2/2010
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
PHẦN 2: VẬT LIỆU KỸ THUẬT LẠNH
Chương 7: VẬT LIỆU HÚT ẨM và DẦU BÔI TRƠN
7.1 Vật liệu hút ẩm
7.2 Dầu bôi trơn
p.1p.1
2/2010
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
7.1 Vật liệu hút ẩm
(cid:190) Tác hại của ẩm (nước) trong hệ thống lạnh
Vật liệu chế tạo máy (Kim loại và phi kim loại)
h i ệ t
Môi chất lạnh
h
g n n
n
e
i ạ o l
-
ư
H ò ộ đ
n
a
-
â
c á c n ò m n ă , a ó h y x Ô
m i k u ệ i l t ậ v
n
n c (cid:198) t ă ấ t l ạ n i ắ ớ i A m o u g s n ô ă r ơ i, g i ả m n g F n v g n a t a n o ó n t r c đ a t a ớ y h u n t i ế t l ư o n ò a b g h c ẩ m d ô K h a v y t ắ u h i đ i q (cid:198) g g k ă b
ẨM (NƯỚC)
Dầu bôi trơn
p.2p.2
Làm lão hóa dầu
2/2010
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
Hiện tượng nước đóng băng khi đi qua van tiết lưu
p.3p.3
VAN TIẾT LƯU
2/2010
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
Hiện tượng nước đóng băng khi đi qua van tiết lưu khi nhiệt độ nước xuống dưới 0oC
p.4p.4
2/2010
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
(cid:190) Các biện pháp khử ẩm
- Sấy khô nghiêm ngặt các chi tiết máy và thiết bị trước khi lắp vào hệ thống
- Hạn chế độ ẩm tối thiểu trong môi chất lạnh
≤ 0,2 %
+ Đối với amoniắc:
+ Đối với freôn: ≤ 0,00025 %
- Sấy chân không nhiều giờ trước khi nạp ga vào hệ thống lạnh
p.5p.5
- Sử dụng bình hút ẩm
2/2010
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
Sơđồcấu tạo của bình hút ẩm
p.6p.6
1.Cửa vào 2.Lưới lọc 3.Chất khửẩm 4.Ống tiếp nhận 5.Cửara 6.Kính quan sát
2/2010
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
- Được phân loại dựa trên nguyên tắc hút ẩm:
(cid:190) Các vật liệu hút ẩm chính
Ao
1/ Tạo liên kết cơ học với ẩm:
Ao
Loại vật liệu có những lỗ nhỏ li ti bên trong (kích Ao thước lỗ chỉ khoảng vài ) (cid:198) có khả năng giữ lại nước (có đường kính phân tử 2,7 , nhưng cho các môi chất lạnh và dầu bôi trơn (có đường kính lớn hơn 4 ) đi qua.
Gồm: silicagel SiO2, đất sét hoạt tính Al2O3 , chất Zeôlit, vv..
Thông dụng, sử dụng được cho tất cả các loại môi chất, đặt trên đường lỏng và hơi đều được
2/ Tạo tinh thể ngậm nước
p.7p.7
Loại vật liệu có khả năng kết hợp với nước (cid:198) tinh thể ngậm nước như CaSO4, CaCl2, vv… Ít sử dụng
2/2010
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
3/ Phản ứng hóa học với nước Loại vật liệu có khả năng phản ứng hóa học với nước (cid:198) tạo các chất mới
Gồm: vôi sống (CaO), penôxit phốt pho (P2O5), vv…
p.8p.8
Hiệu quả hút ẩm cao, tuy nhiên không nên sử dụng trong hệ thống lạnh do có thể tạo ra các AXÍT và BAZƠ gây ăn mòn thiết bị, làm lão hóa và phá hủy dầu bôi trơn
2/2010
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
7.2 Dầu bôi trơn
Được sử dụng trong hệ thống lạnh có máy nén cơ
Cùng với môi chất lạnh đi qua tất cả các thiết bị trong hệ thống lạnh
NHIỆM VỤ:
- Bôi trơn các chi tiết chuyển động của máy nén
- Làm nhiệm vụ tải nhiệt từ các bề mặt ma sát pittông, xylanh, ổ bi, ổ bạc, vv… ra vỏ máy để tỏa ra môi trường (cid:198) đảm bảo nhiệt độ làm việc ở các vị trí ma sát không quá cao
- Chống rò rỉ môi chất cho các cụm bịt kín, giữ kín các khoang nén trong máy nén trục vít.
p.9p.9
2/2010
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM (cid:190) Yêu cầu đối với dầu bôi trơn
- Có độ nhớt thích hợp đảm bảo bôi trơn các chi tiết
- Có độ tinh khiết cao, không chứa các thành phần có hại đối với hệ thống lạnh như: ẩm, axít, lưu huỳnh, vv…
- Nhiệt độ bốc cháy phải cao hơn nhiều so với nhiệt độ cuối quá trình nén
- Nhiệt độ đông đặc phải thấp hơn nhiều so với nhiệt độ ở dàn bay hơi
- Không tạo lớp cách nhiệt trên bề mặt trao đổi nhiệt
- Không làm giảm nhiệt độ bay hơi, qua đó làm giảm năng suất lạnh
- Không được dẫn điện, không gây cháy nổ
- Không được tác dụng với môi chất lạnh, vật liệu chế tạo thiết bị, dây điện, vật liệu hút ẩm, vv…
- Tuổi thọ cao, bền
p.10p.10
- Rẻ tiền, dễ kiếm
2/2010
(cid:190) Sử dụng dầu trong máy lạnh Amoniắc
Một số loại dầu thường sử dụng: dầu khoáng XA 30, XA 35, vv…
- Dầu hòa tan rất ít vào NH3
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
Đặc điểm :
- Khối lượng riêng của dầu lớn hơn NH3 nên dầu dễ phân lớp và đọng xuống dưới
Bố trí bình tách dầu ngay sau máy nén để tách dầu khỏi môi chất
Bố trí các bầu lắng dầu bên dưới các thiết bị và định kỳ xả dầu về máy nén hoặc về bình chứa dầu
p.11p.11
2/2010
(cid:190) Sử dụng dầu trong các máy lạnh Freôn
Người soạn: TS. Hà anh Tùng ĐHBK tp HCM
Đặc điểm :
- Dầu hòa tan vào môi chất lạnh
- Phải đảm bảo có độ tinh khiết cao (cid:198) hạn chế hàm lượng axít, nước và các thành phần có hại trong dầu
- Cần sấy cẩn thận để khử ẩm trước khi nạp dầu vào hệ thống
- Bố trí thêm các bình lọc ẩm trong hệ thống để loại ẩm và các chất axít, chất có hại trong dầu
p.12p.12
