Các cơ cấu chính của hệ thống lái
C c u h p th va đ p ơ ấ ụ ấ ậ
ị ườ ớ c do quán tính l n. ướ i ho c đ u vào vô lăng. Chính vì lý do này ậ i lái th ươ i v phía tr ườ ề ầ ng tích cho ấ ễ ả ng lao ng ặ ườ ể ể ả ươ ả ấ ề ư ắ ườ ằ ậ ng tích cho ng ươ ả ơ ấ ị ơ ấ ể ậ ậ ờ ng có xu h Khi b đâm xe ng ướ ườ ng tích do đ p ng V y nên r t d gây th ậ mà các nhà s n xu t đã nghĩ ra cách đ gi m thi u kh năng gây th ng ế ạ h p th va đ p trên tr c lái chính. C c u này có th tránh gây th ụ ấ lái b ng hai cách: gãy t ể tác đ ng lên c th ng ớ ơ ấ i lái b ng nhi u cách nh l p túi khí trên vô lăng hay ch t o vô lăng v i c c u i ườ ụ ứ ấ i th i đi m xe b đâm (va đ p s c p); và gi m va đ p th c p i lái khi c th ng i lái b xô vào vô lăng do quán tính. ạ ườ ơ ể ơ ể ằ ộ ườ ị
Tr c lái h p th va đ p hi n nay th ụ ụ ệ ấ ậ ườ ng có m t s lo i nh sau: ộ ố ạ ư
Ki u giá đ u n ỡ ố ể
- Ki u bi ể
- Ki u cao su silicon ể
- Ki u ăn kh p ể ớ
- Ki u ng s p ể ố ế
Trong bài này, chúng tôi s đ c p đ n ho t đ ng c a ki u giá đ u n cong. ẽ ề ậ ạ ộ ỡ ố ủ ể ế
ậ ấ ướ ộ c thi t k đ h p thu va đ p theo ph ỡ ế ế ể ấ ụ ụ ậ ỡ i, giá đ d v , tr c trung gian và ỡ ễ ỡ ụ ng h ụ ng tr c, ướ ươ ụ i và giá đ d v . Tr c ỡ ễ ỡ ướ C c u h p th va đ p bao g m m t giá đ phía d ồ ơ ấ ụ t m h p th va đ p. Tr c lái đ ậ ượ ấ ấ l p v i thanh tăng c ng b ng táp lô thông qua giá đ phía d ứ ớ ắ lái và h p c c u lái đ ả c n i v i tr c trung gian. ố ớ ụ ơ ấ ượ ộ
ộ ơ ấ ụ ậ ọ ị Khi h p c c u lái chuy n d ch khi xe b va đ p (g i là va đ p s c p) thì tr c trung ơ ấ ậ i, do đó làm gi m kh năng tr c lái và vô lăng nhô lên trong bu ng lái. Khi gian co l ạ ể ả ị ụ ả ồ
ậ ề c truy n vào vô lăng trong s c đâm xe (va đ p th c p) thì c ự ố ấ ứ ấ ữ ườ ụ ủ ậ i tách ra làm cho toàn b tr c lái đ v phía tr ổ ề m t l c va đ p đ ượ ộ ự c u h p th va đ p và túi khí c a ng ậ ấ ấ và giá đ phía d ướ ỡ th va đ p b bi n d ng đ giúp h p thu tác đ ng c a va đ p th c p. ấ ị ế ậ ơ ậ i lái giúp h p thu va đ p. H n n a, giá đ d v ỡ ễ ỡ ơ ấ c. Lúc này t m h p ướ ấ ứ ấ ộ ụ ộ ụ ủ ể ạ ậ
C c u khoá tay lái ơ ấ
nhi u dòng xe cao c p trang b các thi ở ộ ề ể ế ị ấ ị ể ư ố ệ ệ t b có kh năng vô hi u ơ ả ệ ự ộ ắ ề ậ ơ ấ ế ố ộ ố ạ ơ ấ ụ khoá đi n lo i n ho c ằ ng có hai lo i: khoá ạ ộ ườ ạ ổ ặ ổ ạ ấ ệ ệ Đ ch ng tr m xe, đ ng…ho c c hoá vi c di chuy n nh còi báo, khoá thông minh, ng t nhiên li u t ặ c u khoá tay lái. Trong bài này chúng tôi mu n đ c p đ n c c u khoá tay lái l p ắ ấ trong m t s lo i xe. C c u này ho t đ ng b ng cách cách khoá tr c lái chính vào ố ấ đi n lo i nút b m. ng tr c lái khi rút chìa khoá đi n. Th ệ ụ ạ
ạ ộ ủ ể ắ ạ ổ khoá đi n lo i n. T m chia ạ ấ ệ ạ Ta s đi sâu tìm hi u nguyên t c ho t đ ng c a lo i ẽ thành 5 b c nh sau: ư ướ v trí ACC ho c ON thì c ch n khoá và thanh khoá b ữ ủ ặ ầ ữ ả ả ị ữ ậ
• Khi chìa khoá đi n ị ặ ệ ở ị cam c a tr c cam đ y sang ph i. C n nh khoá s t ặ t vào rãnh trong c ch n ẽ ụ ẩ ụ ệ khoá, ngăn c ch n khoá và thanh khoá d ch chuy n sang trái, do v y ngăn vi c ể ặ khoá vô lăng trong khi xe đang ch y.ạ
t đ ng c ) thì c n nh ắ ộ ệ ầ ể ừ ị ủ ẽ ậ ơ ữ ặ
• Khi chìa khoá đi n chuy n t ả khoá s đ p vào mép trái c a rãnh trong c ch n khoá, ngăn c ch n khoá và ặ thanh khoá d ch chuy n sang trái (và do v y ngăn vi c khoá vô lăng).
v trí ON sang ACC (t ữ ậ ể ệ ị
ừ ở ị ệ ấ ẽ ị ẩ ẩ ả ổ ệ
• Ch ng nào mà chìa khoá đi n không b n vào trong khi khoá đang v trí ị ấ ấ ACC, t m đ y s b lò xo ph n h i c a rô to khoá đ y ra ngoài. Do đó, t m ồ ủ ch n nhô ra ngoài và va vào thân khoá ngăn rô to và chìa khoá đi n xoay v v ề ị ặ trí khoá.
ở ị ẩ ẽ ặ ấ ầ ấ ầ ấ ủ ấ ủ ấ ủ ụ ể v trí ACC t ụ ẩ xu ng, c ố ố ẫ ữ ủ ả
• Khi ta n chìa khoá vào trong khi ị ẩ v trí ACC, rô to và t m đ y cũng b đ y ấ vào. Ph n trên c a t m ch n s nhô lên vách chéo c a rãnh trong t m đ y và ẩ ệ ph n th p h n c a t m đ y chuy n đ ng vào trong tr c cam. Chìa khoá đi n, ẩ ộ ơ i v t m đ y và tr c cam s t ớ ị do xoay theo m t kh i th ng nh t t ấ ừ ị ộ ẽ ự ấ trí LOCK. Tuy nhiên do đ u c a c n nh khoá v n b chìa khoá gi ữ ầ ch n khoá và thanh khoá không th d ch chuy n đ
c sang trái. ầ ể ị ố ị ượ ể ặ
ệ ả ỏ ỏ ị ụ ẽ ặ
• Khi rút chìa khoá đi n ra kh i rô to, c n nh khoá tách ra kh i (d ch chuy n ể ầ lên) c ch n khoá, và thanh khoá s chui vào rãnh tr c lái chính và khoá tr c lái ụ ữ chính.
C c u tay lái nghiêng. ơ ấ
ợ ệ ệ ng trang b cho h c phân lo i thành ủ ổ ơ ấ ườ ượ ị ạ ể ố ạ ả ự ướ i. ể ể i lái xe, các lo i xe hi n nay th Đ thích h p v i v trí lái c a ng ạ ườ ớ ị th ng lái kh năng thay đ i góc nghiêng. C c u tay lái nghiêng đ lo i đi m t a trên và lo i đi m t a d ự ạ Sau đây, chúng tôi s trình bày v lo i đi m t a d ề ạ i. ướ ự ể ẽ
ấ ạ ộ ặ ơ ả ữ ặ ồ C u t o c b n c a c c u này bao g m m t c p c ch n nghiêng, bulông khoá nghiêng, giá đ ki u d v , c n nghiêng v.v... ơ ấ ễ ỡ ầ ủ ỡ ể
v trí khoá, ặ ở ị ầ ồ ờ ớ ầ c nâng lên và đ y sát vào giá đ d v và gá ữ ủ ượ ặ ẩ ỉ Các c ch n nghiêng xoay đ ng th i v i c n nghiêng. Khi c n nghiêng đ nh c a các c ch n nghiêng đ ữ nghiêng, khoá ch t giá đ d v và b gá nghiêng. M t khác, khi c n g t nghiêng ỡ ễ ỡ ỡ ễ ỡ ầ ặ ặ ạ ộ
c chuy n sang v trí t ượ ủ ữ ệ ể đ ị nghiêng và có th đi u ch nh tr c lái theo h ể ề ặ do thì s lo i b s ch nh l ch đ cao c a các c ch n ộ ệ ự ng th ng đ ng. ỉ ẽ ạ ỏ ự ướ ụ ứ ẳ