Cần phải đào tạo thật kỹ các cán bộ Thư viện phụ trách công tác thiết lập tiêu đề đề mục trong các Thư viện

BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> CẦN PHẢI ĐÀO TẠO THẬT KỸ CÁC CÁN BỘ THƯ VIỆN PHỤ<br /> TRÁCH CÔNG TÁC THIẾT LẬP TIÊU ĐỀ ĐỀ MỤC<br /> TRONG CÁC THƯ VIỆN<br /> LÊ NGỌC OÁNH, ML<br /> <br /> <br /> G<br /> Giảng viên Khoa Thư viện-Thông tin Trường Đại học Sài Gòn<br /> <br /> ần đây, trong các trường thư viện liệu hay đơn thuần là một từ khóa (hay từ<br /> thông tin học và các thư viện đại học, chuẩn) rút ra từ nhan đề, mục lục, lời nói<br /> nghiên cứu và công cộng nổi rộ lên vấn đề đầu, lời giới thiệu hay chính văn của tài<br /> giảng dạy và thực hành định chủ đề tài liệu liệu. Người làm biên mục đề mục hay chủ<br /> cho các thư viện. Tuy nhiên, trong vấn đề đề phải nắm được nội dung chính của tài<br /> này thực tế “mỗi thư viện một vẻ, mười liệu qua việc khảo sát nhan đề, mục lục<br /> phân thì không vẹn mười.” hay chính văn của tài liệu, rồi tìm một<br /> Để hiểu rõ vấn đề này, tôi xin trình bày TĐĐM tương xứng với nội dung đó để ấn<br /> bài viết trong hai phần dưới đây: định TĐĐM cho tài liệu. TĐĐM là một<br /> 1. Thực trạng về việc giảng dạy và thực dạng thức đặc biệt được nhiều biên mục<br /> hành định chủ đề trong các trường dạy viên thỏa thuận thiết lập theo những<br /> môn thư viện học và các thư viện hiện nguyên tắc thiết lập TĐĐM của IFLA chứ<br /> nay. không phải những đề tài hay chủ đề theo<br /> 2. Sự cần thiết phải đào tạo chính qui và ngôn ngữ thông thường. Dưới một TĐĐM,<br /> bài bản các cán bộ phụ trách thiết lập ta có thể tìm thấy những tài liệu có cùng<br /> tiêu đề đề mục trong các thư viện nội dung trong một thư viện.<br /> 1.2 Không xác định được rõ ràng<br /> 1. Thực trạng về việc giảng dạy và mục đích ứng dụng của mục lục đề mục<br /> thực hành định chủ đề trong các hay chủ đề:<br /> trường dạy môn thư viện học và Mục đích của mục lục đề mục là :<br /> các thư viện hiện nay: - Khiến cho người ta có thể tìm thấy<br /> Sở dĩ có sự không thống nhất và không một cuốn sách khi biết được đề mục hay<br /> hoàn hảo trong việc định chủ đề giữa các chủ đề của cuốn sách đó.<br /> thư viện là do những khiếm khuyết sau - Khiến cho người ta biết thư viện có gì<br /> đây: qua một đề mục, chủ đề hay đề tài (nội<br /> 1.1. Không xác định được rõ ràng ý dung) được cho.<br /> nghĩa của tiêu đề đề mục (hay đề mục Mục lục đề mục được ứng dụng để :<br /> chủ đề như một số trường thư viện - Giúp cán bộ tham khảo của thư viện<br /> thường gọi) trong công tác nghiệp vụ hỗ trợ cho người sử dụng trong việc tra<br /> của thư viện. cứu, sưu tầm, nghiên cứu tất cả những tài<br /> Thực ra tiêu đề đề mục (TĐĐM) là một liệu mà thư viện có, hay có trên mạng về<br /> dạng thức trình bày ngắn gọn bằng một từ một nội dung, đề tài hay chủ đề này. Điều<br /> hay một cụm từ, tóm tắt toàn bộ nội dung này rất hữu ích cho người làm công tác<br /> hay một phần chính của nội dung tài liệu. sưu tầm, nghiên cứu để chuẩn bị cho một<br /> TĐĐM phản ánh nội dung chính của một luận văn, luận án hay một công trình khoa<br /> tài liệu chứ không phải là nhan đề của tài học.<br /> <br /> <br /> 10<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> - Phản ánh toàn bộ nội dung tri thức các ký hiệu phân loại trong bảng phân loại<br /> của một thư viện hay một hệ thống thư tài liệu của trường Y. Ta không bao giờ có<br /> viện. Mục lục đề mục không thể sử dụng thể dùng mục lục đề mục để phân loại tài<br /> để phân loại tài liệu như tác giả Vũ Dương liệu vì danh mục các TĐĐM hay chủ đề<br /> Thúy Ngà (trường Đại học Văn hóa Hà phải sắp theo thứ tự chữ cái từ tiêu đề đầu<br /> Nội) viết trong tài liệu “Định chủ đề tài tiên cho đến tiêu đề cuối cùng để cho<br /> liệu” (do nhà xuất bản Văn hóa Thông tin người sử dụng dễ tra cứu. Các chủ đề<br /> xuất bản năm 1995 tại Hà Nội), cũng như chính trong bảng phân loại của trường Y<br /> đề cương bài giảng “Biên mục chủ đề” chỉ gồm 68 đề tài, ta mới có thể sắp thứ tự<br /> của khoa Thư viện – Thông tin học thuộc ký hiệu chữ cái + số của bảng phân loại<br /> trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân theo thứ tự chữ cái của đề mục chủ đề<br /> văn ở TP.Hồ Chí Minh. Để phân loại tài (TĐĐM).<br /> liệu, ta phải dùng công cụ là các bảng phân Còn trong một thư viện lớn của trường<br /> loại như: 19 dãy, BBK, DDC hay LC, Đại học Tổng hợp với vô vàn ngành tri<br /> v.v… Mục lục đề mục của trường Đại học thức khác nhau, với hàng chục ngàn<br /> Y Hà Nội được nêu ra từ trang 71 đến TĐĐM khác nhau, thì làm sao ta có thể<br /> trang 76 của tác phẩm “Định chủ đề tài sắp thứ tự ký hiệu số phân loại theo thứ tự<br /> liệu” chỉ là được tiến hành song song với chữ cái của các TĐĐM mà không làm đảo<br /> mục lục phân loại bằng các ký hiệu khác. lộn thứ tự các môn loại, các bộ môn, các<br /> ngành, phân ngành trong bảng phân loại.<br /> Ký hiệu chữ cái + số của chủ đề Lấy ví dụ bảng TĐĐM của thư viện Quốc<br /> chính + ký hiệu số của các đề tài phụ hội Hoa Kỳ, với 280.000 TĐĐM chính,<br /> làm sao ta có thể lập một bảng phân loại<br /> Ví dụ: Với đề tài “Liên quan giữa theo thứ tự chữ cái của chủ đề tương ứng,<br /> bệnh ngoài da và các bộ máy tiêu hóa”, ta ta cũng không thể gọi bảng chỉ mục quan<br /> có: hệ (Relative index) ở cuối mỗi bảng phân<br /> Da học + Tương quan trong ngành y + loại là mục lục đề mục (Subject catalog),<br /> Tiêu hóa mà đó chỉ là một danh mục hay bảng tra<br /> D1 + 09 + T8 = D1.09.T8 các đề tài hay chủ đề chính được sắp theo<br /> Chẳng qua cái mà tác giả Vũ Dương thứ tự chữ cái để giúp người đọc tìm ký<br /> Thúy Ngà gọi là mục lục chủ đề chỉ là cái hiệu phân loại của một tài liệu khi chỉ biết<br /> nội dung đề tài tương ứng với các ký hiệu nội dung đề tài hay chủ đề của tài liệu mà<br /> phân loại. Nhưng tình cờ và trùng hợp là không biết số phân loại. Và ta cũng chỉ có<br /> tác giả của bảng phân loại trường Y này là thể dùng các bảng chỉ mục hay bảng tra đề<br /> Bác sĩ Đặng Vũ Viêm đã lấy chữ cái đầu tài, hay chủ đề này (Subject index) cho các<br /> của mỗi đề tài chính trong ngành y để làm bảng phân loại (Classification schedules)<br /> ký hiệu phân loại và các chủ đề dùng trong chứ không thể dùng để “xây dựng ô chủ đề<br /> ngành y này được sắp theo thứ tự của chữ chữ cái trong mục lục phân loại<br /> cái nên tác giả Vũ Dương Thúy Ngà gọi (Classified catalog)” như đề cương bài<br /> mục lục chủ đề tương ứng này là bảng giảng “Biên mục chủ đề” của khoa Thư<br /> phân loại chủ đề. Thực ra, mục lục đề mục viện – Thông tin học thuộc trường Đại học<br /> này chỉ là bảng chỉ mục tương quan với Khoa học Xã hội và Nhân văn ở TP.Hồ<br /> <br /> <br /> 11<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> Chí Minh đã nêu. Trước đây, ngay cả kho tài liệu. Độc giả có thể trực tiếp đến<br /> trong thời thuộc Pháp và tạm chiến, một số tìm tài liệu trên kệ theo số phân loại được<br /> thư viện có lập các mục lục phân loại theo hướng dẫn, không những độc giả có thể<br /> thứ tự số của ký hiệu phân loại. Dĩ nhiên, tìm thấy tài liệu mình cần mà còn có thể<br /> thời đó chỉ là mục lục phiếu thủ công trong tìm thấy nhiều tài liệu liên quan đến nội<br /> các tủ mục lục (Manual card catalog). dung mà mình đang tìm kiếm. Sở dĩ như<br /> Ngoài các ký hiệu chính, ví dụ: Vật lý học vậy là vì hầu hết các bảng phân loại ngày<br /> ( = 530), Hóa học (=540), Sinh học nay là đều phân loại tài liệu theo nội dung<br /> (=570), người ta còn thiết lập các phiếu hay đề tài, còn mục lục phân loại ngày<br /> dẫn (Guide card) với các ký hiệu chi tiết nay thực sự đã chết rồi, đã chết hẳn rồi<br /> hơn về ngành, phân ngành kèm theo bên trong các thư viện đương đại vì không phải<br /> cạnh có các đề tài hay chủ đề bằng chữ. người sử dụng nào cũng nắm vững các ký<br /> Ví dụ như : hiệu phân loại trước khi đi tìm tài liệu<br /> 530 Vật lý học trong mục lục thư viện hay trong kho tài<br /> Æ 531 Cơ học chất rắn liệu. Hơn nữa, mục lục đề mục không ảnh<br /> 532 Cơ học chất lỏng hưởng gì đến việc thiết lập mục lục từ điển<br /> 533 Cơ học chất khí (dictionary catalog) vì mục lục từ điển đơn<br /> 534 Âm học giản chỉ là việc hòa trộn ba loại mục lục:<br /> 535 Quang học nhan đề, tác giả và đề mục trong một mục<br /> 536 Nhiệt học lục và mỗi dẫn mục nhan đề, tác giả hay đề<br /> 537 Điện học và điện tử học mục đều được sắp xếp chung theo một thứ<br /> 538 Từ học tự chữ cái. Và ngày nay, với mục lục trực<br /> 539 Vật lý học hiện đại tuyến, người ta cũng ít nói đến mục lục từ<br /> 539.2 Bức xạ điển. Vậy chúng ta không có gì phải lấn<br /> 539.7 Vật lý nguyên tử và hạt cấn giữa mục lục đề mục với việc thiết lập<br /> nhân mục lục từ điển.<br /> Tuy nhiên, những đề tài hay chủ đề Tôi có điều gợi ý rằng các trường thư<br /> bằng chữ này chỉ là để bổ nghĩa cho các ký viện thông tin học sau này, để cho sinh<br /> hiệu phân loại chứ không phải là những ô viên hiểu rõ và nắm vững mục đích, ý<br /> tra chủ đề chữ cái như các bảng chỉ mục nghĩa và tầm quan trọng của mục lục đề<br /> chủ đề (Subject index), và lại càng không mục nên cho họ đi xem và quan sát thật kỹ<br /> phải là các mục lục đề mục hay chủ đề mục lục đề mục ở các thư viện đã thiết lập<br /> (Subject catalog) trong các mục lục phân mục lục đề mục đúng tiếu chuẩn, hoặc<br /> loại vì các đề tài hay chủ đề này không sắp MLTT và nhất là mục lục đề mục thủ<br /> theo thứ tự chữ cái, rất khó cho người sử công, nó cho người xem thấy rõ nội dung<br /> dụng tra cứu. các tài liệu dưới cùng một TĐĐM.<br /> Thực ra, kể từ khi các thư viện thiết lập Thư viện trường Đại học Sư Phạm,<br /> kho mở và tài liệu được sắp theo thứ tự số TP.HCM vẫn còn lưu giữ mục lục đề mục<br /> hay chữ của các ký hiệu phân loại thì mục thủ công của trường Đại học Vạn Hạnh<br /> lục phân loại không còn nữa. Phiếu mục trước đây, đó là một mục lục đề mục được<br /> lục phân loại chính là mỗi tài liệu sắp trên thiết lập rất đúng tiêu chuẩn. Hoặc là các<br /> kệ và mục lục phân loại chính là toàn bộ cán bộ thư viện hay sinh viên ngành thư<br /> <br /> <br /> 12<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> viện- thông tin có dịp đi tham quan ở nước đứng trước danh từ đó giống như cấu trúc<br /> ngoài (như Anh, Mỹ, Canada), hãy quan ngữ pháp trong tiếng Anh.<br /> sát thật kỹ những mục lục đề mục thủ công Ví dụ1: Với những cụm từ bắt đầu<br /> ở các trường đại học còn lưu giữ loại mục bằng “chủ nghĩa”<br /> lục này. Ở trường phổ thông trung học Lê - Chủ nghĩa cá nhân<br /> Hồng Phong, thư viện Pháp ngữ, cũng đã - Chủ nghĩa dân tộc<br /> thiết lập một mục lục đề mục theo chủ đề - Chủ nghĩa tư bản<br /> tiếng Pháp, gọi là Table des matières - Chủ nghĩa tự do<br /> 1.3 Không phân biệt được rõ ràng - Chủ nghĩa xã hội<br /> ngôn ngữ thông thường với ngôn ngữ Ta sẽ có một lô các cụm từ bắt đầu<br /> tiêu đề đề mục: bằng chủ nghĩa, cái mà độc giả đi tìm là<br /> Ngôn ngữ thông thường là ngôn ngữ tự những ý nghĩa phân biệt của các chủ nghĩa<br /> nhiên, ngôn ngữ TĐĐM là ngôn ngữ tư đó: cá nhân, dân tộc, tư bản, tự do, xã hội.<br /> liệu. Ngôn ngữ tư liệu do nhân tạo, có tính Tại sao ta không dung từ Hán Việt để thiết<br /> cách học thuật ngắn gọn, súc tích không lập các TĐĐM:<br /> giống như ngôn ngữ tự nhiên. - Cá nhân chủ nghĩa<br /> Ngôn ngữ tư liệu được dùng để mô tả - Dân tộc chủ nghĩa<br /> nội dung tài liệu, GS.Đoàn Phan Tân trong - Tư bản chủ nghĩa<br /> Giáo trình Thông tin học của ông, đã - Tự do chủ nghĩa<br /> phân biệt bốn mức độ của tài liệu từ đơn - Xã hội chủ nghĩa<br /> giản đến sâu sắc. Phân loại (Classifying) Ví dụ 2: Với những cụm từ bắt đầu<br /> định đề mục hay chủ đề (assigning subject) bằng từ “nhà” :<br /> làm chỉ mục (indexing) và tóm tắt - Nhà báo<br /> (abstracting). Như vậy, định đề mục hay - Nhà chính trị<br /> chủ đề là xác định các đề mục hay chủ đề - Nhà điêu khắc<br /> tiêu biểu cho đề tài hay những đề tài của - Nhà giáo<br /> tác phẩm, rõ ràng khác hẳn với phân loại - Nhà hội họa<br /> chỉ là xác định một con số sắp loại, khác - Nhà khoa học<br /> hẳn với làm chỉ mục chỉ là liệt kê một số - Nhà kinh tế<br /> từ khóa hay từ chuẩn, và khác hẳn với làm - Nhà nông<br /> tóm tắt là cô đọng tài liệu bằng một bài - Nhà soạn nhạc<br /> viết ngắn. - Nhà thơ<br /> Trong việc tìm kiếm ngôn ngữ tư liệu - Nhà văn<br /> để ấn định TĐĐM, ta cần phải tận dụng Ta có một lô các cụm từ bằng từ<br /> tiếng Hán Nôm hay Hán Việt mà nó đã bắt nhà, không gây cho người sử dụng mục<br /> rễ sâu trong ngôn ngữ của chúng ta, chúng lục một ý niệm gì cả. Tại sao ta không<br /> ta không cần phải tuân thủ cách viết nôm dùng các cụm từ Hán Việt để thiết lập các<br /> na trong việc truyền đạt ý tưởng bởi vì TĐĐM có sự phân tích ý niệm như sau:<br /> ngôn ngữ tư liệu là ngôn ngữ của học thuật - Chính trị gia<br /> mà bởi vì cấu trúc của thành ngữ Hán Việt - Điêu khắc gia<br /> có những từ bổ nghĩa cho một danh từ - Giáo viên<br /> - Họa sĩ<br /> <br /> <br /> 13<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> - Khoa học gia - Pháp ngữ<br /> - Kinh tế gia - Tây Ban Nha ngữ<br /> - Ký giả - Việt ngữ<br /> - Nông gia Trong ngôn ngữ TĐĐM, ta có hai cấu<br /> - Phóng viên trúc đặc biệt cần phải lưu ý. Đó là sự đảo<br /> - Soạn nhạc gia ngữ và tiêu đề phân mục.<br /> - Thi sĩ Về đảo ngữ, ví dụ ta có những cụm từ<br /> - Văn sĩ sau đây để biểu thị những nội dung khác<br /> Ví dụ 3 : Với những cụm từ bắt đầu nhau của các tài liệu.<br /> bằng từ “sông” : - Sự khác biệt giới tính<br /> - Sông Cửu Long - Sự phân chia lao động giới tính<br /> - Sông Dương Tử - Vai trò giới tính<br /> - Sông Hoàng Hà Trong những cụm từ này, giới tính<br /> - Sông Hồng được xem như là từ bổ nghĩa cho những<br /> - Sông Hương phần khác của các cụm từ. Những phần<br /> Ta có một loạt các cụm từ bắt đầu bằng khác này là những danh từ hay cụm danh<br /> từ “sông” trong khi các địa danh, theo từ. Thế nhưng đối với độc giả, người đang<br /> nguyên tắc phải bắt đầu bằng danh từ sưu tầm tài liệu thì giới tính lại là từ chủ<br /> riêng. Chẳng hạn: Cửu Long, Sông. Tại đạo, biểu thị đặc trưng chủ yếu của nội<br /> sao ta không dùng các cụm danh từ Hán dung tài liệu mà độc giả đang tìm kiếm,<br /> Việt để thiết lập các TĐĐM: còn những danh từ hay cụm danh từ kia<br /> - Cửu Long giang chỉ là những khía cạnh của vấn đề giới<br /> - Dương Tử giang tính. Vì thế, ta phải tìm một vị trí xứng<br /> - Hoàng hà đáng cho từ giới tính, biểu thị đặc trưng<br /> - Hồng hà nội dung của tài liệu khi trình bày hình<br /> - Hương giang thức các TĐĐM:<br /> Ví dụ 4: Với các cụm từ bắt đầu bằng - Giới tính, Khác biệt<br /> từ “tiếng”: - Giới tính, Phân chia lao động<br /> - Tiếng Anh - Giới tính, Vai trò<br /> - Tiếng Hoa Cũng như vậy, ta có các cụm từ sau<br /> - Tiếng Nga đây biểu thị nội dung của tài liệu:<br /> - Tiếng Pháp - Phong trào phụ nữ<br /> - Tiếng Tây Ban Nha - Quyền phụ nữ<br /> - Tiếng Việt Trong đó, phụ nữ là từ chủ đạo, còn<br /> Ta có một loạt các cụm từ bắt đầu bằng phong trào và quyền chỉ là những khía<br /> từ “tiếng” trong khi người sủ dụng chú ý cạnh của vấn đề phụ nữ. Vì thế, các<br /> đến tên riêng của từng loại tiếng một. Tại TĐĐM phải là:<br /> sao ta không dùng các cụm từ Hán Việt để - Phụ nữ, Phong trào<br /> thiết lập các TĐĐM. - Phụ nữ, Quyền<br /> - Anh ngữ Các khía cạnh phụ phân cách với tiêu<br /> - Hoa ngữ đề chính trong đảo ngữ bằng dấu “ , “ , chứ<br /> - Nga ngữ không phải là ngoặc đơn “( )” như trong<br /> <br /> <br /> 14<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> giáo trình của Trường ĐH Văn Hóa Hà phải được nhấn mạnh và thực hành thật<br /> Nội và ĐH Khoa học XH-NV TP. HCM. nhiều<br /> Các tiêu đề chính Giới tính, Phụ nữ<br /> đảo nghịch này có tác dụng lôi cuốn sự 1.4.1. Nguyên tắc tiêu đề thống<br /> chú ý của người đi tìm tin. Nó còn có tác nhất:<br /> dụng tập hợp, nằm chung chỗ với các Mỗi đề tài chỉ được biểu thị bởi một<br /> TĐĐM khác bắt đầu bằng từ Giới tính và TĐĐM nhất định để tất cả các tài liệu về<br /> Phụ nữ trong bảng TĐĐM. một đề tài nào đó được tập trung nhằm<br /> Về Tiêu đề phân mục, đó là cấu trúc truy cập thật nhanh. Ví dụ: để hiểu được ý<br /> phức hợp của TĐĐM, gồm có một tiêu đề niệm về người chăm sóc sức khỏe bệnh<br /> chính và một số các tiểu phân mục nối với nhân, khám bệnh, kê đơn thuốc, chữa trị,<br /> nhau bằng những gạch ngang. Có 4 loại vv… ta có những từ sau đây:<br /> tiểu phân mục: đề tài hay đặc trưng, địa lý, - Bác sĩ.<br /> thời gian hay thời kỳ, và hình thức. Ví dụ: - Lương y.<br /> ta có một tài liệu với nội dung “Thống kê - Thầy lang.<br /> nông sản Việt Nam trong thời kỳ đổi - Thầy thuốc.<br /> mới”, ta sẽ có một cấu trúc TĐĐM phức - Y sĩ.<br /> hợp: - Y sĩ Đông y.<br /> Nông sản – Việt Nam – Thời kỳ đổi mới, - Y sĩ Tây y.<br /> 1986 – Thống kê Trước đây ta có thể chọn từ y sĩ làm<br /> TĐ chính + TPM địa lý + TPM thời kỳ + TĐĐM để biểu thị cho ý niệm trên, vì từ<br /> TPM hình thức này có khả năng tập hợp, có thể đi liền với<br /> Cấu trúc phức hợp này bắt đầu bằng những từ khác như y dược, y học, y<br /> một đề tài rộng lớn: “Việt Nam”, thu hẹp khoa,vv…<br /> lại trong phạm vi đề tài “Lịch sử”, giới Tuy nhiên, y sĩ ngày nay là một cấp<br /> hạn lại trong thời kỳ đổi mới, dưới một bậc trong ngành y trên y tá và dưới bác sĩ<br /> hình thức là các bảng thống kê. vì thế ta có thể chọn từ thầy thuốc làm<br /> Ví dụ khác: Thư mục lịch sử Việt Nam TĐĐM để biểu thị ý niệm trên còn những<br /> thời kỳ kháng chiến chống Pháp từ khác phải quy về TĐĐM thầy thuốc.<br /> Việt Nam – Lịch sử – Thời kỳ chống Pháp, Theo nguyên tắc từ đồng nghĩa thì tiêu<br /> 1945-1954 – Thư mục đề thầy thuốc (từ duy nhất) dùng cho: bác<br /> TĐ chính + TPM đề tài + TPM thời kỳ + sĩ, lương y, thầy lang, y sĩ,…<br /> TPM hình thức Ví dụ khác để biểu thị sự tương quan<br /> giữa cơ thể sinh vật với môi trường sống<br /> 1.4. Không hiểu rõ và nắm vững các của chúng gồm những sinh vật khác ta có<br /> nguyên tắc thiết lập và ứng dụng Tiêu cụm từ sau đây để biểu thị:<br /> đề đề mục của IFLA: - Cân bằng tự nhiên<br /> Trong 9 nguyên tắc thiết lập và 2 - Môi trường<br /> nguyên tắc ứng dụng TĐĐM của IFLA - Sinh học và sinh thái<br /> những nguyên tắc sau đây là quan trọng, - Sinh học môi trường<br /> biên mục viên đề mục hay vi phạm, cần - Sinh thái học<br /> <br /> <br /> <br /> 15<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> Ta chọn Sinh thái học làm TĐĐM vì 1.5. Các mục lục đề mục đã được<br /> nó có ý nghĩa bao trùm. thiết lập của của các thư viện khác nhau<br /> Sinh thái học dùng cho: Cân bằng tự đã không giống nhau về hình thức, cấu<br /> nhiên, Môi trường, Sinh học và sinh thái, trúc, đã không tuân thủ các nguyên tắc<br /> Sinh học môi trường. về TĐĐM và một vài nơi đã không phản<br /> ánh ngôn ngữ TĐĐM.<br /> 1.4.2. Nguyên tắc từ đồng âm dị Ta hãy trích 5 Mục lục đề mục của 5<br /> nghĩa: thư viện trong thành phố Hồ Chí Minh sau<br /> Các từ có cách viết giống nhau nhưng đây để so sánh.<br /> có nhiều ý nghĩa khác nhau phải được làm 1.5.1.Thư viện ĐH Bách Khoa<br /> rõ nghĩa bằng những từ bổ nghĩa trong TP. HCM với 18 TĐĐM sau đây:<br /> ngoặc đơn ( ) để làm gia tăng độ chính xác Bài tập vật lý<br /> và để ngăn ngừa việc truy cập các tài liệu Bài tập xử lý tín hiệu số<br /> không liên quan: Ví dụ : Bài thi tin học<br /> Hồng (hoa) Bách khoa thư<br /> Hồng (màu) Bách khoa toàn thư<br /> Hồng (quả) Bách khoa toàn thư Hàn<br /> Bách khoa toàn thư – Kinh tế học và khoa<br /> 1.4.3. Nguyên tắc ổn định: học quản lý<br /> Mỗi một TĐĐM muốn được chấp nhận Bách khoa toàn thư – Kỹ thuật<br /> vào một ngôn ngữ TĐĐM phải tương tự Báo cáo khoa học cấp Bộ 2005<br /> về hình thức và cấu trúc với các TĐĐM có Báo cáo khoa học cấp Bộ 2006<br /> sẵn trong ngôn ngữ để hoàn thành và duy Báo cáo khoa học cấp Đại học quốc gia<br /> trì tính cách cố định. 2005<br /> Ví dụ ta có các ý niệm về tác dụng của Báo cáo khoa học cấp ĐHQG 2005<br /> các tác nhân khác nhau đối với thảo mộc, Báo cáo khoa học cấp ĐHQG 2006<br /> tác dụng của ánh sáng đối với thực vật, tác Báo cáo khoa học cấp ĐHQG-HCM 2005<br /> dụng của hóa chất dùng trong nông nghiệp Báo cáo khoa học cấp ĐHQG Tp. HCM<br /> đối với thực vật. 2005<br /> Tuy những cụm từ trên từ thực vật là Báo cáo khoa học cấp ĐHQG Tp.HCM<br /> chủ đạo với các khía cạnh tác động khác 2005<br /> nhau ta thiết lập các TĐĐM sau đây: Báo cáo khoa học cấp trọng điểm Đại học<br /> Thực vật, Tác dụng của ánh sáng đối với quốc gia 2004<br /> Thực vật, Tác dụng của axit đối với Báo cáo khoa học cấp trọng điểm Đại học<br /> Thực vật, Tác dụng của hóa chất dùng quốc gia 2005<br /> trong nông nghiệp đối với Ta có cảm tưởng đây là các nhan đề<br /> Về sau ta lại có các ý niệm về tác dụng của các tập tài liệu chứ không phải là<br /> của các tác nhân khác những TĐĐM phản ánh nội dung tài liệu.<br /> Tác dụng của khô nóng đối với Về các sách bài tập đáng ra ta phải trích<br /> Tác dụng của ô nhiễm không khí đối với lập những TĐĐM sau đây:<br /> Tác dụng của tầng ozone đối với Vật lý học – Toán và bài tập<br /> Tín hiệu số – Toán và bài tập<br /> <br /> <br /> 16<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> Tin học – Kỳ thi, câu hỏi,… Việt Nam – Quan hệ thương mại – Trung<br /> Về bách khoa toàn thư chúng ta phải Quốc<br /> thống nhất lại 1 trong 2 từ: Bách khoa thư Việt Nam – Triều Tiên<br /> hay Bách khoa toàn thư. Việt Nam – Xã hội – Thế kỷ XX<br /> Về các bách khoa toàn thư chuyên Việt Nam – Xuất khẩu lao động – Đông<br /> ngành, chúng ta phải lập những TĐĐM Nam Á<br /> sau đây: Việt Nga<br /> Kinh tế học – Từ điển Trong các Tiêu đề đề mục trên ta có<br /> Quản trị học – Từ điển các Tiêu đề: Việt Nam – Lào; Việt Nam –<br /> Kỹ thuật – Bách khoa toàn thư. Mỹ; Việt Nam – Triều Tiên; Việt Nga. Các<br /> Về các báo cáo khoa học thì Báo cáo là tiêu đề cho ta từng cập quốc gia. Lẽ ra ta<br /> một tiểu phân mục phù động tự do phải đặt phải cho biết quan hệ song phương giữa<br /> sau tên Cơ quan. Riêng tiêu đề Đại học các quốc gia này như thế nào:<br /> Quốc gia ở đây cũng không thống nhất. Ta Việt Nam – Quan hệ đối ngoại – Lào<br /> phải định lại: Việt Nam – Quan hệ đối ngoại – Hoa Kỳ<br /> Việt Nam. Bộ Giáo dục và Đào tạo - Báo Việt Nam – Quan hệ đối ngoại – Triều<br /> cáo khoa học – 2005 Tiên<br /> Đại học Quốc gia TP.HCM – Báo cáo Việt Nam – Quan hệ đối ngoại – Liên bang<br /> khoa học – 2004 Nga<br /> Đại học Quốc gia TP.HCM – Báo cáo Hoặc<br /> khoa học – 2005 Việt Nam – Quan hệ kinh tế đối ngoại –<br /> Đại học Quốc gia TP.HCM – Báo cáo Lào<br /> khoa học – 2006 Việt Nam – Quan hệ kinh tế đối ngoại –<br /> Hoa Kỳ<br /> 1.5.2. Thư viện ĐH Khoa học Xã Việt Nam – Quan hệ kinh tế đối ngoại –<br /> hội và Nhân văn TP. HCM: Triều Tiên<br /> Gồm 18 TĐĐM trích dẫn dưới đây: Việt Nam – Quan hệ kinh tế đối ngoại –<br /> Việt Nam Liên bang Nga<br /> Việt Nam – Ảnh nghệ thuật Và để tôn trọng nguyên tắc tiêu đề<br /> Việt Nam – Bản đồ thống nhất và ổn định, tất cả những tiểu<br /> Việt Nam – Chính sách kinh tế phân mục “Quan hệ ngoại giao” đều được<br /> Việt Nam – Điều kiện kinh tế chuyển thành “Quan hệ đối ngoại”; tiểu<br /> Việt Nam – Hiệp định thương mại – Hoa phân mục “Quan hệ thương mại” đều<br /> Kỳ được chuyển thành “Quan hệ kinh tế đối<br /> Việt Nam hóa chiến tranh ngoại”, và phải có dấu gạch phân cách<br /> Việt Nam – Lào giữa “Quan hệ kinh tế đối ngoại” với<br /> Việt Nam Lịch sử Châu phi, Quốc gia, Châu lục có quan hệ<br /> Việt Nam – Lịch sử – 772-1945 đi theo sau<br /> Việt Nam – Lịch sử văn hóa Cũng để tôn trọng nguyên tắc Tiêu đề<br /> Việt Nam – Mỹ thống nhất, tiêu đề “Việt Nam Lịch sử”<br /> Việt Nam – Quan hệ ngoại giao – Hoa Kỳ phải có dấu gạch phân cách giữa tiêu đề<br /> Việt Nam – Quan hệ thương mại Châu Phi<br /> <br /> <br /> 17<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> chính Việt Nam và tiểu phân mục đề tài Lịch sử Việt Nam – Các nhân vật<br /> Lịch sử Danh nhân Việt Nam – Nhân vật qua các<br /> Tiêu đề “Việt Nam – Lịch sử văn hóa” thời kỳ<br /> phải được chuyển thành “Việt Nam – Văn Văn minh Trung Quốc – Lịch sử<br /> minh” Lịch sử Trung Quốc – Nền văn minh qua<br /> Với tiêu đề “Việt Nam – Xã hội – Thế các thời kỳ<br /> kỷ XX”, tiểu phân mục đề tài “Xã hội” Lịch sử Nghệ Tĩnh – Huyện Nam Đàn<br /> phải được chuyển thành “Đời sống xã hội Lịch sử Việt Nam – Cuộc khởi nghĩa nông<br /> và phong tục”: Việt Nam – Đời sống xã dân Nam Bộ -- Thế kỷ 19<br /> hội và phong tục – Thế kỷ XX Lịch sử Việt Nam – Thời kỳ suy tàn của<br /> chế độ phong kiến<br /> 1.5.3. Thư viện Khoa học Tổng Lịch sử thế giới – Thời kỳ cận và hiện đại<br /> hợp TP. HCM: – Tra cứu<br /> Gồm 31 Tiêu đề đề mục được trích Từ điển khoa học xã hội<br /> dẫn sau đây: Lịch sử Việt Nam – Giai cấp công nhân –<br /> Việt Nam – Lực lượng vũ trang 1955-1960<br /> Việt Nam – Điều kiện kinh tế – Bản đồ Lịch sử Việt Nam – Thời kỳ phong kiến<br /> Việt Nam – Bản đồ -- Dân số, xã hội và 1854-1858<br /> kinh tế Lịch sử Việt Nam – Điện Biên Phủ<br /> Việt Nam – Đông Nam Á, mối quan hệ -- Điều nhận xét đầu tiên là Mục lục đề<br /> Lịch sử mục này không được xếp theo thứ tự chữ<br /> Chủ nghĩa xã hội – Việt Nam – Luận án cái<br /> Việt Nam – Chính trị và chính quyền Điều nhận xét tiếp theo là có một số<br /> Việt Nam – Lịch sử văn hóa TĐĐM ghép 3 đề tài lại trong một tiêu đề,<br /> Việt Nam – Vua và quần thần lẽ ra phải tách làm 3. Ví dụ:<br /> Nguyễn Trung Trực, 1837-1868 – Tiểu sử “Việt Nam – Bản đồ – Dân số, xã hội<br /> Việt Nam – Lịch sử cách mạng, 1945-1975 và kinh tế” lẽ ra phải được tách làm 3:<br /> Quân đội Nhân dân Việt Nam – Lịch sử -- Việt Nam – Dân số – Bản đồ<br /> Kháng chiến chống Pháp, 1945-1954 Việt Nam – Đời sống xã hội và phong tục<br /> Việt Nam – Lịch sử -- Kháng chiến chống – Bản đồ<br /> Pháp, 1945-1954 Việt Nam – Điều kiện kinh tế -- Bản đồ<br /> Việt Nam – Kinh tế, chính trị, xã hội Ví dụ khác: “Việt Nam – Kinh tế, chính<br /> Sản xuất (Lý thuyết kinh tế) trị, xã hội” lẽ ra phải tách làm 3<br /> Việt Nam – Lịch sử -- Kháng chiến chống Việt Nam – Điều kiện kinh tế<br /> Mỹ, 1964-1972 Việt Nam – Chính trị và chính quyền<br /> Hải Phòng (Việt Nam) – Lịch sử -- Kháng Việt Nam – Đời sống xã hội và phong tục<br /> chiến chống Mỹ, 1964-1972 Tiêu đề “Việt Nam – Đông Nam Á, mối<br /> Việt Nam -- Lịch sử -- Kháng chiến chống quan hệ -- Lịch sử” phải được chuyển<br /> Mỹ, 1955-1975 thành:<br /> Việt Nam – Lịch sử -- 1945-1975 Việt Nam – Quan hệ đối ngoại – Đông<br /> Lịch sử Việt Nam – Thời kỳ phong kiến – Nam Á<br /> Bách khoa toàn thư<br /> <br /> <br /> 18<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> Các Tiêu đề sau đây không có một cấu Tiêu đề “Từ điển khoa học xã hội”<br /> trúc thống nhất, ổn định: phải được cấu trúc lại:<br /> Việt Nam – Lịch sử văn hóa Khoa học xã hội – Từ điển<br /> Văn minh Trung Quốc – Lịch sử Tiêu đề “Lịch sử Việt Nam – Điện Biên<br /> Lịch sử Trung Quốc – Nền văn minh qua Phủ” phải được ấn định thành 2 tiêu đề:<br /> các thời kỳ Điện Biên Phủ (Việt Nam) – Lịch sử<br /> Đề mục văn hóa không dùng riêng cho Điện Biên Phủ, Trận đánh – 1954<br /> từng Quốc gia vì nó hàm ý tổng quát. Lẽ ra Không dùng tiểu phân mục “Tiểu sử”<br /> ta phải có một cấu trúc nhất định như sau cho tiêu đề tên nhân vật<br /> đây: Nguyễn Trung Trực, 1837-1868 – Tiểu sử<br /> Việt Nam – Văn minh Tất cả những sự chỉnh sửa các TĐĐM<br /> Trung Quốc – Văn minh ở trên chỉ nhằm mục đích tuân thủ nguyên<br /> Tiêu đề: “Việt Nam – Lịch sử cách tắc Tiêu đề thống nhất và Tiêu đề ổn định.<br /> mạng, 1945-1975” phải được cấu trúc lại<br /> như sau: 1.5.4. Thư viện Trung tâm<br /> Việt Nam – Lịch sử -- Thời kỳ cách mạng, ĐHQG TP. HCM:<br /> 1945-1975 Việt Nam -- Đồ cổ<br /> Tiêu đề đề mục: “Quân đội Nhân dân Việt Nam -- Đời sống trí thức<br /> Việt Nam – Lịch sử -- Kháng chiến chống Việt Nam -- Đời sống xã hội và tập quán<br /> Pháp, 1945-1954” cần phải được chỉnh lại Việt Nam -- Đời sống xã hội và tập quán --<br /> như sau: Từ điển<br /> Việt Nam, Quân đội nhân dân – Lịch sử Việt Nam -- Gia phả<br /> quân sự – Thời kỳ kháng chiến chống Việt Nam -- Giới tri thức<br /> Pháp, 1945-1954 Việt Nam -- Hiệp định thương mại -- Hoa<br /> Chúng ta đang có một loạt các tiêu đề Kỳ<br /> phân mục với tiêu đề chính: Việt Nam với Việt Nam -- Hiệp ước thương mại -- Hoa<br /> tiểu phân mục đề tài Lịch sử rất đúng với Kỳ<br /> cấu trúc: Việt Nam – Lịch sử. Tự nhiên về Việt Nam học -- Việt Nam<br /> sau, chúng ta lại có một loạt các tiêu đề Việt Nam -- Lịch sử<br /> phức hợp với tiêu đề chính là: Lịch sử Việt Nam -- Lịch sử -- 1558-1777<br /> Trung Quốc, Lịch sử Nghệ Tĩnh và Lịch sử Việt Nam -- Lịch sử -- 1848-1883<br /> Việt Nam, Lịch sử Thế giới. Các tiêu đề Việt Nam -- Lịch sử -- -1858<br /> này cần phải được chỉnh lại như sau: Các TĐĐM được Thư viện Trung tâm<br /> Trung Quốc – Lịch sử ĐHQG TP. HCM thiết lập tương đối có<br /> Nam Đàn (Nghệ Tĩnh, Việt Nam) – Lịch sử tính cách ổn định. Tuy nhiên, thư viện cần<br /> Việt Nam – Lịch sử lưu ý những trường hợp chưa thống nhất,<br /> Thế giới, Lịch sử chẳng hạn như:<br /> Tiêu đề: “Lịch sử Việt Nam – Các Việt Nam -- Hiệp định thương mại -- Hoa<br /> nhân vật”, “Danh nhân Việt Nam -- Nhân Kỳ<br /> vật qua các thời kỳ” phải được chuyển đổi Việt Nam -- Hiệp ước thương mại -- Hoa<br /> cấu trúc thành: Kỳ<br /> Việt Nam – Tiểu sử<br /> <br /> <br /> 19<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> Giữa 2 tiểu phân mục đề tài: Hiệp định Chó săn, chó cô-li (chăn cừu)<br /> và Hiệp ước ta chỉ chọn một. Dù là hiệp Như vậy, ta sẽ còn có các tiêu đề:<br /> định, hiệp ước, thỏa hiệp, thỏa ước… ta Chó săn, Chọn giống<br /> chỉ chọn một Chó cô-li, Chọn giống …<br /> 1.5.5. Thư viện ĐH Khoa học Tự Ví dụ 2: TĐĐM có thể được tạo lập từ<br /> nhiên kết hợp với Thư viện ĐH Mở một tiêu đề chung đến một nhóm các tiêu<br /> Tp.HCM: đề bắt đầu bằng cùng một từ<br /> Gồm một tập TĐĐM 51 trang (Tập tin Ví dụ: Hóa học<br /> có thẩm quyền chủ đề của hai thư viện). XT các tiêu đề bắt đầu bằng từ Hóa<br /> Các tiêu đề được thiết lập trong danh mục Như vậy ta có thể có các tiêu đề:<br /> các TĐĐM này cũng tương đối có tính Hóa học hạt nhân<br /> thống nhất và ổn định. Tuy nhiên, các Thư Hóa học hữu cơ<br /> viện này cũng cần rà soát lại các cấu trúc Hóa học lượng tử<br /> của tiêu đề cho thống nhất hơn. Hóa học môi trường<br /> Hóa học phân tích<br /> 2. Cần phải đào tạo chính quy Hóa học phân tử<br /> và bài bản các cán bộ phụ trách Hóa học vô cơ<br /> thiết lập TĐĐM: Hóa lý học<br /> Vì những khiếm khuyết trong việc học Ví dụ 3: Đôi khi các tiêu đề dẫn tới các<br /> và thực hành định chủ đề như ta thấy ở tiểu phân mục<br /> phần trên trong việc đào tạo cán bộ thư Ví dụ: Kinh tế, Lịch sử<br /> viện thiết lập TĐĐM, ta cần phải lưu ý XT tiểu phân mục Điều kiện kinh tế<br /> những điểm sau đây: dưới tên các quốc gia, thành phố<br /> 2.1. Giảng dạy thật kỹ 11 nguyên tắc Như vậy, ta có thể có<br /> thiết lập Tiêu đề đề mục của IFLA. Hoa kỳ -- Điều kiện kinh tế<br /> Cho thực hành thật nhiều việc ấn định Liên bang Nga – Điều kiện kinh tế<br /> các TĐĐM chiếu theo các nguyên tắc trên, Việt Nam – Điều kiện kinh tế<br /> nhất là các nguyên tắc tiêu đề thống nhất, Ví dụ 4: Đôi khi các tham chiếu<br /> nguyên tắc đồng âm dị nghĩa và nguyên DÙNG có thể được sử dụng:<br /> tắc ổn định. So sánh giữa nhan đề, từ khóa Ví dụ: Kiểm soát truy cập<br /> từ chuẩn và TĐĐM trong lúc thực hành. DÙNG tiểu phân mục Kiểm soát<br /> 2.2. Làm nhiều bài tập truy cập dưới các đề mục<br /> Trong khi giảng dạy, nhấn mạnh và Như vậy, ta có thể có:<br /> cho làm bài tập thật nhiều các tiêu đề dẫn Máy tính – Kiểm soát truy cập<br /> đến các tham chiếu có tính cách tổng quát. Phân tâm học – Biểu ghi Y khoa –<br /> Tham chiếu tổng quát được thực hiện Kiểm soát truy cập<br /> không chỉ cho một tiêu đề tổng quát nhưng 2.3. Lưu ý học viên đến các tiêu đề<br /> cho toàn bộ một nhóm các tiêu đề thường phân mục, phức hợp gồm 1 số trong 4<br /> liệt kê một hay nhiều tiêu đề làm ví dụ: loại tiểu phân mục: đề tài, địa lý, thời<br /> Ví dụ 1: Chó, Chọn giống gian, hình thức<br /> XT (Xem thêm) tên các giống chó<br /> đặc biệt<br /> <br /> <br /> 20<br /> BẢN TIN THƯ VIỆN - CÔNG NGHỆ THÔNG TIN THÁNG 5/2008<br /> <br /> <br /> <br /> Ví dụ: Ta có nhan đề “Lịch sử tiến hóa Headings và Library of Congress<br /> của thành phố Luân Đôn trong thế kỷ Subject Headings (LCSH).<br /> 19”. Ta có tiêu đề phân mục Nhất là bộ LCSH đã được các biên<br /> Tiến hóa – Nghiên cứu – Anh quốc – Luân mục viên và người biên tập cân nhắc, thay<br /> Đôn – Lịch sử -- Thế kỷ 19 thế, sửa chữa, tu chỉnh cả hơn 100 năm<br /> Ở đây ta cần cho người học nghiên cứu nay, sẽ không còn gặp phải sự trùng hợp,<br /> các bảng tiểu phân mục phù động tự do và vi phạm nguyên tắc. Trong khi dựa theo 2<br /> cho thực hành ghép các tiểu phân mục này. bộ TĐĐM trên để thiết lập các TĐĐM<br /> 2.4. Cho học viên khảo sát những bằng Việt ngữ, chúng ta cũng cần để ý đến<br /> tiêu đề mẫu và thực hành nhân rộng ra: các nguyên tắc của IFLA về Tiêu đề thống<br /> Ví dụ: Hoa Kỳ -- Lịch sử -- Thời kỳ nội nhất, đồng âm dị nghĩa và ổn định, nhất là<br /> chiến, 1861-1865 trong cấu trúc đảo ngữ.<br /> Ta có thể thay thế Hoa Kỳ bằng tên Nếu các cán bộ thư viện biên mục đề<br /> một quốc gia khác và thời kỳ lịch sử bằng mục được đào tạo kỹ càng và chặt chẽ như<br /> thời kỳ lịch sử phù hợp của quốc gia đó. nói trên, tôi chắc chắn rằng chúng ta sẽ đạt<br /> 2.5. Trong khi thực hành thiết lập được kết quả tốt đẹp và các thư viện có thể<br /> các TĐĐM, lưu ý học viên theo sát hai bắt tay hợp tác trong việc biên soạn một bộ<br /> bộ TĐĐM Sears List of Subject TĐĐM dùng chung trong các thư viện.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1. CHAN, Lois Mai. Cataloging and Classification: An Introduction. – New York :<br /> McGraw-Hill, Inc., 1994<br /> 2. CHAN, Lois Mai. Libray of Congress Subject Headings: Principles and<br /> Application . – 3rd Edition. – Littleton, Colo. : Libraries Unlimited, 1996<br /> 3. ĐOÀN PHAN TÂN. Thông tin học. – Hà Nôi : ĐHQG Hà Nôi, 2001<br /> 4. GANENDRAN, Jacki. Learn Subject Access. – Fourth Edition. – Canberra :<br /> DocMatrix Pty Ltd., 2007<br /> 5. Library of Congress Subject Headings. – 27th Edition. – Prepared by the Cataloging<br /> Policy and Support Office, Library Services. – Washington, DC. : Library Congress,<br /> Cataloging Distribution Service, 2005<br /> 6. MILLER, Joseph. Sears List of Subject Headings. – 19th Edition. – New York : The<br /> H. W. Wilson Company, 2007<br /> 7. NGÔ NGỌC CHI. Biên mục chủ đề – Đề cương giảng dạy của Khoa Thư viện-<br /> Thông tin học, Trường ĐH Khoa học Xã hội – Nhân văn TP. HCM<br /> 8. NGUYỄN MINH HIỆP. Tổng quan khoa học thông tin và thư viện / Nguyễn Minh<br /> Hiệp, Lê Ngọc Oánh, Dương Thúy Hương. – TP. HCM : Đại học Quốc gia, 2002<br /> 9. Sổ tay quản lý thông tin thư viện / Nguyễn Minh Hiệp chủ biên. – TP. HCM: Đại<br /> học Quốc gia, 2002.<br /> 10. SUN, Dajin D. Educating for Library Cataloging: International Perspectives /<br /> Dajin D. Sun, Ruth C. Carter. – New York: The Haworth Information Press, 2006.<br /> 11. VŨ DƯƠNG THÚY NGÀ. Định chủ đề tài liệu /. – Hà Nội: Văn hóa-Thông tin,<br /> 1995.<br /> <br /> 21<br />