TRƯỜNG CAO ĐẲNG QUẢNG NAM
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN – MAY THỜI TRANG
---------------------------------------------
BÀI GIẢNG
THIẾT KẾ VÀ XÂY DỰNG MẠNG LAN
GIẢNG VIÊN : TRẦN NGỌC HIẾN LÊ
ĐÀ NẴNG, THÁNG 8 NĂM 2025
LỜI NÓI ĐẦU
Trong kỷ nguyên số, khi công nghệ thông tin đã trở thành một nền tảng
thiết yếu của mọi tổ chức và doanh nghiệp, mạng máy tính đóng vai trò là
"xương sống" không thể thiếu. Một hệ thống mạng ổn định, an toàn và hiệu quả
là yếu tố then chốt quyết định sự thành công trong việc vận hành, trao đổi dữ
liệu và phát triển ứng dụng. Vì vậy, việc thiết kế và xây dựng mạng LAN không
chỉ là một môn học chuyên ngành mà còn là một kỹ năng thực tiễn vô cùng quan
trọng đối với mỗi sinh viên ngành Công nghệ Thông tin.
Bài giảng "Thiết Kế và Xây Dựng Mạng LAN" được biên soạn dành cho
sinh viên chuyên ngành Công nghệ Thông tin tại Trường Cao đẳng Quảng Nam,
nhằm cung cấp một cái nhìn toàn diện và chuyên sâu về lĩnh vực này. Tài liệu
không chỉ giới thiệu các kiến thức lý thuyết nền tảng mà còn tập trung vào việc
áp dụng thực tiễn, giúp người học nắm vững quy trình từ khâu thu thập yêu cầu,
phân tích, thiết kế giải pháp cho đến cài đặt, kiểm thử và bảo trì hệ thống.
Xuyên suốt các chương, bài giảng sẽ trang bị cho các bạn những kiến thức
cốt lõi về các chuẩn mạng hiện hành, chức năng của các thiết bị mạng quan
trọng như Switch và Router, và đặc biệt là cách thức tổ chức các mạng con ảo
(VLAN) để tăng cường hiệu suất và bảo mật. Các bài tập ứng dụng được lồng
ghép, đặc biệt là việc sử dụng các công cụ mô phỏng như Cisco Packet Tracer,
sẽ giúp các bạn biến lý thuyết thành kỹ năng thực hành, sẵn sàng đối mặt với
những thách thức trong công việc sau này.
Hy vọng rằng, với nội dung được trình bày một cách có hệ thống và dễ
hiểu, bài giảng này sẽ là hành trang vững chắc, khơi dậy niềm đam mê và giúp
các bạn trở thành những chuyên gia mạng giỏi trong tương lai.
MỤC LỤC
DANH MỤC HÌNH ẢNH...........................................................................i
DANH MỤC BẢNG BIỂU.......................................................................iii
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ THIẾT KẾ MẠNG.....................................1
1.1. TIẾN TRÌNH XÂY DỰNG MẠNG................................................1
1.1.1. Thu thập yêu cầu của khách hàng.............................................1
1.1.2. Phân tích yêu cầu......................................................................3
1.1.3. Thiết kế giải pháp......................................................................3
1.1.4. Cài đặt mạng.............................................................................6
1.1.5. Kiểm thử mạng..........................................................................6
1.1.6. Bảo trì hệ thống.........................................................................6
1.2. CÂU HỎI ÔN TẬP..........................................................................6
CHƯƠNG 2................................................................................................8
CÁC CHUẨN MẠNG CỤC BỘ VÀ THIẾT BỊ MẠNG...........................8
2.1. Phân loại mạng.................................................................................8
2.1.1. Theo chức năng:........................................................................8
2.1.2. Theo phạm vi địa lý...................................................................9
2.2. Các chuẩn mạng cục bộ.................................................................10
2.2.1. Các tổ chức chuẩn hóa............................................................10
2.2.2. Mạng Ethernet.........................................................................11
2.6.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Ethernet.........................11
2.6.2. Một số chuẩn mạng Ethernet phổ biến....................................12
2.3. Các thành phần chính của mạng LAN và chức năng.....................14
2.3.1. Các thiết bị mạng tương ứng với mô hình OSI.......................14
2.4. Các loại cáp mạng..........................................................................15
2.5. ÔN TẬP.........................................................................................19
2.5.1. Câu hỏi ôn tập và lý thuyết.....................................................19
2.5.2. Bài tập thực hành....................................................................20
2.5.3. Mục tiêu của các bài tập này:..................................................21
CHƯƠNG 3..............................................................................................22
CƠ SỞ VỀ BỘ CHUYỂN MẠCH (SWITCH).........................................22
3.1. Tổng quan.......................................................................................22
3.2. Nguyên lý hoạt động......................................................................22
3.3. Chức năng chính............................................................................23
3.4. Cấu hình cơ bản Switch.................................................................23
3.4.1. Các chế độ cấu hình................................................................23
3.4.2. Các lệnh cấu hình cơ bản........................................................23
3.5. ÔN TẬP.........................................................................................24
3.5.1. Câu hỏi ôn tập và lý thuyết.....................................................24
3.5.2. Bài tập thực hành....................................................................25
CHƯƠNG 4..............................................................................................27
CƠ SỞ VỀ BỘ ĐỊNH TUYẾN (ROUTER).............................................27
4.1. Tổng quan.......................................................................................27
4.2. Chức năng chính............................................................................27
4.3. Nguyên lý hoạt động......................................................................28
4.4. Phân loại định tuyến.......................................................................29
4.4.1. Định tuyến tĩnh (Static Routing).............................................29
4.4.2. Định tuyến động (Dynamic Routing)......................................29
4.5. Cấu hình cơ bản Router..................................................................30
4.5.1. Các chế độ cấu hình................................................................30
4.5.2. Các lệnh cấu hình cơ bản........................................................30
4.6. ÔN TẬP.........................................................................................31
