TÀI CHÍNH, LƯU THÔNG TIỀN TỆ, TÍN DỤNG, NGÂN HÀNG TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM
TÀI CHÍNH, TÍN DỤNG - –NGÂN HÀNG TRONG TKQĐ LÊN CNXH Ở VIỆT NAM I. TÀI CHÍNH TRONG TKQĐ LÊN CNXH Ở VIỆT NAM
1. BẢN CHẤT, CHỨC NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA TÀI CHÍNH
a. Bản chất của tài chính chính làlà hệhệ thống -- K/N: K/N: TàiTài chính
thống cáccác quanquan hệhệ kinhkinh tếtế nhấtnhất địnhđịnh biểubiểu hiệnhiện
thức tiềntiền tệtệ, , phátphát sinhsinh trong
trong quáquá trình
trình phânphân phối
dụng cáccác quỹquỹ tiềntiền tệtệ, , nhằmnhằm phátphát triển
phối đểđể hìnhhình triển SX, SX, nângnâng caocao mứcmức
dưới dưới hìnhhình thức thành vàvà sửsử dụng thành sống củacủa nhânnhân dândân.. sống
- Bản chất của tài chính biểu hiện ở 4 nhóm quan hệ
* Nhóm các quan hệ tài chính giữa các doanh nghiệp,
dân cư, các tổ chức xã hội với Nhà nước
* Nhóm các quan hệ tài chính giữa các doanh nghiệp, tổ
chức - xã hội, dân cư với hệ thống ngân hàng
* Nhóm các quan hệ tài chính giữa các doanh nghiệp, tổ
chức - xã hội, dân cư với nhau
• Nhóm các quan hệ tài chính trong nội bộ mỗi chủ thể
(doanh nghiệp, tổ chức xã hội, dân cư…)….
Về bản chất của tài chính:
* T/c không phải là bản thân tiền tệ mà là quan hệ kinh tế
biểu hiện dưới hình thức tiền tệ
* T/C không phải là toàn bộ các quan hệ kinh tế, mà chỉ
bao gồm các quan hệ kinh tế phát sinh trong qua trinh phân phối hay là quan hệ phân phối
• T/C cũng không gồm toàn bộ các quan hệ phân phối
mà chỉ gồm những quan hệ phân phối trong việc hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ
• > Baûn chaát cuûa taøi chính nöôùc ta hieän nay laø
neàn taøi chính cuûa daân, do daân, vì daân
Các quan hệ kinh tế trong phân phối
Tên các quỹ TT
Nguồn lực tài chính
Mục đích tài chính
NN
Ngân sách NN
Thực hiện các chức năng NN
DN
Vốn điều lệ các DN
Phục vụ các hoạt động SXKD
DN
Qũy khấu hao các TSCĐ
Tái sản xuất giản đơn các TSCĐ
Tiêu dùng cho GĐ
GĐ
Ngân sách GĐ
b. Chức năng của tài chính * Chức năng phân phối: “của cải được phân phối bằng tiền thành các quĩ khác nhau trong xã hội”. * Chức năng giám đốc: “là việc giám sát, đôn đốc, kiểm tra, điều chỉnh các hoạt động kinh tế để lành mạnh hệ thống tài chính”.
Phân phối: là phân chia TSPQD theo những tỷ lệ và xu hướng nhất định
CHỨC NĂNG PHÂN PHỐI
Đối tượng phân phối: của cải xã hội dươi hình thức giá trị, nguồn lực tài chính, tiền tệ
Chủ thể phân phối: NN, DN, TCXH, GĐ- CN
Yêu cầu phân phối: phải xác định quy mô, giải quyết thỏa đáng quan hệ lợi ích, các cân đối, TSX bình thường
Đặc điểm: gắn với hình thành và sử dụng quỹ TT, dưới hình thức giá trị, bao gồm cả PP lần đầu và PP lại
Chức năng phân phối - Phân phối lần đầu: Sau khi các doanh nghiệp tiêu thụ đựoc SP: doanh thu được phân phối: + Quỹ bù đắp TLSX + Trả công cho người lao động + Nộp thuế + Trả lợi tức cổ phần + Lợi nhuận của doanh nghiệp
Chức năng tài chính
Chức năng giám sát -Thông qua sự vận động của tiền, giám đốc tình hình hoạt động sx
+ Ngân sách nhà nước +Công ty tài chính +Ngân hàng +Công ty bảo hiểm Nhằm: +duy trì bộ máy nhà nước +phát triển văn hóa thể thao giáo dục , y tế……
- Phân phối lại:
Ví dụ:chức năng giám ñoác
Xây dựng một công trình Trù liệu một lượng tiền nhất định
Chia thành các phần việc, các loại hình công việc
Chia số vốn đó thành các phần nhỏ hơn để thực hiện các phân việc
Thực hiện theo kế hoạch và thời gian Cung cấp theo phương thức và tiến độ
Chủ thể KT-KS cũng là chủ thể của phân phối
Đối tượng kiểm tra: Quá trình tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ, sự vận động các nguôn tài chính
CHỨC NĂNG GIÁM ĐỐC
Giám đốc là: kiểm tra, kiểm soát
Chức năng giám đốc Gắn liền với chức năng phân phối: sử dụng hợp lý, Cần thiết và hiệu quả
CƠ CHẾ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH
CƠ CHẾ QUẢN LÝ KINH TẾ
KHH tập trung Cấp phát, giao nộp
Thị trường
Tự chủ, tự chịu trách nhiệm, tự hạch toán
Cơ chế thị trường Có sự quản lý NN Phối hợp giữa KH với thị trường và tự chủ
c. Vai trò của tài chính
c1. Điều tiết kinh tế. c2. Xác lập các quan hệ KT-XH. c3. Tích tụ, tập trung, phân phối vốn. c4. Nâng cao hiệu quả SXKD. c5. Hình thành các quĩ tích luỹ, tiêu dùng hợp lý. c6. Củng cố nhà nước và an ninh quốc phòng.
*Điều tiết kinh tế:
Trên cơ sở kiểm tra, giám sát bằng đồng tiền, Nhà nước nắm được thực tế hoạt động của nền kinh tế, từ đó phát hiện ra những vấn đề cần can thiệp, điều tiết. Bằng các chính sách phân phối, Nhà nước điều tiết nền kinh tế theo kế hoạch đã định.
* Xác lập và tăng cường các quan hệ kinh tế - xã hội.
* Tập trung và tích luỹ, cung ứng vốn cho các nhu
cầu xây dựng và bảo vệ đất nước.
* Tăng cường tính hiệu quả cho sản xuất và kinh
doanh
* Hình thành quan hệ tích luỹ, tiêu dùng hợp lý * Củng cố Nhà nước, liên minh công - nông, tăng
cường an ninh quốc phòng.
Bảng tính thuế suất thuế thu nhập cá nhân
Thuế suất (%)
Bậc Thuế
Phần thu nhập tính thuế/ năm (triệu đông)
Phần thu nhập tính thuế/ năm (triệu đông)
1
Đến 60
Đến 5
5
2
Trên 60 đến 120
Trên 5 đến 10
10
3
Trên 120 đến 216
Trên 10 đến 18
15
4
Trên 216 đến 384
Trên 18đến 32
20
5
Trên 384 đến 624
Trên 32 đến 52
25
6
Trên 624 đến 960
Trên 52 đến 80
30
7
Trên 960
Trên 80
35
Ví dụ 1: Ông A là cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công trong tháng là 10 triệu đồng. Ông A phải nuôi 02 con dưới 18 tuổi; trong tháng ông phải nộp các khoản bảo hiểm bắt buộc là: 0,5% bảo hiểm xã hội, 1% bảo hiểm y tế trên tiền lương; trong tháng ông A không đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học.
Thuế TNCN ông A tạm nộp trong tháng được xác định như sau: - Ông A được giảm trừ khỏi thu nhập chịu thuế các khoản sau: + Cho bản thân là: 4 triệu đồng; + Cho 02 người phụ thuộc ( 2 con ) là: 1,6 triệu đồng x 2 = 3,2 triệu đồng; + Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế là: 10 triệu đồng x 6% = 0,6 triệu đồng. Tổng cộng các khoản được giảm trừ là: 4 + 3,2 + 0,6 = 7,8 triệu đồng. - Thu nhập tính thuế áp vào biểu thuế lũy tiến từng phần để tính số thuế
phải nộp là: 10 triệu đồng – 7,8 triệu đồng = 2,2 triệu đồng.
- Như vậy sau khi giảm trừ các khoản theo quy định, thu nhập tính thuế của ông A được xác định thuộc bậc 1 của biểu lũy tiến từng phần là:
2,2 triệu đồng x 5% = 0,11 triệu đồng Tổng số thuế phải nộp trong tháng là: 0,11 triệu đồng.
Ví dụ 2: Ông B có TN từ tiền lương, tiền công trong tháng là 90 triệu đồng ( đã trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc ). Ông B phải nuôi 2 con dưới 18 tuổi. Trong tháng ông B không đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học.
Thuế thu nhập cá nhân tạm nộp trong tháng của ông B được tính như sau: - Ông B được trừ giảm các khoản sau: + Cho bản thân là: 4 triệu đồng; + Cho 2 người phụ thuộc: 1,6 triệu đồng x 2 người = 3,2 triệu đồng - Thu nhập tính thuế áp vào biểu thuế lũy tiến từng phần để tính số thuế phải nộp
là:
90 triệu đồng – 4 triệu đồng – 3,2 triệu đồng = 82,8 triệu đồng - Số thuế phải nộp được tính là: + Bậc 1: Thu nhập tính thuế đến 5 triệu đồng, thuế suất 5%: 5 triệu x 5 % = 0,25 triệu đồng + Bậc 2: Thu nhập tính thuế từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng, thuế suất 10%: ( 10 triệu đồng – 5 triệu đồng ) x 10% = 0,5 triệu đồng.
+ Bậc 3: Thu nhập tính thuế từ 10 triệu đồng đến 18 triệu đồng, thuế suất
15%:
( 18 triệu đồng – 10 triệu đồng ) x 15% = 1,2 triệu đồng. + Bậc 4 : Thu nhập tính thuế từ 18 triệu đồng đến 32 triệu đồng, thuế suất
20%:
( 32 triệu đồng – 18 triệu đồng ) x 20% = 2,8 triệu đồng + Bậc 5: Thu nhập tính thuế từ 32 triệu đồng đến 52 triệu đồng, thuế suất
25%:
( 52 triệu đồng – 32 triệu đồng ) x 25% = 5 triệu đồng + Bậc 6 : Thu nhập tính thuế từ 52 triệu đồng đến 80 triệu đồng, thuế suất
30%:
( 80 triệu đồng – 52 triệu đồng ) x 30% = 8,4 triệu đồng + Bậc 7: Thu nhập tính thuế từ 80triệu đồng đến 82,8 triệu đồng, thuế suất
35%:
( 82,8 triệu đồng – 80 triệu đồng ) x 35% = 0,98 triệu đồng Như vậy: Với mức thu nhập trong tháng là 90 triệu đồng, tổng số TNCN tạm nộp trong tháng của ông B theo biểu thuế lũy tiến từng phần là:
( 0,25 + 0,5 + 1,2 + 2,8 + 5 + 8,4 + 0,98 ) = 19,13 triệu đồng
2. Hệ thống tài chính “laø toång theå caùc quan heä taøi chính vaø caùc boä phaän thöïc hieän chöùc naêng taøi chính”.
Hệ thống tài chính
Ngân sách Nhà nước
Tài chính D. nghiệp
Thị trường tài chính
Các tổ chức Tài chính khác
Tài chính Hộ gia đình
Bao gồm:
a. Ngân sách Nhà nước :
- Các khoản thu huy động vào ngân sách Nhà nước gồm:
*Các khoản thu từ thuế, phí, lệ phí * Các khoản thu từ hoạt động kinh tế của
Nhà nước
* Các khoản đóng góp của các tổ chức cá
nhân
* Các khoản viện trợ * Các khoản do Nhà nước vay để bù đắp bội
chi được đưa vào cân đối ngân sách Nhà nước * Các khoản thu khác theo quy định của
pháp luật
-Các khoản chi ngân sách Nhà nước:
* Các khoản chi phí phát triển kinh tế - xã
hội
* Các khoản chi đảm bảo quốc phòng, an
ninh, bảo đảm hoạt động của bộ máy Nhà nước.
* Các khoản chi trả nợ của Nhà nước * Các khoản chi dự trũ Nhà nước (từ 3%
đến 5% tổng số dư)
* Các khoản chi viện trợ và các khoản chi
phí khác theo quy định của pháp luật.
b. Quỹ bảo hiểm -Bảo hiểm là hình thức tài chính nảy sinh trong việc giải quyết những rủi ro có thể xẩy ra trong sản xuất và đời sống xã hội.
* Bảo hiểm tài sản * Bảo hiểm sinh mạng
- Bảo hiểm thực hiện thông qua 2 nguyên tắc:
* bảo hiểm bắt buộc * bảo hiểm tự nguyện
c Tài chính doanh nghiệp:
- Sáng lập ban đầu:
* Qua thị trường tài chính * Vay, (phát hành trái phiếu, vay ngân hàng) * Lập các quỹ bù đắp , các quỹ từ lợi nhuận
-chi :
* Phát triển sản xuất * Kinh doanh hàng hóa dịch vụ
d Tài chính các tổ chức tín dụng :
-Tạo lập các nguồn tài chính nhàn rỗi theo
nguyên tắc hoàn trả có lợi tức.
-Sử dụng cho nhu cầu sản xuất kinh doanh
và đời sống.
e. Tài chính hộ gia đình và các tổ chức xã hội :
* Hình thành từ thu nhập, tiền lương, kế
thừa, quà tặng.
* Dành cho tiêu dùng, mua cổ phần.
- Tài chính hộ gia đình:
* Hoạt động bằng tài trợ của ngân sách,hội
phí....
* Phục vụ mục tiêu của tổ chức.
- Đối với các tổ chức xã hội :
Tóm tắt
Nguồn tạo lập Nguồn chi
-phat triển KT-XH -quốc phòng ,an ninh -trả nợ,dự trữ nhà nước -viện trợ và các khoản chi khác
-thuế ,phí,lệ phí -hoạt động kinh tế của nhà nước -Đóng góp của các tổ chức ,cá nhân -viện trợ ,vay -thu khác theoquy định của pháp luật
Tài Chính DN
Chủ thể Ngân sách nhà nước
-Hút vốn qua gọi cổ phần -vay -các quỹ bù đắp -quỹ từ lợi nhuận
Tài
-phát triển sản xuất -kinh doanh hàng hóa dịch vụ
Tạo lập bằng việc thu Sử dụng cho nhu
Bảo hiểm Ngành bảo hiểm nhận
các khoản đề phòng bất trắc rủi ro của những chủ thể tham gia bảo hiểm
Trang trải, bù đắp thiệt hại khi có bất trắc rủi ro cho những chủ thể tham gia bảo hiểm
Tài chính hộ gia đình Thu nhập tiền lương: -Lao động -Kế thừa, quà tặng
-Tiêu dùng -Góp cổ phần, mua cổ phiếu, trái phiếu
-Tài trợ ngân sách -Hội phí
Các tổ chức xã hội
-Phục vụ các mục tiêu của tổ chức -Khi nhàn rỗi có thể tham gia vào thị
3. Chính sách tài chính quốc gia: “là chính sách vĩ mô, là tổng hợp các biện pháp tác động đến tăng trưởng kinh tế”. a. Xây dựng nền tài chính nhiều thành phần. b. Thúc đẩy hình thành thị trường tài chính. c. Xây dựng hệ thống kiểm soát tài chính. d. Hoàn thiện pháp luật tài chính. e. Kiện toàn bộ máy quản lý tài chính.
Những biến đổi lớn của nền tài chính Việt Nam từ cơ chế cũ sang cơ chế mới
1/ Từ 1 trung tâm, 1 thành phần > tự chủ từ cơ sở, nhiều thành phần.
2/ Từ phân phối của viện trợ > phân phối tự bản thân nền kinh tế.
3/ Phân phối hiện vật > phân phối giá trị.
4/ Từ hạch toán chỉ là hình thức > hạch toán thực tế.
5/ Từ chia cắt quan hệ sản xuất > tạo sự thống nhất cao trong quan hệ sản xuất.
6/ Từ khép kín > mở cửa hội nhập.
7/ Từ Quốc hội kiểm soát chỉ là hình thức > Quốc hội có thực quyền trong kiểm soát chi tiêu của Chính phủ.
8/ Töø choã cô sôû haï taàng phaùp lyù, coâng cuï,ï bieän phaùp quaûn lyù taøi chính giaûn ñôn, sô khai > ngaøy caøng coù ñaày ñuû & hoaøn thieän theo höôùng hoäi nhaäp khu vöïc quoác teá.
“Thực hiện hệ thống cơ chế và chính sách phù hợp, đặc biệt là cơ chế, chính sách tài chính, tiền tệ nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của nền kinh tế”
“Chính sách tài chính quốc gia phải động viên hợp lý, phân phối và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực cho phát trển kinh tế – xã hội; phân phối lợi ích công bằng. Tiếp tục hoàn thiện chính sách và hệ thống thuế, cơ chế quản lý giá, pháp luật về cạnh tranh và kiểm soát độc quyền trong kinh doanh, bảo vệ người tiêu dùng, các chính sách về thu nhập, tiền lương, tiền công, thực hiện cân đối ngân sách tích cực, bảo đảm tỷ lệ tích lũy hợp lý cho đầu tư phát triển; phấn đấu giảm dần bội chi ngân sách”.
“Chính sách về tiền tệ phải chủ động và linh hoạt thúc đẩy tăng trưởng bền vững, kiểm soát lạm phát, ổn định giá trị đồng tiền. Hình thành đồng bộ khuôn khổ pháp lý về hoạt động ngân hàng…” VK ĐH XI Nxb CTQG, HN, 2011, tr 108- 109
1-Thực hiện chính sách tiền tệ chặt chẽ
2- Tăng thu NS vượt dự tốn, giảm CPHC
3- Tập trung sức phát triển sản xuất công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ, bảo đảm cân đối cung cầu về hàng hóa
4- Đẩy mạnh xuất khẩu, kiểm soát chặt chẽ nhập khẩu, giảm nhập siêu
5- Mọi nhà triệt để tiết kiệm tiêu dùng, nhất là nhiên liệu và năng lượng
6- Tăng cường công tác quản lý thị trường, chống đầu cơ buôn lậu và gian lận thương mại, kiểm soát việc chấp hành pháp luật nhà nước về giá
8 NHÓM GIẢI PHÁP ỔN ĐỊN H & TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI
7- Đẩy mạnh thông tin và tuyên truyền
8- Tăng cường các biện pháp hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất của nhân dân, mở rộng việc thực hiện các chính sách về an sinh xã hội
U THÔNG TIỀN TỆ TIỀN TỆ VÀ LƯƯU THÔNG TIỀN TỆ II. II. TIỀN TỆ VÀ L TRONG TKQĐ TRONG TKQĐ
1. Vị trí và tác dụng của lưu thông tiền tệ Kn Tiền tệ: là một hàng hoá đặc biệt đóng vai trò là vật
ngang giá chung của giá trị, thể hịên lao động XH và biểu hiện quan hệ giữa những người SX hàng hoá. - 5 chức năng của tiền. - Các hình thức của tiền: + Tiền vàng hoặc bạc + Tiền giấy. + Tiền tín dụng: kỳ phiếu, hối phiếu. + Tiền tàI khoản (ghi sổ) + Tiền điện tử.
19/03/2014 19/03/2014
3333
M M M M M
. QP . QP . QP . QP . QP V V V V V
11.. VỊ TRÍ VÀ TÁC DỤNG CỦA L
U THÔNG TIỀN TỆ VỊ TRÍ VÀ TÁC DỤNG CỦA LƯƯU THÔNG TIỀN TỆ
Lưu thông tiền tệ
Sự vận động của tiền lấy sự trao đổi HH làm tiền đề, xuất hiện trên cơ sở lưu thông HH. Đây là 2 mặt của quá trình thống nhất với nhau. Lưu thông tiền tệ là khách quan. Lực lượng chi phối lưu thông tiền tệ là quy luật lưu thông tiền tệ. Nó xác định số tiền cần thiết trong lưu thông:
P.Q M = -------
V
19/03/2014 19/03/2014
3434
Trong kinh tế thị trường, số tiền cần thiết trong lưu thông có thể giảm do có các khoản thanh toán bằng chuyển khoản và có thể tăng do các khoản chi bằng tiền mặt đến kỳ thanh toán. Nếu vi phạm quy luật LTTT sẽ dẫn đến giảm phát hoặc lạm phát. Mục đích của lưu thông tiền tệ:
- Phục vụ lưu thông hàng hoá và thanh toán các dịch
vụ.
- Đáp ứng nhu cầu mua, bán các đồng tiền khác
19/03/2014 19/03/2014
3535
(thông qua tỷ giá hối đoái).
•• Tác dụng của l
Tác dụng của lưưu thông tiền tệ: u thông tiền tệ: Lưu thông tiền tệ có tác dụng 2 mặt: tích cực và tiêu cực. Nếu lưu thông tiền tệ được thông suốt, thì sẽ có tác dụng:
• Tạo đ/k để tái SXXH được thực hiện trôi chảy. • Là phương thức để thực hiện mục đích của nền SX theo
định hướng XHCN.
• Tốc độ lưu thông TT nhanh có tác dụng nâng cao hiệu
quả SX, KD.
• Là phương tiện quan trọng để mở rộng giao lưu kinh tế
19/03/2014 19/03/2014
3636
với nước ngoài.
2. 2. Đặc Đặc đđiểm của tiền tệ và l iểm của tiền tệ và lưưu thông tiền tệ trong u thông tiền tệ trong
• Tiền tệ, LT tiền tệ và KD tiền tệ được đặt dưới sự kiểm soát
chặt chẽ của NN thông qua NHNN và UBCKNN.
• NN sử dụng tiền tệ và LT tiền tệ làm công cụ điều tiết kinh
tế vĩ mô, thúc đẩy CNH, HĐH, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế; bảo đảm XH.
• Tiền tệ và LTTT là phương tiện để tạo lập hệ thống QHSX thích ứng với yêu cầu phát triển LLSX, là tiêu điểm thực hiện các quan hệ phân phối.
• Thông qua phân phối thu nhập bằng tiền, người LĐ có
phương tiện để tái SX SLĐ, cải thiện đời sống.
19/03/2014 19/03/2014
3737
TKQĐ TKQĐ
3. 3. ổn ổn đđịnh tiền tệ và các nhân tố ảnh h ến ổn ịnh tiền tệ và các nhân tố ảnh hưưởng ởng đđến ổn
• ỔN ĐỊNH TIỀN TỆ LÀ ỔN ĐỊNH SỨC MUA CỦA ĐỒNG TIỀN ĐỐI VỚI CÁC HH VÀ DV, ĐỐI VỚI VÀNG VÀ NGOẠI TỆ. THỰC CHẤT CỦA ỔN ĐỊNH TIỀN TỆ LÀ GIỮ VỮNG TƯƠNG QUAN GIỮA TIỀN TỆ VỚI BIẾN ĐỔI CỦA HH, DV, VÀNG VÀ NGOẠI TỆ.
3838
• CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ỔN ĐỊNH TIỀN TỆ: - LƯỢNG TIỀN PHÁT HÀNH CHO LƯU THÔNG SO VỚI NHU CẦU THỰC TẾ LƯU THÔNG HH VÀ DV. NẾU PHÁT HÀNH CAO HƠN SẼ LẠM PHÁT VÀ NGƯỢC LẠI. - HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC TỔ CHỨC TÀI CHÍNH, TÍN DỤNG QUA HUY ĐỘNG VỐN TRONG NƯỚC CHO ĐẦU TƯ. 19/03/2014 19/03/2014 - HOẠT ĐỘNG ĐẦU CƠ TIỀN TỆ CỦA CÁC TỔ CHỨC
ịnh tiền tệ đđịnh tiền tệ
• Khái niệm lạm phát? • Nguyên nhân lạm phát?
- Cách giảI thích của KTH hiện đại. - ở ta hiện nay?
• Tác động của lạm phát? • Kiểm soát lạm phát ?
19/03/2014 19/03/2014
3939
Lạm phát:: Lạm phát
III.TÍN DỤNG TRONG TKQĐ Ở VIỆT NAM
1. BẢN CHẤT, ĐẶC ĐIỂM VÀ CÁC
HÌNH THỨC TÍN DỤNG
a. Bản chất của tín dụng:
“TÍN DỤNG LÀ HÌNH THỨC VẬN ĐỘNG CỦA VỐN VAY, PHẢN ÁNH QUAN HỆ KINH TẾ GIỮA CHỦ SỞ HỮU VỚI NGƯỜI SỬ DỤNG VỐN THEO NGUYÊN TẮC HOÀN TRẢ CẢ VỐN VÀ LÃI”.
b. Đặc điểm của tín dụng
- Quyền sở hữu tách rời quyền sử dụng.
- Dựa trên niềm tin.
- Quan hệ tín dụng vừa hợp tác vừa cạnh tranh, đòi hỏi tín dụng nhà nước phải lớn mạnh để giữ vững vai trò chủ đạo.
c. Các hình thức tín dụng
(gồm cả tín dụng trong nước và tín dụng quốc tế)
c1. Tín dụng thương mại
c2. Tín dụng ngân hàng
c3. Tín dụng nhà nước
c4. Tín dụng tập thể
TD thương mại
TD ngân hàng
Các hình thức tín dụng
TD nhà nước
TD tập thể
2. CHỨC NĂNG, VAI TRÒ CỦA TÍN
DỤNG
a. Chức năng của tín dụng
a1. Tạo vốn, tập trung vốn a2. Phân phối vốn a3. Giám đốc
b. Vai trò của tín dụng
b1. Chống lãng phí vốn.
b2. Thúc đẩy TSX mở rộng.
b3. Hỗ trợ tiêu dùng cho nhân dân.
b4. Đẩy mạnh giao lưu quốc tế.
3. Lợi tức và chính sách lợi tức
- Lợi tức:
*Là một phần của lợi nhuận mà người
đi vay trả cho người cho vay để được quyền sử dụng vốn vay trong một thời gian nhất định
*Lợi tức là giá cả của vốn vay
* Lợi tức là giá cả của vốn vay
* Lợi tức tiền gửi và lợi tức tiền
vay.
0 < Z’tg < Z’tv < P’ Lợi tức là công cụ quan trọng điều tiết cung cầu vốn tín dụng
- Chính sách lợi tức :
+ Mục đích:
* Huy động đươc nhiều vốn để phat triển; hạn
chế, thu hẹp quan hệ bóc lột trong lợi tức.
+Nguyên tắc:
* Tỷ suất lợi tức nhỏ hơn tỷ suất lợi nhuận
bình quân
* Quy định tỷ suất lợi tức phải căn cứ vào: -> Tình hình phat triển của nền kinh tế. -> Cung ,cầu về vốn. -> Sức mua của tiền. -> Thực hiện nguyên tắc đối sử có phân biệt
IV. NGÂN HÀNG TRONG TKQĐ Ở VIỆT NAM
1. VAI TRÒ & HỆ THỐNG TỔ CHỨC NGÂN
HÀNG Ở VIỆT NAM ng©n hµng Vai trß, t¸c ddơơng cng cđđa a ng©n hµng
a. Vai trß, t¸c b. Hệ thống ngân hàng * Ngân hàng 1 cấp: từ 5/51-9/90 * Ngân hàng 2 cấp: 9/90 đến nay * Hệ thống ngân hàng hiện nay gồm: - Ngân hàng nhà nước và các chi nhánh - Ngân hàng thương mại, gồm: nhà nước; cổ phần; tư nhân; nước ngoài.
Trong TKQĐ, các NH thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình sẽ có vai trò, tác dụng:
• ổn định sức mua của đồng tiền, làm cho đồng tiền phát huy
tốt vai trò của nó trong SX và lưu thông hàng hoá.
• Thông qua phát hành tiền tệ, chủ động điều tiết mức cung
tiền tệ và điều tiết nhịp độ tăng trưởng kinh tế.
• Các NHTM là tổ chức và lực lượng chủ lực trong các quan hệ tín dụng, có tác động mạnh đến tiết kiệm chi phí lưu thông, tạo đ/k đẩy nhanh tốc độ lưu thông HH.
• Các NH chính sách là công cụ thực hiện chính sách phát
triển KT-XH của Nhà nước.
19/03/2014 19/03/2014
5050
trò, tác dụng của ngân hàng:: a. Vai trò, tác dụng của ngân hàng a. Vai
b. Hệ thống ngân hàng: Hệ thống ngân hàng chia làm ba loại: -Ngân hàng Nhà nước Việt Nam: hay Ngân hàng Trung ương có nhiệm vụ chủ yếu là ổn định tiền tệ, đề xuất chính sach tiền tệ và hệ thống tiền tệ của đất nước, hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế quốc dân.
-Ngân hàng đầu tư : là ngân hàng kinh doanh
nghiệp vụ đầu tư dài hạn
-Ngân hàng thương mại: là ngân hàng chủ yếu thu hút tiền vốn đầu tư ngắn hạn và cung cấp dịch vụ cho xí nghiệp công thương.
Gồm:
- Theo cơ cấu ngành kinh tế với tư cách là đối tượng phục vụ, NHTM được chia thành 2 loại:
* Ngân hàng chuyên doanh: phục vụ 1
ngành KT-KT như : NH ngoại thương, NH nông nghiệp,NH đầu tư phát triển….
* Ngân hàng kinh doanh tổng hợp : phục vụ nhiều ngành kinh tế kỹ thuật như ngân hàng ngoại thương,
_Căn cứ vào chủ thể sở hữu ,các NHTM nước
ta được phân ra theo các hình thức:
+ Ngân hàng thương mại Nhà nước: là Ngân hàng thương mại được thành lập bằng 100% vốn của Nhà nước.
+ Ngân hàng thương mại cổ phần: là Ngân hàng được thành lập theo hình thức công ty cổ phần, mà vốn do các cổ động góp với số cổ phần thuộc sở hữu của mỗi cổ đông.
+ Ngân hàng thương mại tư nhân :là Ngân hàng kinh doanh mà vốn thuộc sở huõu của tư nhân một chủ.
+ Ngân hàng thương mại nước ngoài :là những cơ sở (chi nhánh) của nước ngoài tại Việt Nam.
Hệ thống Ngân hàng
Ngân hàng nhà nước
Ngân hàng thương mại
Các chi nhánh
C ổ p h ầ n
T ư n h â n
N h à n ư ớ c
L i ê n d o a n h
N ư ớ c n g o à i
Ngân hàng nhà nước Việt Nam.
2. CHỨC NĂNG VÀ NHIỆM VỤ CỦA NGÂN
HÀNG
a. Chức năng của Ngân hàng Nhà nước:
- Phát hành tiền, điều tiết lưu thông tiền,
tổ chức thanh toán.
- Đại diện tiền tệ của nhà nước. - Định chính sách tiền tệ.
(1) NHTW độc lập với Chính phủ
(2) NHTW là một cơ quan thuộc Chính phủ
3 mô hình NHTW
(3) NHTW thuộc Bộ Tài chính.
•
CÁC CẤP ĐỘ ĐỘC LẬP CỦA NHTW
•Cấp I: Tự chủ •Thiết lập mục tiêu
•Cấp II: Thiết lập •Chỉ tiêu hoạt động
•ĐỘC LẬP •CỦA NHTW
•Cấp III: Lựa chọn •Công việc điều hànhï
•cấp IV: Tự chủ •hạn chế
b. Hai nhiệm vụ cơ bản của ngân hàng nhà nước:
- Là ngân hàng của các ngân hàng và duy trì hoạt động của hệ thống ngân hàng. - Là ngân hàng của nhà nước chịu trách nhiệm kiểm soát tiền tệ và lạm phát.
Các nhiệm vụ của ngân hàng TW
- Tham gia xây dựng chiến lược, kế hoạch kinh tế-xã hội. - Quản lý nhà nước hệ thống ngân hàng. - In, đúc và quản giữ tiền tệ. - Bảo quản dự trữ. - Hướng dẫn lãi suất.
Các công cụ của ngân hàng TW
- Phát hành giấy bạc.
- Phát hành chứng khoán.
- Lãi suất chiết khấu.
- Dự trữ bắt buộc.
b. Đối với ngân hàng thương mại:
“chức năng chính của ngân hàng thương mại là kinh doanh tiền tệ”.
- Được tự chủ tài chính.
- Chịu sự quản lý của ngân hàng nhà nước.
- Quan hệ tự nguyện và bình đẳng với khách hàng.
3. NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG, CẦN PHẢI:
- Kiểm soát lạm phát.
- Thực hiện chính sách lãi suất linh hoạt.
