Chiến tranh Punic lần thứ nhất

Chiến tranh Punic lần thứ nhất

Một phần của Các cuộc Chiến tranh

Punic

264– 241 BC Thời gian

Biển Địa Trung Hải, Địa điểm

Sicily, Sardinia, Bắc

Phi

dispute between Nguyên nhân

Carthage and Rome bùng nổ

over the Mamertine

city Messana

La Mã chiến thắng Kết quả

Người La Mã kiểm Thay đổi

soát Sicily lãnh thổ

Tham chiến

Cộng hòa La Mã Carthage

Chỉ huy

Marcus Atilius Hamilcar Barca

Regulus Hanno Vĩ đại

Gaius Lutatius Hasdrubal

Catulus Xanthippus

Gaius Duilius

.

[hiện]

x • t • s

Chiến tranh Punic

Chiến tranh Punic lần thứ nhất (264-241 TCN) là cuộc chiến tranh lớn đầu tiên

xảy ra giữa Carthage và Cộng hòa La Mã, kéo dài suốt 23 năm giữa hai thế lực

hùng mạnh tranh nhau quyền làm chủ ở phía Tây Địa Trung Hải. Trước khi cuộc

chiến xảy ra, Carthage, mà vùng lãnh thổ chính thuộc Tunisia ngày nay, đã là thế

lực chi phối miền Tây Địa Trung Hải. Tuy nhiên, sau cuộc chiến tranh, La Mã là

kẻ chiến thắng và đặt ra một hiệp ước nghiêm ngặt với một khoảng bồi thường tài chính nặng nề chống lại Carthage.[1]

Một loạt các cuộc chiến tranh giữa người Carthage và người La Mã còn được

người La Mã biết đến là "Chiến tranh Punic" vì tên Latin của người Carthage là

Punici, bắt nguồn từ Phoenici, ám chỉ tổ tiên Phoenici của người Carthage cổ đại.[2]

Mục lục

 1 Bối cảnh

 2 Bắt đầu

 3 Giao tranh trên bộ

o 3.1 Trận Agrigentum

 4 Người La Mã xây dựng hạm đội

o 4.1 Nguồn gốc trang bị của người La Mã

 5 Những chỉ huy nổi tiếng

o 5.1 La Mã

o 5.2 Carthage

o 5.3 Khác

 6 Biên niên sử

 7 Tham khảo

o 7.1 Chú thích

o 7.2 Nguồn

 8 Xem thêm

 9 Liên kết ngoài

[ ] Bối cảnh

Bản đồ miền Tây Địa Trung Hải năm 264 TCN. Rome có màu đỏ, Carthage màu

xám, và Syracuse màu xanh.

Đến giữa thế kỷ 3 TCN, người La Mã đã chiếm được toàn bộ bán đảo Ý. Quá trình

này thống nhất này kéo dài hơn 100 năm và thành La Mã đã đánh bại nhiều thế lực

đua tranh trong quá trình tạo chỗ đứng trên bán đảo Ý. Đầu tiên là liên minh Latin đã bị giải tán bằng vũ lực trong Chiến tranh Latin,[3] sau đó là thế lực của người Samnites đã bị đánh bại trong 3 cuộc chiến tranh trong chiến tranh Samnite, [4]và

những thành thị Hy Lạp của Đại Hy Lạp (Magna Graecia) vốn đã được Pyrros của

Ipiros thống nhất, cuối cùng đã quay sang quy phục người La Mã vào lúc kết thúc chiến tranh Pyrros.[4]

Carthage lúc này đang nắm quyền làm chủ hải quân ở khu vực miền Tây Địa

Trung Hải. Bắt nguồn từ một thuộc địa của người Phoenici ở châu Phi, gần thành

phố Tunis ngày nay, Carthage đã dần dần phát triển thành trung tâm của một nền

văn minh có quyền lực dọc theo bờ biển Bắc Châu Phi và tiến sâu vào khu vực nội

địa, cũng có thể bao gồm các đảo Balearic, Sardinia, Corsica, một khu vực nhỏ ở miền Nam Tây Ban Nha, và phía Tây Nam của Sicily.[5] Cuộc xung đột bắt đầu

khi cả La Mã và Carthage can thiệp vào thành phố Messana, thành phố của người Sicily gần bán đảo Ý.[2]

[ ] Bắt đầu

Vào năm 288 TCN, những người Mamertines - một nhóm lính đánh thuê người Ý

(Campanian) - ban đầu phục vụ dưới quyền Agathocles của Syracuse - chiếm

thành phố Messana (Messina ngày nay) nằm ở đỉnh phía Tây bắc của Sicily, giết chết tất cả những người đàn ông và bắt những người phụ nữ làm vợ cho họ. [6]Tại

cùng một thời điểm, một đội quân La Mã thiết lập ở Campanian "citizens without

the vote" cũng đang chiếm quyền kiểm soát Rhegium, mà nằm ở eo biển nối với

lục địa Ý. Vào năm 270 TCN, người La Mã chiếm lại Rhegium và trừng phạt

nghiêm khắc những kẻ sống sót của cuộc nổi loạn. Ở Sicily, những người

Mamertines cướp bóc những vùng nông thôn và xung đột với các khu vực thuộc

vương quốc độc lập Syracuse. Hiero II, bạo chúa của Syracuse, đánh bại người Mamertines gần Mylae trên bờ sông Longanus. [7]Sau thất bại ở sông Longanus,

những người Mamertines cầu cứu cả La Mã và Syracuse để xin giúp đỡ. Và hành

động đầu tiên của người Carthage là tiếp cận Hiero, ngăn ngừa để không có thêm

hành động nào và buộc người Mamertines chấp nhận một đơn vị đồn trú của người

Carthage ở Messana. Hoặc là không hài lòng với viễn cảnh của một đơn vị đồn trú

của Carthage, hoặc tin rằng liên minh gần đây giữa La Mã và Carthage chống

Pyrros phản ánh mối quan hệ thân mật giữa hai bên, người Mamertines cầu viện

tới La Mã để tìm kiếm sự liên minh.Hy vọng để có sự bảo trợ đáng tin cậy

hơn.Tuy nhiên, sự ganh đua giữa La Mã và Carthage đã tăng lên kể từ cuộc chiến tranh với Pyrros; một liên minh giữa 2 thế lực hùng mạnh là không còn khả thi.[8]

Một cuộc tranh luận lớn đã diễn ra tại La Mã về vấn đề chấp nhận hay không chấp

nhận sự cầu xin giúp đỡ Mamertines vì có thể tham gia vào một cuộc chiến tranh

với Carthage. Trong khi những người La Mã đã không muốn đi đến trợ giúp

những người lính đã vô cớ cướp lấy thành phố từ những người chủ hợp pháp của

nó, và mặc dù họ vẫn còn phục hồi từ các cuộc nổi dậy của quân Campania tại

Rhegium năm 271 TCN, nhiều người cũng không muốn nhìn thấy sức mạnh của

Carthage tại Sicilia mở rộng thêm nữa. Để mặc người Carthage một mình ở

Messana sẽ giúp họ rảnh tay để đối phó với Syracuse. Một khi người Syracuse bị đánh bại thì việc chiếm đóng Sicilia của người Carthage sẽ hoàn thành.[9] Vấn đề

bế tắc của viện nguyên lão đã được đưa ra trước dân chúng và một quyết định

được đưa ra là chấp nhận lời cầu cứu của người Mamertines. Appius Claudius Caudex được chọn làm chỉ huy của cuộc viễn chinh vượt biển đến Messina.[10][11]

[ ] Giao tranh trên bộ

Roman arrival and neutralization of Syracuse.

Hamilcar's attack.

Continued Roman advance

Invasion of Africa.

Carthage's respite.

Roman attacks renewed.

Roman attacks renewed.

Carthaginians negotiate peace and withdraw.

Sicily là một hòn đảo với nhiều đồi núi ,với những trở ngại về địa lý và địa hình

gồ ghề gây khó khăn trong liên lạc và bảo vệ .Chính vì vậy giao tranh trên bộ giữ

vai trò chính trong chiến tranh Punic lần thứ nhất .Những hoạt động trên bộ chỉ

bao gồm những cuộc giao tranh ở những trận đánh nhỏ và các chiến dịch ngắn ,với

một vài trận đánh ác liệt .bao vây và phong tỏa là phổ biến nhất sảy ra với một số

lượng lớn quân đội và thường xuyên . Mục tiêu chính bị phong tỏa là các hải cảng quan trọng .[12]

Cuộc chiến tranh trên bộ ở sicily bắt đầu với việc đổ bộ của người La Mã ở

Messana năm 264 TCn. Mặc dù địch thủ của người La Mã, Carthage có được lợi

thế về hải quân, nhưng người La Mã đã đạt được mục đích mà không gặp trở ngại

nào đáng kể. Hai quân đoàn dưới sự chỉ huy của Appius Claudius Caudex đổ bộ ở

Messana, nơi người Mamertines đã đuổi được đội quân đồn trú Carthage dưới sự chỉ huy của Hanno (không liên quan đến Hanno Vĩ Đại). [13]Sau khi đánh bại các

lực lượng của Syracuse và Carthage vây hãm Messana, người La mã hành quân về phía nam và bao vây Syracuse.[14] Sau một cuộc bao vây ngắn, không có sự trợ

giúp của người Carthage, người Syracuse đã kí kết hiệp ước hòa bình với La Mã. [15] Theo các điều khoản của hiệp ước, Syracuse sẽ trở thành một đồng minh La

Mã, phải trả một khoản bồi thường là 100 talent bạc và có lẽ quan trọng nhất, sẽ đồng ý để giúp cung cấp cho quân đội La Mã tại Sicily.[15] Điều này đã giải quyết

vấn đề cung cấp cho quân đội La Mã ở nước ngoài trong khi phải đối mặt với kẻ thù có lực lượng hải quân mạnh hơn.[15][16] Theo sau Syracuse, nhiều thành bang nhỏ hơn của Sicily vốn phụ thuộc Carthage cũng chuyển sang theo La Mã.[15]

Trong khi đó, Carthage đã bắt đầu xây dựng một đội quân lính đánh thuê ở Châu

Phi mà được chuyển đến Sicily để đối phó với người La mã. Theo sử gia Philinus ,

đội quân nàybao gồm 50.000 bộ binh, 6.000 kỵ binh, và 60 con voi, mặc dù những con số này có thể nhiều hơn. [17] Theo Polybius, quân đội này có một phần gồm người Liguria, Celts và Iberia.[18]

Trong cuộc chiến tranh vừa qua tại Sicily, Carthage đã thắng bằng cách dựa vào

một số cứ điểm được tăng cường mạnh mẽ trên khắp hòn đảo, và kế hoạch của họ

là tiến hành chiến tranh trên bộ với cùng một cách tiến hành. Quân đội lính đánh

thuê sẽ tiến hành các hoạt động chống lại người La Mã, trong khi các thành phố

được tăng cường mạnh mẽ sẽ cung cấp một căn cứ phòng thủ mà từ đó giúp cho họ hoạt động.[15]

[ ] Trận Agrigentum

Bài chi tiết: Trận Agrigentum

Một trong những thành phố, Agrigentum (được người Hy Lạp biết đến là Acragas),

sẽ là trở thành vấn đề với người La Mã. Năm 262 TCN, Rome bao vây

Agrigentum, một hoạt động mà cả quân đội của lãnh sự cũng tham gia - tổng số là

bốn quân đoàn La Mã - và mất nhiều tháng để giải quyết. Các đơn vị đồn trú của

Agrigentum cố gắng để kêu gọi quân tiếp viện và cứu trợ từ các lực lượng

Carthage chỉ huy bởi Hanno đến để giải cứu và phá hủy các nơi chứa lương thực của người La Mã tại Erbessus. [19] Sau một vài cuộc giao tranh ngắn, bệnh tật tấn

công quân đội La Mã trong khi nguồn lương thực ở Agrigentum đã đang ở mức

thấp, và cả hai bên đã thấy rằng một trận chiến mở là thích hợp hơn với tình hình hiện tại.[19] Mặc dù người La Mã đã giành một chiến thắng dễ dàng trước lực

lượng cứu viện của Carthage trong trận Agrigentum, quân đội Carthage bảo vệ thành phố đã cố gắng để rút lui.[19] Agrigentum, bây giờ không còn khả năng

phòng thủ thực sự, và quá dễ dàng cho những người La Mã, những người sau đó đã cướp phá thành phố và bắt dân chúng làm nô lệ.[19][20]

Người La Mã bây giờ tiếp tục đi về hướng tây từ Agrigentum để giải vây vây cho

các thành phố Segeste và Macella, đã đứng về phía Rome và bị tấn công bởi người

Carthage vì vấn đề này.

[ ] Người La Mã xây dựng hạm đội

Vào lúc bắt đầu cuộc chiến tranh Punic lần thứ nhất, Rome hầu như không có kinh

nghiệm trong thủy chiến, trong khi Carthage có rất nhiều kinh nghiệm về biển nhờ

hàng thế kỷ thương mại bằng đường biển. Tuy nhiên, Nhà nước cộng hòa La Mã

đang lớn mạnh đã sớm hiểu được tầm quan trọng của việc kiểm soát Địa Trung Hải từ kết quả của cuộc xung đột này[21]

[ ] Nguồn gốc trang bị của người La Mã

Hạm đội La Mã lớn đầu tiên đã được xây dựng sau chiến thắng Agrigentum năm

261 trước Công nguyên. Một số nhà sử học đã suy đoán rằng vào lúc đó La Mã

vốn thiếu những kĩ thuật hải quân tiến bộ về thiết kế các tàu chiến, đã có thể sao

chép nguyên vẹn các con tàu triremes của Carthage và quinqueremes mà họ chiếm được hoặc từ các tàu đã mắc cạn trên bờ biển La Mã do các cơn bão [22]

[ ] Những chỉ huy nổi tiếng

[ ] La Mã

 Appius Claudius Caudex ,chấp chính quan La mã.

 Aulus Atilius Calatinus , Độc tài La Mã .

 Gaius Duilius ,chấp chính quan La mã.

 Gaius Lutatius Catulus , chấp chính quan La mã.

 Gnaeus Cornelius Scipio Asina ,chấp chính quan La mã.

 Lucius Caecilius Metellus ,chấp chính quan La mã.

 Marcus Atilius Regulus , chấp chính quan La mã.

 Publius Claudius Pulcher ,chấp chính quan La mã.

[ ] Carthage

 Ad Herbal , chỉ huy hạm đội Carthage .

 Hamilcar Barca , Tổng chỉ huy của quân Carthage .

 Hannibal Gisco , Thống chế Carthage .

 Hanno Vĩ đại , chính trị gia Carthage.

 Hadrusbal ,thống chế Carthage.

[ ] Khác

 Hiero II ,bạo chúa của Syracuse .

 Xanthippus ,lính đánh thuê cho người Carthage.

 Hannibal người xứ Rhodian , hải tặc Carthage.

[ ] Biên niên sử

 Năm 264 TCN: người Mamertines tìm kiếm sự trợ giúp từ Rome để thay

thế sự bảo vệ của Carthage chống lại các cuộc tấn công từ Hiero II của

Syracuse.

 Năm 263 TCN: Hiero II bị đánh bại bởi chấp chính quan Manius Valerius

Messalla và buộc phải thay đổi sang trung thành với Rome, mà công nhận

địa vị của ông như là Vua của Syracuse và lãnh thổ xung quanh.

 Năm 262 TCN: La Mã can thiệp vào Sicily,Thành phố Agrigentum, của

người Carthage, bị bao vây.

 Năm 261 TCN: Trận Agrigentum, mà kết quả trong một chiến thắng của La

Mã và chiếm đóng thành phố. Rome quyết định để xây dựng một hạm đội

để đe dọa sự thống trị Carthage trên biển.

 Năm 260 TCN: Trận giao tranh trên biển đầu tiên (Trận quần đảo Lipari) là

một thảm họa cho Rome, nhưng ngay sau đó, Gaius Duilius thắng trận

Mylae với sự giúp đỡ chiến thuyền con ó Corvus.

 Năm 259 TCN: Cuộc giao tranh trên bộ lan đến Sardinia và Corsica.

 Năm 258 TCN: Hải chiến Sulci: La Mã chiến thắng.

 Năm 257 TCN: Hải chiến Tyndaris: La Mã chiến thắng.

 Năm 256 TCN: Rome nỗ lực để xâm chiếm châu Phi và Carthage để ngăn

chặn sự tiếp viện của người Carthage. Kết quả Trận Cape Ecnomus là một

chiến thắng lớn cho Rome. Trận Adys là trận đánh đầu tiên người La Mã

thành công trên đất châu Phi và Carthage yêu cầu hòa bình. Đàm phán

không đi đến kết quả và chiến tranh tiếp tục.

 Năm 255 TCN: Người Carthage sử dụng một tướng Spartan, Xanthippus,

để tổ chức phòng thủ cho họ và đánh bại người La Mã trong trận Tunis.

Những người La Mã sống sót rút lui bằng thuyền nhưng bị phá huỷ ngay

sau đó, trên đường trở lại Sicily.