intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Cấu trúc đề thi môn vật lý phần 1

Chia sẻ: Pham Xuân Dương | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

81
lượt xem
7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'cấu trúc đề thi môn vật lý phần 1', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Cấu trúc đề thi môn vật lý phần 1

  1. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ phÇn a: cÊu tróc ®Ò thi tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ (C c Kh o thí và Ki m ñ nh ch t l ng B GD&ðTcông b tháng 11/2008) I. PH N CHUNG CHO T T C THÍ SINH (8,0 ðI M) Câu I. (3,0 ñi m) ð a lý t nhiên - V trí ñ a lý, ph m vi lãnh th . - L ch s hình thành và phát tri n lãnh th . - ð t nư c nhi u ñ i núi. - Thiên nhiên ch u nh hư ng sâu s c c a bi n. - Thiên nhiên nhi t ñ i m gió mùa - Thiên nhiên phân hóa ña d ng. - S d ng và b o v tài nguyên thiên nhiên. - B o v môi trư ng và phòng ch ng thiên tai. ð a lý dân cư - ð c ñi m dân s và phân b dân cư. - Lao ñ ng vi c làm. - ðô th hóa. Câu II. (2,0 ñi m) Chuy n d ch cơ c u kinh t ð a lý các ngành kinh t - M t s v n ñ phát tri n và phân b nông nghi p (ñ c ñi m n n nông nghi p, v n ñ phát tri n nông nghi p, v n ñ phát tri n ngành th y s n và lâm nghi p, t ch c lãnh th nông nghi p). - M t s v n ñ phát tri n và phân b công nghi p (cơ c u ngành công nghi p, v n ñ phát tri n m t s ngành công nghi p tr ng ñi m, v n ñ t ch c lãnh th công nghi p. - M t s v n ñ phát tri n và phân b các ngành d ch v (giao thông v n t i và thông tin liên l c, thương m i, du l ch). Câu III. (3,0 ñi m) ð a lý các vùng kinh t Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt http://onbai.vn
  2. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ - V n ñ khai thác th m nh trung du và mi n núi B c B . - V n ñ chuy n d ch cơ c u kinh t theo ngành ñ ng b ng sông H ng. - V n ñ phát tri n kinh t -xã h i B c Trung B - V n ñ phát tri n kinh t - xã h i duyên h i Nam Trung B . - V n ñ khai thác th m nh Tây Nguyên. - V n ñ khai thác lãnh th theo chi u sâu ðông Nam B . - V n ñ s d ng h p lý và c i t o t nhiên ñ ng b ng sông C u Long. - V n ñ phát tri n kinh t , an ninh qu c phòng Bi n ðông và các ñ o, qu n ñ o. - Các vùng kinh t tr ng ñi m. ð a lý ñ a phương (ñ a lý t nh, thành ph ) II. PH N RIÊNG (2,0 ðI M) Thí sinh h c chương trình nào thì ch ñư c làm câu dành riêng cho chương trình ñó (câu IV.a ho c IV.b). Câu IV.a. theo chương trình Chu n (2,0 ñi m) N i dung n m trong chương trình Chu n ñã nêu trên. Câu IV.b. Theo chương trình Nâng cao (2,0 ñi m) N i dung n m trong chương trình Nâng cao. Ngoài ph n n i dung ñã nêu trên, b sung các n i dung sau ñây: - Ch t lư ng cu c s ng (thu c ph n ð a lý dân cư). - Tăng trư ng t ng s n ph m trong nư c (thu c ph n ð a lý kinh t - Chuy n d ch cơ c u kinh t . - V n ñ t và s d ng v n ñ t (thu c ph n ð a lý kinh t - M t s v n ñ phát tri n và phân b nông nghi p). - V n ñ lương th c, th c ph m ñ ng b ng sông C u Long (thu c ph n ð a lý kinh t - ð a lý các vùng kinh t ). + Lưu ý : Vi c ki m tra các k năng ñ a lý ñư c k t h p khi ki m tra các n i dung nói trên. Các k năng ñư c ki m tra g m: - K năng v b n ñ : ñ c b n ñ Atlat ð a lý Vi t Nam (không v lư c ñ ). Yêu c u s d ng Atlat ð a lý Vi t Nam do Nhà xu t b n Giáo d c phát hành t năm 2005 tr l i ñây. - K năng v bi u ñ : v , nh n xét và gi i thích; ñ c bi u ñ cho trư c. - K năng v b ng s li u: tính toán, nh n xét. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt http://onbai.vn
  3. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ PhÇn B kiÕn thøc c¬ b¶n I. PhÇn chung cho tÊt c¶ thÝ sinh (8,0 ®iÓm) C©u I. (3,0 ®iÓm) §Þa lÝ tù nhiªn ViÖt Nam VÞ trÝ ®Þa lÝ, ph¹m vi l·nh thæ 1. VÞ trÝ ®Þa lÝ - N−íc ViÖt Nam n»m ë r×a phÝa ®«ng cña b¸n ®¶o §«ng D−¬ng, gÇn trung t©m cña khu vùc §«ng Nam ¸. + Trªn ®Êt liÒn gi¸p : Trung Quèc, L o, C¨m-pu-chia; + Trªn biÓn gi¸p : Trung Quèc, C¨m-pu-chia, Phi-lip-pin, Ma-lai-xi-a, Bru-n©y, In-®«- nª-xi-a, Xin-ga-po, Th¸i Lan. - PhÇn trªn ®Êt liÒn : §iÓm cùc VÜ ®é/Kinh §Þa ®iÓm ®é 23o23'B B¾c X Lòng Có, huyÖn §ång V¨n, tØnh H Giang 8o34'B Nam X §Êt Mòi, huyÖn Ngäc HiÓn, tØnh C Mau 102o09'§ T©y X SÝn ThÇu, huyÖn M−êng NhÐ, tØnh §iÖn Biªn o §«ng 109 24'§ X V¹n Th¹nh, huyÖn V¹n Ninh, tØnh Kh¸nh Ho - PhÇn trªn biÓn : hÖ täa ®é ®Þa lÝ kÐo d i tíi tËn kho¶ng vÜ ®é 6o50'B v tõ kho¶ng kinh ®é 101o § ®Õn trªn 117o 20' § t¹i BiÓn §«ng. - Kinh tuyÕn 1050§ ch¹y qua n−íc ta, nªn ®¹i bé phËn l nh thæ n»m trong khu vùc mói giê thø 7. 2. Ph¹m vi l·nh thæ a) Vïng ®Êt : gåm to n bé phÇn ®Êt liÒn v c¸c h¶i ®¶o, tæng diÖn tÝch : 331.212km2. - Biªn giíi trªn ®Êt liÒn : + H¬n 4500 km (®−êng biªn giíi ViÖt Nam - Trung Quèc d i h¬n 1400 km, ViÖt Nam - L o d i gÇn 2100 km, ViÖt Nam - Cam-pu-chia d i h¬n 1100 km). PhÇn lín biªn giíi n»m ë miÒn nói, cßn l¹i n»m ë vïng ®ång b»ng. + PhÇn lín biªn giíi n−íc ta n»m ë khu vùc miÒn nói. ViÖc th«ng th−¬ng víi c¸c n−íc l¸ng giÒng ®−îc tiÕn h nh qua c¸c cöa khÈu. - §−êng bê biÓn : 3260 km, ch¹y tõ Mãng C¸i (Qu¶ng Ninh) ®Õn H Tiªn (Kiªn Giang). - Cã h¬n 4000 hßn ®¶o lín nhá + PhÇn lín l c¸c ®¶o ven bê. + Hai quÇn ®¶o ë ngo i kh¬i xa trªn BiÓn §«ng : quÇn ®¶o Ho ng Sa (thuéc th nh phè § N½ng) v quÇn ®¶o Tr−êng Sa (thuéc tØnh Kh¸nh Ho ). b) Vïng biÓn Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt http://onbai.vn
  4. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ - Vïng biÓn cña n−íc ta gåm : néi thuû, l nh h¶i, vïng tiÕp gi¸p l nh h¶i, vïng ®Æc quyÒn vÒ kinh tÕ v thÒm lôc ®Þa. + Néi thuû l vïng n−íc tiÕp gi¸p víi ®Êt liÒn, ë phÝa trong ®−êng c¬ së. + L nh h¶i l vïng biÓn thuéc chñ quyÒn quèc gia trªn biÓn, cã chiÒu réng 12 h¶i lÝ (1 h¶i lÝ = 1852 m). + Vïng tiÕp gi¸p l nh h¶i • L vïng biÓn ®−îc quy ®Þnh nh»m ®¶m b¶o cho viÖc thùc hiÖn chñ quyÒn cña n−íc ven biÓn, réng 12 h¶i lÝ. • Trong vïng n y, nh n−íc ta cã quyÒn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o an ninh, quèc phßng, kiÓm so¸t thuÕ quan, c¸c quy ®Þnh vÒ y tÕ, m«i tr−êng, nhËp c−... + Vïng ®Æc quyÒn vÒ kinh tÕ • L vïng tiÕp liÒn víi l nh h¶i v hîp víi l nh h¶i th nh mét vïng biÓn réng 200 h¶i lÝ tÝnh tõ ®−êng c¬ së. • ë vïng n y, nh n−íc ta cã chñ quyÒn ho n to n vÒ kinh tÕ nh−ng vÉn ®Ó c¸c n−íc kh¸c ®−îc ®Æt èng dÉn dÇu, d©y c¸p ngÇm v t u thuyÒn, m¸y bay n−íc ngo i ®−îc tù do vÒ h ng h¶i v h ng kh«ng theo C«ng −íc quèc tÕ quy ®Þnh. + ThÒm lôc ®Þa • L phÇn ngÇm d−íi biÓn v lßng ®Êt d−íi ®¸y biÓn thuéc phÇn lôc ®Þa kÐo d i, më réng ra ngo i l nh h¶i cho ®Õn bê ngo i cña r×a lôc ®Þa, cã ®é s©u kho¶ng 200 m hoÆc h¬n n÷a. • Nh n−íc ta cã chñ quyÒn ho n to n vÒ mÆt th¨m dß, khai th¸c, b¶o vÖ v qu¶n lÝ c¸c t i nguyªn thiªn nhiªn ë thÒm lôc ®Þa ViÖt Nam. - Vïng biÓn ViÖt Nam cã diªn tÝch kho¶ng 1 triÖu km2 t¹i BiÓn §«ng. c) Vïng trêi - L kho¶ng kh«ng gian kh«ng giíi h¹n ®é cao bao trïm lªn trªn l nh thæ n−íc ta. - Trªn ®Êt liÒn ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c ®−êng biªn giíi. - Trªn biÓn l ranh giíi bªn ngo i cña l nh h¶i v kh«ng gian c¸c ®¶o. 3. ý nghÜa cña vÞ trÝ ®Þa lÝ ViÖt Nam a) ý nghÜa tù nhiªn − VÞ trÝ ®Þa lÝ ® quy ®Þnh ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña thiªn nhiªn n−íc ta mang tÝnh chÊt nhiÖt ®íi Èm giã mïa. + N»m ho n to n trong vïng nhiÖt ®íi ë b¸n cÇu B¾c nªn cã nÒn nhiÖt ®é cao. + N»m trong khu vùc th−êng xuyªn chÞu ¶nh h−ëng cña giã MËu dÞch v giã mïa ch©u ¸ nªn khÝ hËu cã hai mïa râ rÖt. + ChÞu ¶nh h−ëng s©u s¾c cña biÓn nªn th¶m thùc vËt bèn mïa xanh tèt. − N−íc ta n»m ë vÞ trÝ tiÕp gi¸p gi÷a lôc ®Þa v ®¹i d−¬ng liÒn kÒ víi v nh ®ai sinh kho¸ng Th¸i B×nh D−¬ng v v nh ®ai sinh kho¸ng §Þa Trung H¶i, trªn ®−êng di l−u v di c− cña nhiÒu lo i ®éng thùc vËt nªn cã nhiÒu t i nguyªn kho¸ng s¶n v t i nguyªn sinh vËt v« cïng quý gi¸. − VÞ trÝ v h×nh thÓ n−íc ta ® t¹o nªn sù ph©n ho¸ ®a d¹ng cña tù nhiªn gi÷a miÒn B¾c víi miÒn Nam, gi÷a miÒn nói v ®ång b»ng, ven biÓn, h¶i ®¶o. − N−íc ta còng n»m trong vïng cã nhiÒu thiªn tai : b o, lò lôt, h¹n h¸n th−êng x¶y ra h»ng n¨m. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt http://onbai.vn
  5. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ b) ý nghÜa kinh tÕ, v¨n ho¸ − x héi v quèc phßng - VÒ kinh tÕ + ViÖt Nam n»m trªn ng t− ®−êng h ng h¶i v h ng kh«ng quèc tÕ quan träng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho n−íc ta giao l−u víi c¸c n−íc trong khu vùc v trªn thÕ giíi. + N−íc ta cßn l cöa ngâ më lèi ra biÓn thuËn tiÖn cho c¸c n−íc L o, c¸c khu vùc §«ng B¾c Th¸i Lan v Cam-pu-chia, T©y Nam Trung Quèc. + VÞ trÝ ®Þa lÝ thuËn lîi cña n−íc ta cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc ph¸t triÓn c¸c ng nh kinh tÕ, c¸c vïng l nh thæ, t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa, héi nhËp víi c¸c n−íc trªn thÕ giíi, thu hót vèn ®Çu t− cña n−íc ngo i. - VÒ v¨n ho¸ - x héi : vÞ trÝ ®Þa lÝ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho n−íc ta chung sèng ho b×nh, hîp t¸c h÷u nghÞ v cïng ph¸t triÓn víi c¸c n−íc, ®Æc biÖt l víi c¸c n−íc l¸ng giÒng v c¸c n−íc trong khu vùc §«ng Nam ¸. - VÒ an ninh, quèc phßng: + N−íc ta cã mét vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng ë vïng §«ng Nam ¸, mét khu vùc kinh tÕ rÊt n¨ng ®éng v nh¹y c¶m víi nh÷ng biÕn ®éng chÝnh trÞ trªn thÕ giíi. + BiÓn §«ng ®èi víi n−íc ta l mét h−íng chiÕn l−îc quan träng trong c«ng cuéc x©y dùng, ph¸t triÓn kinh tÕ v b¶o vÖ ®Êt n−íc. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn l·nh thæ ViÖt Nam 1. Giai ®o¹n TiÒn Cambri L giai ®o¹n h×nh th nh nÒn mãng ban ®Çu cña l nh thæ ViÖt Nam víi c¸c ®Æc ®iÓm : a) Giai ®o¹n cæ nhÊt v kÐo d i nhÊt trong lÞch sö ph¸t triÓn l nh thæ ViÖt Nam - DiÔn ra trong kho¶ng 2 tØ n¨m, kÕt thóc c¸ch ®©y 542 triÖu n¨m. - C¸c ®¸ biÕn chÊt cæ : cã ë Kon Tum, Ho ng Liªn S¬n. b) DiÔn ra trong mét ph¹m vi hÑp trªn phÇn l nh thæ n−íc ta hiÖn nay - TËp trung ë khu vùc nói cao Ho ng Liªn S¬n v Trung Trung Bé. c) C¸c ®iÒu kiÖn cæ ®Þa lÝ cßn rÊt s¬ khai v ®¬n ®iÖu - XuÊt hiÖn th¹ch quyÓn, líp khÝ quyÓn rÊt máng. - Thñy quyÓn b¾t ®Çu xuÊt hiÖn. - Sinh vËt cßn ë d¹ng s¬ khai nguyªn thñy (t¶o, ®éng vËt th©n mÒm) 2. Giai ®o¹n Cæ kiÕn t¹o Cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn lÞch sö ph¸t triÓn cña tù nhiªn n−íc ta. a) DiÔn ra trong thêi gian kh¸ d i - KÐo d i tíi 475 triÖu n¨m. - ChÊm døt c¸ch ®©y 65 triÖu n¨m. b) Cã nhiÒu biÕn ®éng m¹nh mÏ nhÊt trong lÞch sö ph¸t triÓn tù nhiªn n−íc ta - Cã c¸c k× vËn ®éng t¹o nói : Calª®«ni, HÐcxi ni (®¹i Cæ sinh) ; In®«nªxini, Kimªri (Trung sinh). - §Êt ®¸ rÊt cæ, cã c¶ : trÇm tÝch, macma, biÕn chÊt. - C¸c ®¸ trÇm tÝch ph©n bè réng kh¾p trªn l nh thæ + §¸ v«i tuæi §ªv«n v Cacbon - Pecmi cã nhiÒu ë miÒn B¾c. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  6. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ + TrÇm tÝch lôc ®Þa ®¹i Trung sinh båi lÊp ë c¸c vïng tròng hinhd th nh nªn c¸c má than ë Qu¶ng Ninh, Qu¶ng Nam. + §¸ c¸t kÕt, cuéi kÕt m u ®á sÉm ë khu vùc §«ng B¾c. - C¸c ho¹t ®éng uèn nÕp v n©ng lªn diÔn ra ë nhiÒu n¬i + Trong ®¹i Cæ sinh : ®Þa khèi Th−îng nguån s«ng Ch¶y, khèi n©ng ViÖt B¾c, ®Þa khèi Kon Tum. + Trong ®¹i Trung sinh : c¸c d y nói h−íng t©y b¾c - ®«ng nam ë T©y B¾c v B¾c Trung Bé, c¸c d y nói h−íng vßng cung ë §«ng B¾c v khu vùc nói cao ë Nam Trung Bé. - Cã c¸c ®øt g y, ®éng ®Êt víi c¸c lo¹i ®¸ macma (x©m nhËp, phun tr o), c¸c kho¸ng s¶n quý (®ång, s¾t, thiÕc, v ng, b¹c, ®¸ quý) c) Líp vá c¶nh quan ®Þa lÝ nhiÖt ®íi ë n−íc ta ® rÊt ph¸t triÓn - C¸c ®iÒu kiÖn cæ ®Þa lÝ cña vïng nhiÖt ®íi Èm ë n−íc ta ® h×n tahnhf v ph¸t triÓn thuËn lîi VÒ c¬ b¶n, ®¹i bé phËn l nh thæ n−íc ta hiÖn nay ® ®−îc ®Þnh h×nh tõ khi kÕt thóc giai ®o¹n Cæ kiÕn t¹o. 3. Giai ®o¹n T©n kiÕn t¹o a) DiÔn ra ng¾n nhÊt trong lÞch sö h×nh th nh v ph¸t triÓn cña tù nhiªn n−íc ta - ChØ míi b¾t ®Çu c¸ch ®©y 65 triÖu n¨m. - VÉn tiÕp diÔn cho ®Õn ng y nay. b) ChÞu sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña k× vËn ®éng t¹o nói Anp¬ - Himalya v nh÷ng biÕn ®æi khÝ hËu cã quy m« to n cÇu - VËn ®éng t¹o nói Anp¬ - Himalaya t¸c ®éng ®Õn n−íc ta c¸ch ®©y kho¶ng 23 triÖu n¨m, cho ®Õn ng y nay. - C¸c ho¹t ®éng x¶y ra : uèn nÕp, ®øt g y, phun tr o macma, n©ng cao v h¹ thÊp ®Þa h×nh, båi lÊp c¸c bån tròng lôc ®Þa. - KhÝ hËu Tr¸i §Êt + Cã nh÷ng biÕn ®æi lín víi nh÷ng thêi k× b¨ng h g©y nªn t×nh tr¹ng dao ®éng lín cña mùc n−íc biÓn. + § cã nhiÒu lÇn biÓn tiÕn v biÓn lïi (dÊu vÕt ®Ó l¹i : c¸c thÒm biÓn, cån c¸t...). c) L giai ®o¹n tiÕp tôc ho n thiÖn c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn l m cho ®Êt n−íc ta cã diÖn m¹o v ®Æc ®iÓm tù nhiªn nh− hiÖn nay. - ¶nh h−ëng cña vËn ®éng T©n kiÕn t¹o + Mét sè vïng nói ®−îc n©ng lªn (®iÓn h×nh l Ho ng Liªn S¬n), ®Þa h×nh trÎ l¹i,. + C¸c qu¸ tr×nh ®Þa m¹o (x©m thùc, båi tô) ®−îc ®Èy m¹nh. + HÖ thèng s«ng suèi ® båi ®¾p nªn nh÷ng ®ång b»ng ch©u thæ réng lín (®iÓn h×nh l ®ång b»ng B¾c Bé v ®ång b»ng Nam Bé). + C¸c kho¸ng s¶n cã nguån gèc ngo¹i sinh ®−îc h×nh th nh (dÇu má, khÝ tù nhiªn, than n©u, b«xit,...). - C¸c ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn nhiÖt ®íi Èm ® ®−îc thÓ hiÖn râ nÐt : + Phong hãa v h×nh th nh ®Êt. + NhiÖt Èm dåi d o. + S«ng ngßi v n−íc ngÇm phong phó. + Thæ nh−ìng v sinh vËt phong phó v ®a d¹ng. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  7. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ ®Êt n−íc nhiÒu ®åi nói 1. §Æc ®iÓm chung cña dÞa h×nh a) §Þa h×nh ®åi nói chiÕm phÇn lín diÖn tÝch, nh−ng chñ yÕu l ®åi nói thÊp. - §åi nói chiÕm tíi 3/4 diÖn tÝch l nh thæ, ®ång b»ng chØ chiÕm 1/4 diÖn tÝch. - §Þa h×nh ®ång b»ng v ®åi nói thÊp (d−íi 1000 m) chiÕm 85% diÖn tÝch. §Þa h×nh nói cao (trªn 2000m) chØ chiÕm 1% diÖn tÝch c¶ n−íc. b) CÊu tróc ®Þa h×nh kh¸ ®a d¹ng - §Þa h×nh n−íc ta ®−îc vËn ®éng T©n kiÕn t¹o l m trÎ l¹i v cã tÝnh ph©n bËc râ rÖt. - §Þa h×nh thÊp dÇn tõ t©y b¾c xuèng ®«ng nam. - CÊu tróc ®Þa h×nh gåm hai h−íng chÝnh : + H−íng t©y b¾c - ®«ng nam ; thÓ hiÖn râ rÖt tõ h÷u ng¹n s«ng Hång ®Õn d y B¹ch M . + H−íng vßng cung : thÓ hiÖn ë vïng nói §«ng B¾c v khu vùc Nam Trung Bé (Tr−êng S¬n Nam). c) §Þa h×nh cña vïng nhiÖt ®íi Èm giã mïa. C¸c biÓu hiÖn : - BÒ mÆt ®Þa h×nh bÞ c¾t xÎ ; ®Êt bÞ b o mßn, röa tr«i,... - §Êt ®¸ vôn bë, hiÖn t−îng ®Êt tr−ît, ®¸ lë phæ biÕn. - Cã nhiÒu d¹ng ®Þa h×nh cacxt¬ (hang ®éng ngÇm, suèi c¹n, thung kh«,...). - Mét sè d¹ng ®Þa h×nh ®Æc biÖt : ® m lÇy - than bïn, b i triÒu ®−íc - vÑt, c¸c bê biÓn san h«,... d) §Þa h×nh chÞu t¸c ®éng m¹nh mÏ cña con ng−êi : con ng−êi san nói, ® o hå, ®¾p ®¹p ng¨n s«ng,.... 2. C¸c khu vùc ®Þa h×nh a) Khu vùc ®åi nói - §Þa h×nh nói : chia th nh 4 vïng + Vïng nói §«ng B¾c : n»m ë t¶ ng¹n s«ng Hång. • §Þa h×nh nói thÊp chiÕm phÇn lín diÖn tÝch. • Cã 4 c¸nh cung lín chôm ®Çu ë Tam §¶o, më ra vÒ phÝa b¾c v phÝa ®«ng : S«ng G©m Ng©n S¬n, B¾c S¬n, §«ng TriÒu. • H−íng nói : vßng cung. C¸c thung lòng s«ng còng theo h−íng vßng cung (s«ng CÇu, s«ng Th−¬ng, s«ng Lôc Nam,..) • §Þa h×nh thÊp dÇn tõ t©y b¾c - ®«ng nam. Nh÷ng ®Ønh nói cao trªn 2000 m n»m trªn vïng Th−îng nguån s«ng Ch¶y. C¸c khèi nói ®¸ v«i ®å sé cao trªn 1000 m n»m ë biªn giíi ViÖt - Trung. Trung t©m l vïng ®åi nói thÊp 500 - 600 m. + Vïng nói T©y B¾c : n»m gi÷a s«ng Hång v s«ng C¶. • Cã ®Þa h×nh cao nhÊt n−íc ta. • Cã 3 m¹ch nói lín h−íng t©y b¾c - ®«ng nam (PhÝa ®«ng l d y Ho ng Liªn S¬n ch¹y d i tõ biªn giíi ViÖt - Trung ®Õn khuûu s«ng § , phÝa t©y l ®Þa h×nh nói trung b×nh cña c¸c d y nói ch¹y däc biªn giíi ViÖt - L o tõ Khoan La San ®Õn C¶ ; ë gi÷a thÊp h¬n l d y nói, c¸c s¬n nguyªn, cao nguyªn ®¸ v«i tõ Phong Thæ ®Õn Méc Ch©u tiÕp nèi nh÷ng ®åi nói ®¸ v«i ë Ninh B×nh - Thanh Ho¸). • H−íng nói chr yÕu : t©y b¾c - ®«ng nam. C¸c thung lòng s«ng cïng h−íng (s«ng § , s«ng M , s«ng Chu,...). • §Þa h×nh thÊp dÇn tõ t©y b¾c - ®«ng nam. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  8. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ + Vïng nói Tr−êng S¬n B¾c : tõ phÝa nam s«ng C¶ tíi d y B¹ch M . • Gåm c¸c d y nói song song v so le theo h−íng T©y B¾c - §«ng Nam. • ThÊp v hÑp ngang • §−îc n©ng cao ë hai ®Çu (phÝa b¾c l vïng nói T©y NghÖ An v phÝa nam l vïng nói T©y Thõa Thiªn HuÕ), thÊp tròng ë gi÷a (vïng ®¸ v«i Qu¶ng B×nh v vïng ®åi nói thÊp Qu¶ng TrÞ). + Vïng nói Tr−êng S¬n Nam : tõ B¹ch M ®Õn cùc Nam Trung Bé. • Gåm c¸c khèi nói v cao nguyªn. H−íng vßng cung, quay l−ng ra biÓn. • Khèi nói Kon Tum v khèi nói cùc Nam Trung Bé ®−îc n©ng cao, ®å sé; vïng nói Qu¶ng Ng i, B×nh §Þnh thÊp xuèng h¬n. • Cã sù bÊt ®èi xøng râ rÖt gi÷a hai s−ên : phÝa ®«ng s−ên dèc cña c¸c ®Ønh cao trªn 2000m. PhÝa t©y l c¸c bÒ mÆt cao nguyªn badan Pl©y Ku, §¨k L¨k, M¬ N«ng, Di Linh t−¬ng ®èi b»ng ph¼ng, cã ®é cao 500 - 800 - 1000 m v c¸c b¸n b×nh nguyªn xen ®åi. - §Þa h×nh b¸n b×nh nguyªn v vïng ®åi trung du - B¸n b×nh nguyªn ë §«ng Nam Bé víi bËc thÒm phï sa cæ ë ®é cao kho¶ng 100 m v bÒ mÆt phñ badan ®é cao kho¶ng 200 m. - §Þa h×nh ®åi trung du phÇn nhiÒu là c¸c thÒm phï sa cæ bÞ chia c¾t do t¸c ®éng cña dßng ch¶y. D¶i ®åi trung du réng nhÊt n»m ë r×a ®ång b»ng s«ng Hång v thu hÑp ë r×a ®ång b»ng ven biÓn miÒn Trung. b) Khu vùc ®ång b»ng - §ång b»ng ch©u thæ s«ng : gåm ®ång b»ng s«ng Hång v ®ång b»ng s«ng Cöu Long, ®−îc th nh t¹o v ph¸t triÓn do phï sa s«ng båi tô dÇn trªn mét vÞnh biÓn n«ng, thÒm lôc ®Þa më réng. + §ång b»ng s«ng Hång L ®ång b»ng båi tô phï sa cña hÖ thèng s«ng Hång v hÖ thèng s«ng Th¸i • B×nh, ®−îc con ng−êi khai ph¸ tõ l©u v biÕn ®æi m¹nh. DiÖn tÝch : kho¶ng 15 ngh×n km2. • §Þa h×nh cao ë r×a phÝa t©y v t©y b¾c, thÊp dÇn ra biÓn v bÞ chia c¾t th nh • nhiÒu «. Do cã ®ª ven s«ng ng¨n lò nªn vïng trong ®ª kh«ng ®−îc båi phï sa h ng n¨m, t¹o th nh c¸c bËc ruéng cao b¹c m u v c¸c « tròng ngËp n−íc, vïng ngo i ®ª ®−îc båi phï sa h ng n¨m. + §ång b»ng s«ng Cöu Long (T©y Nam Bé) • L ®ång b»ng ch©u thæ ®−îc båi tô phï sa h»ng n¨m cña s«ng TiÒn v s«ng HËu. • DiÖn tÝch : kho¶ng 40 ngh×n km2. • §Þa h×nh thÊp, ph¼ng. Trªn bÒ mÆt ®ßng b»ng cã m¹ng l−íi kªnh r¹ch ch»ng chÞt ; vÒ mïa lò, n−íc ngËp trªn diÖn réng. cßn vÒ mïa c¹n, n−íc triÒu lÊn m¹nh l m cho gÇn 2/3 diÖn tÝch ®ång b»ng l ®Êt mÆn, ®Êt phÌn. §ång b»ng cã c¸c vïng tròng lín nh− §ång Th¸p M−êi, Tø gi¸c Long Xuyªn.... - §ång b»ng ven biÓn : d¶i ®ång b»ng ven biÓn miÒn Trung + BiÓn ®ãng vai trß chñ yÕu trong sù h×nh th nh d¶i ®ång b»ng, nªn ®Êt th−êng nghÌo, nhiÒu c¸t, Ýt phï sa s«ng. + Tæng diÖn tÝch kho¶ng 15 ngh×n km2. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  9. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ + §ång b»ng phÇn nhiÒu hÑp ngang v bÞ chia c¾t th nh nhiÒu ®ång b»ng nhá. ChØ cã mét v i ®ång b»ng ®−îc më réng ë c¸c cöa s«ng lín : ®ång b»ng Thanh Ho¸, NghÖ An, Tuy Ho . + ë nhiÒu ®ång b»ng th−êng cã sù ph©n chia l m 3 d¶i : gi¸p biÓn l cån c¸t, ®Çm ph¸; gi÷a l vïng thÊp tròng ; d¶i trong cïng ® ®−îc båi tô th nh ®ång b»ng. 3. ThÕ m¹nh v h¹n chÕ vÒ tù nhiªn cña c¸c khu vùc ®åi nói v ®ång b»ng ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi a) Khu vùc ®åi nói - C¸c thÕ m¹nh + Kho¸ng s¶n : khu vùc ®åi nói tËp trung nhiÒu lo¹i kho¸ng s¶n (®ång, ch×, thiÕc, s¾t, b«xit, apatit, ®¸ v«i, than ®¸, vËt liÖu x©y dùng,...§ã l nguyªn, nhiªn liÖu cho nhiÒu ng nh c«ng nghiÖp. + Rõng v ®Êt trång : • T¹o c¬ së cho ph¸t triÓn nÒn n«ng, l©m nghiÖp nhiÖt ®íi. • Rõng gi u cã vÒ th nh phÇn lo i ®éng, thùc vËt ; trong ®ã nhiÒu lo i quý hiÕm. • C¸c bÒ mÆt cao nguyªn v c¸c thung lòng t¹o thuËn lîi cho viÖc h×nh th nh c¸c vïng chuyªn canh c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶, ph¸t triÓn ch¨n nu«i ®¹i gia sóc. • Ngo i c¸c c©y trång, vËt nu«i nhiÖt ®íi, ë vïng cao cßn cã thÓ nu«ii trång ®−îc c¸c lo i ®éng, thùc vËt cËn nhiÖt v «n ®íi. • §Êt ®ai vïng b¸n b×nh nguyªn v ®åi trung du thÝch hîp ®Ó trång c¸c c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶ v c©y l−¬ng thùc. + Nguån thuû n¨ng : c¸c s«ng miÒn nói cã tiÒm n¨ng thuû ®iÖn rÊt lín. + TiÒm n¨ng du lÞch : miÒn nói cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh du lÞch (tham quan, nghØ d−ìng, du lÞch sinh th¸i,...). - C¸c mÆt h¹n chÕ + §Þa h×nh bÞ chia c¾t m¹nh, nhiÒu s«ng suèi, hÎm vùc, s−ên dèc g©y trë ng¹i cho giao th«ng, cho viÖc khai th¸c t i nguyªn v giao l−u kinh tÕ gi÷a c¸c vïng. + Do m−a nhiÒu, ®é dèc lín, miÒn nói cßn l n¬i x¶y ra nhiÒu thiªn tai (lò nguån, lò quÐt, xãi mßn, tr−ît lë ®Êt,...). + T¹i c¸c ®øt g y s©u cã nguy c¬ ph¸t sinh ®éng ®Êt. + C¸c thiªn tai kh¸c : lèc, m−a ®¸, s−¬ng muèi, rÐt h¹i.. th−êng g©y t¸c h¹i lín cho s¶n xuÊt v ®êi sèng d©n c−. b) Kkhu vùc ®ång b»ng - C¸c thÕ m¹nh + L c¬ së ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nhiÖt ®íi, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i n«ng s¶n, m n«ng s¶n chÝnh l lóa g¹o. + Cung cÊp c¸c nguån lîi thiªn nhiªn kh¸c (kho¸ng s¶n, thuû s¶n v l©m s¶n). + L n¬i cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó tËp trung c¸c th nh phè, c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c trung t©m th−¬ng m¹i. - H¹n chÕ : c¸c thiªn tai nh− b o, lôt, h¹n h¸n,... th−êng x¶y ra. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
  10. ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ thiªn nhiªn chÞu ¶nh h−ëng s©u s¾c cña biÓn 1. Kh¸i qu¸t vÒ BiÓn §«ng - BiÓn réng, cã diÖn tÝch 3,477 triÖu km2 - BiÓn t−¬ng ®èi kÝn. - N»m trong vïng nhiÖt ®íi Èm giã mïa 2. ¶ nh h−ëng cña BiÓn §«ng ®Õn thiªn nhiªn ViÖt Nam a) KhÝ hËu - T¨ng ®é Èm cña c¸c khèi khÝ qua biÓn, mang l¹i cho n−íc ta l−îng m−a v ®é Èm lín, l m dÞu bít thêi tiÕt nãng bøc trong mïa h¹ v gi¶m bít tÝnh chÊt kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕt l¹nh kh« trong mïa ®«ng. b) §Þa h×nh v c¸c hÖ sinh th¸i vïng ven biÓn - C¸c d¹ng ®Þa h×nh ven biÓn rÊt ®a d¹ng : vÞnh cöa s«ng, c¸c bê biÓn m i mßn, c¸c tam gi¸c ch©u cã b i triÒu réng, c¸c b i c¸t ph¼ng, c¸c ®Çm ph¸, cån c¸t, c¸c vòng vÞnh n−íc s©u, c¸c ®¶o ven bê v nh÷ng r¹n san h«... - C¸c hÖ sinh th¸i vïng ven biÓn rÊt ®a d¹ng v gi u cã. + HÖ sinh th¸i rõng ngËp mÆn : diÖn tÝch réng, cho n¨ng suÊt sinh häc cao. + C¸c hÖ sinhh th¸i trªn ®Êt phÌn v hÖ sinh th¸i rõng trªn ®¶o còng rÊt ®a d¹ng v phong phó. c) T i nguyªn thiªn nhiªn vïng biÓn - T i nguyªn kho¸ng s¶n : dÇu khÝ (cã tr÷ l−îng lín v gi¸ trÞ nhÊt), c¸c má sa kho¸ng nh− ti tan, c¸c b i c¸t ven biÓn (tr÷ l−îng lín). Vïng ven biÓn thuËn lîi cho nghÒ l m muèi. - T i nguyªn h¶i s¶n : sinh vËt gi u th nh phÇn lo i v cã n¨ng suÊt sinh häc cao, nhÊt l ë ven bê. Trong BiÓn §«ng cã tíi trªn 2000 lo i c¸, h¬n 100 lo i t«m, kho¶ng v i chôc lo i mùc, h ng ngh×n lo i sinh vËt phï du v sinh vËt ®¸y. + Ven c¸c ®¶o, nhÊt l hai quÇn ®¶o lín Ho ng Sa v Tr−êng Sa cßn cã c¸c r¹n san h« v c¸c lo i sinh vËt kh¸c tËp trung. d) Thiªn tai - B o : mçi n¨m trung b×nh cã 3 ®Õn 4 c¬n b o trùc tiÕp tõ BiÓn §«ng ®æ v o n−íc ta, g©y nhiÒu thiÖt h¹i nÆng nÒ cho s¶n xuÊt v ®êi sèng. - S¹t lë bê biÓn : x¶y ra nhiÒu ë d¶i bê biÓn Trung Bé. - C¸t bay, c¸t ch¶y lÊn chiÕm ruéng v−ên, l ng m¹c v l m hoang ho¸ ®Êt ®ai ë vïng ven biÓn miÒn Trung. Thiªn nhiªn nhiÖt ®íi Èm giã mïa 1. KhÝ hËu nhiÖt ®íi Èm giã mïa a) TÝnh chÊt nhiÖt ®íi - N−íc ta n»m trong vïng néi chÝ tuyÕn. H»ng n¨m, l nh thæ n−íc ta nhËn ®−îc l−îng bøc x¹ mÆt trêi lín v mäi n¬i trong n¨m ®Òu cã hai lÇn MÆt Trêi qua thiªn ®Ønh. - Tæng bøc x¹ lín, c©n b»ng bøc x¹ d−¬ng quanh n¨m. - NhiÖt ®é trung b×nh n¨m cao, trªn 20oC (trõ vïng nói cao), tæng sè giê n¾ng tuú n¬i tõ 1400 - 3000 giê/n¨m. b) L−îng m−a, ®é Èm lín Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2