Bài giảng "Tin học đại cương - Chương 6: Lập trình với Visual Basic 6.0" cung cấp cho người đọc các kiến thức: Soạn thảo chương trình, các kiểu dữ liệu cơ bản của VB, các toán tử thông dụng trong VB 6.0, các cấu trúc điều khiển,... Mời các bạn cùng tham khảo.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Tin học đại cương: Chương 6 - ThS. Trần Quang Hải Bằng
- Dùng cho nhóm ngành: Công trình + Cơ khí
TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG
Chương 6: Lập trình với Visual Basic 6.0
bangtqh@utc2.edu.vn
Nội dung
1. Soạn thảo chương trình
2. Các kiểu dữ liệu cơ bản của VB
3. Các toán tử thông dụng trong VB 6.0
4. Các cấu trúc điều khiển
– Rẽ nhánh
– Lặp
5. Gỡ rối (debug) trong VB IDE
6. Các hộp thoại (dialog) thông dụng
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 2
- 6.1. Soạn thảo chương trình
Nhắc lại
– Forms là cái nền hay khung để ta xây dựng User
Interface.
– Controls là những viên gạch để ta dùng xây dựng
User Interface.
– Event procedures là code nằm phía sau những hình
ảnh, nó là chất keo dùng để dán các Controls lại với
nhau để tạo thành chương trình áp dụng của ta.
Soạn thảo chương trình trong VB 6.0 thực chất là
viết code cho từng sự kiện mà ta quan tâm để đáp
ứng lại những hành động của người sử dụng
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 3
6.1. Soạn thảo chương trình (tt)
Trong cửa sổ viết code:
– Cần chọn Control trong ô
bên trái
– Chọn tiếp Event của
control đó trong ô bên
phải.
– Thủ tục (Procedure) xử lý
event đó sẽ có dạng:
Private Sub TênControl_TênEvent (Tham số nếu có)
các lệnh xử lý do người viết
chương trình đưa vào
End Sub
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 4
- 6.1. Soạn thảo chương trình (tt)
Một số event thông dụng
– Form_Load: Xuất hiện khi 1 form bắt đầu được tải và
hiển thị trên màn hình.
– Control_Click: Xuất hiện khi người dùng click chuột
vào 1 control
– Control_DbClick: Xuất hiện khi người dùng click đúp
chuột vào control
– Control_KeyPress: Xuất hiện khi người dùng nhấn 1
phím. Ta thường dùng nó cho TextBox để loại ra các
phím không chấp nhận. KeyPress cho ta mã ASCII là
số có giá trị từ 1 đến 255 của key.
– Control_DragDrop: Xuất hiện khi người dùng kéo và
thả một cái gì lên control
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 5
6.1. Soạn thảo chương trình (tt)
Một số event thông dụng (tt)
– Control_GotFocus: Xuất hiện khi 1 control đang ở
trạng thái inactive chuyển thành active và nhận được
tương tác của người dùng.
– Control_LostFocus: Ngược với GotFocus, tức 1
control đang ở trạng thái active chuyển sang trạng
thái inactive
– Control_MouseDown, Control_MouseUp: Xuất hiện
khi người dùng click chuột. 1 lần click sẽ tương ứng
với 1 lần MouseDown và 1 lần MouseUp. Việc xử lý
event này sẽ giúp ta giải quyết tình huống vẽ hay kéo
thả bằng chuột.
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 6
- 6.1. Soạn thảo chương trình (tt)
Ví dụ:
(*) Yêu cầu hoàn thiện code cho các Command Button còn lại
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 7
6.2. Các kiểu dữ liệu cơ bản trong VB
Chúng ta biết bộ trí nhớ (memory) của computer chứa
những byte (8 bit) dữ liệu. Vd: computer của có 32MB
memory thì chứa được khoảng hơn 32 triệu bytes.
Tất cả data trong máy tính đều được biểu diễn dưới
dạng các con số. Mỗi con số đại diện cho một thứ gì đó,
tùy theo quy ước của người dùng.
Một byte có thể chứa một con số từ 0 đến 255, tức là 28
-1 (2 lũy thừa 8 bớt 1) . Khi dùng bits ta đếm các số
trong hệ thống nhị phân.
Thí dụ, khi bạn ấn phím A trên keyboard, keyboard sẽ
gởi về computer con số 65 (01000001 trong nhị phân).
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 8
- 6.2. Các kiểu dữ liệu cơ bản trong VB (tt)
Có 2 kiểu dữ liệu cơ bản trong VB 6.0
– Dữ liệu kiểu số
– Dữ liệu không phải số:
• Chuỗi ký tự (string)
• Ngày giờ (Date)
• Lôgic (Boolean)
• Đối tượng (Object)
• Variant
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 9
Dữ liệu kiểu số
Byte
– Độ lớn: 1 byte
– Khoảng giá trị: từ 0 đến 255
Integer
– Độ lớn: 2 bytes
– Khoảng giá trị: từ -32,768 đến 32,767
Long
– Độ lớn: 4 bytes
– Khoảng giá trị: từ -2,147,483,648 đến 2,147,483,648
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 10
- Dữ liệu kiểu số (tt)
Single
– Độ lớn: 4 bytes
– Khoảng giá trị:
• Số âm: từ -3.402823E+38 đến -1.401298E-45
• Số dương: từ 1.401298E-45 đến 3.402823E+38
Double
– Độ lớn: 8 bytes
– Khoảng giá trị:
• Số âm: -1.79769313486232e+308 đến
- 4.94065645841247e-324
• Số dương: 4.94065645841247e-324 đến
1.79769313486232e+308
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 11
Dữ liệu kiểu số (tt)
Currency
– Độ lớn: 8 bytes
– Khoảng giá trị: 922,337,203,685,477.5808 đến
922,337,203,685,477.5807
– Luôn có ký hiệu tiền tệ đi kèm
Decimal
– Độ lớn: 12 bytes
– Khoảng giá trị:
• +/- 79,228,162,514,264,337,593,543,950,335
• +/- 7.9228162514264337593543950335
(28 decimal places).
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 12
- Dữ liệu không phải kiểu số
Chuỗi ký tự (String )
– Loại variable-length: độ dài cố định từ 1 đến 65,400
ký tự
– Loại fixed-length (String*n): 10 bytes + độ dài chuỗi
tới 2GB ký tự
Ngày giờ (Date)
– Độ lớn: 8 bytes
– Khoảng giá trị: January 1, 100 tới December 31, 9999
Boolean
– Độ lớn: 2 bytes
– Khoảng giá trị: True hoặc False
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 13
Dữ liệu không phải kiểu số (tt)
Kiểu Variant
– Là kiểu dữ liệu không tường minh – nó có thể nhận bất kỳ
giá trị nào có thể lúc nó nhận dữ liệu kiểu này, lúc nhận
dữ liệu kiểu khác.
– Dạng số: 16 bytes, bất kỳ số nào nằm trong phạm vi số
Double
– Dạng chuỗi: lớn 22 bytes + độ dài chuỗi
Kiểu Type (do người dùng tự định nghĩa)
– Là cấu trúc (record) gồm nhiều field, mỗi field có kiểu riêng
theo nhu cầu
Kiểu mảng (Array)
– Dãy gồm nhiều phần tử có cấu trúc đồng nhất, mỗi phần
tử có thể được truy xuất nhờ chỉ số của nó trong dãy
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 14
- Biến
Một ứng dụng thường xử lý nhiều dữ liệu, ta dùng
khái nhiệm "biến" để lưu dữ liệu của chương trình
VB không bắt buộc nhưng nên có khai báo rõ ràng
từng biến trước khi truy xuất trong chương trình để
tránh sai sót, dễ bảo trì và phát triển
Khai báo biến
– Khai báo tên nhận dạng cho biến
– Kết hợp kiểu dữ liệu với biến để xác định dữ liệu biến
được phép chứa
– Khai báo tầm vực truy xuất biến
Cú pháp:
[Static|Public|Private|Dim] AVariable As Type
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 15
Biến (tt)
Đặt tên 1 biến
– Dài tối đa 255 ký tự
– Ký tự đầu tiên phải là chữ cái (letter)
– Các ký tự tiếp theo có thể là chữ cái (letter), số (digit)
hoặc dấu gạch dưới ( _ )
– Không được chứa các ký tự đặc biệt: ^, &, ), (, %, !, #,
@, ~, +, -, *,...
– Nên chọn cách đặt tên ngắn gọn, gợi nhớ đến ý
nghĩa, mục đích sử dụng biến
– Nên viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi từ trong tên
biến (vd: TongCacSoChan, TichCacSoLe)
– Không đặt tên biến trùng từ khóa (Sub, Print,
End....v.v)
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 16
- Biến (tt)
Ví dụ khai báo biến
Dim AStringVariable As String
Dim AStringVariable As String*100
Dim AnIntegerVariable As Integer
Dim ABooleanVariable As Boolean
Dim ADateVariable As Date
Dim AnArrayVariable (100) As Integer
Type ANewType
Field1Name As Integer
Field2Name As String*40
Field3Name As Boolean
Field4Name (10) As Double
End Type
Dim AVariantVariable As Variant
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 17
Tầm vực truy xuất của biến
Biến cục bộ
– Được khai báo sau từ khóa Dim
– Chỉ có tác dụng trong chương trình con, cục bộ trong
một form hoặc một module nào đó
Biến toàn cục
– Được khai báo sau từ khóa Public
– Có tác dụng trong toàn bộ chương trình
– Loại biến này luôn phải khai báo ở vùng Declarations
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 18
- Hằng
Có giá trị xác định và không hề thay đổi trong bất kỳ
hoàn cảnh nào
Khai báo hằng
– Cú pháp: Const TênHằng = GiáTrịCủaHằng
– Ví dụ: Const AConstantOfDate = #01/04/2000#
Phạm vi của hằng
– Giống như đối với biến, hằng toàn cục phải khai báo
sau từ khóa Public
– Ví dụ: Public Const A = 120
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 19
6.3. Các toán tử trong VB
Dựa theo số lượng toán hạng ta có
– Toán tử 1 ngôi: Chỉ cần 1 toán hạng
– Toán tử 2 ngôi: Cần 2 toán hạng
Dựa theo quy trình tính toán có các loại toán tử:
– Toán tử số học
– Toán tử so sánh
– Toán tử luận lý và bitwise
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 20
- 6.3. Các toán tử trong VB (tt)
Các toán tử số học
Toán tử Ý nghĩa Ví dụ
+ Phép cộng 2+3=5
- Phép trừ 10-9=1
^ Phép lũy thừa 2^4=16
* Phép nhân 4*2=8
/ Phép chia 12/4=3
Mod Phép chia lấy dư 15 Mod 2=1
\ Phép chia nguyên 21\4=5
& Nối chuỗi "Visual"&"Basic"="VisualBasic"
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 21
6.3. Các toán tử trong VB (tt)
Các toán tử so sánh
Toán tử Ý nghĩa Ví dụ Kết quả
< Nhỏ hơn 2 Lớn hơn 5 > 15 False
= 5 True | False
= So sánh bằng A=B True | False
So sánh khác nhau A B True | False
Like So sánh chuỗi Xem slide kế tiếp
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 22
- 6.3. Các toán tử trong VB (tt)
Toán tử so sánh chuỗi "Like"
– Cú pháp: AString Like Pattern
– Công dụng: Xác định xem chuỗi AString có thuộc Pattern
không? Nếu thuộc thì trả về True, ngược lại trả về False
Ví dụ:
MyCheck = "aBBBa" Like "a*a" True
MyCheck = "F" Like "[A-Z]" True
MyCheck = "F" Like "[!A-Z]" False
MyCheck = "a2a" Like "a#a" True
MyCheck = "aM5b" Like "a[L-P]#[!c-e]" True
MyCheck = "aM5b" Like "a[L-P]#[!c-e]" True
MyCheck = "BAT123Khg" Like "b?T*" True
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 23
6.3. Các toán tử trong VB (tt)
Toán tử "Like"
– Ký hiệu đại diện trong pattern
• Dấu * Nhiều ký tự bất kỳ
• Dấu ? Một ký tự bất kỳ
• Dấu # Một chữ số [0-9] bất kỳ
• [charlist] bất kỳ ký tự nào có trong charlist
• [!charlist] Bất kỳ ký từ nòa không có trong charlist
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 24
- 6.3. Các toán tử trong VB (tt)
Các toán tử luận lý
Toán tử Ý nghĩa
And Và: cả 2 điều kiện điều True kết quả True
Or Hoặc: một trong các điều kiện True kết quả True
Xor Hai điều kiện có giá trị khác nhau kết quả True
Not Phủ định: True False, False True
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 25
6.3. Các toán tử trong VB (tt)
Một số hàm toán học thông dụng
Hàm Ý nghĩa Ví dụ
Int Lấy số nguyên lớn hơn gần nhất Int(6.5) = 7
Sqr Lấy căn bậc hai Sqr(16) = 4
Abs Lấy trị tuyệt đối Abs(-2) = 2
Exp Lấy giá trị ex Exp(1) = 2.7182818284590
Fix Lấy phần nguyên Fix(6.5) = 6
Round Làm tròn Round(2.3554, 2) = 2.36
Log Lất giá trị log(x) Log(10) = 2.302585
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 26
- 6.3. Các toán tử trong VB (tt)
Các hàm xử lý chuỗi thông dụng
Hàm Ý nghĩa Ví dụ
Len (“chuỗi”) Lấy độ dài chuỗi Len(“Tin Hoc Dai Cuong”)= 17
Lấy n ký tự của chuỗi từ
Right (“chuỗi”, n) Right(“Visual Basic”,2) = ic
phải qua trái
Lấy n ký tự của chuỗi từ
Left(“chuỗi”, n) Left(“Visual Basic”,5) = Visua
trái qua phải
Xóa các khoảng trắng Ltrim(“ VB 6.0”) = VB 6.0
Ltrim(“chuỗi”)
bên trái chuỗi
Xóa các khoảng trắng
Rtrim(“chuỗi”) Rtrim(“GTVT ”) = GTVT
bên phải chuỗi
Xóa các tất cả khoảng Trim(“Tin Hoc Dai Cuong”)=
Trim(“chuỗi”)
trắng của chuỗi TinHocDaiCuong
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 27
6.3. Các toán tử trong VB (tt)
Các hàm xử lý chuỗi thông dụng (tt)
Hàm Ý nghĩa Ví dụ
Lấy n ký tự từ vị trí
Mid(“chuỗi”, m , n) Mid(“Lap trinh”, 2,4) =ap t
m
Chuyển toàn bộ chuỗi Ucase(“Lap trinh”) = LAP
Ucase(“chuỗi”)
thành chữ hoa TRINH
Chuyển toàn bộ chuỗi
Lcase(“chuỗi”) Lcase(“Lap trinh”) = lap trinh
thành chữ thường
Lấy ký tự từ bảng mã
Chr(charcode) Chr(65)=A
ASCII theo charcode
Lấy charcode ASCII
Asc(Character) Asc(“A”)=65
của ký tự
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 28
- 6.4. Các lệnh thực thi trong VB
Nhóm lệnh không điều khiển
• Lệnh gán dữ liệu vào 1 biến
• Lệnh gán tham khảo đến đối tượng vào 1 biến
Nhóm lệnh tạo quyết định
• Cấu trúc If....Then....Else....End If
• Cấu trúc Select Case.....End Select
Nhóm lệnh lặp
• Cấu trúc: Do....Loop
• Cấu trúc: For....Next
• Cấu trúc: For each.....Next
Nhóm lệnh gọi thủ tục
– Lệnh gọi thủ tục
– Lệnh thoát khỏi cấu trúc điều khiển Exit
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 29
Lệnh gán dữ liệu
Là lệnh được dùng nhiều nhất trong chương trình
Cú pháp: AVariable = Expr
– Biểu thức Expr bên phải sẽ được tính để có 1 giá trị
cụ thể (thuộc 1 kiểu cụ thể). Giá trị này sẽ được gán
vào vùng nhớ do biến AVariable xác định
– Trước khi gán, VB sẽ kiểm tra tính tương thích về
kiểu của Avariable và giá trị của biểu thức Expr
Ví dụ:
DispValue = DispValue + iNegative * d * (10 ^ -bytPosDigit)
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 30
- Cấu trúc rẽ nhánh If....Then...Else
Cú pháp 1
If condition Then Statement1 [Else Statement2]
Cú pháp 2
If condition Then
[Statement1] +
End If
Cú pháp 3
If condition Then
[Statement1] +
Else
[Statement2] +
End If
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 31
Cấu trúc rẽ nhánh If....Then...Else (tt)
Ví dụ: Đoạn chương trình giải phương trình bậc
nhất
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 32
- Cấu trúc rẽ nhánh If....Then...Else (tt)
Ví dụ 2:
– Thiết kế form như hình
bên
– Cài đặt event Click của
command button trên
form để giải phương
trình bậc 2:
ax2 + bx + c = 0
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 33
Ví dụ 2 – cấu trúc rẽ nhánh If
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 34
- Cấu trúc rẽ nhánh (tt)
Rẽ nhánh Select Case.... End Select
– Cú pháp:
Select Case Expr
Case
[Statement 1]+
Case
[Statement 2]+
..............
Case
[Statement n]+
[Case Else
[Statement n+1]+ ]
End Select
– Kiểm tra xem giá trị biểu thức Expr trùng với giá trị
Vali thì thực hiện Statement i Nếu không tìm được giá
trị nào bằng Expr thì thực hiện Statement n+1
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 35
Cấu trúc rẽ nhánh (tt)
Rẽ nhánh Select Case.....End Select (tt)
Ví dụ:
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 36
- Cấu trúc lặp
Vòng lặp Do
Dạng 1: Dạng 3:
Do While condition Do Until condition
‘Đoạn mã lệnh VB ‘Đoạn mã lệnh VB
Loop Loop
Dạng 2: Dạng 4:
Do Do
‘Đoạn mã lệnh VB ‘Đoạn mã lệnh VB
Loop While condition Loop Until condition
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 37
Ví dụ
1
2
3
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 38
- Cấu trúc lặp While…. Wend
Cú pháp
While condition
[Statement]+
Wend
Công dụng
– Tính giá trị của điều kiện condition. Nếu kết quả là
True thì các lệnh [Statement]+ được thực hiện. Quá
trình này lặp lại cho tới khi điều kiện condition có giá
trị là False
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 39
Cấu trúc lặp For….Next
Cú pháp 1
For counter = start To end [Step increment]
[Statement]+
Next [counter]
Ví dụ:
giaithua = 1
For i = 1 To 10
giaithua = giaithua * i
Next
Công dụng:
– Lặp thực hiện lệnh cho tới khi counter tăng quá end.
Giá trị khởi dầu của counter là start. Bước tăng của
counter là increment sau mỗi lần lặp
bangtqh@utc2.edu.vn Tin học đại cương - Chương 6 40
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
