấ ỷ các giao d ch đ c l p đ ộ ậ ị làm c s xác đ nh t ả ỷ ị ph m trong giao d ch liên k t khi các giao d ch này có đi u ki n giao d ch t ươ nhau  Ph ng pháp so sánh l i nhu n đ ợ ậ ươ ng pháp m r ng c a ph ph ươ ủ ở ộ ươ ng pháp giá v n c ng lãi. i và ph bán l ố ạ

c coi là ượ ng pháp giá ộ

ươ

ng pháp so sánh l

i nhu n

ươ

ợ

ậ - Ví

Ph dụ

 Doanh nghi p L ho t đ ng trong lĩnh v c s n xu t và l p ráp ô tô 4 ch nhãn

ự ả

ạ ộ

ệ

ấ

ắ

ỗ

hi u N và S, trong đó:

ệ

ộ ậ

c giao bán cho các bên đ c l p. c giao bán toàn b cho doanh nghi p L1 là công ty 100% v n c a

ủ

ệ

ộ

ố

ệ ệ

doanh nghi p L.

- Nhãn hi u N đ ượ - Nhãn hi u S đ ượ ệ

 T t c các giao d ch mua vào cho vi c s n xu t, l p ráp 2 lo i ô tô trên đ u là ệ

ấ ắ

ề

ả

ạ

ị giao d ch đ c l p.

ấ ả ị

ộ ậ

ổ ế

ủ

ư

ệ

 Trong năm 200x, s li u s k toán c a doanh nghi p L nh sau: - Doanh thu thu n t

ho t đ ng bán xe ô tô hi u N: 18.000 USD (là giao d ch đ c

ố ệ ạ ộ

ầ ừ

ệ

ộ

ị

ho t đ ng bán xe ô tô hi u N: 2.000 USD

ế ừ

ạ ộ

ệ

l p)ậ ợ

ướ ho t đ ng bán xe ô tô hi u S: 25.000 USD (là giao d ch liên

- L i nhu n thu n tr ầ ậ - Doanh thu thu n t ầ ừ

c thu t ạ ộ

ệ

ị

ho t đ ng bán xe ô tô hi u S: 1.800 USD.

c thu t

ế ừ

ướ

ệ

ầ

k t)ế ợ

- L i nhu n thu n tr ạ ộ ậ  Công ty L1 cho công ty L vay và giá tr lãi ti n vay tính theo lãi su t th tr

ng là

ề

ấ

ị

ị ườ

100 USD.

ng pháp so sánh l

i nhu n

ươ

ợ

ậ - Ví

Ph dụ

i nhu n thu n tr

c thu thu nh p doanh nghi p trên doanh thu

 T su t l ỷ

ậ

ầ

ậ

ế

ấ ợ

ệ

ầ

ệ

ố ớ

i nhu n thu n tr

c thu thu nh p doanh nghi p trên doanh thu

 T su t l ỷ

ầ

ậ

ấ ợ

ế

ệ

ậ

ố ớ

ng tr ng y u gi a 2 giao d ch bán xe N và

 Gi

ữ

ế

ị

ề ượ i nhu n thu n tr

ướ thu n đ i v i ô tô hi u N: 2.000/18.000 x 100% = 11,1% ướ thu n đ i v i ô tô hi u S: 1.800/25.000 x 100% = 7,2% t có nh h ả ể ế ế

ưở ả ậ

ớ ệ

ậ

ị su t ấ ả ạ ỷ c khi chi tr lãi ti n ề ng h p này, s li u v giao d ch bán

ướ ố ệ

ề

ầ

ợ

ầ ệ s các s khác bi ự ả ử ọ ệ c đi u ch nh đ k t qu giao d ch v i công ty L1 ph i đ t t xe S đã đ ỉ c thu thu nh p doanh nghi p và tr l ả ướ ầ ợ vay trên doanh thu thu n là 11,1%. Tr ị ườ xe ô tô hi u S đu c xác đ nh l

i nh sau: ư

ệ

ạ

ợ

ị

ổ

ộ

c lãi vay: 25.984 – 23.100 = 2.884 USD

ế ướ ế

ướ ướ

ợ ợ

i nhu n thu n tr

ầ ầ ầ ả

ướ

ệ

ậ

ậ

ầ

ợ

 T ng giá thành toàn b : 25.000 – 1.800 - 100 = 23.100 USD.  Doanh thu thu n: 23.100 / (1 – 0, 111) = 25.984 USD.  L i nhu n thu n tr c thu , tr ậ  L i nhu n thu n tr c thu : 2.884 – 100 = 2.784 USD ậ  Công ty L ph i kê khai l ị

ế ố ệ

ổ ế

c thu thu nh p doanh nghi p đ i ố v i giao d ch bán ô rô S là 2.784 USD thay cho s li u cũ trong s k toán là ớ 1.800 USD

Ph

ng pháp tách l

i nhu n

ươ

ợ

ậ

c ị ầ ế ủ ố ượ

ế ượ

c coi là ị l ỷ ệ ị ố ượ

ợ

ng pháp tách l c t ề

ng liên k t đ ế ượ c phân b theo ổ đóng góp mà h đ ọ ượ ậ i nhu n. ợ ệ ạ i nhu n thu ợ ậ ậ ợ ự

Ph TN ch u thu toàn c u c a các đ i t xác đ nh, sau đó TN ch u thu đ ng theo t các đ i t đã có tham gia trong vi c t o ra l Ph ươ ự đ m t giao d ch liên k t t ng h p do nhi u c ượ ừ ộ ơ ế ổ s kinh doanh (ho c bên) liên k t th c hi n ệ ở ế i nhu n có 2 cách tính: ươ i nhu n d a vào l ị ặ ng pháp tách l ợ ậ

ng pháp tách l

i nhu n

ợ

ậ - ví d cánh 1 ụ

Ph ươ (B qua cách 2) ỏ

t Nam và doanh nghi p B t

c ngoài có

 Doanh nghi p A t

ệ

ệ

i n ạ ướ

ệ

ạ

i Vi m t s thông tin sau:

 - C hai công ty đ u là các công ty thành viên c a t p đoàn T s n

ủ ậ

ả

xu t s n ph m đi n t

.

ẩ

ề ệ ử

 - C hai công ty tham gia vào s n xu t s n ph m m i là ti vi màn hình

ộ ố ả ấ ả ả

ấ ả

ẩ

ả

ớ

 - A ch u trách nhi m thi

tinh th l ng. ể ỏ ị

ệ

ấ ỏ

ể

ớ

ắ

ế ế ả ậ ộ

ặ

ạ

ể ỏ

ế

ả

ấ

ố ộ ậ

ượ

ớ

t k , s n xu t v máy và đèn hình đ chuy n ể cho B l p ráp v i các b ph n khác (cài đ t các m ch vòng, chíp đi n ệ ...) do B sáng ch và s n xu t. Ti vi màn hình tinh th l ng thành t ử c bán cho C là nhà phân ph i đ c l p v i giá là 550 USD. ph m đ ẩ  - T ng giá thành s n ph m do A giao cho B là 300 USD. B b ra chi ổ

ẩ

ỏ

ả phí đ s n xu t ti p theo là 150 USD. ấ ế

c tính nh sau:

ể ả ậ

ợ

c phân b cho A đ ổ

ượ

ượ

ư

 L i nhu n đ  [(550 - (300 + 150)) : 450] x 300 = 66,66 USD

VÊn ®Ò x¸c ®Þnh g i¸ c huyÓn nh­îng vµ hiÖp ®Þnh thuÕ

 VÒ mÆt lý thuyÕt, c¸c quy ®Þnh t¹i HiÖp ®Þnh thuÕ kh«ng liªn quan ®Õn viÖc x¸c ®Þnh gi¸ chuyÓn nh­îng mét c¸ch chi tiÕt. ng đên l

 Giá chuy n nh ưở - ñng hé mét c¸ch m¹nh mÏ nguyªn t¾c giao dÞch ®éc

-

i nhu n nên. ậ ng nh h ả ượ ể ợ

lËp. t¸n thµnh viÖc sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p gi¸ b¸n l¹i vµ céng chi phÝ chØ trong c¸c hoµn c¶nh nhÊt ®Þnh - chØ ñng hé h¹n chÕ viÖc sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p chia lîi nhuËn vµ lîi nhuËn so s¸nh trong tr­êng hîp c¸c c¬ së d÷ liÖu ®Ó ¸p dông ph­¬ng ph¸p nªu trªn lµ kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®­îc.

Chuyên đ 5: Thu ch ng bán phá giá ế

ố

ề

 B¸n ph¸ g i¸ lµ g i?

ế

Lµ hµnh vi b¸n hµng ho¸ ra thÞ tr­ê ng n­íc ngoµi (xuÊt khÈu) thÊp h¬n gi¸ b¸n cña chÝ nh hµng ho¸ ®ã hoÆ c hµng ho¸ cïng lo¹i t¹i thÞ tr­ê ng trong n­íc (kh«ng bao gåm thuÕ). PhÇn chªnh lÖch gi¸ t¹i 2 thÞ tr­ê ng (xuÊt, nhËp) lµ biªn ®é ph¸ gi¸. Ho c áp giá tham chi u ắ Thu ch ng bán phá giá = Biên đ phá giá/ Giá tính thu ế ố ế ộ

Thu ch ng bán phá giá

ố

ế

là m t s c thu ế

ẩ

ộ ắ ộ

ặ

ố c nh p kh u đánh vào m t m t hàng ẩ

ụ

ớ

ả

ng t

 Thu ch ng bán phá giá: ế mà n ậ ướ c bán phá giá v i m c đích nh p kh u đ ượ ậ ngăn c n s ti p di n c a vi c bán phá giá ệ ủ ễ ự ế ả t h i cho ngành s n xu t đó đ tránh gây thi ấ ệ ạ ể ướ c. trong n m t hàng t ự ở

ươ

ặ

ố

Vai trò c a thu ch ng bán phá giá ấ đ i v i b o h s n xu t

ủ ố ớ ả

ế ộ ả

Khi ch­a cã thuÕ BPG thÞ tr­êng P d s c©n b»ng t¹i q=70, p=20, Gi¶ sö thÕ giíi gi¸ =10 thi gi¸ trong n­íc sÏ h¹ xuèng =10 cung trong n­íc chØ cßn 20, nhµ20 E n­íc ®¸nh thuÕ BPG 60% gi¸ 16 i h st t¨ng =16 SX trong nø¬c =50 thuÕ nhµ n­íc thu = ixyh . . . . . .10 k x y m sw (gi¶i thÝ ch chi tiÕt)

O 20 50 70 90 120 q

T¹i s ao b¸n ph¸ gi¸

+ Tèi ®a hãa lîi nhuËn (trong 80% tr­êng hîp thi

®©y lµ lý do chÝnh) + Lo¹i bá ®èi thñ c¹nh tranh + ChiÕm lÜnh thÞ tr­ê ng + Ngăn c¶n sù x©m nhËp thÞ tr­êng cña ®è i t­îng míi + Đ­îc chÝnh phñ tµi trî

T¹i sao l¹i ®¸nh thuÕ chèng ph¸ gi¸

+ B¶o hé hµng s¶n xuÊt trong n­íc (chñ yÕu)

+ жm b¶o binh ®¼ng, tr¸nh thiÖt h¹i cho n­íc xuÊt khÈu (g¸nh nÆng qu¸ møc) + Tr¶ ®òa (trong mét sè tr­ê ng hîp) + LuËt ph¸p chung cña WTO: Cho phÐp ®¸nh thuÕ ®Ó tr¸nh sù “ph©n biÖt ®è i xö qua gi¸”

ĐiÒu kiÖn vµ nguyªn t¾c ¸p dông thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸

+ Cã ®iÒu tra vµ x¸c ®Þnh ®­îc hµng xuÊt khÈu g©y thiÖt h¹i cho nÒn s ¶n xuÊt né i ®Þa cña n­íc nhËp khÈu + Cã ®¬n khiÕu kiÖn cña C«ng ty (hoÆ c nhãm C«ng ty) ®¹i diÖn cho 25% thÞ phÇn bÞ ¶nh h­ë ng (cã b»ng chø ng chø ng m inh) + Biªn ®é ph¸ gi¸ > 2% vµ s ¶n phÈm nhËp khÈu > 7% thÞ phÇn + ThuÕ chè ng ph¸ gi¸ = < Biªn ®é ph¸ gi¸

Né i dung ®iÒu tra vµ biÖn ph¸p ¸p dô ng

 C¬ quan ®iÒu tra: Lµ c ¸c c ¬ quan c hø c năng (Bé Th­¬ng m¹i, Uû ban th­

¬ng m¹i què c tÕ)

 Đè i t­îng bÞ ®iÒu tra: Nhµ nhËp khÈu, nhµ xuÊt khÈu, n­íc xuÊt khÈu (®­îc

s ù ®ång ý)

 Né i dung

.) Biªn ®é ph¸ g i¸ (g i¸ n­íc xuÊt khÈu: g i¸ trÞ tr­ê ng , g i¸ s uy ®Þnh) .) ThiÖt h¹i víi ng µnh s ¶n xuÊt tro ng n­íc

 BiÖn ph¸p t¹m thê i

.) ThuÕ c hè ng ph¸ g i¸ t¹m thê i .) ĐÆt c äc mé t kho ¶n tiÒn .) Đinh c hØ viÖc ®Þnh g i¸ h¶i quan

(ThuÕ t¹m thu v µ ®Æt c äc kh«ng q u¸ 60 ng µy tr­íc ng µy ®iÒu tra, BiÖn p h¸p t¹m thê i : b ×nh th­ê ng kh«ng q u¸ 4 th¸ng , m é t s è tr­ê ng hîp ®Æc b iÖt kh«ng q u¸ 9 th¸ng )

 QuyÕt ®Þnh ®¸nh thuÕ: NÕu c ã kÕt luËn b¸n ph¸ g i¸  Thê i g ian ¸p dô ng : 5 năm s au ®ã xe m xÐt l¹i  Håi tè : Êp dô ng ®è i víi thê i g ian ¸p dô ng c ¸c biÖn ph¸p t¹m thê i Phan H u Ngh ị ữ

ủ

ố

ế

t Nam

N i dung thu ch ng bán phá giá c a ộ Vi ệ

 S l

ng ho c giá tr c a m t n

c quá 3%

ộ ướ

ặ và c a nhi u n

ề

ố ượ ị ủ c quá 7%. ủ ướ t h i và đe d a v i ngành SX trong n ớ ọ ệ ạ

 Thi c ướ  Hàng hóa NK bán vào TT VN th p h n giá

ấ

c

ng t

ươ

ơ i TTVN (hàng n ướ c)

ng ch u tránh nhiêm tr

c CPhu

t hàng hóa t ự ạ ngoài ho c trong n ướ ặ  B công th ị

ướ

ộ v l p hôi đ ng và đi u tra… ề ậ

ươ ồ

ề

Đi u tra áp thu ch ng bán phá giá

ố

ế

ề

 Đ i di n chi m ít nh t 25% th ph n hàng ấ

ế

ạ

ầ

ị

ệ

ệ hóa đ đ n ki n. ệ ơ ệ

ạ

ơ

ệ

ị ệ ơ

ị ả ng ra quy t đ nh.

ầ doanh nghi p đ đ n ki n ko ph n đ i ố ế ị

ộ ưở

 Đ i di n cho th ph n l n h n th ph n các ầ ớ ệ ươ ầ

 B tr ng B Công th ộ  Hoàn thi n h s yêu c u. ồ ơ ệ  ……

Bµi tËp b¸n ph¸ gi¸

Mé t do anh ng hiÖp c ña Th¸i lan kinh do anh vµ s ¶n xuÊt Radio Cas s e tte .

Do anh ng hiÖp nµy h­ë ng thuÕ s uÊt 0% thuÕ nhËp khÈu vµo thÞ tr­ê ng ViÖt Nam. S ¶n phÈm c ña Cty b¸n t¹i thÞ tr­ê ng Th¸i lan víi g i¸ 920.000®ång /S P (Gi¸ ®· quy ®æ i ra VND), tro ng g i¸ nµy ®· bao g åm 15% thuÕ GTGT vµ do anh ng hiÖp c ã l·i. BiÕt r»ng tro ng g i¸ 920.000®/S P c ã 300.000®ång /S P lµ c hi phÝ c è ®Þnh, 320.000®/S P lµ c hi phÝ biÕn ®æ i c ßn l¹i lµ lîi nhuËn ®Þnh mø c vµ thuÕ GTGT. Cty nµy bï ®¾p ®­îc c hi phÝ c è ®Þnh khi b¸n ®­îc 780.000 s ¶n phÈm/n¨m ë tro ng n­íc .

a./ H·y c hØ ra mø c g i¸ b¸n t¹i thÞ tr­ê ng ViÖt nam g ©y ph¸ g i¸ mÆt hµng Radio c as s e tte nh­ng do anh ng hiÖp vÉn c ã l·i, biÕt r»ng thuÕ GTGT c ña ViÖt nam lµ 10% (Bá qua c hi phÝ vËn c huyÓn, S P ViÖt nam g i¸ 920.000/S P ®· c ã thuÕ ) .

b./ NÕu Cty nµy b¸n víi g i¸ 660.000®/S P t¹i ViÖt nam ®· bao g åm c ¶ thuÕ GTGT th× do anh ng hiÖp nµy c ã lîi nhuËn kh«ng ? NÕu c ã lµ bao nhiªu? ViÖt nam c ã thÓ ¸p dô ng mø c thuÕ c hè ng ph¸ g i¸ lµ bao nhiªu% (bá qua phÝ vËn c huyÓn)?

D¸p ¸n a./ Mø c g i¸ b¸n 320.000

Bµi tËp chuyÓn gi¸

 Mét c «ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ng oµi vµo ViÖt nam víi s è vè n ®¨ng ký

50 triÖu $ trong ®ã g i¸ trÞ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ b¶n quyÒn c«ng ng hÖ vµ vè n g ãp thùc trÞ g i¸ 35 triÖu $. Cty nµy chuyªn s ¶n xuÊt ®Ìn h×nh Ti Vi vµ tiªu thu Ti vi cña h·ng s ¶n xuÊt t¹i thÞ tr­êng ViÖt nam.ThuÕ TNDN cña ViÖt Nam lµ 28%, thuÕ TNDN cña Sing apore lµ 12%. Gi¸ thµnh s ¶n xuÊt 1 ®Ìn h×nh t¹i ViÖt nam lµ 60$ b»ng 30% g i¸ thµnh s ¶n xuÊt mé t chiÕc ti vi ng uyªn c hiÕc , chi phÝ vËn hµnh c ña doanh tai ViÖt nam lµ 3$/s ¶n phÈm ®­îc nhËp khÈu b¸n ra hoÆc s ¶n xuÊt ®Ó b¸n ra.

 a./ H·y chØ ra tr­êng hîp c ã hiÖn t­îng c huyÓn gi¸ ë giai ®o¹n ®Çu t­ vµo ViÖt nam? Khi nµo hiÖn t­îng chuy Ón gi¸ nµy ®­îc c«ng ty n­íc ngoµi c ô thÓ ho¸ b»ng tiÒn.?

 b./ Khi nµo th× hiÖn t­îng c huyÓn gi¸ trong kh©u s ¶n xuÊt diÔn ra v íi møc gi¸ b¸n tèi thiÓu lµ bao nhiªu? H·y c hØ ra c¸c lo¹i thuÕ mµ cty nµy tr¸nh ®­îc .

 c./ NÕu c ty nµy b¸n t¹i thÞ tr­êng ViÖt nam víi gi¸ 330$/tiv i . H·y chØ ra møc gi¸ nhËp khÈu tèi ­u mµ cty quy Õt ®Þnh c huyÓn g i¸.Lîi nhuËn chuy Ón gi¸ lµ bao nhiª u? BiÕt r»ng thuÕ nhËp khÈu AFTA lµ 0% vµ thuÕ GTGT lµ 10% t¹i ViÖt nam

иp ¸n bµi tËp chuyÓn gi¸

a./ Tr­ê ng hîp c ã s ù c huyÓn g i¸ ë g iai ®o ¹n ®Çu t­ lµ m¸y mãc vµ c «ng ng hÖ c ña Cty nµy ®Þnh g i¸ lµ 35 triÖu nh­ng g i¸ trÞ thùc nhá h¬n 35 triÖu....

 HiÖn t­îng c huyÓn g i¸ ®­îc c ô thÓ ho ¸ khi:  Do anh ng hiÖp nµy mua l¹i phÇn vè n t­¬ng ø ng c ña do anh nhiÖp ViÖt nam ho Æc c ña ®è i t¸c kh¸c t¹i liªn do anh. Ho Æc do anh ng hiÖp nµy b¸n l¹i phÇn vè n c ña m×nh t¹i liªn do anh c ho ®è i t¸c kh¸c .

 NÕu lµ c ty 100% vè n c ña n­íc ng o µi th× hä s Ï ®­îc h­ë ng nh÷ng ­u ®·i vÒ vè n ®Çu t­ t¹i ViÖt nam vµ c ô thÓ ho ¸ phÇn c huyÓn g iÊnú khi hä b¸n l¹i ho Æc c æ phÇn ho ¸ do anh ng hiÖp c ña m×nh.

b./ HiÖn t­îng c huyÓn g i¸ ®­îc thùc hiÖn khi c ty xuÊt khÈu c ho 1 c ty thµnh

viªn ho Æc c ty mÑ ®Æt t¹i mé t n­íc kh¸c (S ing apo re ) Mø c g i¸ b¸n =63$/s ¶n phÈm. Vµ do anh ng hiÖp ®· tr¸nh ®ù¬c 100% thuÕ TNDN, thuÕ c huyÓn lîi nhuËn ra n­íc ng o µi vµ ®ùo c ho µn l¹i to µn bé thuÕ GTGT. Cty ®· c ô thÓ ho ¸ to µn bé lîi nhuËn c ña mßnh t¹i S ing apo re c ho c ty thµnh viªn c ña m×nh.

c ./ Mø c g i¸ nhËp khÈu tè i ­u lµ 330$ ­ 330/1,1 – 3 = 297$/s ¶n phÈm.  Lîi nhuËn c huyÓn g i¸ =297­200=97$/s ¶n phÈm. Do anh ng hiÖp d· tr¸nh ®­îc to µn bé thuÕ TNDN, thuÕ c huyÓn lîi nhuËn ra n­íc ng o µi víi s è thuÕ tr¸nh ®­îc lµ 16% thuÕ TNDN vµ 3% thuÕ c huyÓn lîi nhuËn ;

 Cô thÓ = 97x16% +97x72%x3%. (§©y lµ s è thuÕ c ty tiÕt kiÖm ®­îc nhë

c huyÓn g i¸)

Chuy n giá ể

Phá giá

Thiên đ

ng thu ?

ườ

ế